장음표시 사용
241쪽
Spiritus lumine , qui loquutus est per Prophetas . conscripti fuerint , par illis omnibus dignitas . autoritas, atque maiestas concedi debet. Qitaniadoquidem verb ex singulis serE , antiqui Foederis voluminibus testimonia, vel authoritates aliquae desumi subinde solent, juverit his illorum se artem exponere sicuti a Tridentina Synodo sessio.
ne Iv. tradita, vel numerata sunt. Itaque primo veteris Testamenti loco re peritu e Pentateuehus a Moyse compositus, quo nimirum quinque libri continentur, Genes s , Exodus , Leviticus , Numeri , Deuteronomium . Tunc sequitur liber Iosue , Iudicum , Ruth , IV. libri Regum , II. Paralipomenon , liber primus Esdra ,& secundus, qui Nehemias inscribi solet. Tobias, Iuditb , E her , Iob , Psalterium Davidicum , Pro.
verbia , Eeelesiastes, Cantica Canticorum , Sapienti , EeeIesiastieus . Deinde quatuor PGphetae maiores Isaias , Ieremias eum Baruch , Ezechier, Da- nieI. Τum XII. Prophetae minores, Osee , Ioel j fmos , Abdias , Ionar , Michaas, Naum, Habacueb, Sophonias , Aggaus, Zacharias, mIachias. Ultimo deinde loco II. libri Machabaorum .
Atque ista quidem volumina , seu veteris Teia flamenti libri, in novo quoque Foedere a Christo , vel Apostolis laudari solent , illorumque oautoritas adhiberi, vel sub communi nomine , vel e X pressis plerumque Moysis, & Prophetarum nominibus: ut praesertim Christus Apostolos alloquens, seque in veteri Testamento Ρatribus promissum ostendens ait necesse en impleri omnia , qua scripta sunt in lege Mosis , ω Pνο-ph ει is , ω Psalmis de me saὶ eX quo certE loco veteris Testamenti, vel legis sanctitas , digni in
242쪽
DIs P. II. CAP. VII. gnitas, ac divina prorsus authoritas manifestissi
X. Itaque Marcionitarum , Manichaeorum, ae Priscillianistarum haeresim, ac impudentiam satis mirari non possumus , qui veterem lege . vitiosam , malam , ac injustam, atque a Deo. vel principio malo in hominum perniciem sancitam esse dixerunt , quos Tertullianus in primis , atque Augustinus accerrimE consutarunt . Atque innumeris etiam rationibus , Scriptura
que authoritatibus facile revinci illi possent, nisi BIosaicae legis bonitas, & sanctitas illa clarissimEappareret.
Id unum fortasse scrupulum iniicere , vel opponi posset quod lex ipsi in Scripturis non bomia
ae mortis ministratio ib), vel caussa appelletur, ac iugum . quod nee Patres nostri , nee nos poristare potuimur te ; tantumque abest ut temporalium rerum amorem in nobis extinguat', ut illum potius vividius excitet dum terrena 'lum , ac temporalia bona veluti praemia polli
XI. His tamen , aliisque id genus aut horitatu bus, quae ex sacris Liveris afferri possent, facile respondetur. Ac prim5 lex ipsa non bona . idest imperfecta voeatur , qudd , quamvis ps per se bona, sive persecta sit, si tamen cum Evangelica, puriori nimirum , ae persectiori le- oge comparetur, imperfecta quodammodo, ac mala videatur ; & sicuti mala quasi mala esse .em
nunt comparatione pes orum, bona quasi bona non sunt comparatione meIiorum, melioribus no ωi Testamenti praestis subsequentibu , prεcept . . P 4 , . bona,
243쪽
hona , qua rudibus data sunt, non bona esse m8- morantur sa . Mortis verb , sive peccati cauiasa vocatur sive qudd proposta nobis lepe vividi us allicimur ad peccandum iuxta celebre eia satum illud nitimust in vetitiam; sive ouhd peccatum ipsum, quod etiam sind proposita lege committebatur , clarius post naturae legem tria Decalogo explicatam cognoscitur. & gravius quodammodo, minusque venia dignum ex sternς , simulque positius legis violatione essicitur. Deinde vero lex vetus gravissima, ac intolerabilis etiam vocatur qu3d ipsa certe vires non inspiret, nec solis naturς viribus, sed gratia solim impleri , .servarique possit, quod etiam de iustissima, atque sanetissima naturς Ic'e verificatur. Gravis etiam ab Apostolis ipsis lex dicebatur , & optime vocari potest , si cum Evangelica conferatur, quς lex amoris, leX gratiς, lex filiorum, iugum suave , ae on ut leve fbJ ,stpissime appellatur, ut inscrius os indemus.
