Herodoti Historiarum libri 9. curavit Henr. Rudolph Dietsch

141쪽

Η Ε R O D 0 T Iτων πλήθεος περι ἄξιος συμβληθῆναι ἐστί. εἰσὶ δὲ καὶ ἄλλοι ποταμοὶ ου κατὰ τον Νεῖλον ἐόντες μεγάθεα, ο τινες ἔργα ἀποδεξάμενοι μεγάλα εἰσί . τῶν ἐγὼ φράσαι ἔχω ουνόματα καὶ ἄλλων καὶ ουκ ῆκιστα πιελώου, ος ἐέων δι' Ἀκαρνανιης καὶ ἐξιεὶς ἐς θάλασσαν των μι- νάδων νήσων τὰς ημισως γη ηπειρον πεποίηκε.11 Ἐστι δε τῆς Αραβίης χώρης, Αἰγυπτου δε ου πρόσω, κόλπος θαλάσσης ἐσέχων εκ τῆς Ἐρυθρῆς καλεομένης θαλάσσης, μακρος ουτω δή τι καὶ στεινὸς, ῶς ἔρχομαι φράσωπι μῆκος μὲν πλόου ἀρξαμένω ἐκ μυχόυ διεκπλῶσαι ἐς την ευρέαν θάλασσαν ἡμέραι ἀναισιμοsνται τεσσεράκοντα εἰρεσίη χρεομένω, εὐρος δὲ,

τῆ ευρύτατος ἐστι ὁ κόλπος, ωισυ ἡμερης πλόου. ρηχίη δ' ἐν αυτῶ καὶ ἄμπωτις ἀνὰ πῆσαν ἡμέρην γίνεται.

ἔτερον τοιουτον κόλπον καὶ την Αἴγυπτον δοκέω γενέσθαι κου, τον μὲν, ἐκ τῆς βορηχς θαλάσσης κόλπον ἐσέχοντα ἐπὶ Αἰθιοπίης, τον δε Γωράβιον, τον ἔρχομα. λέξων, J ἐκ τῆς νοτίης φέροντα ἐπὶ Συρίης, σχεδὸν μὲν αλλήλοισι συντετραίνοντας τους μυχοὐς, ολίγον δέ τι παραλλάσσοντας τῆς χώρης. εἰ ἁν VJ ἐθελήσει ἐκτρέψαι το ρέεθρον ὁ Νεῖλος ἐς τοὐτοι τον Ῥράβιον κόλπον, τί μιν κωλύει ρέοντος τούτου ἐκχωσθῆναι ἐντός γε δισμυρίων ἐτέων; ἐγὼ μὲν γὰρ ἔλπομαί γε καὶ μυρίων ἐντὸς χωσθῆναι ἄν. κου γε δὴ ἐν τῶ προαναισιμωμένω χρόνω πρότερον ῆ ἐμὲ γενέσθαι οὐκ ἀν χωσθείη κόλπος καὶ πολλῶ μέζων ἔτι τούτου υπὸ τοσούτου τε ποταμos καὶ ουτω ἐργατικοs; II περὶ Αἴγυπτον ἁν καὶ τοῖσι λέγουσι αυτὰ πείθομαι, καὶ αυτὸς Ουτω κάρτα δοκέω εἶναι, ἰδών τε τὴν

Αἴγυπτον προκειμένην τῆς ἐχομένης γῆς, κογχύλιά τε φαινόμενα ἐπὶ τοῖσι ουρεσι καὶ ἄλμην ἐπανθέουσαν, ῶστε καὶ τὰς πυραμίδας δηλέεσθαι, και ψάμμον μοὐνον

142쪽

LIB. II. CAP. 10-I

Αἰγυπτου ουρος τοsτο τὸ υπερ Μέμφιος ἔχον, προς δὲ τῆ χωon oυτε τῆ Ἀραβίη προσουρω ἐουση την Αἴγυπτον προσικέλην ουτε τη Λιβυy, οὐ μην ουδὲ τη Συρίη τῆς γὰρ Ἀραβίης τα παρὰ θάλασσαν Συριοι νέμονται , ἀλλα μελάγγαιόν τε καὶ κατερρηγμένην ωστεεουσαν ἰλυν τε καὶ πρόχυσιν ἐξ Αἰθιοπίης κατενηνειγμένην υπὸ τοὐ ποταμοs. την δὲ Λιβυην ἴδμεν ἐρυθροτέρην τε γην καὶ υποψαμμοτέρην, την δὲ Ἀραβίην τε καὶ Συρίην ἀργιλωδεστέρην τε καὶ υπόπετρον ἐωσαν.

