Georg. Frid. Schoemanni Opuscola Mythologica et hesiodea

431쪽

hodie plerisque videri soleti Sed de his disputare hoc prooemio nolu

mus: quod autein voluimus, satis et Iecisse nobis videmur. Demon- Suavimus enim, ex omnibus indiciis ac testimoniis δ' , unde ploniorem quam nos hallemus theogoniam olim a veteribus lectam fuisse viri docti collegerunt, nullum certum esse. Sed omnia aut ambigua, quae pari proliabilitate etiam in contrariam partem accipere liceat, aut manifesto aliena nec recte intellecta. De interpolationibus autem tantum nunc dico: paucas earum esSe, quae recentiore demum aevo et post Platonis aut Aristotelis aetatem illatae videantur; plerasque antiquiores: earumque dign0Scendarum plerumque non aliam viam esse, nisi ut a consilio eius, qui theogoniam composuit, adeo aliena Psse demonStrpntur, ut ab ipso in compositionem recelata credi nequeant. Qui autem 27 in hac quaestione ab hoc tanquam iundamento prosciscuntur, ut theο-goniam unius alicuius vetusti poetae opus uno quasi fetu ingenii editum fuisse si aluant, ac deinde aut ex inae lualitate orationis aut ex iuncturarum atque commissurarum asperitate aut etiam ex fabularum diversa indole interpolationes odorantur, hi quominus in aestheticiscenSeantur non recuso, in criticis ut loeum obtineant magnopere vereor. Nam talem Olim suisse thpogoniam pro certo sumunt credique postulant nullam aliam ob causam. quam quia ab unius antiquissimi PDeuae, et quem compoSitorem tantummodo haberi nefas sit, Hesiodi AScraei numine carmen apud veteres appellatum vident; sed demonstrare rem, eosilue qui aliter statuunt, noc magnis nominibus et pervagata fama sibi imponi patiuntur, certis argumentis convincere nunquam proserto poterunt.

Scribebam Gryphis valdiae m. Febr. ann. MDCCCXLIII.

38ὶ Nam nulla praetermisinius nisi plane indiMaa memoratu: ex quo genere ea oninia sunt. quae Isterus protulit quaesit. luesiod. Berol. 1830ὶ p. 36-39, quorum unum, ex Et m. v. p. 215, 37, recte iam ulit Zellius p. 404 nihil ad theogoniam pertinere iudicavit. Etiain de Manil. Astron. II, 12 idem prudenter monuit p. 317. - Nee de Goetilii igit suspieione lacunae post v. 852 disputandum esse

432쪽

Theogoniam Hesiodeam quum critici pleri lue parti m lacunis, a

partim autem interpolationibus addi lamentisque alienis longissime ab ea. quae olim fuerit, sorma destexam suique plane dissimilem factam esse existiment, de lacunis quidem in dissertatione aliquot abhinc annis edita hoc nobis demonstrasse videmur, ex indiciis ac testimoniis, unde pleniorem quam nos bes,emus theogoniam olim a veteribus lectam fuisse viri docti coniecerint, nullum salis certum esse, sed omnia aut ambigua, quae pari probabilitate etiam in contrariam partem accipere liceat, aut etiam manifesto salsa nec recte ab his, lui iis usi sunt, intellecta; de interpolationibus vero sic nos sentire profesSi Sumus, ut esse quidem theogoniam additamentis alienis sat multis deformatam non negaremus, sed pauciora tamen haec et diversi generis esse diceremus, quam nuperi quidam critici persuadere nobis conati sunt qui hac de re ex opinabili quadam specie carminis antiqui vereque Hesiodei, qualem animis informatam haberent, quam ex certis indiciis solidisque rationibus iudieare maluerunt. Hanc igitur sententiam nunciam accuratius comprobare aggredimur: Sed quum res maior Sit, quam quae una huiuscemodi scriptione academica pertractari commode possit, partiri disputationem ita placuit. ut probationes, quibus viri doctissimi ad demonstrandas interlaolationes usi sunt, generati m. quoad res patitur, dispescamus, et de uno quoque genere singulatim dicamus.

