장음표시 사용
331쪽
bandra praunins ex nobis tantum noti a
Iunis, haec demonstratio non est , nec scientiam facit simplieiterinis velint,alium nio. dum seientiae ponere, qui non est Der in sani,& per priora natura, quod falsiimestiquae enim demonstratio ex nobis tantii trinotioribus est . non est simplieiter demo Bratio i & quamuis peranodum i retrog tionis haec verba Arist.reserantur. sunt tameasseritu intelligenda .
Hae e est secunda latio, qua Arist.eundem repellit errorem, nempe si circulo eontingeret uti, fieret, ut i iam per idem demonstris. remus,elmul falsum est,esset aurem tune satis leme,euncta demon strare, scilicet hoc est,
ruta hoc est r Hoe aurern probariar sumen.o tres terminos, nihil enim resera in tribtis. aut pluribus , aut paucio tibira loqui ridem enim sequitiir ineonueniens ex ei reu lo, sint termini i A. B. C. tunc supponit Aristotel .lstum esse bonum argumentandi modum. quia A.isti B.est,ec quia B.est, taest, ergo de primo Mi ultimum, qaia A.est, zest natris B. sequi tui ex A. ouuso uita seqititur ex B.s qui iurex A.& cuius en eausa B . eius etiam est eausa A.*iod enim sequi tira ea consequε ,sequitur et atri ex antecedenti,& cuius est Musa eou sequens. etiam e st eausa antecedens, quod est tanta conleqiuncis . runc su. uramus eum turn in duobus terminis , quia A. est. B. est . per circulum valet regellus, elu a B est, A .est,argumentor igitar,quia A. est, Bast, v quia B.est, A .est,ergo de pta momi ultimum quia A. est, A.est. Hoe significat illud quod Arist. dicit, ponatur A. loco ipsius C. idest quemadmodum ex ipso B.iα- ferebat ira C .Ha et insertur A.ergo sicut C.infeIebatur ex A. quia eae infitebatur B. Va&A. quod infe taurex B. inseretur ex eodeΛ.ea quo ipsum B. inseretur: unde ex seipso in feteriit & tantum drano strare conringetiae pet idem,quod falsum,& absurisum est.
s At veris neque bore possibile.
Hoe est tertium argum Etum, quo cireulsi in demonstrationib.rer est. supponit unum. quod dicit ostentum esse primo Pri . cap x. uno termino , aut uua postia proposit Minae nihil iis tri necessarin, sed opus esset bus ternunis,et Juabus proposidon Zus nilarmis, id est non paucioribus: Ex his aurem neeessario sequi tru alterum,& probar, si Quia
logismus vii neeessario inferi, ergo eae duabus propositionibus, alteriam potest iii fertinetessarior modis est argumentiam, si circiIlus est in demonstrando, esi demonstratio sitsnlogismus,opus est tribus terminis, & duabus propositionibus, nempe, A. B. sed circulus in his non p5t esse, nisi sint oia mirent.bilia, e5uerti intur debent, A. B. C.Mlinuice, tune sic, ex tribus terminis tonuertibilibua
non fit syllogismus, nisi in pruno modo primae figuret .ergooεs demonstrationes debent fieri in illo primo modo; aliter non esset cir
culus. Praeterea essent interm uiri collueruabilibus, alias non posset cir latitet syllogitaria fit enim circulus, quando eum e nctu.sione, & eonuertente maioris inserimus in iis norem, vel cum exlem conchasione, dc conuerietate minoris inserimus maiorem uniis
uersales atri propositiones assicinatiuae non possunt uniuersaliter eonuertii nisi qua dotermini sunt aequales,& eonuertibiles.Ex hiria eludit ar umentum vanum esse asserere, mnium esse demonstrationes , & eueulturi ino buseonting re, eum non id sit, nisi in unoni odo primae figurae, & ut in eo nuertibilib . multo uero plura snt quae demonstrantia r. H ic oportet notare uerba illa, quod in se. tunda, & tertia figura non est ei rem lusi, aut non de aeeeptis: explieant D. Thoni.& sere omnes, ob id in his duabus figuris, non esse cireulum , quia cum in secunda , una prae, missa sit negat tua , altera assi renatiua, comelusio uero negativa, si volumus eiiculo syllogizrie assicinnitiam, fiet syllogi inius expuris negati uis, qui inutilis est . In tertia vero meoneluco sit particularis, praemissae
uer .atit uniuersales ambae, aut una par tieti latis, non poterit syllogixari circiato nisi particulatis,non uniuersalis,alias enim esset argumentari ex puris partaculatabus, aut in .serte conclusionem uniuersalem ex ptae naissa parti lati i propterea in his figuras non est ei remiustat quia aliqua praemissa syllogi,
tur nempe negativa iii secunda fi lita, particularis uero in tertia , propterea addit Arist. si ei reuius sit, iam de acceptis sit. Exisponunt ergo,non de acceptis,omnibus, I. liisset circulus detur,nsi tamςn ambae praemisis
332쪽
θllo iamr in ariter. Huiuis possimus
exponere, liret in seeunda alia uando .careulariter syllogizeriu.hoe nt, mutando negatiuam in propositionem hypothetieam,
ridi in libro secundo Ptior.e.ε.& illic declaraulinus: sia hie Carmatus non est, eum n5 sitio ei idem propositionIbus, led mutaris, pr pterea dirit, si euculus fit, non de aeceptis fit. Haec est huius inputa expositio .
