장음표시 사용
201쪽
xitus ne otium insidias pareret, iuxta illud,vacat otio,ideoque clamant & vociferantur,Exod. s. et Lacedςrponiorum eodem autore ij. 2. cap. s. qui adeo luis tempus in otio, vel ludicris consum ore non permittebant,ut deambulationi eos uti pomeridianis vetuerint, taquam ita genio potius indulgerent, quam corpu exerce
rcnt,oportere vero Lacedaemonios exercitiis,
non deambulationibus bonam valetudine parare ac tuexi. Vel Sardoa eidem ii. .cap. I. po nas ignauiae constituens, sic ut qui otiose vive- et,cum rationem reddere oportebat, de unde
tueret ostendere. Institutum sanc quam illu-itie, quo peragebantur διηαi,id est,onjiudicia,quq subiret temere ac citra viis proposit agetes,sic enim exprimebatur illis, ut unde ale- entur, magistratibus approbarent.Coelius lib. I9. cap. 26. vel Atheniensium, apud quos,eodo autore lib. Io .cap. 3.&illa fuit Areopagitaruna functio, ut unde quis se aleret, accurate scruta' tes in desidia compertos no citra multa tranumitterent. Quam lege a Solone, cum ad AEgyptios penstraalet, Athenas tradueham,autor es 'ubi antE,Piodorus.& Plutarchus eu de inertibus ac desidiosis supplicium cu sumpsisse.Draconis et jam lege mortem oth damnatis deflabram. Vel maiorum nostratium priscorum Gallorum,De quibus inter mulsa pecu ljaria, qu phuius tepestatis hominib' haud sane respodo
strabo li. . laoc etiam fuisse proprium asscij ,
202쪽
ut laboribus agitaxentur, ut macilenti essent, ventresque minimὶ propenderent: quisquis autem iuuenis zon φ mensuram excederet, mul- φη istratatari. At no ita nuper quidem apud nos Episco-λ- .pabatur magno omnium risu,sed maiore Christi ludibrio gurges & helluo nostratium quos haec vidit artas ventrosissimus, cui tamen plus obfuerit ductae ab eo viduae memoria, quam
Tinguis aqualiculud trapen se sesquipede extans, cuique,quod de Demade olim dictum fuit,nia hil ut immolatae victimae praeter lingua & ve
trem .sed ad Paulum tandem redeamusmmin hoc venu ess, quod poeta de Cretensibus testatus est, ne minus ei crederetur,quia gentili,id confirmat & comm qndat Apostolus,ta-
les eos esset ut plurimum,licet no omnes, qua
les esse testificatus est . In quorum sum causa prophelcm appellat,quas tam vera de his lo cutiam, cam prophetam, falli autem prophet impositoile eit.Et hic certe nodus vindice diagnus est, in quo enodando non parum negoth fuit vindicibus eius ac interpretibus.Crete,inquit Mela li. r. cap. 7. multis famigerat fabulis, stilla , - titum statio e ac morte, maximἡ tam e sepulcro Cretanu Iouis ibi sepulti pen E claro vestigio, cui nome t . eius iniculptu esse accolς ostencitat Varro quoque Solino cap. 16.etia suis teporibus assirmat Iouis sepulcrum ibi visitatum,in oppido Gnoso, in quo sepulcro eius inscriptum est anilia quis literis Graecis , testante Ennio , O lilixa die in . Iuppiter Saturni filius, trium quos K iiij
203쪽
A i r - Theologi Ioues enumerant, tertius Ciceroni, lib. 2 de natura Deorum: quae non poetae modo tradunt,sed & antiquarum rerum scripto xes, adeo vera,vt Sibyllinis versibus confirme
itur,Lactantio, lib. I. cap. II. Daemones exavimes, im uti a cuiaueris isor,