Quippe sicut in sori contentionibus bina probationum genera adhiberi

ab oratoribus Solent, quorum alterum ατεχνον artium scriptor 's sive inartificiale vocant. quod testimoniis praecipue et tabulis conflat, allerum εντεχνον sive artificiale, quod argumentis continetur ex rerum

433쪽

ilisartim natura et conditione ductis, sic etiam in his criticorum disputationibus duplex probationum genus est, quum aut codicum alioru nive monumentorum fidem antestantur, aut argumentis pugnant vel ex se monis habitu, vel ex rerum ac sententiarum ratione, vel ex forma Operis et compositione ductis, cuius quidem generis argumenta interna, illa altera autem ext Drna a nostratibus appellari solent. Xus autem hoc quidem tempore de externis tantum dicturi sumus. ac primum qui- 4 dem de codicibus, quoniam in aliquoi saltem locis, qui interpolationis suspicionem moverunt, a viris doctissimis etiam ad eo dicum auctoritatem provocatum est versus suspectos omittentium. Codices theogoniae adhuc circiter triginta collati sunt, eaque collatio, quamquam non pari in omnibus cura ac diligentia adhibita, hoc tamen certissime demonstravit, codices illos omnes, licet in minutioribus quibusdam rebus saepenumero inter se discrepent, in summa lamen adeo conspirare, ut unam omnes eandemque carminis r censionem exhibere dicendi sint i . IIaec recensio quam vetusta haberi possit, et videanturne olim etiam aliae recensiones suis se ab hac nostieti diversae. nunc nondum quaerimus: hoc tantuin dicimus, codicum auctoritatem in hac de interpolationibus quaestione prorsus nullam esse n qu , si qui vΡrsus in uno aut altero codice non scripti sint, hinc recte de alia quadam recensione coniecturam fieri posse cuius illi eo-diees exemplum sequuti sint, sed omissiones istas versuum longe plurimas errori tantum ac negligentiae describentium imputandas esse paucas quasdam con Silio fortasse ac iudicio aut scribarum aut correcturum tribui posSe, qui, quos versus improbarent, ne legi quidem vellent; testimonii vpro auctoritatem omnino nullam habere. Ac primum quidem erratum a librariis esse nemo dubitabit in eiusmodi lotis, ubi versus desunt, quos aut ad structuram orationi Saul ad rerum ac sentontiarum integritat0m necessarios esse appareat. Volui in eo loco, ubi Iupiter inducitur cum Prometheo colloquens, cOdox Emmanuelis collegii Cantabrigiensis omittit versum 550: φῆ δολοφρονεων. πιες δ' age ιτα ιιν δεα εἰδως, ut Promethei orationi si ali in subiungatur hic, 55I: γνω οιδ' x γνοις σε δόλον, κα-κα δ' υσσετο id quod seri non posse quilibet intelligit. Item manifestus error est in loco de mulieribus . ubi harum desidiosa lu-1ὶ Idem iudieium est Mueinellii, de emend. theos. Hes. praes. p. XIII: neque alia ratio eodicum in O. et D. et in Seuto est. CL Raak. ad Seu t. p. 33b.

