장음표시 사용
361쪽
qui in locis ubi operantur famuli famulaevὸ,
quid in coquina,corte,hortulo, nunc in gyna citide,nunc in andronitide,magnum opus prς-
stiterit,etiasi nihil operis ipsa praestiterit. Quin& liberorum educatio,vxoria prouincia est,duadhuc tenera cὶ Vbi ad hoc aetatis peruentum est,ut ad aliquod vitae genus instituendi sint, ad maritu redit officium. In puellis similiter elocandis,cura quidem parentum communis, sed est penes patrem autoritas. Quod disertε dicit in Oeconomicis Philosophus, Cum tempus poscet aut filias nuptui tradere,aut nurus accipere,obediat penitus viro in iis uxor,& sic una deliberet, ut sententiam viri sequatur, intellia pens non tam Viro turpe, corum quae domi sunt, quicqua facere,ut mulicri quae foris sunt, tractare. Et Diodoro quidem lib. i. Isidis lege, in AEgypto viri stipulabantur se omnia domi
ad uxorum arbitrium facturos , uxores contra viris omnia extra penetralia ex eorum autoritate facturas: Sed Philosophus vult virum seni- per &ubique superiorem agnosci. Sunt igitur ceu par columborum,Vir praevolat & circumagitur,ut importet domum, quod victus exigit necessitas,uxor nidum seruat. Mihi videtur ait in Oeconomico Xenophon Deus natura mulieris ad curam intus suscipiendam in luce protulisse,mollioreque corpore, ut intra parietes
ossicium obiret. Viro autem corpus animumque,ad frigora,aest',itinera,expeditiones facilὰ tolerandas constituisse, ideoque res illi foris
362쪽
AD TITVM. C A P. II. 3IIastedas delegasse. Rursus illas ob infantiu cura maiore erga liberos charitate,tu ad custodieda quae k viris parta essent, metu vehementiore, qui rebus asservandis. utilis csset, praeditas esse voluit.Viro,cui tueri extranea incumbit, & ea praedanti resistere,maiorem addit audacia, m
moriam , ac diligentiam parem. Cum igitur neuter utrique sufficeret ossicio,hac potissimude causa inter se matrimonio deuincti sunt, libi inuice hoc pacto utiles,Vt quod allexi dςςssox risis; ia his alter suppeditaret. Foemina item tulchriorem , γοροι AH. condidit,ut forma cum pudicitia se domi continendo tueatur. Virum torosiorem, ut extra
magis ageret,edidit. Huic autem ordini si quis aduersus ierit, de aut viri partes uxor, aut vir uxoris cgerit,ultorem se sentiet habituru Deu,&c. Necesse prorsus uxorem domi manentem seruis ossicia distribuere,eos qui opus extra facturi sunt,emittere,aliis intus ipsam praesidere, illata recipere,ex his esu absumenda promere, seruada c6dere,partiri,&prouidere,neque qu annu durare debent,vno mense ablumere,&c. Eadem pene per eadem disserit ubi supra Aristoteles,& li .i .cap. 3.& quidem quod in Ethnico mireris,sic inquies diuina prouidelia viraque natura ad mutuam societatem ordinante. Adeo sane taminarii est domus cura,vi mari ti curis nimiru externis inteli,no temere in domesticis autoritate interponat, nisi quid videat monacti maioris,qua ut dissimulet, ut alioqui ubiq- Diai.domi tame eas pro modulo tuo dnas
363쪽
habeant. Quam apud viros uxorum dignitat Sideo Romanos seruauisse autor est Plutarchux in Romulo .apud quem Sabinae raptae,parentibus & fratribus comonstrant Romet sibi comministrationem domi permissam, seque viris obsequentibus uti,&ab eis omni tum amore ac beneuolentia,tum etiam honore coli & obseruari. Lacedaemones quoque ob frequentem militiam, omnem uxoribus domi potestatem relinquebant,quas & heras ideo vocabant,domesticis quippe negotiis prorsus dominantes, eodem Plutarcho in Lycurgo & Numa , &Apophthegmatis Laconicis autore. Redeamus ad Apostolum,apud quem postremb sequitur, , Subditas viris suu , sane doces ut se gerat foemi nae erga alios sibi subiectos, cauit in curada familia,ne sint, quod saepe feruntur esse, imp tientes,vindices,& ferocular, sed bonae, siuaues, benignae: sic quia,quod ait apud Liuium Cato lib. 3 .plerunque simul ut pares in regimine
domus esse coeperint,superiores esse volunt, &si qua primatum habeat,viro praeeat aut imperet, contraria est viro suo, Eccli. 20. S iud mulier quod coniux diligi odit. Vult maritis eas subesse, n5 in viros dominari, aut imperiti usurpare,neu vel nobilitate tum res,vel diuitiis inflataram perare velint,obedire nolint. Iuxta quod Syrachi ubi paulo ante,alialitera babet.Iracunda,impudens,probrosa mi lier, quae virum suum alit, dc
