Herodoti Historiarum libri 9. curavit Henr. Rudolph Dietsch

231쪽

τομο -κ ἐλάχιστον ἐξ Αἰγυπτου ἡνείκαντο. υμασις μὲν γάρ σφι ἔδωκε χίλια στυπτηρίης τάλαντα, οἱ δε ἐν Αἰγύπτω οἰκέοντες Ἐλληνες εἰκοσι μνέας.a8i Κυρηναίοισι δVAμασις φιλότητά τε καὶ συμμαχίην συνεθήκατο. ἐδικαίωσε καὶ γῆμαι αυτόθεν, εἴτ ἐπιθυμήσας Ελληνίδος γυναικὸς, εἴτε καὶ ἄλλως φιλότητος Κυρηναίων εῖνεκεν. γαμέει δ' ῶν, οἱ μὲν λέγουσι Βάτου, οἱ δ' Ἀρκεσίλεω θυγατέρα, οἱ δε Κριτοβούλου ἀνδρὸς τῶν αστῶν δοκίμου, τῆ οὐνομα ἐν Λαδίκη. τῆ ἐπείτε συγκλίνοιτο ὁ υμασις, μίσγεσθαι Ουκ οἷός τε ἐγίνετο, τῆσι δὲ ἄλλησι γυναιξὶ ἐχρῆτο. ἐπεί τε δὲ πολλὸν τομο ἐγίνετο, εἶπε ὁ ωμασις προς την Λαδίκην ταύτην καλεομένηW Sὸ γυναι, κατά με ἐφάρμαξας, καὶ ἔστι τοιουδεμία μηχανὴ μη οὐκ ἀπολωλέναι κάκιστα γυναικῶν

πασέων. , δὲ Λαδίκη, ἐπεί τέ οἱ ἀρνευμένη ουδὲν

ἐγίνετο πρηυτερος ὁ 'Aμασις, εὐχεται ἐν τῶ νόω τηυφροδίτη, ην Οἱ υπ' ἐκείνην την νύκτα μιχθῆ ὁ ωμασις, τομο γάρ οἱ κακοs εἶναι μηχος, ἄγαλμά οἱ ἀποπέμψειν ἐς Κυρήνην. μετὰ , δε την ευχην αυτίκα Οἱ

ἐμίχθη ὁ υμασις, καὶ τὸ ἐνθεμεν ήδη, ὁκότε ἔλθοι

προς αυτὴν, ἐμίσγετο, καὶ κάρτα μιν ἔστερξε μετὰ -μο. ἡ δὲ Λαδίκη ἀπέδωκε την ευχὴν τῆ θεῶ ' ποιησαμένη γὰρ ἄγαλμα ἀπέπεμψε ἐς Κυρήνην, το ετι καὶ ἐς εμὲ ἡν σῶον, ἔξω ἱδρυμένον τοs Κυρηναίων ἄστεος. ταύτην τὴν Λαδίκην, ώς ἐπεκράτησε Καμβύσης Αἰγυ- κτου καὶ ἐπέθετο αυτῆς, Θις εἴη, ἀπέπεμψε ἀσινέα ἐς Κυρήνην. 182 Ἀνέθηκε δε καὶ αναθήματα ὁ ωμασις ἐς τὴν Ἐλ- λάδα , τωτο μὲν ἐς Κυρήνην ἄγαλμα ἐπίχρυσον Αθηναίης καὶ εἰκόνα ἔωυτοs γραφῆ εἰκασμένην, τολο δὲ τῆ ἐν Λίνδω Ῥθηναίη δύο σε αγάλματα λίθινα καὶ θώ-

232쪽

LIB. II. CAP. 180 - I. IB. IU. CAP. I. 211ρηκα λίνεον ἀξιοθήητον , et osτο δ' ἐς Σάμον τn v εἰκόνας ἐω-os διφασίας ξυλίνας, αῖ εν τῶ νηω τῶ μεγάλω ἱδρύατο ἔτι και το μεχρι ἐμευ, ἔπισθε τῶν θυ- ρεων. ἐς μεν νυν Σάμον ἀνέθηκε κατὰ ξεινίην την εωυ- του τε και Πολυκράτεος του Αἰάκεος, ες Λίνδον ξεινίης μὲν ουδεμιης εῖνεκεν, ἔτι δὲ το ἱρὸν τὸ ἐν Λίνδφτο της Ῥθηναίης λέγεται τὰς του Βαναοs θυγατέρας ἱδρύσασθαι προσσχουσας, ἔτε ἀπεδίδρησκον τοὐς Αἰγύπτου παιδας. ταυτα μεν ανέθηκε ο υμασις. εἱλε δὲ προν πρῶτος ἀνθρώπων καὶ κατεστρέψατο ἐς φόρουαπαγωγήν.