Ἐλεγον δὲ καὶ τόδε μοι μέγα τεκμήριον περὶ τῆς χώρης 13 ταυτης οἱ ἱρέες, ως ἐπὶ Μοίριος βασιλέος, ὁκως ἔλθοι ὁ ποταμὸς ἐπὶ οκτὼ πήχεας τὸ ἐλάχιστον, ἄρδεσκε

Αἴγυπτον την ἔνερθε Μέμφιος. καὶ Μοίρι Ουκω ην ἔτεα εἰνακόσια τετελευτηκότι, ἔτε των ἱρέων ταὐταεγῶ ῆκουον. -ν ῆν μη ἐπ' ἐκκαίδεκα ῆ πεντεκαίδεκα πήχεας ἀναβῆ τὀ ἐλάχιστον ὁ ποταμὸς, ουκ υπερβαίνει ἐς την χώρην. δοκέουσί τέ μοι Αἰγυπτίων οἱ ἔνερθε τῆς λίμνης τῆς Μοίριος οἰκέοντες τά τε ἄλλα χωρία καὶ τὰ καλεόμενον Θέλτα, ἐν Ουτω ἡ χώρη αυτηκατὰ λόγον ἐπιδιδῶ ἐς υψος καὶ τὸ ὁμοῖον ἀποδιδφ ἐς

αυξησιν, μη κα κλυζοντος αυτὴν τos μίλου πείσεσθαι τον πάντα χρόνον τον ἐπίλοιπον Αἰγυπτιοι, τοκοτε αὐτοὶ Ἐλληνας ἔφασαν πείσεσθαι. πυθόμενοι γὰρ,

ῶς υεται πῆσα ἡ χώρη των Ἐλλήνων, ἀλλ' ου ποταμοῖσι ἄρδεται κατά περ ἡ σφετέρη, ἔφασαν Ἐλληνας ψευσθέντας κοτὲ ἐλπίδος μεγάλης κακῶς πεινήσειν. τὸ

δὲ ἔπος τοsτο ἐθέλει λέγειν, ώς εἰ μὴ ἐθελήσει σφι Γειν ὁ θεὸς, ἀλλ' αυχμω διαχρῆσθαι, λιμω οἱ Ἐλληνες αἱρεθήσονται οὐ γὰρ δή σφί ἐστι υδατος ουδεμία ἄλλη ἀποστροφὴ, ἔτι μὴ ἐκ του Λιὸς μομον. καὶ 14

ταῶτα μὲν ἐς Ἐλληνας Αἰγυπτίοισι ὀρθῶς ἔχοντα ε*ηται. φέρε δὲ νsν καὶ αυτοῖσι Αἰγυπτίοισι ώς ἔχει

143쪽

122 ΗΕR0DOTI φράσω. εἴ σφι ἐθέλοι ώς και πρότερον εἶπον, ἡ χωρη ἡ ἔνερθε Μέμφιος αυτη γάρ ἐστι ἡ αυξανομενη) κατὰ

λόγον τοs παροιχομένου χρόνου ἐς υψος αυξάνεσθαι, αλλο τι η οἱ ταυτν οἰκέοντες Αἰγυπτίων πεινήσουσι, εἰ μητε γε υσεταί σφι η χωρη μητε ὁ ποταμὸς οἷός τ' ἔσται ἐς τὰς ἀρουρας υπερβαίνειν; η γὰρ δη νυν γε ουτ0ι ἀπονητότατα καρπὸν κομίζονται ἐκ γης των τε ἄλλων ἀνθρώπων απάντων καὶ των λοιπῶν Αἰγυπτίων, οἷουτε ἀρότρφ ἀναρρηγνυντες αυλακας ἔχουσι πόνους Ουτε σκάλλοντες Ουτε ἄλλο εργαζόμενοι ουδὲν των ἄλλοι ἄνθρωποι περὶ ληων πονέουσι, ἀλλ' ἐπεάν σφι ὁ ποταμὸς αυτόματος ἐπελθὼν ἄρση τὰς ἀρουρας, ἄρσας δε ἀπολίπη ὀπίσω, τότε σπείρας ἔκαστος την λυτοs ἄρουραν ἐσβάλλει ἐς αυτην υς, ἐπεὰν δὲ καταπατησyτησι υσὶ τὸ σπέρμα, ἄμητον το ἀπὸ τουτου μένει, ἀπο-

δινησας τῆσι υσὶ τον σῖτον ουτω κομίζεται.