Inrolerabiliuι nihil est quam foemina diu s
364쪽
Neu non meminerint Dei sentetiae, per quam vitis subiectae sunt, in qua Scripturae sanctae cosderanda est prudelia,quia non sic viro loquatur Dominus,Dominaberis uxori tuae, sed mulieri, Ad virum tuum conuerso tua,hic tui dominabitur,Gene. 3. ut ei praemium relinqueret MuIἰὸν ,δ. obsequelae, dum in potestate eius est,si Dei ve- sermo. lit obedire prςcepto,seruire viro,ac subiecta esse, ut quodammodo si libera seruitus & dilectione plena,seeminae ideo marito seruictis,du eum metuit offendere. Iuxta quam Dei ab initio legem, Paulus & hic & ubique alibi iubet uxores maritis esse subditas, Sicut inquit) dc lex dicit, i. Cor.r . Si quid volunt discere, d
mi viros interrogent,discant autem cum om M sabiectione,i.Tim. 2.Nam & Ada primus fominatus est,dein Eua,Gene. 2. Et Adam seductiis non est, mulier autem seducta transgressa est, Gene. 3. Et,Volo vos scire,quod omnis viri copui Christus est,mulieris caput,Vir, viri caput,
Christus, Christi caput,Deus: Vir imago Dei& gloria, mulier viri gloria: no enim vir ex muliere,sed mulier ex udo,non est creatus vir propter mulierem,sed propter virum mulier. Nec tamen vir sine muliere, nec sine viro mulier in Domino,Na sicut mulier de viro,ita & vir per mulierem: omnia ex Deo,I. Cor.H. Quoniam ergo vir est caput mulieris,sicut Christ' Ecclesiae : sicut Ecclesia Christo subiecta est, sic &mulieres viris suis subditae sint in omnib',sicut Domino,& vir 'uidem uxorem sicut seipsurn,
365쪽
imo ut Ecclesiam Christus dilexit,diligat: otaute viru revereatur ac timeat, Eph. s.& Col.3.
Mulieres subditae estote viris propriis, sicut oportet in domino. Petrus quoque coiugij non imperit',institutione a muliere auspicatur, Sumiliter,inquit, I. cap. 3.& mulieres subditae sint viris suis. Et paulo post proponit exemptu nobilissimae foeminae, Sic enim &sanctς mulieres sperantes in Deo, subiectae viris propriis, scuts tia ob λῆ Sara Obediebat Abrahae,dominum eum suum
ita. Vocans,Gene. IS.& talem in dubie habens,quale appellabat, no grauata eius per varias ac barbaras nationes esse comes,coniuge se disti mulare, sororem fateri, malens suam pudicitiam, quam mariti vitam periclitari, obteperauit, noobmurmurauit, & Deo suoru actiones moderante, seu utrique tutum,cui metuebant,& incolume remansit,Gene. 12.2o. Nec dubitadum est, quin & in reliquis ei omnibus obsecuta sit saraoληmcu omni reuerentia:cuius inquit Petrus) estis omnim λη- filiae benefacietes, omnium piarum in atrona- runt matrem faciens Saram,sicut Paulus Abraham omnium viroru fidelium patre, Rom. In Paulinis autem primo notadum, qudd uxores maritis subesse vult &parere,non simplici ter, sedsicut Do o, non sicut ancilla aut serua
hero, sic licet quida sinter quos D.Hieron.) in. . terpretetur,quod si sensisset Apostol' dixisset, Subditae sint viris,ut dominis, quaqua &h quoque domini suo modo sunt, ut agnoscit Sarae excplo D. Petrus, no tame illet his quasi ancillae
366쪽
in seruitute,aut possessorib' pecudes, aut am toribus cocubinae dat : Sua certe sit, prout atq; debet,& maneat semper & ubiq; viris in uxores potestas& autoritas, sed quς sexu inferiore sic foueat & amplectatur, ut aequa sit vitae socie
tus aut tyranis: quod vel primae mulieris indi '' 'cauit creatio,quia enim viro nec domina para/ batur, nec ancilla, sed socia, nec de viri capite, ne ad dominatione prςfereda videretur,nec de
pedib', ne ad seruitute subiicieda, sed de latere producta est,ut iuxta se ponenda cognosceret, qua de costa sua supta, & in co seritu dilectionis creata didicisset, sed & propter ipsius colu-ctionis vina c5medada,& hinc enim significatu est qua chara mariti &vxoris esse debeat coiuctio, quod no de aliena parte, sed de viro sumpta, no tatu ut socia, sed & ut filia,in eu filiet pietate sit,in hanc ille affectu paterno. Ut August.
