Aristotelis organon graece novis codicum auxiliis adiutus recognovit, scholiis ineditis et commentario instruxit Theodorus Waitz Categoriae, Hermeneutica, Analytica priora

511쪽

Analyllea Priora.

non tam demonstravii qiuam patefecit quod efficere voluit. De usu verbi ἐπιδεικνi ,αι es. I 85a 15, 186a5. 213a 25 M a M. Mara Exemplitin syllogismi ducentis ad impossibile, quod assertus. 37, exposuimus ad 41 a 26. Ponitur in his syllogismis propositio falsa, quae tali litam vera coiicessa est, concluditur quod manifesto absumtum est. Resolutio en mi in fieri tieqiuit, q ita ipsa mitiocinatiotie tollitiir id ex quo concesso snlogismus con- sectus est.

22 Lea cui adstracta est resolutio primas Muras in tertiam

μύνος autem singillaris est isus a pilii Aristotelenae nam polii solet non lii eo genere quod liabet ipsunt substanti, uni ad quod refertur. sed in genere et iis vocabuli qii nil vel geniis vel spe eteni iudieat ex qlia illud excipitur: 508 h II δν καλουσι σκέ-0ον, ῖς δὲ καὶ δοκεῖ μύνος ἰχθυς μηρυκάζειν. 5lia 16 τὰ μεν γὰρ ῆλλα γένη των 6φεων φοτοκεῖ, ἔχις δε ζωοτοκεῖ μύ-

512쪽

σύντηξιν ποιεῖ, li. e. οὐ μονον λυσιν ποιεῖ, ἀλλα καὶ .a.. 50, 34 οἱ δ' ἐν τῶ πρώτω πάντες, omnes scilicet quoriam Conclusioties ita comparatae sitiit, ut et in pratna et in tertia spira confici possiti te intelligit enim tertium et quaritim s3llogismum primae sigurae: nain de primo et secundo sermo esse lion potest, quia qliod per lios cogiti iri id in tertia figura cogi ne litit. 5Ia 2 ὐταν μh . . . qii intulit inoduni dicit, de quo Bot vf. 18sqq.5Ia 24 Vox μεταπιθεμένης h. e. ἀντιστρεφομένης Zellium in

Eoorem induxit, lilii quomodo exciisara possit non videor dicit enim p. 300 not. : ,,Aiisser deni in der 'eberseisi ing auue di se ten Sinne Lanii der Sit in der Stelle aiieli sol gender sed ne Zi ellen lassi steli aucti der Obemata umvehren cude hi-msainis ; aber datin ist Euerat der Obersata xu deni Untereatallu macilen; und Menn go der letalere veraeiat cumgesetat isti, liliat si est die Aust5gung vorii elimen . At illiis, UIReso, erit qui haec eliciat ex Aristotelis verhis vel etiam exto queat - Alium gensum quam nostro loco. quamquam eunden quem etiam habet το ἀντιστρέφειν, τι μετατιθέναι liabet 5sa I. 5Ia 40 οἱ αὐτοί, quartus modus seeundae et quintus tertiae rae Cap. 46. Quid trierasi seuer ,,esse non AV et , non erasAV exponitur: 3I Q ae sit oppositio et quas eom sentia propositionum indesnitarum . Eras AE' , non eras AE', non A non esse non A . 52a I8 si id intersu pιο loco in propositionibus desnitis collocetur partimetia negans. 39 Sι Aeonse sena est termini B, non B erit comessem tennina non A, potisum autem praedinari de eodem A et non B, non A et B non poterunt. h14 Fallimur autem in his, si terminos non ita gur initis. M semper aut A aut non A verum sil, aut B aut non R

