장음표시 사용
281쪽
2M TRA . vll. DISP. II. propositionom : quilibet tyrannus potesι eι debet licite et meriιorie Oec di per quemcumque Cossaltum suum vel subdisum, damnavit tanquam haereticam candalosam eι ad fraudes , decepsiones . mendacia , prodisiones , perjuria vias dansem.
Ouid dices) si regimen principis sit eaecessive tyrannicum ' n. Cum d. Thoma: si :id jus militi ludinis alicujus perline ut sibi singillatim providere de rege, non injuste ab ipsa institulus rex potest destitui, si potestate lyrannice abutatur; cuni pactum Spires ulu multitudinis fideliter gubernandae
non servetur: Ric Roniani Tarquinium su-γerbum, quem in regem Susceperant, propter ejus et filiorum tyrannidem regno He- Corant. Si vero non adjus multitudinis, sed ad jus alicujus superioris pertineat provid re de rege, tum ab eo expectandum eStrem dium. sic ludaei a rege Archelao vexati ad Caesarem Augustum, a quo ille dependebat, recurrerunt. Quod si neque ad mulli ludi uom n Pque ad alium Superiorem Pertinet providere de rege; cum indepondenter ab illis regnum habeat, ut ordinarie contingit, tunc eι si princeps perversus ae popuIus gravatus esset, tenetur tamen populus obgequium, obedientiamque illi praestare, cum sublidi nunquam jus habere possint de rebus gestis principis judicare, et tantomim s eum damnare ad vitam aut regnum
amittendum iij. Et nimis perniciosum fuit hac de re principium Gersonis, qui ausus estnSSerere, quod monarcha potest legitime aiola natione judicari, si regnum injuste regal; num hoc modo duae in regno essent Fupremae pol ea tales, unde enormissima e- Venerent schismata regnique desolatio 2)In eo igitur casu recurrendum esι ad Regem omnium Deum. qui est alutor in opportu nitalibus in ιribulatione; uu enim potentiae subest, ut eor tyranni erudele eonrertat in mansuetudinem secundum Salomonis aen. tentiam Pron. XXII, l: cor regis in manu Dii; quocumque voluerit inclinabit illud. . . . Sed ut hoe benefeium populus a Deo conse qui mereatur, debeι a peccatis cessare; quia n tillionem peeeali, divina permissione, mpit accipiunt principatum dicente Domino
quod regnare facit homi usem hypocritam Propter peccata populi: toll-ndu esι igi-
ιur culpa,uι eesseι α ιyrannorum plaga i5 . Quid iquaeres si ιyrannus nondum sit in pacifiea regni possessione' Esto quod tunc non sit ei obediendum, quia nec Vere Superior est, nec ullum jus habet dominandi; ut- tamen non ideo licet ipsum interficere, cum malefactores Oeeidere privatorum non sit extra casum personalis aggressionis. Neque privatus quisnam praesumere potest bane auctoritalem sibi a republiea commissam, nisi expressum habeat indicium; secus nimium frequenter evenirent in societate perturbationes, subversiones etc. l4 .
Dicta de homicidio . cum proportione in- tolligenda sunt de injusta mutilatione ac vulneratione, de qua agit etiam ius poenale Neap. art. 356 et sqq. 5 . Ad homicidium perlinent etiam bellum , sulcidium , duellum, abortuo atque aggressoris occisis.
8uperiorem minime agnoscentes: ex quo Patet discrimen belIi a rebellione, Seditione et duello. Duplex est bellum: uliud defensivum ad propulsandam injuriam ; aliud offensivum ad obtinendam satisfactionem pro iiij uria. II. Ad 2: Bellum est licitum, si juste adsint eonditiones. n ne Abraham in Lege naturae bellum gessit, et ei a hello redeunti benedixit Melchised steli Sacerdos Dei l8l. Nonne in laege scripta Deus ipse bellum probavit' s). Nonne Christus in Lege nova laudavit Ceuturionem, qui erat militia' addictus 0JΛdde: tenetur procul dubio Princeps subditorum suorum vi iam utque Suh- stantias tueri ac regni jura curare; ut qui id saepe non potest peragere, nisi hullum gerendo; cum altiora desint tribunalia, ad quae recurrere queat, nec ita fastile ac Sein per aliis Principibus quaestionem remittere
Diximus si justae adsim conditiones , quae porro sunt: - 1 ut geratur auctoritate Principis, Reipublieae vel Magistratus nullum lignoscentis Superiorem privatus enim ad propulsandam injuriam in promptu habet iudicia 2 ut adsit causa graviS, V. g. necessitas boni communis vel quietis pu-
6ὶ V. I.iguori, opus uor. l. a. nn. 404 et eq lizi dite dictum vel per antiphrasim . quia nihil habet helli eu amaeui: et pol iug a belluta , quia uti immanis hellua homines de Orat.
282쪽
DE RESTII UTIONE IN SI ECIE 28 ita istae ponsPrvandae, coercilio p reuollium . di sonsio innocentium utc.; rum Pnimo bello tot mula et rorpori ot uni mare Pro veniant, illud non nisi in extremis tendandum psi: undo Augustinus rota ins in iure ait: paeem de, ι habere noluntas. bellum necissuas il ; -5 ut recta hu alur tui titio, id ost non odium, non amor ptirtium, Bian invidia vel inanis gloriae rupiditas imperium dilutandi. Si bdsint duae priore, oi desit lortia, ex bello non oritur obligatio restituti nis; quia adest causa, licet do sietat in mo
Ex his patet, teneri Primipem antequam bellum incipiat, diligentissime curare, ut certus sit de ejusdem justitia et gravi causa. Et ideo haec quatuor praostare debebit: - non tantum perilos, sed etiam honos consiliarios sibi adsciscere; - 2 non tantum consiliarios, si d eliam diversos ThΡΟ- logos interrogared justitia lipili ssecundum leges Evangelicas; - 1 coram Deo rem totam a se ipso allente perpendere, et Slatuere quod in tremendo suae mortis puncto secisse vellet; - 4 allendere, ut omnes li- here ad se perveniant. et non imp 'diuntur, vel intervertuntur literae set instructi in 'S.