434쪽

xuria cum sucis comparatur mella ab apibus congesta nullo suo labore Vesesentibus, in qua comparatione post versus 594. 5: ώς δ' ondi' ἐν κοπη ρεφε εσσι δε ασσαι Κηφῆνας βοσκωσι κaκ νει νήονας εργων, in codice Florentino D statim sequitur hic: n. ιύτιaισπευδοὶ σι τιθεῖσί τε κvet α λενκά, omisso versu 596: αῖ ιαν τε προ.rαν ἰ ιαρ ἐς ν Ωιον καταδύντα, quem ad explendam orationis structuram requiri manifestum est j. Neque minus apertus error psi in versibus 603. 4, a scriptore eodicis Parisini F, in v. 662 a Flor. D, in v. 726 a Par. B. in v. 789 a Vatic. Par. E. II omissis. tuos omnes versus plane necessarios esse quilibet inspectis illis locis agnoscet, aut in v. 135 cum nominibus quattuor Titanidum, in v. 149 cum trium Centimanorum nominibus, quorum alter in Flor. D alter in Paris. F omissus est, denique in v. 228, quem quum addi sine dubio res ipsa posceret ne patre Gemoni A nominato matris nomen igno- 5 raretur, omiserunt tamen sex aut septem codices. - Atque unam omittendorum ustralium causam maxime frequentem hanc fuisse deprehendimus, quod librariorum oculi, similibus aut iisdsem versuum propinquorum extremis partibus decepti, ab eo, quem modo scripserant, ad alterum, cuius simile aut idem initium aut exitus psset, aberrarunt. Ita factum est. ut de tribus versibus 65. 66. 67:

in codd. Flor. L. D. Pauli. Vat. Par. D non modo inrtius, quem abesse facile patiaris, sed etiam Secundus omissus sit, quae res apertissime demonstrat, non diversae cuiusdam recensionis vestigium. sed merum errorem describentium subesse. - Versuum 123. 4:

2ὶ Versu 594 σίμβλοισι pro σμῆνεσσι, qnod legitur in Flor. D et plerisque aliis, utique reseribendum suit e duobus eodd. , reseripiuntque est a Gaiss., Boiss., Dind., Coeul. et ile anno. - De versu b97 vid. quae dicta sunt in diss.

435쪽

secundum et tortium omisit scriba codicis Vaticani. - Item de tribus versibus 338. 9. 40: Mugν τ' Aλφειδν τε καὶ 'fisi δανὰν ΔIXM ,

secundus cum tertio excideriint in cod. Flor. F. Par. II. - De versi

ἐννεα γὰρ νυκτας τε καὶ M.tia τα χάλκεος ci κιειυνονρανοθεν κατρων δεκατρ δ' ἐς γ&ῖαν ἴκοιτο. ει νέα δ' civ νύ κτας τε καὶ ris ατα χαλκεος α κ fici νἐκ γαίης κατι cuν δεκα ry δ' ἐς Tύρταρον ἴκοι. primos duos versus in unum contraxit scriba eo dicis Flor. B, post τοσσον ea Statim Subiungens, quae proximo versu post 'σον Sequuntur. Idem in codd. Flor. C et Belid. factum, sod novo in sup r errore δ' civ pro γάρ, γαίης pro γῆς seriptum est. In I aur. Flor. Λ. D. Par. B. C. Η versus quartus et quintus omissi sunt, scilicet quod librarii, scripto versu tertio, quum ad geminum eius vel Sum quintum aberrarent. hunc se scripsisse rati statim transierunt ad sextum. Si mili serrore Vaticani codicis scrit, tor de geminis duobus versibus allerum solum scripsit. v. 724, Omisitque duos intermedios T 22 et 723. Alii codicos otiam correctionis cuiusdam vestigia ostendunt, qua de re, quoniam alio loco exposui, nunc dicere nihil attineL - Porro de duobus versibus 736. 737:

πήι et nv et ' cimi γέToto κaὶ Οὐρανου aστ EPOTATO . allorum omittit Flor. D. Ε, omiseratque etiam Par. D, in quo post ab alia manu adscriptus est. - In vorsibus 748 753:

