Herodoti Historiarum libri 9. curavit Henr. Rudolph Dietsch

151쪽

Αἰθιόπων. τοῖσι δὲ αυτομόλοισι τούτοισι οὐνομά ἐστιωσμὰχ, δύναται δὲ τομο τὸ ἔπος κατὰ την Ἐλληνων γλῶσσαν οι ἐξ ἀριστερῆς χειρὸς παριστάμενοι βασιλέL' ἀπέστησαν-αύται τέσσερες καὶ εἴκοσι μυριάδες Αθυπτίων των μαχίμων ἐς τους Αἰθίοπας τούτους δι αἰτίηντοιηνδε ' ἐπὶ ναμμιτίχου βασιλέος φυλακαὶ κατέστασαν ἔν τε Ελεφαντινη πόλι προς Αἰθιόπων, καὶ ἐν Λάφνησιτησι Πηλουσίησι ἄλλη προς Αραβίων καὶ Σύρων, καὶ ἐν Μαρέη προς Λιβύης ἄλλη. ἔτι δὲ ἐπ' ἐμεs καὶ Περσέων κατὰ ταυτὰ αἱ φυλακαὶ ἔχουσι, ως καὶ ἐπὶ ναμ μιτίχου ησαπι κα4 γὰρ ἐν Ελεφαντινη Πέρσαι φρου- ρέουσι καὶ ἐν Λάφνησι. τοὐς ων δη Αἰγυπτίους τρία ἔτεα φρουρήσαντας απέλυε οὐδεὶς της φρουρης ' οἱ δὲ βουλευσάμενοι καὶ κοινφ λόγω χρησάμενοι πάντες απῖτου ναμμιτίχου ἀποστάντες ῆΓσαν ἐς Αἰθιοπίην. ναμμίτιχος δε πυθόμενος ἐδίωκε ' λ δε κατέλαβε, ἐδέετο πολλὰ λέγων, καί σφεας θεοὐς πατρωχυς ἀπολιπεῖνουκ μ καὶ τέκνα καὶ γυναικας. των δέ τινα λέγεται δέξαντα τὸ αἰδοῖον εἰπεῖν, ἔνθα ἀν τοsτο η, ἔσεσθαιαυτοῖσι ἐμαυτα καὶ τέκνα καὶ γυναῖκας. ουτοι ἐπεί τε ἐς Αἰθιοπίην ἀπίκοντο, διδουσι σφέας αυτοὐς τω Αἰθιόπων βασιλέῖ. ὁ δέ σφεας τῶδε ἀντιδωρέεται ' ησάν οἱ διάφοροί τινες γεγονότες των Αιθιόπων ' τούτους ἐκέλευε ἐξελόντας την ἐκείνων γην οἰκέειν. τούτων δὲ ἐσοικισθέντων ἐς τοὐς Αἰθίοπας ημερώτεροι γεγόνασι Αἰθίοπες ηθεα μαθόντες Αἰγύπτια.31 μέχρι μέν νυν τεσσέρων μηνῶν πλόου καὶ οδos γινωσκεται ὁ Νεῖλος πάρεξ του ἐν Αἰγύπτp ρεύματος. τοσουτοι γὰρ συμβαλλομένω μηνες ευρίσκονται ἀναισι μούμενοι εξ Ἐλεφαντινης πορευομένω ἐς τοὐς αὐτομόλους τούτους. ρέει δὲ απὸ ἐσπέρης τε καὶ ηλίου δυσμέων. τὸ δὲ απ3 τουδε οὐδεὶς ἔχει σαφέως φράσαι '

