Commentaria unà cum quaestionibus in universam Aristotelis Logicam. ...

발행: 1603년

분량: 614페이지

출처: archive.org

분류: 철학

291쪽

his assimilatur necessarium,qui modiis figni- fimi, qtiod semper est. Suntaliae iraturae, quae habent actu tra eum potentia, i. Ha sunt,qinia tisi semper fuerunt, vel non senip rerunt,& illa si comparemur scam id, quod actu sunt 3t id quod potentia Reritnt , inuenirinus acili perstesiore ni esse, at nati m priorem,i. nobiliorori potentia, gares persectioil modo existit, 'liad. est, quam este potest : at poteritia prior est tempore actu ipso e quia prius tempore Potueruntes.se, Piam'sunt & fierunt, tu les sunt naturae istae eortii pii es.& in his invenltur posit, .

te proprie, sc contingens. Aliae sunt ita itae ; quae minquam Perme. ni ill Hala acti in perfecto, icit semper trianent in potentia, lac si velis num rate iri, Detrum maxrannm . nunquam Pt ruenter a ad illurnisi vi lactatur continuum . non dab tur minima pars in tempore, & motu fresidum Aii'. ni; per ei tensa lactuin coiitum Mirin: iii his inuet in tu in possitave, quatenus nunqinimad actum set fictum peruenire possunt. Cuiri girili ham In rerum iste sit orcio , it

id se priniae res prinio loco. dae lectritis o , ulti Modu . uio uero ista postrema constituantur I, Sinti modi eis eoi respoitilentes eunde obser. abunt ordine, Si ha ne eetario iret pe es ad possibile, contingens,&impodibile dcinnie incis, ista te tu oti linε exacti prosequi Mq. . taphylim est i satis su ista c. a explMrata omni attigille , haec de textii, inter pietatione.

Citra ea piu hoe oportet breuiter e ,

digeommunis era eam litin irat dicens , ni M. di m esse et unciationis coit postlionem: terminat m, i ura erit in In tremo considera.m s , alterum e si eius significatio . ii est usurari significat . in dispuror disputationem gnificat, se lego lectioiirari, alteraim est uerbi eo in potulci quod e st ipsius sorinale. , Ssit igitiit reiculi in dupliei differentia qui- Quot isdam determinant uerbi significati neni ut pleA In. docte disputat,uel iter eurriti alii deterarii. dus.

. re est possibile . Idest ista compolitio est pes s bilis Petru cui dici tales autem lamistiua . di praesciites. iod si ob icias esse plures in Hos, nερο

uersi, falsum, res pol, et S. Tlio m. istos nihil addere a 3 simplices enutietationes, ide. r.est dicere pertus curtat. Se Petium eurrere est uer Ura . Droploea non habet peetiliarem dis ficultatem, tam hic praetermittuntur. Alberi. tract. a. tap. .dieit illos modosumtum, falsunn , distet te abist s , quia nouain pliami tempus dieii. sicili isti qua tuo . . Alii p rates etiam uuvios multiplicant e. Da in eo tripoli ios,em determina lues, tu sel-bile, opii ab le t sed hoc est in ulli plicare modos p aeter artem,sc rationem. si qm ah js uerbis,' ita inuis eundem fici ei, ζψ tibus statu in ira luni di fili uirit. i. '

rans . Ial ter praedicariam subiecto sntu, que defit, uio est etiam Auerro. at G et halie ' . definetici nenico in muneri plusibus ni odisia . 'eilli H . dieuntque Arist. hie Iolum praecipius eoiisi scri fle. s Sent. Arrarea hocae uertendit ira est primo quod 1 Fui id triplex est e lunetationi sui et ema, tu superit sdix rnira , totelia cnim est habitudo praedi. tara ait iii bi ctum , tripli euer aut e pr sicam se rabet ad subiectu in . iunis est triplex materia: primo praeci eat si aliqi od ita inest is biecto, ut non possit non inesse , iit homo estani ni it . Se tali i est tua retia neeessarici alte rum non inest, sed tiee potest ines e. Q honiis est lapis, Ze tali gest mater a remota, i ta linis possibilis i ali iid non inest . se potest iii esse,

292쪽

In Lib. II. Optit IIII.

