장음표시 사용
501쪽
Sexto anno post Lacetaenionii contra Illa Omen eXercitum ducunt - cum Messensis aequo Marte pugnant in laae pugna Eupla aes, IeX Messen. , vulneribus consectus moritur - Aristodemus rex a Messensis electus bellum continuat.δεύακεδαιμόνιοι δὲ ἁκούσαντες τὸν γενόμενον --ηνίοις χρησμὸν ἀθύμως λέκειντο και αυτοι, και οι βασιλεῖς, ες τε τα λοιπὰ καὶ ἄρχειν όκνούντες μάχης. f
αἴσιαὶ ς ρατεύουσιν ἐπὶ την 'ΙΘωμην. οἱ δε Κρητες οὐκετι παοόντες σφίσιν ἔτυχον ' ὐςερησαν δε και οἱ των Mεσσηνίων σύμμαχοι. δἰ υποψίας γάρ οἱ Σπ- τιάται και ἄλλοις ηδη Πελοποννησίων, και 'Αρκάσιν ησαν και 'Αργείοις μαλιτα. και οἱ μεν 'Aργεῖοι
κρύφα εμελλον των Λακεδαιμονίων ἀφίξεσθαι, καὶ ιδία δη μἀλλον μετά ) δόγματος κοινου ' τῶς δε'Αρκάσιν ἡ ς ρατεία μεν ἀπείρητο εκ τοὐ φανερου 'παρέτυχον δε οὐδ' οὐτοι. τοὐς γάρ Μεσσηνίους καὶ ἄνευ συμμάχων κινδυνεύσαι προήγαγεν ἡ δόξα τοὐχ ησμοῖ. Tά μεν οὐν πολλὰ οὐδεν τι εγένετο διά φορα, η και ἐπι της πζοτέζας μάχης ' η τε η μέζα κατότε 1 ἔκτωJ Amaf vertii Dctavo,
nuit, sententia illud flagitante. 3 πειρητοJ Non vulgatus
hujus vocis sσnificarita, sed palillo insolentior hic Iocinnirabet interpretandum enirne expeditio) inius a ra at. Sed
502쪽
τότε μαχόμένους προαπέλιπεν. οὐ μέν τοι βιατειναί- γε οὐδένεζον κέζας, ἡ καὶ λόχον μνημονεύουσιν.
ἐπιὶ μηδὲ τὴν τάξιν, ὼς άπ' ἀρχῆς ἐτάχΘησαν, συμ
μεῖναί φασιν, αλλ' ἀφ' ἐκατέ:ων τοὐς άζωους συνελΘόντας ἐς το μεσαίτατον, ενταὐθα τον πάντα ἔχειν πόνον. ό γαρ Εὐῖαὸς πλεον τι , ἡ βασιλεα εἰκος ἡ προθυμουμενος, καὶ ἀφειδῶς τοῖς πεζὶ τὸν Θεόπομπον ἐγκείμενος, τραυματά τε πολλα καὶ οὐκ ἰάσιμα ' λαμβάνει. λειποψυχήσαντα δε αυτὸν καὶ πεσόντα οἱ Λακεδαιμόνιοι και ολίγον δμως εμπνέοντα ἐποιοῖντο παρ' αυτοῖς ἐλκύσαι σπουδην. ἐπήγειρε δε και τοὐςMεσσηνίους - τε ἐς τον Εὐφαῆ ) προύπάρχουσα εἴ-νοια καὶ τα ονείδη τά μέλλοντα ῖονευομένοις τε ὐπὲρ τοὐ βασιλεως ἄμεινόν σφισιν ἐφαίνετο προ εσθαι τάς ψυχὰς, η εκεῖνον προεμένων ἀποσωθῆναί τινα.