152쪽

131ἐρημος γάρ ἐστι ἡ χώρο αυτη υπὸ καυματος. υλλὰ 32

τάδε μεν ῆκουσα ἀνδρῶν Κυρηναίων φαμένων ἐλθεῖν τε ἐπὶ τὸ μωνος χρηστήριον και ἀπικέσθαι ἐς λόγους Ἐτεάρχφ τῶ Ἀμμωνίων βασιλέr, καί κως ἐκ λόγων ἄλλων ἀπικέσθαι ἐς λέσχην περὶ του Νείλου, ώς οὐδεις αυτοs οἶδε τὰς πηγὰς, καὶ τον 'Eτέαρχον φάναι ἐλθεῖν κοτε παρ ' αυτὰν Νασαμῶνας ἄνδρας. τὸ δὲ εθνος τομο ἐστὶ μεν Λιβυκῖν, νέμεται δὲ την Σύρτιν τε καὶ την προς ήῶ χώρην της Σέρτιος Ουκ ἐπὶ πολλόν. ἀπικομένους δὲ τους Νασαμῶνας καὶ εἰρωτεομένους, εἰ τι ἔχουσι πλέον λέγειν περὶ των ἐρημων της Λιβύης, φάναι παρὰ σφίσι γενέσθαι ἀνδρῶω δυναστέων παῖδας υβριστὰς, τοὐς ἄλλα τε μηχανῆσθαι ἀνδρωθέντας περισσὰ καὶ δη καὶ ἀποκληρῶσαι πέντε εωυτῶν ὀψομένους τὰ ἐρημα τῆς Λιβύης, καὶ εἴ τι πλέον ἴδοιεν των τὰ μακρότατα ἰδομένων. τῆς γὰρ Λιβύης τὰ μὲν κατὰ την βορη ν θάλασσαν απ' Αἰγύπτου ἀρξάμενοι μέχρι Σολόεντος ἄκρης, ἡ τελευτὰ τὰ τῆς Λιβύης, παρήκουσι παρὰ πῆσαν Λίβυες καὶ Λιβύων ἔθνεα πολλὰ, πλὴν ὁσου Ἐλληνες καὶ Φοίνικες ἔχουσι - τὰ δ' υπὲρ θαλάσσης τε καὶ τῶν ἐπὶ θάλασσαν κατηκόντων ἀνθρώπων, τὰ κατύπερθε θηριώδης ἐστι ἡ Λιβύη τὰ δὲ κατύπερθε τῆς θηριώδεος ψάμμος τέ ἐστι καὶ ἄνυδρος δεινῶς καὶ ἐρημος πάντων. ἐπεὶ ών τοὐς νεηνίας ἀποπεμπομένους αδ τῶν ὴλίκων, Γδασί τε καὶ σιτίοισι ευ ἐξηρτυμένους, ἰέναι τὰ πρῶτα μὲν διὰ τῆς οἰκεομένης, ταύτην δεδιεξελθόντας ἐς την θηριώδεα ἀπικέσθαι, ἐκ δὲ ταύτης την ἐρῆμον διεξιέναι την Οαν ποιευμένους προς ζέφυρον ἄνεμον, διεξελθόντας δε χῶρον πολλὸν ψαμμώδεα καὶ ἐν πολλῆσι ὴμέρρσι ἰδεῖν δη κοτε δένδρεα ἐν πεδίω πεφυκότα, καί σφεας προσελθόντας ἄπτεσθαι του ἐπεόντος ἐπὶ τῶν δενδρέων καρπos, ἀπτομένοισι

153쪽

HERODO ΤΙ - δε σφι ἐπελθεῖν ἄνδρας σμικροὐς, μετριων ελασσονας ἀνδρῶν, λαβύντας δὲ αγειν σφέας ' φωνης δὲ Ουτε τι τῆς ἐκείνων τοὐς Νασαμῶνας γινώσκειν οἴτε τοὐς ἄγοντας των Νασαμώνων. αγειν τε δὴ αυτοὐς διελεων μεγίστων, καὶ διεξελθόντας ταυτα ἀπικέσθαι ἐς πόλιν, ἐν τῆ πάντας εἶναι τοῖσι ἄγουσι το μέγαθος ἴσους, χρωμα δε μέλανας. παρὰ δὲ την πόλιν ρέειν ποταμὸν μέγαν, ἐδειν δὲ απὸ ἐσπέρης αυτὸν πρὸς ῆλιον 33 ἀνατελλοντα, φαίνεσθαι δε ἐν αυτω κροκοδείλους. ομεν δὴ του Ἀμμωνίου Ἐτεάρχου λόγος ἐς τομο μοι δεδηλώσθω, πλὴν ὁτι ἀπονοστῆσαί τε ἔφασκε τοὐς Νασαμῶνας, ώς οι Κυρηναῖοι ἔλεγον, και ἐς τοὐς ουτοι