im mirem triplex si materia triplex eriteri citra rex, necessatium, impossibile, contin gens; nam possibile , ut docet Boet. ola uoce cisteri aeontingentat di quia possibile con . pollitur . Scim enim Hvpossibile, sed non dici Imas,tri contingens, ideo adclitin pollitu te. . suntl. Aduerte feeitnda , quda duplex est eon positivi in modali et tineiatione, altera est dicti, ut haec tornpostra, Socratem curarae: H-tera est modalis totitis, ut Socratem curiere

est possibile teluando audisnaodum deternit. nare maternam totius erisiciationis, leu ma positionis.ilitellige de e .cto, ut notant A IM.tract. .e. . 8e Alex qui enim disit Socratem Irrae. est possibile, determinat compositio. neni illa Soetate currere, non sit rotam ly tam mula leua ι nam modalis ipsa nulla cor . tingens, sed iret impossibitis, et necessaria. Praeterea clitando dicimus modi in explic te nraterram , intellige eue Anina On. &Tertia qualitas est praecipue a modo, stant enim duo nio si uniuersales, necesse,& unpos, si e , & a citii uale nies, & duo Paitaculares, pollibue,contigeris.& aequitia cute dc secundunt hos,mo es uni re sales, Nil particula. res d cuntur.

Dicta, quare illi duo sunt uniuersales, hi duo partieulares dico, quia necessse est quod

omne tempore Ita est, impossibile quod nullo reni pore: propterea uniuei salitarem term potas claudia, me hqui dii alich. vel n6 aluitapta purea re n potas particularitatem habriae. Dicterea necelle, vel impoliunte si superiori, vel viuueItaliter i. O ὲuguri I, vis tibiau. tiar umiret lati terr Idem en in e st dicere, ho-nIO necellario est an iri al.& omnis homo ne cellatio est an unal , di homo impossibiliter est ico, Ec niti Ins homo est leo iret I qui ac triniliter. Haee sumerarit cima quae I et tant, i Me hain Iuuin1uctione di cta a nobis sunt. P. et t. Hunn non esse materiam . materia

Quid sit

4us matariam Illam ,&aliquando explicat materiam.quae noti est, ut qui Metti Petriuncurrere est nece ista tali licui aliquando luidimus, 'itae diuidenda non lunt, compo-uinius,quae componem a non suin, o quan do dici aras hon o non est animal, leo est in tionalILEx his omnibus neue colligitur, quidui alis enunciatio modalis, di quotuplex, & tlO Muncia modo non sunt plures quam hae, quas Ari'tio , di stoteles enarrat . di orantum ab aliis omni

Plex . Utra quantitatem modalium,adurate tu Dequb eis elle implicem quatilitatem , duas ex Parieritate subiectoriini, tertiam ex parte modi: est eni inmoda in inodalibus duplex lubieci unH Alci P .n sius dicti, luod Albertiis vocat subiect si locullianis, In hac, Socrate currere est pessibile.

Sociales est subiectu lociuionis: altei si est subiectu totius incidalis, qd vocas sit biectu ei. si

matiouis. Et iuxta haec dito subiecta, iii surrat duplex quantita altera ex dicto. Ac seclidum hanc. 'traedam nicidalis dicitur viiliae: satis. quoa ni particularis,quplam indefiuua, quudam tu gularis, ut e nunclationes simplices. Ad secundum subiectum enunciationis,

Quod est ipsis ira dictum liuegi si, semper mod,Iis est si neu ras,qvi illud liuegrum dictu loci in h. triri unius lingularis iubiecti , cum non possit distribui rutrum iῖ .uar.

librinuicem essEdiciantur. Cap. IIII. V Traim auten contraria est in mario negationi , an assinnaesio a renationi, ct oratio orationι quae diacit. s omη homo illus en, ei qua est, nullus homo instiuin, aut omnis homo iustiH G, i quae est, Omnu homo iniu

stus s. vi, st calliaraustus,non scallias tu's. Callias iniuμus vi, utra ia-ru contraria 6ἰVam si ea quae sunt in

voce sequutur ea,pia spia in intιlh ctu, illic autE contraria ut opinio cinurar j, ut quod omnis homo rustus est,ri qus somnis orno iniustus est, etiam in 's

se es misit resese habrire, okod si nem

quinta ,seeunta

ius.

