Herodoti Historiarum libri 9. curavit Henr. Rudolph Dietsch

361쪽

LIB. IV. C A P. I05 - III.

λέονται καὶ οἱ Βουδῖνοι Γελωνοὶ, ουκ ὀρθῶς καλεόμενοι. ἡ δε χώρη σφέων πῆσά ἐστι δασέα ἴδρσι παντοίησι. λεν-τῆ ἴδη τῆ πλείστη ἐστὶ λίμνη μεγάλη τε καὶ πολλη καὶ ελος καὶ κάλαμος περὶ αυτην, ἐν δὲ ταυτη ἐνυδριες

ἁλίσκονται καὶ κάστορες καὶ ἄλλα θηρία τετραγωνο- πρόσωπα, των τα δερματα περὶ τὰς σισυρας παραρράπτεται, καὶ οἱ ὁρχιες αὐτοῖσί εἰσι χρήσιμοι ἐς υστερέων ἄκεσιν. Σαυροματέων δε περι ωδε λέγεται. ἔτε Ἐλλη- 11oνες Ἀμαζόσι ἐμαχέσαντο τὰς δε ώμαζόνας καλέουσι

Σκυθαι Οἰόρπατα, δυναται δὲ τὸ Ουνομα τοsτο κατὰ Ελλάδα γλῶσσαν ἀνδροκτόνοι Οἰὸρ γὰρ καλέουσι ΓτονJἄνδρα, τὰ δὲ πατὰ κτείνειν , τότε λόγος τους Ἐλληνας νικήσαντας τη ἐπὶ Θερμώδοντι μάχη ἀποπλωειν ἄγοντας τρισὶ πλοίοισι των Ἀμαζόνων ὁσας ηδυνεατο ζωγρῆσαι,ουὰς δε ἐν τῶ πελάγεῖ ἐπιθεμένας ἐκκόψαι τους ἄνδρας. πλοῖα δὲ Ου γινώσκειν αυτὰς, ουδε πηδαλίοισι χρῆσθαι οὐδὲ ἱστίοισι Ουδε εἰρεσίη ἀλλ' ἐπεὶ ἐξέκοψαν τους ἄνδρας ἐφέροντο κατὰ κυμα καὶ ἄνεμον, καὶ ἀπικνέονται τῆς λίμνης τῆς Μαιήτιδος ἐπὶ κρημνους. οἱ δὲ Κρημνοί εἰσι γης τῆς Σκυθέων των ἐλευθέρων. ἐνθαυτα ἀποβῆσαι απὀ των πλοίων αἱ Ἀμαζόνες ἄδοιπόρεον ἐς την οἰκεομένην. ἐντυχομαι δε πρώτω ἱπποφορβίω τοsτο διήρπασαν, και επὶ τούτων ἱππαζόμεναι ἐληαοντο τὰ των Σκυθέων. οἱ δε Σκυθαι Ουκ εἶχον συμβαλέσθαι 1lIτὸ πρῆγμα ' Ουτε γὰρ φωνὴν Οἴτε ἐσθῆτα οὐτε τὰ ἔθνος ἐγίνωσκον, ἀλλ' ἐν θώυματι ἡσαν, ὁκόθεν ἔλθοιεν, ' ἐδόκεον δ' αυτὰς εἶναι ἄνδρας την αυτὴν ἡλικίην ἔχοντας , μάχην τε δὴ προς αυτὰς ἐποιεsντο. ἐκ δὲ τῆς μάχης

των νεκρωω ἐκράτησαν οἱ Σκυθαι, καὶ Οἴτω ἔγνωσαν ἐούσας γυναῖκας. βουλευομένοισι ων αυτοῖσι εδοξε κτείνειν μεν ουδενὶ τρόπω ἔτι αυτὰς, ωυτῶν δὲ τοὐς νεωτάτους ἀποπέμψαι ἐς αυτὰς, πλῆθυς εἰκάσαντας οσαι

362쪽

περ ἐκεῖναι ἐσαν ' τούτους δὲ στρατοπεδεύεσθαι πλησίον ἐκείνων καὶ ποιέειν τά περ αν καὶ ἐκεῖναι ποιέωσι, ἐν δε αυτοὐς διώκωσι, μάχεσθαι μεν μη, υποφεύγειν δε, ἐκεὰν δὲ παύσωνται, ἐλθόντας αυτους πλησίον στρατοπεδεύεσθαι. ταυτα ἐβουλεύσαντο οἱ Σκύθαι βουλόμε- 112 νοι ἐξ αυτέων παιδας ἐγγενήσεσθαι. Ἀποπεμφθέντες

