Georg. Frid. Schoemanni Opuscola Mythologica et hesiodea

61쪽

diam quod in carinini lius Homericis sΡmlier lantum ut Orci rogina inducitur, altero milia re nuSiluam significato: ne causa liuidoni huius significandi ulla domonstrari poterit, ideoque haudquaquam certum huiusmodi silentio argumentum peli salebimur 7'ὶ.Sequuntur apud Hesiodum Musae, Iovis ex Mnemosyno lilia , piarum in Homeri carminibus similis est at pie Pros rpinae condicio. Nain quum Patrem earum Iovem perhibeat. Il. II, 19 l. Od. I, 1 i. VIII. 4SS, matris nusquam mentionem facit, de qua etiam post 'riores nequaquam Omnes eum Η si Odo consenserunt. Nam Euripidos quidem Harmoniam dicit 80ὶ . alii Clymenen, nympham Oceani dem 'i , alii Antiopam ' ): ut eos taceam, qui etiam patrem Blium nominarunt, Uranum Alcman, Mimnermus. Mnaseas' ), Apollinem Eumolus' ): nam Onan S commemorare longum ost. Neque numerum, qui apud Hesiodumost, novenarium Homeru S agnoscit, nisi in liustremo Odysseae libro in quo quam mulla ab antiquioribus carminibus Homericis abli 0rreant, duduni ab aliis demonstratum est' ). De lovis ex Latona liberis, Diana et a polline . nulla est utriusque poetae dissensio: de iis autem. quos Iunone uosiodus natos dicit, Martem a Sese generatum esse Iupiter ipse testatur Il. V. 896. Ilithyiam Homerus modo unam, modo phi res memorat, easque Iunonis lilias dicit ' si). quas quin ex Iove conceptas flatuerit, non sest quod dubitetur, Hoben denique s. Iuventam utriusque liliam alii, lial Od. XI, i,03; sed hunc locum interpolatum esse certis argumentis cognoscitur: alibi illa sine parentum mentione nominatur, Il. IV, 2. 3. V, 905. Vulcanum quoque uomerus Iovis ex Iunone silium esse perhibet. Il. I, 577. 8. cf.

79ὶ Cons. etiam quae C. O. Mulieriis monuit, Giitting. Λnet. 1840 p. 509. 80ὶ Med. v. S:ι4 8l2 Elmst. ubi es. Et insteium, ineptae vel ris grani illa licilii torpretationi recte obloquentein, quum P elexero placuisse iliret. Eolon. p. 35

adinodum miror.

Alem. si'. p. 22.84ὶ Is tamen praeter has Apollinis filias, quas tres esse dixit, etiam illas n vem ex love natas agnovit. Vid. eius tr. apud Marus hoss. p. 405.85ὶ Cons. Spolin. de ex tr. Od. pari. p. 43. Nomina Musis propria uesiodum primum imposuisse Varro prodit, lis. p. 339 ni p.

62쪽

Od. VII, 3l2, quem Hesiodus v. 927 sqq. a Iun0ne sola absque Iovis alni lex li procrpatum sarit. De Maia, Iovis pellice, Atlantis silia, iam sultra dictum est. Hanc ut Mercurii matrona Humorus spinei memorat, Od. XIV, 435, sed paullo