293쪽

Quae si nunciari contrariae dicantur. Isso

'od bonum Uralia autem,p od nobo magis verὸπ mnis est tontraria: num,est Do : alia vero, Pod malum e nisestum est Pod bac erit cFtraria. Illa utra barum contraria verae / Er se est vero vas Pod malum vi quod b I nascondum Damnam contraria. num s implicita vir etenim Fod aon amarbitrari contrarias opiniones bonum s necesse s e ipsum eun- donni eo quod contrarior m sunt, fal- dcxnοριnari. Drn M. Boni enim Pod bonum est, ct Amplius, fletium tis atra similiter malι φιod mesum est,eadrsonasse opi - Norarest habere. σ hoc modo videbinio est etiam vera siue plures, sitis una tur bene esse dictum. ut enim videbiast. Sunt autem icta contraria ,std non ea Pa est co radictioris, aut numam. eo quod contrariorsi sint contrariaμnt, Pora uero non sunt contraria, de istis

std magis eo quod co trariae . videmno quae est ueri opposerar ulr Si ergo est boni Pidem od est bo- ροι hominem non putat esse homιnem,nson opinis , alia autem quod non bona falDs est, si tuetur he eontraris sent, est: est autem ali Pid aliud Dod non etiam o alis, que 'nic tradictionis. est, nes e se potest: aliarum pudem semplius, ImmiliterΡ habet opinio In ulla ponenda est nePe Paciιn Pe es boni quod bonum s, ct non boni Podst Pod non es opnantur, neque pια - no bosum G, O praeter has boni quodcunque non esse pιod vi, infinita enιm non bonum vi , oe non boni pιod bonu

yauones . ex oppositis νero generatis- Pam autem uera uere contraria es, mul alines,Pare etiam fallaciae. ' es enim Poddam non bonam malum. quan is

ti Utur haraan contraria . es altera et boni, Pod bonιim , si uniuemliter su

294쪽

bonum,eade est l.ptae opinati r , quod pucqvid bonuruist, . quod bonum est: hoc autem nilui d=ra ab eo quod est, φιοdom e quod es bonMn, bonum es: similiter auton, o in non bono.

nes, s negariunes, nota earil quae sunt in anima omni um est quod ostirmation I contraria quidem negatio est,pis de eodι m viuuersaliter et vicique es, quod omne bonum, bonum es , uel qMod omnis homo bonus , ea Paes, quodnua m, uel nullus: convadimyiae au- . t m qi ses quod non binne, aut non ubi Omms . Manifestum est aulcm quoa ue -

nem, contraris enim quae inca oρρω-

Hxe est ut fima pus Iuluis libra , in qua Aristoteles Minisi unu proponit circa '. t oppositione: quod caput allu i non esse Aristotelis existimarrunt,inter cliuos est Porphydrius, & diibius est Ammou. At inita relici' iantiqiii Graeci, Fc Latini hoc tacui viti Acilio

. telis recipiunt i,6 erit inurale inlid exponere. - . Quaesta igitur huiti seri di est. Vtrum a f. fir m Mi l l OPPONatiar Inligis negat o contra

ria , an amrniatio de pIaediciaci conplatio vel bi gracia huic astitniationi, os unis homo elli ustus , ut Ia est Nogis Opposita, liel haee, titulus homo est i ultus, an haec, omnis horno est ioiulius & huic, soci ates est iustus uua inagis Oppol itur , Socrates est non ustus .au saee S rates est Iniustari: vis piae iii ca mn eli civiciarium. Nini si ea qliae sunt in liri sequuntiar ea propolii turaim, secundum quam ista viae lim deterini naticia est nemicat quae arentatant,consideremo;

Vix se fit cluet stio hiliusnio cli; liquis habet thaire opinio ite in ,bonum est bonum, veram. habet aliam fallant, bonum it Oii est bonum,&aliam etiam filiam, Inum est n)alsi. Peato, qtiae opinio haraim cillariam illi Opnositac str& uota ista umba Aristotelis. bi est una secui, cum qu m com ama j potali eue unus sensus, si una harum dii Mum est cotularia,

utra elit 3 siue illud si)sit dubitantis,sue a se res,tis , di ille sentiri est bonus, & ita expci . l

I melligitur in his respectu proprij subi

e I,alias enim non tiseni iant,narra Chi ira aera non est calida, tion tamen propterea est trigida: rei pecti ergo subiecti tui cepit ut utra usi; contrariJ oportet ligelligere.

