장음표시 사용
41쪽
sum impediaι 'Si sic vovens conditionem impediat raationibus vel precibus, non peeeat; quia patri adhuc liberum sest quod voluerit disti bρ- rare. Peccat vero, si conditionem impediat fraude vel vi , quia vera ipSe causa esset
impedimenti illius : probabilius tamen diiscunt Azor, Filii ucius, LaΥman, Suar Z, etc. eum tunc a volo liberum manere l; qui ujam non impletur conditio apposita 2 l. Idem dicendum est, si pater illico consentiat et illico dissentiat si, no): tunc nempetidhuc standum est pro dissensu , neque enim attenditur praeceps ac subitus ille consensus , cum non habeatur uti consummatus Di persectus, utpote eodem sere temporis puncto retractatus a Patre.
Q. 5. Ouotupleae peccatum committit quiustum riolat γB. Vel votum est de re aliunde jam praμ-cepta, vel de re nulli mode praecepta. Si i.
num contra virtutem, ad quam pertinet res voto promissa et aliud contra virtutem Religionis; nam duplex praeceptum violatur. Si 2, unum erit peceatum contra Religionem : quia Vovens hoc casu non aliam sibi vult obligationem imponere, quam quae ab Ipsa exuritur vi volt. Hinc qui vovit vitarempndacium, Si mentia iur, poccat et contrasdelitatem et contra veracitatem: ex adverso qui novit ingredi Religionem, si non ingrediatur, unum tantum committit peccatum infidelitatis; quia per se Religio non
0. 6. Quandonam volum implendum esιΤR. Si votum Psi negativum, obligat semper, uti legis negativae proprium est: tale
2ὶ Tota enim OhIigatio hae de re pendet ab im
pnlione voveniis: unde salis est si eum poeniteat. eo quod ponditionem impedierit: quia in hoe pee- eavit. Nempe per eonditionem appositam jam primitus vovens sibi reser avit votum inane saeero etsi sine causa id agit, peceat utique, quia nihil sine rausa agendum est; tamen ad illud non tenetur, quia de Deio non impletur ab ipso apposita eondi tio: neque ulla lex in eontrarium etiari valet. Sed aiunt quod si adhue turrit tempus utile otum e- in iliendi, tenetur ini et fraudem auferre; alioquin inanis foret et nugatoria illius poeni lenita . . a) Lirum aute in violatio euauseu inquo volt i duat maliliam Merilegii . heg. ut alii eum Suarer: quia Peccatur lanium contra fidelitatem Deo debitam. ideoque est perfidia. - Alii a firmatit eum Angelico. quia per holum res iii sacra Deo; herum tu quonam consistit sacrilegium, ni i in liue quod
ess t votum v. g. non Iudendi. Si positivum, tunc si vovens designavit tempus, v. g. jejunandi in tali vigilia , obligatio erit pro
tempore illo. ita ut peccet eo tempore minime implendo; saeerset enim contra promissum 4J. Quod si nullum fuerit determina tum tempus implendi voti, votum impleri debebit quam primum moraliter ot eom de poterit; est regula juris: in omnibus obligationiιus. in quibus dies non ponitur, res praesenti die debetur. Hinc uti Seriptura :si quid vovisιi Deo, ne moreris reddere: samo rasus fueris, reputabitur libi in peeω-
Sid quid dieest si dubitetur utrum tem pus appositum fuerit ad finiendam roti obli-
stationem . an vero ad eam sollieitandum 'Vel agitur de votis personu libus, vel agitur de votis realibus. Si l. vovens non ligatur post elapsum illud temporis spatium; quia in Volis perso-ntilibus usu communissimum est, tempus censeri oppositum ad obligationem finiendum, nisi constet de contrario: unde sic vo-Vens non is ne tur Satisfacere pro diobus transactis. Quare si tu vovisti v. g. Missam