ΕΠΙ τομον δὴ τὸν Αμασιν Καμβυσης ὁ Κύρου ἐστρα- 1τεύετο, ἄγων καὶ ἄλλους τῶν ἡρχε, και Ἐλλήνων 'γωνάς τε καὶ Αἰολέας, δι αἰτίην τοιήνδε ' πέμψας Καμβυσης ἐς Αἴγυπτον κήρυκα αἴτεε ' μασιν θυγατέρα, αἴτεε δε ἐκ συμβουλίης ἀνδρὸς Αἰγυπτίου, δς μεμφομενος 'Aμάσι ἔπρηξε ταυτα, ἔτι μιν ἐξ απάντων τῶν ἐν Αἰγύπτω ἰητρῶν ἀποσπάσας απὰ γυναικός τε καὶ τέκνων ἔκδοτον ἐποίησε ἐς Πέρσας, ὁτε ώρος πέμψας παρὰ υμασιν αἴτεε ἰητρὀν οφθαλμῶν, ος εἰη ἄριστος τῶν ἐν Αἰγέ- πτω. ταsτα δὴ ἐπιμεμφόμενος ὁ Αἰγύπτιος ἐνῆγε τησυμβουλίν, κελεύων αἰτέειν τον Καμβύσεα Ἀμασιν θυ

233쪽

χθοιτο. ὁ δε υμασις τη δυνάμι των Περσέων ἀχθόμενος καὶ ἀρρωδεων Ουκ εἶχε ολε δοsναι οἴτε ἀρνήσασθαι μευ γὰρ ἡπίστατο, οτι Ουκ ως γυναῖκά μιν ἔμελλε Καμβύσης εζειν, ἀλλ' ώς παλλακήν. ταλα δη ἐκλογιζόμενος ἐποίησε τάδε ην Ἀπρίεω του προτέρου βασιλέος θυγάτηρ κάρτα μεγάλη τε καὶ ευειδης, μουνη του οἰκου λελειμμένη, ουνομα δε οίην Νίτητις. ταυτην δη την παιδα ὁ ωμασις κοσμησας ἐσθητί τε καὶ χρυσῶ αποπεμπει ἐς Πέρσας ώς ἐωυτοs θυγατέρα. μετὰ δε χρόνον ῶς μινῆσπάζετο πατρόθεν ουνομάζων, λέγει προς αυτον ηπαῖς γε βασιλεs, διαβεβλημένος υπὸ Ἀμάσιος ου μανθάνεις, δς ἐμέ σοι κόσμω ἀσκήσας ἀπέπεμψε, ώς μυ- τοs θυγατέρα διδους ἐοsσαν τy ἀληθε4 Ἀπρίεω, τον

ἐκεῖνος ἐόντα εωυτοs δεσπότεα μετ' Αἰγυπτίων ἐπαναστὰς ἐφόνευσε. Wsτο δη τὸ ἔπος καὶ αυτη η αἰτίη ἐγγενομένη ηγαγε Καμβύσεα τον Κυρου μεγάλως θυμωθέντα - Αἴγυπτον. ουτω μέν νυν λέγουσι Πέρσαι. 2 Αἰγύπτιοι δὲ οἰκηχῶνται Καμβύσεα, φάμενοί μιν ἐκ ταυτης δη της Ἀπρίεω θυγατρὰς γενέσθαι ' Mρον γὰρ εἶναι τον πέμψαντα παρὰ υμασιν ἐπὶ την θυγατερα, ἀλλ' ου Καμβύσεα. λέγοντες δὲ ταμα ουκ ὀρθῶς λέγουσι. ου μην ουδὲ λέληθε αυτους εἰ γαρ τινες καὶ ἄλλοι, τὰ Περσέων νόμιμα ὀρθῶς ἐπιστέαται καὶ Αἰγυπτιοι , οτι πρῶτα μεν νόθον ου σφι νομος ἐστὶ βασι λεsσαι γνησίου παρεόντος, αυτις δὲ οτι Κασσανδάνης τῆς Φαρνάσπεω θυγατρὸς ην παῖς Καμβύσης, ανδρὸς Ἀχαιμενίδεω, ἀλλ' ουκ ἐκ τῆς Αἰγυπτίης. ἀλλα παρα-