κυνε καὶ προήγαγεν ἐς πλέον παφα ἐκατέρων τα τολμηματα ὁ ρον δὲ ἀνενεγκε μεν, καὶ ἔσΘετο, ἔτι οὐκ ἔλαττον ἐσχήκασιν εν τω ἔργω, ἡμέραις δε οὐ πολλαῖς αποθνήσκει, βασιλεύσας Mεσσηνίων τρία ἔτη καὶ δέκα, και πολεμήσας Δακεδαιμονίοις τὸν πάντα τῆς
βασιλείας χοόνον. Εὐφαεῖ δὲ οὐκ ἔντων παιδίων, τὸν εαἱρεθέντα υπὸ τοὐ δήμου κατελείπετο ἔχειν την ἀρχήν Κλέοννίς τε καὶ Δῆμις ἐς ἀμφισβήτησιν 'Αριτοδήμωπζοῆλθον, τά τε ἄλλα καὶ τὰ ἐς πόλεμον διαφέρεανομιζόμενοι. τὸν δὲ 'Λντανορον οἱ πολέμιοι κατειργό
503쪽
σαντο εν τη μάπη, πζοκινδυνεύοντα Εὐφαοῖς. ησαν δὲ καὶ των μάντεων αἱ γνωμαι κατὰ ταυτα ' ἀμφοτέρων, Ἐμολου και 'Oφιονέως, μη σφοῦς ἀνδρὶ εναγει και Θυγατρός μίασμα επικειμενω δουναιτην Αἰπύτου και των απογόνων τιμην. ἡρέθη δε ὁμως καὶ ἐβασίλευσεν 'Αριςόδημος. ὁ δε Uφιονεῖς οὐτος ἡ των Λέεσσηνίων μάντις, τυφλος ων εὐθὐς εκ γενετης,
μαντικην τινα ειχε τοιαύτην. πυνΘανόμενος τα γινόμενα, ἐκάςοις ἰδια τε και εν κοινω πζοέλεγεν ουτω τὰ μελλοντα. οὐτος μεν τρόπον ἐμαντεύετο τον εἰρημένον.
γριςοδημος δε βασιλεύσας, τω τε δημω .διέμεινε τὰ εἰκότα χαρίζεσθαι προΘυμούμενος, καὶ τοὐς εν τελειτούς τε ἄλλους και μάλιςα Κλέοννιν καὶ Δῆμιν ηγενεν τιμη. διὰ Θεραπείας δε εἶχε καὶ τὰ των συμμίχων , Ἀρκάδων τε τοῖς δυνατοῖς, και ες Αζγος καὶες Σικυωνα άποτελλων. δωρα. τον δε πόλεμον επὶ της Ἀριτοδημου βασιλείας επολεμουν, λητείαις τε κατ' ολίγους αεὶ καὶ περὶ την ωραίαν β) καταδρο- μαις ες την Ἐλληνων '' χρωμενοι. Συνεσέβαλλον δεκαὶ παρά των Ἀρκάδων τοῖς Mεσσηνίοις ἐς την Αακωνικην. 'Αργεῖοι δε προαναφηναι μὲν το ες τοὐς δεακεδαιμονίους ἔχθος οὐκ ἡξίουν, γινομένου δὲ ἀγωνος, παρεσκευάζοντο ως μεθέζοντες.
504쪽
duinto anno regni Aristode Ι.aceclaeinoniis et Messensi, socii auxilio ventulit, et sic proelii m conamittitur de hoc piraelio, cluo Lacedaeimonia sugantur,
του πολεμου και τοῖς δαπανημασιν ἀπειρηκεσαν ουτω παζεγενοντο ἀμφοτεροις και οι συμμαχοι 'Aακεδαιμονίοις μεν Κορίνθιοι, Πελοποννησίων μόνοι' τοῖς δε Mεσσηνίοις οἶ τε Ἀρκάδες παν ρατια, καὶ 'Atγείων και Σικυωνίων λογάδες. δεακεδαιμόνιοι μεν
αυτοί τε και ρι βασιλεῖς ετάσσοντο , βαθεία τε ως ουπω πρότεζον και πυκνη τη φάλαγγι. τω δε 'Αρισοδημω και τοῖς πεζὶ αυτὸν διετάχθη τὰ ες την μάχην ουτω. ὁσοι των 'Αρκάδων η των 'M.εσσηνίων τὰ μεν σωματα ησαν ἐρρωμενοι και ἀγαθοὶ τὰς ψυχὰς, ἔπλαοε οὐκ εἶχον ἰσχυζὰ, τουτοις των ἔπλων τά χζη -
μωτατα επελεξε, και ως το εὐγον ηπειγεν, ομου τοῖς Ἀργείοις και Σικυωνίοις και τουτοις Τ) ετ ασσε την δεφάλαγγα επι πλεον ηπλωσεν, ως μη κυκλωθεῖεν υπὸ των ε ναντίων. προείδετο δε και, οπως τεταγμενοις
505쪽
