Theologia Moralis Universa

발행: 1856년

분량: 443페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

221쪽

sub gravi , ex justitia : ut si inter sedat ratio gravis damni proximo obvenientis , uti si sego altori promisissom darst mutuum . quo graviter indigebat, et ille milii conli sus aliunde non prospρxissset sibi: vel si idon qtiis filium suum Educari cura erit , quia niter promiserat ad Oxpensa se ne irri rP, ac postea renunt. llym promis. sio obligat sub gravi, si expressa udsuerit voluntas se sub gravi obligandi et materia pravom hunc patiatur obligationem ). Tota dissicullus est. nn promissio serio luctaei ueste plata pser se ex natura sua in materiagro vi sub gravi obliget 8 disputant hinc indoprohabiliter. Alii cum d. I homa docent ,

λimplicem promissionem Px natura sua non obligare, nisi sub levi etiam in re gravi; quia in ejus opiniono promissio quaselibet ex se obligat tantum socundum quamdam honestatem. non nutom secundum jus civile, hoc est ut Oxplicant Salmanticenses non Seeundum justitiam : unde qui hisce promissis desciunt nulla lenentur restituendi obligatione N . Alii vero contra sentiuntrum s. Antonino; quia fidelitas promissa jus verum et strictum praebat promissario: omnis enim fidei ciolator, ait Augustinus ,

Q. 5. Ouomodo interpretandae sunt promiνxi-s' l. Cum lota promissionis vis et ossicacia Dynd ruta promittentis intention , in ipsius favorem promissio ipsa interpretanda est. Hinc in dubio, an quis volu ril sse VPro Obligare ex justitia, an tantum p x iidelitate; an graviter, an vero leviter, probabilissimum erit, cum non obligari nisi sub levi , ut dicunt llothman. Lugo, Sporser etc. Et hic advertit Sanchox oum liliis rommuniti rapud Continuatorem Tournely , ad consit luendam materiam gravem in promissionorequiri materiam quadruplo majorem quam in surio mortali ; quia promissor tigit do roprio. svr de titiseno. 0. G. Quandonum renat promissionis o-

it. Cessat obligatio promissionis : - 1 quando promissarius jus suum rem illit , remissio senim obligationem tollit; -2 quando res sit illicita vel impossibilis ; nam in-honysiorum ac impos libilium nialia obligatio datur: 5 quando fit noxia vel inutilis pro. Inissario ; nam tune omnis ceSSat Promis-

sionis finis; - 4 quando contingil notabili

mutatio non praevisa; tunc eΡnsolur n movetist s0 obligare: unde et Apostolu non est mentitus, qui non iviι Corinthum, quo se i-ιomum esse promiserat, ut dieilur 2 ad Corinthios 1, et hoc proριer impedimenta guae supervenerunι. S. Thomas .).λrticulus Vi I. - m deposito, sequerim, fi-

R. Dupositum proprie dictum definitur te ntractus. quo alleri res grasse eustodienda ι raditur. υι quandocumque Omnenti placuerit, eadμm omnino restituatur. Ille , qui rem clemnit dicitur depositor vel deponens: lle vero rtii res deposito datur, diciturd positarius. Ex iure civili Neap. urt. I et seq. dppositum fieri nequit, nisi de res-hus mobilibus. et non nisi per tradition m. Insuper o depositum est voluntarium otex rodal 50 ducata , requiritur Scriptura ,

D ximus si depositum est roIuntarium, ut indicemus do positum esse duplex, aliud voluntarium. aliud necessarium: l est quod sit libero consensu deponentis et depositurii ejus proprietas patent ex dictis ς 2 est cui dui causam casus pocul iuris . v. g. incendium, naufragium: idem dicendum de rebus viniorum depositis penes caupones e et in hoc admittitur probatio per i sies, qualis-riimque sit rei valorari. 182l et seq. IT . Depositum necossarium dicitur cita in miserabile, quia a miseria ortum habet. 0. 2. Quaenam sunt depositarii obligationes, ne deponensis 8 8 n. Ad 1: D positurius tonetur: - ad diligμntem rei depositae custodiam, quasi 'a esset sua: imo ad m9jorem, si Pam promiserit, vel ljuxta aliosi si in illius commodum tantum depositum vergat vul si de Po porcipiat ; - 2 dμ positum cum fructibus Suo tempore deponenti restituere' quod si renuat, in camorem conjici polost. Excipe nisi

osse furtivam, vel Evas 'rit dep0nens nil ne coptandum increpax Px lege: hinc si depo-n pns ad alium transierit Slnium . v. g. Si mulier quae depositi tempore soluta erutdstin nupserit et sub mariti potestate sit; 960 et seqq.

222쪽

DE v IRTUTE IGSTιTI .E 221ilρm si doponens qui mnjor prat, interdi tus fuerit, res depositu non deponenti sodolus nuministratori reddenda est; item si

depositum factum sit a tutore, murito vestadministratorμ, res deposita personis ni, ipsis repraesentatis, eorum cessante omnio, reddi tantum potest; - I indemnρm cleponentem 1 rvare , si res sua culpa delerior facta sit: vel si sit in mora culpabili et res perierit . etsi rasu fortuito. Vid. ius civ. Neap. art. I99 set seq. i. Ad 2: deponens lenetiar: - nd nutum deposilarii. Disi tPmpus Staiulum sit, r m suam recipsere quod si illi importuna vidμu

r sarcire: quae vltvr Ρn3Sus est; nequitas nim postulat, ut ex onum grotuito non sontiat detrimentum: imo potest depositurius deposilum retinere, donec integrum occε perii iudem nil atμm: ex uri. 18is et

seq.