ctus oecillim proredimis,tae est potissimactem ni ratio, alteram, viae solum ostendite Iecius eatriam, sed non ipsum esse i & inline i demonstrario tantiana eausae,qui fir,emueffectum primo cognouimus,ae per eum i dagau in musatri, Ae sie admutitur regret uni fieri a causa ad essinum cognitu prius uua iuuat ad esse, sed regressus ostendit ea uintana secundum qiram ignotiis erat essectus. At quamuis ista sententia non sit spero b Resellicda, aliter mihi videtur posse resp6deri,& ma sentetiagis ad mentem Aristot. ex sententia poti m. Averr. num O. Th.. . eoeli. 1 f. ubi elegantissime & pro etia in desetidit Alexandium aduet sus Sim. ponitur
ti sta. . Dubiratur. An ut re essus n demonstra Hratiui. Uleo, igitur, omne semonstratio. rentia
stendere causam, quod absque olla distinctio & alio
ne eoncessit Themist. 1. Posterio cap. 2.pto zam opterea aduerte. Quod supra dirimis, quam . uis existentis erecta cognoscatiu ante ea sa. id fit unperfecte, de pauieulariter, at Pomquam demonstratio aeeedit eum uniuersa liter cognoscamus, Sc certius, e clarius , quod docuit expresse Arist. t. Post.e.a . ubi diei et,si uideremus. triangulu habere tres angis.los .adhile dem 5stratione quaereremus, aut a id non cognosceremus uniuersaliter nisi demonstrotione, propterea in demo stratio es.sed si ella probat, licet ea dii crimine r n alis vado praecessu alimis eognitio imperfecta effectust vices si illa eognitio effectus fate
. y V sum uorari illum syllogismam. Pis pro .mus conclusionem, qua ante ipsi praemisissis probaueramus, ut si quis per interpositionem terita probet. Ecclypsinn, per qua eognomulus ipsam Interpositionem; talis regressus vitam dieitur syllogismus eireularis: dissieultas aut e n non est in eo,an praemissae sint lis causa conclusionis, qualis est conelusio Draemii Iarum : hoc enim fieri nou potest, Mnoe in pia gnat Aristoteles, nee est classieultas, an in diuersis generibus causariam posis esseMrculus,& regressus in syllogizando eum id mansfestum tu, nam demonstrationern ex veris,& pNinis &Gesse probamus, quia iacit stire, de econtra facere stare,quia ex ueti S&e. constat,ostendi arus sui opitando; nee eli ara
est dissimitas, an syllogismi ei rectus fiatici. tra causam,& elis fiam, in sit etiam tirant se. sum, causam per effectum, & itera eunde essectum per causam eande syllogizari aliquaeci posse sed dissimitas est, ancii talis tegressus sit syllogi streus,sit aliqua p: obatio,& petiale regressum probe In , 8c cognoseamus. - , iis Ra dub Nndi potistinis Me est, quia . . cum praemissae hui regressus sint probatae pri in pel tale in conelusionem, non possunt esse ipse notiores,& isse syllogi inius inutilis
in i,eum non ex notioribus procedit.
ratio ii ibus pei sectius cognoscimus causam, adeo tu peream regredi an ut ad effectu unium aliter cranoscendum , quod ignori ruerat a tue cautam :& hoc de regressu senu
Demonstrationis propositiones v. ras esse,veruain necessicia. Quid sit id, reul dicimus, De Omnis quid per se, uici uniuersale.
333쪽
qδ habemus demonstrationem et Gn
nratio. Aecipiendu igitur ex quibus, o quatium demonstrationessunt. Primo aut Merminemurigd dicim
' dees,o quid perser, gd νηιmmis.1 De omni quidem igitur hoc dico , quod si vinique non in aliquo quidem,
in aliquo autem non . nequealiquando φιidem,aliquando autem non; visi de omni homine animal, si veriιm hune dicere hominem, vera o animat,osi nunc alterum , o altemm , si in omni linea punctum,consimilιter. Nnum autem,s enim instantias ita scrimis,tanquam de omni inte gati,aut si in alia quo non, aut si aliquando.