ἀπίκοντο ανθρώπους, γόητας εἶναι πάντας. τον δε δὴ ποταμὸν τοὐτον τον παραρρέοντα και ρτέαρχος συνεβάλλετο εἶναι τον μῖλον, και δὴ καὶ ὁ λογος ουτω αἱρέει. ρέει γὰρ ἐκ Λιβύης ὁ Νεῖλοῖ, και μέσην ταμ- νων Λιβύην. καὶ ώς ἐγο συμβάλλομαι τοῖσι ἐμφανέσιτα μὴ γινωσκόμενα τεκμαιρόμενος, τῶ Ἱστρω ἐκ των ἴσων μέτρων ὁρμῆται. Ἀστρος τε γὰρ ποταμὀς ἀρξάμενος ἐκ Κελτῶν καὶ Πυρήνης πόλιος ρέει μέσην σχίζων τὴν Εὐρώπην. οἱ δε Κελτοί εἰσι ἔξω 'μακλείων στηλέων, ὁμουρέουσι δε Κυνησίοισι, οῖ ἔσχατοι πρὸς δυσμέων οἰκέουσι των ἐν τῆ ρώπη κατοικημένων. τελευτὰ δε ὁ 'υτρος ἐς θάλασσαν ΓρεωνJ τὴν του Εὐξείνου πόντου διὰ πάσης ΕυρώπηςJ, τῆ χυτρίην οι Μιλησίων

34 οἰκέουσι ἄποικοι. V μεν δὴ τρος, ρέει γὰρ δι' οἰκευ- μένης, πρὸς πολλῶν γινώσκεται, περὶ δε των τοὐ Νεμλου πηγέων ουδεὶς ἔχει λέγειν ' ἀοίκητός τε γάρ ἐστι

καὶ ἐρημος ἡ Λιβύη δι' ἐς ἐέει. περὶ δὲ τοὐ ρεύματος

αυτοs, ἐπ' ὁσον μακρότατον ἱστορεsντα ἐν ἐξικέσθαι, εχηται ἐκδιδοῖ δὲ ἐς Αἴγυπτον. ἡ δὲ Αἴγυπτος τῆς Ορεινῆς Κιλικίης μάλιστα κη ἀντίη κέεται. ἐνθεὐτεν δὲ

154쪽

ἐς Σινώπην τὴν ἐν τῶ ξείνω πόντω πέντε ἡμερέων ἰθέα οδὸς ευζώνω ἀνδρί ' η δὲ Σινώπη τῶ Ἱστρω ἐκδι-

δοντι ἐς θάλασσαν ἀντίον κέεται. ούτω τον Νεῖλον δοκέω διὰ πάσης της Λιβύης διεξιόντα ἐξισουσθαι τῶἹστρω, Νείλου μέν νυν πέρι τοσαμα εἰρήσθω.

- ΜΑΙ δὲ περὶ Αἰγυπτου μηκυνέων τον λόγον, 35 δτι πλέω θωυμάσια ἔχει η ἄλλη πῆσα χώρη καὶ ἔργα

λόγου μέζω παρέχεται προς πῆσαν χώρην ' τούτων ει- νεκεν πλέω περὶ αυτῆς εἰρησεται. Αἰγύπτιοι ἄμα τῶουρανῶ τῶ κατὰ σφέας ἐόντι ἔτεροίω καὶ τῶ ποταμῶ φύσιν ἀλλοίην παρεχομένω ῆ οι ἄλλοι ποταμοὶ, τα πολλὰ πάντα ἔμπαλιν τοῖσι ἄλλοισι ἀνθρώποισι ἐστήσαντοεθεά τε καὶ νόμους, ἐν τοῖσι αἱ μὲν γυναζκες ἀγοράζουσι καὶ καπηλεύουσι, οἱ δὲ ἄνδρες κατ' οἴκους ἐόντες ὐφαί- ωoυσιε ὐφαίνουσι δὲ οἱ μὲν ἄλλοι ἄνω την κρόκην ἀθέοντες, Αίγύπτιοι δὲ κάτω. τὰ ἄχθεα οι μὲν ἄνδρες επὶ τῶν κεφαλέων φορέουσι, αἱ δὲ γυναῖκες ἐπὶ τῶν ἄμων. ουρέουσι αἱ μὲν γυναῖκες ὀρθαὶ, οἱ δὲ ἄνδρες κατήμενοι. εὐμαρείη χρέονται ἐν τοῖσι οἴκοισι, ἐσθίουσι

δὲ ἔξω ἐν τῆσι ὁδοῖσι, ἐπιλέγοντες, ῶς τὰ μὲν αἰσχρὰ αναγκαῖα δὲ ἐν ἀποκρύφω ἐστὶ ποιέειν χρεῶν, τὰ δὲ μὴ αἰσχρὰ αναφανδόν. ἱρῆται γυνὴ μὲν οὐδεμία οὐτε

