Herodoti Historiarum libri 9. curavit Henr. Rudolph Dietsch

281쪽

ῖππου τοὐς μυκτηρας προσενεῖκαι, τον δὲ αἰσθόμενον φριμάξασθαί τε καὶ χρεμετίσαι. 88 Λαρεῖός τε δη ὁ 'Υστάσπεος βασιλεῶς ἀπεδεδεκτο, καί οἱησαν ἐν τη Ἀσίη πάντες κατήκοοι, πλην Ἀραβίων, Κύρου τε καταστρεψαμένου καὶ υστερον αυτις Καμβυ- σεω. Ἀράβιοι δε οὐδαμὰ κατηκουσαν ἐπὶ δουλοσύνη Πέρσησι, ἀλλα ξεῖνοι ἐγένοντο παρέντες Καμβύσεα ἐπΑἴγυπτον ἀεκόντων γὰρ Ἀραβίων ουκ αν ἐσβαλοιεν Πέρσαι ἐς Αἴγυπτον. γάμους τε τοὐς πρώτους ἐγάμεε Πέρσησι ὁ Λαρεῖος, Κύρου μεν δύο θυγατέρας υτοσσάν τε καi Mρτυστώνην, την μενωτοσσαν προσυνοικήσασαν Καμβύση τε τω ἀδελφεω καὶ αυτις τω μάγω, την δὲ Ἀρτυστμην παρθένον. ἐτέρην δε Σμέρδιος του Κύρου θυγατέρα ἔγημε, τη ουνομα ην Πάρμυς εσχε δε καὶ την του υτάνεω θυγατέρα, η τον μάγον κατάδηλον ἐποίησε. δυνάμιός τε πάντα οἱ ἐπίμπλατο. πρῶτον μεν νυν τύπον ποιησάμενος λίθινον ἔστησε ζῶον δέ οι ἐνῆν ἀνηρ ἱππεὐς, ἐπέγραψε δε γράμματα λέγοντα τάδε ' Λα- ρεῖος ὁ ' τάσπεος σύν τε του Ἀπου τἴ αρετy το ουνομα λέγων καὶ Οἰβάρεος του ιπποκόμου ἐκτήσατο τηι 89 Περσέων βασιλη ν. Ποιήσας δὲ ταυτα ἐν Πέρσρσι αρχὰς κατεστήσατο εἴκοσι, τὰς αυτοὶ καλέουσι σατραπηως ' καταστήσας δὲ τὰς ἀρχὰς και ἄρχοντας ἐπιστησας ἐτάξατοφόρους οἱ προσιέναι κατὰ ἔθνεά τε καὶ προς τοῖσι εθνεσι τοὐς πλησιοχωρους προστάσσων, καὶ υπερβαίνων τους προσεχέας, τὰ ἐκαστέρω ἄλλοισι ἄλλα ἔθνεα νέμων. ἀρχὰς δὲ καὶ φόρων πρόσοδον την ἐπέτεον κατὰ τάδε διεζλε ' τοῖσι μὲν αυτῶν ἀργύριον ἀπαγινέουσι εἴρητο Βαβυλώνιον σταθμὸν τάλαντον ἀπαγινέειν, τοῖσι δὲ χρυσίον ἀπαγινέουσι Ευβοειόν. το δὲ Βαβυλώνιον τάλαντον δύναται βοῖδας εβδομήκοντα μνέας. ἐπὶ γαθΚύρου ἄρχοντος καὶ αυτις Καμβύσεω ην κατεστηκος

282쪽

LIB. III. CAP. 87 - 91.

ουδὲν φόρου πέρι, αλλὰ δῶρα ἀγίνεον διὰ δε ταυτην. την ἐπίταξιν του φόρου καὶ παραπλησια ταυτη ἄλλα λέγουσι Πέρσαι, ώς Βαρεῖος μὲν ἡν κάπηλος, Καμβυσης δε δεσπότης, μρος δὲ πατηρ, ὁ μὲν, ἔτι ἐκαπήλευε πάντα τὰ πρήγματα, ὁ-ου χαλεπός τε ην καὶ ὀλίγωρος, ὁ δὲ ἔτι ηπιός τε καὶ ἀγαθά σφι τὰ πάντα ἐμηχανήσατο. υπὸ μεν δη τώνων καὶ Μαγνητων των εν τη κωσίη 1ἱαὶ Αἰολέων καὶ Καρῶν καὶ Λυκίων καὶ Μιλυέ- καὶ Παμφυλων εις γὰρ ην οἱ τεταγμένος φόρος ουτος

