장음표시 사용
271쪽
ae sine tuo graviori damno id possis, nam A. Remisgio ereditoris, dummodo libera ex una parte dominus non habet jus rem sit Di non extorta vi. metu uul fraude, ne- suam habendi in iis circumstantiis; ex ulla que aliqua loge prohibita, ut V. g. prohi- autem parte tertius jus habet, ne quis in bila Pst Canonicis condonatio omissionis sui damnum cooperetur I . distributionum sieta absentibus; quum e. 3. Cessio bonorum vel sori: est quando nim creditor sit dominus rei Suae, polost debitor, debilis suis Sol vendis factus impar, ram alteri donarΡ, Si que remittore om- bona omnia crρdiloribus cedit. Cossio du- ni in obligationem illius restituendae , si plex est: una voluntaria, quam omnes simul Sit ablata. dune remissio, etiamsi luci taereditores libere acceptant; ait sera judicia- sit. valet; num lacili eι 1aepresgi cons is alis. quam lex ipsa debitori bonae sidet uc eadem ferme esι eis atque condisio. II Minfelici tribuit R; baec autem non transfert iuverit etiam plures proferre articulos iu- honorum proprietatem in creditores, sed ris civilis N apolitani Primus est 1236. ipsi jus tribuit exigendi, ut ea vendantur, La volontaria restiturione at proprio de et interim ut ex illis fructus percipiunt. bii ora dei ιitolo originale deI erediso sotio Possunt quoque credi lores reservare debi- firma priuata. μ με uora delia lib/rario ori adini uisi rationem sub datis regulis, nη Tj-S'cundus 1257. Lu ιradiatone vomorum concedere, partem remittere debi- Ionsuria della prima copia autentica intorum, ac alia praeberibere in propriam uu- forma eae ιοria della serit ιura di obbligo litatem; modo non vi rgaut in praejudicium D presumere la remissione dei debito, o iι hypothycarii aut privilegiati: ex art. 3218 ptigamonto, seneta pregiudi zio della pruora Et seq. jur. civ. Neap. Munet tamen Sem- in eon ιrario Tertius 1258. La ιradietione per in omni casu obligatio praestandi in te. d IIa erit ura originale sotto Arma priva-gram solutionem 5), si ad pinguiorem sor- ια, o della eopia suddelιa ad uno dei debit iunum debitor veliserit. nisi creditores eum ri solidali. produce lo stes o el ιιο a van-
expresso lihorauserint l4ὶ; leges enim ipsae saygio degli altri debiιori Ultimus 1240 civiles judiei aliter concedentes illam bono- Sic habet: La restiι urisne δει pegno non rum cessionem non intendunt creditores ju- basta per far presumere is remissione λιre suo privare, sed tantum debitori privi- debito. l8 . legi uni impertiri, ite queat ob debita, qui- Etiam eserto praesumpta remissio libe-hus solusendis est impar, in carcerem de- rat . ut salis communitvr docent cum An
que cessante impotentia, cessat etiam excu- minum consensurum fuisse is). Hinc ajunt satio a restitutionis obbliga tione 6 . domi uum ob levia surtula servum expellen-
mortem, nisi ei suum gladium restituas, quo qui- 3ὶ Non desunt tamen qui doeent, liberari iudem prosiletur, se velle suum inimieum Oeeiderer tonsetentia debitor m pro Remper, si qermo Fit de Alii eum Alasia docent lune utique posse gladium eessione voluntaria; quia , inquiunt. haec e Asio tradi; quia . stante eodem periculo, quisque sibi videtur indueere naturam remissionis quoad ea primum providete potest. Sed eommuniter id ne- quae hie et nunc dehitor solvere nequit. gant alii tum Bonae ina, Coneina, Croix . Lessio , 4 V. Liguori. D 'us Mor. l. a. n. 699. Imo ex Lugo. Salmani. et Soto: ae doeent gladium tunc Iayman remanet obligatus ad laborandum et ad reddere esse eontra charitalem ae justitiam. Ratio quirendum, ut solvat. quia reddeus proxime eooperaretur ad mortem al- ibi Cod. Alb. Art. 135 - C. A. enmm. 4TG lerius, quod omnino est illicitum, etiam ad pro- C. G. 1265 - C. P. 1242 - C. 11. 1320. priam mortem evadendam. In hoe enim proximus 6ὶ α Quare videant, ait Staps S 72. quid aete esset rationabiliter invitus; nec ullus potest, ut su- no judiei aliquando responsuri sint, qui, Postquam m hilam pervet, eone urrere ad alterius moriem . fortunas suas dilapidarunt et exinde bonis suis ce- quia in periculo aequalis damni melior est condi- dere eoaeli sunt. creditoris adhuedum defraudaretio possidentis. perguut, et de omnibus prius cogitant, quam qua Sed diees: nonne uterque possidet, et tradens ratione tum Deo tum homiuibus allaias injurias stadium et Oeeidendus' Attamen melior est eou- resarcire possint ..dilio, qui alioquin oecideretur: hic enim est inno- in cod. Ath. Art. 1875 - C. A. 1444 - C. G. tet s. ut supponitur; et licet etiam supponatur re- 1282 - C. P. 1263 - C. N. 1343.us. nunquam tamen vindicta puniendus est pri- lη Cod. Alb. Art. 1377 - C. A. 467 - C. G. ala: alter vero . qui traderet gladium . hoc ipso 12M - C P. 126T - C. N. 1345. a La remi sio fieret reus, et delerioris eouditiovis. Quid ergo ip- ne det pegno dato a guarentigia dei nato credito si peragendum' Sese contra iratum dominum de- prova unica mente la volonia nata di assidarini a , Oisendat ut polosi: non vero vi iam sibi servet inno- per rademptineuio deli obbligarioue: ma noci i itieeulis oecisioni cooperando V. I,iguori . Opus tena ione di rimelle rvi il debilo . . cou Spios Mor. l. a. n. 797. 5T : Homo apost. Tr. I. D. 116. s I.. 46. X I. ss. de Iuriis-V. I.iguori, OP.
2ὶ in Dauduleutos graviter animal ertit ius uor. l. 3. u. 700.
272쪽
gationem, hoc ipso quod nihil putat et e
5. Compensaιis. Alia est impropria , t est di biti recuperatio inscio debitoro facta: evpnil quando tantum auferimus de bonis debitoris, quantum Salis est ad recuperandum quod uobis debitum est 2).
