In Epistolam D. Pauli apostoli ad Titum commentarius, cum aliquot digressionibus, seu totidem locis communibus, bona ex parte ad hodiernas in religione controuersias pertinentibus, collectore Claudio Espencaeo Parisiensi theologo. Digressionum praeci

발행: 1567년

분량: 809페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

291쪽

a o i N EPIsTOLAM de una Martyre.& quidni omnes primς instar, quae quia de viro sumpta, Vira seu virilia, aut V et' virago vocata est,Gene. 2.viriles sint, & viriliter salutem suam operanturὶ Vnde & nunc eis praecipitur,m habeant, quae senibus antE communiter praecepta sunt, in eo scilicet quod ait . in similiter, Ambrosius, pari modo, Itidem

hortare,siue admone,ita ut viri senes,in omni-- bus honestae,pudicae,sobriae, sanae in fide, &c.& pro sexu suo hoc habeant proprium, ut sine in habitusancti , siue quod melius in graeco logi notat Hieronymus , εν κα mi τι ἱεροπρ τεις,

quod Ambrosius,velut explicans compositam vocem, vertit,in statu religione digno, referetes uterque ad omnem corporis gestum, neduvestitu, quod perinde valet ac si dicas, eo amiactu, qui doceat matronas Christianas , ut &earum incesssis, motus,vultus,sermo , silentiu, quandam decoris praeferant dignitatem,& exteriore Ornatu,interiorem ostendant: amictus

enim corporis,& gressus homini enunciant de illo,Eccli. is. qualis,& quomodo sit animatus, indicant dc arguunt. quod simpliciter de omni Halistis corporis motu hic intelligit Aquinas,Est enim& habitus non sanctus, ut lasciuus, fastuosus, ' . superfluus,& quam pro suo cuiusque statu prς-

Quibus vitiis qui caret,cultus honestus, mode stus,religiosus, conuenit omni quidem muli ri,sed hoc aniculis specialiter seruandum.

292쪽

Lige mei cultus unicin autor abest. Dicit apud poetam ethnicum quaedam .cum iuuenculis inceat se propter viros ornare. Scholiastes Graecus & Theophylactus ministras hic Ecclesiae Miis Mintelligunt,& vestes quae operiunt, quas vel ab nidumeto honestas videri vclit & conspicuas, sacras & Deo dicatas, ut sacris congruit ministeriis,quales aliquandiu in Ecclesia dime sunt Epistopae,Prest, yterae,diaconissae, hypodiaco' Ε, άnissae: Quae autem tum fuerint,& qualia earum P, ., γε raministeria,diligenter,lib. I.digrest .cap. I7.vesti- Diaconise gauimus,sed vereor ut non inuestigauerimus, nobis certe non ita satisfecimus, ut non etiamnum cupiamus super huiusmodi mulierculis alios audire in antiquitate Ecclesiastica magis versatos.Interim,ut ad literam redeam.Theodoretus E contrario hic appellat, eas quae consenuerunt, non quae aliquod munus susceperunt,qui sacra autem decet, habitu vocari eidem honestum ornatum .Sequitur, noeriminatrices, , calumniatrices , delatrices Hieronymo, nescit Erasmus an mendos hincentrices,Sedulio blasphematrices,& exponunt accusatrices,quia hoc muliercularum genus esse solet garrulum, iuxta illud, i. Tim. s. otiosis,uagae,verbosae, curiosae, loquentes quae non oportet, non vult esse tales, quae ut aliis detrahant, aut rectd quae adolescentiam iam transgressae, de adolescentularum aetatibus disputent de dicant,Illa vel illa sic ornatur,sic comitur, sic procedit,amat illu,amatur ab illo: cu

293쪽

etiamsi haec vera sint, non tam apud alios debeant accusare,quam secrete Christi charitate corripere, & magis docere ne fiant, quam in publico accusare quod facta sint. No ergo quia buslibet, iuuenculis omnium minime, crimen facile imponant,qui morbus maxime vetularum est. Duo in Senibus hic notat Aquinas, V num omnibus propemodum comune, quod suspiciosi sunt,quia multa mala viderunt & cxperti sunt, similiter suspicantur, & de aliis praesumunt,& cum omnes, quod ait in Adelphis Mitio, Ach. . Scen. 3.tum senes maxime, suibus respunt minu serendae,magi sunt nescio qua