Hoc supposito, est elatus sensus Aristote.

nil in est maluin s civi,d li vera sit' id est, si aliqiuando idem re sit , ut in cola traii s me dio carentibus fit respecta proprij si ibiecti,

In ista quaestione aduerte, qvini uocatur Nota

obuio Dissiligod by COrale

295쪽

De Entines t. contrari aesticantur. IM

--o imitetum intellectus, quo asseti triar,

vel vissent in iis alicui enune arioni, & opi. nati aliquando iudicare dicitur, ut patet ter. tio de ait III a cap. I. imgt Iari, inqt it, possu.rnus eiura uolumus: Opinaria aute des iudieaie,l oi4: qua Us alijs locis aliter opinio saniatur, ut uidebitur.

Nam arbitrari contrarias opiniones

ExeIudit responsionem, qium aliquis ei

poterat dare, nempe conciarias opiniones esse, quae fiunt circa res contra Has , ut opinio boni, & opinio mali contrariae seu t. Docet id non sufficere ad eoiurarietate in opinio num illi od dupliciter prob. t. Pιimo quia ea. dem est seriai se opinio contrariorum. Et secundo , o uoti si non est eadent, sed pliuea sunt, possunt arrabaei erae esse, ut opinio de bono, quod boni m est, & Opinio de nialo. Quot malum est: hae opiniones uel una sunt, Dei siue una. siue plures sint, aerae simili suiu, utrumvasit repugnat opinionibus cstrariis. Noa, Hoe e st ergo ut uiri aliud, nepe quod opinion contrar o modo se habeant, & i5: rariae sint, non tamen propterea qM1d contra .riorum snt: oportet ergo in inirest gandri opinionibus contrari js, duo modo contrai taese lisbeant in uestigare.

Nora. Ad ueraeqn Aristoteles dieite dε opinione esse eout ramois, ut, quod bonu est bonsi,& niatu e st naalsi, non intelligas de opinion', di iudieio actuali, hoe. n. fieri non potest, cualici actu iudice, bonum essu boniim , Salio diuerso numero actui riratum esse luna, sed de eadem opinione, intellige habitarali, i. eo. dem h ib; tu ut ruini Iecogni scitur. 'el, quod meli ita est, intellige de titilicio ital 1, & tunc sit sentiri. Piod est una opi Dici specie i eon raria alitem non sunt uni speciei: proptet illet durae actuales opinionesn n stirit c6traliae s. quod boniana est banum S quod malum est in alum.

In eip t Aristoteles determii a re hae quae .stionem , di cetque oppos tione eontistere in aegat Ioueci suum praedicau de eodem set baecto, non auteni in asti unatione oppositoisi: S p maior obat noli consistere iii alio,

ti ilia opponi iit , sed ii, finua essent opposita, quae illo opponuntur inodo, ne inpe asta in udo ops sitra , uel la Haius O propria alicilius: ergo non hoc niodo est ni ineιuia oppositio. Minor probatur: sit liceo p nio, boniun est v oinim: si eius Opposita lu: t,quae auitariant id.qd bono no D laeti t, uel len ouent citIx cou ueni ui t,lunt lasc in tu inera; nani dici pociasthonuin e st malium, bonuin est odibile, bona est inhonestuna, boniana est inutile, si init. terrea Oud licio propria,trat uri Non est arnabιle, boliun iton est utile , boliunt uola est scia an

duin: ii ig copposita hete sunt, insitiua sutur

sunt, c.

Oste sit, secundum qitam assicinationem

ctia: hoe autem aieit his iterbis in his causistit oppositio. in qua biis taliae lal fallaeta uero in his est, in qui biis generationes , genera tiones hie id ex oppolitis fiunt, secundum ri: . Pro quorum uel rum intelligentia est aduerteiusun , quod generatio est mutatio tauta Iaalicuius ex non esse adesse, qualido. r.fitali. quid quois non erat ante , tunc genet ara dicitur. Corri aptio autem est imitatio ab ella ad non esse, scilicet q Iando a liniuio cpioderat, non est, dicit in mutat una fuisse, uti de

uui ii iter oppolita iecu udum iden , item Pe

296쪽

In Lib. II.