alia nominis forma, - Μαιάδα enim dicit, - neque parentes Pius indieat. Maiam in Hesiodi theogonia excipiunt duae mulieres a Ioveumatae, Semele et Λlcmena, quarum alteram liost mortem inter deos relatam esse Poeta leStatur v. 9l2, alteri eundem honorem habitum esse ne iue ipse indicat, neque recei ta vulgo mythologia statuebat: nam in beatorum insulis collocata eredebatur, cultumque apud Thebanos non divinum sod heroicum habohat 8 3. Hanc Oh causam veteres quidam critici duos illos versus, qui Λl monas mentionem sa- 26 cluni, 943 et 944, subditicius osse iudicarunt λη). idque eo magis, quod eandem ab eodona, ut ipsis videbatur, poeta etiam in Eopis memoratam legebant, in thoogonia autem inistr doas aut divinitate donatas aptum ei locum esse negaliant. Sed liraetermittere theogoniae eompositor Λlemenam propterea noluit, iluod mox filium eius Herculem, huiusque cum Hebe nuptias commemoraturias erat, v. 950. - Ceterum credo equidem Λlcmenam non minus ituam Semolon ab initio deam habitam fuisse, ae postea domum in inferiorem heroidis condition 'in dotrusam esse, qualem capitis deminutionem non paucos Vetustissimarum religionum deos variis de causis subiisso constat. Sed haec disti ut alio ab hoc loco aliena est. - uom rus utranti Iust in Iovis amoribus, liberosque ex iis natos nominat Il. XIV, 323 sipi , Alcmenam setiam alibi ''), Semelen pra terea nu Squam. Sequitur ut de iis videamus, quos Iovis liheros uomerus, aliunde ortos Hosiodus perhibet. Et Xanthum pi id in s. Scamandrum ab illo Iovis lilium dici iam supra commona oravimus, ne lust de ceteris

fluviis dubitari potest, quin eadem opinio Iustri L pariter ac de nymphis

ST, Pherecyd. apud Anton. Liber. c. 33, p. 44 Koeh. SS, Sehol. ad th. 943. α curoυι rαι-σrίχοι β'. τους γαρ ἐξ cimtorc ρπιε γενεαλογεῖν αἰ τῶν Numerale signum in D abierat, unde nata est vulgaris scriptura σrυοι ἐννέα, quam salsam esse et Hermannus monuit in Diar. schol. ann. 1333 p. 926, et ego in diss. de sal s. ind. laeuu. th. Hes. p. 2ii Goetilingius et Lenia epius longe a Foro aberrarunt.

8M ll. xl Κ, 99 sqq. 0d. II, 120. XI, 265. Sed Il. XIV, 323 veteribus qui

husdam spurium visum esse, iam supra monuimus.

63쪽

aquarum, quas ot ipsas pi iis coniunctas oreades' 03 Iovis filias di- Sertis verbis appoli iri videmus. ituum Hesiodus hoc omne g nus deorum in fluviis sunt ibus tuo ot locis irriguis versantium Oceano et I ethye Prognatum dieat. Atque ilisum etiam Homerum uno certe loco, XXI, I96, fluvios sontes suo ab Oceano derivare monuimus, i tuae Sententiarum diversitas ex divorsitate popiarum, quorum carmina in Iliadoni

coaluerunt, explicanda osse vid batur. V rum lamen rem accuratius

repulanli nequaquam tantoporo illas duas sententias sibi oppositas esse apparebit, ut non potuerint ollam nl, unia poeta pariter teneri. Nempe longe abhorret Homerus ab euru in ratione, qui deorum Personas resilue iIuibus illi praesunt ita iluasi miscent ac contunditiat, ut dii nihil aliud esse videantur. nisi rerum ipsarum proprietates illi dedam ac potesttates personarum specie in hirmatae' i , sed habent apud eum 27 dii suam ac propriam naturam, suntque a relius ita discreti, ut Praesint quidem iis easque rogant ac modorentur, sed nihilo Aecius lanieli etiam Seiunctam a rebus vitam actionenultio liboram habeant. Ita siseii

