In Epistolam D. Pauli apostoli ad Titum commentarius, cum aliquot digressionibus, seu totidem locis communibus, bona ex parte ad hodiernas in religione controuersias pertinentibus, collectore Claudio Espencaeo Parisiensi theologo. Digressionum praeci

발행: 1567년

분량: 809페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

561쪽

AD TITVM. CAP. III. str

fuit ultimo Iudaeorum genti,nomini,&nationi, dum inter eorum sectas Macchabaeis prin- ,himois .Hcipantibus subortas, quarta, eodem Iuda auto- tium. re, tanto licentiae magis quam libertatis amore flagrauit,& sic solum Deum Dominum habendum credidit,ut facilius quan libet exquisi-ra poenarum genera perferret cum suis cognatis, qdam mortalem aliquem appellaret Domitium.Declarauit hoc Eleazarus trium Hieroso El.... elymae obsessae tyrannorum longὰ seditiosissi 'i' mus, postrema ad reliquias obsessorum Iud o-rum concione, sibi videlicet suique similibu , omnino decretum, nec Romanis, nec alij cui- . quam, nisi Deo, seruire, soli quippe vero & iusto hominum Domino , sicut se potius cum coniugibus, liberis, famulis, & familiis omniabus non una morte interficerent, quorum miserandam pertinaciam secuti Sicariorum reli-

qui, Hierosolymis Alexadriam & Thebas profugi, omni tormentorum genere in eos excogitato , & a Romanis victoribus exercito, nec ad unum quidem vel puerum cesserunt,ut C - . osarem Dominum faterentur vel nominarent. Haec Iosephus Antiquitatum lib. I 8. cap. a. Desar in bello Iud. lib. . cap. 28. 29. Simili obstinatione moris com- ferunt auorum nostrorum memoria Attreba- ρ ui ori quosdam maleferiatos Belgas odio nominis Francici sculptis per muros & parietes publicos furcis, appensis albis crucibus , quasi Regem erat autem Rex tum Ludovicus xi. Attre telia Francosque suspendio dignos arbitrarentur,

562쪽

cum ob perfidiam capite damnati securim cer. uici districta vel unico verbo euadere possent, mori maluisse, quam dicere, Vivat Rex. Gagubnus lib. x. Quod ut obiter, ita sine contumelia dictum sit,nulla enim mihi cum quoquam illic

simultas, cum multa contra nobilitate nonnulla assinitas. Et vero vivat eius gentis princeps Rex Catholicus, & recte vivat, hoc est, iuxta Horatium, curet, quod &facit, esse quod audit. Vt ad rem redeam, Superior Iudaeorum haer sis in tantum creuerat, ut etiam Pharisaeorum,& multam populi partem conturbaret, ita ut ad Dominum quoque nostrum referretur haec quaestio, Licet Caesari dare tributum, an non Quibus prudenter cauteque responderit, R eddite quae sunt Caesaris, Caesari : quae sunt Dei, . Deo, Mati. 22. Marc. I 2. Luc. IO. Quam igitur falsa, Hunc inuenimus prohibente tributa d re Caesari,dicentem seRegem esse,Omnis autem qui se Regem facit , contradicit Caesari, Christiexem Luc. 23.Ioan. I9. Cum Dominus pro se& Pe- ρω muisti AE tro tributum censumque pependisset, Mat. Ι7. 2ρ & interrogatus a Pilato , num Iudaeorum Rex effer, aperte nepasset Regnum suum hinc &de hoc mundo esse, Ioan. 18. Eadem Paulum &coministros vanitate calumniabantur Thessal nicae Iudaei, sic, Hi omnes contra decreta Caesaris faciunt Regem alium dicentes esse, Iesum. Adh.i7. Non enim habemus Regem, nisi Caesarem, Ioan.I9. Dominico ergo tum cxeplo tum responso Apostolus congruens,docet credentes