Creta ostenrat monumenra miseerusepultis. t Lactatij praeceptor Arnobius aduersus Getes lib. . Apud insulam Cretam Iouem sepulturae mandatum esse nobis traditur, Theophilus ad Autolycum quidem, ait, lib. r. Iuppiter Sa- sturni filius, Cretensium rex in Creta sepultus cst. Reliqui Ioues,ut arbitror,ne sepultura quidem digni habiti. Quaere inquit ad Gentes Clemens Alexandrinus tuum Iouem, ne scrureris cadum, sed terram. Narrabit tibi Cretensis,apud quem est sepultus, Cuius monumenta non paucis notum, in Creta insula , in monte Iasio usque huc ostedi,hoc est, Suis quoque t poribus, testis fuit in Ancorato Epiphanius.c ἀLaiabo. Hodiernos vero Candianos literas nodiscere,diernilitero ac proinde natos apud se Iouem, Saturnum,rem 't. liqu6 sq, simplices antiquitatis tyranos ignor 're, testis est Petrus Martyr Mediolanesis,legationis Babylonicae,lib. a. Sed quid ad Paulu tam ulta de Iouis sepulcro 3 Ea est versus a Paulo. citati occasio, interpretibus hic Graecis & L tinis,& Clemete ubi supra, Epiphanio in Mar- Ah Γ Ρι Cion cofutatione I 3. Scholh in i . ad Cor. Nec si M. fraudabo laude sua λngelu Politianum in Miascellaneis cap. 3s .Hic igitur tria Graeci qua rur,
204쪽
Curtiam Paulus ex Graecis testimonium protulerit 3 Quis hoc dixerit ξ Cur commendauerit quod non redictum videri possitZEt ad primum quidem de profanis a Paulo citatis postremo loco respondebimus, De autore, quis aut cuius is fuerit, quod secudo loco quaesitum es , satis ante multa, fuit is Epimenides perue EA .isuestus Epiplianio philosophus, Mithrae sue solis apud Cretenses facexdos, Theophylacto post
Laettium, lib. i. sapiens apud Graecos habitus, diuinationibus,vaticiniis, expiationibus, deorumque placationibus addictus, ct clarissimus, quique naultavere praedixerit. Hic igitur cum animaduerteret sepulcrum Ioui apud Cretenses, ut praedixim',extructum,inscriptum,& frequentatum, colique ab eis Iouem, ut mortaliuquempiam,zelo accensus pro patrio Deo suo, hoc in eius gratiam carmen cecinit, Cuius integri prima pars est, Cretenses esse mendaces, Reliqua per auxesim addita sunt. Cretes ergo
tales atque tales tibi,O Iuppiter,sepulcru sebri Lissi.
cati sunt,atqui tu non es mortuus, sed semper morialis ..ues,& in aeternum vivis.Idem cum scriptum re- teudiis
perisset apud Euhemerum in sacra historia Callimachus, Ioue in Creta natum sepultumque, idque pro confesso a Cretensibus habitum, testatumque in hymno ad Iouem ex Epimeni de idem cecinit, citantibus Epiphanio & Politiano,
Cressemper meiam tibi Rex qui magne epulcrum Erexit cum non sis mortum i eterennis.
205쪽
Quos imitatus Statius Thebaidos i
Creta tuos. quasi non falsb tantum,sed sacril ge gloriarentur de hoc Iouis apud se tumulo. hoc est carminis argumentum,haec ratio mccasio. Quod ergo ultimo propositum est Pa tum attestari verum hoc esse poetae dς Cretensibus testimonium, mentitos este Cretenses Iouem apud ipso epultum este, ac proinde mortuum, Intuere quantum periculi. Si enim hoc verum est,periclitatur veritas, na Iuppiter immortalis erit, Respondet Theodoretus, Ap stolum non fabulas poeticas confirmare, sed
Cretensum mentis inconstantiam arguere, Verisimile autem Iouem alibi mortuum, eos que temere illi sepulcrum extruxisse. Sed hoc non temere fictum testimonio non externo-xum tantiam,sed &nostratium euicimus. R
liqui ergd Graeci melius, Paulum non huc re spicientem, verum esse hoc poetae carmen diaxisse,sed quδd cum in multis aliis multa mentiri Cretes soleant, merito mendaces illos popta dixerit, nec enim Paulus addidit , & multo minus approb uit, minime vero sua aut orit te confirmauit, quod apud poetas illas sequiatur, Iouem immortalem ede, non mortuum alui sepultum, aut de Iouis sepulcro mentitos esse Cretenses, sed ex generali testimonio coniiciendum reliquit Cretensium multa de Iou 'gliis, quos falso Deos existimant, mentiendconsuetudinem. Eadem cum Graecis ita prose
206쪽
quitur Hieronymus , Reprehendunt quidam Apostolum,ut imprudeterlapsum, quod dum
