장음표시 사용
381쪽
trimonium genero diuidunt. Cap. 9. Gabelus ad nuptias inuitatus,discumbit, &exilienscuosculo ac fletu,ita benedicit,Benedicat te Deus Istaei,quia filius es optimi viri, iusti, Deum timetis, eleemosynarij,& dicatur,benedictio sul er Uxorem tuam,& parentes vestros, sic uti Hios vestros,& filiorum filios videatis, & sit si men vestrum benedictum a Deo Israel in sec la, Omnibus Amen respondentibus,cu Domi- 'inim . ni timore nuptiale conuiuium concelebrant. Cap. io. Parentes valedicturi, deosculata prius filiam csi monent, soceros honorare, qui nunc aiunt parentes tui sunt, diligere maritum, regere familiam, gubernare domum sagnoscis uxoriae per Apostolum institutionis verbii) de seipsam irreprehensibilem exhibere. Sic editio vulgata. Moderni addunt, Annam generum,ne
filiam, quam ei quoddam quasi depositum c5-
mittebat,ulla unquam molestia assiceret, aut male tractiircr,virosque optasse,ut ex eis liberos Deo probatos,priusquam morerentur, Videre liceret. Quam multis precibus initum est, profecit,ac perfectum est unum hoc matrimonium quod tanto plus christianos imitari conueniret, quo plura videmus inter Christianos coniugia minus Christiana, hoc est, plus satis 'bscoenitatis, dc minus quam par est,honestatis habentia: quorum ut irreligiosi plerianquς. Εἰ .h I ingrzilus,ita progressius irrequieti,& inscelicessiani immo. zxitus, presertim cum vulg' Christianii propodestia snu-modu hic grauius peccet quam ethnici quid ;
382쪽
AD TITVM. CAP. II. IQuotus enim quisque Christianus vel sentiti vel sibi proponit, quod in Oeconomicis ille profanusὶ Cum liberoru ait) procreatione nec maius nec sanctius quicquam esse posit, nihilitem magis uxori suum sit, aut ei a viro praestandum,quam sancta de intemerata societas, non tantum non decet hominem, sanae modo mentis,ubicunque contigerit, semen exponere, ex quo uxor honore suo priuetur, & legitimis liberis fiat iniuria, sed & uxori appropii
quandum cum magna verecundia& modestia,
vi sit & in verbis pudor, & in operibus fas &honestas,& in conuersatione fides & moderatio, lib. 2.cap. I. 2. Vt ergo redeam ad ius beneuolentiς coniuga is,quando semel coepi cclebs
rem uxoriam tractare, pergam alienis, ut fero superiora,verbis. Hac igitur in remonedae virgines, ut neque ad eam ultro sponsos prouocent.hoc enim nescio quo pacto viliores, naianusque charas redderet, neque petentibus nimium tetricas ac praefractas se praebeat,& hoc enim rursus amore verteret in odiu,No exige- Deἷhz eoure, matronς est:comiter negare,pudoris: obsti- V ipei recusare,perfidiς.Spoli vero quem inituri 'in' pr sunt,cHgressium,facru,imo & sacramentale, & 'φ' rei omniu sacerrimae sanctissimaeque mysteriu, quod in teplo,Dei domo,a Dei sacerdote quo- da quasi paranympho,imo & angelo audierui, csse recordentur, sicut & de Tobia legimus, Recordatus inquid sermonu angeli, exhorta- tus est virgine,&c. Tob. 8 .ita indubie rem ve-
383쪽
recundius adorsuri, Quosdam enim cotra, parum utique quid sit matrimonium Christianii, vel edoctos,vel memores, quasi vi rapta ineat,
ct prosedam , quando sic auspicantur primos
congressus,non uxorem , furere dicas potius Coiisu mi' quam amare. Et vero coitus quidam furor est,nqr Tirim de minor, iuxta Hippocratem, epilepsia, mor' bique teterrimi, quem nostri comitialem dixerunt, pars quaedam, Gellius lib. cap. 2. Macrob. Saturnal. lib. 2. cap. vlt. nisi triplici nuptiarum bono & honestate exceptus,Fid prole, sacramento. Meminerint ergo tum coniuges vel
in geniali lectulo homines esse se, no pecudes, & sanctos homines, non profanos. Filij ait Tobias sanctorum sumus,non gentiles Deum nescientes,non,quod Paulus ait, sine Christo, sine Deo in hoc mundo, Eph. 2. De quibus &apud propheta queritur Dominus, Equi amatores in foeminas,& emissarij facti sunt, unus quisque ad uxorem proximi sui aut etiam ad
suam hinniebat,Hier. s.& EZech. 13. quasi ast- norum carnes, eorum carnes: quod& alibi scri- . pto, assimilati iumentis insipietibus, Psal. 8. 3I.
