장음표시 사용
91쪽
o J Tract. I .cap. 2 .quaesi. a. De Cognitione primi Entis,
cor seu animus. Quatenus primum Vacuum , inquit Doctor Chim, dicitur Coelum ; quatenus vitalis seu activa aurλdicitur via seu agendi norina ;quatcnus Vacuum junctum aeri,dicitur natura ; quatenus natura juncta ficultati liuellectivae, dicitur cor seu animus. E i 4. Intcrpres I sayhiucha' comm. Ju xumum ni m. 3. in lib. immurab. ined. art. 26. hc: haec Ratio, pro ut eli in Coelo ecc. ut supra in
F. is. Interpres nar Xm in lib. Annal. Imper. tom. 3. Cap. TayΚia sic: dicitur coli Coelum, quia Coelum est id in quo ratio existitue nullo vel minimo motu, quiete, verbo, silentio fas est illud aspernari , dc tem
G. i5. Interpres ny tuu Cha' comm. Suxu mum In tom. s.in lib. sentent. art. 3 . hunc locum si in Caelum pecca veris, non es ad quem confugias deprecatur, effugium, sic ait: quod attinet ad id quod dicit interpres Chu hi: μvox Caelum idem significat ac Ratto: ego ex illimo per hanc interpretationem qua asserit Coelum propter quod est Coesum esse tantum Rationem. illam vocem Calum non indicare Coelum prout cit corpus sensibile. C materiale ; nec prout ut est rerum productor ό sed sistere in sola voce Ratio. Tum paucis verbis interjectis sic pergit: Con Cius enim tantum usus eli ilia voce Caelum ad deprimendam Spiritus soci, & Spiritus anguli in cubiculo Aultro. occidui potestatem quodque maxime spectat. est Ratio dirigens seu docens ; idcirco dicta in-H. terpretatio posuit vocem Rasio. Hujus rationis dirigentis seu docentis substantia aut essentia dicitur Coelum; hujus Dominus ae Rector dicitur Ti seu ram Ti. v. g. inter Patrem & filium amor; inter Regem & subditum aequitas intercedit; quamvis id ratio exigat prius tamen necesse est, ut supra extilat aliqua Ratio dirigens, quze id do .ceat ac dictet; tunc illa aequitas & amor intercedere scitur. I. i . interpres TDa' hiu ch.y comm. xu mum In. tom. . in lib. 2. Memcii cap. 3. I an cham xam agens de Coelo sic alte quando exprimitur ut est Dominus ac Rector,dicitur Caelum; quando curimitur ut . est illi obtemperandum, dicitur I cx. K. I 8. In lib. sentent. art. 9. hunc locum Confucius rarissime loquebar ἀσde lucro, de providentιa, ae pietate seu cordis rectitudine, sic quotidiana
4. lib. explicatio tota. T. Providentia complectitur & rationem,& tem - Poris Disilired by Cooste
92쪽
Seu Dei apud Sinas Recentes. O
poris revolutionem seu tempus 3 ideirco est quid vehementer subtile&comprehensu difficile. Vide etiam cap. 2. Qua it. I. f. . I LIII . I .liti. P R. L. I9. In lib. 2. Memcii cap. 7. Cis sin eham Interpres Προ his cha comm. xu mum In tona. I s. agens de Caeso sic: primum Vacuum eli id quod dicitur Tay me, id est primus rerum terminus ; Vacuum est vocabulum significans rem acri seu rei corporeae) non perini Atam εid autem quod eli sensibile seu eorporeum , di inferius seu secundarium, dicitur aer. Utrumque eli quid reale& vere exi stens, attamen Ratio dumtaxat est vacua, nempe incorporea.