Sed i quaeres) depositarius potestne eae rasthi deposito tradila uti γR. Si depositum sit ros u Ru consiimpli-hilis, ut triticum, vinum, Decunia. quast in

ejus usu absumitur . en tu' trudita sil μrlo numero, Pondi re sti m usura, non videtur

depositarius percore sullem gravit e iis utens, si certus Sil se tanti indem habiturum quando repetetur; quia tunc communiter Praesumitur confvnsus domini. S cus autem est, si agatur de pecunia tradita An culo vel arca inclusa , upi munita sigilloisi unc en utatur dμ positurius graviter peccat; non tamen fructus inde perceptos tent turr stituere, quia sunt frueliis iunii tria non rei; cum res usu consumptibilis por ipsum usum non fructi fieset, sed destruatur il). lerum quoad depositum pretiniae tiri cstatuit ius civile Neap. urt. 1808 : non dee depositarius) verun interesse dei denaro depositulo, se non dat giorno in eui su eo titutio in mora per lanon taιιa restiturione. Pocunia nutem sive creverit sive di cri verit , restituenda psi ea , qua oecopin suit, specie; si nempe tot argentei nummi depositi fuerint, tot argentei nummi restituan

Si vero depogilum non Sit res primo usu consumptibilis , ut currus , Pquus, tunc siti, V. Liguori, in. Mor. l. a. n. 748. 2ὶ Cod. Ath. Art. 196l et seqq. - C. A. et v. 965 - Quoad alios Cod. loe . tit. 3J α Se p. e. ho depositato nn ea vallo presso ua

depositurius ea utatur sine deponentis con- Sensu expresso vel praesumpto s3), non soliun peccat; sed fructus ind- peri: plos tΗ-netur restituere, cum res domino Suo lauet in pt.

0. 3. Quid est sequestrum PIl. Soquestrum sic dicitur a sequendo, eo quod utraque pars contendens si dom tertiis quatur, qui controvyrsiam resolvit, qui- quo dicitur sequ ster. Definitur autum: spe isties d positi, qua res controversa deponiturnpud tertium eo fine, ut posι sententiam terisiti, rei iudieis vimenti tradatur: unde du-

Plex Psi, eoncentionale sit iudieiule: utrum isquμ exlsenditur nil hona tum mobilin, quum

tum, iisdρm subjacet rogulis ne depositum proprio dictum; si non Ait gratuitum, lune hab tur ni operae Donducito, et hujus cou-traetus regulis regitur 4l.

Pst rontractus, quo unus rei plures in se suseipiunι obligation m allerius d ιιι i soloen di . si debitor ipse non soluerit . eo tamen adhue manente Iigato. Pro Pa bretiuiti accipi potest, cum ossumptio talis oneris sit prpi in vestimabilis. Haec porro obligatio suscipitur etiam debitore ignorante: alque sompl valide suspepla, tran it ad haeredes ex nepta corporis apprehensione, Si eo usque natura contractus alter se obstringere nobili sol. Duo nutem ad hujuq eontractus validi latom roquiruntur: capacitas sμ obligandi: unde muli seres pxeluduntur, nisi accedat unctoritas tribunalis, vel nisi agatur de mΡr Ilura; validitas contraetus unde debitum exurgit; nam fid jussio est accessorium ac illam supponit. Excipe nisi contractus nullus sil ratione tantiam incapacitatis personae : tunc ρnim adhuc valet fid jussio , si non ngatur de mutuo filiori iiii similias. Demadmittitur fiddu sto ndejussionis. Ex iura civ. Nen p. nrt. 885 et seq. i5ὶ.onora sit ussoris haρc suui: vel ipse se obligavit in d0seclum debitoris tantum, vel se obligavit renuntiando bstno fidio debitor in primum excutiendi, vel se obligavit

plibilis: quod si talis non sit, depositum trannil in

commodatum. si grati usus conceditur; Meus iuloeationem ex tomuui DD.

223쪽

222 T CT. v Isolidarie cum ipso dμbitore. Si l, non lenetur Solvere, nisi in clusectu, unde urgere potest, ut prius debitor excutiatur, modo lamen hoc postulet ineunte judicio, et expensas necessarias solvat anticipate, ac bona dolitioris indicet quue libera sint, et intra fines jurisdictionis magistratus posita, ubi iacienda est solutio. Si 2, illico AOlvere tenetur, quin necesse sit ut ad debitorem fiat reeursus. Idem dicendum est de tertio casu. Vid. ius civ. Neap. art. 4891 et

Iura upro fidi jussoris haec sunt 2l;-lprelio Soluto , ipse succedit tu omina jura ereditorum contra debitorem; - 2 potest

Pelere compensationem omnium damnorum; -1 etiam nondum lauta solutione, urgere potest debitorem, ut sese a fideiussione liberet in hisce casibus sic a iure civili Neap. expressis art. 1904: I quondo d eo venulo gludietiuimente per Io passamento : 2

do ι' obbligarione principale non abbia tintermine sis o per in scadenaa ibi, purehel' obbligasione minei pale non fosse di taι natura cla non poterri est inquere prima di unlempo determinato , come accude riguardo

R. Commodatvm sic dictum, quasi alterius eommodo datum Θst contractus , quores aliqua mobilis Φι immobilιs ad rerιum tempus et usum alleui gratis ιrodilur, uι Anuo usu, eadem resιiιuatur si haec conce sto stat ud tempus inde terminatum, dicitur precarium . Qui rem concedit. dicitur eommodans vel commodator; ille vero, cui conceditur, eommodatarius .commodatum transit ad hapredes, nisi sit peculiariter contemplata persona. Ex art. 2751 ius civ. Noa p. l6l.

RS 1338, et seqq. - C. G. 2028 - c. P. 2057 C. M 2049. 3) a P. e. colui the si rese fideiussore per una. rendita perpetua. poli1 in eapo di dieei anni instare, pertile it . debitore lo liberi dalia sua fideiu

sione . . Cod. spies.

