Polybii Historia edidit Ludovicus Dindorfius

391쪽

294 Lia III. BELLUM ΡUNICIPI II. IX ΙΤΑLΙΑ. οι κατὰ μέσον τον κίνδυνον ταχθέντες των Γωμαίων,

οἱ μὲν κατόπιν ἐφεστῶτες υπὸ των ἐκ τῆς ἐνέδρας

4 προσπεσόντων ἀπώλλυντο καὶ κακῶς επασχον, οἱ δεπερὶ τὰς πρώτας χώρας ἐπαναγκασθέντες ἐκράτησαν των Κελτῶν καὶ μερους τινος τῶν Λιβύων, καὶ επολλους αυτῶν ἀποκτείναντες διέκοψαν την τῶν 5 Καρχηδονίων τάξιν. θεωρουντες δε τοὐς απὸ τῶν ἰδίων κεράτων ἐκπεπιεσμενους, τὸ μεν ἐπιβοηθεῖν τούτοις ἡ πάλιν εἰς την εαυτῶν ἀπιέναι παρεμβολὴν ἀπέγνωσαν, υφορώμενοι μὲν τὰ πλῆθος τῶν 16

ἱππέων, κωλυόμενοι δε διὰ τον ποταμὸν και τηνἐπιφορὰν καὶ συστροφὴν του κατὰ κεφαλὴν ἔμβρου. 6 τηρουντες δε τὰς τάξεις ἀθρόοι μετ' ἀσφαλείας ἀπεχώρησαν εἰς Πλακεντίαν, ὀντες Ουκ ἐλάττους μυτ ρίων. τῶν δὲ λοιπῶν οἱ μὲν πλεῖστοι περὶ τον πο- 1sταμόν εφθάρησαν υπό τε τῶν θζρίων καὶ τῶν ἱπ-8 πέων, οἱ δὲ διαφυγόντες τῶν πεζῶν καὶ τὸ πλεῖ στον μέρος τῶν ἱππεων, προς τὸ προειρημένον σύστημα ποιούμενοι τὴν ἀποχώρησιν, ἀνεκομίσθη-9 σαν ἄμα τούτοις εἰς Πλακεντίαν. τὸ δὲ τῶν Καρ- ab χηδονίων στρατόπεδον, ως τοs ποταμοὐ καταδι ξαν τοὐς πολεμίους, υπὸ δὲ τοs χειμῶνος οὐκέτι δυνάμενον πορρωτέρω προβαίνειν, ἐπανῆλθε πάλιν10 εἰς τὴν παρεμβολήν. καὶ πάντες ἐπὶ μεν τn μάχρπεριχαρεῖς ήσαν, κατωρθωκότες ' συνέβαινε γὰρ ἡsoλίγους μεν τῶν γβήρων καὶ Λιβύων, τοὐς δε πλεί- 11 ους ἀπολωλέναι τῶν Κελτῶν υπὸ δε τῶν Ομβρων και τῆς ἐπιγενομένης χιόνος οὐτω διετίθεντο δεινῶς ῶστε τὰ μεν θηρία διαφθαρῆναι πλὴν ενός, πολλοὐς δὲ καὶ τῶν ἀνδρῶν ἀπόλλυσθαι καὶ τῶν εο ῖππων διὰ τὸ ψῶχος. 25 Ο δε Tιβέριος, εἰδὼς μεν τὰ συμβεβηκότα, βου-

392쪽

λόμενος δὲ κατὰ δύναμιν επικρυπτεσθαι τοὐς εν τῆῬώμη το γεγονός, ἔπεμψε τους ἀπαγγελουντας ὁτιμάχης γενομένης τqν νίκην αυτῶν ὁ χειμὼν ἀφείλετο. οἴ-Ῥωμαῖοι παραυτίκα μεν ἐπίστευον τοῖς 25 προσπίπτουσι ' μετ' ου πολὐ δε πυνθανόμενοι τοὐς