Deinde paulo insta sic pergit: primum Uacuum dupliciter explica. ur. I. Ut est quid voce & odore, seu sensibilitate expers. 2. Ut est quid ante rerum existentiam. Et paulo infra: hic primum Vacuum sumitur, prout est Ratio ; alibi etiam imitur, ut est quid sensibile di corporeum; adeoque idemae primum inane, seu vastum aethrae inane spatium. Denique paulo post sic , alii dicunt: dum dicitur exces Coeli res, seu
natura est voce, ct odore expers; quotirca Catum myca ur primum Vacuum ,
illud primum Vacuum exprimitur ut est Ratio , non ut est corpus &aur; sive prout est aliquod Ens ratione constans, non autem corpore di acre seu resensibili ι haec explicatio vere cohaeret sensui ac menti Doctoris am, & Doctoris Chuhi. ita ille. L. 2 o. Vetus lapideum monimentum Religionis Christianae olim Chi- nam ingressie sic incipit: dum attente contemplor veram illam Quietem velut perpetuam ι illud Ens, quod omnia priora praecedit, carens principio 3 spirituale & Dacuam velut aliquid profundissimum ι illud persectillimum Esse carens fine; illum universalissimum, excellenti Diimum, mysteriosumque rerum Cardinem ac musam ess ctricem. quae sua exemplari ac grandi Majestate omnes Sanctos exornat ac perficit ἔannon ipse est Ego nempe sum qui sum Trinus & Unus, persectissima substantia sine principio verus Dominus Eloia Z se ilicet chaldaice Elobo Deus. Sinae pronunciant e sicut ethe , quia carent vocalibus a di e in principio dialonis,adeoque pronunciant Via Aho. Potest etiam juxta illos istud nomen pronuntiari sic: olobo . Ibidem paulo infra sie: spirituale Caelum manifestavit c nempe per . Gabrielem Archangelum selicitatem; Virgo peperit Sanctum iu r
93쪽
7 o Tract. I .cap. z.quaest. a. De Cognitione primi Entis,
gno Ta cis regnum Judeae vocatur a Sinis To cin), splandidior stella nuneiavit prosperum ejus adventum. M. EI. Uide hic supra num. Illit. L. N. 21. Interpres Tra' his cha' comm. mumu tom. I. in I ih. Adulistorum scientiam, sinice Talao sic: ista vox Vacuum a nostris Doctoribus usurpatur,ut est quid vivum; a sectariis Foed Do id est Idololatris, ut est quid mortuum. Ibidem agendo de animo, qui etiam dieitur vacuus, di intelIigens: per has , inquit, duas voceS vacuas di intabigens distinguitur illius motus di quies, illius substantia & effectus, haec vacuitas, inquit Author Tohi, est sicut vacua speculi planities intelligentia est sicut speculi splendor, seu repraesentatio. & paulo infra: animus ista vacuitate potest recipere omnium rerum rationes, di ista intelligentia occurrere seu correspondere omnibus nego ιiis ι &propter haec duo, vocatur lucida facultas, nempe rationalis. o. 23 . Vide hic supra num. I. littera B. P. a 4. Interpres Tay am in lib. Annal. Imper. tom. 3. cap. cium ἔσω chι Κών sic: a materia seu a corpore & substantia sensibili diciturTie, Caelum , a Dominio di regimine dicitur Ti Dominus ac Rector, P. 1 r. Idem Interpres Trast xis in lib. Annal. Imper. tom. s. cap. munxj sic: dum T che & chm M agebant primos Imperatoris Tast meu Mini liros, sapientes adjuvabant sapientem: hinc ejus regimen regimini sinque effectus potuit Caeli cor fitiare. Dum hoc exprimitur ur omnia te. git,dicitur talum dum exprimitur ut in omnia dominatur di omnia re. git, dicitur T seu coeli Dominus ac Rector : sed libri sive vocent Coelum . sive vocent caeli Dominum ac Rectorem, hoe faciunt juxta id, quod indicant non est majoris aut minoris praestantiae diseri
Q. 26. Interpres Chin hao in lib. Rit. rom. s. arr. I r. nao re sem citans Doctorem cibisti sic: Petcs in loco suburbano dicto Ilias fit eeremonia 9 Principi Heu cie conferendo illum cum Coelo; m Aula ImperiaIi fit ceremonia 9 Principi Vensam conferendo illum cum ea iiDomino Sed coeli Dominus nihil est aliud quam Caelum,& Coelum nrt aliud quam coeli Dominus. Eccur igitur il laceremoniae Udsversitast Vide postea responsum in quaest. s. in textibus num. I. littera A. Q. 1 . Vide hic stipra num. Io. Iliteia C.