4ὶ α Colui ebe si rende v. g. sdejussore δ' unlulore dee sapere essere natura dest' obbligarionesve Suar tisce di non poter cessare ebe sti putato. DI Sp. m.

0. 6. Quaenam sunι munera commodan-ιis et commodaturit 3 R. Ad 1: Λd haue tenetur commodator: - non potest ante tempus desiuitum n que injustitia rem commodatam sibi repetere; esset enim contra datam fidem. Poterit tamen, si sibi grave damnum impenderet , licet impenderet elisui commodulario ex illa rei rophtitione unis tempus; in commodato enim utpote gratuito haec conditio subintelligitur: nisi inter a contigeriι rem

esse commodatori Meessariam. Verum requiritur judicis auctoritas: ex art. 1760 ut Si q.-2 tenetur de damnis, sed si scienter rem vitiosam tradiderit; nam in commodante ignoranιia non consideratur, nee iacile puniendus etit qui tribuit favorem uri.

R. Ad 2 : Commodatarius tenetur . commodatum diligenter custodire et ex usus ordinarius sacere , v. g. alere equum commodatum: at non tenetur sacere extra Ordinarias. V. g. curare equum gravi morbo citra culpam suam laborantem: - 2 eo

uti pro liue lantum determinato;-S damnar arcire, quae sua culpa in re venerint. Imo tenetue etiam de casu fortuito, si eam Servare potuisset suam substituendo, si fuerit in mora restituendi, si ita conventum sit, si ea fuit aestimata nec aliter pactum sit, si ad diversum usum vest tempus diuturnum

contra praescriptum ea suerit usus; ε tem pore statuto rem domino reddere: ex art.

1752 et seq. Et cautum est ex lege civili ut eam neque compensationis titulo possit sibi commodatarius retinere ari. l 57 iri.

Η. Precarium sic dictum, quia ad preces potentis conceditur uon disseri u commodato, nisi in hoc quod usus rei precario datae

possit ad nutum conci dentis revocari. Detinitur contractu3, quo Petenti eone ditur res usenda , non ud ee ιum ιε ue, sed donec eonced nsi ipsi ιibuerit. Pre rium ces,at per mortem accipientis.

na rendita vitaliria dee sapere che questa obblis Itone non si spegne . the alla morte di eolui, in eam dei quale vetine costituita . . Od. spies.

224쪽

commiggum graιis administrandum gρrendumve aureipitur. Ex quo palet, mundatum gratis iniri: unde si mEreps intercedat, erit locatio-conductio operarum : si tamen aliquod detur honorarium, non desinpl manis datum ρsse gratuitum cum honorarium , longe dissorat a mori odH. Qui mandat, di .citur mandator vel mandans, cui datur mandatum , mandatarii nomine solet indicari, et potest etiam esse muliser et minor emanisci patus Mundulum aliud judiciati est quod vulgo dicitur procura ad liιea ; aliudexιr udietate, seu procura ad negotia. A. liud generale. si omnia gerenda negnita com pri hendat ; mandatum tamen generalibus v rbis conceptum non respicit , nisi acius

nuministrationis: aliud speetate , si aliquod

tantum negotium , vel certa BPgotia comprehendui.

Ad mandati valorem requiritur missio mandatis et mandatarii acceptatio expressa vel lacita. Item scriptura , si mandatum respiciat immobilia, vel aelum yx sui natura publica scriptura concludendum. Vid. ius civ. Neap. art. 1856 et seq. 2ὶ.Q. 9. Ouaenam sunt Ostieia mandantis ,eι mand tarii' R. Ad 4: Mandans tenetur: - η mandatario refundere Oxpensas, quas Propter man datum socerit, et omnia simul damna resaris eire, quase mandatarius ipse occasione man-

tali passus fortasse sit, etiamsi res honum et selici m exitum non habuerit; -2 solvere usuraS pecuniarum . quas mandatarius in antecessum solvit. Si mandatarius sit a pluribus eonstitutuq , singuli lenentur erga ipqum in solidum: non item vero, si plures sint constituli mandatarii salia conventione praeclusal tenentur in solidum erga mandant m ari. 4870 et seq. a). B. Ad 2: Mandatarii obligalionPssunt. 1 ut mandati limites non excedui, V. g. pluris quam sibi pria sescriptum est, emendo aut vendendo; - 2 ul nogotium eum debila diligentia gerat; 3 ut mandanti reddat quid. quid vi mandati percopii sive titulo et usa lucri, sive litulo ei causa cloni; quia cum

1ὶ IIae de re en art. 1862 iuris nostri eivi Iis r. ia donne ed i minori emaneipati possOno essem scelii per mandatari, ma it mandante non ha ari ne controit man lalario minore. se non giusta leregole generali relativo alle obbligationi dei minori, e contro la donna maritata che ahhia aeeellato it mandato senta l' autoriis det marito, se non a tenore delle resole flabilite net litoto Det eo ratisto di matrimonio e M' Graii rispestivi da' oonis

non agat nisi nomino mandantis , PIdem , non sibi aequirit. Si vero mandatarius alium substituit , tenetur de substituli culpa , quando illum substituondi non fuit ei tribula facultus; vel si fuit tribula, suhstituit inhabilem, non designa lum; semper tamen poterit mandans contra Substitutum , si velit, ngere nrt. 3866 4 . 0. 10. Quot modus eαι inguiιur mandatum ΤR. Mandatum extinguitur - per revocationem mundati mpressam vel tacitam . ut si alium substituat in Padem ro primum csertiorem reddμndo; 2 per mandatarii renuntiationem noli litatam, i factam tempore Pongruo; - 3 per mortem vΡl amissionem jurium civilium, interdietionem v 'i d eoctionem sive mundantis sive mandatarii art.

1875. Ubi nolamus quod . ndhuc laeta mandati revocatione , quidquid agit mandatarius, validum est quoad illos , qui sunt inhona fide. Quare praesint ut revocatio pu-hlieel ur. ita ut ea omnibus possit opponi.