9Iὶ Tameti ne apud Homerum quidem nulla huius rationis vestigia Psse peritiores norunt, quo pertinent, quae passim leguntur loquutioties huiusmodi:ρον αλληλοισι πολυδακρυν- t-O:Dν Ἱδε te, et κυἰνιιι dem, et μένος - ρεμος de telo dictum, aut σπλαγ χα υπεί γε χον 'ID 'αί Irοιο, de quo cs. ueraelit. alleg. Hom. e. 26 p. 52 Srho . . aut j v κροκοπεπλος ἔκιδι tetro me σαν- αιαν, aut, quod nurie non legitur, sed oliantes batur, υτ it. οὶ aerii μζr6γα βωλοτομευσι, teste Ps. Plui. de Nit. et P0eS. Hom. e. 23, aliaque eiusdem generis. cs. et Porphyr. ap. schol. I l. l. Sallust. de diis et mundo e. 4, in quibus, ut ait Spitκnerus ad II. XVII. 210. dii et quae nomine eorum significantur, pertenui discrimino diςnoscuntur. CL Plui. de nud. Poet. c. si tom. I p. 52 Tauchn.: χθω vrtit rοις θεων ovos/tem ν OI ποιηrαὶ ποrλ ριι, et υτ ε ἔκείνων tu terr rora ενοι διανοίι1, ποτὲ δυνά&εις Tra ς. ιον οἱ θεοὶ καὶ κΠ9ηγεμονες, ψεωνυυως προ Itu OPευοντες : de qua inetonymiavid. Et init. ad Cie. d. N. D. II, 23, 60 p. 296 Mos. Sed confusae dei reique, cuius illo praestos est, mitionis, unum maxime insigne exemplum est in Xanthi certamine eum Aellille, Il. XXI, ubi quum haud dubie deus humana specie, stetit colem, indu

eatur, multa tamen de eo dicuntur, quae manis sto ad ipsum liumen aquarum portinent, velut v. 234, Or cerι θυων, παντα δ' Oratri κDκωMενος,

64쪽

profecto potuit, ut ipsi liuidem fluvii sontesque, id est aquae his vocabulis oppellatae, ex Oceano manare, moderamen autem earum et imperium diis deabiis lite Iove genitis tributum esse erederetur. Quamiluam

prisci liuidem illi fabularum auctores, qui primi hos deos Iove natos dixerunt, dubilari non potest quin nihil aliud significare voluerint, nisi

Originem aquas terrostres do coelo trahere, quemadmodum Eustathius

ad Il. VI, 42si p. 652, 37 nymphas Iovis lilias dici interpretatur διὰ

την αν ὐθεν ἔποι si ν αεμαις ireor ητα καὶ θεριιοτητα, neque alia ratione uesiodeae theogoniae compositores ipsum Oceanum . qui ipsis non, ut Homero, rerum omnium lirincipium, sed fluviorum tantummodo princeps est, Coelia procreatum secerunt. Sed Homerus, huiusmodi rationes allogoricas iue significationes nihil curans, deosque a rebus plane discernens, hanc de aquarum numinibus ex Iove ortis sabulam cum altera opinione, spiae fluvios sontesque ex Oceano derivabat, componere sine ulla dubitatione potuit ' ). - Quemadmodum autem

apud priscos illius sabulae auctores naturalem Iovis significationem agnoscimus ab ea, quae apud Homerum et Hesiodum nobis Osfertur regia persona admodum diversam, ita etiam illam Iovis notionem, quast ad animum et mores pertinet, aliam apud vetustissimos, aliam apud posteriores fuisse videmus. Et hac iluidem in parte Homerum de vetustis opinionibus plus quam Hesiodum retinuisse, quum aliis rebus non paucis, tum etiam hinc apparet, quo' Eris et hie apud illum Iovissiliae sunt tuas uesiodus Noctis alteram filiam, alteram neptem sacit.

Scilicet Hesiodus nihil Iove genitum vvst, nisi quod bonitati eius

ac sapientiae conveni 'ns sit 'λὶ: apud Homerum contra, sicut Iupiters ih T sehol. ad Il. XIV, 434. XVII, 2tia. XXI, 194. IV, 4. 5. Stubae. Eclog.l p. l030 et 1038.