Suis icis,ad contumeliam omnia accipiunt magas Proptersitam impotentiam esemper credunt negligi. Alterumulierib'speciale,Zelotypi vitiu. Vtruque cotingit in vetulis,ut quae sint pro aetate suspicaces,pro sexu zelotypae, & Vtriusq;. ratione loquaces. Dolor animi, & luin' mulieris,mulier aemula seu relotypa,quq linguς flagellu cu omnibus comunicat, Eccli. 26. adeo ut Ciccro Tusculan. . zelotypiam verterit obtrectationem, malum scilicet in coniugio domesticum. Vetulos porro,nedum vetulas, natura loquaciores esse agnoscit Tullij Cato, ne ab omnibus ait vitiis eam qtatem videar vindicare. Et apud principes poetas, Senes, ut referendis fabulis amica & loquax artas est, reserant vetustas, ut obseruat Macrobius Saturnal. lib. s. cap.I . ex

Iliad.rs. Eneid. i. 8. Io. Esse inquit idem lib.7.

294쪽

cap. 2.loquacitatem huic aetati familiare sciens Homerus, quadam congeriem simul interrogationu Nestori iacit offerri, Odys L 3. ubi mul- ra interrogandi semina interrogando conges sit, ut pruritum sei rectutis expleret. Et Vergilianus Eneas gratu se ad omnia praebens Eua- dxo,varias ei occasiones narrado ministrat,neo enim de una re aut altera requirit,

Exquiritque tussitque virum monumenta priorum

de Euander consultationibus captus, scimus 'ux . multa narrauerit, Acineid. s. Sed & senes, quod

insita imbecillitate sint impendio loquaciores,

μα ἰολογοι dicuntur Caelio lib. 18. cap. . Sequi- μ ραογηtur in Apostolo, non multo vim permen tes, dediatas, addictas mancipatas, Aloua ας , Signanter exprestit, seruitus enim qu dam est, & cxtrema conditio, vino sensus hominis occupa- vi inusseri, nec suum esse,sed vini. Graeci notant mulie- milium iorum idem est e& senectutis proprie vitiu : quae '' quia sexu ac aetate frigidae soni & imbecillae, Vino non tantum indigent ψ sed& plerunque seruiunt. Ebrietatis ergo vitium undique illis amputat,easque a vinolentia quam remotissimas esse cupit,& ita irrisiones, aliaque quae iv. linc nascutur,incommoda,effugere. Nam Pe sacile vapores ex infimis ad superiora feruiti cerebrit' occupant,caput ob laediit, atq; ita vino, ut & senio, consectae infirmae V, colluctanti vino resistere nequeut,vel sustinere: victae igitur saccumbunt, Fc hine cura. ad alia vitia, tu ad ca

295쪽

r IN EPISTOLAM

de qua proximo supra, maledicentiam propensores nunt. nam quod Chrysostomus eadem adolescetulas de re infra moneri,n5cade de causa notat,sed ideo quod ex immodico vini potu vehemens in his, non illis incendatur tibiadinis flamma,aliter hic sentit Hierony mus, divi vinolentia vetulas,ita vinolentas, & loquacitati & libidini affines csse,Solent, inquit, eae frigescente corporis luxuria,plures etiam, quae

nec canes suos erubescunt,& ante nepotum. gregem trementes virgunculae componuntur,

vino se pro libidine dedere , tum inter pocula sibi prudentes,& facundae, loquutur hoc quod sibi videntur este, non recordantes illud quod fuerunt. A vini ergo potu nimio eas prohibet, quia quod in adolescentulis est libido, hoc in Uriet 4l senibus est ebrietas,ut & Lyra exponit,excessit,il is isti V in Vini potationem,inducere ad fractionem sese/utibis castitatis Vidualis. Legere memini s licet locus

libido. non occurrat) senem, ut ferrum, calorem dissicilius tum admittere, tu semel admissum amistere. Extat in anus libidinosas ut dignum eis Amulibidi- Horath carmen i a. Epodi,sic minus hone stum, quam ut sacris inseratur, Venit amorgrauius quo serius urimur. Et

suae venit exacto tempore Ain amat.

ait Ouidij Phaedra.