R. 18. Iulib. Cum' rum DP oda Venuam sic compendiosa libri carm.
94쪽
compilatio: Excelsi dii res voce & odore, seu sensibilitate expers
non potest sitis corcipi ac comprehcndi. Cum aulcm tuu S avus Ven vam haberet eamdem cum Caelo virtutem; hoc sene est, in quo res Coeli existit. Dein paulo post: ut septem hujus ollae articulos in unum complect. ib initio usque ad finem tantum dicitur Princeps mam fuisse unus cum Civio. .
Ad eumdem odani interpres Chu hi sic : proh l quam arcano & recondito modo , inquit doctor Tu seu citans librum Carminum, illa Coeli Lex sine intermissione ac fine suum cursum peragiti nimirum ille liber Carminum exprimit rationem, propterquam Coelum est Caelum. Numquid id pergit) clarissime patet 3 sie Principis Ven vam virtus sine ulla fictionis &falsitatis admixtione fulgebat; nimirum iste
liber carminum etia exprimit rationem propter quam Princeps Ven vam fuit Princeps Ven vam; quia scilicet sincerissima δe purissima ejus virtus suum etiam cursum numquam stitit. Ita doctor musis. Cum igitur scia- . tur ratio propter quam dc Gelum est Coelum . & propter quam Princeps Venuam fuit Princeps Ven vam; hinc poteit dici ille cum Coelo eamdem habuisse viri utem. R. 29. Idem Interpres civ K in lib. carm. tom. Gya oda mam I citans authorem Livi sic: hic locus vult dicere Principis men vam virtutem existeriori specie caruisse, & praeclara ejus gesta ex imperceptibili animi vi emancisse; denique ejusdem fuisse cum Caelo naturae, nempe quoad effecta& originem, ut mox explicat, litur & quamvis in regnum Dum arma moverit; non tamen ex seipso, sed tantum obtempera scoeli Domini regulae id praestitit. R. 3o. Interpres Da' his civ conuo. M xu mum tom. 3. in lib. immutab. med. art. 26. sic : dum dicit Interpres Chu hi virum & virtute & scientia absolutum ejusdem esse cum Coelo ac terra naturae, id intelligitur de effectis ; quia naturae & effectuum una di eadem est origo. R. 3 i. Interpres Chu hi in lib. Carm. tom. Tu Ta oda v sic: Principis Ven υum virtus ita se habebat; idcirco quamvis magnas omnes dissicultates proscribere, magnasque aerumnas vitare non potuerit ;ejus in men 'irtus absque omni macula semper enituit ue quamvis occurrerent res peragendae , quas prius non audiverat; in iis tamen ab honestatis norma non aberrabat; quamvis denique nullum haberet admonito
95쪽
7 a Tma. I .cap. a. quaesi. a. De Cognitione rimi Entis,
nitorem , in virtute tamen sem per proficiebat; atque hoc cit quod interpretes vocant naturam Coelo adhaerere, atque uniri.
S. 32. Vide hic supra laum. 28. littera R. T. 33. Liber dictus natu rie & rationi: brevis expcditio tom. 3. art. δεσθ: Caelum, inquit Author Sιe, id ali Ratio. Homo id est etiam ratio. Homo qui rationem omnino sequitur, is fit unus cum Coelo; qui autem fit unus cum Coelo, jam ego non sum ego, sed sum Ratio i nec Ra.
tio est Ratio, sed est Coelum.
