In Epistolam D. Pauli apostoli ad Titum commentarius, cum aliquot digressionibus, seu totidem locis communibus, bona ex parte ad hodiernas in religione controuersias pertinentibus, collectore Claudio Espencaeo Parisiensi theologo. Digressionum praeci

발행: 1567년

분량: 809페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

231쪽

constantia. Maevibas rufi titudo.

auersantium & abhorrentium, quasi terga obvertentium veritati Euangelics,gratis ac libe tati noui testamenti, quin etiam legis veritate, hoc est, spiritalem intellectum recipere nolentium. Auersantibus autem nos a veritate vel angelis, nedum hominibus,anathema,Gal. I.&cum principibus Apostolis respondendum, Si iustum est in conspectu Dei vos potius audire quam Deum,iudicate: obediendum Deo magis quam hominibus, Act. . s. & magna voce cum Mathathia respondendum , Etsi omnes gentes Regi Antiocho obediant, vidiscedant unusquisque a seruitute legis patrum suorum,& consentiant mandatis Regiis : ego& si iij mei, & fratres mei obediemus lepi patrum nostrorum haud dubie Dei, nam sequitur propitius sit nobis Deus,non est nobis utile relinquere legem &iustitias Dei,non audiemus verba regis, neque sacrificabimus , tranGgredientes legis nostrae mandata, ut eamus altera via, I. Mach. 2.& 2. cap. . Septe fratru Machabaeorum martyrum quartus, potius est ab hominibus morti datos spem expectare a Deo.

Septimus,idem natu minimus , Non obedio praecepto Regis, sed praecepto legis, qua per Moysena nobis data est. Porro sunt hic obse uanda i. ex Chrysostomi ad hunc locum commentario, fuisse tunc adhuc in Christianismo non tantii Iudaismi reliquias,sed & gentilismi, hoc est, Christianorii aliorum cu Iudaeis cibos obseruantiti, una ieiunantiu , & simul sabbata

232쪽

AD TITVM. CAP. I. I 8 I

celebranti hi,alioru cu pagauis ad loca Diis dedicata c5 uenientium,ut ad eu qui in Daphne, ad spelunca quae Matronae appellatur, ad Saturni in Cilicia,ut insanis huiusmodi corripiodis vehementiori flagello opus fuerit . In Romanis Romanorutale nihil Paulli fecisse, quod non iis erat moribus, sed ingenio l5ge nobiliori,&mente magis pollebant ingenua. H. Quod paulo ante dixim' tot tantaque legis fuisse madata, ut Iudei vix ac

ne vix quide respirare potuerint, quod Ambro-6j est ad hanc litera, minus mirabitur qui legerit catalogum uniuersorum Mosis praeceptoru, I D moralium,iudicialita,c remoniali ii, quae Iudaei hurii brnumerat GI3.Tot nimirum negativa, quot sunt

dies in anno 3 7s. Assirinatiua 1 8. quot scilicet sint mebra in homine. Extat is Catalogus Hebraicolatinus Mustero interprete,cu succincta, nec minus mira,vel potius superstitiosa Rabinorum expositione, quae aperta Dei mandata friuolis implicant magis quam explicant commentariis. cuque additione traditionu,quib' 5c propter quas verὸ irrita fecerunt Dei mandata, leuissima & minima quaeq; maxime curates, δίmaxima grauissimaque relinquentes. Quae deliramenta maioribus eorum a Christo multis verbis ac diris exprobrata,locis paulo ante indicatis,miru quam ab illo tepore multu aucta, non diminuta fuerint.Ferunt cnim & astirmat

duplici modo tradita Mosi 1 Deo prccepta, Ore& calamo,& scripto quidem recepta,pleruque

diminuta,obscurabimo liquando sibi ipsis in

233쪽

specie contraria inueniri, quq minus facile cc 'cordari possinr, nisi per lege ore tenus a Mose

recepta. Na cum is in mole Sinai o. diebus &βandae mora noctibias esset, non pr. T sumendu aiunt Hebr i, τη D i quod propter lege unam scripta tantum tepOIis in monte exegerit,cu Deus tabulas in quib' scripta lex fuit una illi hora dare potuerit, sed multo tepore fuit opus ad vera legis interpre' latione ci reservanda.Hac Moses primus excepit,& Iesu successori tradidit. Hi Lxx. senioribus, hi prioribus prophetis,a quibus prophetae