Alia est propria , quae nympe in son. tractibus ni itinΡl, et ivre d sinituri debitiet erediti inter se inritem eontribulis: unde duo debita dPbent intervenire quae invi cem compPnsn tione extinguuntur. Haec pii ro licita est. quum sit quaedam ac vera debili solutio: imo expedit: sic enim inani scireuli sevi tantur. Et pa merito prohatur ab
ipso ei vili iure Neapolitano art. 124s set seq. 3ὶ ubi statuitur compensationem ipς
laclo sub dulis conditionibus. ae nonnullis tantum exceptis casibus , oblin 're, insciis quoque debitoribus . usque ad concurre
tem utriusque debili quantitatem ι .6. Tand m compositio. Et est quando Summus Ponti sex, suprema qua pollet nu-rtoritate, in fidelium bonum . ita rem coinyonit . ut unam pari Vm debili condonet dρ-hil ori, aliam impendat in pias causas l57. Ut compositio lΡgitima sit, requiritur: 4 ut hona incerta sint; si enim domini aliqualiter cognoscantur, non poterunt Sine injuriadire tu ubsquo porum cons usu Expoliari ;2 ut ad, it causa, secus esset illicita compositio in rebus erclesiasticis, et in ullis limnis etiam invalida: quia in primo casu dis 'Pnsntur in lege propria, non item in se. cundo. Si tamen causa justa sit, semel sacta composilio non revoratur, quamvis com-
parcat postea d minus: quia jam dominium
translatum fuit nunc compositionem concedit vel ipsa Sastra Poeni lenitaria, ut do-eet Benedictus xlv nulla Pastor bonus; non tamen Episcopus; haec enim facultas actus
0. 2. An qui bonis Gdiι possit aliquid
sibi Oeeulle retinere 'R. Alienio jure naturali. CeMor potest sibi aliquid rolinero, si merito timeat ne pars sibi adsignanda insumetens sit suis
Suorumque neeessitatibus: et si iis omnino indigeat, potest judici interroganti respondere, Sst non habere, quod nempe tenputurcedere 6J. torum tu hac re caule omnino
cessores Suas necosi tales plus nimium ex-ng rant, Pt moderato victu, qui p, is co venit, nunquam contonii sunt. u. I. An retentor bonae fidei re alienae, si ea in extrema necessitate usus est, adhuc
teneatur de illa Zn. Tenetur: I si transneta necessitato, ros aliena adhuc subsistat in sua specie rquia res clamat ad dominum : hinc alienus equus, quo quis usus est ad declinandos su- res, periculo transaclo, domino restitu diis ost; 2 si debitum sit personatu . non reale; jus enim psersonale sempHr subsistit, persona subsistente: hoc evenit quandod minium roi transserinr in necipientem , ut in multio; tunc qui illud consumit, Ponsumit rem propriam e ni nemo consumendorem propriam potest ii rari ab onere restituendae rei vlienas; -3 si illo, qui ine
irema necesqitate rem alienam consumit,
non sit absolute pauper, nempe sit paupet in re, sed dives in spe, quia alibi bona m sidet quibus p p rcit tunc ροnim non potest revera dici constitulus in extremis,
quo solum in casu omnia boua sulit communia.
In aliis vero casibus, an consumptor ho-nae fidei rei alienae teneatur in conscientiar stituere qnod consumpsit, si ad m liorem
fortunam deveniat, non conveniunt. Alii aia firmani; nam in sextrema neeessitate in tantum omnia bona sunt communia. in quantum sunt necessaria ad vitam servandam ἔnt qui ad vitam sorvandam susticiens est honorum usus. quin transferatur illorum proprietas : ut si non transfertur proprie tas, bona Semper reddenda Sunt, cum P0
sunt reddi. Alii distinguunt : non teneturrem tilienam reddere, si parvi sit momenti, quia praesumitur dominus illam absoluto
donasse uti et Remosynam ἐν secus autem Sires sit maximi momenti , quia haec non censetur data, nisi quoad usum. Verum generatim theologi eum d. Thoma nulla saeta
distinctione, negant: sane qua ratione teneretur rem restituereΤ non ratione rei aec piae, cum amplius haec non existat nec in se nec in aequivalenti: non ratione injusta damnificationis, cum eam legitimo jure eo sumpserit: non ratione contractus . cum hienon obliget, nisi re culpabiliter pereunte.
Neque obstat. quod ad tonsessiones exeipien- 2ὶ Uid. da furto.
das . vel matrimonio assistendum requiratur de va- sa cod. Lib. Art. 1381 - c. A. 1438 - C. G. liuitate saeuitas data praesens et post ita; nam in 1290 - c. P. 1270-C M. 1348. nostro ea su non requiritur positiva domini volun- 4ὶ v. Liguori, O. Mor. l. a. n. 52 .las. Sed satis est quod positive non sit in ilus. Hae i5ὶ v. Liguori. DP. Hor i. a. n. 591. tamen in re non sunt laxandae habenae, M sur M V. Liguori, O a Mor. l. 3. n. l M. ia aperiatur, ut reete observat ei. Masia.
273쪽
va TRA r. vlI. DISP. r. ipse uno verbo legitimst usus est jure, quodli. ibebat ad rρi consumptionem' ergo nulla rutione potest cogi ad restituti nom. Communio aut 'na honorum in extrema nΡcusis sitato rospicit tum usum tum proprietatem.
Ouid dices si si ι possessor malae fidei
seu fur, qui alienum consumpserit in exιr ma necessitate ' Ssententia communior et gravissima docet larem Symper teneri ad restitutionem; nam obligatio semel contra in ex injusta acception ' p 'r supervenien-lem necρssitatem non extinguitur, sμd ta tum susponditur. Hoc tamen non Ohstantμ. non audemus reprobare ut improbabilam
Navarri. Sporer et aliorum opinionem, qui cloe ni etiam larem , si absolute indigerotre illa, et sit etiaM pauper spe, deobligari
sit ath habui quilibet ad res omnes. Et siculi pol prat de novo surripere, ita stirreptum retini ro t consumere, quod quid om non est aliud quam conlinunta surreptio lil. Q 4. An neeessitas em rema debitoris em- eurat a restitutione. si creditor in eadem er-
n.Si di bitor aliter non putest sibi aut suis nempe filiis, parentibus, uxori: alii addunt. fratribus et sororibus subvenire nisi per bona quae restituere deberet tune
non tenetur ea restituere et in extremam ressitat m se aut suos conjie re, etiamsi olio mominio ereditor in eadem neeessitate eonstituatur, nisi ei suum rostituatur. ita communi ier: ratio est quia tune omnia b nu Sunt communia, cessatque pol stas dominii iuro gontium introducla - Diximus
eιiamsi alio momento creditor in eadem n cessiιale constituatur: utitser si praecise ob subtractionem illam hic et nunc in P xtremis conjiciatum, tunc non licet rem uuferre, et qui abstulit tensetur restituere; quia a uinferre alicui rem suam sibi ad vitam hic et
nunc necessariam est idem ac eum occidere:
unde in eo casu molior debet esse conditio prius possidentis. Hinc si sego ante Decu'avi tuum equum, et equo indig. am nd Pssit gendos sicarios, non teneor quidom illum tibi restituere etiamsi postsen et tu in eo dem periculo constituaris; verum si tu in periculo jam constitutus pquum tuum jam
cupa eras, et ego in eodem periculo vellem a te illum auferre et relinere, tunc non
licet mihi. Quid ldices si creditoris ρι debitoris necessitas sit tantum gravis' Si creditor Iam ill V. Liguor i. o. Mor. l. a. n. 520 ; et Hom.
