장음표시 사용
371쪽
quando vix ancillae ferre possunt, habet quide
maritus exemptu, quo abiblutius proponi non Iotuit, ne forte putaret vulgare a se erga comortem amorem exigi. Quod exemplumZNon
ini-νω. i. vi vel in fabulis,Idae,Orphei, Cephali,vel in historiis,Darij, Periandri, Antimachi, Cyanippi, .simili j Gracchi, Lepidi, Planth,Rubrij, Antonij Pij, aut si qui viri alij uxoribus prae- mori aut consepeliri,qua superesse maluerunt non Dominici Catalu' Lesbi principis , qui
uxorem vel leprosam mensa & lecto comitu Lur θ' ' ni nunquam prohibuit carnem sua,iuxta Pau- istis ' li verbum, foetidam licet & graveoletem, imo de contagiosam, non odio habens, sed tenens atque nutriens: Non agricolae cuiusdam Lentiscolensis in Regno Neapolitano,qui cum coiuge a Piratis Mauris capta seruire maluit,quasne illa liber vivere,Quae sunt apud Valerium de Fulgo sum de amore coniugali. Plutarch. de vitis, paralellis. cap. 2. M.Laert. Capitolinu. Denique non si qui alij uxores impotentius amauerunt, aut eis etiam seriiserunt,aut etiam si quos eximia erga uxores charitas , aut diutiMacum eis sine querela aut iurgio vita celebres fecit maritos,sedsicut Chri BM, inquit) dilexit Aesam,quo autem modo dilexitὸ semetipsum tradidit pro illa Tradidit autem in huius naturae ca arilis, lamitates, in probra, in flagella, in crucem de-ν ωα.ram nique. Habes amoris magnitudinem,eandemq-ab esse debes uxori tuae charitatem,ut pro eius Vira,f - h ma,pudicitia corpus tuum exponas discrimini.
372쪽
habet inquam,vir propositu in Christo archeia
typum,a quo tamen ii d CSznerar, no protinus perit autoritas, non confunditur ordo Et maritis enim,ut quod &ait altzr, I. Petr. 2. dominis, non humanis latum & commodis, sed moro
sis quoque ac dissicilibus, Et nolite inquit amari siue amarulenti esse ad illas, sed si tantum molestum est quod imperant, obicperet VXO Domini praeceptum, non mariti meritum coiagitans: Sin imperat quod aduersatur pietati seu bonis moribus, blade recusetur obsequium: de si urget ; scito magis Deo quam hominibus o bediendum, Act. . s. Etenim qui obsequitur impia iubenti, non obsequitur Deo in marito, sed Satanae in membro ipsius. Non enim seruituti subiectus est frater aut soror in huiusmodi I. Cor.7. Sed pro quo alter ab altero diligedus& sequendus,prae eo est odio habedus, de propter eiusdem regnum dc Euangeliu relinquendus atque dimittendus, Mati. I 9. Marc. IO. Luc. a .i8.Sic Petrus foeminas allocutus, oratione
ad viros couersa, Viri faid similiter, id est, cum simili qua uxoribus praescripserat, integritate, mansuetudine, modestia tranquilli spiritus,in
terioris hominis ornatu, Voluptatum contem ptu, charitate ac reuerentia cohabitantes sue cohabitent, una cum uxoribus versentur,easque
gubernent secundumscientiam, scic ter, & v t scietes decet, no ex imperio aut libidine, nihil prς- scribentes nisi quod expedit, nihil indulgetes, quod pernicium aut corruptelam adserat bo-
373쪽
322 IN EPISTOLAM nis moribus. Etenim penes quem est autoritas
iubendi,penes cundem debet esse scietia fugiedoruin &expetendorti. Tyranus imperat quodlibet,&ei commodum est, maritus consulit id quod optimii est etiam ei cui praescribit. Quod I,i omnibiu, igitur dicit Paulus in omnibus, seipse ibide inter-s i A. pretatur sicut oportet sinquiens) in Dmuno,Non ergo complectitur impia & contra Dominum Per qmvid, iust seci per eade hyperbolen,qua liberis pra ' scribit eo de loco paretib' per omnia obediedii, summa sic indicans obedientiam, quos tamen ab inuice Christus propter nome suu odio habedos atque relinquedos, tradituq; dc alterum ab altero interfectu iri praedixit insuperiorib'Euagellorum locis,&adhuc Mati. Io. Marc. I 3.