I5 G ων βουλόμεθα γνώμησι τῆσι γώνων χρῆσθαι τὰ περὶ Αἴγυπτον, οι φασι τὰ Θέλτα μουνον εἶναι Αἴγυπτον, ἀπὀ Περσέος καλεομένης σκοπιῆς λέγοντες τὸ παρὰ θάλασσαν εἶναι αυτης μέχρι Ἀριχηαων των φρολουσιακέων, τη δη τεσσεράκοντά , εἰσι σχοῖνοι, τὸ δὲ ἀπὸ θαλάσσης λεγόντων ἐς μεσόγαιαν τείνειν αυτην μέχρι Κερκασώρου πόλιος, κατ ην σχίζεται ὁ Νεῖλος

ἔς τε Πηλούσιον ρέων καὶ ἐς Κάνωβον, τὰ δὲ ἄλλα λεγόντων της Αἰγυπτου τὰ μὲν Λιβύης, τὰ δὲ Ἀραβίης

εἶναι, ἀποδεικνύοιμεν αν τούτω τῶ λόγω χρεόμενοι Αἰγυπτίοισι οὐκ Αὐσαν πρότερον χώρην. ηδη γάρ σφ. τό γε Λέλτα, ως αυτοὶ λέγουσι Αἰγυπτιοι καὶ ἐμοὶ δ κέει, ἐστὶ κατάρρυτόν τε καὶ νεωστὶ ώς λόγω εἰπεῖν ἀναπεφηνός. εἰ τοίνυν σφι χωρη γε μηδεμία υπῆρχε, τί περιεργάζοντο δοκέοντες πρῶτοι ἀνθρώπων γεγονέναι; οὐδὲ ἔδει σφέας ἐς διάπειραν των παιδιων ἰέναι,

144쪽

τίνα γλῶσσαν πρώτην ἀπήσουσι. αλλ' οὐτε Αἰγυπτίους δοκέω ἄμα τῶ Agλτα τῶ - ' γώνων καλεομένφ γενέσθαι, αἰεί τε εἶναι ἐξ ου ανθρώπων γενος ἐγένετο, προῖούσης δε της χώρης πολλοὐς μεν τοὐς ὐπολειπο- μενους αυτῶν γενέσθαι, πολλοἐς δε τοὐς υποκαταβαλνοντας. το δ' ἄν πάλαι αἱ Θῆβαι Αἴγυπτος εκαλεετο, τῆς το περίμετρον στάδιοί εἰσι εἴκοσι καὶ ἐκατὸν καὶεξακισχίλιοι. G ων ημεῖς ὀρθῶς περὶ αυτῶν γινώ- 16σκομεν, Ἱωνες ουκ ευ φρονέουσι περὶ Αἰγυπτου εἰ δε

ὀρθή ἐστι ἡ τῶν χώνων γνώμη, Ἐλληνας τε καὶ αὐτους

Ιωνας ἀποδείκνυμι ουκ ἐπισταμένους λογίζεσθαι, οι φασι τρία μόρια εἶναι γην πῆσαν, Ευρωπην τε καὶ υσίην καὶ Λιβύην. τέταρτον γάρ σφεας δεῖ προσλογίζεσθαι Αἰγυπτου το χέλτα, εἰ μήτε γέ ἐστι τῆς Ασίης μήτε τῆς Λιβύης ' ου γὰρ δη ὁ Νεῖλος γέ ἐστι κατατομον τον λόγον Ο την 'Ἀσίην ουρίζων τῆς Λιβυης του Λέλτα δε τούτου κατὰ το οξὐ περιρρήγνυται ομῖλος, ῶστε ἐν τῶ μεταξὐ υσίης τε καὶ Λιβυης γλ

νοιτ αν.