563쪽

AD TITVM. CAP. III. sis

tes debere mundi potestatibus esse subiectos. Et hanc quoque monitionem tuc necessariam fuisse notauit Aquinas, Primu quidem ad tollendum Iudaeorum,qui supra, errorem, qui diacerent non esse obediendum mandatis hominum . Secundo ut nullam in Ecclesia facerent inquietudinem. Quod minus obseruantes tu bulenti quidam mota inter Regnum &Sacerdotium controuersia, mirum quot quantasque turbas utrinque dederunt. Atqui tot post Paulum , tot ante hanc camarinam annorum ce

tenariis,& Chrysostomus ut nihil unquam futurum tale se spicans, si mpliciter illud, omnis anima enarrarat,etiamsi siue Apostolus fis, sue Euangelista, siue propheta, Hue sacerdos, siue monachus, quem illic sequutur Theodoretus, Theophylaetus, Oecumenius,&qui non GraeciZEt Gregorius I. idem & magnus ingenue agnoscebat Imperatoria Deo concessum non militibus solum, sed sacerdotibus quoque dominari, Registri lib. 2. Epist. , .Et utroque tanto posterior Bernardus ad Henricum Senone-sem Archiepiscopum, Epist. 1. sic colligit, Si

omnis anima, & vestra, quis vos excipit ab uniuersitateὶ si quis teritat excipere, tentat decipere, Nolite acquiescere consiliis,&c. Sed hoc egeret proprij operis, neque obiter tractari, vel debet vel potest, & nihil necesse nunc est Sacerdotium c u Imperio committere, multo minus collidere,coponere certe aliter aut melius noni possimus, qua quo agnouit modo summa vir

564쪽

sr IN EPISTOLAMPHηουἰ,m que potestas, Christianos nimirum &psicipes p mis i pro aeterna vita potificibus,& pontifices viciGbεωπι φεμε terum temporalium cursu principibus

ris indigere,quod est Nicolat i .Papet ad Michaelo

Imperatorem,in can. Cum ad verum.Dist. γ s.

proinde principes sacerdotibus terrena pol state sic dominentur,ut & eis excellenti consideratione propter eu,cuius & serui sunt,& a geli, reuerentiam impendant. Quod est Greegorij I .ad Mauricium Imperatorem consilium incan.Sacerdotibus. II. q. I. ex Registri lib. . Epist. 3r.Hic tantam agemus, quod Apostolus, potestates ex diuina ordinatione procedere, proin eis siue obediatur,sive resistatur, non hominibus tantum,sed Deo quoque resisti vel obediri,a quo eae vel instituuntur vel destituuntur,quod est Lyrense scholion. Israelitis igitur

toties cotra Mosem & Aaronem summos eius politiae magistratus murmurantibus ij respon-DDimur' densiVos murmurastis contra Dominum,nc senim quid sumus, quia mussitastis contra nos nec contra nos est murmur vestrum, sed cotraeum, Exod.tis. Et Numer.υς. de Rebellione Chore & complicum, Omnis globus tuus stat contra Dominii, quis est enim Aaron, ut murmuretis contra eum 3Principi ergo populi non

maledicendum, Diis aeque, hoc est, iudicibus sub principe constitutis) non detrahendum idem voluit, Exod. 22. sed iudicis, qui praefuerit, iudicio standum, sequendam eius sententiam .superbientem contra morte puniendum,

muratores.

565쪽

AD TITVM. CAP. Iir. sis

Deut. I . Et subdit constituendum Regem, siquidem constituere velint, eum quem D minus elegerit. Samuelem ergo tot annos eis iudicem iam seniorem, vel potius eius filios iudices ab eo constitutos, sed degenerantes, fastidientibus, & Regem ab eo reliquarum gentium instar fia tantibus, dixit eidem D minus , Non te abiecerunt, sed me, ne regnem super eos , sicut me dereliquerunt , &Diis alienis seruierunt, sic faciunt etiam tibi, r. Reg. 8. De Saule autem Rege horum priamo diuinitus instituto atque destituto, Ecce ait inungens eum idem Samuel) unxit te Do- M. Num minus super haereditatem suam in principem. Io. & Is. NonnE cum paruulus esses in oc lis tuis, caput in tribubus Israel factus es, unxitque te Deus in Regem Z Nunc autem proiecit te Dominus , ne regnes, scidit a. te regnum , & tradidit meliori te. Hinc Dominus Ose. 13. Dedi tibi Regem in furore meo , Mabstuli in indignatione mea. Et Act. I .Pa

Ius , postulantibus Regem dedit Saulem, quo amoto, suscitavit David, ut esset Rex, quod& hic agnoscens psallit Domino , Qui dat

salutem Regibus , magnificans salutes Regis , docens manus meas ad praelium, & di, gitos meos ad bellum, a. Reg. 22. Psal. II.i 3. Et apud huius filium Salomonem peratque a Deo creatum Regem , aeterna & i creata Sapientia Dei Filius, Per me Reges regnant, principes imperant , potentes A