ἔρσενος θεου ούτε θηλέης, ἄνδρες πάντων τε καὶ πασέων. τρέφειν τους τοκέας τοῖσι μὲν παισὶ οὐδεμία

ανάγκη μὴ βουλομένοισι, τῆσι δὲ θυγατράσι πῆσα ανάγκη καὶ μὴ βουλομένρσι. οἱ ἱρέες τῶν θεῶν τῆ μὲν 36 ἄλλη κομέουσι, ἐν Αἰγύπτω δὲ ξυρε ται. τοῖσι ἄλλοισι ἀνθρώποισι νόμος ἄμα κήδεῖ κεκάρθαι τὰς κεφαλὰς τους μάλιστα ίκνέεται, Λιγύπτιοι δὲ υπὸ τοὐς θανάτους ἀνιεγσι τὰς τρίχας αυξεσθαι τάς τε ἐν τῆ κεφαλῆ καὶ τῶ γενείω, τέως ἐξυρημένοι. τοῖσι μὲν ἄλλοισι ἀνθρώποισι χωρὶς θηρίων ὴ δίαιτα ἀποκέκριται , Αἰγυπτί-

155쪽

HERODOTI οισι δὲ Ο μου θηρίοισι ἡ δίαιτά ἐστι. απὸ πυρῶν κα κριθέων ἄλλοι ζώουσι, Αἰγυπτίων δε τῶ ποιευμένωαπὸ τουτων την ζόην ἔνειδος μέγιστόν ἐστι, αλλὰ απὸ

ὀλυρέων ποιευνται σιτία, τὰς ζειὰς μετεξέτεροι καλέουσι. φυρῶσι τὸ μὲν σταῖς τοῖσι ποσὶ, τον δὲ πηλόν, τῆσι χερσὶ καὶ την κόπρον ἀναιρέονται. τὰ αἰδοῖα ωλλοι μὲν ἐῶσι ως ἐγένοντο, πλὴν ὁσοι απὸ τουτων ἔμαθον, Αἰγύπτιοι δὲ περιτάμνονται. εῖματα των μὲν ἀνδρῶν ἔκαστος ἔχει δύο, των δὲ γυναικῶν ἔν έκάστη. τῶν ἱστίων τους κρίκους και τους κάλους οἱ μεν ἄλλοι ἔξωθεν προσδέουσι, Αἰγύπτιοι δὲ ἔσωθεν. γράμματα γράφουσι και λογίζονται ψήφοισι Ἐλληνες μὲν απὁ τῶν

ἀριστερῶν ἐπὶ τὰ δεξιὰ φέροντες την χεῖρα, Αἰγύπτιοι δὲ απὸ τῶν δεξιῶν ἐπὶ τὰ ἀριστερά ' καὶ ποιελτες ταυτα αυτοὶ μέν φασι ἐπὶ τὰ δεξιὰ ποιέειν, Ἐλληνας δὲ ἐπἀριστερά. διφασίοισι δὲ γράμμασι χρέονται, καὶ τὰ μὲν 37 αυτῶν ἱρὰ, τὰ δὲ δημοτικὰ καλέεται. Θεοσεβέες δὲ

περισσῶς ἐόντες μάλιστα πάντων ανθρώπων νόμοισι τοιοισίδε χρέονται. ἐκ χαλκέων ποτηρίων πίνουσι, δια-

σμέοντες ἀνὰ πῆσαν ἡμέρην, ούκ ὁ μὲν, ὁ δ' Ου, ἀλλα

πάντες. εῖματα λίνεα φορέουσι αἰεὶ νεοπλυσα, ἐπιτηδεύοντες τομο μάλιστα. τά τε αἰδοῖα περιτάμνονται καθαριότητος εῖνεκεν, προτιμέοντες καθάριοι εἶναι η

εὐπρεπέστεροι. οἱ δὲ ἱρέες ξυρε ται παν τὸ σῶμα διὰ τρίτης ημέρης, λα μητε φθειρ μητε ἄλλο μυσαρὸν μηδὲν ἐγγίνηταί σφι θεραπεύουσι τους θεούς. ἐσθητα δὲ φορέουσι οἱ ἱρέες λινέην μούνην, καὶ υποδήματα βύβλινα ἄλλην δέ σφι ἐσθητα οὐκ ἔξεστι λαβέειν, ουδὲ υποδήματα ἄλλα. λουνται δὲ δὶς τῆς ημέρης εκάστης