4 Tσμ autem, quaecunque o insunt in eo quod quid est: vi triangulo linea in lineae puncti/m, 'bstantia namque imrum ex his est, o in oratione dicente quιd est insunt. Et Dd e nφιe inexistentrum sis,ina sunt in oratione, quid est decla-υηre; quemadmodum rectum ineri lineae,s circi tare,s instar, o par numero, o primum, o compositum, aquilaterum, ct altera parae longιM ;σ omnibus bis insunt in oratione quid est dicente bi quidem linea, sic autemnunurus. cosemiliter autem a in alfrtalibus singulta perse dico., macunq sit neutro molnsιnt, ac fidentia: ut muscz,aut albil animali. . Amplius, quod non de miecto diaeitur alio aliquo, ut ambulans alterum quid existens ambulans, albusιbstantia uero , re quaecrinque hoc alia quidsIn cant: non alterium quid ex
tem de subiecto, accidentia. Amplius aintem alio modo , quod quidem propter ip*m inest unicuique per ser quod vero non propter i ιm, accidens: quemadmodum si ambulate fulguraui accidens: non enim propter ambulare fulgurauit,sedeontingit, dia ramis hoc: si autem propter ira ni perser ut si quid iugulatum inter8t, Os
mn dum iugulationem, quoniam n
pter iugulari, sed non accidit inui
Qua C tin dicuntur in simpliciter gminibus per seste, ut insint praedicatis,aut illa insintsιHemr,σ perimμnt, σ ex nec ate: no.n. contingit no inesse aut simpliciter, aut opposita. ut linea rem,aut e ruam, o numero impar, aut paro est.n. contrarium, aut priuatio, aut contradictio in eodem g nere, ut par, aut impar in numeris inquantum stquitur quare se necesse ast rere aut negare,necesse oe perse inesse. id igituν de omni ,σper se,dcter m
Vniuersale adit dico, quod utique, sto de Oιδ, o per se, o stcundum piρμni. Manifensi igitur quod quacya uniueolia ex necessitate isent reD. Perse aurem re secunda p0μm, is Idem: ut perse lineae inest punctum,
rectum, etenim sec ndum quod linea o trianguloseciundum quδd triangulum, duo recti:etenim per se triangulsi, duobus rems aquale. Vniuersale autem eri tune, quan in quolibet, oe primo monstretur , veduos rectos habere, neque figura est . uniuersal quamvis est nMurare defigura quod duos rectos habet, sed non
334쪽
hura monstras quadrangulum enim Fgura quidem s , non habet autem duobus rectis squales. ularus vero habet quidem quodcunque duobus rectis aquais,std non primo, sed triangulum prius. Quod igitur psoduis priamum monstratur duos rector babens, aut quodemn que aliud hinc primo in
est uniuersale , O demovistratio perst
e luta. uniuersalιter es, de alse uero quodammodo non per st : neque de aquicrure non est uniuersaliter , sed in plus.
, Quoniam autem impossibile est, c.
Cum demonstrationem ex umet docuisset esse,nunc ad icit Thenni ex quibus u ris procedat, explicare inrendit, non enim ex quibuscunque,sed ex necessari s demonstratio est e M quia adhiae necessarium multipli x est, quale debeat esse. hoc rapite explimi, dακlixe ex plicat mnd sit dici de omni, quid per se, quul uniuers. literi haec n. Mi ii eis cellarii eognitionem opus sunt; plobat a Dram arite omitia deiTonstrationen esse ex Propositioniblis necessari s , qtua Id quod demonstratur.&clen Onstra ollescitur, est nece stamiam: at necessarium non demonstratur nisi ex ne si aliis, quamuis sylloginare posset, ut dicit u 1.Ptio. p. I. Argilatentatur iuuat Ai illot. hoe pacto, quod scitur,aliter te habete noti potest,ergo apiod demonstratiuὰ stetur, est necessat iuria, nam id neccssarium est, quod aliter se habeat non potest, Nat Lumei, turn est a superio-xi ad inferius ex parte Iubiecti, nam sciri superius est ad sciri per demoti stratio tu rex parte laeto praeclaati, a definritone ad definit mn , nam non pol Ieal Het se habere est definitio ne illari, i tune ulter us procedit argumetitum , quod scitur de inoi strati ii est necessas nam, de tale est, per quod demonstratio fit , ergo tali, deuaotistratio est ex necelsam Js,lnicit opoItere accipere, ex qui-hium qualibus sat demonstrationes , dicit ex quibus , propter pIOH. sit. .nes: clicit ex qlaaltus, propzeι quxi nen , circa quan est denicit Dinam Din nra n iaculi alia lunt.