92, Atilinati vertendum hoe loco etiam illud est, quod de Iovis enti tra patrem Xauirniim epi tamine nihil disertius in theogonia refertur, nisi unum versiculi in live trahas 496. ubi Saturnus evomuisse liberos devoratos dicitur τε sotro. Re tu Titanomachia quidum, truncata sane et ex pleniore quondam carmine a theogoniae compositore excerpta, ulla Saturni mentio fit. Fuerunt qui hane bre itatem, quae omeit haud dubie narrationis perspicuitati, pro lacunae indirio haberent, Platonem etiam et Lucianuin antestati, qui pleniorem a

sese the Roniam te tam esse ostenderent: sed horum testimonium nullum esso demonstrasse mihi videor in dissert. de sals. in die. lacu n. th. Iles. p. 13. 14. Nimirum consulio poeta, sive mavis compositu rem dieri omisisse aut leviter tantum toti

gisse videtur, quidquid impietatis i iiimen lovi constaret

65쪽

ipse. iii Iliade praesertim, nequaquam inorum bonitate insignis est, ita elia in liberos non omnes bonos probosque habet. Nam Eridem . quae Martis germana dicitur, Il. VIII, 44l, Iovis filiam esse apparet, et Λle eiusdem silia vocatur Il. XIX, 9 l. paritor cum Asrat se quae mala ab filo commissa Sarcire conantur, II. IX, I,02. Sed illam Iupiter, quum ipso ali luando in fraudem ab sa inductus esset, sexturbat Olympo coetuque deorum in perpetuum interdicit, Il. XIX, l2S; cuius sabulae sontentia

haoc est, ut lovem ipsum erroris et peccandi non omni temporo im-niun in suis se, sed sapientiorem factum esse significol, exlierientia

edoctum. Et eiusdem opinionis de Iove paullatim demum virtute et 28 sapientia aucto etiam alia quaedam indicia in sabulis extare periti non ignorant: iluo pertinet apud Homerum narratio de Iunone, APptuno, Minerva vincire Iovem coniuratis, Il. I, ζι99 sipi., Si quidem, ut ad Supplendam hanc narrationem grammatici dociunt, antii pios sine dubio auctores sequuti, superbiam eius et novi imperii insolentiam indignabantur. Celerum vix opus est monere, ne quis litatis modi labellis abulatur ad Aeschyleiae Promethei interl relationem. Xam quemadmodum in celeris tragoediis summi huius et unius omnium ethnicorum sapientissimi poplae nullam iam lubricae sententiae indicium apparet, ita ne in Promethoi ilui deni compositiune liuidquam inest. quod prudentibus nulloque opinionis praeiudicio occupatis conq robare istam intorpretalio nona posse videatur. Sed hac de re alias satis dictum ost: nunc propositum exsequamur.

Restant aulem do theogonia perpauca tantum. Primum Neptuni et Amphili lino connubiuin. natusque hinc filius Triton, v. 930 sqq. Hunc IIumeims nunquam, Amphitriten in Odyssea aliquot ips momorat HI, 91. V, 422. Xu, 60. 97: nollue rausam video. ciir ilubitemus. quin uxorem eam Neptuni Pt ipso crediderit, licet disertam rei menti tinem nidiam faciat' δ). Pavorem porro et Terror una, Oolyoi καὶ Αε lior, quos thoogonia v. 934 Martis ox Venere lilios dicit. Homorus illi comitos adiungit Il. IV, 4 Is '' '), pruinque alterum eorum. Eliam natum eius perhibeat, Il. XIV, 299, ne de altero quidem dubitabitur: dμ matre num idem atque HeSiodus statuerit, non liquet. si pii dona coniugem

93ὶ Dubitare videtur Naegelsbaeh. theol. 1lom. p. 78 sq. 93x' De iis, qui Dόβον Martis equum secerunt, velut duint. Sm. VIII, 242, propter Homeri locum male intellectum Il. XV, 49, vid. Spit En r. ad h. l. et Lehrs de Aristarch. p. 181.