ψυχρῶ, καὶ δὶς εκάστης νυκτός. ἄλλας τε θρησκη ς ἐπιτελέουσι μυρίας ῶς εἰπεῖν λόγω. πάσχουσι δὲ καὶσγαθὰ οὐκ ολίγα. οἴτε τι γὰρ τῶν οἰκηων τρίβουσι

156쪽

oυτε δαπανέονται, ἀλλὰ καὶ σιτία σφί ἐστι ἱρὰ πεσσόμενα, και κρεῶν βοέων καὶ χηνέων πλῆθός τι ἐκάστωγίνεται πολλὸν εκάστης ἡμερης, δίδοται δέ σφι καὶ οι- νος ἀμπέλινος. ἰχθύων δὲ Ου σφι ἔξεστι πάσασθαι. - μους δὲ Ουτε τι μάλα σπείρουσι Αἰγύπτιοι εν τη χώρll, τούς τε γενομενους ουτε τρώγουσι ουτε ἔφοντες πατέονται Οἱ δε δὴ ἱρέες ουδὲ ὁρεοντες ανεχονται, νομίζοντες ου καθαρόν μιν εἶναι ἔσπριον. ἱρῆται δὲ οὐκ εἷς ἐκά- στου των θεῶν, ἀλλα πολλοὶ, τῶν εἷς ἐστι ἀρχιέρεως ἐπεὰν δέ τις ἀποθάνη, τoέτου ὁ παῖς ἀντικατίσταται. ὐς δὲ βους τοὐς ἔρσενας του Ηπάφου ειναι νομίζουσι, 38 και τούτου εἴνεκεν δοκιμάζουσι αυτοὐς ωδε ' τρίχα ἐν καὶ μίαν ἴδηται ἐπεουσαν μέλαιναν, οὐ καθαρὸν εἶναι νομίζει. δίζηται δὲ ταυτα ἐπι τούτω τεταγμένος τῶν τις

ἱρέων και ἀρθ Ου ἐστεῶτος του κτήνεος. καὶ υπτίου, και

τὴν γλῶσσαν ἐξειρύσας, εἰ καθαρὴ τῶν προκειμένων μηων, τα ἐγὼ ἐν αλλω λόγω ἐρέω. κατορα δε και τὰς τρίχας τῆς Ουρῆς, εἰ κατὰ φύσιν ἔχει πεφυκυίας. ἐν δετούτων πάντων ἡ καθαρὰς, σημαίνεται βύβλω περὶ τὰ

κέρεα εἱλίσσων, και επειτεν γην σημαντρίδα ἐπιπλάσας επιβάλλει τον δακτύλιον ' καὶ ουτω απάγουσι. ἀσήμαντον δὲ θύσαντι θάνατος ἡ ζημίη επικέεται. δοκιμάζεται μέν νυν το κτῆνος τρόπω τοιῶδε. θυσίη δε σφι ῆδεκατέστηκε ' ἀγαγοντες τὰ σεσημασμενον κτῆνος προς τον 39βωμον, ὁκου ἀν θέωσι, πυρ ἀνακαίουσι, ἔπειτεν δὲ ἐπ' αυτοs οἰνον κατὰ του ἱρηχυ ἐπισπείσαντες και ἐπικαλεσαντες τον θεὰν σφάζουσι, σφάξαντες δὲ ἀποτάμνουσι τὴν κεφαλήν. σῶμα μεν δὴ του κτήνεος δείρουσι, κεφαλῆ δε ἐκείνη πολλὰ καταρησάμενοι φέρουσι, τοῖσι μενῶν ὴ ἀγορὴ καὶ Ἐλληνές σφι εωσι ἐπιδήμιοι ἔμποροι, οἱ μεν φεροντες ἐς τὴν ἀγορὴν απ' ων ἔδοντο, τοῖσι δὲ ἄν μὴ παρεωσι Ἐλληνες, οἱ δ' ἐκβάλλουσι ἐς τον ποτα-

157쪽

κακὸν γενέσθαι, ἐς κεφαλὴν ταυτην τραπέσθαι. κατὰ μέν νυν τὰς κεφαλὰς των θυομενων κτηνέων καὶ την ἐπίσπεισιν τοs οἴνου πάντες Αἰγυπτιοι νόμοισι τοῖσι