καὶ την μὲν χώνων γνώμην ἀπίεμεν, ημεῖς δε ωδε 17κη περὶ τούτων λέγομεν, Αἴγυπτον μὲν πῆσαν εἶναι ταύτην την -' Αἰγυπτίων οἰκεομένην κατά περ πιλικίην την υπο Κιλίκων καὶ ωσσυρίην την υπο Ασσυρίων, οὐρισμα δὲ Ἀσίη καὶ Λιβύη οἴδαμεν ουδὲν ἐον δμῶ λόγω εἰ μη τοὐς Αἰγυπτίων Ουρους ' εἰ δὲ τῶ υπἘλλήνων νενομισμέν' χρησόμεθα, νομιουμεν Αἴγυροπτον πῆσαν ἀρξαμένην απὸ Καταδούπων τε καὶ Ελεφαντίνης πόλιος δίχα διαιρέεσθαι καὶ ἀμφοτέρων τῶν ἐπωνυμιέων ἔχεσθαι ' τὰ μεν γὰρ αυτῆς ειναι τῆς Λι

βύης , τὰ δὲ τῆς Ῥαης. ὁ γὰρ δη Νεῖλος ἀρξάμενος ἐκ

τῶν Καταδούπων ρέει μέσην Αἴγυπτον σχίζων ἐς θάλασσαν. μέχρι μέν νυν Κερκασώρου πόλιος ρέει εις

145쪽

ΗΕΕ0 DOTI ἐὰν ὁ Νεῖλος, το δὲ αnὀ ταύτης τῆς πόλιος σχίζεται τριφασίας ολύς. καὶ ξ Hν προς ήῶ τράπεται, το κα- έεται Πηλούσιον στόμα, ἡ δε ἐτέρη των οδῶν προς ἐσπέρην ἔχει ' τομο δὲ Κανωβικὸν στόμα κέκληται. ἡ δε δὴ ἰθέα των οδῶν τῶ Νείλω ἐστὶ ῆδε ' ἄνωθεν φωρόμενος ἐς το οξὐ του Λέλτα ἀπικνέεται, το δὲ απὸ τούτου σχίζων μέσον τὰ Βέλτα ἐς θάλασσαν ἐξίει, οὐτε

ἐλαχίστην μοῖραν τοs υδατος παρεχόμενος ταύτy ολεῆκιστα οὐνομαστὴν, τὸ καλέεται Σεβεννυτικὸν στόμα. ἔστι δε καὶ ετερα διφάσια στόματα απὸ τοs Σεβεννυτικου ἀποσχισθέντα, φέροντα ἐς θάλασσαν, τοῖσι ου- νόματα κέεται τάδε, τῶ μὲν Σαωικὸν αυτῶν, τῶ δὲ Μενδήσιον. τὰ δὲ Βολβίτινον στόμα καὶ τὁ Βουκολι- 18 κὸν οὐκ ἰθαγενέα στόματά ἐστι, ἀλλ' ορυκτά. -ρουρέει δέ μοι τὴ γνώμη, ἔτι τοσαύτη ἐστὶ Αἴγυπτος, ὁσην τινὰ ἐγὼ ἀποδείκνυμι τῶ λόγω, καὶ τὸ Ἀμμωνος χρηστήριον γενόμενον, τὸ ἐγὼ τῆς ἐμεωυτου γνώμης ὐστερον περὶ Αἴγυπτον ἐπυθόμην. οἱ γὰρ δὴ ἐκ μα-

ρέης τε πόλιος καὶ υπιος οἰκέοντες Αἰγύπτου τὰ πρό ουρα Λιβύη, αυτοί τε δοκέοντες εἶναι Λίβυες καὶ οὐκ

Αἰγύπτιοι, καὶ αχθόμενοι τῆ περὶ τὰ ἱρὰ θρησκηχ, βουλόμενοι θηλέων βοῶν μη ἔργεσθαι, ἔπεμψαν ἐς

υμμωνα φάμενοι ουδὲν σφίσι τε καὶ Αἰγυπτίοισι κοινὸν εἶναι ' οἰκέειν τε γὰρ ἔξω του Λέλτα καὶ οὐκ ὁμολογέειν αυτοῖσι, βούλεσθαί τε πάντων σφίσι ἐξεζωαι γεύεσθαι. ὁ δὲ θεός σφεας οὐκ ἔα ποιέειν ταυτα, φὰς ' Αἴγυπτον εἶναι ταύτην, την ὁ Νεῖλος ἐπιὼν ἄρδει, καὶ Αἰγυπτίους εἶναι τούτους, οῖ ἔνερθε Ἐλεφαντίνης πό

λιος οἰκέοντες απὸ του ποταμου τούτου πίνουσι. θυτω

19 σφι ταυτα ἐχρήσθη. Ἐπέρχεται ὁ Νεῖλος, ἐπεὰν πληθύη, οὐ μουνον τὸ Θέλτα, ἀλλα καὶ του Λιβυκ τε λεγομένου χώρου εἶναι καὶ τοs Mραβίου ἐνιαχῆ καὶ

146쪽

Ι, Ι B. II. CAP. 17 - 21.