μὲν Καρχηδονίους καὶ την παρεμβολην την αυτῶν τηρεῖν καὶ τοὐς Κελτοὐς πάντας ἀπονενευκέναι προς την ἐκείνων φιλίαν, τοὐς δε παo' αυτῶν ἀπο- 3λελοιπότας την παρεμβολην ἐκ τῆς μάχης ἀνακεχω- 1ο ρηκέναι καὶ συνηθροῖσθαι πάντας εἰς τὰς πόλεις, καὶ χορηγεῖσθαι δε τοῖς ἀναγκαίοις ἐκ θαλάττης ἀνὰ

τον Πάδον ποτEμόν, και λίαν σαφῶς ἔγνωσαν ταγεγονότα περι τον κίνδυνον. διὀ καὶ παραδόξου δφανέντος αὐτοῖς του πράγματος περὶ τὰς λοιπὰς 15 παρασκευὰς διαφερόντως ἐγίγνοντο καὶ περὶ φυλακὴν τῶν προκειμενων τόπων, πέμποντες εις Σαρδόνα καὶ Σικελίαν στρατόπεδα, προς δὲ τουτοις εἰς αραντα προφυλακῆς και τῶν ἄλλων τόπων εἰς τοὐς ευκαίρους ' παρεσκευασαν δὲ καὶ ναυς εξήκοντα 20 πεντήρεις. Γνάιος δὲ Σερουίλιος καὶ Γάιος Φλα- θμίνιος, ολερ ἔτυχοτ υπατοι τότε καθεσταμενοι, συνῆγον τοὐς συμμάχους καὶ κατέγραφον τα παμ' αὐτοῖς στρατόπεδα. παρῆγον δε καὶ τὰς αγορὰς οτὰς μὲν εἰς 'Αρίμινον, τὰς δ' εἰς Ἀρρηνίαν, ως

25 ἐπι τουτοις ποιησόμενοι τοῖς τόποις την ἔξοδον.

ἔπεμψαν δὲ και προς Ἱέρωνα περὶ βοηθείας, δς καὶ γπεντακοσίους αὐτοῖς ἐξατέστειλε Κρῆτας καὶ χιλλους πελτοφόρους πάντα δὲ καὶ πανταχόθεν ἐνεργῶς ἡτοίμαζον. τότε γάρ εἰσι φοβερώτατοι Ῥωμαῖοι 83ο καὶ κοινῆ καὶ κατ ἰδίαν, ὀταν αυτοὐς περιστῆ φόβος αληθινός. τὰ δε τοὐς αυτοὐς κχιροὐς Γνάιος Κορνήλιος 76

Disitiroci Corale

393쪽

296 L. III. BELLUM PUNICUM II. IN ITALIA.ὁ καταλειφθεὶς υπὸ τἀδελφοῶ Ποπλίου στρατηγὸς επὶ τῆς ναυτικῆς δυνάμεως, καθάπερ ἐπάνω προεῖπον, ἀναχθεὶς απὸ των του μδανοὐ στομάτων παντὶ τω στόλω, προσέσχε τῆς 'Ιβηρίας προς τους 2 κατὰ τὸ καλούμενον Ἐμπόριον τόπους. ἀρξάμενος οδ' εντεόθεν αποβάσεις ἐποιεῖτο, καὶ τοὐς μὲν ἀπει-

θοῶντας ἐπολιόρκει των την παραλίαν κατοικου-

των ως Ἱβηρος ποταμοs, τους δὲ προσδεχομένους ἐφιλανθρώπει, την ἐνδεχομένην ποιούμενος περὶ

3 αυτῶν προμήθειαν. ἀσφαλισάμενος δε τους προσ- Ioκεχωρηκότας των παραθαλαττίων προῆγε παντι τω στρατευματι, ποιούμενος την πορείαν εἰς την με-

b γετο, τὰς δὲ κατεστρέφετο των πόλεων. των 15 Καρχηδονίων, ούς ἔχων επὶ τούτων ἀπελείφθη των τόπων Ἀννων, ἀντιστρατοπεδευοάντων αυτοῖς περιπόλιν προσαγορευομενον Κίσσατ, συμβαλὼν ὁ Γνάιος