δὲ οἱ νεηνίσκοι ἐποίευν τὰ ἐντεταλμένα. ἐπεὶ δε ἔμαθοναυτους αἱ Ἀμαζόνες ἐπ' οὐδεμιῆ δηλήσι ἀπιγμένους, ἐὰν χαίρειν, προσεχώρεον δὲ πλησιαιτέρω το στρατόπεδον τῶ στρατοπέδω ἐπ η μέρη ἔκαστη. εἶχον δὲ οὐδὲν ουδ' οἱ νεηνίσκοι, ωσπερ ουδὲ αἱ Ἀμαζόνες, εἰ μη τὰ ὁπλα καὶ τους Ἀπους, ἀλλα ζόην ἔζωον την αυτην ἐκεGII 3 νσι, θηρευοντές τε καὶ ληαόμενοι. εποίευν δε αἱ Ἀμαζόνες ἐς την μεσαμβρίην τοιόνδε ' ἐγίνοντο σποράδες κατὰ μίαν τε καὶ δύο, πρόσω δη απ' ἀλλήλων ἐς ευμαρείην ἀποσκιδνάμεναι. μαθόντες δε καὶ οἱ Σκύθὰι

ἐποίευν τἀυτὰ τοὐτο. καί τις μουνωθεισέων τινὶ αυτέων

ἐνεχρίμπτετο, καὶ η Ῥμαζὼν -κ ἀπωθέετο, ἀλλα περιεῖδε χρήσασθαι. καὶ φωνῆσαι μὲν ουκ εἶχε ου γὰρ συνίεσαν ἀλλήλων , τη δὲ χειρὶ ἔφραζε ἐς την υστεραίην ἐλθεῖν ἐς τἀυτὸ χωρίον και ἔτερον ἄγειν, σημαίνουσα δυο γενέσθαι καὶ αυτὴ ἐτέρην ἄξειν. ὁ δὲ νεηνίσκος ἐπεὶ ἀπῆλθε, ἔλεξε ταυτα προς τους λοιπούς ' τῆ δευστεραίη ῆλθε ἐς τὸ χωρίον αυτός τε Ουτος καὶ ἔτερον

ῆγε, καὶ την Ἀμαζόνα ευρε δευτέρην αυτὴν υπομένουσαν. οἱ δὲ λοιποὶ νεηνίσκοι ως ἐπέθοντο ταυτα, και 114 αυτοὶ ἐκτιλώσαντο τὰς λοιπὰς των αζόνων. Μετὰ δὲ συμμίξαντες τὰ στρατόπεδα οἴκεον ὁμου, γυναῖκα ἔχων ἔκαστος ταύτην, τῆ τὀ πρῶτον συνεμίχθη. την δὲ φωνὴν την μὲν των γυναικῶν οἱ ἄνδρες Ουκ ἐδυνέατο μαθεω, την δὲ τῶν ἀνδρῶν αἱ γυναῖκες συνέλαβον.

ἐπεὶ δὲ συνῆκαν ἀλλήλων, ἔλεξαν προς τὰς Ἀμαζόνας

363쪽

LIB. IV. CAP. II 1 - 116.

τάδε οἱ ἄνδρες Nμῖν εἰσὶ μὲν τοκέες, εἰσὶ δὲ καὶJ κτή- λσιες. νῶν ἄν μηκέτι πλεsνα χρόνον ζόην τοιήνδε ἔχωμεν, αλλ' ἀπελθόντες ἐς το πλῆθος διαιτώμεθα, γυνα κας δὲ εξομεν υμέας καὶ ουδαμὰς ἄλλας. Αἰ-προς ταμα ἔλεξαν τάδε Ἐμεῖς Ουκ αν δυναίμεθα οἰκέειν μετὰ των υ μετέρων γυναικῶν ' ου γὰρ τα αυτὰ νόμαια ἡμῖν τε καὶ ἐκείνησί ἐστι. ημεῖς μὲν τοξευομέν τε καὶ ἀκοντιζομεν καὶ ιππαζόμεθα, ἔργα δὲ γυναικήῖα Ουκ ἐμάθομεν, αἰ-υμέτεραι γυναῖκες τούτων μὲν ουδεντων ημεῖς κατελέξαμεν ποιεμι, ἔργα δὲ γυναικήια ἐργάζονται, καὶ μένουσιν εν τῆσι ἀμάξησι, Ουτ' ἐπὶ θήρην ἰοsσαι Ουτε ἄλλη ουδαμῆ. ο- ἀν ἀν δυναίμεθα ἐκεί- νησι συμφέρεσθαι. ἀλλ' εἰ βουλεσθε γυναῖκας ἔχεινημέας καὶ δοκέειν εἶναι δικαιότατοι, ἐλθόντες παρὰ τους τοκέας ἀπολάχετε των κτημάτων τὸ μέρος, καὶ ἔπειτεν ἐλθόντες οἰκέωμεν - ἡμέων αυτῶν. ρπείθοντο καὶ 115 ἐποίησαν ταυτα οἱ νεηνίσκοι. ἐπει τε δὲ ἀπολαχόντες