Quid uero diecti si etiam his posiι is,
Princeps non habeat nisi opinionem probobιιem pro inferendo bello alteri Princi . qui Regnum jum bona fide possideat 3 Cum Bilis
luari, Tamhurini et e. nobis longe prolin bilius est, quod tunc princeps non possit hollum indicero ; cum enim possessio tribuat jus certum in rem possesgum , n quit eum Possidens possμssione sua εxpoliari, nisi certo constet illum injustse retinere. Addutot nagilia e bello provenientia. Adde ipsam capitis sententium . quae in adversarios milites profertur; quae omnia sine cer-lo jure fieri ac permitti non possunt. Q. 2. Ouid agere debenι miliιes dubiιantes de iusιiιia b ili' R. Vel ogitur de militibus subditis; vel non subditis; vel de conduelis. Si l, tenentur milites obedire Principi jubenti, donee de holli injustitia sint certi;
subditi enim lenentur obedire ubi precatum non Pst certum. Deinde in pro Silo casu bellum praesumere debent tanquam juStum;
l) Quoad hellum ad nationalitatem propriam
Theologia Moralia. Tom. ILpυSSSidet num De jus superioris, ita uι. uoc in tu Augustinc . soriasse reum regem fu-eiat iniquitas imperaudi, innoce utem aurem militem Oflendat ordo serviendi N . Si 2. non debent militare, nisi certi liant de belli
justitia; cum enim agatur dis damno tortii et quidem gravissimo, nequit illud Didonitu ferri antequam constet cles injustitia possidμniis. Si 3, vel jam era ut conducii auto bellum induclum, et idein dicendum ac do subditis; vel poSt, ut valet quod de nou su,
Q. a. An principes catholici possint iubella voeare in auxilium haereιicos, vel etiam gentiles Ιἰ. Est sontentia, quae id absolute nogantoli illud Exodi; cave ne unquam eum hiabita toribus terrae illius jungas amiculas, quaesivi tibi in ruinam l4J. Si d sententia est, quase docet id per se licere; et probat. exemplo Davidis, qui se Philistaeis adjunxit: ut hapc si speculativo consideretur, est proba bilis. Sed in praxi videtur omnino tenenda
prima ; vix enim credi pol si nulla esisse Duentura damna ob communicationem illam: et in hoc etiam secunda ssententia consentit, ait enim plorumque esse illicitum per accidens Ob scandala et damna Religioni immini ni id. 0. Quundo Princeps eι Duees ita bella ι
R. 1: Principes tenentur, quando mili litibus stipsendia debita non persolvunt: tunc debot videlicet compensuro damna et ipsis militibus et aliis qui a militibus ipsis damna acceperunt; cum horum omnium illi sint
causa illi usta et cmcaciter moveris.
R. Ad 2: Duces. tribuni, centuriones alii que ossiciales tenentur Bd restitutioiarm : si pauciori fi liabeunt milites quam exhibent in stipendiorum solutiune , ut cum a commissuriis lustrantur copiae, ipsi non mitiles sub habitu militari vhi liis eundem militem
pro innient; quando commeatus currae Pra
secti dant mili litius cibum v l Polum corruptum, ex quo morbi orinnlur; a quando in transitu per regiones necipiunt Pecunias a variis pugis , ne hic vel illic pernoctent: vel quando uni militi dant plures syngra-ptias ad domos diversas: vel stipendium mi-diseorsi morali ad tuo dei militari. Torino. 1821 cespe las. Dubiti conseientiae militaria. eis. Ne dio . 1643 - IMMorso a diunganno dei guerris rimpii aecompagnato da quarta rima in uine dea guerraret ini in A. D. S. G Miaden a 1ην. lip Leti - ιε - ll. Auditio, La reiae Basilina ui perstai. a. c. at Cap. 34; illius, id est terrmi Chauaau . ubi iacto e ui.
283쪽
llithus dohilum subiralaiani, et permittunt, ut isti tib innocentibus extorqueant; nam
tunc ipsi mali ansam darent silo. 5 Ad quem pertinent bona hostibua erepta, eι quid dicendum de repressaliis at-gue praedis pli. Bona immobilia ex lege belli tedunt Principi aut Reipublieae ; mobilia de usu fiunt capientis , nisi consuetudo hab'al. ut pars cedat Principi aut eommunitali i2
Ad repressalia quod attinet O , haste licita
sunt, cum sint quaedam compensationis ac belli species', si lumen: l constet cives dite rius Reipublicae secisse injuriam 3, 2 si illorum Superiores rogati recusent administra-rse justitiam , 5 si Principes supremus, Gusa eognita, id concedat; 4 si non inseratur plus damni, quam satissaetio roquirat: 5 si non committantur in ecclosiasticos 4 . ita
communiter 5)-- Tandem quoad praedas
dicimus: militibus eas propria nuctoritateugere non licet, cum ipsi non sint domini, sed simplices executores: quar quae Surripiunt, resti lustro lonentur. Hinc ipsis dicitur: eoni nil estote stipendiis sestris s): et hac in re dolinquenios in iure pn n. militari Neap. art. 452 morte puniuntur Tὶ. Licet tamen eas agerP, si logitima adsit por missio; potest enim princeps haec bona ipsiq concedere. sive ut minus gravetur ne rarium pu-hlicum, sive ut militum animi magis incilentur,sive ut qui prae aliis pericula sustinent, prae nitis de commodis participoni. Parvi nutem refert sive ab innocentibus sive a r is praedas decipiant; modo sint inimici. Ceterum quando urbs datur nil praedum vulgo ol saeeheqqλὶ semper excipiuntur monasteria. ecclesiae, ac loci pii ex communi jure.
An quaeres) Iieeat hostes deripere, vi fa-eiIius vineantur' Licet utique uli insidiis ac stralpgomatibus , modo absit mendacium: sie licet iugum sngore, uti hostium vexillis; haec enim non habentur ut proprie dicta mondacia , cum P0ssint praecaveri. Esset
autem ex communi sensu contra jura bollia quas veneno inficere , innocentes directo occidere, quo nomine Veniunt pueri, muliores, SeneS, peregrini, clerici, rustici, ainuo
Quid quaeres) de militibus, qui castra
deserunt sine causa2 Peccant graviter, Cumcid line stipendio conducti si ille et injustitiae rei fiunt urga Principem, ac nempublicam tot gravissime puniuntur , si capiuntur i8 . Non tamen videntur obligandi, ut ad vexillacito redeant, si inde timeant gravissimus poenas ; quia nemo videtur ultro teneri solisdem subjicere, ut ait Bouvier.