audire tali dist, hoc die transacto sinu Missa, sive culpabiliter sive inculpabiliter, nil id non amplius teneris,si dubitetur an talo tempus sit appositum ad finiendam vel sollicitandam voti obligationem: quia, cum
rigatur de voto pstrsonali dies ordinarist censetur designatus ad obligationem finien
Si 2, ndhue vovens ligatur; nam in votis realibus tempus censetur appositum ad sollicitandam dumtaxat obligationem sexcipe nisi tempus illud potiorem habeat cum voto relationem . Sic v. g. si tu vovisses dare eleemosynam in sabbatis per annum, nulla
quis irreverenter se habeat ad rem sacram 8 V.Liguori, inus Mor. l. 3. n. 47.s4ὶ obligatio tamen extinguitur Iapsu temporis
illius . si tonsi et voventem certum illud tempuη determinasse praeelse ob aliquam connexionem rei voto promissae eum tempore ipso : ut si quiΝ v. g. O eat peregrinationem ad urbem Romam tempore hebdomadae Sanetae, ut mysterum PSSi tiis Christi celebrationi intersit. Si vero nou constet tempus illud luisse praeelse determinatum ob lalem tonnexionem. hed potius ad sollicitandum voti implementum . tunc eo etiam tempore Praeterlapso, obligatio voti subsistit ; quia in hoc casu votum non comprehendit rem promtissam et tircumflantiam temporis per modum unius; sed virtua liter duo habentur vota. uuum de re certe facienda, alterum de ea non disserenda ultra tale tem .pus. Ergo si lempore illo non impleatur, peccabi tur: sed res adhue Praestanda erit.
42쪽
DE ACTiBGS RELIGIONIS EXTERNIs 4 lhabita relatione speciali illius anni, teneris
semper supplere pro anteactis sabbatis o. missis, quia cum res Sit de votis reali hus, dies cens lut appositus non ad finiendam,
sed ad obligationem sollicitandam 1 . Ouid de eo , qui differt implere rotum
temporis indeterminati r Vel votum est in Dei obsequium temporaneum, V. g. tot PD-
citandi Rosaria , tot. peragendi je unia, tot donandi Leelesiae libellas: vel respicit o sequium Dei perpetuum, v. g. ingrediendi Religionem Si 3, dilatio erit mortalis, si fiat absque
gravi causa per longa tempora , nempe ad duos, vel tres annos, ut recte dicunt; nam quisque censetur fite obligation m suum accipere , ut eam non nimium disserat. Et si qua olibet dissicultas satis foret ad licite expectandum, Vix numquam tempus opportunum inveniri poterit ad voti implemen-lum. Hinc illud: eum τοιum voveris Deo tuo, non tardabis reddere; quia requiret illud
Dominus D -us tuus eι si moratus fueris, reputobisur tibi in peecatum 2 .-Si 2, ystceat mortaliter qui diu dissert illius voti implementum, nempe,in plurium sensu, si ad sex menses. Excipe nisi causa satis rationabilis excuset, ut esset v. g. Si vo PDS SPQ-ret dilatione illa parentes fore emolliendos, vel si gravis necessitas spiritualis adversetur, aut temporalis sororum seu fratrum :neque dilatio illa sit nimis diuturna, neque det locum perieulo nunquam implendi votum illud, ut solet contingere, opore profecto daemon is,cui vota invisa sunt et pur.
Q. T. Ad quem perninet roti implemen
n. , et agitur dρ volo personali, vel doreali, vel de miarto. Si 1, voli implempnium p rtinet ad ipsum vovontem; hoc ipso quia non respicit nisi illius personam. Si 2, obligantur μlium haeredes, non tamen ultra vires haereditatis; quia votum reale ussi it ipsam rem ad quoscumque pervenerit. Si S Obligantur haeredes pro parte qua volum eale est; Semper tamen libera manente legitima, quae nullo Onere gravari polosi vid. Ius civile Neapolitanum art, 829ὶ Sl: et notandum ,Vota realia esse solvenda post dobita iustitiae sed anto legata, nam sortius ligant. MuoLiuri - De volorum interpretatione.
