In Epistolam D. Pauli apostoli ad Titum commentarius, cum aliquot digressionibus, seu totidem locis communibus, bona ex parte ad hodiernas in religione controuersias pertinentibus, collectore Claudio Espencaeo Parisiensi theologo. Digressionum praeci

발행: 1567년

분량: 809페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

221쪽

Perversi ης monia,neque qui talibus moribus prςditi sunt, in rij & superstitiones malaque sua alia mordicus tenent sub imperium facile rediguntur, apud

i , ae mu- eos nihil promoueret lenitas aut mansuetudo, sueti leuiter. qui mitem atque mansuetum acrius ferit,confundit,ita qui peruerso adulatur, aut eum blandius demulcet,corrumpit, ne se agnoscat, nec sic ad rectum aut meliorem frugem adducit. Discretim,varie, nec pari modo omnibus in-Ι- , qailiuis iligendum reprehensionis vulnus, est ubi altius a bib uda & profundius infligendum,est ubi minus profunde,est ubi exerendum,& mitius agendum. Dura ergo corda penetret increeatio dura, cum austeritate nimirum, pontiῖcali imp

rio, non ut Heli propter familiae iniquitatem

γ μυμ damnatus, aut saltem reprehensus, i. Reg- α quam corripiebat lenitate patris, non autor, rate pontificis. At Sapiens, Via,inquit,vitae, increpatio, Prouer. s. Committit hunc locum Theodoretus cum alio 2.Tim. . increpa cum

omni patientia,&respondet, iis qui nondum

crediderunt , placide ac leniter tradendam esse dominam, eos autem qui credere profitentur, & quae fidei repugnant committunt, medicamentis asperioribus curandos. Respondet & Thomas duplicem esse exhortationis huius rationem, nam siue hanc consideres ex eorum parte qui reprehenduntur, Cretenses ut duros & pervicaces,duriter fuisse reprehcden- . dos,non etiam Ephesios, siue ex eorum par- te qui reprehendebant,Titus lenis & massectu

222쪽

AD TITVM. CAP. I. III

inducitur quasi ad cotrarium, arguere cum imperio,insta cap. 2.Timotheus vir austerus & ri- Tim ei agidus,ad patientiam. Sic antea locos illos com- -'ι M. posuit Gregorius locis ibi per nos indicatis,ubi de virga cum lenitate pastori in corrigendo grege coniungenda,plura. Extat Gregorij Nyc1eni oratio aduersus eos qui castigationes qgre- ferunt,in qua inter alia sic distinguit inter Mosaica& Euangelica castigatione,ut inter verbera dc verba, illic plagarum ait decades quatuor

permanent,Deut. 2S .hic non ita, siquidem Omnium sermo est miscricordia & virga, I. Cor. . adhortatio vel plaga, non enim tibi verbera inferimus,ut seruo, sed te castigamus,ut liberii: Tibi ex Sara genus, non ex Agar, Gal. . Reu remur te liberς filiu,non dedecoramus, Ut ancillae progeniem. Ob id peccantem te liberis increpationibus tangimus, non corpus pugen'tes,ses animum cruciantes. Quod si ab hac re abstineamus,quo te pacto castigabimus ZDocudi ratio est tractatu dissicilis ac varia, quς semo rib ut sese offerui, accomodet. Est aliquiso be- dies, ct ad instituendii animo facilisὶhuic lenisci mitis sermo conuenit: alius durus &indocilisῖverberibus eget. Quid igitur faciemus, cuVirgae non concedunturὶ eumne nulla cura dignabimurὶNon ita sane, sed eum verbis ad ali atque aliam forma rei sibiectar accommodam cocinnatis traducem',utq; obsonia codimetorii exiguo additamento ad cotrarias qualitate permutantur, ex acri in dulce, ex dulci in acre,