ἐκ παρατάξεως καὶ νικήσας τῆ μάχρ πολλῶν μὲν εγένετο χρημάτων ἐγκρατής, ως ὰν ἀπάσης τῆς εο

αποσκευῆς τῶν εἰς Λαλίαν ὁρμησάντων παρὰ τού-6 τοις ἀπολελειμμένης, πάντας δὲ τοὐς ἐντὸς γβηρος ποταμοί συμμάχους ἐποιήσατο καὶ φίλους, ζωγρίαδε τόν τε Καρχηδονίων στρυτηγὸν υννωνα καὶ τον τῶν Ῥήρων Ἀνδοβάλην εὶαβε. τοsτον δε συνμ 25βαινε τύραννον μεν εiναι ζῶν κατὰ την μεσόγειον τόπων, εὐνουν δε διαφερώντως αεί ποτε τοις Καρ-8 χηδονίοις. ταχὐ δε συνεὶς τὸ γεγονὸς Ἀσδρούβας, s ἐκε παραβοηθῶν διαβὰς τὸν 'Tβηρα ποταμόν. καὶ καταμαθὼν ἀπολελειμμενους τοὐς απὸ τοs στόλου soτῶν Ῥωμαίων, ραθύμως γαὶ κατατεθαρρηκότως ἀναστρεφομένους διὰ τὸ πρὸ τέρημα τῶν πεζῶν στρατο

394쪽

L. III. BEI LUM PUNICUM II. IN ITALIA. 297

πεδων, παραλαβών ἀπὸ τῆς εαυτοs δυνάμεως πε- 10ζοὐς μεν εἰς ὀκτακισχιλίους, ιππεῖς δὲ χιλίους, καὶ καταλαβὼν ἐσκεδασμένους κατὰ τῆς χώρας τους ἀπὸ

των πλοίων, πολλοὐς μεν αυτῶν ἀπέκτεινε, τοὐς

ε δὲ λοιποὐς ήνάγκασε φυγεῖν ἐπὶ τὰς ναῶς. οἶτος llμεν οὐν ἀναχωρήσας, καὶ διαβὰς αὐθις τὸν Ἱβηρα ποταμόν, ἐγίγνετο περὶ παρασκευ, καὶ φυλακὴν

των ἐντὀς του ποταμοὐ τόπων, ποιούμενος τὴν παραχειμασίαν εν Καινῆ πόλει. ὁ δε Γνάιος συνά- 1210 ηφας τω στόλω, καὶ τοὐς αἰτίους των συμβεβηκότων

κατὰ τοὐς παρ' αὐτοῖς ἐθισμοῖς κολάσας, τὰ λοιπὸν ξδη συναγαγών επὶ ταὐτὰ τήν τε πεζὴν καὶ

τὴν ναυτικὴν στρατιὰν ἐν Ἀρράκωνι τὴν παραχειμασίαν ἐποιεῖτο. διαδούς τὴν λείαν ἴσως τοῖς Ι315 στρατιώταις μεγάλην εὐνοιαν καὶ προθυμίαν ἐνειργάσατο πρὸς τὸ μέλλον. Καὶ τὰ μὲν κατὰ τὴν 'Ιβηρίαν εν τούτοις ήν. 77 ἐνισταμένης δὲ τῆς ἐαρινῆς ἄρας, Γάιος μεν Φλαμίνιος ἀναλαβὼν τὰς αυτοί δυνάμεις προῆγε διὰ

