장음표시 사용
461쪽
semper, ae uberrima munera largiatur, ut nemo tam miser tam neglectus, tam duro fato , ω in poenam genitus sit, ut non tantam munimentiam senserit, ut si illos ipsos complorantes sor- rem suam , ω querulos circum pietas, invenies
non ex toto beneficiorum calestrum expertes , neminem esse, ad quem non aliquid ex illo benian ignissimo fonte manaverit ' sal Haec certe , aliaque id genus plurima qui serio , diligenter, vel
accurate perpenderit, clarissim8 intelliget nos duplici veluti stimulo ad Deum colendum , ac amancum impelli; ideoque Deum ipsum duplici virtute , vel ossicio complecti nos oportere, cultu nimirum, ac obsequio, quo supremi, praestantiisimique Numinis niaiestatem veneremur;& amore deinde , quo ipsius amori , ac beneficentiae si non pares, quod fieri certe non poterit , aliquas saltem vices memori, gratoque ani
UII. Et ad cultum quidem quod attinet, etsi plurima sint illa, quibus humanus animus Deum colere, ac venerari potuerit, atque inprimis purus , ac sincerus animi sensus, quo supremam divini Numinis maiestatem considerans, honores omnes illi deberi intelligat, seque illi subiiciat, optimo tamen, sapientissimoque consilio apud nationes omnes sic institutum esse sconspicimus , ut homines exterioribus etiam actibus veluti sensibilibus quibusdam signis, sacrificiis nimirum , ritibus, ceremoniis, Obsequium. proprium, debitamque Numini venerationem teis starentur; ut ille proinde, qui uno, eodemque religionis spiritu , sive in eodem colendo Numine conveniret, hoc exteriori cultiis genereis, veluti arctissimo laedere devincirentur. Fi VIII.
462쪽
VIII. Atque, ut puriorem Religionis origi nem non ex vanis Ethnicorum moribus, & saiabulis, sed ex divina potius historia repetamus, a sacris Literis erudimur, quod ab ipsa mundi origine sensibilis quaedam, ac externa religionis forma divinitus instituta suit, qua primi
homines Deum verum colerent, ac veluti supremum rerum omnium dominum venerarentur .
Hine illi fructuum primitias, lac, & hostias
libare, vel immolare consueverant, quorum
adspectu , vel odore Deus ipse clementissimEa delectari , vel inflecti dignabatur; idemque mos perenni patrum traditione ad posteros derivatus, ac divinis etiam vocibus mirifich confirmatus apud Iudaeos veluti sincerae religionis asse tores, verique Numinis cultores constantissimEfloruit. Ubi vero post exitum populi ab AEgypto lex edita, sive praescripta fuit, alia plurima sacrificiorum genera, ritus innumeri , ac ceremoniae sunt constitutae, quibus sacerdotes uti deberent; tandemque Templum a Salomone incredibili prorsus magnificentia dicatum suit, in quo nobiliori quadam gloria Domini majestas reperiretur, eiusque splendor illustrius coruscaret, Deus hominum precibus lacilius inflecteretur, sincera denique Religionis opera nobilius
IX. Quod si vetus illa Iudaeorum religio,
ritus omnes , ac ceremoniae, quae velut umbra suturorum praescriptae fuerant, Christi Redemptoris lanere extinctae, vel abrogatae suerunt , ut alibi demonstravimus; atque sincerior alia ,
nobilior, & purior Christiana religio divino Christi sanguine est consecrata , non sensibiles quidem in ista taurorum , & hircorum hostiae , sed divinum aliud , & immortale sacrificii genus
463쪽
nus est institutum , quo aeterno Patri, vel suis premo Numini Christus ipse veluti sacerdos simulque victima primum in ara crucis , deinde vero in altaribus a Sacerdotibus, quibus conseis crandi panis, ac vini potestas concessa fuit, imo latur. Itaque si in ejusmodi divino prorsus , atque admirabili sacrificii genere tanta prosecto dignitas , excellentia , & valor esse conspicitur, quis non intelligat homines , dum sacra haec mysteria peraguntur, eximia prorsus eveneratione interesse debere; purissimo, ac sincero cordis assectu , atque effuso charitatis a
dore incendi nos oportere dum divini corporis, sanguinisque substantiae participes suturi, sacris altaribus admovemur; cdm non aliud illustrius, Furius , atque nobilius religionis officium, &actus effngi possit, quo supremi Numinis maiestatem veneremur, atque illi aretissime conis jungamur δX. Ipso quoque divinae religionis spiritu impellimur, ut quidquid ad ejusmodi Dei cultum
dirigitur, eximio quodam obsequii, ac venerationis sensu complectamur . Maximus itaque .