De omni quidem igitur boc dico.
ptime, id praedicatum diei de omni .
quod omnisus inest inferioribus lubiecti, tu animal dematio,& hoie,quia omni diiciest indiuiduis,3e omni t pe, Se hoc negativῆ explieat dicendo,qfi pridieatrum non sie Inest . ut qui cis subiecti in serioribus insit, 'in Dda non uel alitinando insit, aliquatrito non .sed omnibus debet inesse. & onant tempore. Exempla ponion his pri positionitari. omnia homo est animal, Sc omni lineae inest puniactii me probat aurem tale esse dierite omni, nam cum instantias feri ratis, idest evinr darguere uoltimus propositione I non de omni die .dupliciter instari, is,stu si non de on1nibus dieitiir praeci catuin, avi si non omni tempore, lignnm iνtur,est ut Inique esse necessatium ad propositionem de omni . Nota ex Thi alistae. v.& D. Tho.Aliud essedi erile omni in Libris Priorum , quod ad syllogia an dum requiritur, quod uocati .aliqui, priora sticli, alitui iaci de omni in libris Posterioriam. quod ais demonstrarionem re- qiIiritur. Quint mmiit posterioli stimini: in illo enim lolum uniuersalitas in inferiora
bus subiecti sat es, in hoc uero vitemus opus est uniti et salitate temporis, sed prosccto ct elatatione inclut Themist. nam ad syllogiaetandum tanciam, non opus est quod pratisiis catum insit onmibus iii ferioribiis subiecti, cuin etiam ex salsis syllogietetur , scis sat est
quod uni uel salitet enuiuietur: unde tale diei de omni coli sistet in eo, Quo l uniuersaliter pretiacatum denotat inesse subiecto:at in libro isto,quod enui tiecur opus est,& etiam quod ver lusit,& omii tempore, scire in libro Topicorum requirit Ir, qiuris prol abilia ter insilit , in libro ueto Elei chor uni clxiod apparenter , & hoc uo . Dies nonne etiam est dici de nullo in hoc l: bio lico esse quiadem, nempe clliod de nullo urseriori subiecti dicitur omni tempore, Neu quis astitarnatione facile constat. & Mi quia astii in
tu in est piaecipuum , & nequeuum , illia
335쪽
miatuor modos distingulti primus est,prae. dicata triae sunt , de definitione Pi sitati ut lilinc ot tam per se praedicantur de ipsis, ut linea per se de triangulo cilciri r . nain es de iptius dinniNone, arannalus eni in eu fiplana tribus lineis terminata: si imilitςrpunctum est de definitione lineae, es .n .llit ea magnitudo,cuius extrema sunt duo punctarataque ad istum mi dum pertinent ona praedicata, quae sunt aut definitiones lubi ctoriam, Mit patres definitionum,udgMnera, disserent ae, & horum patres . Nota*autem Themist. quae dicuntur per se hoe modo in- elude re de omni, ut si sensius, illa di euiiti rpet te,quae cum sint de Duant, sunt etiam de uidilitate lubiecta, nec oportet hie sentirecu Paulo veneto, qui tron lotum propositiones has, sed earu in conuertentes ad hune a ciduin redueit . ut anil nal est hcarno, rationale
est homo. Ali I etiam identicas.& disparatas rediretit:quae cita lunt praeter incnteni Atilio telis,qui lotum de propriis propositioitibus,& nati iralibus piae sit tionibus,quales ad demonstrationem sutit aptae loquitur.
S eundiis nuMius est eorum, quae siet sunt subiectit , ut de eorum de initione sint ipsa subiecta, quales sunt passoties proprii riini subiector utri , Praepet te inesse dicu tur. Notant hic Pul opo. Si Themist. 8e b ue . quod primus modius est prae licandi per se, iste innaerendi per se. propterea dicunt ista,quae per se inesse dicuntur,ei Ie accideα-tia. Notant etiam ij csem authoies hune m dum non in eludere necessario diei de oriri I, nam pote st accidens diei per se, luanulis ito omni in sint. vrsii num toeli nato & grani. maiieu in homini. Huriit modi Arist. pi, o cquatuor e Xempra, pta nisi clereiirmo, & recto, haec enirn pcr te institit lineae, ae per earii definiuntur, nam tectum est illi ea, et ius ex rema nori egrediui rur a medio, e re tim est linea,eui extrema egre si urimi a me di i alteriam exe inplum est de para,& impari, criae per ii Minerm o dc finiuntur, H orum est otia de primi & cum polito, haec eni in inlui L
Sed dubitabis , quid per hae e intelligere
nun e uspi imus est, qui sola vi. ita te mensia verior ratui qua lectant binartiis, ternarius, quina. Alexam rius, Sc alij, comptilitas uel dest, qd alio uti & innieria meri iuratur,xit novenarius, qui tetna. Thomario mensuratur, dc similes, alij niusti. Quartum exemplum est aecllii laterum . Expli.& altera parce tofigius. Haec Alexand. iicit ca ur.
Esse palliones figurae. Philop. veto melliis Quarta
attendens Arist. In his exemplis , non alta ex Episi subiecto ponere,quam lineam, de numeri id, Arit .s haee duo posteriora et alnnulneris attribuat, eundum nam & numeri aliqui lunt aequi lateri . aliis I hilodi qui altera parte longiores, ut cloeem Arittanielici: cI tamuis pollimus pro Al xaltis rodicere,cl iod ista luut qui de in numeιH , ted ut numera iaciuiu figuras; veI quod non aisseribai itur numero, led lineae, tiani haec per lineant, definiuntur , aequi lateruin et in est habens lineas aequales omnes, altera parte Ioli grus h. benSinaetrales lineas. & ita figu raec unpetunt,q.iae ex lii eis fit. Ait erro.ii mens ilia duo in uniuersali dicit, et se p.issici. ne, habetitis latera i sedeon stat Aristotelem non haee duo in uia Iuer sui , sed ut numeris inlinit, nititerasse, Ac bene dιeit Philop.