n. Absque divina auctoritate nefas ostseipsum directo interficere: est contra Stoi- OS , quorum errorem plures ex modernis pseudophilo ophis instaurare conati sunt , praesertim Montesquicu. Rousseau, Volta ire et . id sane repugnat charitati erga seipsum, pt PSt injuriosum tam Deo, qui solus est directus et absolutus dominus vitae humana '; quam societali et Reipublicast, quae injuste per silicidium privatur sua parte Qu
lur genorali illo praeci pto; non occides. N que enim, ait Λngustinus, qui se occidit, α-
iud quam hominem Oeeidit ): et liaeres i69 inter haereticos rocon set Circumcelliones, qui insunt seritate se ipsos occidebant, et alios ad id inducohant. Id ipsum eruditu probat muro suo Pl. Episcopus Molli in suis Theorematibus. Vel ipsi gentiles lianc injustitiam dotestati sunt; audiatur Tullius :piis omnibus retinendus est animus in custodia corporis; nec injussu eius, a quo illa
vobis est datus . eae hominum vita migrandum es ι, ne munus humanum assignatum a
ij α Quaestio est: an si ei ves nostri dam uim In- 4ὶ Non abs ro pia quod Carolus N. Habet ca-
gens tempore belli Passi sunt. his restitutio quae- μι. Reg. Franc. T. 2 col. 190: novimus multa clam a Republica debeaturρ Vasquius in eontin- regna ri reges eorum Promerea cecidisse, quia versiis illustribus negat ea ratione. quod ius belli meierios spoliaverunt, resque earum vastuD in permittat. Sed Me recte absurdum . duit Gro- r iant, tilienaverunt vel diripuerunt; Episeopis et eius: ius enim belli ex sui non quoe emibus β- Saeerdotibus. atque, quod massis, est . Ecclesiis Nnt. 3ed Due hosti Noeent. Eryo omnino reliqui eorum abstulerunt, et pugnantibus dederumr qua et vos debent refundere damnum. φMul ex e meia propter nee fortes in bello , nee in fida stabilea
mbus unus vel alter extra ordinem passus est: ex fuerunt. nee vieιores extiterunt.
eadem ratione. Oh quam eontributio siori solet ex illi Cap. unie. de injuriis in o. ιερε Rhodia de jaelii, si unius merces in mare. 6ὶ Lue. 3. Tin cod. Alli. Art. 321, et seqq.
Proj Plde sint, ut aliorum req salventur .. Η ino - Ri Reus autem sit injustitiae erga pri a tum qui eius. I rueleel. Aead. in Hussonis Grotii libros de rastra de erit si sit illius subsit luius , casu quo sere belli et paeis. l. a. e. 2D ST. 8. ideo alium substituere teneatur.
23 l .. 2. inst. T. 1. S 17. ibi V. Liguori. ορ. Hor. l. a. ian. 366. et seqq.i3 Represqalia sunt rei onlio personarum vi, vel lo) 2. 2. q. 74. a. d. si1ὶ L.4.de civ.D. 2.20. rerum inimicorum . quae ea u vel de industria in 12ὶ De R pubi . l. si V. Tapa relli. Soysis Te- mauus alterius pariis perveniunt. Or, n. 270, ubi reseri illud Socratis tu Phaedoue :
284쪽
Hinc Ecclesia, cui jus poen. consentit i
privat silicidam sepultura Sacma , ut videre est in nituali R. 2j. Quae lamen poena eos non complectitur, qui furore, amentia aut Phaniasia pergravis imam animae tristitiam turbata. vitam sibi eripuerunt, vel qui ai te mortem doluerimi M.
Quid dicesi si de suteidio dubitetur Vel
dubium est, utrum quis deliberate, an iu-
deliberate sibi mortem intulerit; vel dubium est utrum ille a se, an ab alio fuerit interkclus.Si 1, in praxi erit sepultura Ecclesiastica privandus; nam opus externum Sem per praesumitur voluntarie positum , nisi certo oppositum constet. Si 2, nequil eadem privari; nequeenina crimen iam graVe praesumitur, nisi argumenta adsint, et iudicia manifestissima.
u. 2. An liceat mutilare seipsos 3 2n. Negative: nisi ad eons ruationem totius corporis sit neeessarium: idque etiamsiti ut ad conservandum castitatem et si duu-das tenιυιiones. Solus enim Deus est vitae humanae dominus absolutus et directus; homo vero non habρt, nisi convenientem usum. Diximus: 1 nisi ad eonserτationem ιotius eorporis sit necessarium; cum Enim pars ordinetur , ad totum corpus conservandum ,
tali urgente necessitate, poterit utique men hrum n liquod resecari: hinc licet probabialius sibi ubscindere manum calena ligatam ad fugiendum incendium, aut ad vita uda in moriem a bellua vel lyranno inserendum; ita Billuari, Croix, Lugo contra alios; -2eliamsi sitaι ad eonservandam eastitutem eι lens
ιiones superandas', quia hoc remedium nonost v bsolute necessarium. cum si ut ulla ni
dia. imo neque utile , uti docent Ba Silius , Chryxostomus et Augustinus , cum potius ien latio fiat vividior et facilis desperationinoa riamo qui posti duilli Dei quasi sentimile ;
Idi m Syn Diare. l. v. e. 7.i6ὶ Omnium maxime eulpandi qui saetitiem in
se exertent, ut ab ossiciis solvamur, F. g. ne adscribantur militiae, vel ut mutilato eorpore largi rem stipem aecipiant, etc. T Lirum autem neeessaria ad vitae eonserva
iionem remedia negligere dieendi sint qui nimis li- denter in locis dime illimis eι arduis iter laetunt,
venantur. natant, herbas colligunt. ligna vel fron- de' caedunt, arbores perliea eontuli unt atque flagellant, lecta reliciunt, non ita facile est definire :MSus enim, indoles , cautela ac cetera hujusmodi
illicere p05s t ut pro ipsis uultum Periculum ait
via aperiatur; privatio enIm generat appetitum: aliunda peccatum subjacet volunιuli, ut ait Angelicus si non corporis ineuibris.
Ex quo putet quid sentiendum sit de puerorum eviratione ad vocem conservandam,
licet consentiunt pueri, et absit periculum mortis: id non pauci permittunt ex conSuetudine, ut bono, quod ipsis pueris obvenit; sed vicit opud plerosque , uit Benedictus X lV, t sacta est eommunior opinionemni );
nam conservatio vocis non est bonum lauti momenti, neque conduceus ad totius cou- Servationem, ut liceat quod tantopere natura reprobat 6). Art. 301 iur. poen. Neap. sic huboi: ali missalto di easιraιura sostgiace aι 4.' grado de lavori foretati-Se ne stasequi ια la morιepria det ιermine di 40 si orni, it eo evole stagiaceru ulla morιe. Q. 5. Quibus mediis tenetur horno vitam sibi servare pli. Tenetur mediis ordinariis : qui enim lenetur ud sinem, tenetur etiam ud mydia quae Sunt sucilia; secus idem esset ac sibiniora litur mortem inferre iri. Sed non tenetur u dextraordinaria, nisi Pjus vita bono cominu ui sit omnino conducens ; hinc non tenetur quis abscis, iove cruris, vul ulla ejus leni goneris op ratione dolores nimis uir es usserente, vitam sibi servare; cum id sit extra communes vireS positum. Eo iu
Q. 4. Quid de uigiliis , macerationibus ,
aliisque poenis, quibus indus re sυlens chra si iamιε perseelionis studiust R. Poetii tentiae istae liuent, si PYcercu-antur consilio prud sentis Praetuli vel Consessarii et justa de causa , hoc PSt ad
corpus in servitulum unimae redigendum ,
aut nonnisi remotum. Item dicendum de excurso ribus, areonautis ac tire uiatoribus, qui miros sal tus ae dissicillima lentamina agunt. item est tum de illis qui, validis veniis insufflantibus. aquis se committunt audacter: lum de illis . qui ingevtia pondera sustentant, atque humeris serunt. etc. Quidquid sit, acriter sane sunt exprobrandi leis
merarii illi ausus, ae illa stolida periculorum aditio. quae vel ex petulantia, vel ex vana sui osten latione, vel ex indigno quaestu, in juvenibus maxime . procedunt. Quibus lit, ut qui robustissimi erant, per illam improvidam agendi rationem nec sibi nee aliis amplius prodesse valeant. U. Sa .