των κτημάτων τὸ ἐπιβάλλον ἐλθον ὀπίσω παρὰ τὰς Ἀμαζόνας, ἔλεξαν αἱ γυναῖκες προς αυτοὐς τάδε ' φέας ἔχει φόβος τε καὶ δέος, ὁκως χρη οἰκέειν ἐν τῶδε τῶχώρω, τομο μεν υμέας ἀποστερησάσας πατέρων, τοὐτοδὲ την γην την ὐμετέρην δηλησαμένας πολλά. ἀλλ' ἐπείτε ἀξιου τε ημέας γυναῖκας ἔχειν, τάδε ποιέετε ἄμα ημῖν 'vέρετε, ἐξαναστέωμεν ἐκ τῆς γης τῆσδε, κα4 περησαν

τες Ἀνα, ποταμὼν οἰκέωμεν. ρπείθοντο καὶ ταυτα II 6 οἱ νεηνίσκοι. διαβάντες δε τον Λναῖν ἄδοιπόρεον προς

ῆλιον ἀνίσχοντα τριῶν μὲν ἡμερέων απὸ του Ἀνάωος οδὸν, τριῶν δὲ απὸ τῆς λίμνης τῆς Μαιήτιδος προς βορέην ἄνεμον. ἀπικόμενοι δὲ ἐς τομον τον χῶρον, ἐν

τῶ νsν κατοίκηνται, οἴκησαν τομον. καὶ διαίτη απὸ

τούτου χρέονται τῆ παλαιὴ των Σαυροματέων αἱ γυνα κες, καὶ ἐπὶ θήρην ἐπὶ ἶππων ἐκφοιτῶσαι ἄμα τoἴσι

364쪽

σαι, και στολὴν την αυτὴν τοῖσι ανδράσι φορέουσαι.

JJ7 Φωνῆ δὲ οἱ Σαυρομάται νομίζουσι Σκυθικῆ, σολοικίζοντες αυτῆ απὸ του αρχαίου, ἐπεὶ ου χρηστῶς ἐξέμαθον αυτὴν αἱ Ῥμαζόνες. τα περὶ γάμων δε ώδέ σφι διακέε-

ται ' ου γαμέεται παρθένος οὐδεμία, πριν αν τῶν πωλεμίων ἄνδρα ἀποκτείνη. αἱ δε τινες αὐτέων καὶ τελετῶσι γηραιαὶ πρὶν γήμασθαι, ου δυνάμεναι τον νόμον ἐκπλῆσαι. 118 Ἐπὶ τουτων ἁν τῶν καταλεχθέντων ἐθνέων τους

βασιλέας ἡλισμένους ἀπικόμενοι τῶν Σκυθέων οἱ ἄγγελοι ἔλεγον ἐκδιδάσκοντες, ώς ὁ Πέρσης, ἐπλιδή οἱ ταεν τn ήπείρω τῆ ἐτέρη πάντα κατέστραπται, γέφυραν ζεύξας ἐπὶ τῶ αὐχένι του Βοσπόρου διαβέβηκε ἐς τήνδε την ἡπειρον, διαβὰς δὲ καὶ καταστρεψάμενος Θρήζκας γεφυροῖ ποταμὸν Ἀστρον, βουλόμενος καὶ τάδε πάντα υπ' ἐωυτῶ ποιήσασθαι 'εῖς ἀν μηδενὶ τρόπω ἐκ του μέσου κατήμενοι περιίδητε ἡμέας διαφθαρέντας,