Tertuli. obseruat 'mina masculo in adiutoriu, 115 in seruitiu datii Et autoritas quide in virii v xori nulla,ut praescripsit Apostolus, mulieri do
iminari, hoc est, autoritate sibi in vir u vcdicare . vel usurpare poli' no permitto, I.Tim. 2.Vt ubi- , mulieri in viru ta dominiu seu potestate lasgar, qua reuercti iubet. Neq; tame nulla uxori
vicissim reueret iam debet vir, sed queadmoduparules ta seniorς , si volui habere liberos &
367쪽
iuuenes reuerentes, debent ipsi primum illos
Te uereri,neque quiduis apud eos vel dicere vel facere, ut ex Platonἡ Plutarchus conubialium praeceptorum ultimo, sic non minus ubi mariati quam ubi senes,pudorem abiiciant,non m ior in illos uxoribus, quam in hos iunioribus Verecudia residet. Petrus ergo, quasi infirmiori ait vasculo muliebri honorem impertientes, tanquam etiam cohaeredibus gratiar vitae, q.d. Non ideo despicias uxorem,quod in iugo matrimonij personam gerat inferiorem,&corpore & animo imbecillior, imo tanto plus honoris ci deferatur, ut quod deest naturae, penset mariti charitas. Nam & quae infirmiora membra sunt, his abundantiorem copiosioremque
honore circundamus,ut magis necessariis, honestiora autem paucioribus indiget, I. Cor. n.
Quod si Deus tantum honoris habuit foemi-iais, ut in haereditate caelesti credetibus oblata,
cas viris aeque non est masculus neque foemina, omnes vos unum estis in Christo, Gal. 3. qui conuenit ut ab homine marito fastidiatur3 In rc tanta cohCredem & co sortem, qui negligere potesZSi Deus impertit eundem spiritum quem maritis , cur hi sic grauantur prouidere illarum necessitatibus, quasi cum spiritaliu sit,
non tamen sit &corporalium facultatum communio3 Aut vero mulier in adiutoriu viro datast,Gene .a. In his modo quae spectant ad munia rei familiaris,non etiam ad ea quae religiOnis sunt ac pietatis. Qui adhςret mulieri,unum
368쪽
corpus efficitur, Et adhaerebit inquit uxori,& erunt duo in carne una,itaque iam non sunt duo,sed una caro, Gene. 2. Matth. I9. Marc. Io.