Quaec nφιe uero neutraliter sunt.
336쪽
niiii.& D. Tho. ad initium lectioiari s. n uΤeti ins Tertius modiis, ut explieant Themist. Dinne det nani esse per se, nam ei gnus est at modiis D.Τho. & Philop. quos caeteri sequuntur est bus, eoriri, est niger , de onali 1 quidem sunt, per se . per se existerivi, ut illa dieantiir per se, quae Iton tamen praedicata per sepia dicantur priper se existunt, quod Themist. Philii p. pu nu, modo, nec per se insunt subiectis , euintant sollina ton lenire prinira substati, ste nec de eorum defitii tone, nec ipla se acta- enim per se existum, lecundae enim, de ueeio dcntium tablini definitione sint, at patet,om dentia iuptim neXistunt, treet cum distranti ni tamen, & te in per insunt. Aduerte etiamine; nam secundae lubstaritiae sunt de ita tura alios elle ni Odcs dicendi per se, ut patet, exprimatum, nou atut IT aeci lentia. D Metaph. e. 13. Ianaen isti uidentur magis Diab. an Alitet etiant exponit Philop. ut serendae pertinetcad negoti uni praeens, quamuransi id tant si iubstantiae dicantiu etiam per se hoc modo omnes ad demonstratici ni apti sint, te conue- tertisuquia non dicuntur de subiecto, i. i on tiusmina non est praedicandi, propterea nouniat pii. sunt in lublecto, vult enιm, tu per diei Ae su Inis, uel Necto, intelligamus este in subiecto. Sed si
tanti in ne dubio dicendum est hie illa dici per te, se cudis Q ae substat Nae sunt, siue primae. siue secvn.
de lubiecto dicutitur , sed quae ae subiecto alio, idest di Nilo duuntur, & quod Demini subrec lini sit, qu d etiam seeundis inest lub
arius Quartium ira, ut bene norant Graeei, modus & D. Tho. ciim caeteris, non est praedaea reti, pcr te. sed est inter caulam potius, & e flectit na licet
io em apti. Ouamuis non omnes aequaliter exponant. S. Tho.8c alii ex Latinis de secum eo intelligunt; haee enim est conclusio, quae sei rur si triplatitet, tum p in quo de suo subiecte, passu, praedicatur. N ad hae uti inui quar do, nempὸ in quo passionem de definitione,quae causa est, pr sicamus; ut ad dem 6srandum hominem esse risib Ilem, si ci linus ani trini tationale esse tisibile.Aliter exponsit
alit i & si ea colliganaus in quibus pene omalii contreniunt liu interam tam ciamus peculiaria dissidia Tiae m. Pni Iop.& Auera haee illorum est senteIitiar uelle Aristot. lum nici cinxi narrare, pranium, S secundum; horiunenini est ulus ad demonstrandum . re liter aper lepraedicandi; lecundus per se inhaereri.d t; tertius, per se essendi i quartus,per se eausancti ut accuratius esteras explieat D. Tho.
ille enim esse ius est per se alculus causae,q5
propter ipsurri est, ut Interire secululuin tu. lationem est per se effetus iugulationis: cireu interue securusum lugularione, ut uerablina sui tui pro an Drie illa, quae ex tali causa sequitiare similiter, domi ficium est per se melus don1ificatoris i at quam O emctus non propter illitis est , per accusens esse dic Linr, ut anquilanti acculit coruscatio , Don. D. ura ambulauit . emuseauit, fimiliter acetiari fomenti uineam inirenite thesiurum: hce
igniar est per se eluarto modo, qtiod propraecaulam, dc eflcctum refertur,& Me est de istis uidetur fauere, quam aliqui se uetitanta quae t giriar dic utitur in simplieitet seibilibus per te se, ut in sint praedicatis, aut ilia insint iubicetis; i .haec sunt,qus simplieiter ad scientian opus sitnt: qtra rnuis hae uerba non Irn 2 ita ex pretia in Graeco setna ne L Boetius ver tit ad literam siet si eu es le praedicaris, aluin esse,illienina duo infiniim , esse,& inesse, sunt Graece eiusdem meis, sed alter est acti. 1 1, alter piassi uti se ae ii cluetet quae sie sunt per te, ut ex stant in praedicatu i sint de eo Nirn de finiti cute 'immodus est lecti Idus,&hoe est esse in praedicatis alet 'itae sie sunt,ut ita loquari ut ex stat apisclicati idesta taediis eata sitit de eoru definitiorie, ou n o lux est
secundus, dc hoc est praeditatis uiesset est
337쪽
enim infinitimis passuus. Ex hoe patri hos
duos modos esse ad den Ostrationem aptos. Dabit. Dubitabs sorte de quatio, nam Trim tu eo an quae in . e monstratione, tit si dicas,appetetur uinin riis ni o d ctitra singurae illit orta cor, iratus uinctus per dict ira appetit, ergo 'rato ebullit sangatis: se Ins et maior enim est ita quarto mulo, nam effe-ulat de- ctus piae ieriu te causa propria. Respondet monst. Philop modi ira quarum non esse ad praesi- gentea Orioneni scit ad eaut alitatem, propterea utitia Phi. lis est de inon strat cini, miae ex ea uia proce
Iop. dit, sed non eo ni ponit iplam. Bd si dicas, fiunt praedi ea dioius siti ipsiuri, ergo demonstration E coponitarii set mollius polle diei it . las pq sinationeselle ill in primo, aut lecuis modo, nam ille non est modus praeflieaiuli. Exposs. . At ii muta ista sit eu positio cois, & non rio Atia sperate Ia, possemus Arist. interpretat . ut . . uelit hic Ostendere, quando hi duo moli, neu pe pran iis, & fecitndiis ad demonitra. tionen s tripli et rer apii sint, id autem fieri, in sunt propter ipsum , di sunt ex ne stitare, non . sen perptimus est propter psum, tu Psi genus, & differentia remota praedicantur, ut som est sensibilis,homo est fissi stan .