20 Tυρρηνίας, καὶ κατεστρατοπέδευσε διὰ τῆς των 'Αρ- ρητίνων πόλεως, Γνάιος δὲ Σερουίλιος τουμπαλιν 2ώς ἐπ' Αριμίνου, ταύτρ παρατηρήσων τὴν εἰσβολὴν των ὐπεναντίων. 'Aννίβας δε παραχειμάζων δἐν τῆ Κελτικῆ τοὐς μεν μαίους των ἐκ τῆς μά- 25 χης αἰχμαλώτων ἐν φυλακῆ συνεῖχε, τὰ μέτρια των ἐπιτηδείων διδοsς, τοὐς δὲ συμμάχους αυτῶν τὸ Α μὲν πρῶτον ἐν τῆ πάσρ φιλανθρωπία διεξῆγε, μεταδὲ ταὐτα συναγαγὼν παρεκάλει, φάσκων οὐκ ἐκείνοις ῆκειν πολεμήσων, αλλὰ Ῥωμαίοις υπὲρ ἐκεί- so νων. διόπερ ἔφη δεῖν αυτούς, ἐὰν ὀρθῶς φρο- bνῶσιν, ἀντέχεσθαι τῆς πρὀς αὐτὸν φιλίας. παρελ 6ναι γαρ πρῶτον μὲν τὴν ἐλευθερίαν ανακτησο

395쪽

σόμενος 'Ιταλιώταις, ομοίως δε τὰς πόλεις και την χώραν, Θ υπὸ ωμαίων ἀπολωλεκότες ἔκαστοι τυγ-7 χάνουσι, συνανασώσων. ταυτα δ' εἰπών ἀφῆκε χωρὶς λυτρων εἰς την οἰκείαν, βουλόμενος ἄμα μὲν

προκαλεῖσθαι δια τοιουτου τρόπου προς αυτόν τους οκατοικουντας την 'Ιταλίαν, αμα δ' ἀπαλλοτριουντης προς μαίους ευνοίας, ἐρεθίζειν δε τοὐς δο- κοῶντας πόλεσιν η λιμέσιν λαττῶσθαί τι διὰ της

Ῥωμαίων αρχης-78 Ἐχρήσατο δε τινι καὶ Φοινικικῶ στρατηγήματι 102 τοιουτω κατὰ την παραχειμασίαν. αγωνιῶν γὰρ τηνἀθεσίαν των Κελτῶν καὶ τὰς ἐπιβουλὰς τὰς περὶ τὸ σῶμα διὰ τὀ πρόσφατον τῆς πρὸς αυτοὐς συστάσεως, κατεσκευάσατο περιθετὰς τρίχας, ἀρμοζου- σας ταῖς κατὰ τὰς ὁλοσχερεῖς διαφορὰς των ηλικιῶν 153 ἐπιπρεπείαις, καὶ ταυταις ἐχρῆτο συνεχῶς μετατιθέμενος ' ομοίως δὲ και τὰς εσθῆτας μετελάμβανε 4 τὰς καθηκουσας αεὶ ταῖς περιθεταῖς. δι' Αν οὐ μόνον τοῖς αἰφνιδίως ἰδουσι δυσγνωστος ην αλλὰ καὶ

τοῖς εν συνηθεία γεγονόσι. 205 Θεωρῶν δὲ τοὐς Κελτοὐς δυσχεραίνοντας ἐπιτω τον πόλεμον ἐν τῆ παρ αυτῶν χώρα λαμβάνειν την τριβήν, σπεύδοντας δε καὶ μετεώρους ὁντας εἰς την πολεμίαν, προφάσει μεν διὰ την πρὸς Ῥωμαίους οργήν, τὸ δὲ πλεῖον διὰ τὰς ἁφελείας, ἔκρινε 25την ταχίστην ἀναζευγνυειν και συνεκπληροῶν τὰς

6 τῶν δυνάμεων ὁρμάς. διόπερ ἄμα τω την ἄραν μεταβάλλειν, πυνθανόμενος τῶν πάλιστα τῆς χώρας δοκούντων ἐμπειρεῖν, τὰς μὲν ἄλλας ἐμβολὰς τὰς εἰς την πολεμίαν μακρὰς ευρισκε καὶ προδή- ωλους τοῖς ύπεναντίοις, την δε διὰ τῶν ελῶν εἰς Tυρρηνίαν φέρουσαν, δυσχερῆ μέν, συντομον δὲ

396쪽

Ι.. III. BELI UM PUNICUM II. IN ITALIA. 299 καὶ παράδοξον φανησομένην τοῖς περὶ τον Φλαμίνιον. αεὶ δε πως οικεῖος ων τῆ φύσει τούτου του τμέρους, ταύτη προέθετο ποιεῖσθαι την πορείαν.