αλλα τἀυτὰ νοήσαντες αντιάζωμεν τον ἐπιόντα. οὐκ ἁν

ποιήσετε τὰsτα; ημεῖς μὲν πιεζόμενοι ἡ ἐκλείψομεν την χώρην, ἡ μένοντες ὁμολογίη χρησόμεθα. τί γὰρ πάθωμεν μη βουλομένων ἡμέων τιμωρέειν; υμω ουδὲν ἐπὶ τουτω ἔσται ἐλαφρότερον. ῆκει γὰρ ὁ Πέρσης οὐδέν τι μῆλλον ἐπ ἡμέας ῆ ου καὶ ἐπὶ υμέας, ουδέ οἱ καταχρήσει ἡμέας καταστρεψαμένω ἡμέων ἀπέχεσθαι. μέγα δε υμῖν λόγων τῶνδε μαρτυριον ἐρέομεν ' εἰ γὰρ ἐπ' ἡμέας μουνους ἐστρατηλάτεε ὁ Πέρσης τίσασθαι τῆς πρόσθε δουλοσυνης βουλόμενος, χρῆν αυτὸν πάντων τῶν ἄλλων ἀπεχόμενον ούτω ἰέναι ἐπὶ την ἡμετέρην, καὶ αν ἐδήλου πῶσι , ῶς ἐπὶ Σκυθας ἐλαύνει καὶ Ουκ ἐπὶ τους ἄλλους. νυν δὲ ἐπεί τε τάχιστα διέβη τήνδε τηνῆπειρον, τοὐς αἰεὶ ἐμποδὼν γινομένους ἡμερουται πάν-

365쪽

τας. τούς τε δη αλλους ἔχει -' ἐωυτω Θρήειας καὶ δηκαὶ τους ἡμῖν ἐόντας πλησιοχώρους Γέτας. Hsτα Σκυθέων ἐπαγγελλομένων ἐβουλεύοντο οἱ βασιλέες οἱ απὀτων ἐθνέων ῆκοντες, καί σφεων ἐσχίσθησαν αἱ γνῶμαι - ὁ μεν Γελωνὰς καὶ ὁ Βουδῖνος καὶ ὁ Σαυρομάτης κατὰ τώυτὰ γενόμενοι ὐπεδέκοντο Σκώθῖσι τιμωρήσειν, ὁ δὲ Ἀγάθυρσος καὶ Νευρὸς και 'Aνδροφάγος καὶ οἱ των Μελαγχλαίνων καὶ υρων τάδε Σκύθύσι ὐπεκρίναντο ρει μεν μη υμεῖς ἐατε οἱ πρότερον ἀδικήσαντες Πέρσας καὶ ἄρξαντες πολεμου, τούτων δεόμενοι των νῶν δέεσθε λέγειν τε αν ἐφαίνεσθε ῆμῖν ὀρθὰ, καὶ ημεῖς υπακου- σαντες τἀυτὀ ἀν ἡμῖν ἐπρήσσομεν. νυν δὲ υμεῖς τε ἐς την ἐκείνων ἐσβαλόντες γην ἄνευ ἡμέων ἐπεκρατέετε Περσέων, οσον χρόνον ἡμῖν ὁ θεὸς παρεδίδου, καὶ ἐκελνοι, ἐπεί σφεας Δυτὸς θεος ἐγείρει, την ὁμοίην ὐμῖν ἀποδιδοsσι. ημεῖς δὲ Ουτε τι τότε ἡδικήσαμεν τοὐς ἄνδρας τούτους ουδεν, οἴτε νsν πρότεροι πειρησόμεθα

ἀδικέειν. ἐν μεντοι ἐπίη καὶ ἐπὶ την ἡμετέρην ἄρξη τε

ἀδικέων, και ημεῖς ου πεισόμεθα. . μέχρι δε τοὐτο ῖδωμεν, μενέομεν παρ' ἡμῖν αὐτοῖσι ' ηκειν γὰρ δοκέομεν

Οὐκ ἐπ' ἡμέας Περσας, ἀλλ' ἐπὶ τοὐς αἰτίους της ἀδικίης γενομένους. Ἀμα ῶς ἀπενειχθέντα ἐπύθοντο οἱ Σκύθαι, ἐβου- l 20λεύοντο ἰθυμαχίην μεν μηδεμίαν ποιέεσθαι ἐκ τοs εμ- φανέος, ἔτι δη σφι ουτοί γε σύμμαχοι ου προσεγένοντο, ὐπεξιόντες δε καὶ ὐπεξελαύνοντες τα φρέατα, τὰ παρ' εξίοιεν αυτοὶ, καὶ τὰς κρήνας συγχosν, την ποίην τε

ἐκ τῆς γης ἐκτρίβειν, διχοῶ σφέας διελόντες. καὶ προς μὲν την μίαν των μοιρέων, τῆς ἐβασίλευε Σκωπασις, προσχωρέειν Σαυρομάτας ' τούτους μὲν δὴ ἡπάγειν, ἐν ἐπὶ τομο τράπηται ὁ Πέρσης, ἰθὰ Ἀνάχος ποταμοs παρὰ την Μαιῆτιν λίμνην ἡποφεύγοντας, ἀπελαύνον'