necPssitatem gravem palitur, et deratortune ea non laboret, sed laborabit restiluendo, ceste tenetur restituere; quia in ue- quali necessitate gravi praeserendus psi reditor, ut mugis v b ea eximatur ipse creditor innocens, quam debilor. sive hic sit ox dplicio sive Ex contractu - Si vero cle-hilor j im constitutus sit in necessitate graiavi, dubium est an leneatur restituere, quando et ipse creditor eadem necessitate ha
rat: alii affirmant cum noncaglia, si debilum sit ex delicto, v. g. surio; ratio quia
extra casum nμ ossitatis pxtromae semper
reputanda est melior conditio creditoris innocentis. Alii negant cum L ssio, etiamsingatur de de hilor0 ex delicto: nec vido tur id sua probabilitate carere; quia in eo casu si restitutio facienda esset, non tantum ue- quale damnvm di bilor Sustinere deberet, sed multo maius quam ereditor; cum enim illi gravi noesessitate jam laboret certe non
possΡt restitues res nisi cum gravissimo incommodo, ita ut in quasi extremum necessi intem se crii eres videretur. SΡd excipo si di bilor crseditorem conjecerit in griuvem necessitatem praecise ob subtraction in rei suae; nam potior est conditio possessoris innocentis; 2 si res ablata extet in specie; nam, extra n 'cessitatem extremam, in pari causa res clamat ad dominum in. 0. 5. An si debitor imm mor debiti mitansumdem ereditori ipsi donaverit, emcusetur a resιiluιione' R. Communis sententia docet, debitorem. qui immemor debiti sui tantumdem ereditori donavit, a restitutione excusari: - si obligatio restitutionis oriatur praecepto Ecclesiastico, v. g. Si Beneficiatus Horas culpabiter omittat, et postea eleemosynas elargiatur immemor suae obligationis; nam totum posuit, quod erat in praecepto, nempe non faciendi muetus suos; finis enim non attenditur in prasecepti adimplemento; - 2 si agatur de debitis incertis. cum tanta non sit eorum obligatio: vel de casu, in quo creditor probabiliter praesumi possit libenter debita remissurus, si rem prout est in se bene perciperet; tunc enim non EsSet positive invitus; - 5 si obligatio esset aliut de, quam ex justitia, v. g. siqui S immemor voti vel praecepti ecclesiastici, ipsum opus
a voto nuta pra cepto debitum ex devotione praestaret: ratio est quia in obligutionibus, quae nou sunt ex sustitia, non ut leniliatur qua ratione praestentur, SPd tantum an
praestentur actus praescripti 3 .
274쪽
DE BESTI TIONE IN GENERE uisee excpptis, tilriam liberetur n resti. tutione debitor, qui debili immμmor crodiis
ori donat quod ipsi ex justili ad ρberet quod
tamen si debilum sciret non donareti: a ne
potest una solutione salisfieri ducibus obligationibus, uni ex titulo justiliap, alteri sex litulo gratuito. Sed ustirmant Cardenas, no drigueZ, Mazzotia et La Croix cum Rebellioetie aliis, quorum sententia satis est proba Bilis. semper ac cerin praesumitur, quod di bitor, si debili suisset memor, nequaquam donasset. Ratio est, quia semper censetur quisque, eum dat bona sua, velle potius satisfacere obligationi justitiae, quam volun lati donandi, sive obligationi laclae donationis: quae cum suela suerit per errorem , si vo per debili oblivionem squae dedit imsam donationi , manet rescindibilis ub eodem donante, qui in conscientia non tenetur rid ram implendam; nam in quovis homine supponitur tacita mens non velle se obligare, ubi dereptus invenituro. 2 a Q. G. An debilis gravaιus possiι Religio. Nem inoredipn. Quoad praxim . nil P.ilii/eti, omnium sere Religiosorum Oedinum i x μst, ut nullus ad habitum recipiatur , qui usti sit ob noxius rationi reddend ie , vel aere alieno obstrictus; idque merito ad evilanda plura incommoda. Exqipiunt, ut pro cerio docent cum Suared , si debita , quibus qui grava lur, sint incerta quoad personam, ita ut re .stitutio fieri debeat pauperibus; nam etiam dato quod incert i debstantur pauperibus de jure naturali praesumpto. res aequivalenter obtinet ad mentem dominorum , si ea remittantur, ut quis possit religion stm ingredi; cum semper dentur ad pias causas: nihil sane adeo pium est, quam se suaque Omnia Deo perpetuo dicare se). Quod communiter adhuc eqncedunt, Saltem pro suro interno si d-bila sint ox contractu puro liberuli ; quia in hoc sempor subintelligi
ritualia, seu animae γn. Duplicis generis : supernaturalia et naturalia. Supernaturalia quae conducunt ad salutem aeternam, uti gratia, sanctitas, virtute A, Sacramenta. Naturalia quae reseruntur ad ipsam naturam inima nam i jusque persectiones, uti usus rationis , ingenium ,
e muria, item scientiae Et artes.