τράπουσι τον λόγον προσποιευμενοι τη Κυρου οἰκίs 3 συγγενέες εἶναι. καὶ ταλα μεν ἄδε ἔχει. Λέγεται δὲ καιοδε ὁ λόγος, ἐμοὶ μὲν ου πιθανὸς, ῶς των Περσίδων γυναικῶν ἐσελθομά τις παρὰ τὰς Κυρου γυναῖκας, ῶς

234쪽

LIB. III. CAP. 1 - 5.

εἶδε τη Κασσανδάνη παρεστεῶτα τέκνα ευειδέα τε καὶ μεγάλα, πολλῶ ἐχρατο τῶ ἐπαίνω υπερθωυμάζουσα, ηδε Κασσανδάνη ἐουσα του Κυρου γυρο εἶπε τάδε ' Toι- ῶνδε μέντοι ἐμὲ παίδων μητέρα ἐουσαν ΚΘος εν ἀτιμίη ἔχει, την δ' ἀπ Αἰγυπτου ἐπίκτητον ἐν τιμη τίθεται. Την μεν ἀχθομένην τη Νιτήτι εἰπεῖν ταυτα, των δέ οι παίδων τον πρεσβυτερον εἰπειν Καμβυσεα ' ιγάρ τοι,

ω μητερ, επεὰν ἐγὼ γένωμαι ἀνηρ, Αἰγυπτου τὰ μὲν

ἄνω κάτω θήσω, τὰ δὲ κάτω ἄνω. -υτα εἰπεῖν αυτὸν ἔτεα ῶς δέκα κου γεγονότα, καὶ τὰς γυναῖκας ἐν θώυματι γενέσθαι ' τον δὲ διαμνημονευοντα, ουτω δη, ἐπείτε ηνδρώθη καὶ ἔσχε την βασιληχν, ποιήσασθαι τηνἐπ' Αἴγυπτον στρατη ν. Συνήνεικε και ἄλλο τι ετοιόνδε πρῆγμα γενέσθαι ἐς την ἐπιστράτευσιν ταύτην ρην των ἐπικουρων των Ἀμάσιος ἀνηρ γένος μὲν Ἀλικαρνησευς, ουνομα δέ οἱ ην Φάνης, καὶ γνώμην ἱκανὸς καὶ τὰ πολεμικὰ ἄλκιμος. ουτος ὁ Φάνης μεμφόμενός κου τι Ἀμάσι ἐκδιδρησκει πλοίω ἐξ Αἰγυπτου, βουλόμενος Καμβυση ἐλθεῖν ἐς λόγους. οἷα δὲ ἐόντα

αυτὸν ἐν τοῖσι ἐπικουροισι λόγου ου σμικροῶ ἐπιστάμενόν τε τὰ περὶ Αἴγυπτον ἀτρεκέστατα, μεταδιώκει ὁ υμασις σπουδην ποιευμενος ελεῖν, μεταδιώκει δὲ τωνευνούχων τον πιστότατον ἀποστείλας τριηρεῖ κατ' αυτὸν, δς αἱρέει μιν ἐν Λυκίη, ελὰν δὲ Ουκ ἀνηγαγε ἐς

Αἴγυπτον ' σοφίη γάρ μιν περιῆλθε ὁ Φάνης. καταμ θυσας γὰρ τους φυλάκους ἀπαλλάσσετο ἐς Πέρσας. ἀρμημένω δὲ Καμβυση στρατευεσθαι ἐπ' Αἴγυπτον καὶ ἀπορέοντι την ἔλασιν, μως την ἄνυδρον διεκπερα, ἐπελθὼν φράζει μὲν καὶ τἄλλα τὰ Ἀμάσιος πρήγματα, ἐξηγέεται δὲ καὶ την ἔλασιν, ἄδε παραινέωω, πέμψαντα παρὰ τον Ἀραβίων βασιλέα δέεσθαι την διέξοδόν οἱασφαλέα παρασχεῖν. -υνη δὲ ταυτρ εἰσὶ φανεραὰ 5