guori, OP. Hor. l. 3. nn. 30, 32. 372 - it. diei a Toni. 1, ubi de Obligationibus ni dicorum. 9ὶ Quomodo hae in re se gerere debeat Conses.sariuΑ. id. Canelociere. Piniam ιi, Scariam elli, Sules, etc.
285쪽
tentia, ea soporo ιicite et cum merito feri Posse , ut loquitur Benedictus X lV lj. Si
. nim licet labris serrariis vitam sibi minuere laborando quotidie corpore prope ignem, at quo non pol si non notabiliter consummari lium idum illud naturali , quo tam indiget vi in hominis: si licol studiosis sanitalom sibi labefactnro uis scientias addis cndas; si licet militibus Θxponere vitam lottierumnis atquo mortis otium periculis, cur non lieobit religiosae porsoctionis Imatori-hus austeritates corporales amplecti . ut rebellom carnem in Servitutem redigere valeant 'Neque dici potest, qui ita agunt, seipsos
directe oceidore; nam carnis lanium rebellion m directe cocreent et ollauenem illius concupiscentium . permittenti s indirecte , ut objustum fini m hujusmodi vita sun aliquanti spor imminuatur. - Λliud profecto est procuraro diro ise ullast imminutionem vel mortem sibi positivo inferre; ot aliud illam por mittere vel plus subire periculum
ob iusiam causam G3. u. II. Quid est duellum N '
Il. Duollum graeca voco monomaehia di- elumi deii nil ui: pugna inter duos vel pauros prirata auctorittite eι eae condieto inita cum poriculo Meisionis, mutilatinnis relvulneris. Dicitur: - l pugna inter duos vel Paucos, ut distinguutur u hello , quod estantillorum contra multos; - 2 privasa aue toritate ; duollum senim initum auctoritate publico. qualo fuit illud Horatiorium rumtCuriciliis in historia profana, ol illud Davi. li A cum giganto i,olia in his loria sacra, li- Citum Esl; cum paucorum pugna non minus licita sit, quam mullorum: imo do id orando, quia priveorum eaede finitur bellum; 5 eae condi 'o, quod indicat locum ac tempus: sicque distinguitur a rixa . quac nonhupponit pactum ullum pras'c denS;-4 cum
sὶ De canon. m. l. . t. 29. n. g. i2J V. Limori, opus i Dr. l. 3. nn. 399. et seqq. at Sess. 25. e. 19 de R. 4 Benedietus xlv Bulla Draestabilem quinque propositiones damnavit eirea duellum: has retulimus Tomo l, ad Appendicem ullimam. 5ὶ V. Sentit, Ter remi. ι. e. - Pensieri di tin linIiro credis te. Mil. pag. 233 - Gerdit, Dyere Tom. 3. labi suse, ne solide pro more - Berinxier, Irizionario, e ee. - voeab. Dupllo - B Ri. Det duello consequenta dei lyar sistema u 'onor militare - Ei opus nostrum. Ethices seu philosophiae mortilis elem nta, et e. ete. Ille notat Gur1: - 1 tinti licet ii uellum suscipere da lege , rit uno vulnerato , aut rerio numero Irtuum ei impleto, pugna et Rei; tum quia elium itili se est iniri linum vulneris telliolis periculum: lum
si tuom in rondam inepta', uti quae fiunt virgis vel levi baculo. Duullum aliud solemne est, aliud simplex. Primum iit adhibita forma circa tempus rei locum, assumptis etiam testibus, sive, ut V ant, patrinis. Socundum absque dictis
0. 6. An duellum sit licitum' R. Dia 'llum, sive solemn Rive simpleX , si prorsus illicitum, intrins o malum et mortule : est contra Hob sium aliosque PsPudophilosophus. Nemo sane potest si . . PSum privata auctoritate exponer periculo imminis occido nili usti mutilandi: ius enim necis nonnisi Domini est. ne illis, qui Dei vices gerit. Dusellum jus Dei usurpat, Societalem offendit justitiam laedit, rationem insultat, mores suo vertit serocitatem si viri, leges omnes pessumdat, religionem conculcat, unimas p mil. Quare Tridentinum si ristitor ait: detestabilis duellorum usus, sabr
eunt8 diaholo introductus, ut cruenta comporum morte finimarum etiam perniciem lueretur . eae ehristiano orbe penisus eatro
minetur la). - Addimus Alexandrum Ulldamnasse hunc n. 2 propositionBm: vir equestris ad duellum pronoeatus potest illud acceptare, ne timiditatis notam apud alios 'incurraι- Quod valet sex Benodicis X lv . litot nil unde sycio et Mustentatione Privaretum, et ii et certo sciat pugnam non esse Reeuturam, utpol ab alio impodiondum; et licet id faciat mi bona conservanda sy' n qust enim sunt facienda mala Sub quacum-
Si dia sellum suseipiatur Id vpritatem Indagandam, ad justitiam vel innocpntiam delegendam. indueret elium malitiam super
0. I. Quaenam sunt poenae contra duellantes statuta γ
quia Clemens VlII prohibuit etiam duella non satalia, tum quia istud duelli genus Mandalum errat,et duellis satalibus oceasionem praebet; 2 non litet duellum suscipere, etiam auctoritate publiea . ad noscendam veritatem, ad probandam innoeentiam, nee ad finiendam lilem privatam, quia non est medium ait hos lines ordinatum. Nee cogi potis lut rei nil duellandum, spe etiam vitae victori suturo data; - 3 licet pugnare tu duello ad meram desev sionem. etiam arma aeceptando ab adversario. si mors ab ipso intentetur nisi pugna acceptetur. nec adsit alia via poriculum murti* proximum e adcndi; sed non licet se conferre ad aliti in locum, aut indicere ad defensionem aliud tempu- determinatum: quia luite duellum proprie dictum e et non
286쪽
DE REST1TUTlOIE IN SPECiE 285 contra duossanios, Pliam dii 'llo non secuto, si carceris di lentio ad annos pilires avi pauciores pro circi inlantiis cum interdic. tionis omelorum publicorum, et amissionumnsionum D muneratoriariim durante tem
Pore carceris cum duobus ad quinque annos Sequentes, prout judicibus vidi hitur l). R. 2: Iur0 Ecclesiastico irps poenae fila tutati sunt in Concilio Tridentino. - Prima Est excommunicatio ipso laeto incurrenda,ilein Pontinoi Maximo reservata ex nulla Illius ei Gν Ll 'm 'ntis Vlli an. P,92ὶ, quam incurrunt otium patrini: item duellum consulentes, favorem eidem praestantes et locum exhibentqs: item superiores, domini, magistratus qui illud permittunt, cum pos sint illud impodire: item spectatores, Donquidem qui obiter transeundo casu ibi reis periuntur; sed qui de industria spectant otyropria pra 'sentia duellum quodammodosovPnt et approbant. atque duellantes ipsos
inflammant 2)- Secunda est proscriptio
omnium bonorum eum perpetua infamia ;haec tamen mona non amplius viget. - Te tia est privatio sopiat turae Ecclesiasticae .