T. 34. Vera lib. mutar. ac product. expositio tom. 22. parte ne quaart. i. sic: doctrina libri mutationum ac productionum omnem omnino cujusvis rei rationem discutit, hominesque & alias res totam suam explere naturam docet i quin imo ad se intimc uniendum cum ipsa di rationis & naturae origine, quae est Coeli Lex arcano & rccondito modo assidue volvens, tandem revertitur; quia obtento cffectu, llatina
V. 3s. Interpres Cham Hu chim tom. 6. in lib. sentent. art. I . sic : vir perfectus qui in explendis omnibus naturae tuae rationalia partibus , unice Coeli legi adhaerens eamque exequens , singularem ill .m intimae cum Coelo unionis excellentiam assecutus est certe non potest ab hominibus cognosci, illisque perspectus esse ; sed Coelum dumtaxat illum cognoscit. Vide eriam caput. a. quael . l. s. Φ num. 6. littera G. V. 36. In lib. immutat. med. art. I. sic quotidiana 4. libr. explicatio tom. Σ. agens de viro summe ipirituali: hominis cor cli Coeli cor ; idcirco dum homo omnes sui cordis partes explet, Coelum illi correspondet. Hominis res sunt Coeli res; idcirco dum homo res tuas rcete componit, Coelum illi obsecundat. N. 37. Compendiosa lib. carm. compilatio tom. Geuoum da ei Deuem -m sic: hujus odae quatuor primae sententiae dicunt Principis Venuam virtutem unum Cum Coelo effecisse. Et mulo insta : quotius cum- que vir virtute & scientia absolutus dicitur esse sicut Coelum ilIc de Coelumei iam vel sic sunt adhuc binum quid. H. ec oda tantum Coeli Legcm assidue volventem cum Principis Ven vam virtute integerrimae comparatam , una simul ut iamque exponit 3 hinc nullus nobis relin
96쪽
. Seu Dei apud Sinas Recentes. 72
L. 3 38 Interpres Tra' hiu chis comm . M xu mum In t m. I s. in lib. a. Mem c. cap. 8. seu uit hia sic: natura , inquit, juxta Interpre-lcm chula, cit Caeli ratio, quam homo accipit 3 Caeli via , seu Caeni agundi via) eii ipsa naturalis Caeli Rationis essentia seu subitantia, rea-plis tantum una ratio , haec ratio, inquit parvus commentarius, juxta Authorem υ.im, quia in Caelo existit antequam rebus infundatur, ideo dicitur Caeli via leu Cae Ii agendi Via 38c quia in hominis animo continetur antequam ipse aliquid agat, ideo dicitur natura nimirum est illa Caeli virtus prima seu magna, communicativa, dircctiva , persemisva; & hominis congenita pietas, aequitas, honestas, intelligentia. W. In lib. Rit. tom. 7. cap. . Dem φε ven hunc locum : Imperatarin oratιone funebra seu pax Trica vocatur Calum, sic Interpres cim hao: id quod in tota vita cgit, ad componendam istam orationcm Panegyricam assumitur, & cognomentum , quo deinceps appcllari debet, statuitur , in hac vitatione Imperator appellatur Calum, quia Imperatoris majesta; est summa, nec habet tibi parem 3 unum dumtaxat Calum est supra illum, seu cst illo superius; idcirco mutuatur illud nomen talum ad eum appellandum. Dcinde non tantum in oratione funebri, kd etiam in alus occasionibus plerique res regias appellam Calam, sive cie testes.
Quodnam primum rerum omnium Principium in
mundo agnoscant recentiores Author es Sinae ZIN vestiganda haec quinque occurrunt: r. A naginoscant aliquod primum movens seu primum Ens vitale , intellactuale , improductum Z a. An hoc primum Ens vitale intellectuale sit causa univertilis & ad omnia
concurrat ξ & an forte sit tantum naui di sorma subitantialis 3 3. An hoc primum Ens vitale intellectuak' sit unicum, sive an Cani ac terrae Spiritus sit unicus 8 4. An habeat lc gem omnium rerum directricem p s. An habeat providentiam omia: bus rebus invigilantem 'Dico r. videmur recentiores Sit α Authorcs agnoscere aliquod primum movcns, stu primum Ens vitale, intellectitate, improductum. Primo id colligitur ex iis quae dixi in cap. t. Quaest. I. s. i. & 2. & alibi. K Dei nis
97쪽
7 Iract. I aeas. a. quaes. I. De Cognitioneprimi Entis,
Deinde in mundo, inquit Author infra citatus, datur aliquod primum
Eris nec habens rationem linc acrc, nec habens acrem sine ratione per vocem aerem intellige vitam ); si autem inprimatur ut cil rerum Eme.