torum' R. Prima ratio interpretandi vota est ipsa voventis voluntas, a qua volum vim suam habet: quae si non satis porcipiatur. en rogulae, quas communiter admittunt cum Sporer Regula est, ut verba obligationis voti intelligantur secundum communem usum et necoptionem regionis: unde qui V. g. vovit calicem, in dubio sufficit si donet cali-rsem argonistum, non aureum; quia sic calix accipitur in vulgari ac communi usu. Regula P est, ut si iterum dubium maneat, ipsa materia voli inspiciatur. et obligatio accipiatur secundum ejuq nuturam Ptneeessarius conditiones. Sic v. g. qui vovit preces, eas dic re tenetur devote, ut natura orationis roquirit. Requia 5' est ut adhuc manente dubio. VO-tum Observetur eo modo, ac si haberetur lex divina, vel pcclesiastica die eadem ro. Idooqui vovit jejunium per mensem, tenetur jejunare Dominicis diebus ini; conssetur enim voluisse se obligare ad modum quadragesimae. Item qui vovit jejunium in vigilia ali-ciijus Sancti, si haec in diem dominicam incidat, die Sabbato, juxta moro in Eccli' siae j junare potest. item qui vovit jojuna re die veneris, probabilius non ten 'tur, si a die venerit Nativitas Domini aliter es- sol si id praeviderit. quo sensu aecipitur Decretum Honorii IlI , qui etiam tuli die obligat); tantae enim laetitiae die non praesumitur vovens voluisse jejunare. Regula 4' est, ut si, hisce omnibus consideralis. iterum res dubia Sit, vola arcipiantur in favorem voventis; sunt enim legeqvoluntatis: quisque porro censetur se vel in mimis obligare, quum potest: ita cum Cnj tano communiter La Finan, Salmanticenses,
innare in die dominiea sait Liguori. Oput Mor. I.
a. n. ad extirpandam ha resim Marii rhaeorum negantium re urreetionem Chrigli. lui lamen mortilitationis causa jejunaret. non pectaret ne leviter quidem. ut nil viva. lmci mereretur. quia lalem lineresim Ecelesia abolevit : et si dieant SalmantieenseR . melius esse abstinere a tali j junio. et ideo communiter docere Doctores quod ι junium promissum in die Domini eo possit in Fablia io adimpler . .
43쪽
etc. Hinc merito resolvitur: - l qui vovit per mensum audires Sacrum, non tenetur duo audire diebus sestis: nam intenti O pra sumitur tantum suisso de non transigendo die sine Misso; - 2 qui vovit religiosum ingredi, satisfacit voto, si minus rigidam ingrediatur; quia substantia jam impletur. Item qui vovit Religionem, non ten tuream quaerere extra propriam regionem vel provinciam, si ibi non admittatur: imo si est foemina, non tenetur quaerere Monasterium extra patriam, si ibi adest: quia aliter agere habetur pro illa nimis graVe. item qui vovit aliquid Sine certa quantitato, V. g. PlePmOSFnam, pecuniam. Salissacit dando quod voluerit, modo non tam parum tribuat, ut videatur potius illudere Deo; δ qui vovit unum nosurium, scitissaeit ierintium partem recitando; quia sic communiter accipitur: potest etiam allernatim reci-iare; nam illud censetur obligare ad modum
Atticulus lV. - De voti ertinetione Q. Quolupliciter votum eri inqui potest ZR. Votum ex lingui P0i Sl: - l P r cessationem causae sinali 2 - per notabilem mutationem materiae - 5 per commutationem; - 4 pir dispensa fiυnem; - 5 per jusdem irritationem , - 6 addunt et per defectum conditionis ponendae, cum n myu reS non sest nisi sub tali conditione promissa; ea enim di siciente, cessat profecto vel ipsumiolum obligationis su udamentum.
Q. l. Ouandonam volum eae linguitur per
B. Causa alia est finalis, alia imputii va.
Finatis est quae ita dolorinitant uti vovendum ut Sine ea volum non fuisset D missum: impulsi ra est qtiae vilicit lantummodo ad libi illius vovondum, sPd yx se sola ad volum
non dρ torminat. Porro cessante causa tantum impulsica voti, votum non extinguitur; cum illa non in Iluat in volt substantium. At
ι xlinguillir Et ressui volum, cessante causa ejus finali: num cessante luc causa, ces- sal um uino ratio volendi; atqui Sine voluntate volum esse nequii. Hoc utilet, ut Si causa russat culpa voventis; in hoc enim caSu haheretur qui dom porculum ob imp dimentum γppositum, Sed non haber tur voti materia, ideoque nec ipsum votum. i) V. Lignori. Opus Mor. l. 3. n. 224. 2ὶ in q, D. 33, q. l.