a Luc. I 2.2I. Cuius & illud prognostic5 est, de coiugib' propter se ab inuice separadis. In illa sinquit nocte erui duo in lecto adeoq; in carnesiue corpori uno, unus assumetur,Vnus relinquetur, Mati. 24. Luc. 77. quod de coniugatoruordine no video quin aeque como de accipi valeat,atque quod ibide de moletibus in una mola legitur,eode sensu quo parentibus liberi per
omnia, maritis uxores in omnibus obediat quod aiunt usque ad araς. Nec temere tamen, nec in articulis, nisi catholicis atque clarissimis, ut si Vnqua alias, nuc certe,hoc est,in schisinate tam diuturno,animoso,& contentioso optandu,ut quos Apostolus uxoribus vult in omnibus autores esse,atq; Ctiam domi doctores, nepe maritos,eos de habeat cu in omnibus, tu vel in re-
374쪽
ligione maximis doctiores,& locu habeat sanctissimu Plutarchiprqceptu conubiale I9.Vxore salt) amicos proprios habere non oporter, sed uti coibus chi viro. Cu vero pristi' sit & maximus D Eus,que vir cesset esse coledu, solucum cognoscere uxore decet, curiosael religiones, ct peregrinae superstitiones a vestibulo domus arce dae sunt, nulli enim D Eo sacra occulta Mabscondita grata sun a muliere si fiant.hoc recte intellecto dici a scriptore, n5 dica profano, sed quouis &quauis sacro, sancti' nihil potuit. Tertium, quod nobis toties & ta prolixe digredietibus hic sit ultimum, Chi multa uxor viro, multa vir uxori debeat, ta multis ne dicam modis omnibus, hic superior sit, inferior illa: ἀVna modo re pares sunt, mutua debiti coiugalis fide: Hem, inquit noster,etiis debitu reddat, si militer aute uxor vira,muliersui corporis potestatemno habet sed υ r, Tolerabilis est sermo,cu eidem Paulo dicatur uxoris caput vir, & hic etiam in illa apud non illas nationes habere soleat vitarius &necis,ut quod feci istur,Similiter C . virsitis corporis potestate non habe sed mulier,dure dictu videatur, mollius fiet,comode acceptu, no enim simpliciter potestas corporis virilis est penes Uxorem,aut uxorij penes maritum, sed tantum Potestas cor quod attinet ad usum coniugi j: hoe enim loco pq ν muli
corporis nomine, inebra quibus discernitur se- a s
xus, peragiturque concubitus, appellari scribit i lldai. . cotra Iulianum August. lib. I . cap. q. Quis enim dicat virum sui potestatem corporis non ha-
375쪽
bere, si in his Apostoli verbis totum corpus in telligas,quod costat omnibus membrisὶ In genitalibus ergo ius est mutuum alteri in alterii, quia nihilo magis vir gignere potest absq; uxore, quam uxor absq; marito. Est, inquit in Oeconomicis lib. I. cap. 3. Philosophus, impossibile foeminam sine mare, aut marem sine stamiana, quod desiderat natura,in multis talia efficere, hoc adimplere: quare maxime secundu naturam eorum est societas,& ex necessitate constituta. per hunc salt) circuitum adimplet natui ra sempiternitatem, secundum speciem,ex quo secundum numerum non potest. In Mosis autem lege nonihil videtur non idem fuisse uxori in viru,quod viro in uxorem ius, alioqui Lia
stis matronis polrgamo viro alternis fruenducrat.Dilucidum aute ei quod Apostolus praescribit, de ratio naturalis Apostolica lege confirmat. Aliter ergo maritus ius habet in corpus Uxoris,aliter in ancillae: ancilla potest extrudere,olim etiam vendere, uxorem non ite, quod ab hac suo iure exigit, ab illa non potest, corporis Vtique seu sexus obsequium, ad ossicium aut remediu,nec uxor a seruo, Neuter indubie