si duellantes in conssicis ipso decedant, etiamsi ante obitum dederint poenit nilao signa: imo etiamsi mira lorum e siletus Sacram ntia muniti deresserint O . vii praecipit Mnescius XlVBulla Delestabilem. Adverisendum tamen poenas hujusmodi non incurri, nisi ob duellum stricte sumptum, id est de eondieto, convenio loco et
temporρ; non vero ob conflictum quemcum
qian improvisum , qu mvis pugnantes ex odem rixae impetu Id locum uliquem id
neum ex aequo perrexerint. prouideclara.
vit S. Coneilii Congregalio5 Oct. an. 1744.
Q. η. An promeans ad duellum teneaturresιituere, si prouoeatus occumbat γR. Negative: provocans probabilius non len tu r restit uere, si provoca tus ocrumhai; licet enim peccaverit contra charitatem Provocando, non tamen peccavit contra justitiam pugnando nisi illum induxerit vi aut
gravibus minis, sicque quasi Cougerit . Nam Statim ac constat provocatum libere accep- lὶ Quoad Cod. pom. Alb. Vid. art. 632 - C.
A. poen. P. 1. 14s. 2J Exeommunieaiionem iam prineipales quamr perantes incurrunt, etiam duello non Iio V. ι .iguori. ορ. Mor. l. I. n. 220; et Homo Ap.
iaὶ Hoe ultimum tamen observat Alasia , non esse usu reremum in omnibus Dioe e thus. 13 V. I.iguori. Uy. Mur. l. 3. n. sas. 5ὶ v. l.iguori, is. Mor. l. 3. nn. 394 , et seq. 6J Duando pomi agitur de poenis et irregulari. ale. utique rim diiudieanda est auxia praxim s. I ueuitcutieriae. Al hodie uoti ita , si de peccato
lasse dii Pilum, vi omne nd in vicom si hi suis
trultatem facit; ut volenti nulla sit injuria damnosa lil.
Idem d icendum est de invicem rixa ntibus.lmo si, duobus rixantibus . ultro quis o currat ad rixam impodiondam , si pt ipse occidatur, rixantes prineipulos ad nihil ionentur; quia, ut ait Alasia, illius homi fidii
non efficax causa suerunt, Sed simplex occasio.
S tu. De aborιu 5 . 0. 4. Quid est abortus , et quais peccatum' R. Ad lo Abortus definitur ejecito Defus
immaturi. Quare ad abortum requiritur . ut in ius eoneeptio, et animatio vere prae-resserit. Foetvs autem ex communi Docto in
ruin et antiquorum phrsicorum sententiis , alquq ox praxi tam s. Poenii 'ntiariae, quam sori dicitur animari spatio 40 diserum si ma- sevius. 80 si foemina.- Sunt tamen mediis i. qui hodie pro certo habeni ex innumeris ex rimentis metum, nulla sic in sexus diis stinctione , ab ipsa conceptione animari,
statim ac nempe ipse incipit formari 6
quod quid om sere statim a coitu evenire censent h. uinc obiter notandum ab inno-c nito xl damnatam suism hanc n. 35 propositionem: uidetur probabile omnem faetum, quamdiu in usero est, earere anima rationali. R. Ad 2: Quicumqlist malitiose veI in sevol in altero diraeis abortum procurat, graviter peccat sive metus animatus sit sive non. Etenim in primo casu μst verum homicidium: in secvndo autem tendit in homicidium,eI est contra naturam generalionis; cum
proxime impediat vitam hominis: homicidii
festinatio esι prohibere naui, nee referι n tam quis eripiat animam, aut nascentem diis
sturbet: homo est qui eaι futurus; eιiam fruetus hominis jam in xemine ea, ait Tertullianus T). Siriete lamen homicidium non est; nam Melus inanimis non Psi complete , set simplicii r homo uinc sex communiori
et omnino tenenda sententia ηὶ, non licet
quaeritur; sed illi eo ae merito homieidam diei mus
ex duetrina peritorum qui abortum eurat a lon-eeplione: homilidam. inquam. Pera eoeem. qui eteorpus et animam perdit. Quo maxime sensu acci
pienda sunt qnae hie diueutiuntur. 7ὶ Apol. t. s. ηὶ Est e tra d. Antoninum . qui prohahi lite e
a iit si autem puerperium nondum est ianimatum,
posse tune et deberet medimu talem dare medicinam : quia liees impediret animationem latis
287쪽
2M TRAcT. vll. DISP. II. matri quamvis morbo extremo laborantir media sumerse directe ad 0xpelisendum laetum . etsi inanimem ς ratio quia direct abortus procuraretur: et si nunquam lici-lum ost directe pxpellere semen, etsi ex rius abundantiu mors timeatur, tanto minus li-e hit sex pellere so 'tum qui est propinquior vitae humanae. Neque potest diei pars vi- Scerum , eum sit inchoative condistinctum individuum humanum; neque vitae aggrESSOr, cum ex Se morti m non intentet, Sed ea per accidens eveniat. Hoc tamen intelli. gρndum pSl: 1 de vero foetu; nam si sit co ruptus, licet expellere, quia potius est massa putrida; 2 de foetu, qui jum sit in uteri possessione. Ex quo resolvitur, quod mulier oppressa poterit se vertere . coitum inle rumpor Semen repΡllere ac prohibere , ne immillatur ἰ cum tunc per necidens ex viri mutilia ellandatur. Non lamen pol rit
expellere, si iam illud receperit; quia jam
tunc esset in pacifica posSessione uteri , ut recte ait Croix, set otii. Diximus: directe abortum procurat; nam indirecte tantum procurare seu permittere, subministrando vidolicΘt matri morbo gravi laboranti remedia Metui etiam animato nociva, utique licμt sub certis conditionibus ;nam tunc nonnisi per accidens et citra intentionem abortus es venit Conditiones sunt: --l ut ligatur de morbo lethali; nam resmedia riuulosa tantum in extremis sunt te tanda: -2 ut rem sedia non sint per se elui nociva, ut esset dilaceratio uteri; nam tune esset directe a hortum tentare. neque intentio mulat remedium: rem 'dium igitur debet ESse per se ad morbum curandum directa et immediale essicax , talis esset moderata corporis purgatio, scissio venae etc. : - 3 ut nulla sit spes laetui illi por baptismum vitam aeternum procurandi; tunc provid'ndo matri non sit deterior salus prolis: neque enim ideo prolis pμriculum Crescit. Quid si faetus sit animatus, et dubium Ait, an pereunte matre , preses lupervivere possit eι baptizari3 vel periculum aborius est aequale tam si medicina sumatur, quam Si non sumatur et vel periculum illam medicinam sumendo fit majus. Si l, poterit mater medicinam suscipere ; quia sic vitae Suae just se conquioret sine majori laetus pe-