Λrticulus Vul. De eontracιibus aleatoriis. Contraelus alea lori u A definitur e mutua conuentio, eujus esseelus ιum quoad Iuerum tum quoad jaeturam vel pro omnibus eon trahentibus, vε ι pro uno aut pluribus ipsorum pend/ι ab incerto eventu. Quadruplexili tinguitur: asse ratio, mutuatio ad omne periculum. Iu- . 'ponsio ae census vitalia

n . Sponsio vulgo scommessat est eoniatrocιus. quo duo vel plures de veritate et evem tu alietior rei eertantes sibi inuleem

aliquid spondoni, ut ejus sit, qui fuerit v ritalem asseeulus Si dμbilis conditionibus pramita sit, nulla lege per se prohibetur pest senim contractus fortunae, quo uterqne spondρns s se periculo aequaliter exponit. Imo aliquando est honesia recreationis speetes inter amicos usitata. et eliam stimulus

ad aliquid per sietendum. Non tamen negandum, quod in praxi regulariter vix cate te ulpa veniali; quia deest, ut plurimum, motivum cohonestans licitae recreationis. Hi ne

. G. 1964.

225쪽

224 TRA . V l. S. Antoninus quaerenti, an lucrum ex tali sponsione Sit licitum. respondet: non, sed turpe luerum dici potest . proeedens eae araritia et nulli deseruiens utilitast, seu vanitati et prodigalitati . Ceterum ius civile Neap. uri. 837 nullam in iudicio actionem tribuit sponsionis causa 2ὶ.nobitula sponsionis conditiones ex jure naturai, sunt: - 1 ut ait ilo re dubii eventris quoad utrilinque spondoni in secus non Psset u qualitas in ri'; - 2 ut uterquevccipiat rodem sensu id de quo spondetur,nlioquin nunquam convi nitent in unum; ut non sit circa illiciti ; nequo tenset obligatio contra mores: tulis est sponsio veretini malis circa ingluvi in Qt pulum. Nec parit e lenoni. si sit circa Pontificis electi ni m aut Supor ejusd 'm vitam vel mortem,

quod exprPsse prohibuit s. Pius V Bulla In

rem scire . eι ciller adhue persevereι in sponsione Z Probabilius tΡnsent sponsionem hujusmodi invalidum lassu ; tune enim aequalitas deessςt, et sponsor habes retur ut insanu . Sicul qui voltot pΡrtinacitor emure gommuni tanquam verum, licet certior sac. tu, sit essu sal,um: eo in casu sat inlut omnes nullum esse emptionis eontractum; Θrgo a pari. N c refert quod ille cedat juri suo; cedit enim ex errori'. Excipe si ille quiu principio certus videbatur des utiqua re,

volente, incipiat est ipsu dubitar ad vi σωns jani libuS errasse in iis, quae sibi certa vivebantur.

Il. Quamvis ludus saope cum oco ac lubuconlaudantur, di Is ri lamsen, si recte loqui velimus. Nam ludus propriis dicitur in sartis j0cus in verbis, lusus vero mugis iit v luptatis causa, quam lucri spe. Non hie loquimur de ludo prout g 'ni ratim Sumitur , seu ut est simplex animi relaxatio; sic enim licitum esse nemo dubitat: nam sicut cor-

al Ει addit Roneaglia, Gregorium XIV id Bulla

Cogiι nos extendisse ad electionem Cardinalium. addita excommuniealione latae sententiae quoad electionem Pontilicis, et reservata, etiam extra tempus Sed is haeaulis. Videtur lamen ad eam iu- currendam requiri ut Dolabilis summa sponsioui ex natur; quia materia levis non potest constituere eulpam gravem . nec prolude subiiei potest poe

nae adeo gru i.

64 α Lieei ludus plerumque sit iu se licitus, et Di SP. m.

pus quiete indiget, no nimio laboro frangatur; ita anima, in continua meditatione Enervetur Sermo noster est de ludo in ordine ud justitiam, quo sensu definitur: eo)ι- tracιus, quo Iudentes inter se conveniunt de certo preιio vietori cessuro. Et triplicis est generiS: alius in quo sola virtus ἰ alius, in quo mera sors; ullus, in quo partim viri , partu Sors dominatur. Porro talis contra intus jure naturae speeιato. et si debitae ad sinι conditiones. sest prolacio validus hi lici ius. Sicut enim polost quilibet dominus

rUm Suam v bsolute donare; ita potest etiam illam trudere subeonditione aliquid. Aliunde oblectamenti genus os l. Adde utriusque Dariis eundem sesse eonditionem: unde qui ludendo perdidit. per se loquendo Solvere tenetur; libera enim et licita conventio Ser

Diximus: 3 jure naturae speetato; nam

quoad ludns merae sortis, eos vetat expresse lex rivilis. ac contravenientes graviter

punii. Vid. ius poen. Nua p. art. 3l8 5 . Et merito; hi enim otium fovent, rixas atque blasplieinias l6 . Per se lampn loquendo commune est et certum inter cloetores lai eis id non esse per se sub gravi peccato prohibitum: imo est probabilissimum respectu ud leges posilivas, quod latet ludentes

ne venialiter quidem peccent D; vjunt

enim jus Canonicum consuetudine esse derogatum: jus vero civile respicere tantum poenas ; - 2 si debitae adsint eonditiones quae quidem quoad validitatom sunt: l ut quae ludo exponuntur, sint propria ludentium, et in eorum dominio, vique in eorum libera disponendi facultate, ut patet; 2 ut absit omnis vis et senus; unde opoetset ut tu dentes libere concurrunt, set quidem ut inter illos nequalitas moralis sit in spe lucrandi et tu pera uto p inundi; secus laederetur justitia. Hinc versus: Ludens lude tuis, sine vi, sine fraude. mο- metis.

honestae Nereationi inserviat, debita moderatio in ejus usu quam maxime commendanda est. ne satilo in detestandos abusus defleetatur. 0uanta e uim mala ex eo proveniant. eomprobat quotidiana et lugenda nimis experientia i Quot enim . heu leernuntur miserrimi juvenes, nee non cujuslibet conditionis homines, qui ludo dediti integrae sortunae paueis diebus vel horis jacturam faciunt, sa- miliam aerumnis immergunt. et ipsi in omni na-gitiorum genere volutauturi Salagant igitur Pro tribus paroehi et cousessarii, ut subditos et , e nitentes a ludo immoderato avertant. atque solli

citi sint. ne obtemperare renuentes ad sacramenta admitiant ..Sic recte concludit .sousses. n.Rst.