ἐπὶ δύο ἡμερέων ἐκατέρωθι οδὸν, και πλευν ἔτι του- του καὶ ἔλασσον. του ποταμο6 δε φύσιος πέρι ουτε τι των ἱρέων Ουτε αλλου οὐδενὸς παραλαβεῖν ἐδυνάσθην. πρόθυμος δὲ μ τάδε παρ' αυτῶν πυθέσθαι, ο τι κατ- ιέρχεται μεν ὁ Νεῖλος πληθυων απὸ τροπέων των θωρινέων ἀρξάμενος ἐπὶ εκατὸν ημέρας, πελάσας δ' ἐς

τον αριθμὸν τουτων των ἡμερέων ὀπίσω απέρχεται, ἀπολείπων τὸ ρέεθρον, βοτε βραχυς τον χειμῶνα ἄπαντα διατελέει ἐὼν μέχρι Ου αὐτις τροπέων τῶν θερι- νέων. τουτων ων πέρι Ουδενὸς ουδεν οἷός τ ἐγενόμην παραλαβεῖν παρὰ τῶν Αἰγυπτίων, ἱστορέων αυτοὐς,λτινα δύναμιν ἔχει ὁ Νεῖλος τὰ ἔμπαλιν πεφυκέναι τῶν ἄλλων ποταμῶν. ταυτά τε δη τὰ λελεγμένα βουλόμενος εἰδέναι ιστόρεον, και ο τι αυρας ἀποπνεούσας μουνος πάντων ποταμῶν Ου παρέχεται.

Ἀλλὰ Ἐλλήνων μέν τινες ἐπίσημοι βουλόμενοι γε- πνέσθαι σοφίην ἔλεξαν περὶ του υδατος τούτου τριφασίας οδοὐς, τῶν τὰς μὲν δυο τῶν οδῶν οὐδ' αξιῶ μνησθῆναι εἰ μη μον σημῆναι βουλόμενος μουνον. τῶν ἡ ἐτέρη μεν λέγει τους ἐτησίας ανέμους εἶναι αἰτίους πληθυειν τον ποταμὸν, κωλύοντας ἐς θάλασσαν ἐκρέειν τὸν Νεῖλον. πολλάκις δὲ ἐτησίαι μὲν ουκ ών ἔπνευσαν, ὁ δὲ Νεῖλος τώυτο ἐργάζεται. προς δὲ, εἰ ἐτησίαι αἴτιοι ησαν, χρῆν καὶ τους ἄλλους ποταμοὐς, ὁσοι τοῖσι ἐτηοίησι ἀντίοι ρέουσι, ομοίως πάσχειν καὶ κατὰ τὰ αὐτὰ τῶ μίλω, καὶ μῆλλον ἔτι τοσούτω, οσω ἐλά σονες ἐόντες ἀσθενέστερα τὰ ρεύματα παρέχονται. εἰαὶ

δὲ πολλοὶ μὲν ἐν τι Συρίη ποταμοὶ, πολλοὶ δὲ ἐν τyΛιβύη, οῖ οὐδὲν τοιουτο πάσχουσι, οἷόν τι καὶ ὁ λος. υ δ' ἐτέρη ἀνεπιστημονεστέρη μέν ἐστι τῆς λελε- 2Iγμένης, λόγω δὲ εἰπεῖν θωυμασιωτέρη, ῆ λέγει απὸ

του Τεκεανοο ρέοντα αὐτὸν ταυτα μηχανῶσθαι, τὸν δ'

147쪽

HER 0 D 0TI 22 'Ωκεανὸν γην πέρι πῆσαν ρέειν. υ δὲ τρίτη των οδῶν πολλὸν ἐπιεικεστάτη ἐουσα μάλιστα ἔψευσται. λέγει γὰρ δη ουδ' αυτὴ ουδὲν φαμένη τον Νεῖλον ρέειν α τηκομενης χιόνος, ος ρέει μεν ἐκ Λιβύης διὰ μέσων Αἰθιόπων, ἐκδιδοῖ δὲ ἐς Αἴγυπτον. κῶς ων δῆτα ρέοιῶν ἀπὸ χιόνος, απὰ των θερμοτατων ἴτόπωνJ ρέων ἐς τα ψυχρότερα; των τα πολλά ἐστι ἀνδρί γε λογίζεσθαι τοιουτων πέρι bλ τε ἐόντι, ως ουδὲ οἰκος ἀπὸ χιόνος