Sacerdotibus honor haberi debet , quibus divina potestas illa concessa fuit, ut Usteriorum Dei dispensatores sa) fierent , ut ejusdem Redemptoris vices in terris gererent, ut denique divinae legis interpretes, animorum duceS, Inter Deum , ac populum sequestres forent; ideoque irati Numinis animum precibus , & hostiis ita lenirent, ut ad clementiam inflecterent . Et
Divina eujys charitas Sacrum propinat Sanguinem . Almique membra Corporis Amor Sacerdos immolat . Diuitig Corale
464쪽
suamvis etiam in ipsis non ea morum castitas , reisl gionis Zelus, atque virtutum splendor appareat , qui sublimi, ac divinae prorsus dignitati par foret, nihilo tamen minus t Ximio pietatis, alisque honoris sensu suspiciendos esse erudimur . XI. Quinetiam Templis ipsis, & aris maximus honor haberi debet, cum in ipsis divina . majestas puriori quodam, nobiliorique modo resideat; ipsa divino cultui solemniter, ac ritEsnt consecrata; precibus denique, ac sacrificiis supremo Numini offerendis snt instituta ; ut illa proinde domus orationis in sacris Literis appellentur, in qua oculi Dei semper aperti sint. Seiapositis itaque sensibilium rerum affectibus , sincero pietatis sensu , vultu ad religionem composito Templa ingredi debemus; ibique praesentem Numinis maiestatem humiliter venerari. Id unum oculis observari, vel cordi esse debet, ut vel irati Iudicis , ac vindicis iram effusis lacrimis leniamus; vel amantissimi certh patris clementiam, de opem eniXis precibus exoremus. Quod si in templis ipsis sne ullo pudore , ac verecundia animum vagari patiamur, & sensibilium rerum illecebris, atque imaginibus irreis tiri: si omnem oculis licentiam concedamus; si denique sub ipso vindicis numinis conspectu liberE peccemus , & orationis domum veluti speia
Iuncam latronum essiciamus, vereri certe non
possumus ne gravissimi hujus sceleris poenas sic
ille a nobis exposcat, ut nullus nobis sperandae , vel exorandae veniae locus supersit . XII. Ne denique minutius, ac fusius cetera prosequamur, ad eximiam hanc religionis vi tutem , & ossicium pertinet divina omnia ven
rari ; illa nimirum, quae ad Deum ipsum diis vino, vel humano iure aliqua ratione diriguntur s
465쪽
DIS P. IV. CAP. I. 4sstur, maximo honore comple sti; ut ritus omnes ac ceremonias, vestes etiam , ac instrumenta, quae
in rebus divinis peragendis adhiberi consueverint, aut Templorum decori, & ornamento sint destinata. Illa nimirum contemni. diripi, vel violari certE non possunt , nisi religio ipsa violetur, & grave sacrilegii scelus admittatur, ut
alibi quoque jam diximus ubi de peccatis loqueremur . Huc denique pertinet honor ille, qui divinis Literis , Prophetarum , & Sacerdotum vocibus haberi debet; ut non nisi temere, impudentissimeque contemni, vel irrideri , in pravos etiam, ac indecoros sensus inflecti pos-vnt ; quod tamen festive aliquando , ac scurriliter fieri non sinh maximo certe pietatis, ac
religionis dedecore consuevit. XIII. Quandoquidem vero Deum ipsum Veis luti supremum, ac praestantissi num Numen colere , ac venerari debemus , simulque veluti Ρatrem beneficentissimum diligere , quemadmodum superiori loco de religione, vel cultu iam diximus, ita nunc aliqua de amore dicenda nobis supersunt , quo Deum a nobis diligendum esse tacita quadam naturae voce erudimur .
