장음표시 사용
201쪽
rali, ver iure Gentium loquemur; tum de Im e postiva divina; deinde verd de humanis, Civilibus nimirum , atque Canonicis legibus dis
De Iege aterna, foe naturali , Set jure Gentium. I. UTsi plurimae, distinctaeque sint leges iti
H lae , quibus hnmanam voluntatem dirigi, vel coerceri quoque jam diximus, Om
' nes tamen ab imai Naturae lege veluti eου uberrimo, sanctisumoque sonte dimanant . Hinc illa perpetua , universalis, aterna vocari m Tito solet, quod , cum semper eadem, ac ininvariabilis sit, omnes etiam leges, quas subinde fieri contingat, in se complectatur. Cominmunius tamen, atque frequentius lex natura, vel naturalis vocatur, quod hominis naturam
equatur , sive ab ipso naturae lumine doce tur; quemadmodum etiam ius lublieum, De Jus Gentium appellari subinde solet, quod iula gentibus omnibus communis si, ubiquo gen- ltium ita floreat, ut in illa observanda gentes omnes inito veluti laedere conjungantur. Illud itaque nitidε , & quantum seri poterit, accuratissime exponi debet unde naturalis eiusmodi lex oriatur; qua nota, vel charactere cognoscantur illa, quae jure gentium , vel naturali lege continentur; quae denique sint illa, quae iure naturali fieri jubentur, 'el prohibentur; cumque in re gravissima Philosophi mirificEdissideant, juverit omnes illorum, sententias e
202쪽
DΤsP. ΤΙ. CAP. VI. 191 sonere, ut denique illarum clarior, ac verisimiisior eligatur . II. Veteres Iurisconsulti ius naturale deIniunt quod Natura omnia animalia docuit. Nam ius is ud non humani generir proprium , sed omnium animalium, qua in terra , qua in mari
nascuntur, avium quoque commune 63. . . . Vi-ήemur enim cetera quoque animalia , feras etiamisius iuris peritia est eri s unde ex illorum sententia homines ipsi cum brutis certo veluti foedere, societate, communione, ac iure continentur ; ideoque illud jure naturae praescriptum censeri poterit, vel ad ius naturale rcferri. , ad quod homines, ac bruta ingenito veluti pondere abrepta diriguntur, vel a quo potius ingenito veluti horrore recedunt. Atque ejusmodi certEIurisconsultorum opinio partim ex Pythagori Cis , partim etiam ex Stoicis desumpta censeri poterit . Cum enim Pythagorici metempsycho-
sim admitterent, humanos nimirum animos eRuno in corpus aliud transire crederent, atque subinde ex humano moriente corpore in seram,
aut brutum aliquod migrare, inde quoque fieri oportere putabant, ut aiseetus illi, qui in homine , ac brutis etiam conspiciuntur, eκ uno , eQ-demque principio , eadem anima , sive natura prosluerent , ideoque bruta , ac homines eodem scedere, societate, ac naturali iure continerentur. Stoici similiter, sive quod illi brutorum animas rationales, humanaeque similes crederent, sive certE qudd illas ex eadem Universi mente , vel spiritu decerptas esse putarent, ex quo sane cum Platonicis humanos animos delibatos esse crediderunt F
203쪽
derunt, tenue quoddam rationis lumen bratis 1 esse dixerunt; ideoque foedus aliquod , ac societatem inter illa, ac homines admiserunt; uturoinde naturae leX in hominibus , ac in brutis ipsis existeret. Quemadmodum itaque veteres illi , qui juris originem, atque praecepta apud Romanos adornarunt, plurima in Stoicorum Placitis desumpscre , ut suse, ut eleganter admodum demonstravit Gravina taὶ , it Quoque in explicanda juris natura celebrem il-Iam Stoicorum sententiam complexi existimaniatur. Illud etiam Stoicos, vel Iurisconsultos imis vellere poterat, ut bruta quoque naturali quodam ordine, vel jure dirigi, sive teneri puta- Tent, quod plurimos, ac admirabiles effectus in illis conspicerent, in quibus aut pietas, aut N-stitia , aut benevolentia, aut denique virtutum omnium splendor miris ch effulgeret . Ut enim illos omittam , qui subinde liberius, ac magnificentius, quam certe par fuerat, brutorum mOTes , ingenIum, ac virtutes accuratissinie sunt