Facti sicut equus&mulus,quibus nihil intellectus. Pulchre in Xysti Pythagorici sententiolis
dicitur, Adulter est uxoris propriae amator a dentior, citat in Ezechielem lib. 6. Corrime Uxoris pro- inriorum , & ad finem I. aduersus Iovinia trυς 'imi num Hieronymus,In aliena quippe uxoreo in 'r, 'ν ἰμt nis amor turpis est, in sua nimius: Vir sapiens, μ' ις)iη -debet amare coniugem , noli ast ciui
384쪽
AD TITVM. CAP. II 333 reget impetus voluptatis,nec praeceps feretur in venerem.Nihil foedius, quam uxorem amare, quasi meretricem. Certe qui se dicunt Reipublicς & generis humani causa uxoribus iungi,& liberos tollere, imitentur saltem pecudes, . ne postquam uxorum Venter intumuerit, per- . dant filios, nec amatores se uxoribus exhibear,
sed maritos. In eadem sententia fuisse ante diximus Augustinum & Gregorium, mariti in hiaco ceptu abstinendum ab uxoribus, quod lieres aliquoties, si tum rem habeant, abortivi. ribis absti- Addam quod & attigimus,eodem in QuSestio- veantinibus super Leviticum lib. 3. cap. 6 . accessum ad menstruatam non semel in Lege prohibitum, Leuit. 12. IS. I8.2o. ne figurate accipiendu Molli Maputaretur, sed inter talia prohibita positu , quae est' - .etiam tempore noui testamenti, remota vin- probibit braruna veterum obseruatione, sine dubio custodienda sitiat. Quod etiam videtur per EZ chielem significasse, qui cap. i8. inter peccata quae non figuratae, sed manifestae iniquitatis sunt,etiam hoc commemorat loco s. ad talem si quis accedat:& inter iustitiae merita , si non
accedat,qua in re non natura damnatur,sed accipiendae prolis noxium prohibetur : Per singulos enim menses grauia & torpentia mulierum corpora,immundi sanguinis effusione re- leuantur,quo tempore si vir cum muliere coierit,dicuntur concepti foetus vitium seminis trahere, ita ut leprosi & Elephantiaci ex hac conceptione nascantur, & foeda in utroque sexu
385쪽
33 iN EPIsTOLAM corpora, paruitate vel enormitate membrorusanies corrupta degeneret. Viris ergo praecipi Concubitvi tur, ut non solum in alienis mulieribus, sed ins age ιςm- suis quoque, quibus videntur lege coniungi, scriptura dicente, Crescite, multiplicamini, replete terram,certa concubitus norint tempora, quando co eundum,quado ab uxoribus ab
stinendum sit. Quod quidem & Apostolus,i.