falsos doctores arguit, versiculum comptoba sit, qui Cretenses ideo fallaces dicat, qubd Iouis sepulcrum inane struxerint. Si enim poetae eos arguunt,quod diuina non sentiant, Iouem qui regnet in caelo, in sua insula sepultu fingentes, & poetas verum dixisse comprobat Apostoli sententia, sequitur Iouem vitium esse, non mortuit. Imperite igitur idololatriet destructor, dum aduersus peruersos doctores agit, deos quos impugnabat,asseruit. Quibus breuiter respondcndum, ut in eo quod alibi alios citauit, non statim tota Menandri comoedia, aut Arati librii probauille,sed versiculoru opportunita- Ie abuti,ita hic non totum opus,vel Epimenidis oracula,vel Callimachi hymnos uno versiculo confirmauisse, quasi vera dixerint Iouem Deum esse, & reliqua in carminibu hoxu conteta, sed ingenita Cretesibus vitia increpavit, dc de proprio e*β autore cos utauit,mctiedi in primis facilitate expressa, qua tame quia fallacessunt,no statim veru no aliqua lo dixerui: Nec ni a Iuppiter idcirco De' no esset,si Cretei svera loqueretur, sed vel illis tacetibus, qui mortu' crat, Dei vocabulii no haberet. Denique ut sciamus Apostolu no fortuito,& ut libet trasitoriὸ, sed cosideratς circuspectε,& omni se ex parte aduersiis Cretenses protegetem, locutu,
non ait totum carmen,vel uniuersum opus,de
quo testimonium sumptum est,uerum esse,sed
207쪽
hoc tantam testimonium,hunc versiculu, quo mendaces pro medacitate,ut sic loquar,belli et pro crudelitate,vetres pro voracitate,pigri pro otiositate vocantur. Qui autem putant totum
librum debere sequi eu qui libri parte usus sit,
y- bilibre Videntur &apocryphum Enochi,de quo Iudas a cras . Apostolus in epistola testimonium posui inter Ecclesiae scripturas recipere,aliaque multa, quae Paulus de Reconditis locutus est,hoc etiaargumento, quia apud Athenieses dixit se Deuignotum colere, Act. II. quem illi in ara annotauerat,dicemus eum & caetera quae ibi scripta erant, secutum esse, & quia cum Atheniesibus in cultura ignoti Dei ex parte consenserat,reliqua quae illi faciebant,huc fecisse3 Absit ut et gantiam Scholasticam in calumniam trahamus. Nemo tam sicari , parricida,veness,qui
boni aliquid non aliquando fecerit,Ergb si vel
unum illius bόnum vides probauero,& in ca teris quae mala fuerint, approbandi mihi incubet necessitasῖSi inimicus aduersum nos iurgetur & clamitet,nonne inter verba simultatis Alixae aliquid loquetur veritatis Θ quod & a nobis,aduersus quos loquitur, non usquequaquet reprehenditur. Digre o tertia. Hic obiter obseruandum ex Hieronymo ad Gal. 3. quo nos hinc remittit, unaquanque pro Pq uinciam suas habere proprietates, suisque vi' fes; tali, riis denotari, Cretenses medaciloquos, stultos Galatas noster appellat,vanos Mauros, scio-
208쪽
ees Dalmatas Latinus pulsat historicus, timidos Phrygas omnes poeta lacerant , Athenis expeditiora nasci ingenia Philosophi gloriantur,Immanes Barbaros,Graecos leues apud Cetfatem suggillat Tulli' pro Flacco,Ingenita inquit leuitas,& erudita vanitas. Israelem graui corde, & dura ceruice omnes scripturae argi unt. Nec hoc dicimus ait idem praefans in r. librum ad eandem epistolam) quod non ubique diuersa nascantur, sed quod ex magna parte etiam Cetera quae non sunt similia, nuncupentur. Addit idem ad sua usque tempora,pr prietatum quibus via an quaque regionem d notarat Apostolus,permasisse vestigia,R om ias plebis iidem, facilitatem,superbiam, Corinthi mulieres intecto capite, Viros comam nutrientes,indifferenter vescentes in templis n-
