장음표시 사용
521쪽
niae sat Issaelatis veritati, cuius conclusio autem reptimet ei conelii si otii quae provenit ex propositioniblis salsis, apparet seri non Pogse, ut etiarn ex his eveniat vera conciligio. Llcebit de his sHlogisniis lianc regulain proponere: Conclusio vera e salsis propositionibus non sit, nisi si ex iisdem Propositioni iis secuti dum veritatena sumtis aut nillil concludi potest aut idem qiiod e salsis sacelitu hoe II α et β r v. e. In syllogismo I S. si propositio niator sumili ir salSa eaque vero Contraria, Concliisio vera esse non potest, quia Exinde fieret Conclusio iiiii versalis negans per syllogismiim I β': quae quidem coiiclii sio vera esse Iion potest, quia advereatur et quae per Ullogismuni I α.provenire debet ex iisdem propositioni
bus seci inclum veritatem Eunatis.
quamvis senstim turbare videatur, tamen lia iiii raro sic adiicitiir ab Aristotcle. 57, 37, 38, 40, 58 a 2I τb certe nihil liabet
quod ostendat: riani Ille in metite liabere possit mi is διάστημα vel simile qiiiii, quamquana haud scio ait non cogitati dum sit dentiquo sit listantivo certor sit nilia nostro loco leginius 215li 8 -
est angulus, ged signum quo angii liis notatur.54αII oso' εἰ a Bulilio valde reprelienditur, quippe qilod Fen-Bum plane turbet: nobis qii id in iiegligentiae Arigtotelis inscribendo5videtur Optime convenire: namque quunt gcriberetoso' εἰ, in mente habuit quae praecesserunt us. 9 οὐδἐ τδσυμπίρασμα ἀληθες εἶναι δυνατόν, εἰ. . ., Postea Vero Priori orationis parte loli ore facta eorum oblitus qitae in uietite habebat aliarii apodo8in aditi sit us. 13 το συμπίρασμα ψεὐδος
522쪽
4m Analytica peior l sus postillat, ut mutatur: etenim notamdum est in preposu-nibus particularibus non idem esse discrimen atque in universalibus, quia propositio universalis, si salsa est, aut vero contraria est oλη ψευδής aut ex parte salsa ἐπι τι ψευδής, de
qua v. quae diximus ad 54 a I , particularis vero simplicueraut vera est aut salsa r nam quum non detur propositio particulari eontraria subcontrariae entin simul verae esse possunt si sumitur propositio particulari opposita, ea utique sumi debet quae partieulari repugnat: in quilius totait 'pro-Posuionimiis de una parte affirmari debet quod de Mista n ' gandum est, in eas non cadit discrimen quod hi universalibus
locum habebat τῆς ὁλης ψευδως προτάσεως et τῆς ἐπι τι
ψευδοῖς. Qitae quum ita sint, at propositio particularesa vera '' est, ut proferatur propositio salsa quae semper erit salsa ex serie tantum , universalis sumi debebit quae utriam neget an animiet non refert: nam utram sumseris, salsa erit ex parte. Item si proposuio universalis vera est, ut Proseratur Pros sitio ex parte salsa, non refert utrum sumas amrmantem de parto an negantem: nam utramlibet funiseris non ab omni Parte verum erit quod dicis, sed ex parte salsum. Haee bene tenenda sunt et hie et in sequentibuη, ut ver a mens Aristot
Ma 14 et 32 Vulgarem lectionem αὐτos pro aisos ex opumis codd. reduximus. Sensus quidem clarior est, si seribitur -- τos, neque lamen servato aΘου ambiguum est quod dicitur, quoniam, si quis dubitaret de ut tua generis accidente gemno esset, leeto exemplo quod sequitur dubium tolleretur. SI, M riptum exstaret τοῖς εἴδεσιν αὐτos, eorrigendum putarem' αὐτos, sed si psit τοῖς αὐτos εχεσιν et vf. 32 τοῖς εἴδεσι τοῖς αὐτοs. Mem est 59 3 40, ubi Iul. Paetus scribenduimputavit amos et αὐτῶν. Occurrunt quidem loci quiblia pro-n uneu exivi ina definiti locum tenere videatur es. 935,24
τέρους ἔχουσι eους πόδας αυτῶν προς τὴν πορείαν , sed definitunt pro reflexivo poni usu receptum est Aristoteli: M2b H καταφανεῖς γαρ μάλιστα διὰ τῶν τοιούτων inteli. των ἐν τῶ κοινω εὐταξιῶν και αὐτοῖς καὶ τοk ἀλλοις.