366쪽

HERODOTI τός τi xos Πέρσεω ἐπιόντας διώκειν. αυτη μεν σφι μία ἐν μοῖρα τῆς βασιληχς, τεταγμένη ταύτην την Οαν, η περ εἴρηται. τὰς δὲ δύο των βασιληων, την τε μεγάλην, της ἡρχε γδάνθυρσος, καὶ την τρίτην, της ἐβασίλευε Τάξακις, συνελθουσας ἐς τὼ τὸ καὶ Γελωνῶν τε καὶ Βουδίνων προσγενομένων, ημέρης καὶ τούτους ὁδῶ

προέχοντας των Περσέων υπεξάγειν, υπιόντας τε καὶ ποιεοντας τα βεβουλευμενα. πρῶτα μεν νυν υπάγειν

σφέας ἰθὐ των χωρέων των ἀπειπαμένων την σφετέρην συμμαχίην, μα καὶ τούτους εκπολεμώσωσι, εἰ δὲ μηεκόντες γε υπέδυσαν τον πόλεμον τον προς Πέρσας,

ἀλλ' αέκοντας ἐκπολεμῶσαι, μετὰ δὲ τομο ὐποστρέφειν ἐς την σφετέρην καὶ ἐπιχειρέειν, ην δη βουλευομένοισι III δοκέη. -υτα οἱ Σκύθαι βουλευσάμενοι ἐπηντίαζον την Θαρείου στρατιὴν, προδρόμους ἀποστείλαντες τωνιππέων τοὐς ἀρίστους. τὰς δε ἀμαξας, ἐν τῆσί σφι διαιτῆτο τὰ τέκνα τε καὶ αἱ γυναῖκες πῆσαι, καὶ τα πρόβατα πάνταJ, πλην ὁσα σφι ἐς φορβην ἱκανὰ ην, το- σαμα υπολιπόμενοι τὰ ἄλλα ἄμα τῆσι ἀμάξησι προέπεμ-I22 ψαν, ἐντειλάμενοι αἰεὶ τὸ προς βορέεω ἐλαύνειν. -μα μὲν δη προεκομίζετο, των δὲ Σκυθέων οἱ πρόδρομοι ως ευρον τοὐς Πέρσας ὁσον τε τριῶν ἡμερέων οMν σπέχοντας απὸ τοs Ἱστρου, ολοι μεν τούτους ευρόντες ημμρης ὁδῶ προέχοντες ἐστρατοπεδεύοντο, τὰ ἐκ της γης φυόμενα λεαίνοντες. οἱ δὲ Πέρσαι ως ειδον ἐπιφανεῖσαν τῶν Σκυθέων την ἶκπον, ἐπηῖσαν κατὰ στίβον αἰεὶ ὐπαγόντων. καὶ ἔπειτεν πρὸς γὰρ την μίαν τῶν μοιρέων ἴθυσαν οἱ Πέρσαι ἐδίωκον πρὸς ηῶ τε καὶ τοὐ νάζεις. διαβάντων δὲ τούτων τον Λνα, ποταμον οἱ Πέρσαι ἐπιδιαβάντες ἐδίωκον, ἐς ο τῶν Σαυροματέων την χώρην διεξελθόντες απίκοντο ἐς την τῶν Βουδίνων.

I23 υσον μὲν δη χρόνον οἱ Πέρσαι ῆῖσαν διὰ τῆς Σκυθικῆς

367쪽

και τῆς Σαυρομάτιδος χώρης, οι δὲ εἶχον Ουδὲν σίνεσθαι ἄτε τῆς χώρης ἐούσης χέρσου, ἐπεί τε δὲ ἐς τηντων Βουδίνων χώρην ἐσέβαλον, ἐνθαυτα δὴ ἐντυχόντες

τῶ ξυλίνω τείχεῖ ἐκλελοιπότων των Βουδίνων καὶ κεκεμνωμένου τοὐ τείχεος πάντων ἐνέπρησαν αυτό. τομο δὲ