I. Cor. s. Sed &qui Deo adhaeret,unus spiritus est. Quidni ergo Christi fideles coniuges,unus ut cum Deo,ita secum spiritus sint,tat ite duo in una ut carne,ita & menteZ Vnum ergo modis omnibus sint, S: sicut scriptum est, misere bitur duobus unicis,Tob. 8.etiamsi locum huc
non nescio aliter tum verti,tum exponi. Cum
igitur idem corpus & idem pectus sint, vir &vxor, quicquid huic honoris ille impenderit: 'non compari tantum charissimae,sed & sibiipsi impendit,omnium scilicet quς coniugis e igitvsus subministratione, salutationis officia, aut ornatum, aut accubitus honorem,&c. Sed videndum ne hic nimis uxorij simus, qualem re fert Seneca, citante in Iovinianu Hieronymo, . quendam,vti air,Ornatum,Vt opino stolidum damma diis hominem,qui exiturus in publicum,fascia uxor nota .ris pectus colligabat,&ne puncto quidem horae praesentia eius carere poteratripotione nullam nisi alterius tacta labris hauriebant, quod ει amatorium esse sic ad Paridem Helene ii nuit, , Modo pocula 'roxima nobis Isimis,quaque bibi, tu quoque parte bibis. aliena deinceps non minus inepta facientes, in quae improuida vis ardentis affectus erumpebat. :
Otigo quidem amoris honesta, sed magnitudo deformis, nihil autem interest quam ex Ii .
369쪽
3i8 1N EPIsTOLAMParlitis aco nesta causa quis insaniat, Sic Pericles Aspasam im νηημι' adeo deperiisi ut nunquam non eam ante dis suaviatus,domo egrederetur, ob id a Comicis Iuno & Deianira vocatus, Plutarcho teste. Quiis . in Crito Numa laudat prae Lycurgo, quod is nu, ut is id piam quem apud Viros a Romulo propter ru-
ptas honorem habuisset, multo pudore addito coercuerit, curiositate remota, sobrietate perpetuo iniuncta,& solitudine siletioq; talo,ut nec de rebus necessariis absente viro quicqua loqui eas assuefecerit. Per huius vero leges Lacaenae fuisse serutur insoletiores,& nimis,ut ita dica, viriles,viris utique eis plus qua par esset, obsi quelibus,nec priuata tantu, sed ex publica cum eis cosilia comunicatibus,ut ide in Agide Plutarch',&I.Politicorti,cap.7.Philosophus. Sine igitur, ut ad Pauli praecepta redea, uxores viris
subditae, sicut Domino, cui aute Domino, si novit serua: & ancillae hero aut tyranno,ut possessori pecudes Zin dubie Christo. Sic enim praecessi,Subieeti inuicem in timore Christi: & aliquato post vult seruos obedire dominis carnalibus sietit Christo, vi Christi seruos,& seruieri. tes sicut Domino,& no hominibus, Eph. 6. dc addit causam, quia quale caput Christus est,ta lepro modulo suo vir uxori,ut haec illi obsecudans, n4 ta homini se submittat,qua Domino, cuius vice ille gerat,& cui ea subditam esse velit Dominus,& olim ia voluerit Deus, Sub viari,inquiens, potestate eris,Gene. 3. quoniam ea
malo praeire viro coeperat, dux & illectrix act
370쪽
peccatum,& mortem peccati poenam, iubetur ducem sequi ad vitς reparatione. Equo animo serenda lex, quam Dominus Deus, natura,scriptura praescribunt omnibus uxoribus. Fortasse mariC indignus est,cui se submittat uxor,at noindignus Dominus, qui praecepit ut subdita sit marito,no ob aliud nisi quia marit' est fortas. sis ingratus,at obsequb praemiu recipiet ab eo, cuius amore pariter ac timore paruit ingrato. Secundum in his Pauli praeceptionibus obseruadum, quis diubet esse subditas in omnibus. Rursum hic cogitabit aliquis, Si penes viru est omnis & in omnibus potestas,qui & ferocior est,& viribus superior, quid erit consequenter
uxor, nisi ancilla in seruitute data)Protinus igitur Apostolus adiunxit autoritati cliaritatis r gulam,nec tyrannidi locum reliquit. Cum audis viri. utoritatis vocabulii audis, sed audiens Diligiti,seruitutem exclusam intelligis. In hoc valet autoritas viri diligetis,ut ei prosit uberiusquam habet in sua potestate, idque innuit c pitis ratio, quod in edito corporis situm, se uans omnes sensius Sc animi vires,quem habet in membra principatum,hunc bono totius gerit corporis, non enim sibi tantum sentit,in ininit,uelligit,sed uniuerso corpori,ebque additur de Christo in hac similitudine, Saluator corporis. No debet molest' esse pricipatus qui salute cofert,nec sibi displicere tuo bono su tecta coniugi. Si ergo dixeris, Ecclesia merito subiecta est Christo, at maxili moreν alia