523쪽
tilietidi In Plitaverirn εἰς αὐτ6, illiam lilia In eo ipgo Sensu n i piemluin propter qliena Trendeletiburgius de an. p. 366 Emendandum celisuit εἰς αὐτd. 5oa 15 Res ipsa postulare videtur, ut scribamus τινὶ os vel os παντι Pro τινί: nani teranilii sunt A ζωον, Β ἀριθμός. Γ λευκύν. Syllogismus est quartus figurae priniam cuius propositio mitior salsa suini debet, quod ipse dicit us. 5 et 19, vs. 15 autem in exemplo, iit solet, propositiones secundiim veritatem exhibetilliinio loco ponens eam quae in ipso sad log sino falsa si imi
sumatur. Aecedit quod Exemplum us. 15 propositiina terminisvs. 12 Expositis plane respondet, uti de apparet verbis τῶ δε Γ τινὶ μὴ μάρχειν vs. 12 noli convenire propositionena etδ ζῶον λευκῶ τινί, sed dicendunt suisse us. 15 τι ζῶον τινὶ λευκῶ ori sπαρχει. Miror silentio hoc praeteriisse Iuliuni Pacluna, perspicacissim lini Aristotelis interpretem. Codices de vulori lectione consenti uiri, quam cur gervalidam diixerinius explicabinius ad Ma I 5. p. 3. In se nila fgura verem e falsis com potest, I0M ulraquct Proposilio vero contrarta est, 16 si altera vors contraria, auera vera, 23 si altera ea paris falsa, altera vera 38 satitragus ex parte falsae 56a 5 in particularibus syllogismis, si maiorvcro contraria, minor vera, IS si maior vera, minor falsa, 32 si utraque fatia.55 h 3 In secunda sigura vera coiiclusio e salsis fieri potest qiio-elinqlie modo propositiones inter se liabente quare Aristoteles exponu qtiam rationeni liabere possitit in singulis coniugati nibiis, unde vertim . e salsis concludere liceat. Quae qii idem coniugationes hae sunt. Aut utraque propositio vero contraria est, aut litras Ille ex parte salsa aut lina vero contraria, altera ex parte sal8a - de qua titudem eoniugatione ab aristotele
524쪽
contraria, aut una vere, inera salsa ex parte. Eundem hunc ordinem Aristoteles et secutus est cap. 2 et sequetur cap. 4, e . 56l3 5, 21. Sin autem praeter eas eoni uotiones, quas modo commemoraulinus. non datur alia, apparet verba καὶ εἰ - - τερια ἐπι τι ψευδεῖς τη. et inpervacanea esse: nam in lita n
lin inest nisi mera repelivo ehis quod iam dictimi eat veritia καὶ ἐπί τι ἔκ-lρας si utrique propositio falsa sumitur ex parte , quae si ua interpretari velis, ut έκατέρα non in Mu-que, sed ,, alterauto', ut ver καὶ ἐπί τι ἔκ-lam non de ea continuone eleta sint, quae utramque propositionem lin-heat ex parte salsam, sed ineram vera contrariam ὁλην ψε-ῆ
ineram falsam ex parte, ne haee quidem explieandi inuo adnitul poterv qiua de ea coniugatione, qua propos tuo vero contraria coniungitur eum propositione salsa ex parte, non solumlu hoe eapue nihil dicitur, sed ne cogitavisse quidem de ea videtur Aristoteles, quippe quam etiam eap. 2 et 4 praesedimiserit: quare verba καὶ ἐπί τι ἔκατιρας limo sensum liabere
non possunt, ea autem quae uncinis inclusimis M. et e contextu videntur essetendit. Eandem suspicilonem movent verita
mum de his idem dicendum erit quod modo dirimus r nana Nepercensin Aristoteles omnes coniugationes de quibus aetumis est in aequentibus, ut ea coniugatis quae his veritis declaretur aut iam eoninaemorata su in ante dentibus aut in ipsa us gismoriam expoguione quae aequitur silentio praetermissa sit. Iani videamus qualis sit conlupitio quae his verbis significetur, siquidem constat ex propogitione vero eontraria et propositione
quae su IH τι ἀληθής. Nihil illeo de ipsis verbis ἐπί τι ἀλη-
ου, quae apud interpretes quidem Eaepius hunc sensum habeant, apud Artitotelem haud scio an non habeante namque