1ὶ V. I iguori . uom. Apost. Tr. ID n. 26. 2) Quid in dubio de animalione ' Verius eo in
easu exeomn unitatio non incurritur, quia versa
mur in odiosis: mullo minus irregularitas, ut no- his retium videtur; nam iure eanonico habemus eam non ineurri, nisi in lege sit expressa i C. is . qui da seni. eaeom. in e I de hoe porro casu iiiiiii habetur expressum. Iline tone ludunt valde probabiliter uou cu eudum irregularem Laltem lariculo. Si 2. minime poterit; nemini enim fas est ad tuendam vitam suam tum porialem exponere positive proximum periculo mortis aeternae. Hoc autem semper intelligendum , Si aliqua vera spes adsit salvandi vitam prolis post mortem matris: S cus non videtur charitas obligare matrem in extrema necessitate positum ad vitam suam negligendam, abstinendo se a remediis ob exiguam et remotissimam Spem vitae prolis. Coistrum etsi medici scrupulis non sint agitandi circa pharmaca, quae inatri praegnanti praebent, cum rarissime proles et Supservivat, quia lethalis morbus et humori S coria rumpit et prolis uti mentum contaminat; at- lamen noque id nΡgligendum est, quia otiam accidit, quod ob perilium chirurgorum fila tim ac spiritum exhalaverit mater. inciso jus utero, proles viva extracta suerit et bap.
R. fixius V Bulla Mycenatum anno 1588J
omnes scienter procurantes abortum laetus tum animali quam inanimati, et quomodo eumque in rum conSentientes, vel mulieribus praebentes venena sterilitatis, subjecit cunctis poenis in ipsos homicidas statutis . Ac sunt habita ratione diversi talis personarum privatio privilegii Clericalis, dignitatis ac Beneficii Ecclesiastici, necnon inhabilitas ad ea in posterum tonsequenda; 2 iris regularitas et excommunicatio ipso facto incurrenda, essectu seculo: utraque Pontifici reservata. Cum autem Papa loquatur uestienter abortum procurantibus i idei reo umenis illis excusat ignorantia etiam crassa, nee taulum iuris, Scilicet latae censura E i. gnorantia; Sed etiam sucti ignorantia, Scilicet essecius qui potest sequi a propinationem9dicinae. Verum Cri' gorius XIV Const. Sedes Apossoli ea anno 159l sustulit irregularitatem et Excommunication 'm pro abortu laetus inanimali, ac utramque limitavit tau- tum ad abortum laetus animali 2 . Porro quod pertinet ad privationem Mneficiorum , nd eam incurrendam roquiritur sententia sullem declara lorin eriminis; eum sit privatio juris aequisiti. Non item est de inhabilitate, sed ea statim iucurritur cum privet jure acquirendi. -Absolutio ab inha-
soro externo, qui intra m dies a laetus eonceptio. ne abortum procuravit. Diximus intra So dies :quia etiam in dubio an laetus sit masculinus helsoemineus . potius praesumitur soemineus : cum ex frequentiori eventu amplior sit numeruq supininarum quam masculorum. ut in duhio resolvenda est juxlii quod erobius coulingit - V. IiSuori, OP. Mor. l. 3. u. 396.
288쪽
DE RESrlTUTIONE IN SPECIE 287bAJtate non improbabiliter valide conceditur mationem , quamvis sibi videant ex uteri ab Episcopo: quia in omnibus poenis a jure graviditate imminere periculum infamiae ,
generaliter latis noc specialiter reservatis vel pilam mortis; cum id sit intrinsece ma- possunt Episcopi ubsol, ere, ut Salis proba - in m. Et deducimus- etiam px ista . quam n. biliter defendunt mulli cum couarruvia , 54 Innocentius Xl damnavit, propositione: Scoto, Sporer, Solo, et s. Λnlonino qui hoc liceι procurare aborιum anta animalion m vocat commune, et Elbel, qui hoc dicit com- μ ιus, ne puella deprehensa gravida oeeidam unissimum , et Palao, qui id probat νx sur rei infametur. item certum ost peccaro Clossa 2 . - iem absolvere possunt ab ex- mortaliter et homicidium committere mu- communicatione otiam per Specialiter dele- lierem , qua ' in se ipsa procurat abortum gutos ; cum ipsis a laudato Pontifice ea sa- si eius animali R. Verum utrum incurrat cultas tributa sit. - Quod tandem perlinet etiam excommunicationsem a Sixto V irro- ad irregularitatem, ea ab uno Pontifice au- galam, seni 'ntia communissima cum na- ferri potest. licet abortus sit occultus , ut cina, Sporer atque Viva. qui dicit hanc es- patet ex Triden lino id . se usu reeeptam, offirmat; quis enim abor- In Synodo autem Novariensi procuratio lus magis reus psi matre ipsa , quae ideoahortus rρ lata est inter casus reservatos sub pharmacum suseipilΤ Εt in Bulla tiporto leti' 3: sine με lus xit a maιus sive inanimatus, gitur g 1 poenas incurrere etiam praegnan- et sieει irrito esseeιu tentatus. Et hic obser- ιes ipsas mulieres, quae seienter praemissa vandum est: eui deputatur facultus ob hoc fecerint: Pt g T it serum Pontifex compre- casu absolvendi, illi est quoque ob Episcopo hendit mulieres ipsas. quae eadem meudopulata saeullas absolvendi ab Pxcommu- Ia ad liborium t sponιe ae scienter sum-nicatione Papali reos abortus laetus anima- pserint.