235쪽

ΗΕR0D0ΤΙ ἐσβολαι ἐς Αἴγυπτον ' απὸ γὰρ Φοινίκης μέχρι Ουρωντων Καδύτιος πόλιος γη ἐστι Συρων των Παλαιστιν καλεομένων ' απὸ δε Καδύτιος ἐούσης πόλιος, ῶς ἐμοὶ δοκέει, Σαρδίων οὐ πολλῶ ἐλάσσονος, απὸ ταύτης ταἐμπόρια τα επὶ θαλάσσης μέχρι γηνύσου πόλιος ἐστι τos Mραβίου, απὸ δὲ γηνυσου αὐτις Συρων μέχρι Σερβωνίδος λίμνης, παρ' ην δη τὸ Κάσιον Ουρος τείνει ἐς

θάλασσαν, απὀ-Σερβωνίδος λίμνης, ἐν τη δη λόγος

τον Ἀ- κεκρυφθαι, απὰ ταύτης ἡδη Αἴγυπτος. τὸ δη μεταξὐ Ἀνύσου πόλιος καὶ Κασίου τε οἴρεος καὶ της Σερβωνίδος λίμνης, ἐὸν τουτο Ουκ ολίγον χωρίον, ἀλλ' ὁσον τε ἐπὶ τρεῖς ημέρας οδὸν, ανυδρόν ἐστι δεινῶς.6 N δὲ Ολίγοι των ἐς Αἴγυπτον ναυτιλλομένων ἐννεν κασι, τομο ἔρχομαι φράσων. ἐς Αἴγυπτον ἐκ τῆς Ἐλ- λάδος πάσης καὶ προς ἐκ Φοινίκης κέραμος ἐσάγεται πλήρης οἴνου δὶς του ἔτεος εκάστου, καὶ δν κεράμων οἰνηρὸν ἀριθμῶ κείμενον οὐκ ἔστι ώς λόγω εἰπεῖν ἰδμσθαι. κου δῆτα, εἴποι τις αν, ταλα ἀναισιμουνται;

εγὰ καὶ τοὐτο φράσω. δεῖ τον μὲν δήμαρχον ἔκαστον ἐκ τῆς μυτοὐ πόλιος συλλέξαντα πάντα τον κέραμον ἄγειν

ἐς Μέμφιν, τοὐς δὲ ἐκ Μέμφιος ἐς ταλα δὴ τα ἄνυδρα

τῆς Συρίης κομίζειν πλήσαντας υδατος. ούτω ὁ ἐπιφοιτέων κέραμος καὶ ἐξαιρεόμενος ἐν Αἰγύπτω ἐπὶ τον πα-7 λαῶν κομίζεται ἐς Συρίην. ούτω μέν νυν Πέρσαι εἰσὶ οἱ την ἐσβολὴν ταυτην παρασκευάσαντες ἐπ Αἴγυπτον, κατὰ δὴ τα εἰρημένα σάξαντες υδατι, ἐπεί τε τάχιστα παρέλαβον Αἴγυπτον. τdτε δὲ Ουκ ἐόντος κω ὐδατος ετοίμου Καμβύσης πυθόμενος τos 'Λλικαρνησέος ξείνου, πέμψας παρὰ τον Αράβιον αγγέλους καὶ δεηθεὶς τῆς ἀσφαλείης ἔτυχε, πίστις δούς τε καὶ δεξάμενος παρ8 αυτos. Σέβονται δὲ Ἀράβιοι πίστις ἀνθρώπων ὁμοια

τοῖσι μάλιστα. ποιεῶνται δὲ αὐτὰς τρόπω τοιῶδε ' των

236쪽

βουλομένων τὰ πιστὰ ποιέεσθαι αλλος ἀνηρ ἀμφοτέρωναυτῶν ἐν μέσω ἔστεῶς λίθω ὀξέr το ἔσω των χειρῶν