Et quomodo potest: anus adolescetulas castit tem docere, cum si iuuencula vetulae fuerit ebrietatem imitata, pudica esse nequeat Z En

quam multis modis imbecilliori aetati inimica

296쪽

AD TITVM. CAP. II. 2 s

vinositas : & vino quidem propter frigiditatem & imbecillitatem utatur, sed paruo, modiaco, moderato. Vult ergb Paulus, anus parum bibentes: nam vel poetis testibus, merobibat atque multibiba eaedem sunt multiloquet,lei riginosae, tulientes, &c. Sed ne mihi succenseat genus alioqui plus satis irritabile, sequantur, si Auicennam quam Paulum malunt, scribentem cap. 8.doctrina: 2.Fen. 3 .&primi, V inii Ulaisi lii, senioribus quantum pati queant, dandum. & smi . sic cum Rhodigino,lib. 28. cap. 29. fere ratiocinentur,vino senum aduentitium frigus recalescere, spirituum exhalari tristitiam, bilis atrae vim redundantem reprimi, eius excrementa . vel leniri,vel reiici,amarς acrimoniam frangi, somni conciliari appetentiam, praefractos recludi meatus, siccitatem vel laboribus inducta immodicis,vel aetatis prouenientem temperamento,insigniter mitigari,uniuersam denique senectae lanitudinem renidere: Sed cum sit cxcessus omnis plane declinandus, ne adultis quidem,iis licet, Galeno teste, in sanitatis moderamine, maxim E commodum, tamen non citra noxam tum corporis, tum animi,ac multo

minus senibus ingeritur, ni adhibitus fuerit modus. Addo rursum, ut hic vetulis scilicet gratificer, de ex Aristotelis libro de Ebrietate , disputatum a Disario medico apud Macro bium,Saturnal. lib. . cap. s. mulieres in ebrietatem raro cadere, crebro senes : in illis quod

humectissimo & frigidissimo sint corpore

297쪽

Senti piam . quanquam hoc posterius in utranque partem u;-; ι νς; Omir,c p.7. epotum vinum, cum in tan- intur. sum humorem frigusque ceciderit,dilutius f istum, stigescere,vim suam perdere, Sic debilitari & elanguescere, ut calorem, d quo nascitur ebrietas, minus excitare possit. Sed & crebris purgationibus, & pluribus meatibus vias humori in egestionis e itum confluenti praebentibus,vini vaporem celeriter evanescere. Contra in senibus sicco aridoque corpore, vinum contrarietatem repugnantis humoris non patiens,integra vi sua adhaerere, & mox loca tenere, quae lapere homini ministrant,in durioribus quoque membris , naturalibus meatibus obseratis,haustum, nulla ci exhalatione cotin-s,ubinis; gς' ς, Qtu i d cerebrum, metis sedem ascen

labbes isti zbriorum laborent, tremore membrorum, linguae titubantia,abundantia loquendi, iracundie concitatione, quibus tam subiacent iuuenes

ebrij, quam senes sobrij. Si ergo lenem pertulerint impulsum vini, non accipiunt haec mala,L-ὸ;au; D. in ζitant, quibus artatis ratione iam capti dialogo, Calliptedas fieri senes, quod hi quidepuerum sapiant, sed in conuiuiis plusculum se inuitantes, ac facti hilariores, etiam pueri sibi pulchri esse videantur , referente Rhodigino lib. I i. cap. II. sed falso, , enim legendum cst, ex huius dialogi interprete EraLmo, Adagio, Bis pueri senes. Et de vinolen-

298쪽

tia senili,eique adherentibus vitiis, nimis quam pro comentarb ratione. Sequitur in litera, bene ricentes, nedum bene institutas, quod quida r centiorum Vertit: Nam quia docuit quales primo anus esse debeant, & post ea quae cum viris

senibus habeant communia,earum etiam propria e posuit, nunc consequenter doctrinae eis fraena permittit,ut cum tales , tamq; bene fue- ri .. -

rint institutet docendi quoque libertate habeat Gliis a Uirudeliam,quq scilicet bona sunt dia honesta, peris ,1 m. bonique, qud fiat,& mali, quo caueatur,discrc- lieribsu. tionem doceant, Et recte,& necessario, Chi enim plus cu pueris & familia, quam viri versentur, fere tame fit, ut c5 duplicato sexus atque sen vitio,narret quas ob id vocavit Plato in The telo γραων zθἈς , anicularum nugas de deliria,aniles fabulas, Horat.& Quint. ineptias & superstitiones, Cicero in Tusculanis, & de Natura Deor. 2.& , .Et alibi quide mulierib' tacere iu