διαδοθείσης δε τῆς φήμης εν τῶ στρατοπέδω διότι 85 μέλλει διά τινων ελῶν ἄγειν αυτούς ὁ στρατογός,πας τις εὐλαβῶς εἶχε προς την πορείαν, υφορώμενος βάραθρα καὶ τοὐς λιμνώδεις των τόπων. Ἀ-79νίβας δ' ἐπιμελῶς ἐξητακὼς τεναγώδεις καὶ στερε-οὐς υπάρχοντας τοὐς κατὰ την δίοδον τόπους, ἀνα-iο ζευξας εἰς μὲν την πρωτοπορείαν ἔθηκε τοὐς Λίβυας και 'γβηρας καὶ παν το χρησιμώτερον μέρος τῆς σφετέρας δυνάμεως, συγκαταμίξας αυτοῖς τηναποσκευήν, ῖνα προς το παρόν ευπορῶσι των ἐπι- τηδείων προς γὰρ τὀ μέλλον εις τέλος ἀφροντί- 2 15 στως εἶχε περὶ παντὰς του σκευοφόρου, λογιζόμενος ώς ἐὰν ἄψηται τῆς πολεμιας, ἡττηθεὶς μεν ου προσδεήσεται των αναγκαίων, κρατῶν δε των ὐπαί- iθρων οὐκ απορήσει τῶν ἐπιτηδείων. ἐπὶ δε τοῖς 3 προειρημένοις ἐπέβαλε τοὐς Κελτους, ἐπὶ δε πῶσι 20 τοὐς ιππεῖς. επιμελητὴν δε τῆς Ουραγίας τον ἀδελ- Α τὸν ἀπέλιπε Νάγωνα τῶν τε λοιπῶν χάριν καὶ μάλιστα τῆς τῶν Κελτῶν μαλακίας καὶ φυγοπονίας,7ν ἐὰν κακοπαθοῶντες τρέπωνται πάλιν εἰς του-πίσω, κωλυy διὰ τῶν ιππέων καὶ προσφέρη τὰς 25 χεῖρας αυτοῖς. οἱ μὲν ουν ' βηρες καὶ Λίβυες δι 5ακεραίων τῶν ελῶν ποιούμενοι την πορείαν μετρίως κακοπαθουντες ρνυον, ὼς αν καὶ φερέκακοι πάντες ἔντες καὶ συνήθεις ταῖς τοιαύταις ταλαιπωρίαις. οἱ δὲ Κελτοὶ δυσχερῶς μὲν εἰς τουμπροσθεν 6 30 προύβαινον, τεταραγμένων καὶ διαπεπατημένων εἰς βάθος τῶν ελῶν, ἐπιπόνως δε καὶ ταλαιπώρως υπέμενον την κακοπάθειαν, ἄπειροι πάσος τῆς τοιαέτης

397쪽

300 L. III. BELLUM PUNICUM II. IN ITALIA.ἴντες κακουχίας. ἐκωλύοντο δε πάλιν ἀπονεύειν εἰς τουπίσω διὰ τους ἐφεστῶτας αυτοῖς ιππεις. 8 πάντες μεν ουν ἐκακοπάθουν, και μάλιστα διὰ τηναγρυπνίαν, ώς αν ἐξης ημέρας τέτταρας και τρεῖς νύκτας συνεχῶς δι υδατος ποιούμενοι την πορείαw bδιαφερόντως γε μην ἐπόνουν και κατεφθείροντο 0 υπὲρ τοὐς ἄλλους οἱ Κελτοί. των δὲ υποζυγίων αυτοὐ τὰ πλεῖστα πίπτοντα διὰ τοὐς πηλοὐς ἀπώλλυντο, μίαν παρεχόμενα χρείαν ἐν τω πεσεῖν τοῖς 10 ἀνθρώποις καθεζόμενοι γὰρ ἐπ αὐτῶν και των 10