0. 2. Quid de notabili materiae mulatione
in roses Nota. Tripliei modo contingit materia omnlatio in voto: - si sint illicita, vel indisserens, vel impedit ira m lioris honi; 2 si βαι omnino impossibilis; - 5 si status voventis relate ad volt maserium fiat moraliter diversus, ut si quis v. g. vovisset j vjunium, sed postea in lirmetur; vel aedificationem Ecclesiae, sed de in ita pauper factus
Sil, ut nequeat amplius sino status sui detrimento Ecclesiam construere. Hoc DO - sito: n. Per se Ioquendo, tales mutationes Omnem voli obligationem extinguunt; cum vovens merito praesumatur nunquam habuisse intentionem sese obligandi in dictis casibus: est commune. lino probabilius V tum ne tenet quidem, cum supervenit Cir cumstatia, quae si fuisset praevisa, voven Ssese abstinuisset a volo. Consentit d. Τhn-mas scribens: id liberat obligatione noli aut
juraminii, quod si ab initio accidisset aut nolum fuisset, haee sieri impediret 2 . Ex quibus verbis generalibus deducitur , iuqu0que locum habere, si circumflantia impraevisa non sit ita notabilis: et sano votum non obligat ultra intentionem. In dubio tamen standum est pro Valore actu S, cum VO-
tum possideat; ideoque ad Superiorem recurrendum est a). Diximus per se loquendo; nam omnino excipienda sunt: .Vula etiam simplicia casti latis, quae
remanent firma ob qua inet urique notabilem circumstantiam supervcnientem, etiam non praevisam. Qui ergo stimulis carnis insolitis et iniprauulsis agitatur, adhuc castitatis volo tenet Rr; alioquin vix ullum votum fitinum eSSel, cum vix Sit qui hac de re graves in se tentationes non patiatur. II iuc Tridentinum damnat eos qui dicunt, posse Omnes contrahere matrimonium qui non sentiunt se easti alis, etiamsi eam voverint, habere donum; eum Deus id reese petentibus non deneget nec poliatur nos auyra id quod possumus tenιari li).2. id imillo magis te uendum est de votis sol omnibus valide emissis in professionere ligosa, vel in busceptione ordinum. Ratio quia religiosus et ecclesiasticus in hoc
usu non consideratur ut personu particularis, cui melius sit tunc non esse volo obstrictam, sPd ut pars communitalis Ecclesia , cui praestat postponere bonum privatum r
44쪽
DE A TIBΠS RELIGIO IS ExTER 'Isnlias quot inconvenientia, quot scandala et Derlurbaliones 3. Idom omnino dicendum ob eandem ra-lion m boni communis pro votis, quae omittuntur a viris aut mulieribus in aliquibus Congregationibus, maxime si addatur juramentum Perseverantiae , tune senim interve . nit contractus onerosus: at nulla circumstantia etiam non pra viso et Suverveni senssolvit contractus hujusmodi. Unde sicut congregatio nequit ulumnum dimittero ob
supΡrvenientes circumstantias xcopiis ci cum stantiis criminum J; ila nec alumnus congrcgationem. g II. - De volt eaelinesione per commutationem et dispensationem.
O. 1. Quid est voti eommutatio pn. Voti commutatio definitur: substitutiotinius materiae in Ioeum illius, quae fuiι voto promissa, facta sub eadem ruti obligatione. Triplici autem modo pol si contingere. in melius. in a quale, in mimis ili. Q. 2. An possit rorens sua ipse auctoritate volum commutare.
n. Cum distinctione: usti agitur de commutatione voti in a quale 2J. vel de commutations voti in mAlius: - l si voti commulatio fiat in aequale probabilius non pote, tVO Pns volum suum mulare; quia, supp0Sita Promissione, magis gratum Deo lare cPn Setur, si vovens praestet rem promissam, quam
si praeStet ni qualem non promissam. Ita tenent Azor, Caietanus. Layman, SanebPZ, SuareZ, aliique eum d. Thoma, qui ait. IJ.