μιν ρέειν. πρῶτον μὲν καὶ μέγιστον μαρτύριον οι ἄνεμοι παρέχονται πνέοντες απὸ των χωρέων τουτων θε

μοὶ, δεύτερον δὲ, ὁτι ἄνομβρος η χώρη και ἀκρύσταλλος διατελέει ἐουσα, ἐπὶ δὲ χιόνι πεσούση πῆσα ἀνάγκη ἐστὶ υσαι ἐν πέντε ἡμέρησι, ῶστε εἰ ἐχιόνιζε, Γετο ἀνταεια τὰ χωρία, τρίτα δὲ οἱ ἄνθρωποι υπὸ του καύματος μέλανες ἐόντες ' ἰκτῖνοι δὲ καὶ χελιδόνες δι ἔτεος ἐόντες Ουκ ἀπολείπουσι, γέρανοι δὲ φεύγουσαι τον χειμῶνα τον ἐν Σκυθικη χώρη γινόμενον φοιτέουσι ἐς χειμασίην ἐς τοὐς τόπους τούτους. εἰ τοίνυν ἐχιόνιζε καὶ ὁσονῶν ταύτην την χώρην, δι ης τε ὐέει και ἐκ

τῆς ἄρχεται ρέων ὁ Νεῖλος, ην ἀν τούτων ουδὲν, ώς ἡ 23 ἀνάγκη ἐλέγχει. V δὲ περὶ του Dκεανos λέξας, ἐς

αφανὲς τον μόθον ἀνενείκας, ουκ ἔχει ἔλεγχον ' ου γάρ τινα ἔγωγε οἶδα ποταμὸν γεκεανὀν ἐόντα, Πομηρον δὲ ῆ τινα των πρότερον γενομένων ποιητέων δοκέω του- 24 νομα ευρόντα ἐς την ποίησιν ἐσενείκασθαι. ει δὲ δεῖ μεμψάμενον γνώμας τὰς προκειμένας αυτὰν περὶ των

ἀφανέων γνώμην ἀποδέξασθαι, φράσω, διότι μοι δοκέει πληθύεσθαι ὁ Νεῖλος τοs θέρεος. την χειμερινὴν ἄρην απελαυνόμενος ὁ ῆλιος ἐκ τῆς ἀρχαίης διεξόδου υπὸ των χειμώνων ἔρχεται τῆς Λιβύης τὰ ἄν- ώς μέν νυν ἐν ἐλαχίστω δηλῶσαι, πὰν εἴρηται ' τῆς γὰρ ἄν ἀγχοτατω ὴ χώρης οὐτος ὁ θεὸς καὶ κατ ηντινα, ταύ-

148쪽

LIB. II. C A P. 21 - 26.

την οἰκος διψῆν τε υδάτων μάλιστα καἰ τὰ ἐγχώρια ρεύματα μαραίνεσθαι των ποταμῶν. Σὸς ἐν πλέονι 25

λόγω δηλῶσαι, ἀδε ἔχει ' διεξιὼν τῆς Λιβύης τὰ ἄνω ὁ ῆλιος τάδε ποιέει με διὰ παντὸς του χρόνου αἰθρίου τε ἐόντος του ἡψος του κατὰ ταλα τὰ χωρία καὶ ἀλεεινῆς τῆς χώρης ἐούσης, ουκ ἐόντων ἀνεμων ψυχρῶν, διεξιὼν ποιέει οἷόν περ καὶ τὸ θέρος ἐωθε ποιέειν ἰων τὰ μέσον τοs ουρανοῶ. ἔλκει γὰρ ἐπ έωυτὸν τὰ Γδωρ, ἔλκύσας δὲ ἀπωθέει ἐς τὰ ἄνω χωρία, υπολαμβάνοντες

δὲ οἱ ἄνεμοι καὶ διασκιδνάντες τήκουσι ' καί εἰσι οἰκ τως οἱ απὸ ταύτης τῆς χώρης πνέοντες, ο τε νότος καὶ ὁ λὶψ, ανέμων πολλόν των πάντων υετιώτατοι. δοκέει