436쪽

postremus, propter clausulam ipsi cum superiore communem, omissus est in codd. Flor. A. Vat. Par. Η; contra Parisini cod. F librarius at, ἰοῖσat, in versu primo, ad ἐουσα in versu penultimo aberrans, hune ipsum cum tribus superioribus omisit. --versibus

oxcidit posterior, et proximum quoque v. 949 secum traxit. Horum igitur exemplorum meo quidem iudicio haec vis esse debet. ut et initi aliis locis. ubi versus aut minus necessarii aut adeo supervacanei atquia molesti omissi sunt, imius quoque generis omissionei, non tam integriorum exemplarium auctoritati aut criticorum emendationi. quam errori describentium imputandas esse credamus. Vetuli in eo loco, ubi de prima muliere, Pandora - quamquam hoc nom n theogonia non habet, - exponitur, ut ornata sit Iovis iussu a Minerva, non immerito criticos ostendit nimia ornamentorum copia in caput et mulieris congesta. Nam primum, v. 574, καλι reci imponitur, hoc

est velamentum quoddam haud absimile, ut videtur, eius quod κρήδε- ινον dicitur j; huic adiunguntur v. 576 florida serta. στέφανοι νεοθη-

ai CL Iliad. XXII, 406 eum 470. Add. gehol. min. ad XIV, 184. Voss. adlirmn. in cer v. 197. Xitaseli, ad Od. tom. II ii. 35 et 54. Clarae, Musue de scul-

437쪽

λεες ανθεσι ποίνὶς, his autem rursus superadditur, V.578. πεταγη χρὲ σοὶ, h. e. vitta aurea sive diademas , ordine quidem sine dubio perverso. Quippe si maxime praeter velum et diadema etiam storibus opuS erat, - quamquam hoc ipsum vix concedent elegantiores mulieres, - illud certe omnes pernegabunt, superimponi storibus diadema commode potuisse. Ninue mederi huic malo possumus versuum transpositione, siquidem v. 578. 9 tam arte cum proximis v. 580-bS4 cohaerent, ut loco moveri nullo modo possint. Itaque assentior sane iis. qui v. 576. 7 spurios esse censuerunt, adscriptos fortasse ab ali luo

ad marginem. comparandi gratia: verumtamen quod omissi hi versus Sunt in cod. Par. II, haud scio an tantummodo proliter simile initium versus 575 cum v. 578 acciderit, quum in altero sil δε οι στεφανot ς, in altero autem ψιφὶ δέ οι στεφάνην. Similem dubitationem movet locus de ventis, v. 869 sqq:

αῖ δή τοι ) πιπιουσαι ἐς ἐεροειδέα ποντον, πῆιια ιιέγα eris τοiσι, κακῆ θυο σιν αε λλ5 Hune locum IIermannus in disseri. de Hes. thmg. forma antiq. p. 2 lita corrigendum suadet, ut aut deleto versu quarto, quem non habeat codex Emmanuelis, scribatur αἱ δ' αλλαι πί-or σαι debobat utique οἱ δ' ἄλλοι πιπτοοες - ἐς ηεροειδέα πώτον, aut e versibus quarto et quinto constetur hic unus, αἱ δ' cruat sιὰφ citem ἐν ν εροειδῶ πὀνrtis, omissis verbis intermediis. Et sane olfendere potest in vulgata scriptura res eadem bis dicta, ἐπιπνε si σι θί-λaσσαν et πιπτουσαι ἐς ηεροειδέα ποντον, quamobrem, si, quod molius et elegantius videatur, idem etiam verius iudicari debet, assentiatur aliquis viro summo, alteram utram illarum emendationum asciscendam esse. Atqui vereor equidem magnopere, ne non liceat in theo

liture, tom. II, 1 p. 97 et 105. 6. Gerhard. Prodom. I p. 20 sq. - Generaliori sensu Callimaelius D. 125 p. 492 Ern. καλυπτρηι dixit de pileo pastorali. 4 CL Iliad. XVIII, 597. Apollon. lex. Hom. s. v. Pollux V, 96. Sehol. Pind. Nem. pr. Giaev. leet t. Hesiod. p. 635 Loesn. Clarae I. l. p. 103 ex tr. 5ὶ Ita eodices omnes praeter Flor. C, in quo est αἱ δ' uro , quod reposuerunt editores reeentiores, Hermanno obsequuti, ad D. hvmn. in Cee. p. 105. Vid. diss.

de Typhoeo p. 20.