προσήχ τετρακόσια τάλαντα αργυρίου. ὁ μεν δη πρῶ- τος ουτός οἱ νομὸς κατεστήκεε απὰ δὲ Μυσῶν καὶ Λυδῶν καὶ Λασονίων καὶ Καβαλίων καὶ 'εννέων πεντακόσια τάλαντα ' νομὸς δευτερος ουτος. από δε Ἐλλησποντίων των ἐπὶ δεξιὰ ἐσπλώοντι καὶ Φρυγῶν καὶ Θρηλων των ἐν τη ἈσΦ κάὶ Παφλαγόνων καὶ Μαριανδυνῶν καὶ Συρίων εξήκοντα καὶ τριηκόσια ἐν τάλαντα φόρος ' νομὰς τρίτος ουτος. απὸ δὲ Κιλίκων Ἀποι τε λευκοὶ εξήκοντα καὶ τριηκόσιοι, εκάστης ἡμερης εις γινόμενος, καὶ τάλαντα αργυρίου πεντακόσια. τουτων δετεσσεράκοντα μὲν καὶ εκατὸν ἐς την φρουρέουσαν Ἀπον την Κιλικίην χώρην ἀναισιμουτο, τὰ δε τριηκόσια καὶεξήκοντα Θαρείω ἐφοίτα ' νομὸς τέταρτος ουτος. απὸ δε 9IΠοσειδηχυ πόλιος, την Ἀμφίλοχος ὁ Ἀμφιάρεω οἴκισε ἐπ' Ο οισι τοῖσι Κιλίκων τε καὶ Συρων, ἀρξάμενον απὸ ταυτης μέχρι Αἰγυπτου, πλὴν μοίρης τῆς Ἀραβίων ταυτα γὰρ ην ἀτελέα), πεντήκοντα καὶ τριηκόσια τά- λανχα φόρος ἡw ἔστι δὲ ἐν τῶ νομῶ τουτω Φοινίκη τε πῆσα καὶ Συρίη ἡ Παλαιστίνη καλεομένη καὶ Κυπρος ' νομὸς πέμπτος ουτος. απ' Αἰγυπτου δε καὶ Λιβυων των προσεχέων Αἰγυπτω καὶ Κυρήνης τε καὶ Βάρκης ἐς γὰρ τον Αἰγύπτιον νομὀν αυται ἐκεκοσμέατο επτακόσια προσήιε τάλαντα, πάρεξ του ἐκ τῆς Μοίριος λίμνης γι-

283쪽

νομένου αργυρίου, τὸ ἐγίνετο εκ των ἰχθυων ' τούτου τε δη χωρὶς τοs αργυρίου καὶ τοs ἐπιμετρευμένου σίτου προ Γε επτακόσια τάλαντα ' σίτου γὰρ δυοκαίδεκα μυριάδας Περσέων τε τοῖσι ἐν τω Λευκω τείχεῖ τω ἐν Μέμφι κατοικημένοισι καταμετρεουσι καὶ τοῖσι τούτων ἐπικο ροισι ' νομὸς εκτος οὐτος. Σατταγύδαι δε καὶ Γανδάριοι καὶ Λαδίκαι τε καὶ ωπαρέται ἐς τῶυτὸ τεταγμένοιέβδομήκοντα καὶ εκατὸν τάλαντα προσέφεροπι νομὰς Οὐτος εβδομος. απὀ Σούσων δε καὶ της ἄλλης Κισσίων 92 χωρης τριηκόσια ' νομὸς ἴγδοος οὐτος. απὰ Βαβυλῶνος δὲ καὶ της λοιπης 'Aσσυρίης χίλιά οἱ προσήrε τάλαντα

αργυρίου καὶ παῖδες ἐκτομίαι πεντακόσιοι ' νομὸς εἴνατος Οὐτος. απὸ δὲ Ἀγβατάνων καὶ της λοιπης Μηδικῆς