quod in alterum ius habet, alij cedere potest, ne de mutuo quidem consensu, sub lege pr sertim Euangelica, in qua matrimonium ad statu suum primaevum reductum est, sic ut quod ab
376쪽
initio fuit, duo sint, nec plures, in carne una, locis paulo antὸ allegatis,&sint alter alteri vilicsi adiutorium, non adiutoria plura,acute nanque Tertullianus deMonogamia, Adiutores ait dixisset,si pluribus eum destinasset. De patru autem tunc polygamia,non autem concubinatu, semper indubie illicito, & eoru qui illos in c5- municandis coiugibus perperam imitati sunt, cacozelia, nos in opere de Continentia, lib. 1. cap. 9. lib. cap. is. Vt ad rem redeam, Qu'nia non minus periclitatur imbecillis sexus foeminae quam viri, non minus praesto esse debet obsequium viri quam foeminae. Sed hic existut variae quaestiones de modo,tempore,reliquiisque circunstantiis. In quibus emergunt casus quida , vix sermone verecundo tractabiles: Sed urgen' Otib',ut olim haereticis, sic hodie curiosis, Theo logos coegit, quod eleganter ubi supra Augu- ' 'stinus, diutius de rebus pudendis loqui necessitas,&circunloqui honestas, quam in quibusdaEcclesiae non tantu scriptoribus; sed etia principibus,aures castae non immerito desiderent: Si modo merito mali Cynici vel apud Getiles Guli. his semper audieriit,qui quod facere turpe n6 est, impudentia. id dicero obscoenum negabant, corporis humani partes, quas occultauit natura, earum neces sarios usus suis nominibus appellates. Liberis; inquit Offic. I.Tullius,opera dare,re honestu,
nomine obscoenum.Nos aute sequamur natu
tam δε ab omni quod abhorret, ab oculorum auriumque comprobatione fugiamus. Quem
377쪽
imitatus noster A mbrosius eodem & titulo &lib.capa 8. ut non sollina salt) abscondamus ab oculis, qRae infirmiora,iginobiliora,& min' honesta,sed necessariora corporis membra Paulo Vosiantur, I. Cor. 12. sed Jc quae abscodenda ac-ςepimus,eoru indicia ususq; mebrorum suis appellationibus nucupare indecorum putemus. Puderet ergo caelibes, quasi sit Deo, si Festo,si Gabino placet) caelites, eadem de causa Gr cis si dictos Fabio, lib. i. cap. IO. puderet hos inquam, minus interim verecude hac de re loqui, qua mariti ulli, qui, quod ait ubi paulo ante, Cicero,sana modo mente sunt, Metior, nisi vel in uno titulo de frigidis A maleficiatis, adeoque in una eius tituli Innocentiana, Frater-O Ueaeuitis uitatis,non plus sit obscoenitatis, quam in om- in iure catio nibus Omnium Impp. paganorum aut Christiavi norum legibus per omnes pandectas,De nuptiis, aut uniuersum codicem, De ritu nuptiaru,
ct id genus titulis dispersis. Proinde vi simul pudori & breuitati studeam, cum primis oportet Christianos meminis ledicti Apostolici, Sithonorabile connubium in omnibus,& thorus immaculatus,Heb. 13. Quicquid igitur pertinet ad abominandas libidinum species, nec vir habet ius ab uxore petendi,nec uxor tenetur lege reddendi. Adferant magis a parentum aedibus corpora casta & illibata, animos pudicos δc verecundos,Deum deique filium Christum colugh sui testem dc auspicem faciat,& priusquam
se c6tingant,coprecentur, Ut cx eius praeceptis
378쪽
327& legibus omnia, nihil impurὸ una gerant, ut .
qui primus iuxit uxore viro,& in Paradiso coniugij foedus inter generis nolita principes dedi debeant et '.