223쪽

conuersa,ita sermo noster figurarum adiectio. ne ad varios usus transformandus,ut quod cuiusque educationi cogruit, intelligatur Et paulo ante,Durum & contumacem Dauid emouliens,ait in camo & freno costringendas illius maxillas, Psal. 3I. veluti oleo adhortationibus mitigans, Incurua inquit ceruicem, praecepta ceu iugum subi. Quod durum est cofringitur, quod cedit atque flectitur, rectum essicitur, quod te etiam in plantis docet ex perientia, nό lupato dentibus compresso rapiaris in praecipitium,aut barathrum,sed accommodata manui

sessoris ceruice, ad vitam, quae te seruet, recta ducaris: Cum increparis, dic animo religioso, Bonum mihi quod humiliaveris me, ut discam iustificationes tuas, Psal. H8. Ne igitur in angulis de me obloquaris,asperum nominas dicendi genus,neu cum tuis participibus communes mei reprehensiones faciens,assideas, Episeopucum vanitatis consessu iudicans. En Episcopalem,ut sic loquar,duritiem,in verbis tunc, non in verberibus sitam. Nam carceres, &huiusmodi corporum coerctiones , cum dominiis temporalibus beneficio& deuotione prim. cipum accessisse puto . Grauissima tum ierat ' 'i Ecclesiae poena excommunicatio, de qua ibi multa Ny sses. nec mortalis tamen, sed me- dicinalis, ut colligitur ex ca. Corripientur, 23. o. . Omnis enim Ecclesiasticae siue lenitatis, Due asperitatis in Christianos finis est, vomi

tinfide , de qua fidei sanitate in utraque ad

224쪽

Timotheum,hoc item capite paulo ante,& ss sa ita fida quenti:ad quam fidei similitudinem. doctrinae ianitas appellatur, sunt & sermones sanitatis,& sana verba.Insistendum ergo praecipit in reprehensione illorum,ut conuerti possint, rectἡ credant,& in catholica fide perseueret, in fidei

tanta puritate,quae non infirmetur, aut ullo tabescat languore perfidiae,ut nihil alienum,illegitimum,adulterinu,vel genti litium,vel Iudaia cum inducant, sed quae iusta sunt, & legi Dei condigna sectentur. V t homo sanus est, in quo

non corruptio, sic in fide sanus, qui eam in nubio corruptam habet, ea vitiatur per errores &haereses. Timeo aiebat) ne corrumpantur sensus vestri,& excidant a simplicitate quae est in Christo, 2. Cor. II. hoc autem verbo frequenter utitur Paulus,quo Graeci significant, qui

suid probandum, unde illud γili, nihil sanum,cum omnia displicent.Hic igitur fui soni sintJ nihil aliud,quam ut recte se gerant,ut Econtrario νοσ- , aegrotare Graecis dicitur, qui non recte est affectus.Modus autem peruenie Gm di ad sanitatem fidei est,si vitemus errores I daeorum , non attendentei fabulis Iudaicis, quas pataia D. hoc loco Graeci exponunt, non legem, sed le- date malum gis peruersam & prauam , quae afferebatur telliguntur. a Iudaeis,interpretationem: Veteris enim legis, reliquaeque totius scripturae libri, qua ratione forent fabulosi,clina Euangelicam inde veritatem doceamur λ& legem enim adimplere se dixit Dominus,non soluere, Matth. s. Impleret

225쪽

qubd legis externa modo, non etia interna obseruatione urgerent, cu ea intus vel impleatur, vel violetur: quod legis minutias persequerentur,& seria omitterent, quod se a Mose, Dauide,reliqmique prophetis praenunciatum, praesente in interficere qua rerent. Iudaica item fabulosa posse dici duplici ratione , & quia cum

etiam in suo vigore forent, futurorum Vmbra, & figura veritatis essent,non corpus, non veriata S,I. COr. IO. Gal. q. ὀληγορουμενα, Colo2. Hebrio Io.& quia intempestiue filii, & ipsorum enim Lui, riis xζmpu, praeteriit.Et hoc ergo modo Iudaism' L. non leuis ςgritudo est,res inopportuna,intempestiua , inutilis & noxia, Cuius ritus si fiunt, cum faciendi non sunt, facti non sunt: iis e subiicere, ad eos relabi, & legis se seruituti atque iugo submittere , non est esus qui Christi fidem & gratiam credat ad iustitiam dc salutem valere ac sufficere, sed infirmi in fide, Rom. i .dissidentis & infidelis indicium,imo

certum argumentum . Consentiunt & Latini , quod nescientes vim scripturarum, dc interiora verborum legis, colorem sequuntur, non saporem.Ideo fabulas dicuntur nar-