καὶ Παρικανίων καὶ υρθοκορυβαντίων πεντηκοντά τε καὶ τετρακόσια τάλαντα ' νομὸς δέχατος ολος. Κάσπιοι δὲ καὶ Παυσοὶ καὶ Παντίμαθοί τε καὶ Ααρεῖται ἐς τὼυτὸ συμφέροντες διηκόσια τάλαντα ἀπαγίνεον ' νομὸς ενδέκατος οὐτος. απὸ Βακτριανῶν δὲ μέχρι Αἰγλῶν εξήκοντα καὶ τριηκόσια τάλαντα φόρος ἡπι νομὸς δυωδέκατος 93 οὐτος. απὸ Πακτυζκῆς δὲ καὶ Ἀρμενίων καὶ των προεχέων μέχρι τοs πόντου τοs Εὐξείνου τετρακόσια τάλαντα ' νομὰς τρίτος καὶ δέκατος οὐτος. απὰ δὲ Σαγαρτίων καὶ Σαραγγέων καὶ Θαμαναίων καὶ Ουτίων καὶ Μύκων καὶ των ἐν τῆσι νήσοισι οἰκεόντων των ἐν τῆ Ἐρυθρῆ θαλάσση, ἐν τῆσι τοὐς ἀνασπάστους καλεομένους κατοικίζει βασιλεὐς, απὰ τούτων πάντων εξακόσια τάλαντα ἐγίνετο φόρος ' νομὸς τέταρτος καὶ δέκατοςῶτος. Σάκαι δὲ καὶ Κάσπιοι πεντηκοντα καὶ διηκόσια ἀγίνεον τάλαντα ' νομὀς πέμπτος καὶ δέκατος οὐτος. Πάρθοι δὲ καὶ πιράσμιοι καὶ Σόγδοι τε καὶ ωριοι τοιη-94 κόσια τάλαντα ' νομὰς ἔκτος καὶ δέκατος οὐτος. Παρικάνιοι δὲ καὶ Αἰθίοπες οἱ ἐκ τῆς 'Ασίης τετρακόσια τά-

284쪽

λαντα ἀπαγίνεον ' νομὸς εβδομος και δεκατος ουτος. Ματιηνοῖσι καὶ Σάσπειρσι καὶ ωλαροδίοισι διηκόσια ἐπετέτακτο τάλαντα ' νομὸς ἡδοος καὶ δεκατος ουτος. Μόσχοισι δε καὶ Πβαρηνοῖσι καὶ Μάκρωσι καὶ Μοσυνοίκοισι καὶ Μαρσι τριηκόσια τάλαντα προείρητο ' νομὸς

εἴνατος καὶ δέκατος ουτος. γνδῶν δε πλῆθός τε πολλῶ πλεῖστόν ἐστι πάντων των ημεῖς ωμεν ἀνθρώπων, καὶ φόρον ἀπαγίνεον προς πάντας τοὐς ἄλλους, εξηκοντα καὶ τριηκόσια τάλαντα φηγματος ' νοβὰς εἰκοστὰς ουτος.

μὲν δη ἀργυριον τὸ Βαβυλώνιον προς τὸ Εὐβοῖκὸν 95

συμβαλλόμενον τάλαντον γίνεται τεσσεράκοντα και πεντακόσια και εἰνακισχίλια ταλαντα, τὸ δὲ χρυσίον τρισκαιδεκαστάσιον λογιζόμενον, τὸ ψηγμα ευρίσκεται ἐον βοῖκῶν ταλάντων ὀγδώκοντα καὶ ἐξακοσίων καὶ τετρακισχιλίων. τούτων ἁν πάντων συντιθεμένων τὸ πλῆθος Ευβοῖκὰ τάλαντα συνελέγετο ἐς τον ἐπέτεον φόρον Λαρείω μύρια καὶ τετρακισχίλια καὶ πεντακόσια καὶεξήκοντα ' τὸ δ' ἔτι τούτων ἔλασσον ἀπιεὶς ου λέγω.

Oυτος Λαρείω προσήζε φόρος από τε τῆς Ἀσίης καὶ τῆς ΜΛιβύης ὀλιγαχόθεν. προῖόντος μέντοι του χρόνου καὶαπὰ νήσων προσήα ἄλλος φόρος και των ἐν τῆ ρώπuμέχρι Θεσσαλίης οἰκημένων. τομον τον φόρον θησαυρίζει ὁὶ βασιλευς τρόπω τοιωδε ' ἐς πίθους κεραμίνους ' τήξας καταχέει, πλήσας δὲ τὸ ἄγγος περιαιρέει τον κέραμον. ἐπεὰν δὲ δεηθῆ χρημάτων, κατακόπτει τοσουτο,οσου αν ἐκάστοτε δέηται.