ποιήσαντες ελοντο αἰεὶ τὰ πρόσω κατὰ στίβον, ἐς οδιεξελθόντες ταύτην ἐς τὴν ἐρημον ἀπίκοντο. ἡ δὲ ἐρημος αυτη υπὸ Ουδαμῶν νέμεται ἀνδρῶν, κέεται δὲ υπὲρ τῆς Βουδίνων χώρης, ἐομα πλῆθος επτὰ ἡμερέων οδοs.υπὲρ δὲ τῆς ἐρημου Θυσσαγέται οἰκέουσι, ποταμοὶ δὲ ἐξαυτῶν τέσσερες μεγάλοι ρέοντες διὰ Μαιητέων ἐκδιδοsσι ἐς τὴν λίμνην τὴν καλεομένην Μαιῆτιν, τοῖσι οὐνόματα κέεται τάδε, Λύκος, Ῥαρος, Nνα , Σύργις. Ἐπεὶ ων ο Λαοεως ήλθε ἐς τὴν ἐρημον, παυσάμενος 124 τοὐ δρόμου χρυσε τὴν στρατιὴν ἐπὶ ποταμῶ υάρω.τομο δὲ ποιήσας Οκτὰ τείχεα ἐτείχεε μεγάλα, ἐσον απ'

ἀλλήλων ἀπέχοντα, σταδίους ώς εξήκοντα μάλιστά κη, των ἔτι ἐς ἐμὲ τὰ ἐρείπια σῶα ῆν. ἐν ω δὲ Ουτος προς

ταλα ἐτράπετο, οι διωκόμενοι Σκυθαι περιελθόντες

τὰ κατύπερθε ὐπέστρεφον ἐς τὴν Σκυθικήν. ἀφανισθέντων δὲ τούτων τὸ παράπαν, λ ουκέτι ἐφανπάζοντό σφι,ουτω δὴ ὁ Λαρεῖος τείχεα μὲν ἐκεῖνα ἡμίεργα μετῆκε, αυτὸς δὲ μοστρέψας φε προς ἔσπέρην, δόκων τούτους τε πάντας τοὐς Σκύθας εἶναι καὶ προς ἐσπέρην σφέας φεύγειν. ελαύνων δὲ τὴν ταχίστην τον στρατὸν ῶς ἐς 125 τὴν Σκυθικὴν ἀπίκετο, ἐνέκυρσε ἀμφοτέρησι τῆσι μοί- ργι των Σκυθέων, ἐντυχὼν δὲ ἐδίωκε ὐπεκφέροντας ἡμέρης ὁδῶ. και ου γὰρ ἀνίει ἐπιὼν ὁ Λαρεῖος, οἱ Σκύθαι κατὰ τὰ βεβουλευμένα υπέφευγον ἐς των ἀπειπα- μένων τὴν σφετέρην συαμαχίην, πρώτην δὲ ἐς των --λαγχiαίνων τὴν γην. ώς δὲ ἐσβαλόντες τούτους ἐτάραξανοῖ τε Σκύθαι καὶ οἱ Πέρσαι, κατηγέοντο οἱ Σκύθαι ἐς

368쪽

HERODOTI των Ἀνδροφάγων τους χώρους, ταραχθέντων δὲ καὶ τούτων υπῆγον ἐπὶ την μυρίδα, ταρασσομένων δὲ καὶ τουτων ῆζων υποφευγοντες οἱ Σκύθαι ἐς τους ' α- θυρσους. Ἀγάθυρσοι ὁρέοντες καὶ τους ὁμουρους φευγοντας υπὸ Σκυθέων καὶ τεταραγμένους, πριν ησφι ἐμβαλέειν τους Σκύθας πέμψαντες κήρυκα ἀπηγόρευον Σκυθησι μη ἐπιβαίνειν των σφετερων Ουρων, προλέγοντες, ως εἰ πειρήσονται ἐσβαλόντες, σφίσι πρῶτα διαμαχέσονται. Ἀγάθυρσοι μὲν προείπαντες ταυτα ἐβοήθεον ἐπὶ τους Ουρους, ἐρύκειν ἐν νῶ ἔχοντες τους ἐπιόντας, Μελάγχλαινοι δε καὶ Ἀνδροφάγοι καὶ Νευροὶ ἐσβαλόντων των Περσέων ἄμα Σκύθησι ουτε προς αλκὴν ἐτράποντο, ἐπιλαθόμενοί τε τῆς απειλῆς ἔφευγον αἰεὶ το προς βορέεω ἐς την ἐρῆμον τεταραγμένοι. οἱ δὲ Σκυ- θαι ἐς μὲν τους Ἀγαθυρσους Ουκέτι ἀπείπαντας ἀπικνέοντο, οἱ δὲ ἐκ τῆς Νευρίδος χώρης ἐς την σφετέρην