66쪽

Martis Venor a nu siluam dicit. Tamen iluum in deorum pugna, Il. XXI, 4l si s I., viilneralium Mart m ali illa reduci ex proselio faciat, ali- luid coniunctionis inter eos intercessisse colligas ' ). Xam fabellam do adultorio Martis cum Venero, illiae Od. VIII, 267 s Fb a Denio loco canitur, ab littorpolatore Odysseae insertam esse non temere viri doctissimi iudicant. Harmoniam doniquo, quae silia illorum duorimini, uesiodo dicitur, uomerus nusquam memorat. - Se luitur v. 945. 6. Vulcani coniugium cum Aglaia. una Gratiarum; ne pio dissentit Ho-mstrus, Il. XVIII. 382, licet nona n reticeat' j. - Ariadne, Dionysi uxor, obitor ab Homoro m moratur in Sculi Achillei descriptione, Il. XVIII. 592; disertius in Necyia, Od. XI. 320. loco admodum suspecto Ptdissicili ad interliret arulum. Notabilis lamon dissensus eum H siodo: nam hie immortalitatem Ariadnae a Iove tributam ait; Odysseae poetaeam apud ins ros versantem inducit inter defunctas. In eodem Odvsseae libro v. 602 etiam Herculis cum uehe nuptiae momorantur. Sed hunc locum interpolatoris esse satis eonstat' sit. Doni tuo do Persei dis s. Perses eum Sole nuptiis, natis lust hinc a ceto et Circe, th. v. 956 sqq. , Homerus Od. X, 136-s plane conspirat cum Hesiodo: de Idyia, Λε piae uxor ', piusque lilia Medea nihil resori. In his thstogonia desinit: nam quae sequuntur usque ad sinem libri herongonici potius argumenti Sunt, et a nostrae scriptionis consilio

aliena

Scrib. Gryphis alitiae a. d. IX. Cal. Mart. ann. MDCCCXLVII.

943 Ε sehol. Λ. discimus, veteres hunc locum ita interi in istos esse, ut uxorem Martis Venerem habitam a poeta statuerent.

95ὶ Quod Goeti lingius dieit, ad conciliandum scilicet Od. Vt II, 267 eum Il. X III, 382: ,, ipsa Venus est taratiarum maxima indietum vinilem, aut

saltem accuratius delinitum.

67쪽

a 1ristotel0s Metapli ysicorii in libro primo cap. IV, postquam Veterumpi illosophorum de rerum principiis sontentias br viter percen Suit, quorum alii iiiiiii nisi materiam quandam primam statuerunt, unde omnis rerum natura prodierit, alii contra etiam alterum illi oddam principium

aSsumpserunt. in quo vis inesset movendae materiae set ad generationem rerum incitandae, postremo autem, quum intellectum esset, non movendam solum materiam, sed ratione et consilio mouondam fuisse

huius rei causa atque principium in Mente s. Intelligentia positum est ab Anaxagora aut etiam ante eum ah eius populari Hermotimo: his igitur commemoratis Aristoteles primum tamen omnium, qui de tali iluodam principio cogitaverint, Hesiodum videri posse profitetur, ac

si quis praeter hunc in rerum principiis Cupidinem j liosuerit, id quod

IJ Cupi di ueni quam Λmoreia' Ἐρωτα dicere malui ad Iloinatiorum scriptorum exemplum, qui licet pruiniscue nonnuit quam hunc deum, religionibus ipsoratui ignotum, utroque nomine apii llent . ut Vergil. Aen. I, 658 eoll. 663 et 695, longo frequontius ramon Cupidinem dieμre sol nt. Cicero quidem ubique sic, de Nat. Deor. III, 23. , 58. 59. Verr. II, 47. IV, 2. 3. 55. 60, prueterii uaru uno loco, ubiti trianiquP nomen posuit. si verba eius accurati' a Laetantio relata sunt, I, 20, quae in superstitibus hodie libris Ciceronis non ex taut: is Magnum Cicero nuda que eonsilium suscepisse Graeciam dicit, quod Cupidinum et Amorum simul aera in gymnasiis cotis e crasset. iiii de Xat. Door. tu, IT, 44: is duod si ita est, Caeli quoque parentes dii habendi sunt, Aether et Dies eorum qi e fratres et sorores, qui a genealogis antiquis sic nominantur, a mor, Dolus, Metus, Labor, Invidentia et e moris nomino nou'γχωrce sed νDιλωτητα significari ex uesiodo intolligitur, Thoos. v. 221. Ceterum suorunt, qui etiam huic eos mogoni eam significationem asse oro ut, similem Empedoclis φιλία, Creo 2erus Epist. Moin. et i es. p. 108, F.