μασις ἐπί τι ἀληθής, cum qua nemo cerie erit, opinor, Paleonseret quod Isa 38 appellatur μειλον ἀληθές nam magis veriun dieitur Is ara quod vero propius est g. veri similiusquam aliud , nihil aliud est, ni salior, quam propositio quae,
quamquam aliquid veri habet, tamen non inimam veritatem
profert, h. e. propositio qua de parte tantum praedicatur sive affirmatur sive nePiso quod de toto praeiticari debebat, qualem Aristoteles appellat ἐπί τι ψευδῆ. Haec autem at coniungitur cum propositione vero contraria cus. M, exii ea coniuga
525쪽
ilo de qira ne verbum quidem ab ArIstotele dictiim esse silpri notavimus. Hoc solum lotur relictum est, ut diserimen quoddam statuamus litter πρύτασιν ἐπέ τι ἀλση et πρότασιν ἐπιτι ψευδῆ. quod si admittim iis, Ilai id parvam Aristoteli exprobrare debet initis negligentiam. Nam si est discrimen, in enumerandis salsarum propositionum coniiugationibus tam male versatus est, ut tres Plane Praetermiserit: nam qllum eam solam Cominemoraverit, qlia propositio vero contraria tonivnotia eum
ea quae est ἐπί τι dληθής, oinnino neglexit coniunctionem propositionis ἐπί τι ἀληθ ς et cuin propositIolle vera et eum propositione ex parte salsa et cum propositione quae est ἐπί τι ἀληθής. vii leunque auteni tantam negligentiam in Arist
letem conserre non audeat aliunde iii trusa esse ista verba non concedere non Poterit. - Reliquuin est, ut Aristotelem exeu- seinus, quod neglexerit coniugatiotieim Propositionis vero contrariae et propositionis ex parie salsae. Qiiod quamquam non recte ab eo tactum esse nemo erit qui neget, tamen de illaeoniugatione seorsum agere non opus erat Propterea, quod propositio vero contraria continet et complectitur propositionem ex parte sal sana, ut propositio uni ersalis particularem et ut
propositio simplex possibilem: qitare in liis similis - quae sit similitudo quani dicii nus apparebit ex iis quae dicemus ad 56 a 5 - lex obtinebit atque ea quam tradidimus ad 26, 14 p. 384 init. Et ad 38 a 37. hanc vico. Ex coniti tionibus quae alteram propositionem liabent salsam ex parte sit concitisio
vera, si ex iisdem coni uotionibus verum colligeretur punita propositione vero contraria pro propositione salsa ex parte runde patet eandem utique esse rationem coniugationum quae ex iitraque propositione vero contraria constent et earuin quae alteram liabeant vero coiitrariam, alteram ex parte salsa ni quarum Aristoteles non fecit mentionem . Accedit quod in onanibus figuris veram concluSionem provenire posse ex altera propositione vero contraria, altera salsa ex parte etiam inde patet, tilio I lii omnibus vera Esse potest concitisio et ex utraque propositione vero contraria et ex litraque salsa ex parte.
cum eodd. mun. Talia citim, qii uni sacilius adiicialitur quam negligatitur in geribendo, alleva Inanu explicatiotiis gratia addita
526쪽
Analytida Pelorn.seeundo sat syllogismus. Dixit Aristoteles de vera coninusione quae sat ex altera propositione verit, altera vero Ontraria, et dedit quidem exein pliini verae Propositionis assicinantis contiinctae cuni salsa propositione ii gynte, praeterinisu autem eam coniugationem qita vera pripositio negans coniungitur eum a Trinante eaque salsa, quod recte nota it Philoponus:
neque tanten quod patet ex iis qnae dixinnis ad GaI5, II, 28 a 3, 40l II, 41lis: nanique Aristoteles et complecti voluit
Omnes qiii possent et re vera coimplexi is est
inde colligere licet, it quod meit Zeli. p. 2 7 not. , , Eine absollite Volist altiligkeit in iter Aii Daliliing alter Conil Inationet
w de aber von Aristoteles nichi heabsielitin . Qiiod si verum esset, Aristotelis de relaus logicis doctrina contemnetida esset et pro nihilo sere ducenda; inio qtioil praetermisit V. e. e.