126 κατηγέοντο τοῖσι Πέρσησι. Mς δὲ πολλὸν τουτο ἐγίνετο καὶ οὐκ ἐπαύετο, πέμψας Θαρεῖος ἱππέα παρὰ τον Σκυθέων βασιλέα Ἱδάνθυρσον ἔλεγε τάδε ' Aαιμόνιε ἀνδρῶν, τί φευγεις αἰεὶ, ἐξόν τοι τῶνδε τὰ ἔτερα ποιέειν; εἰ μεν γαρ ἀξιόχρεως δοκέεις εἶναι σεωυτῶ τοῖσι ἐμοῖσι πρήγμασι ἀντιωθῆναι, συ δὲ στάς τε καὶ παυσάμενος πλάνης μάχεσθαι, εἰ δε συγγινώσκεαι εἶναι εσσων, συδὲ καὶ ουτω παυσάμενος του δρόμου δεσπότη τῶ σωl27 δῶρα φέρων γῆν τε και υδωρ ἐλθὲ ἐς λόγους. φος ταυτα ὁ Σκυθέων βασιλευς Ἱδάνθυρσος ἔλεγε τάδε εουτω τὸ ἐμον ἔχει, ῶ Πέρσα ἐγὼ οὐδένα κω ἀνθρώπων δείσας ἔφυγον οὐτε πρότερον, ουτε νυν σε φευγω,

δέ τι νεώτερόν εἰμι ποιήσας νυν ἡ καὶ ἐν εἰρήνη ἐώ-

θεα ποιέειν. ο τι δὲ οὐκ αυτίκα μάχομαί τοι, ἐγὼ καὶ τομο σημανέω ' ἡμῖν Ουτε ἄστεα ουτε γῆ πεφυτευμένη

ἐστι, τῶν πέρι δείσαντες, μη ἀλωη ῆ καρῆ, ταχύτερον

369쪽

LI B. IV. C A P. 125 - 129.

συμμίσγοιμεν αν ἐς μάχην υμω ' εἰ δὲ δέοι πάντως ἐς τοs- κατὰ τάχος ἀπικνέεσθαι, τυγχάνουσι ημῖν ἐόντες ' τάφοι πατρώωι. φέρετε, τούτους ἀνευρόντες συγχέειν πειρῆσθε αυτοὐς, καὶ γνώσεσθε τότε, εἴτε υμῖν μαχεσόμεθα περὶ των τάφων εἴτε καὶ Ου μαχεσόμεθα. πρότερον δὲ, ην μη ημέας λόγος αιρll, ου συμμίξομέν τοι.

ἀμφὶ μὲν μάχη τοσαsτα εἰρήσθω, δεσπότας δὲ ἐμοὐς

ἐγὼ μα τε νομίζω τον ἐμὸν πρόγονον καὶ Ἱστίην την Σκυθέων βασίλειαν μουνους εἶναι. σοὶ δὲ αντὶ μεν δώρων γης τε καὶ Γωτος δῶρα πέμψω τοιαυτα, οἱά σοι πρέπει ἐλθεῖν, αντὶ δὲ τοs δτι δεσπότης ἔφησας εἰναι ἐμὸς κλαίειν λέγω. νολο ἐστι η απὸ Σκυθέων ρησις.J Ο μὲν δη κῆρυξ οἰχώκεε ἀγγελέων τὰ τα Θαρείω, οι δὲ Ι28 Σκυθέων βασιλέες ἀκούσαντες της δουλοσύνης τὸ Οὐ- νομα οργης ἐπλησθησαν. την μὲν δη μετὰ Σαυροματέων μοῖραν ταχθεῖσαν, της ῆρχε Σκώπασις, πέμπουσι 'γωσι κελευοντες ἐς λόγους ἀπικέσθαι τούτοισι, οῖ τὸν Ἀστρον ἐζευγμένον ἐφρούρεον, αυτῶν δὲ τοῖσι ὐπολειπομένοισι ἔδοξε πλανῶν μὲν μηκέτι Πέρσας, σῖτα δὲ ἐκάστοτε ἀναιρεομένοισι ἐπιτίθεσθαι. νωμῶντες ών σῖτα ἀναιρεομένους τοὐς Ααρείου ἐποίευν τὰ βεβουλευμένα. η μὲν δηλπος την ἶππον αἰεὶ τράπεσκε η των Σκυθέων, οἱ δὲ των Περσέων ἱππόται φεύγοντες ἐσέπιπτον ἐς τον πεζὸν, ὁ δὲ πεζὸς δυ ἐκεκούρεε οἱ δὲ Σκύθαι ἐσαράξαντες τηνῖππον υπέστρεφον, τον πεζὸν φοβεόμενοι. ἐποιεοντο δὲ καὶ τὰς νύκτας παραπλησίας προσβολὰς οἱ Σκύθαι. δὲ τοῖσι Πέρσῖσί τε ην σύμμαχον καὶ τοῖσι Σκύθησι 129 ἀντιξοον ἐπιτιθεμένοισι τῶ Λαρείου στρατοπέδω, θῶυμα μέγιστον ἐρέω, τῶν τε μων η φωνη καὶ τῶν ημιόνων τὸ εἶδος. οὐτε γὰρ ὁνον ουτε ημιονον γη η Σκυθικηφέρει, ως καὶ πρότερόν μοι δεδήλωται, ουδὲ ἔστι ἐν τηΣκυθικη πάση χώρI τὸ παράπαν Οἴτε ονος οὐτε ημω-