Eior, tum acr se dividit in duos id est in quietemr & motum Iam, sive
eκ non agente sit agens & Ratio ir c duo simul compli ctitur, vere in his dominans, regens, producens, agens; elique id quod dicitur unica Causa, quae est Spiritus. Hinc Ratio acri pi assertur, vocaturque To3Kie seu primus rerum Terminus. Hoc modo potest etiam dici Ratio prior, aer posterior. Dixerat paulo ante,quod aer possct dici prior, Ratio pollerior A). Haec intellige de prioritate dc posterioritate per intellectum. Ex lus ergo verbis patet illam Rationem, cum sit unica Cffusa , quae cst Spiritus, etiam siue viventem , non enim datur Spiritus sine vita . ideoque in se complecti aerem, id est vitalem quamdam auram, ut passim intelligunt Sinae. inexhauribilis rerum Estector, inquiunt, est vitalis acta B). Atque ita per illam vocem aer potest intelligi μυνικm vitale & per
vocem ratio, principium intecta ale. Insuper univeria, inquiunt, totius
primi ac magni Principii lubitantia & ementia kest Caeli agentis Spiritus C). Spiritus cst Cani virtus , adtaque non materialis, cum ista virtus sit Ratio, & Ratio sit Spiritus. Vis effectiva est acr nempe vita vel vitale principium ); & quod vis effectiva producit, in eo est Spiritus D . Rursum sic: num vici ut infinita illius Caeni via magnitudo si totus acrseu tota aura vitalis Spiritus universalis Θ ut in mediis tenchris struetur vacuum illam vel illum expectans Z ut priusqua in quidquam faceret, existat ad produccndas omnes rerum species Eὶ led quod per vocem D seu Ratio possit intelligi Principium intellectuale di per vocem M seu Aura, principium vitale; vel potius quod in illa universali Ratione & Auria includatur infinitum aliquod suppositum agens & vitaliter S intellectualiter, sic apertius adhuc id declarat recens linicum Dictionarium: Authores eX-plicantes vocem Den leu Caedum per vocem D seu Ratio, quae Ratio semper Aurae strice R i conjuncta est, uno pene verbo eχ hauriunt totum illius sensum sed in illius medio necesse eli ut sit aliquis absolutus Dominator , qui possit arcana virtute homines flabilire. Liber enim Fastorum Imperialium in Capite Tam Lia ait: C um non omncs amat, sed qui ipsum reverentur, hos amat ε, di in cap. men Ieu Ie Te: Geso non temere
confidendum est; ejus jussum seu providentia facile mutatur; & in cap. 1 hinno bene agentibus mille bona, male agentibus mille mala immittit.