posteriores accepta tradiderunt Synagogae magnae, a qua didicer ut sapietes subsequetes Babylone cxulcs, & Hierosolyma reduces, & sica generatione in generatione peruenit genuina εἰή δε illa legis expositio, qua CABALAM Vocata quasi tu sceptione,& sese habere gloriatur Hebrςoru sapietes,iuxta illud scilicet, Ne recesseris a vcrbis sipientiu ad dextera vel ad sinistra, Prou. 4. Aiunt etiam vetitam scripto redigi,ne vertatur,ut lex,in aliam lingua ed in ore tantur sapientium adhuc inueniri. Rogati v bina gentianus xbi. tium sint sui sapientes ,respondent vcrpi illi, in Babylonia,etiamsi non magis quam nos, sciat νllos cile in Babylone Iud os. Sic memini Iudaeum mihi Venetiae I espondisse, cum prem retur Mestiae tempus Vlim iam exactu, Regem quoque suit in venisse,breui c Caspiis portis in Wrbena crupturum. De quo laruato Messia,quia Iudaeis in hunc usque diem frustra expecta- ur,extat code Mustero autore dialogus,utram

234쪽

lingua Christiano cum Iudaeo colloquium : In quo portentosas & absurdas gentis excaecatae de Christo opiniones & fabulas, sed & violentas scripturarum interpretati ones videre liceat. Nec vero noua est haec de Iudaicis traditionibus traditio.Nam Iosephus Iudaeorum vernaculus,indicat multas constitutiones a maioribus per manus successione acceptas Pharisaeos populo tradidisse,quq scriptae non client inter leges Mosaicas,quibus ideo Saducci autoritat Eabrogarent,dicentes oportere eaS tantum 1eruari, quae scripto continentur, non quae a Patribus traditae fuissent quod habet Rustiniversio hinc magnam inter utrosque cxortam controuosam, sequentibus horum partes diuitibus,popularibus illos adiutantibus: ut cum Hyrcanus abrogatis illorum constitutionibus, HI r Wint; carum obseruatotes punire coepisset, parum

apud multitudinem gratiosus cum filiis Rex ει pontifex fuerit. Eius contra nurus Alexan- dra gratiosa apud populum este coeperit, ade6- φque vel ob id maxime regnauerit, quod si quid

rituum Q cer abrogauerat, quos Pharisaei iuxta maiorum traditiones induxerant, id totum ea denuo sanciuerit ac restituerit, Antiquitat. lib . I 3. cap. i7. veteris editionis : nouae i8 . &utriusque ultimo. Has , ut praediximus, traditiones quasi secundas aut secundarias,earumi autores quasi secundos aut secundarios doctores aut magistros, cum

alij, tum Hieronymus passim vocat& flagellat:

235쪽

18 IN EPIsTOLAM cuius locos quia in concione Gallica ante alia quot iam annos edita partim vertimus, partim indicauimus, nec admodum spes tantum nombis futurum otij,ut eam homiliam liceat Latianam reddere,hic lectorem precor, Ut contentus sit Hierony mianoruin ea de re locorum indicio. Sunt autem in Epistola de Seraphin ad Damasium, Ad Algasiam quaest . 3.& Io Super prophetas passim,& praesertim ad Esaiae cap. 3.

tu posterio. seculis tractauersit ex Iudaeis Christiani magna in primis cum laude Lyranus &Petrus Alphusias in Dialogis, Rabbi Samuel in

veri Messiae Parastasi.& nostro tempore Galatinus de arcanis catholicae veritatis , Capnion in arte Cabalistica. Sed omnium maxime ridiacula,foeda,obscoena,putida de iis tradidit lateronymus de sancta fide, Relatione ad mandatu Benedicti Papae xi m. anno D. I i 2. in Hispania facta, duobus libellis, quorum prior Iudaismum, posterior Talmuthum impugnat. In his inquam,talia quaedam sunt, quae supprimi praestiterit,uel certe nisi a perfectis,non legi,etiast/ libri recitatione vltra quinq; millia Iud oru ad fide c5uersa notauerit typographus Tigurin nusquam certe clarius didici quod hic de alibi. Paulus ait, eos qui veritate aversantur,&averi, piraleati set te auditu auertunt,ad fabulas couerti solitos, 2.Tim . . SI qui veritatem non recipiunt, credant mendacio,1.4 hesi 2. Extat & concio nostra Gallica de Trad.Eccli.in qua eas quae vc R