Aυται μέν νυν ἀρχαί τε ἐσαν καὶ φόρων ἐπιτάξιες, 97 ἡ Περσὶς δὲ χώρη μούνη μοι Ουκ είρηται δασμοφόρος ' ἀτελέα γὰρ Πέρσαι νέμονται χώρην. οἶδε δὲ φόρον μὲν ουδένα ἐτάχθησαν φέρειν, δῶρα δὲ ἀγίνεον, Αἰθίοπες ιοί πρόσουροι Αἰγύπτω, τοὐς Καμβύσης ἐλαύνων ἐπὶ τοῖς μακροβίους Αἰθίοπας κατεστρέψατο, οῖ περί τε

285쪽

τίαι γωδοὶ, οἰκήματα δε ἔκτηνται κατάγαια. ουτοι συναμφότεροα διὰ τρίτου ετεος ἀγίνεον, αγινέουσι δε καὶ τομεχρι ἐμεῶ, δυο χοίνικας απυρου χρυσίου καὶ διηκοσίας φάλαγγας ἐβένου καὶ πέντε παῖδας Αἰθίοπας κάὶ ἐλέφαντος ὀδόντας μεγάλους εἴκοσι. Κόλχοι δ' ἐτάξαντο ἐς την δωρεὴν καὶ οἱ προσεχέες μέχρι του Καυκάσιος ου- ρεος ' ἐς τοsτο γὰρ το ουρος υπὰ Πέρσησι ἄρχεται, ταδὲ προς βορέην ἄνεμον του Καυκάσιος Περσέων ουδὲν ἔτι φροντίζει ' ουτοι ῶν δῶρα, τὰ ἐτάξαντο, ετι καὶ ἐς ἐμὲ διὰ πεντετηρίδος ἀγίνεον, εκατον παῖδας καὶ εκατὸν παρθένους. Ἀράβιοι δε χίλια τάλαντα ἀγίνεον λιβανω- τοs ἀνὰ παν ἔτος. ταμα μὲν ουτοι δῶρα πάρεξ τοὐ φω98 ρου βασιλές ἐκομιζον. Tον δὲ χρυσὰν τομον τον πολ- λῖν οἱ γνδοὶ, απ' ου το ψῆγμα τῶ βασιλές τὸ εἰρημένον κομίζουσι, τρόπω τοιῶδε κτέονται. ἔστι τῆς γνδικῆς χώρης τὰ προς ηλιον ἀνίσχοντα ψάμμος ' τῶν γὰρ ημεῖς ἴδμεν, τῶν καὶ πέρι ἀτρεκές τι λέγεται, πρῶτοι προς ηῶ καὶ ηλίου ανατολὰς οἰκέουσι ανθρώπων τῶν ἐν τη

την ψάμμον. ἔστι δε πολλὰ ἔθνεα γνδῶν καὶ ουκ ομόφωνα σφίσι, καὶ οἱ μὲν αυτῶν νομάδες εἰσι, οἱ δὲ Ου, οἱ δε ἐν τοῖσι ἐλεσι οἰκέουσι τοs ποταμοs καὶ ἰχθυας σιτεονται οὐς, τοὐς αἱρέουσι ἐκ πλοίων καλαμίνωνοσεομενοι. καλάμου δε δν γόνυ πλοῖον ἔκαστον ποιέωται. ουτοι μὲν δη τῶν 'ειδῶν φορέουσι ἐσθῆτα φλοῖρον ' ἐπεὰν ἐκ τοs ποταμοs φλοῶν ἀμήσωνται καὶ κόψωσι, τὰ ἐνθεsτεν φορμοῶ τρόπον καταπλέξαντες ώς θώρηκα ἐν-ss δυνουσι. πιλοι δὲ τῶν γνδῶν προς ήῶ οἰκέοντες το των νομάδες εἰσι, κρεῶν ἐδεσταὶ ωμῶν, καλέονται δὲ