prosequuti, Grotius ipse, quem Iuris gentium facem nee minorem naturalis, quam civilis honestatis interpretem merito vocat Gravina ib) , cum
advertisset quod animantium quadam utilitatum suarum sudium partim foetuum suorum , partim aliorum sibi congenerum respectu aliquatenus temperant , id in illis procedere credissit ex principio aliquo intelIigente extrinseco se , quod illa ad certum finem dirigeret, certisque legibus 1llorum actus componerςi L IV. Sed quocumque demum eκ fonte celebris illa Iurisconsultorum opinio profluxerit, certum tamen, perspectumque haberi debet, bruta nul-
204쪽
DIS P. II. CAP. IV. 1 M. Ia ratione dirigi, ideoque nulla lege teneri, nulloque foedere , vel societatis vinculo cum hominibus conciliari . Quamvis enim plurima in brutis deprehendi, ac subinde laudari soleant , in quibus industria , solertia , pietas , a iis eius , &illae virtutes omnes apparent, quae naturae legibus homini praescriptae sunt ; omnia tamen aut ex corporea solum sentiendi vi , aut ex admirabili potius organorum varietate , partium teX- tura repeti debent; ut in illis proinde motus, ac impetus quidam humanis similes videantur , nihil tamen cum humanis actibus, virtutibus , legibusque commune contineant. Hinc brutorum quidem aliqua prudenter adeo, moderatE , sollicite operari dicuntur, ut humanos etiam mo. Tes excedere videantur; ideoque subinde a s eris Literis veluti duces proponantur et plura tamen sunt, quae sic effera , ac indomita sunt . ut nullis affectibus deliniri, nullis legibus coerceri pota videantur: ut si proinde iuris natura eX animalium affectibus repeti, sive deduci deberet , intelligi Deile, vel definiri non potaset, ex quibusnam potius animalium actibus , in quorum singulos eodem impetu , vel ingenito pondere feruntur, naturae jus, ac honestas , quam pravitas potius, ac turpitudo deduci debeat: nec ab iis fortata belluis vellent homines erudiri, quae mitiores, benevolae, castaeque sint; sed eas potius imitari cuperent, in quibus acrior voluptatis, atque jucunditatis ardor appareat .
IV. Nobilius itaque , ae magnificenti iis delibera hominum voluntate, sive natura sentiendum est , ut illa eum brutis, quod ad mores quidem, operandique ordinem pertinet, nulla societate, vel scedere conjungatur ; & quam- Tom. V. N vis
205쪽
vis interdum legem , vel ordinem, qui in brutorum actibus , vel omnium corpiiruin motibus a divino , sapientissimoque Opincc cit conitiis tutus , admirari, ac imitari qu que Hibinde spossimus, non inde tamen agendi i ges , vel honestatis normam sortiri debemus. N cc alla certe fuisse videtur Stoicorum sentclitia, qui tcnuc In quidem cognoscendi vim brutis inesse putarunt , vationem tamen uni homini concessc re , qua proprio veluti charaetere a brutis ille drii ingu reiatur ; & quomodo hominum inter hom/nes jurisse vincula putabant , se hominis nibit iuris esse eum bestiis existimarunt sa) s quemadmodum certe nullum nobis ad animantes eateras lux esse ,
ab natura dis miliιudinem Cornippur , ω PQ donius tradidere b). V. Clarius itaque, longEque verisimili sis Ioinquuntur illi, qui ius naturae ex communi quodam , constantique nationum , ac populorundi omnium iudicio, sive consensu deducunt ut ilia nimirum honesta, sive naturae lege praetcripta censeri debeant, quae veluti honesta ab omnibus , aut plerisque certe , iisque cultioribus popu- Iis habeantur . Hinc Aristoteles ubi legem disisest alteram propriam esse, alteνam communem