513쪽

Analytica priora. Inposituriis est sacilius perapIciatur. Ilis ad eandem praedi-

calidi rationem redactis sumit citiae repugnant us. 15: in iturulius lilium intersit quo loco ponatiir negatio, apparet non idem esse τὁ μη εἶναι τοol et το εἶναι τοὐτο. Ipsarn argu-Inentationem Aristoteles pro more pilo non persequitur ut decetr satis habet sinoia quaeque indicare. ulule argumentanuant, rietilie tamen Ordine ea explanat. Nam Postilitani proposuit neotiones quae exemplis allatis repugnant, sic perge debebat vs. 16-223: lani si nihil interesset quo loco coli earetur neotio, de eodenI homine recte dicere liceret, quod posset non ambulare et quod non posset ambulare: Requeretur igitur affirmationeni et negationem sinant veras esse de eodem et nam quum quod anal litare potest possit etiam non ambulare, po e aliter I non an Milare idem esse sumserimus quod non Posse ambulare, eonsequitur quod aperte salsum est eundem posse ambulare Et non Posse. Hanc demonstrationem Arist telem in mente habitisse manifestum est, sed nemo erit, opinor, quin videat quam male eam exposuerit.

νει. Eadena ratione explicatur quod habenius 80, 35 ληπτlαι

γὰρ ἐναντίως θ ῶς ἔχουσιν αἱ προτάσεις. 68a a I3 τοῖς μαλακίοις οἱ ποδες τομον ἔχουσι τω τροπον καὶ υπεναντίως η τοῖς ὰλλοις. Alia est constructio verbi διαφἐρειν 486b5 διαφέρει δε σχεδω τὰ πλεῖστα των μορίων ἐν αυτοῖς παρὰ τὰς τῶν παθημάτων ἐναντιώσεις es. 584 h26 τὁ δὲ πλῆθος των τόκων τῆς τελειώοεως παρὰ ταλλα ωα τοῖς ἀνθρώποις

ταύτvν ἔχει τὴν διαφοράν, alia 320a 26 ῆ μεταβολὴ διαφἐρει οὐ μόνον περὶ δ h. e. τῶ περὶ ὁ ἀλλὰ και δες h. e. τω

ως του τε γινομένου και ἀλλοιουμένου και αὐξανομένου. 51h 24 Restituinius ἀνάλογον ex codicibus, quod iam dedit Iul. Paetus. Etiam BLIc. scribit ἀνάλογον, ubi lioe adverbii loeo

ponitur,'v. 645 bG πολλὰ κοινὰ πολλοῖς υπάρχει των ζψων τὰ μεν απλῶς οἶ- πόδες ... τὰ δ' ἀνάλογον. 362 h32.δῆλον ῶς ἀνάλογον εξει τά τ' ἀλλα καὶ τῶν πνευμάτων η στάσις. 168h31 ῶστ' ἀνάλογον ἡξειν καὶ διαμένειν ὁμοίαιτ, μορφήν. 468as ἀνάλογον γάρ εἰσιν αἱ ριζαι τοῖς φυτοῖς καὶ το καλούμενον στόμα τοῖς Ῥοις, es. 321, 29 1448 b M.

514쪽

sM: qitare non opus erit conectione eodicis quam Butile recepi ἀνο λύγων, quanaquarii etiam adiectivum ἀνάλογος inusii est Aristoteli, v. e. g. 1303 h30. Similia exempla, in quihus adverbi lini adiectivi vel substantivi locunt tenet, fridi luen-li,stina glint iii Aristotele: namque dicere solet oἱ ποότερον

1.338 a14 , οἱ υοτερου qi iam qualia I 333 b II ad των sστερόν τινες assiectum est γραψάντων , cs. I.36 b24 ἐπὶ τῶν πρύτερον τύπων. 1326 h20 ἐν τη πολυανθρωπία, λίαν. quod quo- inodo explicandum sit docet quod habenaus 1270 a II συμβιβηκε κεκτῆσθαι.πολλὴν λίαν σίαν. I 366 h 31 τὰ δίκαια καὶ τὰ δικαίως ἔργα. Dicitiir ἀνάλογον id quod alienum locum ita tenet, ut alia iiii asi persona ii ulula huius partes per- gat eamque repraesetitet; v. 643 b 9 καὶ τοῖς μεν αἷμα τοῖς τδ dνάλογον την αὐτην ἔχον δύναμιν ἐξαερ τοῖς ἐναίμοις το αυα. 333 a 28 εχ δ' ει και μὴ τω του ποσοί μέτρω συμβάλλεσθαι τὰς δυνάμεις, ἀλλα κατ' ἀναλογίαν : quare

ἀναλογίζεσθαι est de aliqua re ex similibus ali iiiiii colligere,v. 353a4, 1320h20. t , II h 26 et 28 Alia argumenta affert, quibus probet discrimen quod indieavit: concitidit oration 1 vs. 3I; sed quae colligit non continito nuuiit ex iis quae praecesserent: nam adlluc demonstravit non idem esse το μη εἶναι τοδί et τι εἶναι μῆ τουτο. quum auteni haec ita eoinparata sint, ut simul vera esse pomini, eonsequitur alterunt non negare id quod alterum affirmet.