566쪽

legum conditores iusta decernunt, Prouer. g. de Sap. 6. Audite ergo Reges, &intelligite,di- scite iudices finium terrae. Praebete aures vos ' qui continetis multitudines, & placetis vobis in turbis nationum, quoniam data est a Domino vobis potestas,& viri' ab altissimo .Regna-- re autem non bonos latum, sed & malos, Deoi timo. ita disponente,csistitit ex schismate,sub huius, Salomonis inquam,filio Roboamo, rebellante huic Hieroboamo,cum domo Iuda dc tribu Beniamin contra Israelem rebellem pugnaro paratis, misso Dominus propheta,Non ascendetis, ait, neque bellabitis cotra fratres vestros Filios Israel. Reuertatur vir in sua quisque do mum,a me enim factum est verbu hoc, 3. Reg. 32. quod de multo ante S.Iob dixerat ita, Qui regnare facit hypocritam propter peccata populi, ad eum scilicet a filigendum,qui Reges in solio collocat in perpetuit,& ij eriguntur, Iob.

q. 6.Iudicibus quoque oppidatim constitutis 'DReibus ι - Iosiaphat Rex sanctissimus sic praecipiebat,VNni 4 dete quid faciatis, non ςnim hominis exercetis

mρ'i iq iudicium sed Domini, de quodcunque iudi δ'

ueritis,in vos redundabit, 2. Paral. I9. γν ' η s

senatis Pa nequam aurea, dc omnino dignissima, qua Serisaeusiis auii natus Lutetiae amplissimi auditorium,quod i ν rium inau queati tecti de inaurati vocant, non in parietim it rei, modo pictam,sed Sc in cordib' inscriptam habeat. Sic Ecuas, cap. 6. Deum Regali habitu sedere conspexit , ut agnosceret nisi a Deo reseretur Reῖes eos cum sint homines,nibur

567쪽

AD TITVM. CA is si gete posse rectores , Ut concionatur. Petrus

Chrysologus floruit is sici Mattiano Augusto honis adhuc de doctis temporibus) Senia. isi ἰEt Dominus Des de Rege Cyro, pios no quia dein principe, sed populi sui liberatore tanto ,

post futuro,apud eundem prophetam,cap. 44. . - . . α s. Pastor meus cs , Omnem voluntatem meam complebis, cuius apprehedi dexteram, ut subiiciam ante faciem eius gentes,dorti Regum vertam, aperiam coram eo ianuaa: Antote ibo,gloriosos terrae humiliabo, portas conditeram,vectes cofringam. Dabo tibi thesauro vocavi te, cognominauit accinxi te. Suscitaui eum ad iustitiain, omnes vias eius dirigam. Et quamobrem,quaeso ropter seruum meum I cob,Israel electum meam, meam ille aedificabit ciuitatem , captiuitatem dimittet. Hoc autem annis pbst 2Io. . Cyrum ex Euiae lectione .

resciuisse testis est Iosephus Antiquitat lib. ii

cap. I. admiratumque prophetae diuinitatem, modo in Deis

correptum fuisse cupidine exequendi quae sicri- crediderit pia legerat, credentem in Deum quem Israelistae adorabant. sicut & in sacris scriptum est, Et suscitavit Dominus spiritum Cyri Regis Pe sarum, qui iussit praedicari in vi, tueri. Regno suo etiam per scripturam ita , Omnia Regna terrae dedit mihi Dominus Deus Caeli,vi ci r aedificarem domum in Hierusale, 2. Paral. 3 p. Esdr. I. Et certe Regem hunc diuinitus seruatum vel ex profanis discimus, quod δί agnoscebat, eisque scribens suggerebat eius quo

568쪽

dam infantuli expositor Harpagus, nimirum nisi Diis respicientibus , in tantum fortunae non peruenturum fuisse. Rectε, si Deo respiciente dixisset. Supra hominem certὸ late

ἰνra mi- Cyri tum genitura, tum expositi conseruatio, tum regnantis qua aduersus hostes usus est,