cognitum est,& fient eorruptio est abente in

notiens rita error, & deceptio est ab ea co. xi trione,qua vere res eognoscenda erat, re cessus in illam eossuitionem, quam realiter,

quam est cogno inimus. Vnde si petas, in quo consistit vera eognitio dicam in eo, quod res, ut Est,cognosciturcii petas, in Plo error,& deeeptio dieam ante omnia in eo, quod cogito scis de re,qtuus iton est: sunt igitur termini cogit itionis,& fallaciae eris,& non eris, homo, Sc non homo ge relictua: oppositio e r. go sumenda est peramim Attollem, & ne a tionem eiusdem de eodem . Hae edoctrina in hoe consistit, ut quemadmoduis generatio in hoc consistit, quod aliquid fiat ex eo quod n5 erat, siue fiat ex terra, siue ex aere, siue ex alia Prauis re, ita vera cognita , ex eo, Piod n6 erat eognitu i & se, cura cortri pilo terminatur in non esse ita Ddeceptio consista in eo quod intelligat, quod non est res, siue intelligat hoe, vel lilii a fal. sum; eodem molo di oppositio in hoe,quod idem neget de eo se in , de quo afficinatum erat, & est subtilis non soluieti doctrana , sed etiam probatio et iisdem conelutionis , quod oppositio lit secundum a Trinationem, dc negationem elui de In dc eo de in .

Si ergo quod bonum est,

Tribus rationibus probat e5elusionε ill E.

Pii in O. tua sunt magis opposita , quae magisseeunda se repugnat iii veritare.& falsitate. i. quot si unsi in agri est falsilin, & altersi est magis vel si . sed ita te li ibet assitan tio. & nega

rem probat . quia contraria niaxim E distantimilioretra Ostendit: ista propolitio . hun si est boni ira,est magis vera , qu n haee, botriam non est malu mergo,& ista, inagis silia, bonum no est Titium . quam haee, bonli est malum, & ita duae istae apponian tui . bonum est

bousi & bonum n6 est bot si, & aliae ditae inter se, nii est malu & bona non est mal P. Picibat Mod illa sit matris uera,q a secudum se est vera. i.inr media e,& sine eausa. Si enim dicat Pus quile bor si est bonu, n6 est causa'. at illa,boi si non est ni alunt, est tresidae

rea. u. t u usi est ri alli, quia bolisi est bonu. Ista et go oppoueti r,bout m non est boni iii , non aute illa, quael inplicita est.3. bonita est

mala: ista uocasiimplicitam , quia inclitisit

illam tanquam priorem. bonurn non est ho num,attεje rationem hanc, quae subtilis est.

Amplius, si ct a ijs oportet simili .

Ide probat secunda ratione, qui talis estrinueni utitur oppositiones, in quibus non potaliter, qui per affirmatione. Ec negationem suini ectrarietas, ergo in omnibus ira sirine tur, vel in nullis, qu Muioqui de oppositio est ei uiderationis: antecedens patet in his , si iu-bus non est coatrarium, ut homo est homo,h:e eni in non aliter contracticimus, qua pernegationem eiu Mein falsam. s. homo non est homo, ergo etiam in aliIs ita erit, inqvibus conciat iusti est: quo Di in his dicas noti elle oppositionein ergo nec illis: respondet ouod si in istis laluatur Oppositio per athrarati ue.& negati cinem, diadem erit Oppositio in illin.ca etiani possi inus illic negare, & affirmare.

Amplius similitis se habet opinio 1

Haee est tertia ratio, clita idena probat Aristoteles: argumentum autem est huiusmodi.ista. bonum est bonum, & ista , non bonumitoli est bonum, sunt verae,& ise subiecto op. posito penes finitu, & infinitum; hae amem Luae, tisi non est bonum, & noti bousi est bonsi.&oppositae secundsi subiectum, unde h.itum duarsi.& illariam aequa est rat .m sed huie non boli si non est bonsi, opponitu ua, non bona est bonsi, ergo, & itii bona est bonum , alte a bout m non est bonum: quod

a me illi, non bono non est bon si , opponat ut illa. nsi bonsi est bonsi, patet,quia n6 opponipsit ista,nsibo ita est matu, nee ista, tisi botiano est malua , ita essent duae oppositae vetae. od probatur:& ut hoe in eclientes appareat illime in uniuersali. oeii 5 bona non est

bonu .viς vera est; si illa est c5tradictoria, nobo id est malu ,est vera csi illa; si istano boti sin si est inalsi, et est vera,aliquod. n.no bonum non est malu . sunm . quae nec sunt bona, nec mala mora luer loquelo; lapis. n. nec est

tra ergo illi opponitur 1 sed ista non bonum est bonsi, quae negatio elus se est. & salia, ergo & illae ita opponentur bonurn non est ho Q.& bonum est bonum: est autem argi in metu hoc ab oppositis: ita se habet negario, & affirmatio de non bono, tu Massirinallo,

297쪽

& negatio de bono, illa opponuntiar secun . dum asti inlationem , εc negationem eiu celem, ergo & haec.

interest, oec.