δέ μοι Ουδὲ παν τὸ Γδωρ τὸ μέτεον ἐκάστοτε ἀποπέμπεσθαι του Νείλου ὁ ῆλιος, αλλὰ καὶ υπολείπεσθαι περὶ ἐωυτόν. πρηυνομένου δὲ του χειμῶνος απωχεται ὁ ἡλιος ἐς μέσον τον ουρανὸν ὀπίσω, καὶ τὰ ἐνθεμεν ῆδη ομοίως απὸ πάντων ἔλκει των ποταμῶν. τέως δὲ οἱ μὲν ὀμβρίου ὁδατος συμμισγομένου πολλου αυτοῖσι, με υομένης τε τῆς χώρης καὶ κεχαραδρωμένης, ἐέουσι μεγάλοι, του δὲ θέρεος των τε ομβρων ἐπιλειπόντων αυτοὐς καὶ υπὸ τos ἡλίου ἐλκόμενοι ἀσθενέες εἰσί. ὁ

δὲ Νεῖλος ἐὼν ἄνομβρος, ἔλκόμενος δὲ υπὰ τοs ἡλίου,

μοὐνος ποταμῶν τοsτον τον χρόνον οἰκότως αυτὸς εωυτos siέει πολλῶ υποδεέστερος ῆ του θέρεος ' τότε μὲν γὰρ μετὰ πάντων τῶν ὐδάτων ἴσον ἔλκεται, τον δὲ χειμῶνα μολος πιέζεται. ουτω τον ῆλιον νενόμικα τούτων αἴτιον εἶναι. Αἴτιος δὲ ἀυτὸς Ουτος κατὰ γνώ- 26μην την ἐμὴν καὶ τον ήέρα ξηρὸν τον ταύτη εἶναι, δι καίων την διέξοδον αυτῶ ' ουτω τῆς Λιβύης τὰ ἄνω θέρος αἰεὶ κατέχει. εἰ δὲ ἡ στάσις ἡλλακτο τῶν Δρέων, καὶ τοs ουρανοs τῆ μὲν νsν ὁ βορέης τε καὶ ὁ χειμῶνἐστῶσι, ταύτη μὲν τοs νότου ἡν ἡ στάσις καὶ τῆς με-

Diuit iraei Corale

149쪽

ΗER0B0TI' σαμβρίης, τῆ δὲ ὁ νότος νυν ἔστηκε, ταύτy δὲ ο βο- ρεης, ὰ ταυτα ουτω εἶχε, ὁ ηλιος ἀν απελαυνόμενος ἐκ μέσου του θυρανοs υπὸ του χειμῶνος καὶ του βορέεωφε αν τα ἄνω τῆς Ευρώπης κατά περ νυν τῆς Λιβυης ἔρχεται, διεξιόντα δ' αν μιν διὰ πάσης Ευρώπης ἔλπομαι ποιέειν αν τον Ἱστρον τά περ νυν ἐργάζεται τον27 μῖλον. 'ς αἴρης δε πέρι, ἔτι οὐκ αποπνέει, τήνδε ἔχω γνώμην, ώς κάρτα απὸ θερμέων χωρέων οὐκ Οἰκος ἐστι οὐδὲν ἀποπνέειν, αυρη δε απὁ ψυχροs τινος φιλέει

πνέειν.

28 I sτα μέν νυν ἔστω ες ἔστι τε καὶ ώς αρχὴν ἐγένετο. τοὐ δὲ Νείλου τὰς πηγὰς ουτε Αἰγυπτίων Ουτε Λιβύων Ουτε Ἐλλήνων τῶν ἐμοὶ ἀπικομένων ἐς λόγους ουδεὶς υπέσχετο εἰδέναι, εἰ μη ἐν Αἰγύπτω ἐν Σάr πόλι ὁ γραμματιστὴς τῶν ιρῶν χρημάτων τῆς Ἀθηναίης.ουτος δ' ἔμοιγε παίζειν ἐδόκεε φάμενος εἰδέναι ἀτρεκέως. ἔλεγε δὲ ἀδερ εἶναι δυο οὐρεα ἐς οξὐ τὐ κορυφὰς ἀπηγμένα, μεταξὐ Συήνης τε πόλιος κείμενα τῆς Θηβαῖδος καὶ Ελεφαντίνης, οὐνόματα δὲ εἶναι τοῖσιουρεσι τῶ μὲν Κρῶφι, τῶ δε Μῶφι. τὰς ῶν δὴ πηγὰς τοὐ Νείλου ἐουσας αβύσσους ἐκ τοs μέσου τῶν Ουρέων τούτων ἐδειν, καὶ τὸ μὲν ῆμισυ τοs υδατος ἐπ' Αἰγυπτου ρέειν καὶ προς βορέην ἄνεμον, τὁ δ' ἔτερον ῆμισυ ει Αἰθιοπίης τε καὶ νότου. ῶς δὲ ἄβυσσοί εἰσι αἱ πηγαὶ, ἐς διάπειραν ἔφη τούτου ναμμίτιχον Αἰγύπτου βασιλέα ἀπικέσθαι. πολλέων γὰρ αυτὸν χιλιάδων ὀργυιέων πλεξάμενον κάλον κατεζναι ταύτη καὶ οὐκ ἐξ κέσθαι ἐς βυσσόν. ουτω μὲν δη- ὁ γραμματιστὴς, εἰ ἄρα ταὐτα γενόμενα ἔλεγε, ἀπέφαινε, ώς ἐμὲ κατανοέειν, δίνας τινὰς ταύτη ἐούσας ἰσχυρὰς καὶ παλίρροιαν , οἷα δὲ ἐμβάλλοντος τos υδατος τοῖσι ουρεσι μὴ δύνασθαι κατιεμένην καταπειρητηρίην ἐς βυσσὸν ἰέναι.