priam quidem asseruit esse, qua Angulis inter se iam determinata es , communem vero qua secundism naturam est . Esse enim quoddam natura iusium , Ur injusum, quod omnes vaticina sur , etiamsi nulla interse societas, aut pactio sit , quo semper viget, nemoque seit ex quo ita con-oitutum eas O , ut Empedoetas dieit da non inter- . feten-iaὶ eis. Fin. III. e. m. ib, Laer. VII. f. In homine optimum quid estὸ Ratio, hac antecedit animalia, Deos sequitur, quid in homne PIOPMMmὰ
206쪽
DISP. II. CAP. VI. et 's elendis animatis , non id apud quosdam suctum , apud quosdam veris injustum , sed apud omnes ,
inquit, legitimum , ae per at bera latum , terrasque iacentes constitutiam es a . Brevius hocellam , atque nitidius expressit Cicero cum ait quod omna in re consensio omnium gentium lex natura putanda es bj s unde firmissimum ιος afferri concludit cur Deos esse credamur quod nulla gens tam fera , nemo omnium tam sit immanis , cujus mentem non imbuerit Deorum opianio ; & quamvis multi de Diis prava sentiant , omnes tamen esse vim, ω naturam divinam aris bitrantur , nee ver. id eollocutio hominum , aut
consensus eoisit , non institutis opinio est eonfirmara , non legibus. Grotius denique, etsi nobiliorem aliam juris originem agnoscat, ut inferius 'stendemus, existimat tamen quod A nonoertissima fide , certe probabiliter admodum iuris naturalis esse colligitur id , quod apud omnes Gen. tes , aut moratiores omnes taIeesse creditur e . Siquidem nationes quadam efferata sunt , , facta
inhumana, ex quibus non oportet ab aquis Iudicibus asimatione facta bumana natura convitium
feri s/l , sed quid naturale si spectandum in his,
qua bene secundum naturam se habent , non indepravatis tet et unde apud bomines recta , sanaque mente praditos immutabiIe est ius illud , natura quod dicitur . Quod si his , qui mονbido , doloriο-N x quo
ain Retb. I. c. 33. b, Tu e. l. e. i3. υὶ lib. L n. ra. id Poet.. v. Gro . leὶ Amss. Polist. I. e. I. Ius naturale quod ubicumque eandem vim habet , ti non quia vel Ita videtur, vel minime . aris . Attis. Nie. V e. 7. Potentissima probatio est si In Id , quod diei mus , Omnes consentiant . Arim Erb. Nie. Ul. e. 3.
Argumentum veritatis est aliquid omnibus videri Sex.
207쪽
eue fune animo aliter videtur , nihil ad rem peia sinet , nam nee mentitur qui mel dulce esse diaeit ideo quod agrotis aliter videatur sa) . Ac dubitari certe non poterit, quin ea, quae singulis hominibus honesta videantur, & in quibus commendandis nationes omnes mirifice conspirent,
vere laudabilia , ae honesta censeri debeant, cum admirabilis illa consensio aliter haberi cem non possit, nisi invariabilis quaedam, ac in
trinseca bonitas in illis actibus reperiatur ; nisi nimirum ingenita quaedam ratio , boni cupiis ditas , & honestatis ardor flexibilem arbitrii vim ad obiectum illud dirigat, vel ad actus ipsos determinet, in quibus bonitatis splendor
effulgeat. Hinc illa, quae . nationum omnium
consensu probata , vel confirmata suerint, juris naturae, vel iuris Gentium eta dicuntur, quod illa gentes omnes ipsa natu 1 duce veluti honesta , hominique debita complectantur. Ul. Haec ipsa tamen Aristotelis, Ciceronis,& Grotii opinio, etsi plerumque vera censeri possit, primam tamen auris naturalis originem,sve naturam nitidὰ non ostendit , sed ipsam potius ab effectibus, vel a posteriori deducit, ut Gronius ipse fatetur . r. inamvis enim libere concedatur, quod illa semper honesta sint, in quibus nationes mnes non instituta eonsuetudine , sed constanti Iege conspirant, non ideo tamen honesta , iuri iaque naturae censeri debent, quod a populis omnibus probentur; sed ideo potius a gentibus illa probari putandum est, quod honesta, ac naturali iure praescripta , sive proposita linteunde nationum consensus non nisi indicium erit si as ris, Abνι. apud Grεμιρα. cin .