commutatio est quidam contraelus, qui non potesι perfici sine consensu utriuςque partis. unde eum homo per volum Deo se obliget, non potest fieri immutatio voti, nisi inter- mist consensus ejus qui ricem Dei gerit in terris. scilicet praelati l l , - 2 si commutatio fit in melius, potest vovens ipSe Suum olum commutare, quia quod melius est Deo magis gratum existimatur: adde minus in majori eminenter contineri; excipiuntur tamen Vota reservata, quae ideo talia dicuntur, quia eorum relaxatio aut commutatio
sibi fuit a Suppriore reservata s. . .
0. 5. Duranam potest votum commutare,
23 In minus otum commulare certe nou liceret ; quia neque in aequivalenti Promissio Ser aretur.
s i V. Liguori. Uomo Apost. Trael. v. n. 38. 1ὶ Excipe lite nisi et ipsum volum reservatum in aliud reservatum ei melius eommutetur ; quia inde ipsius natura non mulatur.
it. Qui habet potestatem ordinariam dispensandi in votis . habet etiam potestatem
ea commutandi sive intra sive extra consessionem; quia commisi alio est pars dispensationis. Est etiam rogula juris: cuilibet quod est plus licet. υιique quod est mulus iij.
Non tamen potest dispensare qui tantum habet saeuitatem commutandi; quia minus non continet quod majus est: item neqim Vola reservata commutare poteSt, qui simplicem habeat commutandi facultatem; Se
cus reservata non essent. Consessarii nu-lem ad commutandum non delegali pos- Sunt vola commutare. nisi in foro sacramentali ; si exeipias regulareS , qui Ox diversis privilegiis hanc iacullai m exercere possunt etiam extra consuSSiouem
Haec autem prae oculis habeat qui volum
commutat: -l ut si solum habeat commv. tandi facultatem , eadem non utatur , nisi pro commulatione tu bonum aequale , noutamen mothematice , sed moraliter uet e-ptum; ne animi anxietatibus aditus fiat 8 ;- 2 ut sciat ad commutalion 'm peragendam sumestre major m voventis pro 'sensio nem, aut minus Periculum transgressionis: in dubio, an honum sit a sequale. sumeti no labilis molestia in volo implondo ; - 5 ut pro commulatione in bonum notabiliter minus requirat gravem causam ', quia Secti Silicunt cam non lantum illicitam, sed prο-babiliter oliam invalidam I nam Praelatus nequit sine causa in ri' non sua valide exc de re sucullatoni sibi delegatam; 4 ut curet Votum personale commutari in personeth; reale in reale; mirium item in mialum perstetuum in perpeιuum, etc.,' ut mugi quam fieri p0ssii , proportio con Servetur. Excipst nisi legi limae occurrant rationes ni iter ngendi: qua in re vitandae Sunt animorum anxietates tam in commutante . quam in vorente; -3 ut facta commulatioue , adhue voventi liberum sit ad primam voti materiam redirs , si commutatio contigerit in bonum a/quale , ut . communiter
docent. Imo in sententia probabiliori potest vovens, saltem sine oravi culpa. ad primum Volunt regredi, tam lsi commutatio sucinsuerit in bonum melius ; quia commutatio
exercere praeter debila ex praecepto. aut ad quae majorem haheat propensionem , pt in a rommutet vola. Commutatio autem se urior in omni votorum genere erit frequentia Sacramentorum . .
45쪽
44 semper est in favorem voventis, qui potest
juri suo renuntiare l). ει quaeresi reticiacitne votum primum,
quando opus secundum post laetam commutationem redditur impossibila 2 Vel voti commulatio peracta fuit anct Tilato Superioris; vel peracta fuit privata
voventis auctoritate. Si 1, non amplius r viviscit votum primum ; quia auctoritate Superioris per die tam commutationem remansit extinctum: hinc si a Superiore pro et emosyna volo promi Sin Subrogatum est
jejunium tali die designato, si tunc jejuna
re noluisti, peccasti; sed non amplius teneris ad eleemosynam. Si 2, reviviscit; quia privata ductoritas non valet extinguere rem semel promissam , sed illi tantummodo abunde valet satisfacere : ideo si primae Obligationi satisfieri possit, adhuc ipsa remanet. licet opus secundum factum sit impossibile: quod certum ESt.