σκευῶν σωρηδὸν υπὲρ το υγρὸν ὐπερεῖχον, καὶ τωτοιούτω τρόπω βραχὐ μέρος τῆς νυκτὸς ἀπεκοιμῶντο. 11 οὐκ Ολίγοι δὲ καὶ των ἶππων τὰς ὁπλὰς ἀπέβαλον 12 διὰ την συνέχειαν τῆς διὰ των πηλῶν πορείας. 'Aννίβας μόλις ἐπι του περιλειφθέντος θηρίου διε- 15σώθη μετὰ πολλῆς ταλαιπωρίας, υπεραλγὴς ὼν διὰ την βαρύτητα τῆς ἐπενεχθείσης οφθαλμίας -αυτω, δι ἐν και τέλος ἐστερήθο τῆς μιας ἴψεως, ουκ ἐπιδεχομένου του καιροί καταμονὴν οὐδὲ θεραπείαν διὰ τὸ τῆς περιστάσεως αδύνατον. 2080 Aιαπεράσας δὲ παραδόξως τοὐς ελώδεις τόπους,

καὶ καταλαβὼν ἐν Τυρρηνία τον Φλαμίνιον στρατοπεδευοντα προ τῆς τῶν 'Αρρητίνων πόλεως, τότε 2 μὲν αυτοs προς τοῖς ἔλεσι κατεστρατοπέδευσε, βουλόμενος την τε δύναμιν ἀναλαβεῖν και πολυπραγ- 25μονῆσαι τὰ περὶ τους υπεναντίους καὶ τους προ-3 κειμένους τῶν τόπων. πυνθανόμενος δὲ την μὲν

χώραν τὴν πρόσθεν πολλῆς γέμειν ἀφελείας, τον δὲ Φλαμίνιον ὀχλοκόπον μὲν και δημαγωγὸν εἶναι τέλειον, προς ἀληθινῶν δὲ και πολεμικῶν πραγμέ- κτων χειρισμὸν ουκ ευφυῆ, προς δὲ τουτοις κατα- 4 πεπιστευκέναι τοῖς σφετέροις πράγμασι, συνελογί-

398쪽

L. III. BELLUM PUNICIIII II. IN ITALIA. 301ζετο διότι παραλλάξαντος αυτου τqν εκείνων στρατοπεδείαν και καθέντος εἰς τους ἔμπροσθεν τόπους, τὰ μεν αγωνιῶν τον επιτωθασμὸν των ἄχλων

οὐ δυνήσεται περιορῶν δθουμένην την χώραν, τα N5 δὲ κατηλγηκὼς παρέσται προχείρως, εἰς πάντα τμπον επόμενος, σπουδάζων δι' αυτου ποιήσασθαι τὸ προτερημα καὶ μη προσδέξασθαι την παρουσίαν του την ἴσην αρχην ἔχοντος. ἐξ ων πολλούς αυτον υπε- βλάμβανε παραδώσειν καιροὐς προς ἐπίθεσιν. πάντα 1ο δ' ἔμφρόνως ἐλογίζετο ταsτα καὶ πραγματικῶς ' ου

γὰρ εἰκὸς ἄλλως εἰπεῖν, ώς εἴ τις οἴεται κυριώτε- 81oόν τι μερος ειναι στρατηγίας του γνῶναι την προαίρεσιν και φυσιν του των εναντίων ηγεμόνος,