98쪽
Seu Dei apud Sinas Recentes. 7s
Jam vero si in illius medio tantum esset ista ratio activa & ista aura, DicdLι dc D; nec omnino esset unicus Sc intelligcntissimus verus Rector suum praedictus liber dicit: non amat, sed hos amat ecquis, quaeso, ille foret 8 dum rursus dicit et Non temere confidendum , facile mutatur, smmit tir bona re mala; ecquis sane ille iret 8 numquid igitur e Ii ille , qui vocatur Rex Regum Xam TT 8 nos vero qui sub continuo ejus aspectu hic
deortum Versimur, non tantum non scimus Omni timore, ac tremore tremendam Caeli Majestatem revereri; sed etiam audemus notho judiciolo,& perverso corde noSmetipsos opponere illi coeli Dominatori 3 quaenam
sine ma)or stupiditas fingi potest F; Z
Liher Sim ti ta ea ven tom. 28. pag. 37. sic etiam habet et Juxta explicationem libri Te Lim Spiritus deliruens di producens eit rerum cLDctor, simide Mao hoo. dc paulo infra sic: a creth ipse Spiritus. Nec foriste tibi mirum videbitur, quod per voCem aer vel vitalis aura Sinae eAprimant Spiritum, si animadvertas istam vocem Urinia apud Latinos esse etiam tantum adscititiam,a voce spiro dcrivatam,quae ex se significat aere-nm opiramen. lmo dc Cicero sq. Tucul. vocat animam divina particulam cura. lino in S. Scriptura Deus vocatur ignis confvnens;& in ipso Fidei symbolo vocatur lumen de lumine, Deus verus de Deo vero. An sorte aliquis Sina haec audiens . bene putabit quod nos Europaei credamus Deum esse ignem consumentem materialem, esse verum lamen de lumbi ne materiali Z recurrendum ergo eli ad sensum. non ad litteram. Praeterea illa Ratio seu unica Caula quae eli Spiritus ocatur TU GepTI Me vocatur uti etiam supra vidimus primum Vacuum F , Vacuum est Caeli, ac terrae virtus nempe spiritualis, Vacuum eii senim a b nitas ; Caelum & terra ex Vai uo orta sunt G ε, primum Vacuum est coeli veritas , seu vera Sc realis coeli extilentia; omnes res a primo Vacuo ac Cipiunt id, quod sibi susticit; imo & ipse homo a primo Vacuo ortus cst H). Iam vero, ut supra vidimus, primum Vacuum idem cii ac Retrio, scilicet ras incorporcum de reale, dc Ratio idem est ac Caelum immateriale, Cadum immatcriale idem eli ac coeli Rector seu Gm TN. Ergo patet c. uli Dominum ac Rc Eiorem esse istud primum movens primum, Principium, primum Ens vitale re intellectuale 3 ad coque improdectum lcillimitatum , cum nihil sit prius a quo producatur dc a quo limitetur. Praeterea si quis velit perscrutari modum, quo istud primum Ens res Om-ncs producat, quamvis non sit hujur loci quaestio, eaque potius ad phylii Κ 2 cam
99쪽
76 Tract. I . cap. et . aeq.I. De Cognitione primi Entis,
cam pertineat sic sortasse posset inire ratiocinium. Cum dieam Sinaec caehim & terram cκ Vacuo esse orta ; Vacuum citi Rationem; Rationem esse Spiritum ; hinc posset forte colligi luxta illos cael in ac terram a Deo ut supremo Spiritu & caula exemplari cile creata 3 deinde cimi dicant in ex . ,rtu mundi fuisse subtilissimum aurcua primitivum, ex quo diviso factum cit casum ac terra, posset hinc et i .im sorte dici per illum primitivum acrem significari a Sim magnam, quae crat super faciem terrα. seu Chaos magnum,cκ quo firmamentum & altra sursum ὁ plantae, pices, volucres, pecudes & alia lublunaria ac terrestria deorsim productis sunt; si nempe torram, quae in medio abylli magna: c clusa jacebat, simul comprehendas cum hac abysso, ut quorumdam csusim , vel con- Causim materialem; idque juxta sentcntiam S. Augultini, qui lib. r. de Gen. Contra Manich. cap. . informis, inquit, illa materia, quam de nihilo secit Deus, appellata est primo caelum di terra, non quia jam hoe erat, sed quia hoc cile poterat ; nam & caelum scribitur pollea factum. Quemadmodum si semen arboris conliderantes dicamus ibi esse radices,
di robur x ramos Sc fructus & solia, non quia jam sunt, sed quia inde