αυτοῖσι χρέονται ομοίως ἐς πάντα τὰ ἱρὰ, και ἀπὸ τούτου του νόμου ουδὲ ἄλλου Ουδενὸς ἐμψυχου κεφαλῆς - γεύσεται Αἰγυπτίων οὐδείς. N δὲ δὴ ἐξαίρεσις των ἱρῶν καὶ ἡ καsσις ἄλλη περὶ ἄλλο ἱρόν σφι κατέστηκε.την δ' ων μεγίστην τε δαίμονα Θηνται εἶναι καὶ μεγίστην οἱ ὁρτὴν ἀνάγουσι, ταυτην ἔρχομαι ἐρέων. ἐπεὰν ἀποδείρωσι τον βο , κατευξάμενοι κοιλίην μὲν ἐκείνην πῆσαν ἐξ ων εἴλον, σπλάγχνα δὲ αυτοs λείπουσι ἐν τῶ σώματι και την πιμελὴν, σκέλεα δὲ αποτάμνουσι καὶ την ὀσφὐν ἄκρην καὶ τους ἄμους τε και τον τράχηλον. ταsτα δὲ ποιήσαντες τὰ ἄλλο σῶμα του βοὸς πιμπλῆσι ἄρτων καθαρῶν καὶ μέλιτος καὶ ἀσταφίδος καὶ σύκων καὶ λιβανωτοs καὶ σμύρνης καὶ των ἄλλων θυωμάτων, πλήσαντες δὲ τούτων καταγίζουσι, ἔλαιον ἄφθονον

καταχέοντες. προνηστεύσαντες δὲ θύουσι, καιομένων -των ἱρῶν τύπτονται πάντες ' ἐπεὰν δὲ ἀποτύψωνται, i δαῖτα προτίθενται τὰ ἐλίποντο των ἱρῶν. Tους μέν νυν

καθαρους βο- τους ἔρσενας καὶ τους μόσχους οἱ πάντες Αἰγύπτιοι θύουσι, τὰς δὲ θηλέας ου σφι ἔξεστι θύειν, αλλὰ ἱραί εἰσι τῆς Ἱσιος. τὸ γὰρ τῆς Ἱσιος ἄγαλμα ἐὸν γυναικήῖον βούκερών ἐστι, κατά περ Ἐλληνες την Τοsν γράφουσι, καὶ τὰς βους τὰς θηλέας Αἰγύπτιοι πάντες ομοίως σέβονται προβάτων πάντων μάλιστα μακρῶ. τῶν εινεκεν ουτ ἀνὴρ Αιγύπτιος Οἴτε γυνὴ ἄνδρα Ἐλληνα φιλήσειε αν τῶ στόματι, οὐδὲ μαχαίρη ἀνδρὸς Ἐλληνος χρήσααι Ουδ' ὀβελοῖσι ουδὲ λέβητι, ουδὲ κρέως καθαρου βοὰς διατετμημένου Ἐλληνικῆ μαχαίρn γευ-

158쪽

LIB. H. CAP. 39 - 42. σεται. θάπτουσι δὲ τους ἀποθνήσκοντας βους τρόπον. τόνδε ' τὰς μεν θηλέας ἐς τον ποταμὸν ἀπιασι, τους ἔρσενας κατορύσσουσι ἔκαστοι ἐν τοῖσι προαστείοισι, τὀκερας τὸ ἔτερον ῆ καὶ αμφότερα υπερέχοντα σημηχυεῖνεκεν ' ἐπεὰν δὲ σαπῆ καὶ προσίη ὁ τεταγμενος χρόνος, ἀπικνέεται ἐς εκάστην πόλιν βάρις ἐκ της Προσωπίτιδος καλευμένης νησου. η δ' ἐστι μὲν ἐν τῶ Θέλτα, περίμετρον δὲ αυτῆς εἰσὶ σχοῖνοι ἐννέα. ἐν ταύτη ων τῆ Προσωπίτιδι νήσp ἔνεισι μὲν καὶ ἄλλαι πόλιες συχναὶ, . ἐκ τῆς δὲ αἱ βάριες παραγίνονται ἀναιρησόμεναι τὰ ὀστέα τῶν βοῶν, ουνομα τῆ πόλι Ἀτάρβηχις, ἐν δ' αυτῆ Ἀφροδίτης ἱρὸν ἄγιον ῖδρυται. ἐκ ταυτης τῆς πόλιος πλανέονται πολλοὶ ἄλaοι ἐς ἄλλας πόλις, ἀνορύξαντες δε τὰ ὀστέα ἀπάγουσι καὶ θάπτουσι ἐς ἔνα χῶρον πάντες. κατὰ ταυτὰ δὲ τοῖσι βουσὶ καὶ τἄλλα κτήνεα