1, 38 Disponi haec vult hoc modo:

5Ih 41 sqq. Explicat haec Animonius in schol. 12 I a 26 sqq. Latius patet B iiii ani Γ et is titiam A: quare praedicatur B deT: nam quum de T. siciit de unaquaque rei verit in sit, edicere aut A aut B Latit affirmationem aut negationeni , A autem de Γ edici non posse appareat, praedicatur de I quod repugnat xo A, το B. Γ autem de B non utique praedic tur: si eniim ξυλον λευκω ponimus pro ἀγαθόν, propositio B dicta esse poterit de eo quod ligni ini omnino non est. Propositio F vero non nisi de eo quod limum quidem est, sed liguum nou album. Kodeni modo de A qtium aut C praedicetur aut is, is praedicari apparet, neque tarmen vim verea

515쪽

A de omni A: nam de eo qliod timuim non est 1ion inei poterit li. e. dici noli poterat esse limum album tunde apparet delendii ni sitisse os post ξύλον 52 a II, quod neque nass. libri neque edd. praebent excepto lino eod. A . quare cdr BLL. retinuerit rion ilitelligo: equidem, si collices exitib rent Oi , noli liabereni quomodo explicarem. Vet. intp. cod.Gottian. omissis verbis τb A va. Io lectioneni eodicis f.habetvs. II . sed dici poterit non esse lignunt nota album. 52 a Ia ἐνδέχεται τινι τῶ αὐτῶ: siquident quod non est lis nutu id dici poterit et non esse lignum album et non e8se lignuin

non album.

dγαθύν in propositionibus et A. ea iidem,qtian modo Exposuimus rationem habent ad eas, in qiiilnis simpliciter Prae-εlicatur alterum de altero, li. e. ad propositioiica A et B. Innuit hoc magis quam exposuit Ista 23-26. Rem explanavlmus ad I9b22.52 a 28 Propositionem o G ζφον ἐνδέχεται μὲ εἶναι λευκωAlexander sesiol. I 86b45ὶ καθόλου ἀποφατικρο ὐναγκαίρω dicit, quod salsum Esse apparet. Exenapi una eniim quod Aristoteles proponit hoc est. Omne an iniat non est album vel, ait, seri certe potest, ut non sit albuni. 52 a 29 Edd. ante BI L. omites Gaa του μέν, quod longe sacrulius est, ite lite lamen rectius. Sintileni construetionein haburu

ειναι καὶ τοδὶ εἶναι. Similein negligentiam prodiint quae habuimus Isb19 sq. τὰ μεν ... τὰ δὲ ... cs. 852 a15 διὰ τί τὰ διὰ των μειζόνων κύκλων αἰρύμενα καὶ ἐλκόμενα ρῆον καὶ θαττον κινOsμευ ι οἶ- καὶ αἱ τροχιλίαι αἱ μείζους τῶν ελατ- τύνων καὶ αἱ σκυτάλαι ὁμοίως. Usitatisfinia est Aristoteli haee eonstructio iii eniti itiationibus relativis, v. 50h5, 47bI3,

516쪽

Analytista prior

μ- Q ἄνω καὶ κάτω καὶ τδ δεξιμ κιὰ δεμ-ρδν καὶ - ἔμπροσθεν καὶ ωχθεν, ἀλλ' οσα ἔχει κινήσεως δα ὶν ἐν αὐτοῖς ἔμψυχα δντα. 956 li 13 δεῖ τos κριτάς, ὰ παρὰ διάνοιάν ἐστιν, ' μηθεν χείρους των ἀγωνι τῶν εἶναι η κρείττους.

52 a 34 Ex lis quae exposuit eolligit quod usum praebet in ari triti syllogismor In . et

52a3et missoponus legit μὴ εἶναι μὴ μουσικώ: praestat quod

et Alexander habuit et nostri eo id. praebent.