αγνοεῖ και τετυφωται. καθάπερ γὰρ ἐπὶ τῶν κατ' 215 ἄνδρα καὶ ζυγὸν αγωνισμάτων δεῖ τον μέλλοντα νικῶν συνθεωρεῖν πῶς δυνατὸν ἐφικέσθαι του σκο- ποῶ καὶ τί γυμνὰν η ποιον ἔξοπλον μέρος φαίνεται τῶν ανταγωνιστῶν, ουτω χρη καὶ τοὐς υπὲρ τῶν δῖλων προεστῶτας σκοπεῖν Ουχ ὁπου τι του σώμα- 20 τος γυμνόν, αλλὰ ποs της ψυχῆς εὐχείρωτόν τι παραφαίνεται τοὐ τῶν ἐναντίων ηγεμόνος. επειδη δπολλοὶ μεν διὰ ραθυμίαν καὶ την σύμπασαν αργίανου μόνον τὰς κοινὰς πράξεις, αλλὰ καὶ τοὐς ἰδίους καταπροδενται βίους ἄρδην. πολλοὶ δὲ διὰ την προς 525 τον οινον ἐπιθυμίαν οὐδ' ὐπνῶσαι δυνανται χωρὶς ἀλλοιώσεως καὶ μέθης, ἔνιοι δὲ διὰ τὰς τῶν ἀφρο- 6δισίων ὁρμὰς και την ἐν τουτοις ἔκπληξιν ου μ νον πόλεις καὶ βίους ἀναστάτους πεποιήκασιν, αλλὰ καὶ τὸ ζην αυτῶν ἀφρρηνται μετ' αἰσχύνης. καὶ γω μην δειλία καὶ βλακεία κατ' ιδίαν μεν αυτοῖς ὀνειδος ἐπιφέρει τοῖς ἔχουσι, περὶ δὲ τον τῶν ὀλωνηγεμόνα γενομένη κοινόν ἐστι καὶ μέγιστον συμ-

399쪽

302 L. III. BELLUII PUNICUM II. ΙΝ ΙΤΑLΙΑ. 8 πτωμάτων. ου γὰρ μόνον απράκτους ποιεῖ τους

ὐποταττομένους, πολλάκις δὲ καὶ κινδύνους ἐπιφε-s ρει τους μεγίστους τοῖς πεπιστευκόσι. προπέτειά γε μην καὶ θρασυτης καὶ θυμὸς ἄλογος, ἔτι δε κενοδοξία καὶ τsφος, εὐχείρωτα μεν τοῖς ἐχθροῖς, ἐπι- ο σφαλέστατα δε τοῖς φίλοις. προς γὰρ πῆσαν ἐπι- βουλην, ἐνέδραν, απάτην ετοιμος ο γε τοιουτος.

αμαρτηματα καὶ τyδε που προσιέναι τοῖς υπεναντίοις, η μάλιστα καὶ δι ών ευχείρωτος ἔσται ὁ 1οπροεστὼς των πολεμίων, τάχιστ ἀν των ὁλων κα-I 1 τακρατοίη. καθάπερ γὰρ νεὼς εὰν αφελη τις τον κυβερνητην, το ὁλον αὐτανδρὶ σκάφος υποχείριον γίγνεται τοῖς ἐχθροῖς, τὸν αυτὸν τρόπον εὰν τὸν προεστῶτα πόλεμονJ δυνάμεως χειρωσηταί τις κατὰ Ἀτὰς ἐπιβολὰς καὶ συλλογισμούς, αὐτανδρὶ γίγνεται 12 πολλάκις κρατεῖν των ἀντιταττομενων. ἀ δη καὶ τότε προωόμενος καὶ συλλογισάμενος Ἀννίβας περὶ τοὐ των ἐναντίων ηγεμόνος ου διεσφάλη της ἐπιβολης. 2082 Dς γὰρ θῆττον ποιησάμενος ἀναζυγην απὸ των κατὰ την Φαισόλαν τόπων καὶ μικρὰν ὐπεράρας την των ' μαίων στρατοπεδείαν ἐνεβαλεν εἰς την2 προκειμενην χώραν, εὐθέως μετεωρος ην ὁ Φλαμίνιος καὶ θυμοs πληρης, δοξάζων ἐαυτόν υπὸ των 253 ἐναντίων καταφρονεῖσθαι. μετὰ δε ταῶτα πορθουμένης της χώρας, καὶ πανταχόθεν τοὐ καπνοὐ σημαίνοντος την καταφθορὰν αυτης, ἐσχετλίαζε, δει-ε νὸν ηγούμενος τὸ γιγνόμενον. διὸ καί τινων οἰ μενων δεῖν μη προχείρως ἐπακολουθεῖν μηδε συμ- κπλέκεσθαι τοῖς πολεμίοις, φυλάττεσθαι δὲ καὶ προσεχειν τὰ πλῆθος των ιππέων, μάλιστα δε καὶ τὸν