θάπτουσι ἀποθνήσκοντα. καὶ γὰρ περὶ ταυτα ουτω σφι νενομοθέτηται ' κτείνουσι γὰρ δη ουδὲ ταυτα. ἰσοι μὲν 42

εἰσὶ, ουτοι μέν νυν πάντες δων ἀπεχόμενοι αἶγας θύουσι. θεους γὰρ δὴ ου τοὐς αυτοὐς ἄπαντες ομοίως Αἰγυπτιοι σέβονται, πλὴν Ἱσιός τε καὶ υσίριος, τον δὴ Αιόνυσον εἶναι λέγουσι ' τούτους δὲ ομοίως ἄπαντες σέβονται. ἔσοι δὲ του Μένδητος ἔκτηνται ἱρὰν ἡ νομοῶ τοὐ Μενδησίου εἰσὶ, ουτοι δὲ αἰγῶν ἀπεχόμενοι ὁδθυουσι. Θηβαῖοι μέν νυν, καὶ ο σοι διὰ τούτους ὀμνἀπέχονται, διὰ τάδε λέγουσι τον νόμον τόνδε σφι τεθῆναι ' μακλέα θελῆσαι πάντως ἰδέσθαι τον Αία καὶ τον ουκ ἐθέλειν ὀφθῆναι υπ' αυτοs, τέλος δὲ, ἐπεί τε λιπαρέειν τον πιακλέα, τον Αία μηχανήσασθαι κριὰν ἐκδείραντα προέχεσθαί τε τὴν κεφαλὴν ἀποταμόντα τοὐκριοs, καὶ ἐνδύντα τὸ νάκος ουτω οἱ ἐωυτὸν ἐπιδέξαι. απὸ τούτου κριοπρόσωπον τἄγαλμα τοs Aιὸς ποιεμι

159쪽

πτίων τε και Αἰθιόπων ἄποικοι καὶ φωνην μεταξὐ ἀμφοτέρων νομίζοντες. δοκέειν δ' ἐμοὶ καὶ τὸ Ουνομα μώνιοι απὸ τοsδέ οφι την ἐπωνυμίην ἐποιήσαντο ' Ἀμμο- γαρ Αἰγύπτιοι καλέουσι τον Βία. τους δε ιοὐς ου θύουσι Θηβαῖοι, αλλ' εἰσί σφι ἱροὶ διὰ τοsτο.

ἔνα κατακόψαντες καὶ ἀποδείραντες κατὰ τ τὸ ἐνδύουσι τἄγαλμα τοs 3ιὰς, και ἔπειτεν ἄλλο ἄγαλμα κλέος προσάγουσι προς αυτό. ταλα δὲ ποιήσαντες τέ---ται οἱ περὶ τὀ ἱρὰν ἄπαντες τον κριὸν, και ἔπειτεν

ἐν ἱρὴ θήκη θάπτουσι αυτόν. 43 φακλέος δὲ κέρι τόνδε τον λόγον ἡκουσα, ὁτι εἴη των δυώδεκα θεῶν. τμ έτερου δὲ πέρι Ηρακλέος, τον Ἐλληνες οἴδασι, ουδαμη Αἰγυπτου ἐδυνάσθην ἀκοsσαι. καὶ μην ἔτι γε οὐ παρ' Ἐλληωων ἔλαβον τὼ θυνομα τοH Ηρακλέος Αἰγύπτιοι, ἀλλα Ἐλληνες μειλον παρ' Αἰγυπτίων, καὶ Ἐλληνων Ουτοι οἱ θέμενοι τῶ Ῥμφιτρύωνος γόνω ουνομα μακλέα, πολλά μοι καὶ ἄλλα τεκμήριά ἐστι τομο ουτω ἔχειν, ἐν δὲ καὶ τόδε, ἔτι τε του φακλέος τούτου οἱ γονέες ἀμφότεροι ἐσαν Ῥμφιτρύων καὶ Ἀλκμήνη γεγονότες τὸ ἀνέκαθεν ἄπ' Αἰγύπτου, καὶ διότι Αἰγύπτιοι Ουτε Ποσειδέωνος οὐτε Λιοσκούρων τα νόματά φασι εἰδέναι, ουδέ σφι θεοὶ ουτοι ἐν τοῖσι ἄλλοισι θεοῖσι ἀποδεδέχαται, καὶ μην εἴ γε παρ' Ἐλλήνων ἔλαβον ουνομα τευ δαίμονος, τούτων Ουκ ῆκιστα ἀλλα μάλιστα ἔμελλον μνήμην ἔξειν, εἴ περ καὶ τότε ναυτιλίῖσι ἐχρέοντο καὶ ἐσαν Ἐλλήνων τινὲς ναυτίλοι, ῶς ἔλπομαί τε καὶ ἐμὴ γνωμη αἱρέει. ῶστε τούτων ἀνκαὶ μαλλον των θεῶν τὰ Ουνόματα ἐξηπιστέατο Αιγ πτιοι ἡ τ Hρακλέος. ἀλλα τις αρχαῖος ἐστι θεὰς Αἰγυπτίοισι φακλέης ρ ῶς δε αυτοὶ λέγουσι, ἐτεά ἐστι