Concludit A ristotioppositesonem omnem secun ili assirinationem, & negati neni esse primo suinendam , tam in eoiiciarijs quanaineontradictorijs, ut enim opinioni , omne timum est hontrin, opponitur opinio conistrat ictora E, cli d ieie, non omne iri num estia cium, ira 3c opinio istaeonitari , quae dicit nullum ntina est bonum, utraqι enim negatio est eiusdem sitie in viti uertat , siue on uniuersalite I sumitur negatis.

erat dum siti si enim vox est notaeorsi, quae sunt in inrellectu, uitellectualitem oppositae sunt illae opiniones, viae seministim assirin tionem.& n 'gationem sunt, in hoc etiam e lena eniinciationum vocalium ccsistit opis Postio, & siciat eoiuratiae opiniolus demia simul esse nequmiit, ita nec In voce contrariae, vel Mintradictoriae enuntiati ciues verae lin ut ciunt de eodem . Dici, s simul l quia de eodem enn Narrae verae, di contradictoriae polliint enanctari, ut de Petro quod est albiis, & qu8d non est albus, quod ledet,& non se leti ted simul. id- est pris eodem tempore id omnino repu gnat, supra liximus. Hie est unis ea pilis, fit mittis libit de interis pretatione Arist. si aliqua pretetermissa sunt. eo sustuin est, quia sitis loe s copiose,&ex cte tradentur, Deo taleare, emi sit xlanain tempiternum. Amen.

B. V. M.

298쪽

FRANCISCI TOLETI

COMMENTARIA,

Una cum Quaestionibus, in libros Posteriorum

Analyticoruni Aristotelis.

T es bucto, insiriptione , ordine, proce H modo, os diis

circa primum ad riendoru est, Logica, ursaepe diximus, in hune usum si isse inirenia

299쪽

Quaestio I. 16 s

ma aetatem n odum nempe ait cursum,& ra. tiocinationem ostendat, ex plicet, & doeeat,

atque hie est usus,& neeessitas Logi eae: Leetenim modum et Enoscendi eciam simplieta radat , quod LeitIm est in praedica inentis, tarmen ea omnia in compolitam, & dilaur. filiam cognitionem Oresinantur. I. um . Est praetemea, adu et Iedum veritatem hae,

quae dileurici habetur, esse iii duplici disterentia , quaedam est , mura cogi titio die tiuscientia , quaedarn uero et Ius cognitio clim. diu opinio; seu clarius. Praldaria res opinio ne,Dasdam scientia discurret tura cogitoici.mus;ea se uti trur, quae se se habent, licui eo. gnoscantiu . nec aliter se habere, pollitiit,quavi intelliguuciat. v. g. scini ira hoinitie in , ellelis.bile,quia re uera Ha est, nee aliter este P . test,quin homo sit risibilis,& nobis inanite. sum est ita id elue: propterea scientia,cognitio veta, necessaria.& clara dicitur,de his ve- Io opinanivir, quae sie te habere non e stat, sed coniectura, At probabilitate qtradam eo Ri Oseunt in , qtrare aliter se habere potiant, quam opinantiit:&lde opinio inceria, ob scura,ac mutabi ita, cogit illo dimur. Iuxta has curas cognitiones duplex est in nobis discursus, Sc is, quo scietiam conse , IN M.q Ii de Inonstrario duitur,flc is quo opinione in ,qui syllogi linus Topicus nunci pa- riu unde fit, ut Logica maxune in hae utra. e que parte uerset Ir .nempe . Demonstrata , α Topiea, quae Dialecti ea peculiariter diei soleti harititi altera his libris e5tinetur,nepe demonstratio . altera uero lib. Topicoriun..isi Est igitur hola libro tu obiectu, dc initeria