bet,docere no permittit, I. Cor. I .I. Tim. 2. Vix

etia loqui, sed in ecclesia, hoc est, in cogregatione publica &promiscua, sermone publico dec5cio natorio, quasi virorum praesides. Viris,in. Mulierib quit ibide, subditas esse, non dominari. Pro sublata ergo illic eis publica,&in viros doctrina, priuata hic atq; domestica,&ad sutyr sertim sex' puellas,ancillas,&c. exhortatoria substituit. Nihil etia vetat,quin & mares liberos atq; famulos pudetet ac verecude instituat,quo Salomone modo sua mater erudiuisse dicitur, Prou. q. ω I. De hoc nos amplius, I.Timoth. & crit,

299쪽

, doceat.

Deo dante, de hac tota re peculiaris mihi digressio .Hic interim satis sit,ut sublata foeminis in viros doctrina, permittantur docere foeminas, adolescetulas quasi filiassuas. Idque priuatim, non in Ecclesia'. Ex Anticeimenωm lib. 3. Quaest . 37.Et quanto magis conuenit patresfamilias sua: vn unquenque domus doctore esse ac institutorem Z In tanta concio natur ad λnem Psal. so.Augustinus morti diuersitate,tam detestabili corruptela, regite, o charissimi,domos, filios, & familias vestras, Quomodo ad nos pertinet in Ecclesia loqui vobis, sic ad vos in domibus vestris agere, ut bonam rationem de vestris subditis reddatis, Amat Deus disciplina,&c. Maxime fratres mei ad filios vestros fideles attendite, quos fide genuistis ut bapti-Zarentur, &c. Et tractat. sI. in Ioan. Ia. capit.

Cum auditis , fratres , Dominum dicentem, Vbi ego sum, illic & minister meus erit, No lite tantummodo bonos Episcopos & clericos

cogitare, etiam Vos pro modulo vestro ministrate Christo, bene vivendo, eleemosynas faciendo,nomen doctrinamque eius quibus potueritis, praedicando,ut unusquisque etia pate familias hoc nomine agnoscat paternu affectu

sua: familiae se debere pro Christo & pro vita

κterna suos oes admoneat, doceat, hortetur, corripiat,impcdat beneuolentia, exerceat disciplina, ita in domo sua Ecclesiasticu & quodammodo Episcopale implebit officiu , ministrans Chri sto,ut in aeternu sit cu ipso,& maxima illa

300쪽

AD TITVM. CAP. II.

passionis ministrationem multi ex vestro numero ministrorum,multi non episcopi, neque clerici,iuuenes & virgines, senes cum iunioriabus,coniugati &coniugatae, patres matresque familias Christo ministrantes , etiam animas suas in eius martyrio posuerunt,&honorificate patre coronas gloriosissimas receperunt.En hic episcopus Deo dignissimus non utcunque permittit,sed omnino vult, religionis Christianae ut testes, ita doctores, non clericos modd, sed etiam laicos fideles, pro suo quenque statu ac modulo,ut loquitur pastor omnium modo stissimus, nec magis auditoribus hoc in uideliquam populo quodam Israel Moses,ut omnes prophetaret, & daret eis Deus spiritum suum, Num. H. Iuxta quod & alter ait, Patres nostri narrauerunt nobis, Pal. 3.vbiChrysostomus, Audite, quotquot filiorum curam non geritis, qui cantilenas diabolicas canetes, diuinas nar-xationes contemnitis. At non illi tales, sed in narrationibus illustrium Dei operum assidui erant,& qui ex eis descenderant, non paruum diuinae inde cognitionis sumebant argumem

rum,liberis LIBRI erant ora parentum,Oimnis s C H o L Α & diatriba Dei haec facta narrabat. Idem de sui temporis adolescentia Christiana Cyrillus Alexandrinus, nam eius in scripturis exercitia improbanti Iuliano Apostat , quasi plus expediret disciplina Graecanica, respondet lib.7.Quod eloquetiae numeros Graem probe seruet,laudari, quod optimas virtutes

SEARCH

MENU NAVIGATION