370쪽

ΗΕRODOΤIνος διὰ τὰ ψυχεα. ἡβρίζοντες ἀν οἱ μοι ἐτάρασσον τηνειπον των Σκυθέων, πολλάκις δε ἐπελαυνόντων ἐπὶ τους Πέρσας μεταξὐ δκως ἀκουσειαν οἱ Ἀποι των ονων της φωνης, ἐταράσσοντό τε υποστρεφόμενοι καὶ ἐν θω- ματι ἔσκον, ὀρθὰ ἱστάντες τὰ ώτα, ἄτε Ουτε ἀκουσαντες πρότερον φωνῆς τοιαυτης -τε ἰδόντες - εἶδος. ταυτα μέν νυν ἐπὶ σμικρόν τι ἐφέροντο του πολέμου. ID Οἱ δὲ Σκυθαι ὁκως τοὐς Πέρσας ἴδοιεν τεθορυβημένους, ινα παραμένοιέν τε ἐπὶ πλέω χρόνον ἐν τῆ Σκυθικῆ καὶ παραμένοντες ἀνιώατο των πάντων ἐπιδεέες ἐόντες,

ἐποίευν τοιάδε ' δκως των προβάτων των σφετέρων αυ- τῶν καταλίποιεν μετὰ των νομεων, αυτοὶ ἀν υπεξήλαυνον ἐς ἄλλον χῶρον, οἱ δὲ ἀν Πέρσαι ἐπελθόντες ἐλάβεσκον τὰ πρόβατα, καὶ λαβόντες ἐπηείροντο ἀν τῶ 131 πεποιημένω. Πολλάκις δε τοιούτου γινομένου τέλος Βαρεῖός τε ἐν ἀπορίησι εἴχετο, καὶ οἱ Σκυθέων βασιλέες μαθόντες τουτο ἔπεμπον κήρυκα δῶρα Θαρείω φοροντα ἔρνιθά τε καὶ μυν καὶ βάτραχον καὶ ἀωτους πέντε. Πέρσαι δὲ τον φέροντα τὰ δῶρα ἐπειρώτ/- τον νόον τῶν διδομένων ' ὁ δὲ Ουδὲν ἔφη οἱ ἐπεστάλθαι ἄλλο ἐδόντα την ταχίστην ἀπαλλάσσεσθαι, αυτοὐς δὲ τοὐς Πέρσας ἐκέλευε, εἰ σοφοί εἰσι, γνῶναι τὰ ἐθέλει τὰ δῶρα λέγειν. ταυτα ἀκουσαντες οἱ Πέρσαι ἐβουλευοντο. 132 Θαρείου μέν νυν ἡ γνώμη ἐν Σκυθας μυτῶ διδόναι σφέας τε αυτοὐς καὶ γῆν τε καὶ υδωρ, εἰκάζων τῆδε, ῶς μυς μὲν ἐν γῆ γίνεται καρπὸν τον αυτὸν ἀνθρώπω σιτεόμενος, βάτραχος δὲ ἐν υδατι, ὁρνις δε μάλιστα οἶκελπω, τοὐς δὲ δωτοὐς ως την έωυτῶν αλκὴν παραδι- δομι. αυτη μὲν Θαρεω ἡ γνώμη ἀπεδέδεκτο, συνεστήκεε δὲ ταυτη τῆ γνώμη ἡ Γωβρυεω, τῶν ἀνδρῶν τῶν επτὰ ενὸς τῶν τον μάγου κατελόντων, εἰκάζοντος ταδῶρα λέγειw υν μὴ ὁρνιθες γενόμενοι ἀναπτῆσθε ἐς