. Cor.7.& Eccl. 3. sonant,Tempus amplexandi, . i. tempus longe fieri ab amplexibus. Caueat er- go & uxor, ne forte viista desiderio coeundi,virum illiciat,& vir ne vim faciat uxori, putans omni tempore subiectam sibi esse debere con-Va suum ἐν iugij voluptatem: ut nouerit ait Paulus) unus. M qmps quisque vas suum possidere in sanctitate &pu- ς/Μ' ' dicitia primae Thessalonicensu. . & muliebri
vasculo honorem tribuat,I. Petr. . quem Hie ronymus,I. in Iovinianum,abstinentiam a c5-
cubitu exponit. Sic enim colligit, Si nos abstinemus,honorem uxori tribuimus: si non abstinemus,perspicuum est honori contrariam esse contumeliam. Quae expositio nonihil violenta est. Cohabitent ergo iuxta scientiam, Ut nouerint quid velit,qui ldelideret Do minus. Ide certe, quod Ι. cap. I. in genere dixerat castificandas animas in obedientia charitatis, velut explicas, si Clementi credimus eius auditori atque succestari, lib. , .recognitionum. Est aiebat propria qu da religionis nostrς obseruatia,quq notam imponitur ab hominibus, qua proprie ab unoquoq; Deu colete puritatis causa experitur,
386쪽
Castimoniae dico causa, cuius species multae sunt ted prima,ut observet unusquisque ne me- struatae mulieri misceatur,hoc enim execrabile M ducit Dei lex, quae licet de his non admonuio nisis set nos ut Cantari vel fortE Canterh) libentet ex irabilis volueremur in stercore. Debemus amplius alia quid animalibus habere reliquis,Vt pote rationabiles caelestium sensuum capaces, quibus
summi studij esse debet ab omni cordis inquinamento conscientiam custodire,Sed & ea castimoniae species obseruanda, ut ne passim &libidinis causa, foeminis coeatur, sed posteritatis reparandae gratia. Quae obseruantia cum in nonnullis etiam pecudibus inueniatur, pudoris non ab hominibus &rationabilib',&Deum vere colentibus Observetur, cum etia & apud eos qui a diabolo adhuc in erroribus. detinentur,attentius observetur,est enim&apud
eos nonnulla castimoniae obseruantia .Et eo dc
collectoroin constitutionibus Apostolicis,lib. sexti capite vigesimo octavo, Naturalis quide si s. purgatio odiosa Deo non est, Vt quam mulieribus menstruam instituerit , valetudinis firmitatisque causa , cum otiosae sint, quia magna ex parte domi sedent, nam dc sanguini- suam,ctim sanitatis gratia fimbriam attigisset,
non moleste tulit Dominus, nec accusauit, imo potius curauit, Matth. 0. Marc. s. Lucae octauo . Menstruis autem apparentibus virine coeant, ut filij sine morbo nascantur.
387쪽
Praviantis Nec magis cum praegnantibus consuetudinem consuetv ρ habeant, non enim suscipiendorum filiorum,nρ' h tςμ sed voluptatis causa,hoc faciunt. Oportet autem Dei amicum voluptatem non appetere.
Vt igitur e tam longinqua digressione, quadaquasi peregrinatione, vel tandem redeam, &connectam superiora sequentibus, subiiciam quod sequenti capite, Mulieres inquiunt Apostoli subiectat estote viris vestris,eosque in honore habete, ac timore & charitate illis in se uite,utS.Sara Abraham honorabat, quem nec nomine audebat appellare,Dominum vocans. Ite, Viri, diligite uxores vestras,ut propria mobra,& corpora vestra, ut vitae socias,ut consortes,& in filiis generandis adiutrices. Collaete- mint,ait Prou. s.Iuxta aliam literam, ut grati rum pullus, & amicitiae cerua, propria vero
praeeat, & adsit tibi omni tempore, in huius enim amicitia implicatus, multiplicabilis eris.
Et Mai. a. Dominus testificatus est inter te &.. mulierem adolescentiae tuae,& haec consers de particeps & socia tua,& uxor foederis tui.None Vnus,nec alius fecitῖίmasculum enim & Qeminam fecit eos, Genc. 2.ὶ& residuum seu reliquiae spiritus tui: custodi,& ne deseras . Haec autem omnia de re uxoria, & pr sertim erga viros obedientia,ut non blas hemetur verbis D ne diuina doctrina male audiat,hoc est, ne vel
ipset mulieres, siquidem gentiles Euangelium
blasphement,vel si fideles nomine tenus fuerint,eius praedicationis blasphemandar occcasionem
388쪽
sionem tribuant gentilibus & infidelibus , videntibus eas peiores cstectas, quam ante fide fuerant. Hoc enim adiectiam putant propter eas, quae maritum haberent vel cthnicum, vel Iu detum, quorum si uxores minus fuissent virorum de liberorum amantes, minus prudzntes,&c. opinarentur hi insipientes sic haberi in doctrina Christiana, quam ideo blasphemarent. Vnde superiorem de aniculis & iuuenculis pe- 1iodon sic breuiter en atrat Ambrosius, Tales praecipit seniores, ut exemplo strat bonae conuersationis iunioribus, ut si infideles viros habeant, congaudeant eis magis quam bla1phement Dei nomen,dum videe quia propter Dei timorem propensius obsequuntur viris suis. Sic alibi sanctificatur vir infidelis per muliere
fidelem, s. Cor. 7.& I. Petr. . Vt si qui non credunt verbo praedicationi) per mulierum conuersationem sine verbo lucri fiant, considera
tes in timore,seu erga viros reuerentia castam uxorum suarum conuersationem. Graeci morpsuo multa hic peracute Sc diligenter obseruat, vis, i. Pauluin uxoriis dotibus, recte a Viror si amo' amans, sare, ceu omnium longὸ praecipua coepisse: quae fui.'