νοις σφίσι το ἔρος ἡ ἹΘωμη κατὰ νωτου γίνοιτο. καὶ τούτοις μεν Κλεοννιν ἐπέταξεν ηγεμόνα, αυτὸς δέ καὶ ό Δααις ὐπεμενον εχοντες τους ψιλους, σῖενδονήτας μεν η τοξότας ολίγους ' ο δε όχλος ὁ πολῖς τοἰς τε σωμασιν ἐσαν ἐς τας ἐπιδρομὰς καὶ ἀναχωρήσεις επιτήδει ι, και τη οπλίσει κουφοι Θωρακα γάρ ὴ ασπίδα ε ιχεν εκατος. ἴσοι δε ἐπόρουν τούτων , περιεSεβληντο αἰγων νάκας καὶ προῖάτων, οἱ δε καὶ Θηρίων ο ερματα, καὶ μάλιτα οἱ ὀρεινοὶ των 'Αρκάδων,
λύκων τε καὶ ἄζκτων. ακόντια δε εκατος πολλὰ, α οἱ δs καὶ λόγχας αυτων εφερον. ουτοι μεν ελίχων της 'I9- ς ενΘα εμελλον ἔκιτα εσεσθαι σύνοπτοι. οἱ δε οπλῖται των Mεσσηνίων καὶ συμμάχων την τε ἔφοδον την προην των Δακεδαιμοτειν ὐπέμειναν, καὶ
μετὰ τουτο ἐσαν ἔδη καὶ τα ἄλλα άνδρεῖοι. άριθμωμεν δὴ των εναντίων ἀπελείποντο, λογάδες δήοντες ἐμάχοντο πρὸς δῆμον καὶ οὐχ ομοίως πρός κρείττους ' - καὶ μἀλλον τῆ τε ἄλλη προθυμία καὶ τῶς εμπειρίαις επὶ πολὐ άντεῖχον. ενταυΘα καὶ ό ςρατός των Mεσσηνίων ό εὐζωνος, ἀφ' οὐ κή τούτοις ηο9η τα σπιμεῖα, εχρωντο ') επὶ τοὐς Αακεδαιμονίους δρόμω, καὶ περιτάντες ἡκόντιζον ἐς τα πλάγια. ἴσοις δε καὶ επὶ
πλεον μετῆν τόλμης, προσέΘεόν τε καὶ ετυπτον εκ χειρός. οἱ δε Λακεδαιμόνιοι, κίνδυνόν σφισι δεύτερον εν τω αὐτω, καὶ ρύτως άνελπιπον όζωντες παρόντα, φως οἴτε σταζάχΘησαν ' , επιτζεφόμενοί τε ες τοῖς ψιλους, άμύνεσΘαι μεν ἐπειρωντο ' διὰ δε την κουφότητα οὐ χαλεπως ἀπ ευγόντων, ἀπορία τοῖς Λακεδαιμο
506쪽
δαιμονίοις, καὶ απ' αυτης ηδη καὶ ὀργη γίνεται. πεφύκασι δε πως οἱ ἁνΘρωποι μάλιτα ἐχειν ἀκρατῶς πρὸς τα παρ αξίαν. Καὶ δη καὶ τότε οἶ τε ηδη τραύματα των Σπαρτιατῶν εἰληφότες, καὶ ἴσοι κει- μενων των Σπαρτιατῶν ) ἐγίγνοντο πρὸς την εφοδον τῶν ψιλων πρῶτοι, προεξεΘεόν τε, οπότε οῦδοιεν ἐπιφερο- μενους τοὐς ψιλοῖς, καὶ ὐπο Θυμοὐ μακροτερας τὰς διώξεις ἐποιοῖντο ἀποχωρούντων. οἰ δε ψιλοὶ των Mamσηνίων ώς το πρωτον ηρξαντο, κατὰ χέζαν τε μενοντας ετυπτον καὶ ψηκόν ςιζον, και διωκόντων εφθανον ἀποφεύγοντες, καὶ πιιζωμενοις ἀνατρεφειν αὐθις επήνεσαν. ταῶτα δε εδρων σποράδην, καὶ αλλοι κατ' αλλο της των εναντίων τάξεως' οι τε ὀπλῖται των Mεσσηνίων καισυμμάχων Θρασύτερον εν τῶ τοιωδε τοῖς κατά ςόμα αυτῶν ἐπέκειντο. Πλος δε οἱ Λακεδαιμόνιοι τῶ τε χρόνω 3καὶ τοῖς τραύμασιν άπαγορεύοντες, καὶ ἄμα παρὰ τοεἰωθὸς υπὸ των ψιλῶν ταρασσόμενοι, διαλύιουσι την τάξιν. τραπέντων δε ἐνταῖ , σφίσι πλείω παρέαον κακα οἱ ψιλοί τοὐς δε των Λακεδαιμονίων διαφΘαρεν- τας εν τη μάχη συλλαβεῖν μεν οὐχ ὼά τε ην ἀριθμῶ πεί9ομαι δε ειναι και αυτὸς πολλούς. ἡ δε οἴκαδε ἀναχώρησις τοῖς μεν ἄλλοις καθ' ησυχίαν, ΚορινΘίοις δεεμελλεν εσεσθαι χαλεπη δια πολεμίας γάρ ἐγίνετο, ομοίως διά τε της Ἀζγείας πιιζωμενοις καὶ παρὰ Σικυῶνα ἀνασω9ηναι.