Q. 2. Ad quid tenetur qui alium laesiι in
bonis supernaturalibus' R. Qui ulterum vi, fraude aut dolo laesit in honis ordinis supernaturalis, v. g. illum inducendo ad peccatum, vel avocando a Vir- luto, usti imbuendo salsa doctrina, tenetur ex justitia vim, fraudem et dolum auferre, ounique in pristinam libertatem restituere
et omnia damna resarcire inde secula; cum istorum fuerit causa positiva, emcax et in .
justa. Hinc qui pravos libros incautos sal sis doctrinis imbuentes propagarunt, POSquantum possunt collig re tenentur, reprobare, anathema ligare, ne ulterius damnum
asserant. Egrμgium, ait Lyonnet, reliquit exemplum Usahlon, qui ilicet bona fide errorem docuisset Brevi Innocentii X li suum librum damnanti non solum statim et ex t to corde adhaesit, laudabiliter se subjiciens: sed eundem librum solemniter reprobavit, diffusa exemplaria colligens. Utinam illum
imitentur omnes, qui hisce nostris lem poribus in foedissimos errores, cheu, ni uti umriere, et e. contra Billuart. quod valet restitutio debiti. etsi fiat per simulatam donationem , ut quando periculum est dehit ori se prodere ; quia non requiritur ad veram solutionem , uι debitor externe fateatur se solvere. Attamen dolent eontra Tamburini, quod si treditor lune gratitudine motus et aliquid ipse donet, non est aeteptandum; quia ista donatio non est spontanea. tum propedato x opinione obligationis gratitudinis . quae porro salso est innixa su udamento Puid si testator cui restitutionis obligatio in- Theologica Morali . Tum. Il.
cumbu . leget aliquid alimi ereditori sub onεrsam sartim , etc. I essentns a lectatario ereditore implenda huec onera. tibi tegatum adaequet rumis mam rei restituendae' Neg live . praesertim quod testator eenseri potest sub simulata dou tione surii sui legere restitutionem.
275쪽
27ε TRALI. VII. impegoriant. et eos ubique per fas et nefas dissemina nil An autem sic inducens, ex justitia teneantur removere non tantum causas lapsus, Sed etiam estigere, ut Sedu clus convertatur, multi probabiliter affirmant : Secus non Salis damnum pravase di. spositionis injuste causatum repararet. Sed alii volunt ad id teneri tantum ex charitate, non ex justitia ; quia , inquiunt, sicut qui ligavit Coium ut sic impedivit, quominus iret ad templum , satisfacit, si solvat, nec tenetur ex justitia curare aut efficere, ut eat ad templum ; ita et hic: cum enim cesset vis et fraus, et alter sciat se deceptum, potest Si velit ipse Se a peccato expedire, Sicque censetur alteri remittere mbligationem Se convertendi: quod si non agat. tunc id sibi imputabitur. Qui vero sine vi, fraude , aut dolo, sed mero consilio ac suasione alium ad peccatum induxti ex justitia ad nihil tenetur erga inductum t); uam qui peccat non inductus vi, fraude, aut dolo , peceat sciens cie volens: scienti autona, atque volenti ex
juris adagio non fit injuria: ei nullus spiritualiter moritur, dicente Angelico 2), nisi
propria voluntate peccando. Sed tenetur ex charitate, quoad potest, conVersionem Seducti procurare; ipsa enim naturalis aequilas ex charitatis praecepto exigit, ut auctor mali illud reparare nitatur, suadendo Sallem, atque monendo. Hinc nemo non videt quanta sit obligatio corruptorum , qui alios ac praesertim juvenes incautos viam criminis edoeoni; eum difficile admodum sit ex eorum animis libidines deinceps propel
Q. 5. Quid de eo , qui alium abstrahit astatu religioso Τn. Distinctio no opus est: vel quis aliumn si alii religioso 2bstrahit vi, fraude et dolo; vol dumtaxat precibus, SuaSionibus, ac consiliis.
Si l , peccat graviter contra justitiam , tum in seductum, finia illnm injuste privat magno bono; ideoque Sub gravi tenebitur, et ex justitia vim, fraudem et dolum tollere, et in pristinam tibi'rtatem illum reponere qui si renuat, ipsi imputanflum); tum in Religionem, et quidem non Solum si serismo sit de professo cum tunc jus jam ac-
datur ius tertii, erga tertium utique adesset obligatio justitiae. iit supra jam ilictum est de alio impediente a consecutione alieujus honi. 2ὶ S. Thomas, 1. 2. q. Ta a. N. 3J Νiui latnen. ad damnum tompensandum, tenetur se vel alium adducere ad It eligionem : hae enim in re est aliendenda ratio voeali nisi non eom-DISP. II.
quisiisset y ligiol, sed probabilius etiamsi
agatur de simplici novilio; nam quisque Ius habet, ne vi aut dolo impediatur a consecutione boni: ideoque impediens etiam Ro-ligioni damnum resarcire debet juxta aes limationem commodi, quod inde Religio per
Si 2. qui id facit absque causa, quamvis non sit obstrictus onere restitutionis , qui tunc alter sciens ac volens Religioni renuntiat ; attamen peccat mortaliter , mincharitas id prohibeat. imo Tridentinum seos excommunicationi merito subjicit, qui sanctam virginum, vel aliarum mulierum UO-luntatem D Ii aeripiendi rel voti emittendi quoquomodo sinejusta eausa impedierint lat. Qui vero id facit cum causa neque peccam neque ad ullam restitutionem teneri clic n-dus est: imo rem laudabilem facit. Erit justa causa: l si illius parentes graviter indigeant : ipsa enim natura impellit ad cis subveniendum: -2 si matrimonii promissio. ne obligetur, et defloratio contingat: tune enim ipsa persona remanet obstricta ;-Isi in religione, ad quam aspirat, disciplina recta non vigeat in qua videlicet nodum augeatur Christi Iesu charitas perlaetionis vinculum, foveatur potius a morsa culi, externorum appetitus, vel inanis gloriae cupiditas, provocationis ac invidiarum scaturigo : item si optimum sit Instillatum . sed non habeat aptas vires ad illud aspirans 4 si tales habent vitan mores, ut Religioni detrimento pollias, quam detori et utilitati suturus esse rationabiliter praegideatur. l-dom dicatur, si abductus credebatur a plus, sed talis non sit; nam praesumptio cedit veritati: unde in hoc casu retrahens licet pec . eaverit ex malo, quem gessit asseclu , noutampn teneretur au restitia iiDnom.