Cum itaque Deus non infinitam mod5 bonitatem in se complectatur , quae incredibiles in nobis excitaret amores si nitide videretur; sed plurima quoque, ac infinita fere amoris argumenta nobis ostenderit; maximis, & immo talibus beneficiis nostros animos mirificE sibi devinxerit , ut paullo superius ostendimus , optimo certe iure, ac veluti naturae pondere imis pellimur , ut amantissimum, beneficentissimumque Patrem puriori, ac vividiori, quo liceat, ardore diligamus . Hinc a sacris Literis erudimur Deum ex toto eorde, ex tota anima , ω
466쪽
rotis viribus diligendum esse sa) , ut si cor nostrum perenni, ac irrequieta veluti flamma incensum amoris victima consumi posset, vix ac ne- vix quidem amor ille par foret , ut aliquas a mantissimi patris amori vices rependeret. Omnibus itaque animi viribus nobis est enitendum , ut Deum super omnia diligamus; &quandoquidem Deus, & ignis est, ignem
venit mittere in terram , nee aliud vult nisi utaeeendatur ibi, ipsum lacrimis, effusisque -v9tis rogare debemus, ut vehemens ille divinae charitatis ardor in nostris cordibus accendatur, affectus omnes consumat, nosque demum placabilem , Deoque placentem hostiam essiciat. XIV. Quod si miserrima huius mortalis vitae conditio vix patitur, ut perenni ardore sDeum diligamus; neque divino iure, sive prae cepto tenemur semper amoris , vel charitatis actus elicere; ipso tamen divino , ac naturali
jure erudimur aliquando ejusmodi amoris actus eliciendos esse, ut sind gravi peccato deseri, vel omitti non possint. Quamvis vero Theologi mire dissideant in dδniendis temporibus, quibus ille amoris actus exeri debeat, omnes t men in illo ferE consentiunt quod homo divi- Nar charitatis actum elicere debet dum gravi tentatione premitur, atque abripitur ad peccandum ; sive dum in gravi mortis periculo re- Peritur; sive cum primum homo rationis usum acquirit, ideoque ad summum , verumaue bonum se convertere, sive ingenito veluti natu se impetu dirigere debet. Unde merito veluti perniciosa refelli debet, atque omnium cordibus extirpanda est illorum sententia,
467쪽
asserere non dubitabant, quod homo non tenetur unquam per totam vitam suam elieere actum amoris , fidei, Dei ex vi praeeptorum
divinorum ad eas virtutes pertinentium .
XV. Ingenuus deinde, sincerus, ac filialis amor ille, quo Deum veluti Patrem diligimus, impellere, vel excitare nos debet , ut ab illo bona cuncta nobis profutura certo sperare , vel polliceri possimus: ideoque ab illo nobis opem , In adversis rebus auxilium petere , atque eXO-Tare debemus et ut Redemptor ipse saepiuimh nos ad orandum, atque petendum invitat, petite , aeeipietis s quarite , invenietis tr pulsate , se aperietur vobis . optimo tamen , divinoque consilio nos admonet, ut in Christi ipsius nomine petamus, non modo quod nostris me- Titis confidere non possimus , sed in ipso Christi Redemptoris sensui ne, & amore spem omnem, omnemque fiduciam collocare ἔ verum etiam quod illa sol tim petere, vel optare debemus, quae decora , quae iusta , quae Deo placita, quae perenni potius, ac aeternae saluti sint profutura. Hinc Pythagorici mirificE commendantur , quod elara voce Deos precari jusserint,
non quod precanter submissa voce audire Numrma non valeant ; verum quod esse iusas velint , O quales quis concipere multitudine eonscia non vereatur ta) ; quemadmodum Seneca ubi dixisset rogandam esse bonam mentem, bonam valetudinem animi, deinde corporis , addit tunc scito esse te omnibus cupiditatibus solutum eum eis perveneris , ut nihil Deum roges , nisi quod rogare possis Ialam . Vide ergo ne hoc praeipi salubriter post ;Ac vive eum hominibus tamquam Deus videat ssis loquere eum Deo tanquam homine/ audiant bὶ . CAP.
468쪽
CAP. II. De ODio hominis erga seipsum.