52aas Exempli gratia sit A χρῶμα, Β οὐ χρῶμα, Γ λεωκύν,

Λ οὐ λευκήν. 52b5 Dedimus quod omnes eodices habent τδ A λεται. Ar- mentatio autem haec est. A praeclicative de B cvs. 5-M, quia de B aut C aut is praedicari debet, Γ vero non potest, quia, si TV etlana A, quod reptignat τῶ B. Delinde vs. S-Ioyde omnimus alit Γ praedicatur alit A. A autem, quippe quod latius pateat quam V praedicatur de quiliusdam, qi illius non' uniuitur Ct de quibusdam lotur prii edieatur A, de quibus etiam A. B et T' de iisdem praedicari nequelint tus. 10-ra , plia de quil iracunque Γ praedieatur, etiam A praedicatur, HilB ua repugnat, ut auemini utique tollat alterum. Denique Bet is interdum noti si ut de iisdem praedicantur va. 12 sq. rdemonstraulinus enim A et is interdum praedicari de iisdem, A et B autem sibi repugnant. 52b8 Non dedimus quod eodices praebent τὁ Α τῶ, quia hoc' advenatur usui lotituendi qui ab Aristotele observatiir: nam eum terminum alieri dicit dντιστρέφειν, de quo alter praedi-eatur, v. 2, 21 τὰ δὲ εἴδη κατὰ τῶν γευῶν Οὐκ ἀντιστρέφει, h. e. τὰ δε εἴδη τοῖς γένεσιν οὐκ ἀντιστρέφει ῶστε κατ' αέ- τῶν κατηγορεῖσθαι, ἀλλὰ τὰ γένη κατὰ τῶν ειδῶν: quare Aristoteles non dicit τὰ γένη τοῖς εἴδεσι μὴ ἀντιστρέφειν,

qiuamquam res eadem esset, sed τὰ εἴδη τοῖς γέωεσιν, cf. 5Ia 4, 3Ia 32 al. t unde Iloe loeo dicit μὴ ἀυτιστριφειν τῶ Λ το Γ quod etiam verato Boethiana habet . h. e. id de quo praedicetur non posse substitui in locum eius quod praedicetur. Eandem ob causam etiam 6Τb31 servavimus quod dedit Bis. eo B τδ ... 52hI4 Terminis non reete sumus interdum in his fallimur.

517쪽

eo quod repugnat τω A: nam quum B latius pateat quam Z, quod neque bonum est neque non honum, lacile nobis persuademus esse non honum. Idem valet de A et B. Si igitur lioc Peccamus, ut terminiim Z substituanius in locum termini B et is in loeum termini A. consequens erit terminii in B. Os. 19 necesgario praedicari de omni is, quod contra habere modo demonstravimus: nam is quidera praedicari debet do omni B το οὐ λευκον κατὰ παντος ο μη χρῶμα ἐστιν , non lee versa. Demonstratio sie processit ius. 223. Terininis sic se habentibuK ut suprii indicavinius cita scilicet. ut Z tollat et A et B. O autem et Γ et A) sumantur sibi repumare A et Z, Γ et w A autem praedicari de omni T. Quaeri si

Fuinlinii ir, sequitur ex iis qtiae modo.Exposuimus a 39-hI3 , Θ praedicari de ovilii Z. Deitule cvs. 25 euam terminos ZBet Sis litter se pugnare concedendum erit sumsimiis enim repugnatites esse A. Et Z. Γ et B; apparet autem eandem esse rationein teranini B ad Z quae est termini A ad Z, quia posito termino Z et A tollitur et B. Idem valet de teraninis C is et O . demonstravimus autem S praedicari de orniii Zequare si in lios terna inos transferimus quod exposuimus a 39-hI3, consequens erat B praedicari de omni is, quod aperte salsum est. Qua in re peccatuin sit itidicavimus: in eo sellicet sus. 29 titiosi suntsinius A et Z ita sibi opponi, ut se Invicem excludant, quare etiani BZ sibi repugnare concede