236쪽

modo tales sunt, ab hominum commentis lo-ge lateque differre ostendimus, ut nihil faciat, imo contra Pauli mentem faciant, qui superioribus eius scripturis aduersus Apostolicas traditiones non scriptas abuttitur. Seruanda enim Apostolorum de Seniorum dogmata δc praecepta, Act.is. Is.siue ea verbo, uti e scripto tradiderint, a.Thema. Quo item sensu Ecclesiae maiorumque conciliorum costitutiones, alias humanae,alias diuinae vocentur , dc in quibus quid cauendum, quid obseruandum,in earum item usu δc abusi, quid omnibus retro temporibus optimi quique semper desiderauerit, nec tamen adhuc obtinuerint, modum in primis, ut ne quid nimis. Sed redeam' ad Paulum. Ait ergb contra Iud os & Iudaizates Christianos,

haereticos, dc omnes temerarios rerum censores castigator optimus, ut eleganter Berni, ardus,Serm. 76. super Cantica. Omnia munda m

dij. Ostendit in speciali superiorum dictorum xationem, in pseud apostolos docentes cum legem in omnibus esse seruadam, tum praecipue

in ciborum discrimine,inter quos putabant esse distantiam,vt aliqui mundi, immundi aliquiesse viderentur: cotra quos pleni disputat ad Galatas,ad Rom. I .is. Coi 2. hic obiter tantuostendit,primo ut se ad bonos cibi habeant, secundo vi dc ad malos,&veluti sententiam profert contra secus sentietes, cibaria nimirum δίesculenta omnia humanis usibus esse ccoesia, non vel natura immunda,quia natura nihil ta-

237쪽

le,solum nanque peccatum immundumiquod QMu, at ἡ immunda facit Omnia, animas penetrans & in peccatum. quinans Vel adhuc secundum legem, sed mundis, his videlicet qui per baptismum sanctificati sunt, qui in Christo credunt,quique sciunt omnia quaecunque bonus Deus fecit, esse valde

bona, Genc. I. Omnem item Dei creaturam boc nam esse,& nihil abiiciendum quod cum gratiarum actione percipitur, I.Tim . . nihil extra hominem esse, quod in eum,siue eius os intro- Mundities cat, ipsum coinquinet, Matth. Is . Marc.7. qui ημt 3m μ' denique norunt qua quςdam causa olim inter' d/ιε in φρ' dicta, qua postea concessa, & b immunditia legali Domini sic esse aduentu purgata, ut quae is mundauit & purificauit, ea communicare aut impurare non possimus, Act.IO. II.

qua fide iusti sunt, eadem fide uniuersa quibus

uti consuetudo est,sumunt, in munditia &sai ctitate percipiunt: hos inquam,mundosesse, de omnia eis munda significat , Omnia quippe Deus ad usum & sustentationem sibi seruientium condidit,eatenus munda, quatenus ab eo ereata, quare munda, pura,sancti,& his digna, qui mundo corde & opere Deo seruiunt. Ergis puris quide pura sunῖ omnia, ut moderni qui dam rectius vertendum putat, quod his verbis Latini v tantur, de castitate sacrorum agentes. Hinc extat apud Senecam lex, Saccrdos casta castis,puris pura,siue casta c castis,pura e puri sit,Declamatione a. de lib. 2. Controuersia 2. met' ' inruinatis autem, pollutis, & piaculo aliqRQ

238쪽

AD TITVM. CAP. I. 18

profanatis, l. d. impiatis,non expiatis, ut fiat afacris arcendi, Ambrosio, his qui contaminati infidelibuε, eide, sine fide, mhil est mundum , Qui vel peccato vastante conscientiain impuri sunt, vel Deo non predunt, Dei donis digni non sunt. Qui in creatorem non credui, indignum est &iniustum Dei cos creaturis uti: Qui supeliora non intelligunt, quique legem carnaliter accipiunt, de tempus gratiar a legis tempPre non discernunti'ibit,nullum cibi genu S eis munilum,adebque quod mundum reputant, illis mundum non est, qui non credunt iugum legis Christum donando fidem a collo credentium abstulisse,id est, quae temporaliter in figuram data fuerant infirmi in fide sunt, ac