fiat ossa pictia seculari, hac ex parte saltin usque
hodie permanere, dubitare nequit qui Achaia viderit. Macedones in charitate laudat, in hospitalitate ac susceptione fratru, sed reprehendit ut otiosos, alienum cibum expectantes, α. per alienas domos huc & illuc discurrentes,&dum singulis placere desiderant, quid apud singulos agatur,enunciantes, & haec non magis docentis ossicio, quam gentis virtute vel vitio admonebat. Illud ergo inter Pauli laudes in rito eius laudator Chrysostomus non omisit, Homil. s.Tantum eum virtutum tenorem se uauisse, etiam in alios quae viderentur iniuriosa dicedo A iniuriam enim fratri dicere,ali
209쪽
1 8 tu abis T iv qui inter prohibita numeratur, Mat. s.) sed hac
specie, ita opportune usum & congrue,ut in gis etiam quam laudans placeret. Sic Galatas Vocans intensatos, Gal. 3. Cietes pigros,&hinc praedicatur. Regulas enim nobis exemplo suo statuit,ut neglectores verbr diuini nequaquam cura leuiore tractemus, sed sermone paul5 rinsidiore percutiamus. Sed longius foret singularum gentium vel virtutes obseruare,vel errores aut vitia. Quae tame vitia ex taci natura,aut caeli climate gentibus sic innata sint, ut haec habeant propriae & pene perpetua nobis haec comentantibus indicauit in Genialibus Alexadet lib. ca. I 3.Ita prorsus,ut ubique alias volitati ri,rem quod alut) facta, ac veluti praemasu ciabu habuerim'. Sicut ergo quaeda regiones acu in & solertia gigniit ingenia , Ut quibus eii aetpurus & tenuis,ut Athenis, allae retusa &hebe-rmra,vt quibus crassiis &pingui s,ut Thebis,ita ex caeli rigore vel clemetia, ex syderu statu vel inflexu,virtutes vitiaque getibus innasci,ingenita locoru incolas afficere,& corporibus an ivisque insidere.Itali nobilitate praestant,regali quadamagnificetia lauti & magni sunt, Cain pani natura superbi, ex agri bonitare, mitissimo caelo,affluenti rerum omniu copia,semper
habiti. Argivi Brutij more insito genti latrones,rapinis gaudent,Rhegini pauidi & forin dolosi, Galii super insitam genti vanitate, in biles stolidi contentios, religioni tame dedisti, Hispani iactabundi, duri, parci, abactorea
210쪽
ccerrimi, ad inediam laboresque ad morte viaque parati.Graeci ingeniosi facundi, sed nationis vitio leues,infideles, assctatores. Cappadoces, Cilices, Cretenses suopte ingenio fraud lenti, mendaces,promissi fide fallentes,& pe iuri. Afri subdoli, med aces, ex usu de comercio frequenti mercatorum ad falledum solertes de
proni. Numidae leuissimae fidei ingenia, Chij
petulantissimi, Galatae minaces, Syri cupidi, uari inquieti,nouarum reru auidi. Alexandrini
derisores & dicaces,Indi &Persae otiosi,liberi, ut de AEtolinullius imperio parentes,Lydr coatra de Phryges Regibus seruiunt, negotiis i tenti & laboriosi. Empericani imbelles de ba bari, sitoli 3c Locrenses faedifragi, Druidi relitosi, malefici,superstitiost, Germani ge Cin ri duxi,laboriosi,latrociniis de raprnis dediti, viribus ad impetum validis, sed momento diu
buntur. Corsi diri,immanes,horridi, ore truci, Scy thae rapidi, feroces,grassantes, suis tame coteli,nec alieni appetetes. Asani,Iones, Abydeni,Medi, Arabes,Taretini,Galatae molles de effae minati,eneruatis animis, ad tertia nequiti
' parati omni imbuti delinimetis,in gymnaesiis illecebris &amorib' ad extiguedu animi vigore exerciti. Siculi vafri,&igenio mostrifico. Asti supra Byzantiu dolos, Cumani in Abiolia hebetes,i uls.Boeotiis de Thebanis plus viriu qua ingenii, Syracusani variet multiplicis'; n
turae,aut enim,ut de Athenicile ,Optimi,aut improbissimi.Hedulitacudi, temerarij,turbuleti