I. CI vividus , & Incredibilis amor ille, quo hominum quilibet ad seipsum diligendum imp llitur, semper ad honesta-tsim , ac purissimas aequitatis leges dirigi soleret, inutile profecto videretur illud officii genus exponere , quod homines erga se ipsos
praestare tenentur; supervacaneum es enim, in quod imus, impelli s quemadmodum nemo in amorem fui obhortandus es , quem adeo dum nascitur , trahit sa) . Sed amor ipse saepe
nos fallit, ad illa diligenda, vel inquirenda
saepe nos excitat, quae nos a pulcherrimo rationis lumine, vel constituto fine deflectant; ut affectus omnes, & vitia, quibus humanos animos mirifice perturbari, vel deturbari conia spicimus, ex philautia , nimio nimirum , vel immoderato sui amore veluti sonte di manent. Ut itaque ingenitus ardor ille ingenuus, honestusque sit , debet certis quibusdam veluti finibus circumscribi a cumque eodem naturae jure, quo nos ipsos diligimus, Deum quoque, ει homines alios amare, sive compie isti debeamus , privatus amor ille dirigi , vel temperari se debet, ut neque religioni, & amori, quo Deum diligere iubemur; neque charitatis, &eximiae societatis legibus, quibus cum aliis devincimur, opponi possit. Sod facile fieri pro-fecto
469쪽
DISΡ. IV. CAP. II. 4s' secth poterit, si leges aliquae diligenter, & a
curate serventur, quas ex ipso naturae lumine,
primisque Moralis disciplinae luminibus dedu
II. Illud itaque prim5 requiritur , ut humanus animus seipsum , indolem, vires, naturamque x propriam accuratissime inspiciat juxta vetus, ac celebre praeceptum illud Nosce te ipsum sa) s cumque se caelestis, atque divinae propemodum originis esse noverit; se creatis omnibus, & cor ruptibilibus rebus puriorem intelligat; se ad pulcherrimum finem dirigi , maximae , & immorta- Iis Delicitatis amore excitari, purissimo denique ac nitidissimo rationis lumine exornari deprehenderit; nobilius certE de se , ac magnificentius sentire , labiles omnes , & caducas re S contemnere , ad finem natura ipsa sibi constitutum
dirigi, nihil amplecti, quod a puriori rationis
splendore, ac naturae legibus adversetur; ad perennem denique felicitatem omnibus ingenii viribus eniti debet , ut quidquid ab ejusmodi faelicitatis consequendae studio retrahere , vel retardare fortasse poterit, sed uid, diligenterque declinet. Hinc illa, quae de summo bono, vel ultimo hominis fine, de humanis actibus , legibus, consciεmia, virtutibus omnibus suis in locis opportune jam diximus, intelligi, sancti iasimeque servari debent, neque aliter homo seipsum Vere diligere , vel amare potest , quam si summum bonum, summamque saelicitatem sibi inquirere , vel comparare nitatur ; iisque Vi tutibus exornetur, quibus veluti mediis saeticitas ipsa, vel hominis finis acquiritur.
470쪽
eiter eomparandam uberius conferre poterit, ideoque sincerus amor, & Osticium hominis erga se ipsum non alibi clarius effulget , nec aliud fortasse magis a nobis exigit, quam ut optimum quisque vitae statum eligat , in quo Deliciter , ac jucunde vivere possit : atque ubi prudenter ipsum elegerit, constanter in illo perseveret , omnesque suscepti muneris , atque consilii partes implere satagat a, . Atque in ejusmodi certe consilio, vel optimo vitae genere seligendo plurimos mirificE salli, vel errare conspicimus , quod homines illud plerumque deligant, ad quod voluptatis ardor, sensibilium rerum ille- 'cebrae, vel casus ipsos impulerit; ex quo deinde errore, quem nulli unquam alteri, vel maXimo comparaveris, errores alii, vel mala plu-xima oriri solent, quae superari, vel temperaxi quoque vi X poterunt. Maximus itaque labor, industria , vel diligentia requiritur, ut prius indolem , ingenium , animi, corporisque vires inspiciat, singula vitae genera , & incommoda, quibus illorum singula premi solent, accuratissime inquirat: tum sepositis assectibus illud eligat, cui se parem , & aptissimum noverit . Hinc optimum illud, magisque conveniens vitae genus ab Adolescentibus eligi vix poterit, nisi divino quodam , vividi orique spiritu, aut certe
prudentis viri consilio dirigantur . Ineunt e enim adolescentia eum inen maxima imberillitas coninsilii, tum id sibi quisque genus aetatis degendae
constituit , quod maximp adamavit. Itaque an- se implicatur aliquo certo genere , eursuque via