Q. 4. Quid de iis, qui alios ad Religionem
indurunt 3 R. cum Angelieo Doctore: induet nιes a. lios ud Religionem non solum non peccant,
sed maynum praemium merentur. .. Danie.
lis XII, dieitur quod qui ad justitiam orn-diunt plurimos, erunt quasi stellac in P r-peluas aeternitates. Posset tamen conting re ei rea hujusmodi induetion m tripleae inordinatio. Primo quidem, si violenter ali quis alium ad Religionem cogeret: quod prο-
pensationis. Adde id non haberi uti medium ordinatum ad restitutionem. l4ὶ Sess. 23. e. 18. de R. - uoad eos autem qui impediunt viros . v. Bulla Julii it inter cete ros 1Ν32: Leonis V. Etsi a summo 1513: Clemen
276쪽
esimi pauperi necessaria subministret in saeculo nutriens eum ad Religionem: uel si sine paelo aliqua munuscula ιribuaι ad sa- miliaritatem captandam. Terιio, si mend eiis eum allirivi; immineι enim sie indueto perieulum, ne eum se decepιum inuenerit, retr edvir et sis Aoni novissima illius hominis pejora prioribus, ut diciιur Lueae
u. 5. Ad quid tenetur qui alιerum laesit in bonis animae naturalibus 2 Qui alium laesit in bonis animae naturalibus , iisdem subjacet obligationibus , quibus obnoxius est damnificator in bonis animae supernaturalibus. Quapropter siquis lium vendno vel alio quovis medio Psficaci privavit memoria, ingenio vel usii rationi S, tenetur ex justitia reparare tum damnum perwnale, eum nempe a morbo curare quDad Potest', tum omne damnum reale, quod inde Secutum est, ut est amissio officii, lucri etc. item siquis officium vel eonventionem susceperit alios edocendi artem . scientiam aut diseiplinam aliquam, si munus tale suscepPrit absque suffieienti peritia, vel illud negligenter impleverit, pretium acceptum resit tuere tenebitur pro ratione Suae ignorantiae aut negligentiae, et damnum, quod iu- tulit malo docendo, reparare; ideo enim Stipendium accipit, ut se utilem praebeat l2 .
Inter praecipua corporis bona enum rantur vita et membrorum integritas; virginitas et pudicilia, Castitas conjugalis. uua bona violantur per homicidium, muli lationem ivel aliud simile , stuprum et adulte
Articulus i. - De mmieidio es muli Iulione
minis eaede) definiri poteste violenta neeisio hominis saeta ab homine. Qua se enim situ sera, proprie homicidium non dicitur, sed pauperies in juro appellatur. it. Ad 2: Homicidium aliud ost casual ' aliud voluntarium, tilii id qualisi talum, aliud simplex. Casuale contingit praptor huminis intentionΡm. - luntorium contingit ex ipsa hominis intentione. ol dupliciter voluntarium esse potest: direete, cum quis data opera alium interimit: et indireeιe,cum quis directe quidem alterius mortem non vult nec intendit, sed ponit ea, ex quibus potest praevid re mortem allerius seculu-ram. - Quali sicatum est quod speciales circumstantias habet adnexas: tale est homicidium proditorium, quod sub spectu u-micitiae , insidiorum, quod ex insidiis; assassinium, quod ob aliis morcede conductis; latrocinium,quod spolii gratia patratur.Sed huc maxime venit caedes parentum, pr Ili S, conjugis, Prineipis ac pereonae Sacrae, quae singularem qualificationem set atrocitatem involvunt: quod hisce circumstantiis non est vestitum, dicitur homicidium simpleae. B. Ad 5. injusta hominis Occisio velita est illo Decalogi praecepto: non Oeeides. Est autem peccatum gravissimum in Deum. qui solus est mortis et vitae dominus: in repub-blieam, cum sua parte prive lueta in Occisum, cum ei bonum adimatur temporale maxi. mum, irreparabile ac aliorum honorum sundamentum . ni ne jure omni punitur: iure eanon leo lata est irrogularitas, et in mandantes occidi christi unum excommunica ito 3): jure dio cesano ost genseratim ro. servatio, si agatur do homicidio directo voluntario sivst Ρ'r se si vo per alium patrato: jure munieipali sere ubiquo est ultimum supplicium. Quoad ius Poen. Neap. vid. art.
nisi Deus, qui solus habet jus vitae sti noris, concedat: insontem et justum non Oeeides, legitur in Exodo 53. Diximus direcιe, ubi enim justa sit causa, sus est in directo aliquid agere, ex quo praeter agentis iq-
1 2. 2. q. 189. a. 9 - V. Liguori, Onus JDr. l. 3. n. 662. 29 Videant ergo quid supremo exaetori Sint responsuri tum illi qui ad salebrosa os nesa non murilis propriis, sed aliorum per euienim , non curam quid valeant humeri: liene vero quid velit ambitio: lum illi, qui vix uni ossieto sumetentes , at superbi vel avari plura suseipiunt exsolvenda , sed omnibus deliciunt: et si desint laudatores, ipsi
se apud suos inferiores. arrepta oleasione, ad nauseam attollunt. Oh quam vera ost sententia: Non noeet, si omnibus te supponas: noeet autem Plu rimum, si vel unite praeponast Kempis De imitat. christi, l. l. t. I. 3ὶ C. Pro humanis . de hom in o-V. Licuori. Opus Mor. l. 3, D. 263.
277쪽
tentionem mors innocentis sequatur. Haec tamen causa debet esso tanti momenti, ut vitae ipsi aequivalaai; sic si lyrannus mine tur urbis excidium, nisi innocens occidatur, non licebit quidem illum directo interlicere , cum non sit nisi pars moralis Reipublicae, a qua non accipit esse et vivere ut accipit membrum corporis a corpore. At in probabiliori sententia poterit publica auctoritas illuui cogere, ut Se ad tyrannum conserat: et ubi nolit, etiam tradere; num eo ipso quod renuit, evadit Reipublicae noxius, quum quisque ex charitate et jus lilia leguli te neu tur vitam e
ponere pro Republica l . Traditio nutem
est tantum indirectu occisiva; cum non ex traditione, sed ex mala lyranni voluntate directe eveniat occisio. - Aliud tamen disecunt, si tyrannus puellam ad stuprandam peieret, vel libros sacros ad comburendos; quia in priori casu puellam proximo periculo precati exponeret, in altero casu videntur in Dei contemplum sacri libri postulari.
0. 5. Quid sentiendum de homisidio ea.