150쪽

υλλου δὲ οὐδενὰς ουδὲν ἐδυνάμην πυθέσθαι, ἀλλα ει τοσόνδε μὲν ἄλλο ἐπὶ μακρότατον ἐπυθόμην, μέχρι μεν λεφαντίνης πόλιος αυτόπτης ἐλθὼν, το δ' απὸ τούτου .uκοῆ ῆδη ιστορέ- ἀπδ Ηλεφαντίνης πόλιος ἄνω ἰόντι ἄναντές ἐστι χωρων ' ταύτη ἁν δεῖ τὰ πλοῖον διαδη - σαντας αμφοτέρωθεν κατά περ βουν πορεύεσθαι ' ἐνδε ἀπορραγῆ, τὸ πλοῖον οἴχεται φερόμενον υπὸ ἰσχύος του ρόου. τὸ δε χωρων τομο ἐστι ἐπὶ ημέρας τέσσερας πλόος, σκολιὸς δε ταύτη, κατά περ ὁ -ίανδρος, ἐστιο Νεῖλος σχοίνοι δὲ δυώδεκά εἰσι ουτοι, τοὐς δεῖ τουτω τω τρόπω διεκπλῶσαι καὶ ἔπειτεν ἀπίξεαι ἐς πεδίον λεῖον, ἐν τω νησον περιρρέει ὁ Νεῖλος Tαχομψὼ ουνομα αυτῆ ἐστι. οἰκέουσι δὲ τὰ απὸ Ἐλεφαντίνης ἄνω Αἰθίοπες ηδη, και της νησου τὸ ῆμισυ, τὸ δὲ ῆμισυ Αἰγύπτιοι. ἔχεται δὲ τῆς νησου λίμνη μεγάλη, την πέριξ νομάδες Αἰθίοπες νέμονται, την διεκπλωσας ἐς του Νείλου τὸ ῆέεθρον ῆξεις, τὸ ἐς την λίμνην ταύτην ἐκδιδοῖ καὶ ἔπειτεν ἀποβὰς παρὰ τον ποταμὸν ὁδοιπορίην ποιήσεαι ἡμερέων τεσσεράκοντα ' σκόπελοί τε γὰρ ἐν τω Νείλω ὀξέες ἀνέχουσι καὶ χοιράδες πολλαί εἰσι, δι' ἄν ουκ οιά τέ ἐστι πλώειν. διεξελθὼν δε ἐν τῆσι τεσσεράκοντα ἡμέρησι τομο τὰ χωρ&ν, αὐτις

ἐς ἔτερον πλοῖον ἐμβὰς δυώδεκα ημέρας πλώσεαι, καὶ ἔπειτεν ῆξεις ἐς πόλιν μεγάλην, τῆ ουνομά ἐστι Μερόη. iλέγεται δὲ αυτη ἡ πόλις εἶναι μητρόπολις των ἄλλων

Αἰθιόπων. οι δ' ἐν ταύτη χία θεων καὶ Βιόνυσον μουνους σέβονται, τούτους τε μεγάλως τιμῶσι, καί σφι μαντήῖον Θιὸς κατέστηκε. στρατεύονται δ', ἐπεάν

σφεας ὁ θεὸς οὐτος κελευη διὰ θεσπισμάτων, καὶ τllῶν κελεύη, ἐκεῖσε. υπὸ δὲ ταύτης τῆς πόλιος πλώων 30 ἐν ἴσω χρόνω ἄλλω ῆξεις ἐς τους αυτομόλους, ἐν ἔσω περ ἐξ Ηλεφαντίνης ῆλθες ἐς την μητρόπολιν την