vocis κυμήνων, Ordinati, dis- pinxi, οἱ διατεsειμενοι, ab EIta susti et Mnificarii prorsiis abhorret ; nec praestat Euhnii, interpretatio, cas humique jacentes, quibus Decetiebara alia. κειμένωv CorriIpt m esse, eum ex ipsa secitentia apparet, tum ex Amasari interpretati one, qui veram lectionem servavit, vertens : Guris totaιm suum retinent Um. Scilicet scribendum est : ναψ ο ι εκεῖ μενόντων
ex Sparta vis locum suum obtinentibus primi c. Sic paullo infla est κατὰ χώραν νε μ νον
507쪽
96 MESSENICA SEU UB. IV.C A P U T XII.
Laeedaemonii hac pugna pereulsi oraculum Dei plateum consulunt -- a Messeniis socios alulucere studem Messenti quomae Delplaicum oraculun consulunt - ΙLyaeiscus, Tai Spartam aufugeIat, ab Arcadibus capitiar, est absolvitur - Messenii denuo Delpla os mittunt ad Priclitana de belli eventu consulendam - Pythiae essatum Spatiatris litiscatur, qui Oebalo auctore fravitulenter in illo exsequendo praevertunt Ophioneus, vates coecus, visum recipit.
Λακεδαιμονίους δε ελυπει μεν και το γεγονὸς πταμσμα τεθνεωτων εν τη μάχη πολλων τε και άξίων λωγου. παρίτατο δε καὶ ες την πασαν ελπίδα του πα-
λεμου σφίσιν ἀθύμως εχειν, και διά τουτο Θεωροῖς ἀποτελλου ν ες Δελφούς. τούτοις ελΘοὐ ν ἡ ΙΠυθία
, ἄνωγεν, Ἀλλ' απάτη μεν εχει λείαν Mεσσηνίδα λαὸς φλυῖς δ' αυταῖς τεχναισιν ἁλωσεται, α ισπες
πρὸς ταυτα τῶς βασιλευσι και τοῖς εφόροις τεχναζμεν 'οΘυμουμενοις, οὐκ εγίνετο ἀνευρεῖν. οι δὲ Uδυσσεως τὸ ε:γον απομιμούμενοι τὸ επὶ 'νίω, πεμπουσιν
praep. evang. I.. V. s. 27. P223. e l. Colon. hoc oraculuin exhibet, in niihi Piidem vicietur, Paullo emendatius.
508쪽
νωνται, λόγω οε αὐτομόλους. ην δε και Ουγη τωνάνδρων εκ του φανενου κατεγνωσμένη. τούτους μον-
τας . επεμπεν ') αὐτίκα Ἀριτόδημος, Δακεδαιμονίωνφησας τα, αδικηματα καινὰ εἶναι, τά δε σοφισματαάρχαῖα. Aμαρτόντες δε οι Αακεδαιμόνιοι τοδ εγχει- aeἡματος, δεύτερα ε πειρωντο των Mεσσηνίων διαλῆσαιτο συμμαχικόν. ἀντεισόντων δε των Ἀρκάδων παρὰ γὰρ τούτοις πρόπιζον ἀφίκοντο οι πρέσβεις), ουτω τηνεπ Aργος επέσχον ποσείαν. 'Αριτόδημος δε πυν9ανό. 3μενος τά πρασσόμενα ὐπὸ των Αακεδαιμονίων, πέμπει καὶ αυτὰς ἐρησομένους τον Θεόν. η δε Πυθία σφί
Κὐδός σοι πολεμοιο διδοῖ θεός ἀλλ' ἀπάταισι
Κρείσσων. εἰ γὰρ Τ) 'Αρης κείνων εὐηρεα τεύχη, Καί τε χορων τεφάνωμα πικροὐς οἰκῆτορας