proinde fanum eis nihil,sic morbo aegrotantibus, & qui affecto sunt stomacho, amara Omnia,& insuauia, Sic vertigine capitis laborantibus, Omnia, etiam terra,fixa licet, ac in aeternustet, Eccl. i. circumagi dc volutari videntur. Is est morbi humor, affectus, & opinio, ut quibus Us putet,omnia quae offeruntur putida, putenr,oris, non elementi vitio,Ita qui in fide e xant,dc contra fidem atque conscientia comedunt, quod tum natura sua tu Dei benedictione, tum Domini purgatione, mundum purumque est, sibi&immundum &impurum facis t. Omnia ergo pro vesccntium qualitate munda vel immunda, & ex eorum mente qui edunt.

Qui enim nasidis quς in uda sunt,inam uda repei eiurὶ Vt igitur iis qui curiosius non inquirut,

Vertigo ea pi

lis.

Oris putor. Similitudo aptissima.

239쪽

I. COr.Io .pura natura omnia,sichis contra,qui

superstitiose quae munda, quae immunda sint, discutiunt, nihil fuerit attrectabile aut esculeatum,Sed pleriique impura omnia,Nam ne panis quidem Eucharisticus,& calix Dominicus, tales, hoc est, infideles atque pollutos iuuerit, sed edentes de bibentes indigne, ad iudicium

edunt & bibunt,I. Cor. H. Qupriim omniu causa subditur, non ciborum ex sua natura impuritas ,sed utriusque operum humanorum ca far,hoc est,intellectus,& volutatis deprauatio, inquinataesunt rerum cr mens, polluta ratio per infidelitatem, 'conscisntia,per peccatum.Totius rei summam in eos contorsit. Nunquid inquinata sunt omniaῖ Absit, non hoc dixit.Sunt opera Dei munda, dc immundum ex conditione sua nihil, sed ipsi intus mali, δc sic immundi

Mundum G perperam de cibis sentientes, sua eos suspicio-im μ' tam ne,vel potius superstitione, sibi reddunt impii Mif-ς-- io' & inutiles. In nobis itaque est munda comedere,vel immunda. Si mundi simus, munda nobis est creatura: Sin immundi & infideles, fiunt uobis uniuersa communia, siue per inli

bitantem in cordis arcano haeresim,siue per coscientiam delictorum,ut ciborum non ex cibis

si inquinatio, sed ex utentiu vel malo jeniersoque intellectu,vel mente sibi mala conicia. Propter quod dicit Dominus,no quod cxtrinsecus per os in hominem intrat, eum coinquisnat, in aluum enim, non in cor vadit Sed quet da homine ex ore procedunt,hominem inqui-

240쪽

nant, ab intus & seu internis , a corde ea prodeunt malae primum cogitationes, dein omne genus mala opera hominem vere inquinantia, Matt.IS . Mar.7. Et Sapies ait ex corde quatuor rerum genera oriri, bonum & malum, vitam& mortem, quorum assidua gubernatrix, linoia dominatrix lingua sit, Eccl. 37. Huius duplex Lia a bsia officium , gustare& loqui: de gustu hactenus, eia duris. nunc de locutione, fortassis enim aliquis diceret,Inquinati ij non sunt, fidem enim Dei ¬itiam, non ignoratiam habent, contra qua de quibusdam alibi ait, I. Cor. Is . Deum unum credunt, agnoscunt & profitentur, proinde vera sint,non vana, qui loquuntur, hoc excludit, scio quidem, ait, quod confitenturpe nosse Deum, se Dominum sic,ut nemo melius, nosse dicti

ut ex lege ac prophetis sibi promissum, sed de Christianos se appellant, sed falsis:& qualectique quod in eis erat,bonum ostedit, quod co-nterentur,sed summis squod aiunt) & primoribus labiis, actu autem negant, eius aduentum, climsesne lege iustificari non posse putant, quod dictum quanuis ad omnes tum haereticos,ium pseudochristianos pertinet: hoc tamede Iudaeis intelligitur locutus , qui se Abrahae Deum solos scire dicunt, D operibus abnegat, de A ut Dominus ait,Si filii Abrahae essetis, Abrahq si ms opera faceretis, Ioan. 8. Quomodo ergo Abrahae Deu sciunt, Euangelij opera non sectantes, sed legem factoru in Sabbatis & Normentis,&cξ Et corde quidem creditur ad iustitiam, l

SEARCH

MENU NAVIGATION