cauit,cuius unigenit' filius nobis hoc sacrametu tot modis comedauit, natura primu nostra
sibi velut in matrimoniu ineffabili ad lucta, &in sponsam adoptata sancta Ecclesia, in coniugio,licet non e coniugio nasces , miraculorum
suoru primitias in nuptiali epulo auspicas,& sacrosanctum foedus hoc indissolubili vinculo ligans,fauore suo nuptias prosequatur,coniugiuvelit esse firmum,castum, Delix, ut volentes ac lubentes faciant,quod didicerui, Domino placere,ut bene fortunet quod amater inter se gesserint. Succedat cogressus pudicus, reueres,ni hilque cum stupro,raptu, concubinarum couictu, nihil cum bruto furore, cu equina libidine vel simile habens,vel c5mune. A talibus initiis colloquiis,& preculis auspicari deberet matrimoniu Christ ianu, nec nos sub Christo ficere puderet, quod sub Mose factitatum ex historia Tobic colligim', ex qua quq in prςsentc re sint&litera, pluscula colligere n5 grauabimur, praeserti quod in ea sacti paretes Raguel & Anna filia Sara,vel poti'scriptura in ea una omnes matresfamil. esse iubet,quale hic describit. adolescetula. Sic ergo legim Tob. 3. Cu viros septe, quib' ea tradita fuerat, Caco daemo Asmodeus priusqua ad ea ingressi rem habuisset, suffocaCset, ex hoc nomine quas malefica & viricida
379쪽
1uperiore domus cubiculo. Scis Domine, quia virum tauquam concupiui, & mundam seruauianimam mea ab omni contupiscentia aut flagitio virili) nunquam me cum ludentibus & leuitati deditis miscui, neque socia adiunxi,Viruautem cu timore tui, no libidine ducta capereco sensi,& aut ego indigna, illis fis, aut illi me, quod me alij fortasse viro reserues, Non enim est in hominis potestate costiti tuta. Sit Domo Domini bcnedictu,&c. s. Cithaec cognationis iure Tobiae iuniori deberetur,hunc ta tristi tot spon forum euentu,quominus eam duceret, deterritum, Raphael angelus futuri inter eos matrimonij pronubus idem & auspex sic alloqui tur, Ostedam tibi quibus daemoniti praeualeat, his nimirum qui coniugiit ita ineunt,ut Deu a se de corde suo excludant,& libidini sic vacent ut equus & mulus, quibus non est intellectus,
cx Psal. 3I.Tu autem cum eam duxeris, cubiculuin ingressus,triduo continebis,& nihil aliud qua una precabimini. Prima nocte daemon fugabitur, secunda in sanctorti patriarcham con1ortiti admittoris. Tcrtia foeticitate & benedictione cosequoris,ut liberi ex vobis procreentur incolumes.Tum demum rem habituri, suigetes Dominu invocate, eius timore, filiorum agis desiderio, qua libidine cotieturi, ut in semine Abrahar,benedictione in liberis cosequamini, cap.7. paretes filia hospiti collocant,prae-cunte ita patre, Deus patrum vobiscum sit,uos
colligat,& sua in vobis benedictione impleat.
380쪽
Coniugij charta conscribitur,epulantur benedicentes Deum:inducitur in cubiculum sponsa, lacrymat,precatur. Cap. 8. Post coenam introducitur ad eam sponsus,angelus bonus malum apprehendit, religat,& in AEgypti deserturelegat. Iuvenis virginem hortatur surgere, δίDeum inquit hodie,cras,&perendi Ecomprecabimur,quia hoc trinoctio,Deo iungimur,sic demum nostro fruituri coniugio . Filij quippe sanctorum sumus, nec possiimus sic coniungi, uti gentes Deu ignorantes. Consurgentes una obnixe orant:sic quide Tobias,Domine Deus Tobia iis patrum nostrorum, benedicat te omnes crea- ν'θευ ρω tura , Tu fecisti Adam de limo terrae,eique de- '' disti adiutorium Euam. Et nunc scis quod non luxuriae causa, sed sola posteritatis,in qua benedicatur in aeternum nomen tuum, dilectione hanc accipio coniugem. Sara autem sic, Mise- s ira rere nostri,Domine,& fac ut ambo pariter fa- .hail. ni consenescamus. Quam clausulam & alij interpretes viro ascribunt: sponsam tantum subiecisse, Amen. Cum ea nocte congressi essene iuuenes,parentes sponsae rescito de bona eoru Valetudine,praeter spem,nutio, quod eos Deus csset commiseratus,excluso inimico & persecutore, qui sponsos priores alium post alium occiderat,Deum benedicunt,laudant,& idem, ut a filiis plenius fiat, precantur, pro sepulcro epulum instruunt: cum omnibus amicis & vicinis epulati,& duas Hebdomadas unὲ morati, Nuttinis viaticum abiturio necessarium praeparant, pa '