sutura sunt. Gregorius Nystcnus etiam per caessum & terram accipit Chaos una universali, communi, rudique forma congestum , ex quo eliis cienda essent corpora coelestia, & elementaria cuncta. Vide Cornelium
a Lapide in Gen. Et hoc quidem videtur satis clare colligi ex hoc textu, seu oda quae pro excipiendo Spititu Xam Tt decantatur & sic ait: proh obscurum illud antiquum primum Chaos Θ dum nondum suum cursum tenerent quinque elementaria principia id est juxta Sinas aqua, ignis. lignum, metallum, terra , di necdum duo luminaria splenderent, in medio superstabat nempe Xam Ti, cui imperator tunc litat figura & voce carens. Spiritualis Rex exerens suum dominium, coepit dividere purius ab impuriori ; coelumque, terram, & hominem condidit; atque hine omnium rerum generationes subsecutae sunt I). Unde sic distinguendum foret duplex primum principium A alterum spirituale & increatum, nempe Deus; alterum materiale & creatum nempe iste primitivus aer, scusether ; quod quia non satis clare distiguunt Sinae , ideo interdum
videntur di Spiritum cum materia , di Rationem cum corpore pene confundcre; idque, iit arbitror , fit propter ambiguitatem istius vocis nersiaice Li, quae licet ex se significet acrem materialem , tamen transfertur etiam ad significandum quidquid est materiale & corporeum ad
100쪽
sigia scandum vitam tum hominis M. ; tum Spiritus M); ad significandum tempus N)ὴ ad significandum actionen nimium &c. Σed nunc
Dico L illud primum Ens vitale intellcctuale est causa univet alis;& omnia invisibili vi ac incomprehensibili modo in mundo facit ; ad omnia concurrit. Dies Sc noctes, inquiunt , frigusti alius, nubes&ventus , actio S ccssatio, motus & quies, ortus di interitus a Spirivi producente & destruente fiunt. Caelum, terra , astra, anni tempellatcs, acris immutationes, utpote res visibiles ac sentibiles non possunt dici ille Spiritus producens acdes ruens; sed siunt tantiim ejus vestigia , & effecta. Spiritus producens ac destruens est illa vitalis aurae vis moistri κ, quae in illis tacite & in vili biliter agit. Qui sane ille possit visu aut auditu percipi Θ quamvis vero nori possit visu di auditu percipi, in effect is tamen cum vides , qui enim per conjunctionem quietis Ira & motus Tam dat rebus incipere seu esse, est ille Spiritus se extendens Sc adveniens leti producens, si nice .Xin. qui autem per disjunctionem quietis ra& motus Tam dat rebus desinere. est ille Spiritus se colligens & rediens seu destruens, si nicestum. Atque ita principium & finis rerum, thu generatio & corruptio a Spiritu producente & destruente fit. Unde omnes res penctrat, & ubique existit. Denique quamvis ipse sit corporis
expers, omnes tamen mundi substantias corporeas facit, ac destruit P). Rursius lic: Tonitru , ventus, aqua, ignis, mons, lacus non possunt dici
esse Spiritus ; sed id per quod movemur di agitantur, est Spiritus. Id quod universaliter & incivisibiliter res omnes facit, dicitur Spiritus R .
Spiritus intelligens dicitur, in quantum est Dominus, Rector,&Causia efficiens: ipse est enim qui per alternantem quietis & motus reciprocatio nem annuas illas coeli ac terrie vicissitudi nes incomprehensibili modo efficit Rin. Unde sic petunt: dum dicitur Caliae terra via,seu agendi ratIo, per hoe intelligiturne quod illa aliquid dc intrinsecum & extrinsecum simul comprehendat 8 Resp. Casum ac terra habent naturam & habent naturae tendentiam in eorum operibus ic assiduis actionihus inest Dominus ac Rector; ideoque dicitur & Spiritus,& causia essectiva. Enimvero qui non comprehendat aliquid & intrinsecum & extrinsecum p Respondet rursus sic: Cadi ac terrae via stu agendi via, alio nomine Ens sine termino,& primus rerum terminus,dum dicitur esse Spiritus, est quid purissimum, simplicissimum, persecti ismum cs) , illa Ratio est id, qua ha-N 3 ' betur