226쪽

nino est jocandi genus: unum illi, rate. y Iulum. Ilugiιio um, ohscaenum p aliud εὐ-ςa . urbanum. ingeniosum, fac ιum il) ;- 2 ut nulla in ludo sit occasio peccandi , aut scandalum vol damnvm tillorius: sie peccaret ex hoc capite precato mortali , qui tolum se ludo traderet; cum Aciat se in Blasph 'mius, in userba inhonρsta Pt in pocrata similia prialatii. vel linivitentem florincl debita persolusenda ni quM ad alPodam sa- miliam. Unde summa quae indoexponitur, sit modica iuxta cujusqua ronditionem elsacultatem;-3 ut non ludatur principaliterrib lucrum ; nam linis proximus ludi esse debet animi l 'vvmen et Oblectatio, ut animus ipsu promptior i vadat, Pt nytior ad proprii sititiis officia obeunda. Hinc proba Bilius doept Λngelicus, ludere unice propter

Iucrum rupidi lati do,erviens non excusarin ventuli ob quandam turpitudinem 2 l. Et

R. l: Loquendo de filii stimilia , summas hi familias victa in ludo etium ulioquin deso licito, ipsis resti insenda psi: qui nim rei

test, neqtio potest de ea luderes). Ei ι o incusu tenetur, ut verius diruut, Ptiam filius familias lucratum collusori restituere . neque enim esset aequalita si hic posset perdere et non lucrari. Excipe tamen. si summa victa filiosamilias sit de bonis castrensibus aut quasi: nut si summii sit par- i momenti, in qua praesumatur patris co Sensus, qui honestam recreationem non vult

filio denegaro: aut sit aliqua pars modera la deducta ab alimentis, quae ei pater subministrat. 1ὶ Lib. de in . e. N. 2 2. 2. q. 77. a. 4,

sal 2. 2. q. 168. a. 4. 4ὶ duod valet etiam de religiosis. et moribus . Lignori. Dp. Mor. l. 3. n. R 2 ad 876. l. s. n.

R. 2: Loquendo de celeris. qui nomp rpioxpositae in ludo libem im hausent admitti traiationsem, qui vicit poli si lucratum lini t di in tali res agatur. ne inuo prohibit intnret in 're; nam talis ludiis docturnivr quidPm illi lius, non lamsen invalidii q. Attamen in iure civili, si victus negot solusere. victorii ii illa tribuitur nelio, ut sibi solvatur. nisisPrmo sit dρ ludis industria ', vel do iis qua corporis Exercitio in serviunt. sed his Pliam in casibus, si summa est Θx 'ssiva mi μAttribunal pelionem respusere s5 . - Uirum Pro tenρatur victu A solusere quod perdidit, negat communior μt probabilior si uisentia , si isex tribuat ius ri petendi solutum, illi tribuat minori vel ensu quo doli v lsraus in ludo intervsenerit art. 185 si);

etenim quando datur a lege honesto tum rὐ- polendi . datvr otiam non solvetidi: nam frustra solviIur quod statim re' tendum esι τ). Si vero lex non tribuat hoc ri pe-tρndi beneficium tunc victum tὐneri in cnn-

seiqnlia solvere quod perdidit θlium in ludo illicito) docent probabilius Hahert nil

luari, Muvier, Sylviuq etc..' sanct libes ra Duvenlio μAt obsorvanda, cum potest sin peccator nec refert quod ludus sit gravit rprobi hitiis. et pliam des ingenti gumma agatur i8J; quia sesto quod isti sic ludendo peccaverint, non tam 'n precant tribuendo: et ludenins aeque pori illiam subierunt scientes et volentes, ac proinde nulla laesio, nulla

ritia alterum valde superahat; usti non Si l, non potWst cogons sibi retinore quod lucratus Pst. nam v equale non fuit perico. tum nequo spμs; sod ten 'tur illud emtilii re saltem juxta men uram pertitae. qun alteri praecellobat Si 2. prohabilius uocent cogentem possΘ per se loquendo retinct. re lucrum a tali ludo reportatum. non Unim

in tali hypothesi coactio aut ludus, sed po-

iηὶ Altamen eum Mee sententia nos sit 'erta. reete eo ludit Gousset eum Gury . non videntur inquietandi qui nollent solvero magnam Summam,

quam a mi is ent.

si v vorum. ait Bouvier. prudens e lassarius per modum sali laetionis injungat poenitenti. quisie in ludo notabilem lueratu e ei summam. Hi illam vel magnam illius par om pauperihun eroget. vel in alia pia opera impendat: nam tali' ludi A

esi inhone tus: luden igitur peltavile Porria ex peeeato ditari non licet. Rallena non convenit; eou-

venit ut peeunia sie luerata pie impendatur . nospes talis tueri ad novum impellat pereatum . .