- Terrena denique, ac temporalia bona in veteri lege veluti prςmia promittebantur , non ut ipsorum cupiditas in Judsorum animis eXc1taretur, sed solum ut Iudes illi, & carnales homines terrenis eiusmodi bonis dcliniti , ac invitati propositam sibi legem servarent, ut ςterua, 'ac spiritualia, bona, Deumque ipsum veluti summtim , ultimumque finem, ac mercedem consequerentur; quod non modo de Iu-dsis ipsis, sed de Christianis etiam intelligi
poterit, quibus non sterna solum, sed etiam temporalia bona ab amantissimo, beneficentissimoque Patre promittuntur . Non itaque sper nos rin'.n temporalium rerum promissione defixa es , qu n-
244쪽
D'SP. II. CAP. VII. 233βοηuide, a nee ipsos illius temporis sanctor, se Diarituales viros , Patriarchas, Prophetas his teris
renis rebus fuisse deditor credimus sal. David certe cum in PsaImo I 43. temporalia bona, deis licias omnes, ac voluptates enumerasset, quς ab hominibus haberi possunt , eos reprehendit, qui beatum dixerunt populum , cui hae sunt, ille nimirum stlix erit, verEque beatus populus ,
cubus dominus Deus eiur; cujus nempe amor,
desiderium, atque perfecta laticitas in solo Deo veluti summo, sterno, incomutabili bono col- Iocatur : ac Deus ipse, clim Abrahς , ejusque p0-
steris plurima terrena bona se daturum esse promisisset, illud etiam adjunxit ego ero merces tua magna nimis b), ut ostenderet veram, ac sinisceram beatitatem, verumque prsmium non interrenis eiusmodi bonis, sed in sola Dei possessione consistere. γXII. Ceterum veterem hanc , sive Mosaicam Iegem sanctam , ac sinceram fuisse exinde quoque clarissime inferri poterit, quod Christus ipse , ς terni Patris sapientia , eternusque Deus ipsam non solvere, sed adimplere venit, ejusque ritus omnes, ac cς remonias servare, li-hentissimeque compleeli voluit, ac si aliorum hominum instar eidem legi subiiceretur: etsi peracto iam trigesimo tertio statis sus anno novam, suavioremque Evangelicam legem instituit, atque discipulis primum , quos elegerat , deinde vero Iudsis omnibus demonstravit. XIII. Cum itaque expectata plenitudo temporis advenisset te, , sternique Patris filius Pa- Iribus promissus in terris visus esset, & cum
245쪽
hominibus conversatus , veteris legis figurae,
quae velut umbra suturorum praescriptae fuerant.
miro , & incredibili novae legis , ac Erangelii splendore paullatim dilui , vel dissipari caeps
runt. Quo verb tempore , quave ratione lex Evania
gelica instituta, vel sens m promulgata suerit, pI ribus in locis a sacris Literis erudimur . Cum itaque Ioannes in Iordane populum: baptieta-Tet, omniumque peliora ad poenitentiam excitaret , ut pararet Domino plebem persectam . , vicinamque generis humani salutem praenuncia.
ret, Iesus ipse peracto quadraginta dierum ieiunio ad Iordanem accessit, ibique a Ioanne bapti-etari voluit, ut iustitiam omnem impleret. Tum aperto cςlo . divinoque Spiritu super ipsum cois lumbae specie illapso, aterni Patris vox audita est , qua Iesus ipse Dei Filius , communis Reademptor hominum , ac Magister dicebatur, quod antea Ioannes superno afflatus Spiritu cognoverat, atque Iudaeis ipsis ostenderat. XIV. Exinde vero divinis eiusmodi vocibus, ae Praecursoris testimonio mirifice commendatus , Discipulos aliquot elegit , quorum animis Evanis gelicae legis praecepta sensim insevit, purioremisque huius Divinae Legis splendorem ostendit . is vero paribus ne dicam verbis exprimere, sed animo quoque complecti possit , quo amore , quo desiderio, qua morum suavitate, qua verborum vi , quo labore, quo Zelo , quo denique virtutum splendore , & miraculorum copi1 varias ille regiones adiverit, ibique singulis privatim , ac publicE Evangelicae regis praecepta diffuderit , proximaeque salutis , ac redemptiones spem in illorum cordibus excitaverit λ Ubi
vero purissimas ille , amoris plenas , sanctissumasque leges edidit, nova Sacrameuta, nOVOL. quo
246쪽
DIS P. II. CAP. VII. 23s sue ritus instituit, atque praesertim perais 1 pa-chali csna eorporis , sanguinisque proprii subis
stantiam fidelibus suis immortali munere concessit, quid aliud ab optimo , beneficentissimoque Patre sperandum , vel optandum adhuc supererat, nisi , ut ille iuxta vetera Prophetarum oracula , sanguinem, vitamque propriam pro comis muni generis humani redemptione amoris viis elima effunderet Quam vero Deliciter , abunis de , & accuratE veteris legis oracula, & figuras omnes impleverit dum opprobriis saturatus oppressus doloribus , cruci . sumXus AEterno Patri spiritum obtulit, ex innumeris novi , veterisque Foedetis authoritatibus ostendi potest , ae Redemptor ipse manifestissimh demonstravit, dum
jam moriturus Scripturas omnes rimpletas esse oconspiciens consummatum esse sal exclamavit, Novamque legem , nova sacramenta veteribus abrogatis proprio sanguine, propriinue morte consecravit.