68쪽

i)ς δέον ἐν τοῖς Οἰσιν να ρχειν τιν' αἰτίαν, ἱ τις κινήσει καὶσι νάξει τα πράγs crea. Ex liis verbis illud quidem intelligitur, Aristoteli hac Cupidinis Hesiodei persona vim quandam significatam videri, quae motum materiae ad res consormandas essecerit, sed qualem hanc vim Hesiodus cogitaverit, similemne Menti Anaxagorae, hoc est motus materiae ratione et consilio moderantem, an his carentem et caeco duntaxat instinctu grassantem, in medio relinquitur. TovTot ς

κρίνειν υστερον : h. e. quis primus tale principium, squale Λnaxagoras aut Hermolimus, i proposuerit. posthac licebit disceptare, vel, ut Alexander Aphr. interpretat , τίς πρότερον τῆς

ceritne Aristotilles alibi, quod polliceri hoc loco videtur, non liquot: in iis certe, qui supersunt, libris Aristoteliis nihil huiusmodi invonitur, ac de Hesiodo quidem accuratius ab eo quaesitum esse vix crediderim propter ipsius professionem Metaph. III B) c. 4 p. l000 a IS: Oρὶ ιι ἐν τ ῶν μυλκως σοφιΓηιένυλν Οὐκ ἶςιον 1ιετα σπουδῆς σκοπεῖν. Et debuit fortasse hoc summi philosophi iudicium nos quoque ab huius-C. II aur. Sylii bol. II, 1 p. 289, contra quos disputare nunc non vacat. Sed vere eos intigoni um illum deum Λ morem dixit auetor deelamationis Quintiliano adseriptae XIV, 303: hi mor ille, per quem rerum naturae saera primo P dia totiusque mundi elementa creverunt. Graeei nominis propriae signifieationi magis haud dullio respondet Cupido quam Amor. quippe ερως, ἐρῶσθαι de eo dicuntur, qui aliquid appetit, eo potiri, id sibi comparare cupit:

amor, amare de eo, qui aliquid earum habet. Quamquam etiam amoris vocabulo desiderii notionem tanquam primitivum asseruit Iaeobus Griminius it ebor donLiebessoti. Beri in I Sbl. p. 9. 10 . eui viro in tali re quis obloqui audeat Sed tamen usu loquendi lianc notionem paullatim oblitteratam esse eonfitebimur. Graeei voeabuli miram notationem a Bauro propositam, Symbol. II, l p. 3. 4 silentio praetermittere decet.

69쪽

lmodi quaestione deliortari, quum praesertim ali ipso theogoniast Ηρ- studeae coiit positore ne pio ipialis Cupido suerit, neque quid ellererit, ac ne unde Orius quidem sit, edoceamur, Sitque de his omnibus per coniecturam duntaxat quaersendum. Altamen etiam coniectura, si opitia uili arbitrium et levitas absint, rectaque via Pi ration procedatur, a vero non facile aborrabit. I rimum igitur illud dubitari non potest, quod cum Aristotele omnes, quicunque hunc locum attigerunt, intellexisse videmus, esse in Hesiodi Cupidine vim quandam movendae materiae set ad rerum generationem impellendae: sed quod divina quadam persona haec visa poeta induitur, errant haud dubie, si qui hoc sigurate tantum et ali gorice dictum accipiunt, veramque poetae sententiam hanc suisSe eredunt, aut ut vim illam non discretam a materia sed huic ipsi insitam cogitaret, aut discretam quidem ab ea quam moveret materia, ipsam autem Omnis materiae expertem planeque incorpoream, qualem Anaxagoras novi suum esse voluit. Nam id gonus allogoriae ab antiquissimorum poetarum ingenio inlienum fuisse dicendum est, qui profecto