R. Duplici modo contingere potest homicidium casuale: vel dando operam rei lici-lae, vel rui illicitae. Utrumque sic resolvit Angelicus: secundum jura. si aliquis δει peram rei ιieilae debitum diligentiam adhibens, eι eae hoc homicidium aequatur, non ineurrit homicidii reaιum; si vero det Operam rei illieitae, vel etiam deι operam rei licitas non adhibens diligenι iam debitam, non evadit homisidii reatum. si eae ejus opere mors hominis consequatur l5 . Ubi animadvertendum est, ad homicidii imputationem non fiusficere quod opus sit illicitum per Se , sed insuper requiri, ut sit prapcise illicitum et upillum relate ad homicidium. Ad
hoc vero in foro saltem conscientiae, omissis diversis sententiis, dicimus: 1. Si opus sit quidem illicitum, sed
minime ue se periculosum, non imputabitur homicidium, si ex illo operes sρquatur: uti v. g. si foemina, saptu ex crimine concepto in ejus partu moriatur; quia cum Pssectus
non necessario procedat a causu, non potest
esse tu praevisionρ; - 2 si opus illi ullum
6ὶ Duplex est damnum, quod eausat occisor:
unum naturale seu reale. quod est amissio honorum fortunae, quae Decisus. Sanata vita . sperabat sibi comparanda. Primum Occisis reparare uou ale L in aequivalenti; neque euim OeeiSum resti scitare pol est: utrum vero teueatur haeredibus a-
quidem sit et simul etiam periculosum, Sed
ita raro, ut non soleat mors nisi valde raro inde evenire, non erit imputandum homicidium, casu quo sequatur, si diligentia ad. hibitur ad illud vi tundum. Sic v. g. excuM-bitur ab homicidio Clericus, qui venationi sibi prohibitae vacans, hominem caSu interficiat. modo diligentium adhibuerit, ne homini mortem insurret; ratio est, quia res
est resolvenda ex communiter contingenii
bus; - 1 si opus illud sit illicitum simul, et
tam frequenter ut qui communiter Pericu losum ut ex eo communiter soleat morS evenire, tunc homicidium certe imputabitur, quaecumque ad illud vitanduin diligentia adhibeatur; est enim omnino voluntarium in causa: ut siquis v. g. landa lapides in via
publica projiciat. Reic opere pretium est referre illa juris poenalis Neapoli lani verba in art. 575 :
commella involontariamente un Omicidio . O ne sta in Iontariamente la cassione sara
Venit etiam notanda reservatio Synodi
noris, omissa cautione cunarum , vel alte
o. 4. Ad quid tenetur injustus occisor 'B. Generaιim loquendo injustus occisortenetur compensarct damna omnia realia in bonis fortunae, si quae ex ejus acti Oue -- cula sunt; fuit enim eorum causa injusta et efficax l6J. Hinc compensare debet: -l e pensas in medicinis peractas 2 lucra , quae ob Ocelsionem cessaverint, non quidem in solidum, uti si jam de saetosuissent acquisita potuisset enim occisus multipliciter impediri), sed pro majori vel mi nori spe eadem aequirendi II). Nihil vero tenetur restituere pro expΡnsis su neris ; elim ipsae aliquando faciendae essent: excipe si
ob occasionem necis illatae v. g. extra Patriam) oportuerit eas fieri majores; -3 aliquas satisfactiones praestare pro anima occisi, si iste emat pro se probabiliter Sa. ii, tactu rus ; bene e vim restitutio fieri po-
liquid restituere in honis alterius ordinis. vid. Supra e. 3. q. ult. Θ0ad damnum temporale praesens tantummodo instituitur quaesito i7 Communius autem docent. nihil esse dedueendum pro labore. quem oecisus ad lucrandum impendere debuisset; quia labor iste libenter et nou tanquam poeita sustinetur. Sed excipium rationahiliter. M praesumatur , quud oecisus liben-lor aliquid daturus luisset pro redemptione labori, - V. Liguo ii OP. Mor. l. a. n. 639.
278쪽
DE REGIT IONE IN SPECIE 2ITtest in aequivalenti per orationes et eleemosynas.
Diximus generasim loquendo; nam claritalis gratia occisoris obligationes considerari possunt vel relato ad haeredes ocelsi, vel relate ad illius creditores ; vel demum respectu alterius personae, cui sorte homi-eidium laserit imputatum. Hinc:0. 5. Ad quid tenetur injustus homirida erga haeredes oecisi Τn. IIaeredibus necessariis, nempe patri, matri, uxori, liberis aliisquκ ascendentibus et descendetibus σ), tenetur injustus
homieida compensar camnum emergens et Iucrum cessans, non solum quod cum
occisi vita cessavit, sed etiam quod cessa vit post ejus mortem juxta tempus, quo defunctus verisimiliter fuisset vitam suam
Icturus. attenta ejus aetate, valetudine aliisque circumstantiis; quia isti unam personam constituunt cum occiso . atque in illius jura succedunt. Non tamen damnum est compensandum per integrum omnino
nam, ut bene advertit s. Thomas , illud poterat multipliciter impedirit; sed salis est, quod eompensetur juxta spem judicio prudentis nestimandam 3). Loquendo autem de aliis haeredibus, qui
nempe necessarii non sunt, nec unam cum
occiso personam constituunt, tenetur quiadem homicida ipsis restituere lum damnum jam honis oecisi irrogalum per ciSionem, tum lucrum quod amisit ipse vulneratus tempore quo Vixit; nam moriendo transmi.
sit ipsa lege ad illos aliis supra memoralis haeredibus deficientibus omnia sua jura proprie dicta 4ὶr sed non tenetur in nostra
sententia restituere lucrum quod cessavita tempore mortis; istud enim non erat debilum reale eum defuncto ipso contractum,
Sed personale, quod landatur in industria sutura personae occisae; in illud ergo nullum ipsis competit ius, cum non censea
V. Limori. Op. mr. l. a. no: gas, et 1eqq. 2ὶ Haeredes in duplici sun differentia: alii sunt
necessarii, quos nempe testator non pol est praetermittera, uι fiunt ascendentes et descendentes: alii non necessarii. seu liberi, qui possunt praetermilli, sueeedunt lamen i haeredibus neeessariis desieientibusὶ ah intestato. ut sunt fratres, ceteri que eo sanguinei. item hue veniunt teteri, quos testator ex hola sua voluntate instituit - rit antem notandum, quod i a praesenti quaestione uxor Bahetur ut haeres neeessarius, etsi proprie non sit talis: quia vivens pertinet ad familiam mariti. et ideo necessario ab eo Rustinendam.