227쪽

ius casu et diligentia cogentis suit causa non solum pro publica utilitate ac piis locis;

damni. Et Sane si cogens Sic perderet, te- sod oliam pro personis privulis. Nihilominetur ex communi Solvere, et ulter posset minus ad tollendos omnΡs iurgiorum sontes, Solutum sibimet retinere, si vincit. Praete- qui psersaepe oriri sol ni ex hujusmodi Sorrea contractus illρ. non obstante tuli eoac- liticinibus. HI A poen. Neap. POS damnut art. tione, suit satis ulrinque voluntarius et va- 518 et art. 46l n. 29 et vid. eti in irg. Ilidus juxta communem sententiam ; ergo Oct. 1826 - Ηuic affinis est sortilio regia, esto lum suum producere de hel. vulgo risio tallo, quamquam periculosior λDiximus per se laqwndo; quia si motum nam in ea est majoris lucri spPs etSi ina passus petat restitutionem, metum ineuliens nis, atque ipsa serme quotidiana est: atque restituere tenetur lucratum; nam metum indo plura iugonda mala, praebertim sa lia Passus potest Pro suo arbitrio contractus ruin ruinae I R. rescisqionem POSlularo. Q. S. Quid est asse ratis 0. 5 Quid de iis, qui fraudibus utunιur n. Assecuratio dHi initur: eontraetus sor- in ludo' tis. quo quis rei olienae periculum in Fe Fu-ΙI. Vel fraudes illae non advorsantur ludi seipit obιigando se ipsum sub cerιο preιio. regulis et recopiae convuetudini; vel adver- eι etiam aliquando graι is, ad illius compensantur - Si 1, non peccat qui iis utituri, scit sationem si forte perierit. Si sint grati. , e Stenim uterque ludens fraudes huiusmodi es. gratuita promissio; si prPtio, eSi quaSi em se solitas, et sic in illas libero assentitur. plio, qua assecurans vendit suum obligatio-Εsset si quis sciens se chartas mi liores ha- nem pra standi allμrum in sua re indem- here, conqueratur tamen et simulet timo. nom . Hic eout actus est licitus. si protium rem, unde sic ulli r impellatur ad sponsio- sit periculo proportionatum; tunc ber urenem augendam. Vel siquis charias ulterius lur u qualitas in periculo Pt in sye. ex sola ipsius negligentia inspiceret et ab Verum lex patria lum do asSecuratione, que dolo. Vel Pr rurei in numerando ; nam tum de mutuatione ad omne periculum,non nemo tenetur ultorius partes agerq- Si 2, agit nisi prout hi contractus objectum rom- ut siquis in ludo ita se collocet mulitioso ut moreti constituunt: unde illo Ρx uri. 333 icharias ulterius perspiciat; aut alium con- inris civ. rρguntur ipgibus exteptionis Cinstituat, a quo de iisdem admonentur; aut diuis commercii - Quoad nssecurationein

chartas ipSas furetur; nul eas clam e torgo domorum contra in endia; agrorurn contra signo aliquo nolet, lianc lucrum est illogi- tempsesttites etc., spreciales Θxiani bOCit tati inum et debet victor illud restituere; e- tes a Principe probatae, quae tale Pericutiam cum eo quod juste retulisset alter, si tu in in se suscipiunt, mediante pecuniae abfuissPnt fraudes; damnosum enim inju- Summa quota uvis Solvenda. 2j xis in socio intulit is . Q 6. An ιὰ ι rudere precibus pro nielin AppENDlx - De mereatura Mu commercio refundendis 2 n. Aspr ιiue, quia malum quidem est Commercium sic dictum quasi comminationdhiberκ spirituulia propter profana; non mercium juxta hodiernam vereptionem SO- vero malum est ex ad orso adhib re prosa - Iet communitΡr dPfiniri: compi xio omnium no propter Spiritualia, quemudmodum Pro- operationum ae negotimionum ad tuera sabat honorum usu S: esset enim potius se cienda. sire merere nova forma per u obligare sub ronditione ludi. ει riam douundo, sive eas usi sunt transve Q. T. Quid de sorιisione, vulgorissa olol. hendo et cum aliis eommutando. Haec tu me uteria' commutatio nee semper nec facile obtine-

R. Lollerta seu ludus ollaei potest de- hat quia nee lacile nec semper unus habefiniri: conιraelus, quo omnes concurrentes bat quod alipei deerat: udde plura incom- quamdam meuniae summam ιribuunι vel moda in moretum translationes: hinc electa promittunt, ae dein sortiunsur quisnam Ob- suit materia, quue omnes res repraeSenta recιum sit aecepturus. Ita C, licet periculo- ret, et qua mediante, quisque ps et mersa esse possit, attamen nihil continet mali Ces cujusvis generis et vendere et emere

in se; pst enim emptio juris sortiendi et ae- i iam apud extraneos: haec materia est ρο- quirendi id quod per sortem advenerit: vel cunia. Verum nova dissicultas, cum quaelisi placet. ludus ut eae est qui Sua natura est het natio pecuniam habeat suam diversi vatici liis. Hine justa ρxtHnte causa, sub da lis loris ac bonitatis: hule porro in omnis di conditionibus, probis iur etiam a lege civili, Oecurerunt mensae nummulariae laba he)