c Hos incolas halubre, Wzum d o sinιul ex oec bis latcbris Prormnipent. Sed hune finem non ante videtur sacra dies,
509쪽
498MESSENICA SEU LIB. IV. ' τότε μεν δη 'Αριιτόδημος καὶ οἱ μάντεις ἀπείρως εἶχον
συμSάλλεσΘαι το εἰρημενον ' ἔτεσι δε δςερον οὐ πολλοῖς ἀναφαίνειν τε και ἐς τέλος ἔξειν ἡμελλεν ὁ Θεός ).4 'Eτερα δὲ εν τω τότε τοῖς Mεσσηνίοις συνέβαινε τοια τα. Αυκίσκου ') μετοικούντος εν Σπάρτη την Θυγατέρα επέλαβεν ἀποθανεῆν, ην ἄμα αγόμενος ἔφυγενεκ Mεσσήνης. πολλάκις δὲ αυτόν φοιτωντα επὶ τομνημα της παιδὸς λοχήσαντες ἱππεῖς των 'Αρκάδων αἱροῖσιν. ἀναχ θεὶς δὲ ες την 'IΘωμην και ες εκκλησίαν κατας ὰς άπελογεῖτο, ως οὐ πζοδιδοῖς την πα- τρίδα ἀποχωσῆσαι, πειΘόμενος δε τοῖς ρηθεῖσιν ὐπὸ του μάντεως εἰς την παῖδα ος ουσαν οὐ γνησίαν. ταύτα απολογούμενος, οὐ πρότερον εδοξεν ἀληθῆ λέγειν , πρὶν η παρηλθεν εἰς το Θέατρον ἡ την ἱερωσύνην τότε της υρας ἔχουσα. αἴτη δὲ τεκεῖν τε την παῖδαώubολόγει, καὶ τη Αυκίσκου γυναικὶ ὐποβαλέσΘαιδούναι. νυν δε, ἔφη, τό τε απόρρητον εκφαίνου '
ηκω, καὶ παύσουσα ἐμαυτὴν ἱκουμενην. ταῖτα Οὲ ἐλέγετο, οτιην εν τη Mεσσηνη καΘετηκός, ην γυναικος ἱερουμένης η καὶ ἀνδρὸς ποοαποΘάνη τις των παι- δων, ες ἄλλον την ἰερωσύνην μεταχωζῶν. νομιζοντες οὐν την γυναῖκα ἀληθῆ λέγειν, τη Θεω τε ε οντο ἱερατευσομένην ἀντ' εκείνης, και Αυκίσκον συγγνωτα
ε ἔφασαν εἰργάσθαι '). Μετὰ δὲ ταὐτα ἐδόκει σφίσι - καὶ
510쪽
μαι γάρ εἰκοτὸν ἔτος ἐπίει τω πολεμω) πέμπειν αὐ- Θις ἐς Δελφοὐς ἐρησομένους ἰπὲρ νικης. ἐζησαμένοις δὲ ἔχρησεν η Πυθια Τοὐς τρίποδας περὶ βωμον 'Iθωμάτα Διιπρώτως Στήσασι δεκάδων ἀριθμον δὶς πέντε, δίδωσι Συν κύδει πολέμου γαῖαν Mεσσηνίδα δαίμων.Zευς γὰρ ἔνευσ ούτως. απάτη δέ σε πσόσθε τί9ησιν 'μ), H τ' ὀπίσω τίσις ἐςὶ, και ενθεον απα-
ταῖτ' άκούσαντες, γεγονέναι τε ηγοῖντο ὐπερ αυτῶν την μαντείαν, και σφίσι διδόναι τοὐ πολέμου κράτος. οὐ γάζ, αυτων γε εχόντων ἐντὸς τε χους τοὐ 'I9ωαάτατο ἱερον, Λακεδαιμονίους προτερους ἀν-έντας φ9 σε-σΘαι. καὶ οἱ μεν ξυλίνους κατασκευάσαμαι τρώποδας ἔμελλον ' οὐ γάρ σφισι πεζιῆν χρήματα, ώς χαλκοῖς ποιήσασθαι. Tων δέ τις Δελφων τον χνη- 6σμον ἡγγειλεν ἐς Σπάρτην. πυθομένοις δὲ ἐν κοινῶμὲν οὐδέν σφισιν ἐξεγένετο ἄνευρεῖν σοφόν, Οἴβαλος δὲ τα μὲν ἄλλα οὐ των επιφανων, γνωμην δὲ, ὼς ἐδε- λωσεν, ἀγαθός, ποιησάμενος, ῶς ἔτυχε, πηλοῖ τρί