neque incorporeae naturae notionem concilierant, neque unquam ea, quae Iton per se ipsa constare, Sed quali uites tantum et assectiones rorum osse intollexissent, ut de luna numero posuissenL Hanc ob

causam de Cupidine Hesiodi non aliter itualia de ceteris, ipios idem 5 commemorat, deis statuendum est, quibuscum etiam ipse cum componii , κύλλισιον dicetis do cirurοισι θεοῖσι, id quod diei non potuit, nisi eum, quamvis pulcli ritudine eximium, ipso lamen ge-' nero non diversum credidit i. Communis autem de natura deorum apud votores opinio haec suit, ut et corpore eos et animo ad humanae

2, duilin aliud Aristotelem pro eo, quod theo niae eodices habent, ηδ' εις καλDσrος ιν αθε troισε μεοῖσι, seriptum sit - ῖς πέ ντεσσι irant rni ἡμιι Mevi rοισι, hoc iiiiiiii ullis verius visum est, usique sunt hoc exortiplis ad dotii ii Stratidum, quantopere nostra P th Ogotitae r intextus a prisca et genuina rarminis forma diversus ossi t. Sod roctius statuunt 1 iri prudentissinii, inoni trius nil Ar. vet. p. 72 et Schwoglerus p. 3b, Aristo tolem hunc xyrsum in im,ria ni v suti κsidaeitasso, euius rei etiam alia iii eius libris P xi inpla manifesta sunt, v liit ue

70쪽

naturae similitudinem insorinarent, sed inaniortales viriliusque ac potestate longe Supra liunaanuni modum prat ditos: qiiii impio vis di orum talis esse crederotur, ut ad res movendas ac mulandas non uti lust rurpuris ac membrorum ministerio egerent, sed possent, i plod vellent. solo In latis actu motuque efficere. liaec divini numinis ollicacia comparari solet cum Da vi luam in corporis nostri membra animus exercet. 'O s i o De inquit Socrates alii ld X nophontem, Mettim. l. l, l7, το σον σεδιια οπιυς βο λεζαι tiεPaχειρί ει cit' oιεσθ Ωι

num membra nulla contentione mente ipsa ac voluntate moveantur. sic numine deorum omnia singi, moveri in utar illuc

POS se. Ilonaque ex mente Stoicorum U. Cicero de divin. I, 53. 12u: Si omne animal ut vult ita utitur motu sui corporis, Prono, obliquo. Supinu. membra lite quocunque vult flectit, contor fluet. Porrigit, contrahit, eaque ante efficit paene quam cogitat, quanto id d0o est facilius, cuius numini parent omnia' Uuodsi quis hanc comparation in recte ab iis lanium in litui potuisse dicat, qui totum mundum ii iasi corpus quoddam existiniari ut uno set continuo spiritu dii ino animatum, quam sententiam ab antiquissimis illis alienam fuisse: cogit lamen res ilisa, ut non absimilem quandam rationem, quamvis obscurius, obversatam tamen etiam illis esse statuamus, qui multas credebant deorum personas, alias in aliis mundi partibus vel rerum generibus dominantes. Intercedebat enim sine dubio etiam horum opinione artissima quaedam connexio inter de irum personas resque eorum numini subiectas: quae c0nnexio qualis esset. etiamsi illi ipsi vix sul, liliter quaesiverunt, lamen, Si quaesivissent, non puto magn0pere diversam videri potuisse ab ira, quam Xsenophonti A ut Ci- ceronis verbis prolio suimus. Intererat hoc lanium modo, quod non unum spiritum divinum universo mundo insusum cogitabant, uni supremo numini, in quo eius principatus esset, Par Illi in atque Oblem

perantem, sed spiritum illum in plures quasi partes discerpebant, Pt inter plures personas deui uua quae cuiusquP partis principatum habe- i; ront, distribuebant l. IIae autem personae divinae corporibus quidom