286쪽

Παδαῖοι. νομαίοισι δὲ τοιοισίδε λέγονται χρῆσθαι ' δς αν

κάμη των αστῶν, ῆν τε γυνη Θ τε ἀνὴρ, τον μεν ἄνδρα

ἄνδρες οἱ μάλιστά οἱ ὁμιλέοντες κτείνουσι, φάμενοι αυτὸν τηκόμενον τy νουσω τὰ κρέα σφίσι διαφθείρεσθαι 'δ-ἄπαρνός ἐστι μη μεν νοσέειν ' οἱ δὲ οὐ συγγινωσκόμενοι ἀποκτείναντες κατευωχέονται. ην δε γυνη κάμll, ῶσαύτως αἱ ἐπιχρεόμεναι μάλιστα γυναῖκες ταυτὰ τοῖσι ἀνδράσι ποιευσι. τον γὰρ δη ἐς γῆρας ἀπικόμενον θυ-

σαντες κατευωχέονται. ἐς δὲ τούτου λόγον ου πολλοί τινες αυτῶν ἀπικνέονται' προ γὰρ του τον ἐς νουσον πίπτοντα πάντα κτείνουσι. 'Eτέρων δέ ἐστι γνδῶν ὁδε tuo ἄλλος τρόπος ' ουτε κτείνουσι ουδὲν ἔμψυχον, ουτε τι σπείρουσι, ουτε οἰκίας νομίζουσι ἐκτῆσθαι, ποιηφαγμουσι δε, και αυτοῖσί ἐστι μον κέγχρος τὸ μέγαθος ἐν κάλυκι, αυτόματον ἐκ τῆς γῆς γινόμενον, τὰ συλλέγοντες αυτῆ κάλυκι ἔψουσί τε καὶ σιτέονται. δς δ' ἄν ἐς νουσον αυτῶν πέση, ἐλθων ἐς την ἐρῆμον κέεται ' φροντίζει δὲ οὐδης ουτ ἀποθανόντος οἴτε κάμνοντος. Μῖξις 101 δὲ τούτων τῶν γνδῶν τῶν κατέλεξα πάντων ἐμφανής ἐστι κατά περ τῶν προβάτων, καὶ τὼ χρῶμα φορέουσι ὁμοῖον πάντες καὶ παραπλήσιον Αἰθίοψι. ἡ γονὴ δὲ αυτῶν , την ἀπίενται ἐς τὰς γυναῖκας, ου κατά περ των ἄλλων ἀνθρώπων ἐστὶ λευκὴ, ἀλλα μέλαινα, κατά περ τὸ χρῶμα τοιαύτην δὲ καὶ Αἰθίοπες ἀπίενται θορήν.ουτοι μὲν τῶν γνων ἔκαστέρω τῶν Περσέων οἰκέουσι και προς νότου ανέμου, καὶ Θαρείου βασιλέος οὐδαμὰ υπήκουσαν. υλλοι δὲ τῶν γνδῶν Κασπατύρω τε πόλι 102 καὶ τῆ Πακτυῖκῆ χώρη εἰσὶ πρόσουροι, προς ἄρκτου τε και βορέεω ανέμου κατοικημένοι τῶν ἄλλων γνδῶν, οῖ

Βακτρίοισι παραπλησίην ἔχουσι δίαιταν ' ουτοι καὶ μαχιμώτατοί εἰσι γνδῶν, καὶ οἱ ἐπὶ τον χρυσὸν στελλόμενοί εἰσι ουτοι ' κατὰ γὰρ τουτο ἐστι ἐρημίη διὰ την ψάμμον.

287쪽

εν δὴ ων τη ἐρημίη ταυτη καὶ τη ψάμμω γίνονται μυθ- μηκες μεγάθεα ἔχοντες κυνῶν μὲν ἐλασσονα, αλωπεκων δὲ μέζονα εἰσὶ γὰρ αυτῶν καὶ παρὰ βασιλέῖ τῶ Περσεων, ἐνθευτεν θηρευθέντες. ουτοι ῶν οι μυρμηκες ποιευμενοι οἴκησιν υπο γην αναφορεουσι την ψαμμον

κατά περ οἱ εν τοῖσι Ἐλλησι μυρμηκες καὶ τον αυεδωτρόπον, εἰσὶ δὲ και τὸ ειδος ομοιότατοι ' η δὲ ψάμμος η ἀναφερομενη ἐστὶ χρυσῖτις. επὶ δη ταυτην την ψάμμον στέλλονται ἐς την ἐρημον οἱ γνδοὶ, ζευξάμενος ἔκαστος καμηλους τρεῖς, σειρηφόρον μεν εκατέρωθεν ἔρσενα παρέλκειν, θήλεαν δε ἐς μέσον ' ἐπὶ ταυτην δη αυτὰς ἀναβαίνει, ἐπιτηδευσας ὁκως απὸ τέκνων ώς νεωτάτων ἀποσπάσας ζευξει ' αἱ γάρ σφι καμηλοι ῖππων Ουκ ε- σονες ἐς ταχυτητά εἰσι, χωρὶς δὲ ἄχθεα δυνατώτεραι 103 πολλὸν φέρειν. Tο μεν δη εἶδος ὁκοῖόν τι ἔχει η κάμηλος, ἐπισταμένοισι τοῖσCEλλησι ου συγγράφω τὸ δὲ