παρὰ τους δακτύλους τοὐς μεγάλους ἐπιτάμνει των ποιευμένων τὰς πίστις καὶ ἔπειτεν λαβὼν ἐκ του ἱματίου ἔκατέρου κροκύδα αλείφει τῶ ἀματι ἐν μέσω κειμένους λίθους επτὰ, τομο δε ποιέων ἐπικαλέει τόν τε Λιόνυσον καὶ την Οὐρανίην. ἐπιτελέσαντος δὲ τούτου ταυτα ὁ τὰς πίστις ποιησάμενος τοῖσι φίλοισι παρεγγυῶ τὸν ξεῖνον η. καὶ τὸν ἄστὸν, ην πρὸς αστὸν ποιέηται, οἱ δὲ φίλοι καὶ αυτοὶ τὰς πίστις δικαιευσι σέβεσθαι. -όνων δε θεὸν μουνον καὶ την Οὐρανίην ηγευνται εἶναι, καὶ των τριχῶν την κουρον κείρεσθαί φασι κατά περ αυτὸν τὸ ν Θιόνυσον κεκάρθαι ' κείρονται δὲ περιτρόχαλα, περιξυρεsντες τους κροτάφους. ουνομάζουσι δε τὸν μὲν Λιόνυσον υροτὰλ , την δὲ Οὐρανίην Ἀλιλάτ. πει ῶν την πίστιν τοῖσι ἀγγέλοισι τοῖσι παρὰ sβύσεω ἀπιγμένοισι ἐποιησατο ὁ 'Αράβιος, ἐμηχανῆτο τοιάδε ' ἀσκους καμηλων πλησας Γωτος ἐπέσαξε ἐπὶ τὰς ζωὰς των καμηλων πάσας, τομο δὲ ποιήσας ηλασε ἐς την ἄνυδρον καὶ υπέμενε ἐνθαυτα τὸν Καμβύσεω στρατόν. ουτος μὲν ὁ πιθανώτερος τῶν λόγων εἶρηται, δες δε καὶ τὸν ἔσσον πιθανὸν, ἐπεί γε δη λέγεται, ρηθηναι. ποταμός ἐστι μέγας ἐν τη Ἀραβίρ, τῶ ουνομα Κόρυς, ἐκδιδοῖ δὲ Ουτος ἐς την Ερυθρον καλεομένην θάλασσαν. απὰ τούτου δη ἁν τοs ποταμου λέγεται τὸν βασιλέα τῶν Ἀραβίων ὐαψάμενον τῶν ἀμοβοέων καὶ τῶν ἄλλων δερμάτων Οχετὀν μήκει ἐξικνεύμενον ἐς την ἄνυδρον, ἀγαγεῖν διὰ δη τούτου τὸ υδωρ, ἐν δὲ π ἀνύδρω μεγάλας δεξαμενὰς ὀρύξασθαι, ἴνα δεκόμεναι τὰ Γδωρ σώζωσι. oδὸς δ' ἐστὶ δυώδεκα ημερέων απὸ του ποταμου ἐς ταώτην την ἄνυδρον. ἄγειν δέ μιν διὰ Οχετῶν τριῶν ἐς

τριξὰ χωρία. .

237쪽

Io 'Aν δὲ τῶ Πηλουσίω καλεομένω στόματι του Νείλου ἐστρατοπεδευετο ναμμήνιτος ὁ Ἀμάσιος παῖς υπομένων Καμβυσεα. Ἀμασιν γὰρ ου κατελαβε ζώοντα

Καμβυσης ἐλάσας ἐπ' Αἴγυπτον, ἀλλα βασιλεύσας ὁ

Ἀμασις τέσσερα και τεσσεράκοντα ἔτεα ἀπέθανε, ἐν τοῖσι ουδεν οἱ μέγα ἀνάρσιον πρῆγμα συνηνείχθη. ἀποθανὼν δὲ καὶ ταριχευθεὶς ἐτάφη ἐν τῆσι ταφῆσι τῆσι ἐν τῶ ἱρῶ, τὰς αυτὸς οἰκοδομησατο. ἐπὶ ναμμηνίτου δὲ τοs Ἀμάσιος βασιλεύοντος Αἰγυπτου φάσμα Αἰγυπτίοισι μέγιστον δη ἐγένετο ' υσθησαν γὰρ Θῆβαι αἱ Αἰγύπτιαι,ουτε πρότερον ουδαμὰ ἡσθεῖσαι οἴτε υστερον τὸ μέχρι