208쪽
DIs P. II. CAP. VI. 197rit, ae veluti cli tracter, quo res honestas, aviure gentium confirmatas agnoscamus , non verci primus fons. ω origo . ex quo rerum, vel humanorum actutim honestas oriatur. 1. Deinde verb , si rerum honestas, ae ius naturae a populorum omnium consensu deduci debeat, vi X ac ne vi X quidem, non a rudibus dixerim , ac imperitis, sed a sapientibus etiam viris cognosci posset. Quis enim populorum omnium mores. ac instituta cognoverit ρ quis Varias, ac dissidentes Philosophonim sententias ita perspexerit , ut facile intelligat, vel definire , deinde possit , in quo illi conspirent ; cumque viderit illos interse in primis etiam, & gravissimis Ethicae capitibus mirifice dissidere, in hac admirabili varietate , sive discrimine certo definiat quid ab omnibus, quid a pluribus, quid a
sapientioribus doceatur , ideoque veluti lex naturae haberi debeat p3. Quod si naturae leges, ac honestatis amo. rem in iis praesertim gentibus inquiramus, quae mitiores esse putantur, atque nobiliori sapientiae gloria , bonarumque artium splendore floruerunt , vereri certe , vel suspicari quis poterit ne sinc nim honestatis amorem inistra in illis, ac inutiliter inquirat, aut falsa spe, vel honestatis opinione in errorem abripiatur. Nulla siquidem natio tanta doctrinae gloria floruit , quae in moribus , ac legibus turpissime non erraverit: quod innumeris exemplis facile ostendi posset ., nisi iactarissimum kret, & lacrymis potius , ac pudore quodam , quam longa ratione differendum et idque luculenter admodum Pusendorfius ta), Eusebius ib), Laertius ej, aliique plurimi praestitissent
209쪽
. In hae itaque miserrima morum labe, quae nobiliores etiam, purio sque Gentes infecerat, quis honestatis legem , ac sinceram iuris imaginem deprehendere se posse arbitretur aut , si certE ex gentibus illis erudiri velit , quae honestiores , melioresque suerint, quis non intelliis gat definiri non posse quaenam gens purior, ac honestior haberi debeat, nisi prius honestas ipsa , vel prima bonitatis caussa , & origo, ipsa
nimirum naturae leX ante gentium morem , ac
instituta nitide cognoscatur; ut illa proinde natio sanctior existimetur, quae ad hanc primam , constantissimamque juris normam propritis accesserit, aut in qua honestatis splendor vividius e uigeat 's. Quid vero quod nationes omnes peculiares, ac proprias leges habent, quibus in vita seliciter peragenda diriguntur; ideoque vix , ac ne vix quidem distingui poterit utrum mos ille , qui apud illos conspicitur, eX naturali, vel potius civili, peculiari, positivo iure deductus fuerit: cum plerumque consuetudines ipsae, ac instituta mai rum, veluti in ius genti uis transire , sive cum illo confundi soleant Tantus nimirum est ardor ille, quo patrias leges, ac instituta homines tueri nituntur, ut non modo nationes caeteras , ill rumque leges ideo contemnere, verum etiam saniata societatis foedera , quibus humanum genuS de
vincitur , ipsumque naturae jus evertere , ac VIO lare non erubescant. Itaque morum honestas, ac naturae leX communi Gentium more, sive consensione deduci non poterit. UII. Atque haec ipsa fortasse varietas, & inis credibile fere discrimen, quod in varias gentium moribus, ac legibus reperitur , plurimos impulit , ut iuris naturalis originem, atque naturam
210쪽
ram non ex communi populorum sententia, sed ex privato solum iudicio, amore, ac utilitate deducerent; ut illa honesta, ac iure naturae praescripta. vel verita censeri debeant, quae privatae cu-auslibet utilitati conferre, sive detrahere videa tur , iuxta celebre effatum illud Atque ipsa utilitas susi prope mater se a) . Eiusmodi porrd sententiam invenisse , vel acrius defendisse fertur Carneades , euitis disputat ronis fumma hae fuit , iura sibi homines pro vitilitate sanxisse , scilicet varia pro moribus , 6 apud eosdem pro temporibus ope mutata g jus autem naturale nullum esse . Omnes homines ,
alias animantes ad utilitates fuas natura dueente ferri r proinde aut nullam esse iunitiam ,
aut si sit aliqua , fummam se stultitiam , quo
niam sbi noeeret alienis sH eommodis eonsulens ... Omnibus populis , qui florerent imperio , ω Κο- manis quoque ipsis , qui totius orbir potirentur ,
si justi velint esse , hoe es , si aliena res tuant ,
ad easas esse redeundum , O in Vesate, ae mia feriis iacendum ib) . Veterem Carneadis, aliorumque sententiam excitasse videtur Hobbius, qui cum putaret homines nullo amicitiae, vel societatis scedere devinciri , sed natura ipsa potius ad bellum , at- ue discordiam , quatit ad pacem , unionemqueis trigi , naturalis iuris originem repetendam eia se putavit ex ingenito amore, vel cura , qua quilibet ad sui desensionem, conservationemque darigitur. Atque illud in primis observat nullam inter homines societatem, nullumque foedus iniri nisi commodi , vel utilitatis amore; unde illi potius ,.quam alteri foedere, vel amicitia conjungimur , quod exinde maior utilitatis spes nobis aia