μη ἐπιστέαται αυτης, τοὐτο φρασω. καμηλος ἐν τοῖσι ὀπισθίοισι σκέλεσι ἔχει τέσσερας μηρους καὶ γουνατα τέσσερα, τα δε αἰδοῖα διὰ των οπισθίων σκελέων προς 104 την Ουρην τετραμμένα. Οἱ δὲ δη γνδοι τρόπω τοιουτωκαὶ ζευξι τοιαυτη χρεόμενοι ἐλαυνουσι ἐπὶ τον χρυσον λελογισμένως, ὁκως ΙἀνJ καυμάτων των θερμοτατων ἐόντων ἔσονται ἐν τη αρπαγη ' υπὰ γὰρ του καυματος οἱ μυρμηκες ἀφανέες γίνονται υπὰ γην. θερμοτατος δέ ἐστι ὁ ηλιος τουτοισι τοῖσι ἀνθρωποισι το Εωθινον, ου κατά περ τοῖσι ἄλλοισι μεσαμβρίης, αλλ' υπερτείλας μέχρι Ου ἀγορῆς διαλυσιος. τοῶτον δὲ τον χρονον καιειπολλω μῆλλον η τη μεσαμβρίη την Ἐλλάδα, ουτω ἄστἐν Γδατι λόγος αὐτους ἐστι βρέχεσθαι τηνικαυτα. με- ῶσα δὲ η η μέρη σχεδὸν παραπλησίως καίει τους τε α λους ανθρώπους καὶ τους γυδους. ἀποκλινομένης δὲ τῆς μεσαμβρίης γίνεταί σφι ὁ ῆλιος κατά περ τογι ἄλ-

288쪽

LI B. m. c A P. 102 - 107.

λοισι ὁ ἐωθινός. καὶ το απὸ τούτου ἀπιὼν ἐπὶ μὰλλον ψύχει, ἐς ο ἐπὶ δυσμῆσι ἐὼν καὶ το κάρτα ψύχει. Ἐπεὰν 105 ἔλθωσι ἐς τον χῶρον οἱ ' δοὶ ἔχοντες θυλάκια, ἐμπλήσαντες ταsτα τῆς ψάμμου την ταχίστην ἐλαυνουσι

ὀπίσω ' αυτίκα γὰρ οἱ μυρμηκες ὀδμῆ, ώς δὴ λέγεται

υπὸ Περσέων, μαθόντες διώκουσι. εἶναι δε ταχυτητα Ουδενὶ ἐτέρω ὁμοῖον, ουτω ῶστε, εἰ μη προλαμβάνειντους γνδους τῆς ὁδοs D ω τους μυρμηκας συλλέγεσθαι,ουδένα αν σφεων ἀποσώζεσθαι. τους μέν νυν ἔρσενας τῶν καμηλων, εἶναι γὰρ εσσονας θέειν των θηλέων,