rianaque vix eget: scripsit enirn ita. ut eliani in praeter Itiendo quo fuerat ingenii acumine appareat. Nam in s3llo simis exponetulis eos aut ian:t tantuni aut praeterit, qiii quotmodo comparati sint facile appareat Ex ἀναλογία etini antecellentibus. - Exemplum qiiod et primo et secundo modo convenit
tera propositio sit naitiir vero coiitraria, concitisio fit vera.55 h 30 καὶ μετατιθεμίνου . . . itani mutatis In exemplo terni Inis B et I secundus ni odiis exit. 55h38 Bene observavit Philoponiis praetermissani esse ab Aristotele coniugationem prinii modi, cui iis imaior propositio sit vera, mitior falsa ex parte: Inutatis alitem terna inis huic imodo idern exeni pluin convenit quod nando de sectilido proposuit. 56 a 5 Brevior est in exponendis syllogisniis particularibus: non omnes conivgytiones pertractat sitiae fieri possunt. si vel altera vel utra illi e propositio salsa est, sed non nisi de iis agit, Ex quibus quia, si propositio vero coiitraria admittit coii clusionem verant, etiam propositio salsa ex parte, qilippe qliae illa coii- tineatur, non proli ibebit, quo utilius coneliisio vera exeat coniecturan capere liceat, quotmodo res se Iiabeat in reliquis. 56a 15 Lectio vulgaris, illiana neque vet. iiit p. neque Bouillius u que codd. agnoscunt, post δε τινί addit osχ υπάρχει. Seiis uni qui lena lioc requirere manisses turm est. Tanaeli, qtium res
itein liabeat ac 55 a15, ubi nemtionena addere invitiη eodicibus non ausi Sunius, quia Aristotclis in scribendo negligentiae Disitiros by Cooste
527쪽
hoc trIbul posse videbatur. codicum auctoritatem sequendam duximus: nam propositionibus particularibus nostro loco sensu proprio utitur, ita scilicet, ut quod parte praedicetur ident de uiti verso praediora non p.sgii Et quod de parte non preti dicetur idem non possit praedicari de nil illo: unde quod de altera parte praemeetur id de altera parte non praedicetiar nee se est. Patet igitur το τινὶ - χειν non nisi de parte
cultas enim sic tollitur, ut τδ τινὶ non significet τον καταφα- τιαον ἐν μέρει προσδιορισμύν, sed ut liversiim τον ἐν μίρει προσδιορι Is is et assirmantem et negantem' ide in habui inus 2Ibis . Quod si cul displiceat, et 56al 5 servandum erit oriὐπάρχει et adiiciendum erit o 55aI5. Sinailis negligentia est quod μh oniissunt est 25h8, de quo v. titiae diximus ad 25 a 3Iextr. Item 64 a 38 καπάφασις non significat propositionem ansirinantem, sed propositionem, in illia niterum de altero simplieiter prae licetur, sive affirmantem sive negantem.
eiiii et si initi titilinem eorum quae halienatis 57 a 23. 56 a 34 Butile liunc locum colligere voluit fretus et Philoponi auctoritate et ipsa re qua alia in lectioneIII praeter Ean qtiam Ipse proposuit non adnitui conten sit. Sed titiae dicit Philopo-nus aut corriapta Eunt aut Ita perplexa, ut altero Interprete φιλοπύνφ indigeant: nam exenipli in quod asseri rei titiam Ilia lustrare vult parum coli venit, limo Plane repugnat. Quam litam autem exemplum non quadrat, eandent lectionem eunt hami Issequani nos patet ex iis litiae dicit geliol. 188l 33 - 35. Mimina est quod cod. n addit exemptuni simillimum ei illiod Plii toponus habet, neque tamen quidquam mutat in contextu uirile a
Plii toponi perversitate nuxisse Ruspicor quodcunque in lili rasmutatuin est de lectione vulgari, e. g. id illi od ii edit Boethliis siquidem contingit A et B et liuic quidem onuit illi vero nulli litesso''. quod vero dicit Butile rena ipsam aliam lectionem non adimittere, verba filint.