ἐμεου, ῶς λέγουσι αυτοὶ Θηβαῖοι. ου γὰρ δη Γεται τὰ ἄνω τῆς Αἰγυπτου τὀ παράπαν ' αλλὰ καὶ τότε υσθησαν Ii αἱ Θῆβαι ψεκάδι. οἱ δὲ Πέρσαι ἐπεί τε διεξελάσαντες την ἄνυδρον ιζοντο πέλας των Αἰγυπτίων ώς συμβαλέοντες, ἐνθαντα οἱ ἐπίκουροι οἱ του Αἰγυπτίου, ἐόντες ἄνδρες Ἐλληνες τε και Κῆρες, μεμφόμενοι τῶ Φάνῖ, ἔτι στρατὸν ἐγαγε ἐπ Αἴγυπτον ἀλλόθροον, μηχανῶνται πρῆγμα ἐς αυτὸν τοιόνδε ' ησαν τῶ Φάνη παῖδες ἐν Αἰγύπτω καταλελειμμένοι, τους ἀγαγόντες ἐς τὰ στρατόπεδον καὶ ἐς ἔψιν τοs πατρὸς κρητῆρα ἐν μέσω ἔστησαν ἀμφοτέρων τῶν στρατοπέδων, μετὰ δὲ ἀγινέοντες κατὰ ἔνα ἔκαστον τῶν παίδων ἔσφαζον ἐς τον κρητῆρα διὰ πάντων δὲ διεξελθόντες τῶν παίδων Οἶνόν τε καὶ ωδωρ ἐσεφόρεον ἐς αυτὸν, ἐμπιόντες δε τοs αῖματος πάντες οἱ ἐπίκουροι Ουτω δὴ συνέβαλον. μάχης δὲ γενομένης καρτερῆς καὶ πεσόντων ἐξ ἀμφοτέρων τῶν στρα- 12 τοπέδων πλήθεῖ πολλῶν ἐτράποντο οἱ Αἰγύπτιοι. Θῶυμα δὲ μέγα εἶδον πυθόμενος παρὰ τῶν ἐπιχωρίων ' τῶν γὰρ ὀστέων περικεχυμένων χωρὶς ἔκατέρων τῶν ἐν τῆ μάχη--Π πεσόντων χωρὶς μὲν γὰρ τῶν Περσέων ἐκδετο

τὰ ὀστέα, ῶς ἐχωρίσθη κατ' ἀρχὰς, ἐτέρωθι δὲ τῶν Αμ

238쪽

γυπτίων αἱ μὲν των Περσέων κεφαλαί εἰσι ἀσθενέες ουτω, ῶστε, εἰ ἐθέλεις φήφω μοένη βαλέειν, διατετρανέιις, αἱ δε των Αἰγυπτίων ουτω δη τι ἰσχυραὶ, μόγις αν λίθω παίσας διαράξειας. αἴτιον δε τουτου τόδε ἔλεγον, καὶ ἐμέ γ' ευπετέως ἔπειθον, ἔτι Αἰγυπτιοι μὲν αὐτίκα ἀπδ παιδιων ἀρξάμενοι ξυρεῶνται τὰς κεφαλὰς καὶ προς τον ηλιον παχυνεται το ὀστέον. τωυτὸ δὲ τοὐτοκαὶ του μη φαλακροsσθαι αἴτιόν ἐστι ' Αἰγυπτίων γὰρ αν τις ἐλαχίστους ἴδοιτο φαλακρους πάντων ἀνθρώπων. τουτοισι μεν δη τουτό ἐστι αἴτιον ἰσχυρὰς φορέειν τὰς κεφαλὰς, τοῖσι δὲ Πέρσῖσι, ἔτι ἀσθενεας φορεουσι τὰς κεφαλὰς, αἴτιον τόδε ' σκιητροφέουσι ἐξ ἀρχης πίλους τιήρας φορέοντες. ταμα μέν νυν τοιαμα ἐόντα εἶδον. εἶδον δὲ καὶ ἄλλα ὁμοῖα τουτοισι ἐν Παπρήμι, των ἄμα Ἀχαιμένεῖ τῶ Θαρείου διαφθαρέντων υπὸ γνάρω του Λίβυος. οἱ δὲ Αἰγυπτιοι ἐκ της μάχης ως ἐτράποντο, 13 ἔφευγον οὐδενὶ κόσμω. κατειληθέντων δὲ ἐς Μέμφιν ἔπεμπε ἀνὰ ποταμὸν Καμβυσης νέα Μυτιληναίην κηρυκα ἄγουσαν ἄνδρα Πέρσην, ἐς ὁμολογίην προκαλεόμενος Αἰγυπτίους. οἱ δε ἐπεί τε την νέα εἶδον ἐσελθομ . σαν ἐς την Μέμφιν, ἐκχυθέντες ἀλέες ἐκ του τείχεος την τε νέα διέφθειραν καὶ τους ἄνδρας κρεουργηαν δι- σπάσαντες ἐφόρεον ἐς το τεῖχος. καὶ Αἰ πτιοι μεν μετὰ τομο πολιορκεύμενοι χρόνω παρέστησαν, οἱ δε προ εχέες Λίβυες δείσαντες τὰ περὶ την Αἴγυπτον γεγονότα παρέδοσάν σφεας αυτοὐς αμαχητι, καὶ φόρον τε ἐτά- , ξαντο καὶ δῶρα ἔπεμπον. ως δὲ Κυρηναῖοι καὶ Βαρκαῖοι, δείσαντες ομοίως μὰ καὶ οἱ Λίβυες, ἔτερα τοιομα ἐποίησαν. Καμβυσης δὲ τὰ μὲν παρὰ Λιβυων ἐλθόντα δῶρα φιλοφρόνως ἐδέξατο, τὰ δε παρὰ Κυρηναίων ἀπικόμενα μεμφθεὶς, ῶς ἐμοὶ δοκέει, οτι ην ολίγα ἐπεμψαν γὰρ