καὶJ παραλύεσθαι ἔπελκομένους, ΓουκJ ὁμου ἀμφοτέρους, τὰς δὲ θηλέας ἀναμιμνησκομένας τῶν ἔλιπον τέκνων ἐνδιδόναι μαλακὸν ουδέν. τον μὲν δὴ πλέω του χρυσου Ουτω οἱ γνδοὶ κτῶνται, ώς Πέρσαι φασί ἄλλος δὲ σπανιώτερός ἐστι ἐν τῆ χώρη ὀρυσσόμενος. Αἱ δ' ἐσχατιαί κως τῆς Οἰκευμένης τα κάλλιστα ἔλα- 106iον, κατά περ ὴ Ἐλλ ὰς τὰς ἄρας πολλόν τι κάλλιστα κεκρημένας ἔλαχε. τομο μὲν γὰρ προς την ήῶ ἐσχάτη τῶν οἰκεομένων ἡ Τνδική ἐστι, ῶσπερ ὀλίγω πρότερον είρηκα ἐν ταυτη τομο μὲν τὰ ἔμψυχα τετράποδά τε καὶ τὰ πετεινὰ πολλῶ μέζω ἡ ἐν τοῖσι ἄλλοισι χωρίοισί ἐστι, πάρεξ τῶν Ἀπων ουτοι δὲ ἐσσosνται υπὰ τῶν Μηδικῶν, Νισαίων δὲ καλευμένων Ἀπων , τοsτο δὲ χρυσὸς ἄπλετος αυτόθι ἐστι, ὁ μὲν ὀρυσσόμενος, ὁ δὲ κατα- φορεύμενος υπὸ ποταμῶν, ὁ δε ῶσπερ ἐσήμηνα ἀρπαζομενος. τὰ δὲ δένδρεα τὰ ἄγρια αυτόθι φέρει καρπὀνείρια καλλονὴ τε προφέροντα καὶ αρετῆ τῶν απὸ τῶν δων ' καὶ ἐσθῆτι οἱ γνδοὶ απὸ τούτων τῶν δενδρέων χρέονται. Προς δ' αυ μεσαμβρίης ἐσχάτη Ἀραβίη τῶν 107 οἰκεομένων χωρέων ἐστὶ, ἐν δὲ ταυτη λιβανωτός τέ ἐστι

μουνη χωρέων πασέων φυόμενος καὶ σμυρνη καὶ κασίη καὶ κιννάμωμον καὶ λήδανον. ταῶτα πάντα πλὴν τῆς

289쪽

σμύρνης δυσπετέως κτέονται οἱ Ἀράβιοι. τον μεν γε λιβανωτον συλλέγουσι την στύρακα θυμιῶντες, την ἐς Ελληνας Φοίνικες ἐξάγουσι ' ταύτην θυμιωντες λαμβάνουσι ' τα γὰρ δένδρεα ταὐταJ τὰ λιβανωτοφόρα ἄφιες υπόπτεροι, σμικροὶ τὰ μεγάθεα, ποικίλοι τὰ εἴδεα, φυλάσσουσι πλήθεr πολλοὶ περὶ δένδρον ἔκαστον, ουτοιοῖ περ ἐπ' Αἴγυπτον ἐπιστρατεύονται. Ουδενὶ δὲ ἄλλφαπελαύνονται απὰ των δενδρέων η τῆς στύρακος τῶl08 καπνῶ. Λέγουσι δε καὶ τόδε 'Αράβιοι, ως πῆσα ἀν γηλίμπλατο των ἀφίων τούτων, εἰ μη γίνεσθαι κατ' αυ-

τοὐς οἷόν τι κατὰ τὰς ἐχίδνας ἡπιστάμην γίνεσθαι. και κως τοὐ θείου ἡ προνοίη, ῶσπερ καὶ οἰκος ἐστι, ἐοῶσα σοφὴ, ὁσα μεν ἴγαρJ ψυχήν τε δειλὰ και ἐδώδιμα, ταυταμὲν πάντα πολύγονα πεποίηκε, ῖνα μη ἐπιλίπη κατεσθιόμενα, ὁσα δε σχέτλια και ἀνιηρὰ, ὀλιγόγονα. τομο μὲν, ὁτι ὁ λαγὸς υπὸ παντὸς θηρεύεται θηρίου καὶ -

νιθος καὶ ἀνθρωπου, ούτω δή τι πολύγονον ἐστι' ἐπικυῖσκεται μομον πάντων θηρίων, και τὸ μὲν δασὐ τῶν

τεκνων εν τῆ γαστρὶ, τὸ δὲ ψιλὸν, τὸ δὲ ἄρτι ἐν τῆσι μήτρησι πλάσσεται, τὸ δ ἀναιρέεται. τοsτο μὲν δητοιοὐτό ἐστι, ἡ δὲ δὴ λέαινα ἐὸν ἰσχυρότατον και θρασύτατον ἄπαξ ἐν τῶ βίω τίκτει ἔν ' τίκτουσα γὰρ συνεκβάλλει τῶ τέκνω τὰς μήτρας. τὰ δε αἴτιον τουτου τόδε