dum erat. 4

se solet: εἰ γὰρ μη ἔστι λανθάνειν αἰοθανύμενον καὶ

ὁρῶντα ὁρώμενόν τι, ἀνάγκη δρ' αὐτον ἐαυτω ὁρῶν.τω ὁφθαλμόν, partieulae dή 1 Ia 22 ἐπεὶ δ' ἐστὶ τὰ ἐναντία πάντα της αὐτῆς καὶ μιῆς ἐπιστήμης θεωρησαι, λθεται δ'εκαστον αὐτῶν κατὰ στέρησιν . . περὶ ντα δἰὶ τὰ τοι- αὐτα τυμ στέρησιν δεῖ τιθέναι. De particulis oυν, δή, δέ ea leni ratione positis es. quae diximus ad IIb I. I. 3I

518쪽

Lib. II. Cap. I. Paucis complectitur psas in priori imbro tradidst. 53 a 3 Omnes syllogismi Mespto ullogismo ns-

gavis particulari per connersion- eonclusionis plura conesu- M. I6 In universalibus syllogismis conclusio valet non a tam de teramno minore, sed ds omnibus pιαε ιsrmino medio et ni ore continensuri 34 in particularibus valet. Is omnitimpsas tinnino medio conlinemur, quamqvam per evndsm vlloriamum do his nihil eones itur.53 a IS αύτη μν οὐν . . . Conclusionis conversio eausa egi, ob quam plura concluduntur. Omnibus syllo ginis continuitis. 53 a II συμπέρασμα non significat eoite lusionem, sed terminium ad quem teli tu conclusio,-δ συμπεραlνεται. - Idem syllogismus, ait, pertinet ad omnia quae sive medio sive minori termino subiecta sunt.

53 a 24 ὁμοίως δὲ καὶ . . . Nanique concluduite A non praedi-- eari de iis quae terminus B et quae terminiis T complectat irim a 29 οὐ δηλον του . . . . Si E inest in terinino A, Dd-lοςsmus quidem quem feeimus vf. 27 non patefacit B non praedicari de E, sed hoc ita esse conversa propositione ma lore apparet. 53 a 34 Ex liniversalibus syllogismis non commemoravii secundum fg irae seciundae, culus 'Eadem ratio est, nisi quod nihil in eo eoncluditur de iis qiuae medio termino subiecta sunt.. Causa in promtu est. Syllogismi particulares autem nihil concludunt de iis quae termino minore eoiitinentur. de quibus univeritis ut seret syllopsinus, ter litus maior de univeritis praedicari deberet: nam si proposivo maior culiis loeum occupare deberet conclusio, ut eolligeretur. de iis quae termino minore eontinentur, est particularis, non ssim i- sinua in prim sora cus. 36 ἀτη est conelusio quae propositionis maioris Ioeo sumitur e quodcunque vero medio termitio miniectiini est, de eo Talet eadem conclusio, quam quam non per eundem syllogismum; excepit sunt quod

eolligeretiir in s illogismo Il δ conelusionem valere etiam de iis quae termino medio subiecta essent, propositio maior conlitis deberet eum ea, quae medium terminum de omnibus quae ei subiecta essent praedicari diceret: haberemus igitur utramque propositionem amrmantem universalem in secuuda

519쪽

smra, unde non si syllogismus. Eadem ratio est: ssio sint Ii In Ddlogismis III r ei.ε autem uelit concitisio valeret

de iis quae termino medio continerentiir, Propositio maior con iungenda esset citru Ea.propositione quae teriniui I in mediurnde oninibus praedicari diceret quae et gula dicta essent, illide non fieri syllogisnilini apparet, quia in prima propositio maior particii lari R esise ne illat.

53 b I l κώὶ ἐν τοῖς . . . Itena atque in universalitatus vllogismis e non dena Onstrata propositione maiore coneludebatur de iis quae medio terimino si ilaiecta sunt.