Delicitas : quancunque enim gentem is inuadebat, ea gens nullo pacto euadebat, ait Herodoti Clio, Iustinus lib. I. & c. De cuius etiam successoribus testatur idem Scriptura, quod conuerterit Dominus cor Regis Assiit Darij ad Iudaeos, ut adiuuaret manus eorum in opere domus Domini , quod dederit in cor Regis Artaxerxis, ut glorificaret domum Domini in Hierusalem, I. Esd. g. 7: Et ita quiadem Dominus de Cyro Christo suo , populique sui, ut dixi, liberatore. Quid igitur de

impio gentis eiusdem captiuae tyranno ὶ Quo--- C ties seruum eum suum, quoties columbampis r - vocat e Hierem. 2s. 27. 46. So. Ego inquit feci terram & homines, & bestias Miumenta, & in fortitudine mea magna & br chio meo extento dedi ei qui placuit in oculis meis. Et nunc itaque omnia haec dedi in m nus Nabuchodonosor Regis Babylonis serui mei, & assumam eum & adducam super terram hanc , & serviant et Reges magni, gen- res multae, adeoque omnes, & filio eius, &filio filij eius, donec veniat tempus terrae &rsius. Et facta est terra in desolationem 'cie irae x gladij columbae Domissi. Eius it

569쪽

que somniorum, & Baltasari eiusdem filij viasionis interpres Daniel, cap. 2. A. I. Mutat sit quit Deus & aetates & tempora , transfert Regna atque constituit Dominus excelsus, &potestatem habet altissimus in regno homunu m, quod cuicunque voluerit, dabit, & h minem vel humillimum super illud suscitabit atque constituit. Dei quoque optimi maximi, semperque viventis beneficio Rex magnus Artaxerxes regnum sibi patribusque suis traditum, conseruatumque, idem nimirum a Mardocheo, quod superiores ab Esaia & Daniele, edoctus, publico scripto professissest, Ester.

Is. Regnorum autem tum institutionis, tum etiam transsationis causam, praeter eam quam superiores catechistae catechumenis suis Rogibus reddiderunt, ut haec scilicet ij de Deo sentirent, scirent quod homines essent, Filij quidem excelsi, adeoque Dij , sed sicut homines, morituri, Psal. 8 i. & sic sentientes, intelligerent, erudirentur iudicaturi terram, seruirent Domino in timore, disciplinam apprehenderent, electum Dei Filium oscularentur & adorarent, Psal. 2.7I. gloriam eius timerent, Io I. confiterentur, cantarent in viis Domini, omnia denique oris eius verba audirent,

I 37. Praeter diuini inquam, nominis gloriam& populorum salutem , addit & hanc tertiam Sapiens, Principatus sensati stabilis erit, Rex insipiens perdet populum suum , In manu Dei potestas terrae : α execrabilis omnium

570쪽

gentium iniquitas, utilem rectorem suscitabit in tem pus super illam . In manu Dei potestas hominis,super facie scribae imponet honorem . suum. Odibilis coram eo & hominibus superbia. Regnum a gente in gente transfertur propter iniustitias, iniurias,& contumelias, & diauersos dolos, Ecclesiastici io. Sed ne haec quia Baltasenu dem celaverat Baltasarum Regem Daniel pr

i. oia a phς R, Rς ,inquiens,Deus altissimusRegnii,h M magnificetiam, oriam, honorem dedit patritu O,prae quibus uniuersi populi, rribus, linguae

tremebant eum ac metuebant. Quos volebat,

interficiebat, percutiebat,exaltabat, humiliabat en non tantum forte potestas, sed & ini quitas,iniuria,& iniustitia. Cum autem eleuatum est cor eius,& spiritus ad superbiam obficinatus sen superbiam & in spientiam) depositus est de solio Regni,a filiis hominum eiecs, cum bestiis habitauit, donec Deum cognosceret,&c. Tu quoque filius eius, cum scires haec

omnia, non humiliasti cor tuum, sed aduersus dominatorem caeli eleuatus, Deos qui non sentiunt, laudasti, Deum qui flatum tuum, & omnes vias tuas habet in manu sua,non glorificasti. Idcirco numerauit Deus regnum tuum,copleuit illud, diuisum est, & datu Medis ac Pomsis, dictum simul & factum,euersis eadem nocte Baltasaro caeso Chaldaeis seu Assyriis,& aliquanto post per Cyrum Persam Medii, multo item post Darium euersurus Dominus DeusAtixandis Persic m monarchiam , Alexandro Philippi

SEARCH

MENU NAVIGATION