3ὶ Si tamen, addit Croix, uxor nupserit aeque eommode. vel siquis eidem alimenta praestiterit,huie nihil restituendum est; quia nullum reipsa pateretur damnum. ldem ditendum de filiis, eel risque haeredibus neceMariis.
tur una persona tum defuncto. item , ut docent probabilius Concina, Filii ueliis, Le
sitis, Lugo, Salmanti censes etc., neque t netur iis restituere ea, quae occisus si Viveret, erat probabiliter daturus , licet homicida haec damna praeviderit; quia sem
Per remole, et per accidens sequeretur illud damnum, cum directe non intendatur.
Quid idices) si laesus omnia ante mortem laedenti remiseriι' Si remisit dumtaxat injuriam ut plurimum lieri solet , udhuc viget obligatio compensandi damna; nam haec
duo non sunt necessario connexa, injuriam
dimittere et condonare damna ; primum praecipit charitas 3 secundum charitas aliquando prohibet, ut si laesus relinquat indigentes propinquos s5).-0uod Si laesus r misit etiam omnia damna inde obvenientia, laedens ad nihil tenetur erga haeredes; isti enim quidquid acquirunt, non acquirunt nisi per ipsam voluntatem defuncti. Excipe debita, quorum condonatio non est in libstra
facultate laesi, uti cum laedunt jus tertiit
sic per suam condonationem non potest auferre ius, quod habent haeredes necessarii ad legitimam.
Q. 6. Ouid de ereditoribus, si ea homici
R. Alii eum La yman semper obligant injustum homicidam ad restituendum creditoribus occisi, quia creditores jus habebant in debitorem , et eo per iniquam mortem expoliati sunt; qui ergo est causa moriis,
ipse est causa damni. - Alii cum Sanehegeum obligant tantum casu quo laedens damnum creditorum praeviderit;quia tunc damnum est directe volitum. - Verum Billuari ,Lessius, Salmanticens A. Sylvius et Viva
probabilius docent, homicidam ad nihil teneri erga creditores occisi , quamvis ips rum damna praeviderit. modo tamen eo non intenderiι; tunc enim eorum damna CenSEntur evenisse per accidens. Nam creditoreS
mortem respectu detuneii omnia integra solvenda sunt quibuscumque haeredibus, ut quod expendit in curatione, vel si vixit aliquot dies post vulnus, in quibus eessavit ei luerem quod suo labore aequirebat, vel in quibus eonvenit eum occisore de aliqua pecunia solve da propter remissionem injuriae. Quia hare dehita non debentur ratione alimentorum . aut ineri eessantis post mortem : sed sunt debita realia jam contraria ante mortem quae
proeul dubio debentur quibuseumquo haeredibuS defuncti, quos dum ipse viveret, habebat. ita
5ὶ Neque etiam resarciuntur damna per mortem laedentis: haee enim datur ad solam publieae justitiae satisfactionem - v. Liguori, Op. aDr. l. a. u. 630, 705.
279쪽
278 ius quidpm habent In personam debitoris ul dst illius industria solutionem oblineant;
sed nullum habent jus in actiones, quae nonnisi mediate et praeter intentionem sunt damni sita livae. Adde: in ipso lam externo nunquam datur actio creditoribus occisi contra homicidam. sed tantummodo haerodibus; at perpeιua fori eaeterni praxis . ait Bouvier, tigiιima est juris naturalis inter
Diximus modo tamen ea damnat non intenderiι; qui enim hominρni intersicit unimo nocendi directe creditoribus vel aliis, recte dicunt eommunius et probabilius cum Concina, ipsum peccare contra justitiam erga illos: cum unusquisque jus habeat ne vi impediatur u consecutione jussi honi: tunc scilicet homicida opere suo injusto externo ei Pssicaci laedit creditores, et ideo
Si 1, ad nihil tenetur; nam tune dam num innocentis pendet ab aliorum judieio,
quod oritur ex diversis rerum vel personarum vel loci vel temporis eircumstantiis. Sis, Croix, Lessius, Lo 2, Sanchez, Solus, etc.; probabilius docent occisorem adhue ad nihil tenerit semper enim verum Pst, non censeri alteri injuriosam actionem illam, ex qua provenit quidem damnum, sed non per
Se . bene vero ex errore aliorum, licet errorisis praevideatur. Hoc nempe homicidium est causa occasionalis imputationis : non vero efficiens causa damni, in quod proxime et direpto non innuit.
Quid dices si talis error non solum
Praevideatur, sed etiam intendatur ' Sententia probabilior docet etiam in hoc casu
Idem ammandum de iis. quos sorte oecisus
alebat bonis suis, etiamsi horum quoque damnum homieida praeviderit; modo non intenderit; eadem im semper ratio turrit, nempe paulaer nullum commutativae justitiae jus habet, ut ego non ridam ejus henefactorem. Unde tunc tum neque directe elus lactionem intendam, seque mea actio direste in eam influat . ea laesio Donnisi uti acee soria ex homieidio sequitur. 2 V. I.ignoti, Opus Mor. l. 3. nu. 635. M 1eqq. ain cod. poen. Alb. art. 268 , et B q. - Et Ediet. 16 dee. 183T. εὶ Hane quaestionem fieresolvit Bouvier: a qui ex industria lingunt infirmitates, aut eas graviores faciunt, non statim damnandi sunt ad restituti nem: nam l. raro deeipiunt realiter memhra e silii returionia: 2. saepe sunt in hona side. et in tali ad restitutionem delerminari non pos em; 3. Contendi potest, juxta plures, eos contra justitiam
commutativam non pectare. quia, seipsos solven
homicidam nulla restitutionis obligatione
leneri; nam quotiescumque aetio ex se, vel ex suis circumstantiis non causat proxime
et immediale imputationem, intentio prava
juxta doctrinam communiorem non et sicit, ut sit injustum illud opus, quod de se PX-terne et graviter non est injustum respectu
tertii. Nempe imputatio homicidii in talem
perSOuam non necessario sequitur, adeo ut
homicida esse non possit persona alia ; illa ergo imputatio cum tali homicidio patrato nonnisi remote et per accidens iungitur. Sane tota imputatio pendet ex judicio aliorum putantium ob extrinsecus ac labiles conjecturas ipsum fuisse homicidam: undosi damnum evenit, est remoto et per accidens. Excipe si ideo praecise quid ipse laciat, unde alii naturaliter id colligant: v. g. si vestibus alterius indutus occidas. Et ex his resolvitur illa quaestio, an Sei licet qui militiao cum sint eonscripιi, Se impotentes reddunt mutilatione, vel mendaciis, aut fraudibus magistratus decipiunt, et sic alii in ipsorum locum quaeruntur, te neantur istis restituere' Videtur probabili ter negandum: licet enim peccent tum in seipsos se mutilando sine causa, tum contra justitiam legalem gubernio non obediendo. ae ideo gravissime puniatur ex decreto sseptem. 1825 ari. 1. I); non tamen videntur teneri ad restitutionem, quia non efficaciter in suunt in alios vocandos, sed Solum in se eximendos; deeeptio enim directe ac Per se non inducit magistratus ad alios adscribendos. Neque si deprehenduntur, ideo in ipsorum loco appellati dimittuntur, vel aliqua compensatio imponitur illis tribuenda l43. Aliter esset, si vel medicos vel magiStratus corrumperent, ut ab eis invalidi
declarentur; tunc certe tenerentur ad restitutionem.