228쪽

quarum Dilicium idit commutare pecuuius, tura lege. A civili autem lege haec specia. quae ibi a mercaloribus deponantur. Tan- tim decernuntur: - 1 minores, si comple-dem si quae erat distieunas in tam frequen- la aetato annorum 18 emancipentur et siti pecuniae translation , sit blata est per li- mul auctori Eationem ad hoc obtineant vel teras eambiales: Sicque hodie et in m remo- a patre vel a consilio familias juxta rerum tissimae urbes promptum ac securum secum Ddjuncta, commercium valent νx'rcere: ac invicem habent commercium. tunc reputantur uti majores, qui se obliga- commercium praecipuo clividitur in ter- re possunt, et Sua immobilia cilienare: haec restre ac maritimum, prout vel terra vel tamen facta auctori ratio pni si r vocari;

mari exercetur. Item maritimum aliud est 2 sillisa milias si aetate majores commercium longi itineris, si nempe fiat ultra laetum exerceant, habentur ut patres familias quoad Sundinicum et Gibrallariae; aliud parvi iti- ipsorum commercium t et possunt mutua neris vulgo eabolonio lingua his panica Si re pecunias et paler in ipsorum bonis mo- navigatio contingat non longe a terra Red bilibus in commercium positis non potest de litore ad litus , de capite ad caput l2 . experiri jus ususfructus in creditorum prae-Λd commi reium t uondum augendumque judicio etc.; - 3 muliere libere 'ossunt

peduliar's adsignatae sunt leges quaS theO- commercium Exercere, atquo in rebus com

logus penitus ignorare ui,n ut bet, sive- mercii su sidejussores constituere: at mi lit eommerciatores rite dirigere, iisque lieres nuptae velantur sim viri consensu; consulerst. sussicit autem consensus tacitus, ut si pu-0 1 Ouisnam veniι nomine eommercium blice id agat uxor , viro non contradiecneaercenιis' te: hunc autem viri consensum aliquando R. lus civ. Neap.Comm. art.' altisonoe - Supplet tribunal com . Uxor commercium ex

meretanιi eoloro i quali egerettono alti di ercens ,si aetate major, libere potest pignori commercio, eon furne Ia loro professione a- dare, ιn judicio se sistere. hypothecare, biluale 3l. Unde ut quis sit verus commer- immobilia vendere, quoad actus nempe sui calor, requiritur tum ut actus commercii commercii: attamen quod pertinset ad bona exerceat l4l; tum ut eos habitualiter faciat: dotalia, serventur leges a iure civili prae- item no laudum commercium proprie dictum scriptae. Vid. ius com. Neap. art. 6. et respicere res tangibiles, mobiles, quae faci- seqq. S);-4 tandem tum proxenetae tum te de manu ad manum venire possunt sine age utes cambiu l6ὶ prohibρntur proprio no-

tot solemnitatibus. Quorum quidem omni- mine actus commercii sxi mero. Vid. iusum ratio habenda est, cum mPrcator parti- com. Neop. ari. 8I et seq. T).rulari ae faciliori tribunali subdatur , nec Q. 5. Ouid da socivialibus commereiali- Semper tenstatur honis suis omnibus ce- bus 'clere , si di doctus evadat, ui tenetur non n. Contractus societatis, nisi suan sint mor lor. legPS Speciales, regitur juxta normam iuris Q. 2. Quinam commercium exercere po - civiliS - Porro ius commercii art.27 quasu ι ρ tuor societatis commercialis species enu- n. Omnes poSSunt commercium exerce- merat, ae lege& adsignat : I est societas

1ὶ Quae non sunt e tandendae eum auIa e-- sporto di merestnale e passaggieri, o per mandarIomere tali, vulgo borsa di eommermo, sub hoe in eroetera tontro it Demieo in lemm di guerra n. Dini nomine ius eommercii Neap. art. 56 intelligit: Ita Bronaini, Studii Mementari di diruto eommer-la riunione formaIa gotio ι' toris 1 deIDDemo dat eicile. Ge. V. 1.eommercianti. eapuani di Nimemo, si agen- έ4ὶ Art. 610, et eqq. iuris Com. Neap. enumeis di eambis e da' se ali. rat aetns qui tribunalis eommercii subduntur. Cod. 2ὶ Alii ea tamis dedueunt a caput agere. Alb. eom. art. 571 - C. A. eom. 52T - C. G. 3ὶ Commercatores diversis donantur nominis Bom. 63l - C. N. liv. 2463. et 2415. hus; a Si dir, mereante quel commere ante ii qua- i5ὶ Cod. Alb. eom. Art. 2. et seqq. - C. Α. e nella eompra e nella rivendita delle mere, po- eom. 2 - C. G. eom. 2 - C. M. et v. 24 T. De ii suo tralli eo ahit uale. Fabbrieania o maniβα- i6 ae Dieon i ny nti di eumbis eoloro elie 8'inis Minere eolui. il quale attende a convertire te ma- rorneumio per negoriare lettereo biglietii di eam-terie prime in oggelii di altra forma o qualith per hio, od altri essetii pagabili ali ordine o at porta- arne ira meo. Commissionario quegii the la suo tore. mediante on certo profitio lore aecordmo dat illiari di agire M sare operarioni per alirui conto. contrastuli. Chiamansi sensali quogli agenti elie si

229쪽

c illi rogione sociale, vulgo Ditta : in hacomue, socii obliguntur insolidum, etsi unusinii luin se suti,cribal; 2 8st incietas in commendulionem lan commdisa l. et Pst quae

cios qui ri in Suom ita consi runt, ac quasi mutendant, ut nullum aliud periculum. nicii resi suare in SΘ suscipHrn velint , 5 ust --

cietas tintiniana, quae nullum Sociorum n

blitui'uda requiritur supmmi l 'gislatoris permissio; 4 lundem ut Focietas purticipa-ιionis, et tunc evμ nil cum si urali socii agunt proprio nolit me ea conditione, ut po-

ιηnte , urt. 87 esuis. iur. ibi. a uic non tenetur est . qilocum contrahit, nomen sui eummii lautis iudicare : hinc ipse dum la-Σui leuetur erga eundem , herinde ac si iegotium , quod agit, ebset Suum : comis miliens uulsem non liabet; clionem casu quodamni licetur, uisi contra commissionurio in ..uod si commis,ionarius P xpresSe agat no- ruinis ronam ille ulis , lunc habetur uti simplex invii datarii is et ejitS juru et Onora etiam Erga tμrtius in hoc casu ueclarantur a iuret .vili. tibi des mundato rari. 1857 μ t seq. l4J. R. Ad 2: Vesctorim rerum Minnium. qtiae xibi committuntur, uis iuram, quantitutem, et xi id postulestur, valorem in librum diur. Dum ilibro gior mile leuentur ros erre: Et Eub truu,terre pacto temporis Spatio, ni Si

impias ibilitatis obsistat. Vid. zod. m. art. 95. Item respondere do ut de ipsarum interitu vel destrimento nisi id sine eorum ulpa contigisse demonstrent. Vid. d.el m. Νeap. uri. 102. Quast quidem dispositiones applicantur etiam navium dominis, ac sen-blicarum vμcturarum. Vid. ius com. Neop.