438쪽

gonia emendanda hac lege agere, acquiescendumque potius in eo sit, quod traditum est, quamvis minus sit elegans. Et quo minus molesta sit ista repetitio, animadvertendum est non absolvi orationem his vorbis πλTOvσαι ες ν'εροειδέα ποντον, quae sane repetunt quod ante Sdicium erat, ἐπιωνείονσι θάλασσαν, sed continuari versu proximo sic, ut simul aliquid amplius addatur, μέγα dbi οτισι κακῆ γύουσιν quod quale sit deinceps disertius exponitur us plead v. STS. Quod autem ad codicem Emmanuelis attinet. eius nullam ad emendandum locum auctoritatem esse vel hinc intelligas, quod, licet omisso versu quarto, tamen αι δή τοι πίπτουσαι scriptum habet, genere seminino. cuius, omisso illo versu, nullam rationem reddi POSSe apparet. Itaquo cortum videtur, versum illuna errore tantum excidisse, cuius causa fortasse suit non dissimile huius et proximi vprsus initium, αἱ δ' IU.αι et αι δή ro . Versum IS6, quo terra dicitur gigantes edidisse Σενχεσι λαs gros voPς, δουχ' εγχεα Goetilingius in editione prima pro spurio habuit propterea, quod et

deesset in codice Barrucciano et edit. luntina, neque Ioricati hastatique gigantes induci a poeta potuisse viderentur. Postea, ah IIerna anno admonitus, hoc quidem non tenuit λ), spurium tamen versum nihilo minus esse statuit, in quo si codicis illius set Iuntinae seditionis auctoritatem sequutus Psi, hanc ego. in ceterorum omnium consensu, nullamesso arbitror; sin non potuisse gigantes Statim nascentes cum armis

fingi credidit, hoc resutabitur Spartorum Τhebanorum, qui et ipsi gigantes a Nolano Focantur j, eorumque exemplo, quos Iasoni terra ad xsersarios fudit. Vid. Apollod. III, 4, i, 4 et I, 9, t 6, l9. Versu 463 et Sequ. refertur, quam ob causam Saluamus liberos suos statim editos devoraverit: πενθεro γὰρ Γαίx ς τε καὶ Oiρανου ἀστερόεν τος, Οἴνεαes Οι πεπρcὐτο hct Metro παιδὶ δαμ ναι,

si Memoravit ipse vir doetissimus opera ea elata Selinuntia, in quibus armati gigantes conspieiuntur. Vid. Serra di Fateo Anti eli. della Sicilia II tab. 28. 29. 3l. Addi poterant vasorum picturae apud E. aer lardum, Vasengem. I lab. b. 6, tum editoris commetit. p. 23, et quae affert Radulphus Rochette, uerioire aut Atlas p. 43. . Dion. IV, 42 . V, 36. CL Creuaer. Meleti. I p. 92 not. 77.

439쪽

Omittit tertium versum codex Paris. B, damnaruntque eum Guietus, Ηeynitis. Volsius, non modo superiacaneum esse rati, sed etiam ineptum propter Iovis commemorationem. Quis enim, aiunt, tam disertam praedictionem fuisse credat, ut filium illum, suturum patris victorem, sed illo tempore nondum natum, etiam nomine appellaret

Addere autem etiam hoc poterant, sic eum appellari, ut ne liqueat quidem, sitne is ipse patrem victurus, an alius quispiam, Iovis consiliis subornatus et instructus, quemadmodum v. 572 Kρονίδεω διὰ βοτλὰς Vulcanus mulierem fabricat, et v. 398 Sl sc Iovis socia sit φίλον διὰ /D δεα πατρος. offendisse autem in hoc versu etiam veteres quosdam criticos, ac proin πατρος pro Λιος scriptum voluisse