Cap. 2. E veris propositionibus falsa eoncituro sera ne- quia, e falsis vera potest. 26 In universalibru syllogismis pra-mas fguras vera conchreio seri potest e binis fatiis propositionitrus, sius Sunt veris contrarias sive ea parte falsae.54 a 2 maior verae propositioni contraria stonitur, minor NEra, conclusio Nora esse non potest: 18 potest, ει maior est falsa ex parte, minor vera: 28 potest vora esse, εi maior vora, minor alas contraria veras sive fla 2 falsa ex parte.b II In particularibus syllogisviis si maior est sius contraria seras propositioni sire 35 ex paris falsa, conclusio vera eos pol te 55 a 4 item si minor falsa sumitur. 19 Sι utraqus falsa est, si s ex paris maior fios 28 contraria veras prO- .positioni, eonclusio rora eras potest.

verum esse neque tamen Concluditiir verit m effie propterea,

quod verae silit Propositiones ex quibus conclusio sacta est. At iana non vis serat Aristoteles de ipsa concludendi ratione de forma snlogismi, qliain dici naus , nuni vera sit an salsa, sed do veritate remina cile materia , ad quas conclusio Periineat. Tamen quod agit ab arte concitidendi mininie alietium est: apparet enim e via et ratione qlia exena Pla proponit, quibus veram conelii8ionem e sal8iη propositionibus seri posse doceat, id ei propositum esse, ut patefaciat titiales propositiones, etiam si niliu ex iis concludatur, cum quali conclusione stare possint: qiiod si inventuna erit, hanc titilitatem habebit, quod in retexenilis s3llogisviis facile erat perspicere iiii aepropositio salsa fili uita esse possit, quae non ;.e. e. si scin us conclusione ni , A de omiti CP stare posse cum propositioniblis ,A de ni illo BV et , B de nullo CV, quana quam conclusio rite 3I .

520쪽

Analytio a priora.

saeta H tarnm retexenti syllogismitin In ipsas propositiones inquirendum .erii, num concedendae sint Ii ene, qiuiui Cou Polum habeamiis veram conclusionem non utique seri ex Propo, sitioniblis veris. Unde factuna est, ut in Ilis exponelidis Aristoteles eam utim in essus sit, ut primuin exein plis allatis, ostendat quales propositioites eunt qtiali conclusione stare possint, deinde adiiciat quomodo vertim e non veris colligi

λος ἔσται θ ἔστι, καὶ το ἔμπροσθεν ἔσται η ἔστιν ' εἰ δε μή, ῶσπερ ἐκεῖ μη δντος τοὐ συμπεράσματος η αρχὴ οὐκ ἔστω, καὶ ἐνταυθα τδ τέλος καὶ τι οδ ενεκα ' γὰρ αἰπη, τῆς πράξεως αλλὰ του λογισμos. 53b I6 μὴ ἔτι δὲ . . . Similiter I448 b 35 μάλιστα ποιWhς πιμηρος μήνος γὰρ οὐχ ἔτι ἀ, ἀλλ' ἔτι καὶ μιμήσεις δραματικὰς ἐποίησεν. 53hII ἐνύς τινος, es. quae diximus ad 34 a II.

53 h 23 xb OM A . . . Te inuni A va. 12 sqq. eo gengu Cepl-nius, ut non unam rem, sed binas propositiones almiscet.' Gh28 ἀλλὰ τῆς δευτέρας quae omissa sunt in eo ld. Bu, sum spleionem movent. Quam iacile haec addi poterant apparet ex eo quod M a 2 explicatur, quomodo de singulis accipiendum .it quod hoc loco univerate dieitur; accessit quod haud

veri sinisse est per negligenuam ista omissa esse. Attamen quum etiam Boethius ea retineat, nillil mittare voluimus.

53b30 Praeponitur conclusio, sequuntur propositiones: A NOMB λίθος, Γ δνθρωπος. 54 a1 ἐαί τι ψευδhς . . . st de omni affirmatur quod non nisi de aliquo praedicari debebat vel si de omni neg tur quod non nisi de parte negari debebat. Primi D llogismi exemplum hoe est: A ὰνθρωπος, Β λευκύν, Γ γελαστικdm, secundi rA Eυθρωπος, Β λευκήν, Γ δροις. Ma 1 in syllogismis I E et F si salsa sumitur propositio maloreaque contraria Propositioni verae, fieri non potest, ut conclusio vera exeat: nam gyllogismus qui fit ex propositionibus tal- sis forinae tantum satisfacit, non veritaur quare si propositionibus secundum veritatem sumus sit uillo*gnius qui et sor-Disiti reo by Cooste

라틴어 텍스트