1ὲa, non .n his ad stiraplieiter demon stranda, ni In ur 3 sin aliter non semper laeuiuius est ex necessitate, ut aiasus est limus, linea est Curva, tune inem ad demonstrationem apta haec sunt, elim Sc Fan se, seu propter ipsa, &ra necessitate sunt: at quia duinum videbatur , quando securusus modus ex necessitate sit,us duplicitiaeendo, Prando tales passi Des cum opposi .lone praedica nitri , ut linea est recta,uet eurina . nunierii est, Par, et i m. Parisie enim haee ex necessitate sunt; & pro Dat, nam ista sim ut iuncta sunt sicut praua.
t Ones, aut contraria , aut contradιctoria re
spectu propri 1 subiecti, quae neressario sub
disiuiictione assit in antii r. Nota luetam par. ut impar, n numeris se itulum quod sequi ur, Graeeheiram est par, alat non impar,ut fit lenius in numeriis rilem est. dicere,quan um ad consecutionem, par, di impar, tria noimpar,& unpar,ur ergo MN par, uel non rn-Par necessari de numero praedicantur, 1 ratam par,& imparibe igitur explicatum est
autem est uniuersue,eum non solum dein, gid seni, de de per se, sed etiam feein, sum quod praedica
ipsitin est, alicui irrest i id auiena irieli ait eui tu uni. secundiIn quod ipsum eit , eum illi primo uersale . illest,ct immediatὸ, at risibile inest holuini,&habvie duos rectos triangulo 1 eli elii triper se homo sentit .lis, sed non secutus utri quod ipsum,cluta non ut homo, sed ut amismat,et lentibilis : inle 1gitur uniuet tale est necesIaraum, idelthoe est necessa Nuin, quo
in demota stratu ne ut mir; non en Im quod .cunque necelsarium ad clemonstrauonem
aptum est, sed quod est uti iura sale.
Terse auum secundum quod ip- ro
Modo id quod per se in .seeundum quod soluitur
ipsum ait erit elIe, in quo apparet conitrus i. cocrasti cito quia uidetur discrimen inter ista assi ctio 1agna ite, imo differunt, ut notat Teoph.aliis Aristino quid enim est per se, quod non sc cundum quod ipsum & uniuersale, ut lix mus,& Haest.sed respondet I hilop. non use in prorsus .este per se, di tecundi ina quod iplianar habente itura se, ut superius 8e infimus, ut notat D. Thorn. oinne etaim secundiam cinod ipsum esst per te nou econtrat hie autem uoluit filist t.dt,cete n aliquibus tiseni esse per se, Miscuti sum quod ipsi in : quaintiis pollin us diceret sem prollia selle per se,& lecti naum quod ipsum, & quod ad uniuertate requi . tur aliud, nempe quod in lint primo , quod postea lubim g ta
Explicat cliti l uniuersale sit exact , ne mape cuni aliqtius pliato itiest, ut habere tres angulos inest quic em figurae, sed non secundum qiuod ipsum .eum non omni insite simialiter inest Isoeheli, sed non primo,cuna non seli, triangulo asi inest plinio,& uuiuersaliis ter,& huius est demonstratio tanqua ualuersalis,quae potissiana est demonstrario, in citra passio cum subiecto conuertitur, ut notat Philop. rcluluae non sunt potissimae de monastra lono,in quibus passio eum subiecto noto uertitur. Haee de interpretatione Hii
338쪽
VNum oportet hie adnotare Hrea In . dum sectinctum, quo aecidentia per sua subiecta defintinuurr arei sentia sunt in dupli ei differentia, quaeda quae eonsequun tiat aliquod subiectum speeificum, nee ad MIiud se extendunt,intra unam speciem semis Per eonclusa . simit risibile, grammati In,
uuae soli insunt hominit quae)am alia subi
Muta commune conse uuntrur. 8c genericu, ae multis speciebus insunt, ut color, quantatas,albedo, Omnia autem accidentia a subiecto, ut uno, aut altero modo dependeriti ut enim nunquam per se existunt, nisi in labiecto, ira nechie eorum natura est absciue depedentia a subrector illa, quae a subiecto peculiari dependent, habent te in dupliei dissetelia, quaedam ipsam naturam specifica in se. Cundu iri se consequuntur, ut risibile,disciplinabile, hominis naturam te eundum th respiciunt, quaedam lia tutam illam quidem spem sicam consequuntiir, sed non absolutE, nisi in clispositione a lima determinetur, ut si iras sequitur nMGn , non absolutE, sed cum Pradam dispositione.