ii Pug. 5l9l. Sod sententia negans est valde probabi-Tandem in iure poenali Neapolitano art. lis. et allenta ejus intrinseca ratione, proba-595 sic contra procurantes abortum defini- hilior. Hanc d Psendunt Avila, Lexana, Nullum est: ehiunque eon alimenti, con bevan- dus, Runca glia, Sulman licenses, et Lugo de , eon medicamenti, con risieneta , ο eon qui lamen concludit standum pro contraria qualunque alIro mezzo abbia satio sequire sontentia, si communis usus regionis sic ex-
oιbia ueconsentito, sarci punito eolla rilega- troque objecto para grapho Pontifex paten-xione La ssessa pena saris pronunziataeon- ter loquitur lut sedulo in Bulla observavi tro alia donna the abbia ella stessa futto se- inusὶ tantum de poenis temporalibus contra suire in sua persona ι'oborto. Oabbia aecon- homicidas statulis; nam cum dein gradum sistito a fur uso di meati, pei quali I obor. sacere vellet ad pornas spirituales, pra serto e Suilo Se la donna non vi abbia ae- tim ad sex ommunicationem instigendam in consentiso, ii eo evole sara punito colla re. 9 7, subdit: insuper ut immanissimi hujus elusione- Ilaec vulem poena uno prudu ma- uelleιi graviιati non solum temporalibus, usior erit in coopernn teS medicos, chirurgos, rum etiam spiriιualibus poenis prospieiamus pharmacopolas, obstetrices etc. M. et con 3ulamus. Omnes et singulos cujus m- Si tamen non Sequatur libortus, reus pu- que yradus, status .... qui vel quae uti prinnietur e secundo Id tertium gradum reelu. cipales , vel ut sociae ad tale furinus eom-sionis: ex urt. 598 5 . milιendum spem, eonsilium, favorem. ρο-0. 3. In mulieres, quae in semetipsis a. tionem veι alia medieamenta seienter dedobortum procuront, eaeeommunicationis poe- rint ete. Loquendo hic igitur de posenis spinam in eurrant' ritualibus, non nominat mulieres pra gna B. Certum est, muli res non posse 2 r- tes, sed tantum eos, vel eas, qui vel quae tum sibi procurare etiam ante laetus ani- dant opem, consilium eιe.; atqui mulier
1ὶ V. Liguori, Hom. Ap. D. u, n. m. que impraegnatione, remedia oblata iterum et it i 2ὶ In eap. Nuper, de aeni. eaeeomm. rum tentet, ei quod non obtinet emeaeitate, obti- 3ὶ C. Lieeat s. seM. 24. neat remediorum repetitione. 4ὶ Pharmeeopolas et medieos, monet StapfS Quando laeminae ex fornieatione gra idae eons-388. eautissimos esse oportet, ne , dum foeminae tentur, interrogandae sunt, caule lamen atque prunonuihil suspeetae suh divorsis obleutibus consilium denter, de abortu desiderato x et tentalo . necnon petunt, sive directe sive indirecte ad immane hoe de remediis adhibitis. De hoe pariter interrogandi crimen eooperentur-lterum ait neque illos exeu- fiunt amasti qui sunt sornieati; saepe enim abortum sari, qui, ut Se liberent ab importunitate, ae ne si- consulunt. nuit abortum causent, remedia inania tribuunt: hoe idi Cod. Alb. Art. 343, et seqq.-C. A. poen. P. enim praetor alia mala mullum eonfert, ut lasei- 1. XI 128. et seqq.
naia juventus libidiui audacter indulgeat, secuta. i6ὶ Lugo, In responsionibus moralibus.
289쪽
quan sibi abortum procurat, non Potost dici sibi praebere opem, consilium etc. i S IV. - De vitae, pudieiιiae, honoris
occideret n. Quilibet injustum vitae Sune aggressorem occidere poteSt; cum moderamine la-πυ n ineuthatae tutelae. ita unanimiter Thoologi cum Angelico. qui thesim suam conli mat ex eo, quod Εx0di 22 larem nocturnum occidere licet; ergo mulιο mugis, uit, sies. ιυm est defendere propriam nilam 2 : Dei de xim vi rεpellere omnes leges, eι omnia ura permittunt IJ. Duniques ipsa natura locul, Θsse in homine verum jus vitum propriam defendendi, si injuste oppsgnetur, eumque pru seri nili vitae aggressoris, qui sex propria mutilia in tale periculum se con-
indoeιis et neeessitas barbaria el mos genιibus et seris naιura ipsa praeseripsit, uι Omnem semper vim, quacumque ope Possent, a corpore, a capite, α Γεια sua propulsarent.
- Quod probant etiam valere non solum Pro saecularibus, sed etiam pro ipsis clericis set Religiosis: jus enim d0sensionis est unicuique a natura inditum. Si secus essot, injustitiae, bonorum caedi, rerum publi- rurum eversioni arma ministrarentur ).uine Callim hismum n. hoc jus omnibus tribuit indiscriminatim. Diximus polesι; non enim tenetur quis aggrPssorem Occidere, nam i si non agatur de eo cujus vita sit omnino necessaria bono communi, quo in casu tenetur se ipsum cloissendere ratione publici boni , actus virtutis est sui occisionem permittere, ne alter vita temporali simul et ueterna privetur. Addi. mus eum moderamine inculpatae luιelae, ut scilicet in tuendis nostris juribus illud in deramen Servemus, quod nequeat culpari. Hoc autem juxta omnes importat:
IJ Et tortasse Ponti sex eo ullo ita se gessit ad novum animae laqueum in his mulieribus declina dum, earum infirmitati eompatiens. Saltem dubia res est . ait Boneaglia et at in dubio reo lavendum est-V. l. iguori. Dp . Mor. l. 3. n. 3so.
vindictum, cum ii ec privatorum non sit; neque ex odio, cum hoc charitati ad verbo lur; et en quo Sensu Cristus priuecipit, ne rependamus malum pro malo sole hinc a tim dietum est ait Λugustinusὶ . non resistamus malo, ne nos vindicta delecιeι, quae alieno malo pasciι amnium is . Ai oecisio uti quia licet, si si it solum ad iiijuriam et vim propulsandum, seu ad tantuni sui de sensio
2. Ut qui aggressionem patitur, nouulatur mojori violentia, quam ne SSe sit ad mortem vitandam. ideoque si ab inrufit aggressore liberare Se queat clamando, sugiendo, vel vulnerando tantum, non potest occidere; alioquin occideret inju, te et te ueretur ad restitutionem, cum ius excedereta nutura tributum cI . 3. Ut aggressio sit injusta. Hinc non licet reo occidere ministro, rustitiae. a quibus ad supplicium trahitur: nec contra illos se dosendere, eum iuste ipsum aggredi au-tur: nec datur jus suri oppositum. 4. Ut aggressio actu moraliter insera. tur, id est ita impendens sit, ut non poSsit, nisi udhibita vi, eam repellere Si enim og.
gressionem vix probabilem seriendo vel oecidendo praeveniamus, vitae alienae aggressores nos ipsi emetemur. non defenso. res nostrae: etium ex art. 375 iur. poeu.