XU. Novam tamen , eximiamque lucem, Evangelicae legi , maximumque robur adjecit, ubi Redemptor ipse tertia post mortem die Discipulis redivivus apparuit , ac petenni quadraginta dierum tempore cum ipsis convescens, &conversatus illos iterum erudivit, Scripturarum cognitionem ipsis concessit, novaeque legis ubique gentium promulgandae munus injunxit, inquiens
suntes in mundum universum pra dieate Evange- Iium omni ereatura baptizantes eos in nomine Pa.
rris , o Filii ,-Spiritat; sancti, docentes eos fer vare quaeumque mandavi vobis fbJ s donee peracto iam 4o. dierum spatio ipsis conspicientibus candida nube circumsulus ad c glos iterum ascenis
247쪽
dit , aeternamque gloriam mortis , peccatique triumphator aperuit . Neque tamen orphanos illos deseruit, sed decima postquam cςlos ascenderat die Paraclitum Spiritum super illos effudit ; cumque simul in carnaculo lacrymis , effusisque votis promissum sibi Spiritum expectarent, facto repente vehementi sonitu ita Divinus Amor sub ignis imagine illabi voluit , ut a censae flammae linguarum instar super illorum. singulos corustarent . 'o miro, ae ineffabit divino munere Apostoli non mod5 in charitate, vel gratia perenniter, ae invariabiliter confirmati , Scripturarum cognitione divinitus illustrati, omniumque linguarum dono exornati fue- Te ; verum etiam novo , vividiorique spiritu , Mfidei propagandae zelo incensi , quo repente ex Coeis naculo erumpentes Christi divinitatem , eiusque legem libere , costantissimhque Iudaeis primum, finitimisque populis praedicarunt, deinde verb ad barbara, etiam , remotissimasque gentes uberrime diffuderunt, ac proprio demum sanguine confirma
XVI. Hinc mirari certh non possumus, si eodem ipso Pentecostes die Petrus e Coenaculo prosiliens , partim ex celebri Ioelis oraculo , partim ex ipsa rei novitate , partim denique, ex admirabili linguarum cognitione putidas Hebraeorum calumnias , qui Apostolos ebrios esse impudentissimh coniecerant , ita compresis sit , ut uno sermone tria Iudaeorum millia ad Christi fidem perduxerit , & Apostolorum . singuli brevi temporis intervallo re extremas etiam Orbis plagas Evangelii gloriam invexerint ; ut iam profligato Deorum cultu , templis
eversis, consutatis Philosophorum erroribus ,
Christiana Religio a duodecim solum, rudibus ,
248쪽
msΡ. IL CAP. VII. 23 obscuris , abiectisque hominibus, non ferro, vel
armis, sed augusto solum Crucis vexillo contra immanes Ethnicorum Principum , vel Tyrannorum impetus ubique gentium liciter triumphaverit . Quς mira certe populorum omnium in amplectenda Christiana Religione cousensio, atque incredibilis in propaganda fide 'licitas 'Cςteris argumentis adiungi merito potest . quibus Christiana Religio eximiis veluti luminibus illustratur , clarisssima nota, vel charactere a cς-teris omnibus Sectis, vel Religionibus distinguitur , atque omnium animis marifice commendatur s ut post Iustinum , Athenagoram, Augu- sinum, aliosque Patres, Grotius ipse , . alii quo plurimi demonstrarunt ta) . XVII. Atque ita quidem lex nova, vel Evangelica instituta, publicata ., atque mirifice confirmata fuit, brevique temporis intervallo ad barbaras etiam , remotissimasque gentes diffusa , atque laliciter propagata . Quod si novam h lac legem cum veteri, sive Mosaica lege conferreis libuerit, plurima certis sunt illa, in quibus ipsς conveniunt, ut vetus proinde veluti umbra nous, sive figura censeri debeat; . sed plurima quoque sunt illa, in quibus vetus an Va veluti puriori, persectiorique mirifice s . Peratur. Illa nimirum per Mosem data es ibi, unde Moyses ipse ego, inquit , sequester , , medius fiat inter Dominum, ω oos se) ; sed gratia, O veritas per Iesum Christiam facta es , nimirum e vangelica ab ipso Deo, sternique Patris filio con
' Prius autem , qudim veniret fides sub lege casto. diebamur eonclusi in eam fidem, quae revelauda er t.