Hine oritur latum distramen inter ista, triae eni in consequi ntur natiuam secunduse vitiuersaliter ei iussint, ut i istb: le holriini:
G Iae M'ro nariaram euin dii positione, non
se in per uniueis liter , nisi innis, iii quibus natura si e est disposita, ut sin itas. caecitas, male Itudo. Praeterea quae sequuntur natura secundum se simplices palliones sunt, utri- sibile , diseiplinabile, clitae vero naturam di spositam multae sunt. 8e lub disiunctione, de natura uniuersiliter praedicant Ir , quia uariae sunt dispositiones, ut nasi passiones , fiant simitas, aquil ilitas, & reliquae quarum sng ilae non uniuersaliter de nato praedicantor, nisi simul eum disiunctione: tamen,
te vera, finguli habent suam deterinatam dispositionem tu subiecto illo distinctam ab alijs, Miae simul cum illa specie possieri ieiadaequatum subiectum illius: eum tamen non nueniatur nomen , sumimus pro proprio sit biecto speciem mmmunem i & hoe .laeet Averr. hie dicens, par per numerata
desiniri, non per subiectum proprium, sed Logaoleti
per genus subiecti: gusitIteram par , nain a
a uatum subiectum est illae numerus, qui solum pares, aut solum irri pares concinet. uod non est nominarum, hoc autem, quod ictum est de his,quae consequuntur specie, clicendum prorsus de his, quae genus consequunciataquidam mim naturam ipsius eo mmunem respiciunt, di ho uniuersaliter tu . sunt, Se simplicia liint, ut quantitas eorpus ipsum sequi rur, color mixtum,& reliqua: quaedam non genus absolute , sed eum dispositione, dc haec uaria sunt, secundum uaria dispositiones, ut albedo sequitur quidem colpus taliter dispositum,nigredo, & reliqua similia, quamuis asit multa sint, dispositiones in habent proximas deisminatas singula . Est autem diserimen inter haee eonin ii. Nota dinia, de illa propria.& particularia, haec enim striind.cum uni tantiam insint speciei, semper propria dicuntur: illa uero quamuis re uera , respectu suorum si abiecto turn et iram Spria sim, tamen quia multis insuiu communia dicuntur: Ex quibus fit unum notandum , Juot res haec tam propria qxiam communiae suo subiecto p taedi eamus dicui tur petser per se enim dicitur corpus est qlrat tum,inixtrum est coloratum, sicut honno est risi bilis, Sc corpus est album, sicut trasus est , simus: at communia respectu aliorum subie.ctoi uiri non per se dicuntur, non eri in per se dicitur nisi est alba, eoruus est niger. Sequitur etiam praeterea, ut si ex.icte uelimus utraque accidentia definire, per siua si biecta definienda sint; ut enim simum Pernasiam, ita& albuni pereorpus: lieet hie sienotandum discrimen reum enim in concreto ista definiuritur, per subjectum in eo ne e to loco generis definiuntur, ut simus est nasus curuus, cun uero in abstracto, per lubie
elum in obliquo, loco disterentiae dc finiri oportet, ut simitas est nasi curvitas, quod qua ratione fiat, alibi est discutiendum.
Quot modis ccirca prae scireum uni
339쪽
uersale ,stcundum quod νidetur monstrari uniueste primum. Decipimur autem bac deceptione, vando vel ni.