An linquires Ilaevi, libi occidere ebrium
vel amenιcm aggressorem3 Assirmant probabilius eum Gury, nisi libi constet eum in statu peccati mortalis versuri; ratio est quia quamvis P brius vel amens non Sit aggres.sor tuus formaliter iniustus, ebl tamen tria terialiter injustus. Pt tu ius tuum servas vim vi repellendo. Quod si certo scias eum in statu peccati lethalis versari, Salutem Plus aeternam vitae tuae temporalis conseris vationi praeserre debes: secus autem si sui ipsius salis compos esset; proprium enim malum ipsi foret imputandum.
sed tantum ad illud, quod proportionatur excessui defensionis, quia dumtaxat talis excessus injustus est: hoe Collet dieit eommunissimum esse apud I T. Ite autem notandum est, quod hisce tu accidentibus non adeo isellis et eousilio locus atque minderationem ἰ aliquando enim exeiuno clamore vel tumultu, satile putantus nos P Se aggressorem abigere: at aliquando ita subito lauto limor ver cutimur, ut juxta nostrum captum de uobis aelum sit, nisi subito pereuliamus; quod evenit maxime, si nocturni fures armati no aggrediainur . vel ex insidii, in no praeeipit A ruant. ηὶ ν. Cod. poen. stb. art. 607, ubi carcere punitur, qui moderatueu excedit.
290쪽
s mel admisso, via Dperiretur caedibus :nam quisque potest facile sibi persuadoroso accusari injuste. Hic ab Alexandro Vl Idamnata ost haec n. 18 propositio: lieet in . tersicere falsum accusatorem, falsos testesae eι iam judicem, a quo eerto immineι iniqua sensenιia, at alia via non potest inno. ema damnum evitare. Ratio quia defensio in hoc easu est Omnino excessiva; cum dire-cie non procedat damnum ex defensionis omissione, sμd ex iniqua sententia. o. 2 An liceaι praevenire aggres Orem, eumque Oeeidem R. Allirmative, si ex aliqua actione quis certo moraliter novit aggre,sorem jam esse determinatum ad invadendum. v. g. si Vi doti l jamjam ipsum catapultam parantem, vel gladium evaginantem; et invasus neque at aliter effugere ac salvari, quam Occiden do: si enim expectare teneretur agreSsi nem, iam mortem Subiret, nec posset uti iure, quod omnia iura cuique conredunt, nempe tuendi propriam vitam. Secus autem, si certo non sciat determinationem a Pgressoris, Sed habeat tantum suspicionΗm ac dubium timorem de invasione; neque enim ob dubium violentiam fas est proximum vita sua privare. Et hic monemus cavendam esse omnem hallucinationem.
d. 5. An nobis liseo ι injustum aygressorem Oeeidere ad defendendam vitam proaeimi γR. Assirmant communiter; si enim id li. ret ad defendendam vitam propriam, item licebit ad do&ndendam vitam proximi innocentis, quem debemus ex divino prae opto diligero sicut nos ipsos. lloe modo S. Ti O
gyptium defendendo eum, qui injuriam pallebatur, eum moderamine inculpatae luteis lae.Congonat, ius poen. Neap. art. 375 iam
cit: ί2J. lino communiter docent Lessius, Lugo. Salinanticenses etc. id locum ha re quamvis aggressus velit pati occidi: tune enim non defenderes lus quod habet aggres-Sus se tuendi, cui cessit; sed jus ad vitum, cui cedere nequit.
fendendi visam proaeimi innoeentis eum Omeasione aggressoris inju ti8C 'rium est ad id tonstri Principes, Magi. stratus et milites , qui specio liter ponductis i 2. 2. q. 60. a. 6. 2) liem in cod. poen. Affert. Art. Gl l. Theologia Moralis Tom. l I.
sunt ad civium defensionem lati renentur etiam cum periculo vitae propriae , tibi agatur de avertendo a civilius malo publico; sed ubi agitur de vita dumtaxat alicujus privati non tenentur cum tanto incommodo eum lueri - Λd alios autoni quod ut linet probabilius est cuin Lussio, Lugo et Tiburnely, saltem generatim loquendo . eos nunobligari ad talem innocentis defensioutim cum oecisione aggressoris injusti: tum quia praeceptum charitatis eo in casii n0n viue tur obligare, eum praestet evitare mortem aeternam aggressoris; tum quia alterius o cisione non potest evitari incommodum gra- e, V. g. ob timorem inimicitiarum aut publicae justitiae, vel ob horrorem qui coniti pitur laedando manus nostras sanguine hu
Diximus saltem generatim loquendo: nam
bonum publicum, ad quod curandum quisque tenetur sub gravi; -2 si ipse sit puter filius, uxor aut frater, quos pietas ipsa Obligat omni uo tueri; - 1 si sit ebrius et in Statu peccati mortalis; quia tunc isto veris
esset in extrema animae necesSitate , cui subveniendum est etiam cum ipso corporis detrimento.
R. Mulier in omnium sententia non potest suum oppressorem occideres vθl mutilare, si aliter eum repellere valide potest. v. g. Verberibus, unguibus cic. ΗaΡc Si nou
Prosint, utrum puella possit illum occidore, vel graviter mutilare ad se lihorandum disputant. Alii negant cum Antoine, Balli)rino etc. ; quia pudicitia cum sit virtus .
non incorpore, sed in anima residet. id δε- quo nemo stam sorinaliter potest auferre .
nobis invitis. Materialis autem pudicitia nouest tanti facienda, ut propter illam liceat iuinunsorem ita insurgere.
Verum nos cum Anni leto Cuniliali. El-bet, Filii iacio, Lossio, Lugo, Salmanticonsibus, Sporer, et aliis communi iste dicimi qsas esse mulieri, quae industam h inc pudicitiae suae aggressionem patitur, Reipsum defendere cum ipsius aggressori' Decisionμ. nationsm assori A. Antoninus sic inquienq : mulier utitur jure 1uo nMuraIi, quo Ileel vim vi repellere, et magis tenetur ratuli sune pro . videre quam alienae; netm exponit se Drieum eonsenιiendi aetui mecasi permittenuo ge omyrim. Iloc autem admittit tamquam paestusn-tionis causu in ipsum ius poen. urt.577 ibi. Et a cod. Alb. Art. 6li.