ἐστί ἐπεὰν ὁ σκύμνος ἐν τῆ μητρὶ ἐὼν αρχηται διακινεόμενος, ὁ δε ἔχων ἔνυχας θηρίων πολλον πάντων ὐξυτάτους ἀμύσσει τὰς μήτρας, αυξανομενος τε δηπολλῶ μὰλλον ἐπικνέεται καταγράφων ' πέλας τε δὴ οτόκος ἐστὶ, καὶ τὸ παράπαν λείπεται αυτέων υγίὲς ουδὲ109 D. ' Ως δὲ καὶ αἱ ἔχιδναί τε καὶ οἱ ἐν 'Αραβίοισι υποπτεροι οφιες εἰ ἐγίνοντο ώς ἡ φύσις αυτοῖσι υπάρχει, ουκῶν ἐν βιώσιμα ἀνθρώποισι ' νῶν δ' ἐπεὰν θορνύωνται

κατὰ ζεύγεα καὶ ἐν αυτῆ ρ ὁ ἔρσην τῆ ἐκποιησι, απιε-

290쪽

μένου αυτου την γονὴν η θήλεα ἄπτεται τῆς δειρῆς, καὶ ἐμφυσα ουκ ανα, πριν αν διαφάγη. ὁ μεν δὴ ἔρσηναποθνήσκει τρόπω τῶ εἰρημένω, ἡ δε θήλεα τίσιν

τοιήνδε αποτίνει τῶ ἔρσενι ' τῶ γονδε τιμωρέοντα ἔτι ἐν τῆ γαστρὶ ἐόντα τα τέκνα διεσθίει την μητέρα, διαφαγόντα δε την νηδυν αυτῆς Ουτω την ἔκδυσιν ποιέεται. οέ δε αλλοι ἄφιες ἐόντες ανθρώπων ου δηλήμονες τί- κτουσί τε ωα καὶ ἐκλέπουσι πολλόν τι χρῆμα των τέκνων. αἱ μεν δή νυν ἔχιδναι κατὰ πῆσαν την γην εἰσὶ,

οἱ δε υπόπτεροι ἐόντες ἀθρόοι εἰσὶ ἐν τῆ 'Αραβίη καὶ

ουδαμῆ αλλη κατὰ τουτο δοκέουσι πολλοὶ εἶναι. ν μὲν δὴ λιβανωτὀν τουτον Ουτω κτῶνται Ῥρά- 110βιοι, την δε κασίην ωδε' ἐπεὰν καταδήσωνται βυρσησι καὶ δέρμασι αλλοισι παν τὀ σῶμα καὶ τὸ πρόσωπον, πλὴν .αυτῶν τῶν οφθαλμῶν, ἔρχονται επὶ την κασίην ' ἡ δὲ ἐν λίμνη φύεται Ου βαθέη, περὶ δὲ αυτὴν καὶ ἐν αυτῆαυλίζεταί κου θηρία πτερωτὰ, τῆσι νυκτερίσι προσίκελα μάλιστα, καὶ τέτριγε δεινὸν, καὶ ἐς αλκὴν ἄλκιμα, τὰ δεῖ ἀπαμυνομένους απὸ τῶν οφθαλμῶν ουτω δρέπειν την κασίην. N δὲ δὴ κιννάμωμον ἔτι τούτων θωυ- 111 μαστότερον συλλέγουσι ' ὁκου μὲν γὰρ γίνεται καὶ ῆτις μιν γη ἡ τρέφουσά ἐστι, ουκ ἔχουσι εἰπεῖν, πλὴν ἔτι λόγω οἰκότι χρεόμενοι ἐν τοισίδε χωρίοισί φασί τινες αυτὸ φύεσθαι, ἐν τοῖσι ὁ χιόνυσος ἐτράφη. ὁρνιθας δὲ λέγουσι μεγάλας φορέειν ταsτα τὰ κάρφεα, τα ημεῖς απὸ Φοινίκων μαθόντες κιννάμωμον καλέομεν, φορέειν δὲ τὰς ἔρνιθας ἐς νεοσσιὰς προσπεπλασμένας ἐκ πηλουπρος ἀποκρήμνοισι ουρεσι, ἔνθα πρόσβασιν ἀνθρώπω οὐδεμίαν εἶναι. πρὸς ων δὴ ταὐτα τους Ἀραβίους σοφωζεσθαι τάδε, βοῶν τε καὶ ὁνων τῶν ἀπογινομένων καιτῶν ἄλλων υποζυγίων τὰ μέλεα διαταμόντας ώς μέγιστα κομίζειν ἐς ταλα τὰ χωρία, καί σφεα θέντας ἀγχου τῶν