249쪽
stituta. Illa prςcepta quidem, sed non vires, aut gratiam , quibus eadem impleri possent, hominibus largiebatur ; hςc amoremia etiam, vividumque spiritum fidelium cordibus inspirat, quo puriora charitatis prςcepta servare pota 1int - . Illa. severior, ac veluti servis constitu-' ta quodammodo videbatur, qui poenarum sormidine eoercerentur , unde Ieκ timoris a sacris Literis appellatur; hic suavior ab optimo, amantissimoque patre filiis proposita, qui solo virtutis amore operentur, unde Iex amoris optime existimatur. Illa lapideis tabulis insculpta , taurorum sanguine connrmata hse in ipsis fidelium cordibus impressa, sive diffusa per Spiritum Sanctum, qui datus est nobis, divino Redemptoris sanguine est consecrata. Illa per Angelum Moysi in Sinai monte tradita dum montis culmen vehementi fragore , fulgure, tonitru circumfusum incredibilem pavorem , terroremque in populi cordibus excitaret; hςc in cςnaculo Apostolis Divini Spiritus illapsu confignata, dum facto vehementi fragore ignes linguς illorum singulis insiderent , illorumque pectora eximio amoris impetu arderent, ac ςstuarent.1lla in sensibilibus hostiis veluti imagine qua- damm Praecepta charitatis Inaniter clarentur hominibus non habentibus liberum voluntatis arbitrium . sed quia per legem dantur & veterem, & novam i qua vis in nova venerit gratia, quae Promittebatur in vetere, lex autem sina gratia litera est oecidens , in gratia vero spiritus vivificans unde est in hominibus
charitas Dei , M proximi , nisi ex ipso Oeoὸ Aug. de
'' Ibi in tabulis lapideis dieitus Dei operatus est , Ne In. eordibus hominum. Ibi ergo lex extrinsecus Posita est, qua iusti terrerentur, hic intrinseeus datauit, qua iustificarentur. Au. de Spir. O Hν. n. as. H.
250쪽
DΙSΡ. II. CAP. VII. dam sutura significans, futurorum umbra a di-Cebatur , ut omnia proinde Judaeis in figura eοntingerent M s haec admirabili, incruentoque s crificio, quo Christus ipse amoris vi stima, perenne , gratissimumque Patri holocaullum offertur, omnia iam impleta, sive perseela significat. ut proinde Christus ipse finis legis e optimό existimetur. Illa non omnibus quidem Gentibus proposita, sed Iudaeis solum , atque iis, qui ex Gentibus Iudaicam legem libere amplecti Vellent, ut omnes proinde Gentes, etsi ritus ,
Caeremonias, atque iudicia , quae veteri lege praescripta fuerant, minime servassent, solo rationis lumine, naturaeque legis observantia aeternam gloriam consequi possent; ista vero non Judaeis solum, sed omnibus etiam barbariS, r motissimisque gentibus , quae sub caelo sunt , ita proposita , sive sancita suit, ut nullus unquam sal 'ari , aeternamque gloriam assequi possit, Qui Christi fidem amplecti , bapti et ari, Christianaeque legis praecepta implere noluerit. Illa denique, ne singula iusius, atque minutu iS prosequamur, non perpetua , perennis, ac aeterna tura fuerat, sed tandiu solum florere, sive vigere debuit, donee veniret semen , cui promiferar ἀὶ Deus, Christus nempe , ac evangelicae doctrinae splendor nitidissimus affulgeret; haec vero perennis, ac immutabilis est futura ; vimque suam , plenumque robur habere debet, donec peracto iam universi temporis spatio aeteris nitas oriatur, atque Evangelii gratia ad aeternae gloriae Delicitatem, quo nos dirigit, tandem deducat o