in commercio 'n. lus comini' ii Neap. art. 308 habet rat,aron prρο γ vendite si provano con niti pulsebiici ; e in atti solio firma privatia colla nota O uppian lamisto di un agente di cam-hio, odi unsensales debitamen in sottoscrilladulle parti; con una sit tura necet tala; colla

sit: sic suae sunt limes pro con ractu tum ευ-

cietatis tum assecurationis ).

Lux omnibus commercatori hus tres libros praescribit art. t 6 iues com . Nea P. unum in quo venoisnt quotidiana debita et nomina , item quolidianas commercii oporationes ac permutationis litteras clibrogismate : ait rum, in quo custodiant quas

receperunt epistolas, et Θarum . quas miSerunt, exemplaria describant seoptakιιere :tertium , in quo singulis annis recenseant omnia debita vc ersedita, licet ad commercium non per linμntia. itum mobilia et imm

nulla lacuna relinquutur , nihil ab datur vol ita deleatur, ut lμgi amplius nequeat :signentur autem a iudice tribunaliS commercii vel mundum se uti, ac per decem annos fier ventur urti 18 et SPq.; si enim rite sinteon eti, sido in lacere possunt in judicio, et

liberare inermi rμm a suspieiones doloSaudecoctionis art. 580 et wq. 9 . Etiam agentes rambii, Pt proxenutae suos libros habere

230쪽

B. Littera cambialis medium est, quo n- traulus cumbit truj lilii facillim perficitur; etenim quin ipsa pocunia mittatur alibi Solvθnda, eo mittitur haec litera cambii, quom qui accipit, illum pecuniae summam adesignata persona Pxigere valet 8 . Hic plurima habet ius eom. Neap. art. 09 et seqq. illum quoad formum, qua hae literiae confici debent; tum quoad personas , quae iis Sevalent obligare ; tum quoad provisionem , quam clybei suppeditare, qui literas mittit, ei evi illae mittuntur ut solvat lvulgo prov- visione, fondol: tum quoad earum acceptuti inom vel recusati insem; tum demum quoad casum, quo vel tompus pro solutioue praefixum elabul ur, quin solutio facta sitis dentu): vel de uno in alium litera cain.

Huc elium referri possunt sch dulas ad ordinem ibiqtietto affordine et vulgo vagiis, buono, PG9herol. Porro solutio sit eo in lo. co, ubi hae schedulae emittuntur e quare nulla habetur translatio pecuniae. Ut tamθn schodula ad ordinem gaudet privilegio litterarum Cambit, necesse est, ut ipsa habeat pro objeclo contractum commercialem, utque a commilrcatore signata sit, Secus habere lor simplex obligatio 2,

Q. T. Quid de contraciu assecurationia

R . Contraelus assecurationis commercialis definiri potest: eonventio, qua qui1 veι plures, pacιο praemis, rei alicujus perieulum in se suseipiunt, se obligando ad ejus aestimulionem soluendam si pereat. 0ui Periculum suscipit, assecurator; dominus rei, assecuratus: pretium vero, sub quo contra. lus initur, praemium appellari consuevit. Ut legitima sit assecuratio. prseti iam asse- eum ori statutum dΡbet respondere periculo; item requiritur ut assecurator ignoret

rem jam esse in tuto positam: assecuratus vero ut nesciat eam jam periisse. Item necesse est, ut asseeuratus dolose rem suam

non existimaverit ultra quam valeat; ipsa

autem assecurator non tenetur de detrimen-lis, quae oriuntur ex vitio rei intimo, vel ex culpa proprietarii, vel vectoris, nisi cominarium stipulatum sit. Duplex distinguitur assecuratio, terrain stria atque maritima, prout nempe quis Suscipit tuenda pericula terrae vel muris in mercium translatione. De assecuratione terrestri nulla lox scripta habetur; unde ea resolvitur ex generalibus aequitatis aut juris principiis, habita eliam matione consuetudianis. Si tamen non de simplici assecuratore. sed dμ ipsis assecurationis societatibus fui sunt illae . quae compensant damna ab incendio, vel grandine illulat agatur, tunc

suae speciales sunt leges a supremo legislatore probalae. - De asseeuratione maritima lauae ut valide obtineat, scriptura Salintem privata fieri debet plura habet las

cipua jam supra adnumerata sunt l4l. Alia species contractus aleatorii est mutuatio ad omne periculum; vulgo pressiιο arambis marissimo, o sis a tutiori festor deis finiri seu describi sic poterit cum cl. Brontini; e un prestito salto sopra oggetti eS- posti a rischi di mare, colla condigione ellese quelli arri vano a buon porte ii mutuanto sara pagato det suo ea pilate, ed inolire diuna Somma determinata per profitti marit-timi: che se pegli 2 identi delia navigarione quegli oggetii periscono o sono deteri rati, perdera it suo denaro . e non ricupereri . se non it premo che dat medesimi sipolr, ricavare i5ὶ v. in hoc contractu

praecipua condi tio est, ut adsit proportio inter lucra sperata et periculum rei. De eo Vid. ius Neap. Com. art. 30l et

ratario . - V. Bronaini. Studii mementari didi. riuo commere tala applievit at Cod. di Comme m

eis. Torino.

SEARCH

MENU NAVIGATION