cunt magistratus ad alios in militiam adgeribendos. non aliorum malum intendunt. sed tantum suam liberationem. Hare posterior ratio quadam probabilitate non earet et inservire potest ad mitiorem deeisimem imponendam quando uon alia suppetit via. nee amplius oblineri potest. Nos autem, Printi piis strietis inhaerendo , arti tramur quod qui fraude et mendacio deeipiunt magistratus. veI Pecunia aut aliis viis iniquis eos eo rumpunt . et obtinent ut eontra Iesum iustarum dispositiones . a militandi netessitate liberentur, atque alii pro se ipsis appellentur . contra justiliam peceant; eertum est enim alios juvenes jussiri elum habere , ut sie non deeipiantur nec torrumpantur magistratus. Ergo, ele. Deleelu ju enum sic e xemptorum eorum e parentum qui njustam hujusmodi exemptionem obtinuerunt. totum damnum hine illaium reparare debent magiμtralus corrupti secundum regulas . . pro cooperantibus ad aetionem damnilioeli am h.
280쪽
DE BESTITΠTiores in SPECIE Q. 8. su Ileeat Oeeidere facinorosos bono publieo noaetos' n. Erat Ualdensium doctrina reipublicae
non licere malefactores occidere: hanc moderni nonnulli, duce Becearia, secuti sunt, qui sub mentito sanae philant piae prae- toxtu, clamitant mortis poenam busto societatis non esse necessariam , imo iniquam , ideoque non licere. Verum homines facinorosos publica auetoritate occidero fas esse domostramus: - 1 ex veteri Testamento :malefieos non patieris vipere, ait Dominus:
ex dure Canonico, ubi dicitur non imputandum fidelibus , qui eae oscio aut tormcntaeaeercent aut capitalem sententiam feruntiat; item ex iure civili );-4 ex universali gentium consensu; siquidem penes omnes p pulos majora crimina poena mortis mulctari consueverunt ac consu Seunt; -5 ex ratione: nam pars noxia loti communi tuli, licite abscindi potest ob conservationem totius, quum pars Sil propter totum; sod quilibet homo est pars communitatis: Prgo si communitati sit noxius, poterit licite oecidi, ut bonum commune conservetur. Adde: nihil magis facinorosos avertit a criminibus
quam metus mortis ; ergo si efficacitor societas vult suo bono providere, hoc remedio necessario uti debel-Quod autem seo. Iesii homines magis tenerentur si seirent,
se perpetuo damnandos ad poenas durissimas , salsum est: et ii salto parta qui conlroppa evideneta, glaech h quanti sono i coli.
gione d chiara ad rem ei. Tu pari illi: clii vive puli sperare gr. Zia per mille gui Se ,
ti la loro galera' sospinti per lo piu dulla
loro miseria ut deliito portano Illa pena nο- me gia insanie por Seelleraggini, mani glainctillito at lavoro, e vita gia usa agit flen
Diximus publiea suetoritate', ait enim Doctor Angelicus: oecidere malefactorem lici-fum esι in quantum ordinatur ad salutem totius communitatis; et ideo ad illum solum pertinet, eui eommiιιiιur cura communita- 1J Exod. 22. 2J Cap. 13.
ιis eonservandas 6 . Ubi notandum, nomine publieae auctoritatis, non qllam clim lituiniselligi; sed quae societati Politicae completast nulli subordinatae Praeest, ut nox
in regno; nam Supremum jus nonnisi su premae auctoritati convenit. II inc qui praesunt aliis communitalibus etsi num rosis, sibi subjectos corrigere P0sSunt poenis ordinariis praeserv:itivis; non tamen pure vin. dicativis atque exterminantibus. Quamquam ipsa suprema auctoritas oriadinem justi judicii servare debet; cum agatur de re gravissima ipsi a Deo communicata ob solam neceSSitatem. uine non potest lex saeuitatem tribuerst marito, ut u-axorem in adulterio comprehensam oecidat: tum quia ex juris regula: non est sinIuliseoncidendum, quod Per magistratum publiee potest impediri; lum quia nisi urgeat
gravis necossitas, nemo est inauditus clamnandus aut impoenitens occidendus. Undo damnata est ab Alexandro Vil haec ne is propositio : nou peceat maritus Oeeidens propria auctoritate urorem in adulterio deprehensam. Non tamen nPgandum hanc oecisionem remissius puniri; quia haec plerumque censetur commilii ob vehementem irae motum, qui volunturium minuit ac suo voluti impetu hominem aliquatenus vincit.
0. 9. In liceat principem tyrannum iu tersicerest R. Semper an princeps PSt in possessio isne regni t sive illud usurpaverit expoliandi legitimum dominum; sive justo litulo illud possidρat, sed .iniquiter rugat, Ecclesiam. vexando, ejus jura invadendo et alias injustitia; et immani latos xercendo , obligantur subditi ei Oh diro in Omnibus robus licitis lT . Nec obsibi, quod injustus sit ac
perversus; servi, vit Petrus, subditi estote in omni ιimore dominis, non tonium bonis
ει moderatis, sed Hiam discolis 8 . Uudud. Λugustinus dicit , Dominum uare regnum terrenum et piis et impiis, s leui ri
subditi hisce dominantibus Obedientiam negare neqvdunt, tanto minus eoA vita vi lyossesbione regni privare possunt. Adde :si licitum osset eos oecidere , nulla foret principum feeuritas, nulla reipublicae quieq; quia quisque Semper autumare Pos et, On- sum necis adesse, ut observat d. rhomas il0 .llinc concilium Constanti ense sess. 15 naue
Audisio . Iuris naturae et gentium privuli et Pt bilei: vhi de revolutione. 8 l. Peir. 2. is De et v. Di i l. 3. e. 21. 10) De regi m. Prine. Θus 2. l. i. e. s.