160쪽

έπτακισχίλια καὶ μυρια ἐς 'Ἀμασιν βασιλεύσαντα, ἐπεί ' . τε ἐκ των οκτῶ θεῶν οι δυώδεκα θεοὶ ἐγένοντο, τῶν μακλεα ἔνα νομίζουσι. Kαι ἐθέλων δε τούτων περι 44 σαφές τι εἰδέναι εξ ἄν οἷόν τε ἐν , ἔπλωσα και ἐς Τύροντης Φοινίκης, πυνθανόμενος αυτόθι εἶναι ἱρὸν μα-

κλέος αγιον. και εἶδον πλουσίως κατεσκευασμενον ἄλλοισί τε πολλοῖσι ἀναθημασι, καὶ ἐν αυτω.ῆσαν στῆλαι

δύο, η μεν χρυσου ἀπέφθου, η δε σμαράγδου λίθου λάμποντος τὰς νύκτας μέγαθος ἐς λόγους δε ἐλθὼν τοῖσι ἱρευσι του θεοs εἰρόμην, ὁκόσος χρόνος εἴη ἐξ ου

σφι τὸ ἱρὸν ῖδρυται. ευρον δὲ ουδὲ τούτους τοῖσι Ἐλλησι συμφερομένους ' ἔφασαν γὰρ ἄμα Ἀρω οἰκιζομένη και τὸ ἱρὸν του θεου ἱδρυθῆναι, εἶναι δε ἔτεα ἀπ' ου Τ φον οἰκέουσι τριηκόσια καὶ δισχίλια. εἶδον δε ἐν τηTύρω και αλλο ἱρὸν μακλέος ἐπωνυμίην ἔχοντος Θασίου εἶναι. ἀπικόμην δὲ καὶ ἐς Θάσον, ἐν π ευρον ἱρὸν μακλέος υπὸ Φοινίκων ἱδρυμένον, οῖ κατ Mρώπης ζήτησιν ἐκπλώσαντες Θάσον ἔκτισαν και ταλακαι πέντε γενεῆσι ἀνδρῶν πρότερά ἐστι η τον ' φιτρύωνος μακλεα ἐν τη Ἐλλοι γενέσθαι. τὰ μέν νυν ἱστορημένα δηλοῖ σαφέως παλαιὸν θεὸν το μακλεα ἐόντα. καὶ δοκέουσι δέ μοι Ουτοι ὀρθότατα Ἐλλήνων ποιέειν, οῖ διξὰ Βράκλεια ἱδρυσάμενοι ἔκτηνται, καιτῶ μεν ώς ἀθανάτφ, ουλυμπίω δὲ ἐπωνυμίην θύουσι, τω δ ἐτέρω ώς ῆρωr ἐναγίζουσι. Λέγουσι δε πολλὰ και ε5ἄλλα ανεπισκέπτως οἱ Ἐλληνες ευήθης δὲ αυτῶν καιοδε ὁ μυθός ἐστι, τον περὶ του μακλέος λέγουσι, ώς

αυτον απικόμενον ἐς Αἴγυπτον στέψαντες οἱ Αιγύπτιοι

υπὸ πομπῆς ἐξῆγον ώς θυσοντες τφ Αιί τον δὲ τέως μὲν ησυχίην ἔχειν, ἐπεὶ δὲ αυτου προς τφ βωμῶ κατήγχοντο, ἐς αλκὴν τραπόμενον πάντας σφέας καταφονευ- σαι. ἐμοὶ μέν νυν δοκέουσι ταλα λέγοντες τῆς Αθυ-