Cap. 4. In tertia fora 9 si utraque propositio vero contraria sumitur, 20 vel ut rapte ex parte falsa. 33 vel altera vero contraria, altera vera, 57 a 9 vel alte a vera, altera falsa ex parte, si conclusis vera primis duobus modis. 29 Iidem termini etiam reliquis modis conveniunt. 36 Paucis complecu
528쪽
Analytie a P lo ..tur quod eriti Iur eae iis quas praecesserent. 53-B necessario ge situr ex A. idem etamn ex non A nec sario sepιι non poteM. 56b8, cf. quae diximus a I 49 a S. 56b37 τοιούτων longe rectius quam zoύτωνt nainque nihil demonstrat Aristoteles de iis ipsis terminis quos pmponit es. 49b33 sqq. sed hane conclusionem prevenire ostendit, si in mini tales sint quales in exemplo proposuit. 5et a I Verba μέλαν - κύκνος - θ πω non ab eadem manu pro laeta eage qua scripta avni quae proxime antecesserunt facile intellio tur: itam modo dictum est manere eosdem ter Inos, etiam si minor salsa in .et maior verit; lamen alii termitti uneo adliciuntur, quos ex Alexandri - hic enim non sine causa Aristotelem reprehendit, quod etiam huic modo eosdem terminofi convenire opinatiis au - commentario depe,dito, in quo hoe exemplum legebatur, quamquam viverso terni Inoriun ordiunμέλαν - μυχον - κύκνος nam hoc ordiue terminorum etiam Aristoteles in tertia fimo uil soleo, petuos esse apparet ex schol. 189 a 5 -II. Boethius autem eundem exhibet terna Inorum ordinem: ,nigrum, luanimatum, cygnua'. 51 a 4 omisinius Mν post --φ cum eodd. vati et Boeullo: s let enim omitti ab Aristotele in exemplis quae assert, v. 56bI3,2s al. Aeetait qliod μεν alieno loco intrii sum est: nam ut sibi. resPonderent μεν . . . δέ, non seribericlum erat κυκνο μεν
παντὶ ζῶον, sed ζῶον μεν παντὶ κύκνφ.
57 a 23 δέδεικται, v. 54 a I: nam si in seelitido syllogismo primae si rae litramque propositionem sumimus salsam ex parte, plane easdem propositiones tabebimus. 57 a 33 Adεν γὰρ διαφέρει. . . ConcIusto qiuim non pendeat B veritate vel salsi iste propositionum, ged e modo praedicandi qes in iis obtinet, eadem erit , sive pro vero sumitur quod ex
parie salsum est sive quod vero contrarium e quare non refert utrum quod de nitito praedicari debeat an quod de aliquo si in annis praedicari de omni: nam utiqile stimimis propositionem amrinanteni de omni. Item filaminius propositioii enide omni negantem, sive secundum veritatem affirmari debet de non omni sive etiam de omni . Sin autena ex iisdem propositionibus sive veris sive salsis eadem conclusio provenit,
iisdem terminis uti licebit et in universalibus et in particularibus vllogismis, hoc solo discrimine, ut quod tu particulari-hua ex Parte salsum sumatur id in liniversalibus vero contra-
529쪽
Hum sit. - Praeterea notandum est, quod Aristotcles liberiustitui ir genitivis absolutis: Exspectabas enina. ut diceret τδ μηδενὶ υπάρχον παντὶ λαβεῖν υπάρχειν καὶ το τινὶ υπάρχον. . . Similia Iiabenalis Ioa 3 ύραν δε καὶ εἰ μh λεγομένου κατὰ στέρησιν στερήσει. colacuo. 764 a l5 εἰ γὰρ πεπλασμένων τῶν ζώων, τοὐ μεν τὰ μύρια ἔχοντος τὰ του θήλεος πάντα, τοὐδὲ τὰ τos ὰὐῆσος, καθάπερ εἰς κάμινον εἰς τὴν υστέραν τεθείη. 183 b 2 πρεσβυτίρων γιγνομένων τοῖς μεν τρίχας ἔχουσι σκληρύτεραι γίγνονται αἱ τρίχες, τοῖς δὲ... 904a 23 διὰ τίτης φωνῆς. .. φυσιν ἐχούσος ῆνω φέρεσθαι μὰλλύν ἐστιν εὐ
νων πειρῶνται μικρους ποιiis. 1306 a 3 καὶ ἐλούντων διεστασίασευ αὐτους πρὁς τους εὐπόρους. IIIa 2I πῆσιν οσοις υπάρ