400쪽

L. III. BELLUM PUNICIUM II. IN ITALIA. 303ετερον υπατον προσλαβεῖν και πῆσιν ἐπὶ ταὐτὸ τοῖς στρατοπέδοις ὁμου ποιήσασθαι τον κίνδυνον,

ουχ οιον προσεῖχε τοῖς λεγομένοις, ἀλλ' οὐδ' ὴνεί- 5χετο των ἀποφαινομένων ταυτα, παρεκάλει δ' αυ- 65 τοὐς ἐν νώ λαμβάνειν τί λέγειν εἰκὀς τους ἐν τῆ πατρίδι τῆς μεν χωρας καταφθειρομένης σχεδὸν ως προς αυτὴν την Ρώμην, αυτῶν δε κατόπιν των πολεμίων ἐν ' Ἀρρηνία στρατοπεδευόντων. τέλος γδε ταυτ εἰπών, ἀναζεύξας προῆγε μετὰ τῆς δυνά- 10μεως, ου καιρόν, ου τόπον προορώμενος, μόνον δὲ σπευδων συμπεσεῖν τοῖς πολεμίοις, ώς προδολου τῆς νίκης αυτοῖς υπαρχουσης ' τηλικουτον γὰρ 8 προενεβεβλήκει κατελπισμὸν τοῖς ἴχλοις ώστε πλείους εἶναι των τὰ ὁπλα φερόντων τοὐς ἐκτος πα-H, ρεπομένους τῆς ἁφελείας χάριν, κομίζοντας ἀλυ-

σεις καὶ πέδας και πῆσαν την τοιαυτην παρασκευήν.o γε μην υννίβας ἄμα μεν εἰς τουμπροσθεν ώς 9 προς τὴν Ρώμην προήει διὰ τῆς Τυρρηνίας, ευώ- νυμον μεν πόλιν ἔχων τὴν προσαγορευομένην Κυρ-2ο τώνιον καὶ τὰ ταυτης δρη, δεξιὰν δὲ τὴν Ἀρσιμ νην καλουμένην λίμνημ' ἄμα δε προάγων ἐπυρπό- 10λει καὶ κατέφθειρε τὴν χώραν, βουλόμενος ἐκκαλέσασθαι τον θυμὀν των ὐπεναντίων. ἐπεὶ δὲ τον 11 Φλαμίνιον ξδη συνάπτοντα καθεώρα, τόπους δ' 25 ευφυεῖς συνεθεώρησε προς τὴν χρείαν, ἐγίγνετο προς τὸ διακινδυνευειν. ἔντος δε κατὰ τὴν δίοδον 83αυλῶνος ἐπιπέδου, τούτου δὲ παρὰ μὲν τὰς εἰς μῆκος πλευρὰς εκατέρας βουνοὐς ἔχοντος υφηλοὐς καὶ συνεχεῖς, παρὰ δὲ τὰς εἰς πλάτος κατὰ μὲν τὴνκ ἀντικρὐ λόφον ἐπικείμενον ἐρυμνὸν και δύσβατον, κατὰ δε τὴν απ' ουρῆς λίμνην τελέως στενὴν ἀπολείπουσαν πάροδον ώς εἰς τον αυλῶνα παρὰ