νζθεις; quamquam haec annotatio aliquam labem contraxisse videtur. 9 Nam quum non de consilio in theogonia dictum sit Saturno ab Iove dando, sed de consiliis contra Saturnum ineundis. σ1sιβουλευσαι prosecto scribi non potuit. sed debuit scribi ἐπιβουλε Dσαι '). Celerum isti veterum criticorum emendationi partim illud obstat, quod iam Gostillingius monuit, correptam syllabam primam verbi πατρος tolerari in Hesiodeo carmine vix posse, qua de re Hermannus exposuit, ad Orph. p. 755, partim autem, quod de Urani consiliis in superando Saturno nemo, ne lue ipsa theogonia v. 492 Sqq. neque alius quisquam memoriae prodidit. sed totum versum, ut in codicibus Scriptus est idem Coeli lingius. pariterque Mueuellius de em. theog. p. 52 et v nerabilis senex Lonnepius ab recentiorum erilicorum obelo recte defendo runt. Nempo verba illa. πενθετο γύρ οἱ νεκά οἱ πεπρωτο κτλ., nequaquam ita a cipi debent, ac si omnia, quae subiunguntur post οἱ νεκα, plane ut memorantur his versibus, sic etiam praedicta Saturno laserint: id enim si voluisset poeta, aut infinitivmm πεπρωsse νον ει ναι,

aut etiam optativum, ovνεκα πεπρωsιενον εἰ η, ponere debuisset: nunc autem, quum indicativo utitur, rem ex Sua potius pergona, ut sactam esse norat, quam ex eorum, qui vaticinabantur, mente eloquutus est. Neque vero superiacaneum hunc versum esse concedemus: 83 quod Goetuinous suspieatur, seripturam pro Αιός assi iis ortam

esse, qui Jue βουλε la eum πέπρωτο, non eum coniungerent, neque eomprobatur hae scholiastae annotatione, neque ipsum per se credibile est.

440쪽

nam non repelit sultim, quo i superior versu dictum orat, Saturnuma lilio suo victum iri, spis addit insuper, quod nondum dictum serat . ita hoc luturi ina esse. ut ruitur Saturni prudentia set consilio filii vincatur quemadmodum ros tiro ponitur etiam apud Aesetiyluna in Promothoo. v. 212: ci ς OP καr' ἰnt i ot δε si ρος τὰ κ&ρτερὰν δε Tot ς ἶ Irερσχοπιας χρ&rειν. Quod aut m ita oratio consormata ost, ut non dis rie indicolur, ipS ne Iupiter victor Saturni suturus, an adiutri rus tantummodo victoriam consiliis suis sit, non sane eiusmodi est, quod committi ab ipso vetere theogoniae compositore potui Sse

negemus: iplamobrem piiciendi versus nullam salis gravem causam

esse apydret.

Paullo infra, v. 4 Tu g pl. . nii a lini PDles suos Orasse dicitur, ut consilio se adiuvarent, quo posset clam Saturno filium parere et ulcisci illius malos tria:

hoc ili sum docet. Dum non consultis omisSum esse, sed per error ira,

pii quam proclivis fuerit l, rupter simile initium duorum versuum. raida et παίδcor, in apprio est. Non damnari aut 'na versum, sed emendari oportuit, ei liuia post giald o P inSerta, quemadmodum iamdudum monui in dissort. do sat s. indie. lactan. th. Iles. p. i5, ssensum- in quo loci hunc esse domonstravi: e lari Bhoam Iovis partum voluisse quo ipsa huius lilii sui ope poenas a Saturnu rPpeteret scelerum adversus patrem suum Vranum, quem ille castra urrat. set adversus liberos, quos devoraverat, commissurum. Eandem mendationem eod 'in sero tempor setiam a Iulio Capsare invPntam esse cognovi ex Diurn.

antiquar. ann. l843 p. 3IS. V. 529 pt sqq. Hercules Promethei aquilam in torpinisse dicitur Iove non invito. qui hac re silii gloriam augeri volu 'rit: Ot 2 ἀεκητι δεῖν : U. νιιπίου vella εδοσος,

라틴어 텍스트