circa qua uersantur,den oti stratio; ii Epe syllogi inaus.quo scientia rei si cosequimur, Quae leni Bla est c6nrianis ominu Gr Ois,3t reieon nisi Latino tu, immo ipsius Aristotelis,*ii Ioecio si c. . proposuit obiectsi Analytieae parias I planx demonstratione , piκmittendo. ifi cognitioiiε syllogismi in comunt, taquatiniuersaliora x oblecto alit apparet qualitast utilitas huius parias Loguς, a qua uelut abuistirunt Elo neces Iario scis telidus depe leui. ΟΥ-- At circa hoc filii Amra ora lententia in uaria,& hoc Prologo, non in his libri lemonstratio. esas ta . nem iΟIam per se dis etiam definitionem esi ades. siderari: proptet lemonstratio obiectum

non erit,eum n.n omnia, quae in hac pirae

rerem ant quillam irin ores quoru In ratio: nes praecipuae sunt.

Primo ad Logicum specta ractare per se

sic si pertinere usi potest sed noua pars I. xi

eae est,' tuae desinituit e coli dei ei, nili ista erago ad hae parie pertinet: probarit minoie, a ii ad ali aua parte alia splictarct, maxin eo. Topicors, sed ad ea aio ptinet,cu Tispicus ibi nodi finiti Oile coli Diat, sed eoi structam examinet, ut notat Alexibidem in principio. Secundo, etiam si non e illi dena sill ratio, adhue definitio ellet, de a Logico G siderar tui . ergo definitio no propter demotast ratio, neni, sed propter se in Logica contuleratur. Iliaeterea illabilior est definitio ipsa demostratione, eigo non ip itu Scausa debet a Lo.gi eo considerari, sed potius demonstratio P prer definitionem: antecedens pater, ex Ariosto t. T. Me a. exl. 4.nobilius, si liqui uest seire vi id sit ho irro, quani clitatis sit: Sed illud ha. heriit per definitioneria, hoc aiuem per demostrationem: ergo potius instrumentum est defit iri , quan demonstratio. Ob haee igituralIetulit horarin libroriani tarn demolistrationem,cliram definitioinem este obiectum. Haec sententia non est recipienda, multis i qe cautis: primo,quia est conua eommunem v Momnium Graecorum, & Latinorum opinio. Pp'Π' nem. Secundo est etiam concia Aristotelem. R nam I. Prioium capit inproponit se intende. recte demonstratione di iterere: prius autem

de syllogismo, lici iam de superiori,quo loe. defin aio non per se, sed eum demon strati ne sumpta ponitin, alia n.aiate syllogismuesse tractanda, cum lyllogit mus nou sit definitione luperior. Tert o. sententia ista est esitra rationem primo,sicut tot u S scientiae Rui. cuna est eo ni mune obiecti ira, ita partiti ieientiae unicu est per se particulareosiectum: sed libri hi uita pars Logi eae luia, ergo unica est eoi si per se cibie etiam, non ergo desii uio si mul, & de . Itonstratio per te consideratitur praesertim cuni araxi ine disserant, definitiae enicii est iu strutrientum simplicium, deι-ι - stratio compositorum; defit,iιlone , cliud rotu demolistratione, qualis , & propter quid

sit scimus . Hoc argumento cogui,tui isti ponere oblectuin horum librotiani modum sciendi. contemplatites autem tritum tu stri tutorum diuexuinem , asseri ni tale

300쪽

Prole gomenorum.

t 'ut elis aequit oram . Sed consutantur hoc argumento. Vel iIlivi est pure aequiuo, cum,uel analogum: si pure aequiuoeum , G-go Iam non datiar unum obiectum, cum in eo nulla sit unitas rei,sed solius vo eis: si ure est analogum, et go unum signifieatrum est propter a rerum .inario, rationes huius leti tentiae inualid ssimae sunt. Ad p i- Ac primam, resp6detur eum Eustrat. pro mam . Ioσo L. Poster. definitione hie noli eo siderariseeundum se, sed ut est eausa una , qua proba mus pi ilione ni inesse subiecto quo et a m do aliae causae quoque hic eonsiderantur. Ad