enim virum amatit, prudens crit, casta, sobria, corpore ac mente pura, liberos amabit, domu
curabit,remque ita dispensabir, ut vir abundet, non ornatu superfluo cui enim alteri placere studeat aut more gerere, quam ei quem plurimum amet, Vt placeat & obsequatur ptorsus intenta estξ non sumptibus superuacaneis,non
389쪽
338 IN EPIsTOLAM in victu aut vestitu deliciis, non intempestiuis nec necessariis domo egressibus, aut cursitationibus se occupabit. I i. Paulum alioqui omnia tum facientem, tum dicentem, ut nos a rebus huius seculi,earum que cura sursum penitus abducat,tantam nunc rei domesticς curam & ha bere & iniungere, nimirum his bene habentibus, spiritualia plerunque bene habent,& quae domi probe se gesserit ea in spiritualibus pro fecturam,& in domo recte disposita spiritus
gratia locum habituram.I II. Paulum non tam tamen rerum praesentiu hic rationem habere, quam praedicationis,ut quieta ait alibi de tranquillam vitam agamus,I. Tina. 2. hic autem ne Dei sermo non bene audiat,praecipuam verbi,
non familiae curam habens,& scopum, & alibi quidem viri lucrum &profectum,q. d. Si quidevir gentilis fuerit ta facilis & ad reda mandum pronus fit: sin Christianus, cito ad meliorem
frugem euadet,hic,ut Euangelium non maledicatur. Cum enim contingit ut maritum infidelem fidelis uxor non redam et, non audia
impudica sit,ebriosa, morosa, liberos reliquan-que familiam negligat, omnis haec uxorum prauitas & rebellio in Christianam religione recidet,calumniantibus eam vitis, quae huius modi mulieres habeat. Sin superioribus virtutibus fuerint ornatae, ex earum bonis meritis praedicatio gloriae incrementum acquiret. Audiant quae malis coniunctae sunt aut impiis , & discant probis moribus ad Dei eos
390쪽
cultum ac religionem adducere , quae s nihil aliud fuerint lucratae, neque eos ad fidei
consortium attraxerint, eorum tamen ora saltem obstruxerint , ut ij religionis honorem blasphemare ut maxime velint , minime valcant . Et vero non minimum, sed maximum& omnino mirabile , si conuersationis muliebris ergo, religio quoque admirationi sit infidelibus . Tantum Graeci . Cum ergo ex supradictis, caput mulieris vir sit: viri , Chri- stus, recte infert Hieronymus, Quaecunque uxor non subiicitur viro suo, eiusdem criminis ream este , cuius & virum Christo non subiectum : verbum autem Domini blasphemari, vel dum contemnitur , & pro nihilo D- t 'lducitur prima Dei sententia de viro ad imi lierem , Geneseos tertio, Dominabitur tui. quae ut proprie possit accipi , ante omissum breuiter hic videndum est, nec enim de ante peccatum aliter factam fuisse decet credere mulierem , nisi ut vir ei dominaretur , & ad eum ipsa scrutendo verteretur . Ad virum seruissum. aitὶ tuum conuersio tua. Sed reet E seruia limi viso. tus significata est conditionis potius quam dilectionis , & talis enim qua in dies hominibus postea serui esse coeperunt , de poena peccati exorta reperitur , Genesios nono de qua post in seruis hoc capite. Dixit quidem Apostolus, Per charitatem seruite inuice, Gal. quinto. nequaqua diceret, inuicem domi namini. Post uit itaque coniuges per charitate