Mosi addi- rare, non Veritatem,putantes nunquam ristetit. dendum ab iis quae Moses tradidit, iudiciis

226쪽

AD TITVM. CAP. I. 37s

& ceremoniis, de ciborum dierumque discrimine,de diuortiis, te domorum nedum hominum immunditia, cum sciant primores suos patriarchas sine his iustificatos , dc Dei ami- cos appellatos, Et propheta contestetur quod quia legem Dei profanauerant, praecepta eos Praevianzaccepisse non bona, & in quibus iustificari n5 -M a Mia .

possent,EZech. 2o. Dominus ad duritiem cordis haec partim scripta, Matth. I9. Marc. ΙΟ.Pctrus iugum minoribus atque maioribus impo

tabile, Act.is. Nam si utilia fuissent, cum lege tunc in tabulis data fuissent, sed quia post eam

aeditam,post tot signa &prodigia irreuerentes, dissidentes,& ceruicosi inuenti sunt, talia tantaque mandata acceperunt, in quibus non respirarent, hinc factum, ut & boni laborarent cum malis mercedem accepturi. Haec ergo in vindictam data, & tempore, quo Dei donum promissum aduenit, per eius misericordiam re laxata, non intelligentes Iudaei, sub iugo permanent,& aliorum per Christum libertatem his volunt vinculis obligare. De talibus autem reducendis quae ij docent, fabulae sunt, non rei veritatem habent. Cum enim legalia Mosis per Christi morte mortua sunt, quicqui spost de necessaria eorum obseruatione dicitur, falsum &fabulosum . Si quis ergo post Christi

aduentum conciditur , non circunciditur,

Phili p. 3. Roman. 2. quia circuncisio cordis in spiritu, non litera, Si quis pascha agit , non in azymis synceritatis & veritatis, I. Cor. i. vi

227쪽

1 7s IN EPIsTOLAM exterminet ex anima sua omne vetus se emtum malitiae &nequitiae,Iudaismo seruit,fabulas attendit,& umbras sequitur veritate negle-- cha. Multo magis si vel paulisper Iud is acquiescamus,& sapientium apud eos patienter ineptias audiamus, tu c intelligemusquς sunt Iudaeorum fabulae, nulla vel autoritate scriptura vel rationis assertione anilia & fabulosa fingelium, de quibus toties alibi Paulus, I.Tim. I. . a. cap. . Et quibus locis cum quidam legis &prophetarum aduersarius, aduersus eos ab ut retur, quasi Apostolus sua eos sententia condenaret, Augustinus contra eundem blasphemuniastisnes lib. 2. cap. I.respondet Iudaeos praeter scripturas Lorum. legitimas & propheticas,traditiones quasdam suas ab utrisque alienas habere non scriptas, sed memoriter retentas,& ab altero in alterum loquendo transfusas, quas ipsi διvτείω ις,v cent, Apostolum fabulas aniles& profanas ap- pellauisse catholicus lector intelligit. Ide seriar. 2O.in Psa. II 8.quas Wδολεσχαζ,alij fabulationes, alij delectationes verterunt, ad easdem iudaeo

ter diuinarum scripturarum canone milia fabularum,quasi in sermone cum quadam dei ctatione exercitationes, seu verbis delectabiles sed no ut lex tua Domine,ut in qua me veritas, non verba delectent. Ad has Iudaeorum prapter legis doctrinam narrationes,vel potius tib lationes,ne videretur Apostolus cum haeretiacis vetus testamentum condemnasse,resere lus

228쪽

sic cum similibus locus. Tale ferunt esse Tal-mut,tam Euangelio anterius, quam posterius.