δη πεντακοσίας μνέας αργυρίου οἱ Κυρηναῖοι , ταυτας

239쪽

HEROD OTI . δρασσόμενος αυτοχειρίη διέσπειρε τῆ στρατιῆ. Nμων δε δεκάτη ἀπ ης παρέλαβε τὸ τεῖχος τὰ - Μέμφι Καμβύσης, κατίσας ἐς τὸ προάστειον ἐπὶ λύμη τον βασιλέα των Αἰγυπτίων ναμμήνιτον, βασιλεsσαντα μῆνας ἔξ,

, τοsτον κατίσας σὐν ἄλλοισι Αἰγυπτίοισι διεπειρῆτο αυ- τοὐ τῆς ψυχῆς ποιέων τοιάδε ' στείλας αυτοὐ τὴν θυγατέρα ἐσθῆτι δουλίη ἐξέπεμπε ἐπ υδωρ ἔχουσαν υδρήων, συνέπεμπε δὲ καὶ ἄλλας παρθένους ἀπολέξας ἀνδρῶντων πρώτων ομοίως ἐσταλμένας τῆ τοs βασιλέος. ώς δεβοῆ τε καὶ κλαυθμῶ παρήπιαν αἱ παρθένοι παρὰ τους πατέρας, οἱ μεν ἄλλοι πατέρες ἀνεβόων τε καὶ ἀνέκλαιον ὁρέοντες τα τέκνα κεκακωμένα, ὁ δὲ ναμμήνιτος προμδὼν καὶ μαθὼν ἔκυψε ἐς τὴν γῆν. παρεξελθουσέων δετων υδροφόρων δεύτερα οἱ τον παῖδα ἔπεμπε μετ' ἄλλων Αἰγυπτίων δισχιλίων τὴν αυτὴν ἡλικίην ἐχόντων,

τούς τε αυχένας κάλω δεδεμένους και τα στόματα ἐγκεχαλινωμένους. ῆγοντο δε ποινὴν τίσοντες Μυτιληναίων

τοῖσι ἐν Μέμφι ἀπολομένοισι συν τῆ νοῖ ταῶτα γὰρ ἐδίκασαν οἱ βασιλήωι δικασταὶ, υπερ ἀνδρὸς ἔκαστου δέκα Αἰγυπτίων των πρώτων ἀνταπόλλυσθαι. ὁ δὲ ἰδων παρευοντας καὶ μαθὼν τον παῖδα ἡγεόμενον ἐπὶ θάνατον, των ἄλλων Αἰγυπτίων των περικατημένων α/ὀνκλαιόντων καὶ δεινὰ ποιεύντων τἀυτὀ ἐπο σε τὸ ΓκαὶJ ἐπὶ τῆ θυγατρί. παρελθόντων δὲ και τούτων συνήνεικε τε των συμποτέων οἱ ἄνδρα ἀπηλικέστερον, ἐκπεπτωκότα ἐκ των ἐόντων ἔχοντά τε ουδὲν, εἰ μὴ ἄσαπτωχὸς, καὶ προσαιτέοντα τὴν στρατιὴν, παριέναι ναμμήνιτόν τε του 'Aμάσιος καὶ τοὐς ἐν τῶ προαστείω κατημένους των Αἰγυπτίων. ὁ δὲ ναμμήνιτος ῶς εἶδε, ἀνακλαύσας μέγα καὶ καλέσας οὐνομαστὶ τον. ἐταῖρον ἐπλήξατο τὴν κεφαλήν. ἐσαν δ' ἄρα αυτos φύλακοι, οῖ τὀ ποιεύμενον παν ἐξ ἐκείνου επ' ἔκαστη ἐξόδω Καμβύσι