Trator C amem argumenti . Eustrat. admittat

Metaphysicu perte eonsiderare definitione, sed mihi hoe n si satisfacit, ni Metaphylicus

eam considerat, ut dieit rei substantiam, nouut est cognitionis instruinentum : hoc enim Logicum est,utast xlt Aturr. . Metaph.eom- mei H. x Propterea neganda est maior : Logieus enim non per se, de immediate definiistionem eo ni ierat, sed ut ad demonstrario. nem pertinet; quod optato e dixit Aegidius in prooemio I. Priorum; ut enim intellectus

operationes sirinplices iton sunt propter se, sed ad compositas ordinantur e ira, & defini tio . quae simpliciuna est, non propter se, sed

ad argumentatioi em oris inatula est: nee ex hoe sequitur defini Non Enon tractari exacte in Loo ira et ut enim Physic exacte deforinma,ct naateria dicta, Sc de anima, 8c reliquis, licet ut ad eorpus naria tale oris inantur, ista tasideretrita,& Logictu de definit Iolle. Aure r. tracta. 1. suae Loquae, capit. F.dicit hane partem Logας. de defit illone, non ex . at ilinde po iset opta medici, quod quamuis Logicus de defiti itione per se ageret, tame talis tractatus O milibus libris de argumentatione anteponendus ellet,eum sit sim plex, esset

. - Iu in mediate post praedicamenta.

' ς' Ad seeum a respondetur facile, si demon cu .m ' stratio et set ablata, maneret de filii tio, sed L

gica esset manea, nec habeIet eam, rationem quam modo habet, eum eius fictis minetur. Ad ter. Ad tertiam, negariar de fi lillonem esie p tiam. tiorem, nec Ille textus quicquam eontra nos proh air illic enim H Pit nobilius esse seueouid res sit, quam sol uni qualis sitrat demonri ratio non solum ostendit clu.ilis res sit , sed propter quid etiam talis sitem hoc autem in cluditur, quid sit:& haec est maxl ma cognitio,nempe scire res pra suas causas, quod demonstratione fit r immo fi textus eonfidere.

tur . est eontra eos: nam subdit Aristoteles ra . tionem, qua rest melius seire quid, quia, inquit. qiii sit ciuid, facile stiet quater ac si diis eat,qui leti defiti ire, scit demonstrarer hacteianus ὸe stilaiecto, ituti e de inscriptione horum ti biolum dicamus.

λυπικων υς ἐρων, id est, res liu motiti I posteriorum, lii cuius gratiam prius quid relOlu io sit explicemus: cirra quam uehementet

neoterici ai gladiantur.

Resolutio igitur, ut Alexan. 6c Philop. s. muid re Priorum ii principio asserunt, non est aliud et

quam regressus cinulam rei in ea principia, ex quibus est, seu a quibus pendet, ver.gri .clieorpusὶ aliquod ex elementas constituti m.

dissoluitur,lii eadem e lenietita rcilii: talis rodit is re lolutici clieitur.

Est autem haee resolutio duplex, quκ iam Raesolitis

realis, quaeda in ratὲonis: realis est quae in p tu, alia sis, fit rebus, iacti ne iit ipsis realiter existe e, realis taut cisi uere mixtsi in elementa reso: litur,Cin ratiot ita tot si in particulas seca c. tesolutio rationis est. eluet ipsis reb.accidit,nc quide actio Ie existe. te in ipsis, sed liuellectus operat tolle ri et Imni ix in sui corruptione in elementa Iealiter resoluitur, ita intellectus sua eonsideratione mixtum in eleluenta redigintalisque resolutio rationis cheitur.

Hete te solutici rationis duplex est, altera Resolii. Mathematiea . altera Logiea i Mathemarica tio totaia est qua proposita conetulicite in piopitas u duplex .

hil aliud iit talis resoluuo qua inviiii N. , dc mali ea , perscrutatio quaedam mularu inius conelu.& Lopi fionis: sieut in Moralibus, eos ultationes sunt m. inquisitiones medioru ad res faetendas, ut docet Aristoteles 3. Et ielio. .ex quo patet,bacte solutione non esue detriolii ratione; demonstratio. n. per caulam effectu monstrat,resolutio vero posito effectu, mulam lmligat, res Iulio in ipsi demonstrationi deseruit, ut docet Eustrat. in prolog. 2. Poste.talis resolutio Mathematica dicitur .no loliis Mathematicus

ea utatur, co & aliae scietis et in proprias eat fas conentur sua redigere, sed quod Massi irratica frequentius, Oc clarius ut effcrant.

SEARCH

MENU NAVIGATION