Addit Aquinas in lege duplicia fuisse documeta, fidei scilicet circa credenda, quaedam circa Dei cultum seruanda religionis mandata,vtra

que credibilia inquam, de agibilia, diuinitus quidem certe instituta ,sed nunc prout a Iudςis intelliguntur,fabulosa,adeb ut quod olim fuit veritas, Verbi gratia,Virgo concipiet, sit prout

ab eis hodie creditur, fabula, nimirum ut ab cis dicitur nondum hoc e sse impletum. Prophetia ergo ab Esao .praedicta, de a Matth. i. citata, si vi adhuc implenda dicatur,est fabula. Quo ctia modo intelligas licet quod sequitur,c mand tis hominum, quia madata quae in lege Dei sunt, facta Iudaeis sunt, at Iudaizantibus post manifestatam veritatem , iam sunt hominum, non Dei mandata: Nam cum seruarentur in signufuturae veritatis, Dei utique mandata erant, postquam vero corpus nostrum legi mortuum est,Rom.7.iis qui ca seruare volunt, fiunt hominu madata .Et haec enim quae olim sub lege fieri Deus madarat, ubi aduenit tempus gratiti eadem ut non fierent mandauit. Quod si etiam in lege nemo iustificatur apud Deuin, quanto minus in mandatis hominuZquicquid enim aduersum Veritatem opponitur, humana inuetio

est. Sic alibi Paulus monet, ne post legem in datorii utique legalium in decretis & ritibus, seu c remoniis) stam, a Christo euacuatam Eph. a. .postqua peruenimus in unitate fidei,

229쪽

in agnitionem filij Dei, in virum perfectu, in Christi mensuram & plenitudine, iam iaE fluctuemus ut paruuli, neu circunferamur omni vento doctrinae in nequitia hominum,in astutia ad circunuciationem erroris hoc est,uersutia qua nos adoriuntur, ut imponat nobis veritatem autem facientes in charitate, crescam'

in eo per omnia, qui est caput, Christo. Sic de quidem clarius ad Colo censes secundo, N mo vos decipiat secundum traditionem hominum, secundum elementa mundi, non secudum Christum,in quo habitat omnis plenit do,seu perfectio. Et subdit, Nemo vos iudicet in cibo, potu, parte seu respectu aut discrimine diei festi, novilunij,sabbatorum,quae sunt vln-bra futurorum,corpus autem Christi, Si enim mortui estis cum Christo ab clementis huius mundi, quid adhuc tanquam viventes in mundo decernitis, aut decretis tenemini, Ne tetigeritis,gustaveritis, attrectaueritisZ quae omnia in interitu sunt, seu pereunt ipso ab usu, secudum praecepta & decreta hominum . Si quis ergo, quod paulo post ait initio cap. 3. non resurgens cum Christo, nec quaerens ea quae sursum sunt, sed quae deorsum, haec adhuc vetera Mosaica dicit, hic sequitur iustitias non bonas, & pra cepta non bona,ait,hic cum Hieronymo Ambrosus, &obseruat mandata hominum Vmbras mordicus retinentium. Vbi autem est veritas &lex spiritualis,Romano. 7. ibi iustifica-

230쪽

tiones bonae,praecepta optima, quae qui iacerit, vivet in eis .Est δί altera ut fabularum ante Iudaicarum, sic & humanorum mandatorum hoc loco expositio, de seniorum traditionibus, de quibus Dominus in Evangelio cos redarguit, quod Dei mandata reiicerent & irritarer, ut suas traditiones statuerent, qualem improperat qua de parentibus non honorandis impietatem docebant filios suos, Mat. Is . Marc. 7. frustra Deum colentes, docentes doctrinas &mandata hominum,ucre hominum, no nisi humana,carnalia,& terrena sapietarium, Phi. 3. de

quibus adhuc paulo post videro. Qui ergo hac de qua toties Apostolus, fidei & doctrinae, verborum sanitatem habent, legalibus Mosiicis non amplius addicti sunt, & multo minus Pharisaicis seruiui Empti, ait alibi, estis pretio

magno, I. Cor. o. T.& n a corruptibilib' auro vel

argento, sed pretioso agni immaculati Christi

sanguine, de vana vestra conuersatione pater nae traditionis, I. Petr. r. hoc est , quam ex patribus veluti per manus acceperatis, nolite ergo fieri serui hominum. Sed nunquid non hominum ullorum mandatis obediendum Z non magistratuum, non principum non Episcoporum, non parentum, non pastorum, non herorum, non maritorum, non prophetarum denique S Apostolorum,qui utique homines sunt ZObediendum sane,& in omnibus, & per Omnia, Sic enim alicubi, nec semel, Paul' loquitur, sed non aluersantim e a veritate , seu veritatem

SEARCH

MENU NAVIGATION