240쪽

ἐσήμαινον. θωυμάσας δε ὁ Καμβύσης τὰ ποιευμενα πέμψας αγγελον εἰρωτα αυτὸν, λέγων τάδε ' Λεσπότης σε Καμβύσης, ναμμήνιτε, εἰρωτα, διότι δη την μεν θυγατέρα ορέων κεκακωμένην καὶ τον παῖδα ἐπὶ θάνατον στείχοντα Ουτε ἀνέβωσας ουτε ἀνέκλαυσας, τον δε πτωχὸν ουδέν σοι προσήκοντα, ώς ἄλλων πυνθάνεται, ἐτίμησας; Ο μεν δη ταλα ἐπειρώτα, ὁ δ' ἀμείβετο τοισίδε ' παῖ Κύρου, τα μὲν οἰκήω ην μέζω κακὰ η ῶστε ἀνακλαίειν, τὸ δε του εταίρου πένθος ἄξιον ην δακρύων, ὁ ς ἐκ πολλῶν τε καὶ ευδαιμόνων ἐκπεσὼν ἐς πτωχη νἀπῖκται επὶ γήραος ουδῶ. Και ταυτα ῶς ἀπενειχθέντα υπὸ τούτου ευ δοκέειν οἱ εἰρῆσθαι, ῶς δε λέγεται υπ' Αἰγυπτίων, διειρύειν μεν Κροῖσον ἐτετεύχεε γὰρ καὶ ουτος ἐπισπόμενος Καμβύση ἐπ' Αἴγυπτον), δακρύεινδε Περσέων τους πάρεόντας, αυτω τε Λαμβυσύ ἐσελ- . θεῖν οἶκτόν τινα, καὶ αὐτίκα κελεύειν τόν τέ οἱ παῖδα ἐκ των ἀπολλυμένων σώζειν καὶ αυτὸν ἐκ τοs προαστείου ἀναστήσαντας ἄγειν παρ' ἐωυτόν. Tῖν μὲν δη παῖδα IS ευρον οἱ μετιόντες ουκέτι περιεόντα, ἀλλα πρῶτον κατακοπέντα, αυτὸν δὲ ναμμήνιτον ἀναστήσαντες ηγον παρὰ Καμβύσεα ' ἔνθα του λοιποὐ διαιτῆτο ἔχων ουδεν βίαιον. εἰ δὲ καὶ ηπιστηθη μη πολυπρηγμονεῖν, ἀπέλαβε ἀν Αἴγυπτον τε ἐπιτροπεύειν αυτῆς, ἐπεὶ τιμὰν ἐώθασι Πέρσαι των βασιλέων τους παῖδας, των, ἐν καί σφεων ἀποστέωσι, δμως τοῖσί γε παισὶ αυτῶν ἀποδι- δομι την αρχήν. πολλοῖσι μέν νυν καὶ ἄλλοισι ἔστι

σταθμώσασθαι, ἔτι τοsτο ουτω νενομίκασι ποιέειν, εν

δε δὴ καὶ τωδε, τῶ Λίβυος γνάρω παιδὶ Θαννύρα, δς ἀπέλαβε την οἱ ὁ πατὴρ εἶχε αρχὴν, καὶ τῶ 'Aμυρταίου

Παυσίρι' καὶ γὰρ ουτος ἀπέλαβε τὴν τοὐ πατρὸς ἀρχήν ' καίτοι γνάρω τε καὶ ' υρταίου οὐδαμοί κω Πέρσας κακὰ πλέω ἐργάσαντο. νει δὲ μηχανώμενος κακὰ