dives, tempora , Alida, oe specie differunt a seiuιιicem, seorsim accipiebatur nunc autem uniuersiliter monstratur , non enim stcundum quod lineae , aut secundum quod numeri inerant :sed secundum quod hoc, Pod universalesepponunt esse
e Propter hoc neque si aliquis mon-sraturit singulam triangulum demon -
stratione, aut v . ais altera quod duos rector habet unumvodque equo
gulum alterum . non enim steundum quod triangulum nouit , nepte omne triangulum, nisisecuuta in numeri m. sicundum Deciem auum non omne ro se nullumest , quod non nouit mando oetuν non nouit Vnis sa Quom
teres demonstratio is Oportet amena non latere,
Cum potissimam demonstrationem uni. V uel salis esse ostenctisset nempe cirru Pasi O-
φ tripliciter docet aecidere, pri laild est ali clua pallio alicuiux speciei, cuius rion est nisi untina , aut alte iii in in iiiiidiium se trunc de tali indiuuiuo demonstra i ta kexistim
340쪽
stimamus uniuersaliter demonstrate, di non declaret. C realiteram nota illud vectum,
teriij. demoli stramus, vemigratia, siquis 4emonstrarer, Iunam eceivplara, nempe hane, quae na est, existimans hanc esse primum cui ctum, cuin unica sit deciperetur, eum id illi, Non ut haee est, sed ut luna est, & seeundum speciem In sit.
Hie est secundus eri or, eum nempe aliqua passio inest multis specie tuis pirapter aliqu1d commane, quod tamen ilinominari Inesti trunc demonstrantes de illis, uniuersaliter credimus demonstrasse , sed non ira est, xij si de illo primo demonstretur. v. g.progre di inest equo homini, &multis, non pri ter specificas rationes, nee quia animalia .nt, eum non omne animal progregia tuta - Deil tamen propter aliquid commune in- nominatrum, tiane si de his aliqtiis, tanquam
de prinals dentonstraret, cleciperet Ita
Tettius error est cum dein onstra intra de aliquo toto,qtioci ver Eest, ut in parie,id est, quod est inferius illo, de quo demonstrandum est existimantes uniuersaliter demonstrasse, ouia omnibiis infitioribus illius in- est. v.g. si quis de viventi sensibili demonstraret. quod augeriar, & crederet, se uniuersalite temonstrasse, quia omni viventi seliis fibili id inest, sed non demonstrat, nam Id, nempe vivens sensibile est Dra. s. in nunio, respectu eius, de quo primo demonstratiar, nempe viventis, cui primo inest augeri, ¬a admodum hanc esse deceptionem, 'fitotum sumimus cum parte , quae vocatur pars in modo , & demonstrante, de illa patrite existimamus demonstrasse primo .
si piis igitur monstrauerit, Oc.
Exempla eoriam quae dixit, proponit: in.eipit alitem a tertio errole , si quis demon. straret nunquam concurrere delineis tectis aeque distantibus , crederet uniuei aluer de . naonstra lis, sed non demonstrat: nam licet omnibus rectis aeriuE distantiruas insit, non tamen quia rectae liint, sed Lnpliciter, quia aeque distante, liue rectae , sue obliquae, ut notat. Puilop.siue etiam tortuos sint,& noest enim declarario no.
Nisi qui lena, esse legem una pro, si quidem non, ut sit luera absque paren thesi huiusmodi. Si quulem non , quoniam sic aequales, fiat hoc, sed quia quomodolibet aequales, desie est sensu aranifestus .
Etsi triangulum non set aliud.
Exemplum primi erroris ponit, si nullus est et triangulus. nisi I scheles, tune de illo oesnon strantes habere tres angulos aeqitales duolaus rectis , existimaremus uniuersaliter demonstrasse, dc non id est, cum non ut Ilo cheles est, inlis passio ei in sit,sed ut triangm lus est. SeeunJi autem erioris exemplum est, si quis demonstret proportionatim C mmutari de numeris seorsum, aur de lineis, aut de tempore, uniuersa liter vuletur aen 6strasse, quia non est nominatum illud eon mune, propter quod talis passio eis aecidar, tamen re vera non est demonstratio uniue salis, non enim lineae ut linea est, nec numero, vi numerias est id eri inest r hie aduertemna mutatam proportionem eam vici, qua ,seut se habet primina ad secundum, ua te tium ad quartum , & ita se habet primum ad tertium, sicut secundum ac quatrum. .ga sicut se habent ad qintuor, ita lex ad duode ei na, ergo sicin se haesiit duo ad sex,ita quatuor ad duodecim. Aduene illa verba. Nune autem uniuersale monstratur , uian mutanoda esse, M pro, Nunc, legamus, non, sed sie debent Iegi, & tunc notat. Philop. quod non dicit tempus, sed sensus est, nunc, id est. quando de illo superiori demonstramus . uniuersaliter demonstramus, quamuis pos. simus dicere, sensum esse, nune qtiatulo illius uniuersale non apparet, tanquam uni uel sale demonstriinius, licet non ita fit.
Propter hoc nec si aliquis, cte. c
Nota hie , quod quamuis de omnibus in seriori di nullo dempto, dc monstremus pas sionem, adhuc ulliuersaliter non cognosci naus, quousque de primo demonstreinus, ut si de omnibus speciebus trianguli seorsum demonstraremus Ulam passionem adhue se
cuiuium speciem non cognos Iemus. ommne. . non duar ipsain rationem trianguli commuirem cranoiceremus, & sic non esset de- - . . monstratio uniuersalis . ta istum eri rem , est en mi aeclaratio no