5IbI Explicatur cur concitisio vera, quam qitain fieri Possu e salsis propositionibus, tamen non necessario Ex iis Proveniat. Et enlim si eadein concitisio vera quae necessario colligiti ir e veris propositionibus etiani o salsis fieri potest, se initur e salsis non concitidi neeessario, quia lion idern manare potest e repugnantibiis, h. e. quia idem colligi noli potest ex A et exn o n Λ vs. 3 sqq. : hoe igitur est quod Aristoteles in sequentibus demonstrat. Iam singula explanemus. Si A et B ita habent cvs. I , ut B sit necessario, si sit A, sequutir noti esse A, sl noli sit B es. 53 bI3 , non sequitur esse A, si su B. Fieri autem nequit vg. 3-s , ut unlim et Hen , e. B eon sequatur, et fit ponantus esse A et si ponamus non esse A. Hoc igitur ut demonstretur, duo si int quae Aristoteles In mentem uobis revocat: unum est soritia syllogismi hvpothetici quamώς ἐν τύπω Ilic adiicit us. 6 - 9 ponamus B esse imagnum, si sit album, et C esse non albuim, si B sit ma lina: sequitur Γ esse noli album, si A sit album; alterum est quod iam commemoravit us. 2, necessario non esse A cvs. 9 -II , si B non sit, ita scilicet habentibus terminis, ut sit B, sl sit A. Haec si tenenius, lacilia sunt relIquar consequitur enim conversa propositione maiore grilogismi hypothetiet quem habuinius A non esse album, si B non sii magnum cus. II r
530쪽
am Analytica priora. Finia litem necesse est B esse magiium, si A albuni non su us. I2 riam qitum postierimus vere et necessario concludi B esse magnitin, si A sit allnim, deinde autem fieri posse sit Inserina iis, ut etiam e salsis propositionibus vera conclusio necessario proveniat, eone cre debet inalis, quod necessario conelii di possit B esse imagnum, etiam si A albi ini non gli - eLficitur ex liis propositionibus vllogismiim thypollietieum qua- leni sit pra habitina iis contulictis B esse imagnum, si B mamitin non sit, quod absiirdiim est ius. I 3sq. . Habuinius ent in vs. 14-IT A necessario non esse albi in , si B non sit na agitiini; si titur quod dei iide sumsimus) B est magiit in , si A album non est, B esse magnitim, si non sit magnitin, colligitii r ῶς δια τριῶν quod non recte explieitit Plii topontis , h. e. eodena Imodo cogitiir, per duos terminos AB atque per tres terni Inos ABFD llogisnilis liypollieticus quem exposuinius us. 6 - 9. CL quae dixi miis ait 44h6. Cap. 5. circulo demonstratur, si altera propositio concluditur eae conelusione coniuncta crem altera propositione eonversa. 32 Vere non demonstratur circulo nisi per terminos qui inter as convertuntur. 58 a I 5 sed ne per hos quidem aliter demonstratur, quam ut pro concesso sumatur quod ad demonstrandum propositum sit. 2I Secundo modo primas Auras utraque propositis deuromtratur circulo, sed diverso modo. 36 In particularibus syllogismis maior non dentonstratur, minor demonstratur, sed alia ratione in quarto modo a sese in tertio.5 l, IS Respicitis hi ine loeum 73 a 14 sqq., qui locus eum nostro conserendus est inde a 72b32.
58 a 14 ῶς πρότερον εἴπομεν, eonversis propositionibus quas Convertere non licet. 58 a I 5 τουτοις, h. e. τοῖς ἀντιστρέφουσιν. 58 a 22 Restitulinus qiuod meliores eodices praebent omnes - - χειν pro sπάρχον. 58am σὐκἐθ' ὁμοίως ἀντιστρεπτέον . . . Ut demonstremus Propositionem BΓ, non item eonvertenda erit propositio AB atque modo convertimus propositionem BC integram enim convertimus , ut demonstretur AB: nam ut cogatur B praedicari