An commuιato voto reservato . materia
subrogata etiam reservata sit. Λffirmat A. Eorius; sed communiter et probabilius negant I uyman, Sancheg, Suareet aliique; quia licet materia subrogata habeat idem vinculum voli. attamen non hab0t idona vinculum T 'Servationis, cum hoc materia subrogata non serat.
Il. Voti dis nsatio esst voti remissio fa-eιa Dei nomine ob justam eausam ab habente spiritualem jurisdictionem in foro eae-
. Dicitur 1 R/missio . id est condonatio rei Deo promissae laeta ab Ecclesia nomine Dei ipsius: hane polostatem Ecclesiae inesse
ConStat lum ex facto , cum Astmpstr ea uinbyt; tum ex jure, cum id expediat fidelium
bono: et Sane generalia sunt illa Christi ve ha: quodcumque solseritis, ele. Soli autem Ecclesiae eam inρssu constat ex eo , quod haec sit actus spiritualis; solius ergo Potestatis spiritualis esse debet; -2 Dei nomine tacta;cum senim clesia non dispensui in i geSua,Sed Dei, non potest id agere nisi nomine ipsius Dei; I ob justam eausam', quia inferior cum sit simplex executor, non poteSt sine legitima causa dispensare in lege Su
perioris 5ὶ: quod si agat, invalide agit
juxta veriorem sententiam s.), et peccat. nisi bona fides eum excuset. Esset legitima causa, si quis vovisset ex ira, aut tristitias impulsu. u ut levi timore naufragii, incendii, mortis vel alterius mali; item si quisVovisset, dum emat impuber, ob non acleo maturam deliberationem ac libertatem: vo tum erit quidem validum, Sed ob hanc causam erit dispensabile absque ulla commutatione. Item sussciens causa est dispensandi notabilis difficultas in voti executione etsi antea praevisat, nempe Si voto obstrictus esset in periculo gravi votum violandi, aut si magnis scrupulis vexaretur : item bonum commune tam Ecclesiae, quam Rei publicae et sumiliae, et major etiam prosectus voventis. Cum autem odia sinι restringenda, sarores ampliandi, in dubio an fuerit
sussiciens dispensationis cauSa, standum pro valore dispensationis ; - 4 ab habente spiritualem jurisdietionem in foro eaeterno; cum enim haec potestas ad externam gubernationem pertineat lsicuti potestas serendi leges, quarum naturam imitatur votum , hanc facultatem dispensandi non possunt
habere, nisi illi, qui externa pollent jurisdictione: et quidem in probabiliori sententia quoad subditos tantum dispensari potest 5 .lsti porro sunt: - 1 Pontifex in tota Ecclesia ; - 2 Episcopus in sua Dioecesi: et Vicarius Capitularis , Sede vacante; - IPraelati Regularium in suos subditos hahentes iurisdictionem quasi Episcopalem ;- ι quilibot a Superiorse Ecclesiastico de- Iegatus, si tonsuratus. Excipe nisi ab ipso Pontifice ordinario Ordinariorum sit illis limitata potestas, ut eam ipsis limitavit
quoad nonnulla vota. Q. 5. Ouaenam sunt vota Summo Pom
Εx consuetudine ubique recepta, atque
ta, praeter Solsemnia. sunt Botum Religionem approbatam; 2 votum perpetuae castitatis; 3 notum peregrinationis hierosolymitanae, id est, an Terram Sanctam; 4 vο- tum peregrinationis ad limina Apostolorum ; 5 volum peregrinationis ad s. Iacobum Compostellanum. Sed observa : - haec reservatio, utpote odiosa, stricte ae-
i) Eaeipe nisi eerio eonstet voventem voluisse, Salionem haec tria maxime sunt eo sideranda . Se ad melius erga Deum novo voto ligare: esset e- nempe quid ἰiceat seeundum aequitatem. quid de-nim quasi novus contraelus novis regulis si malus. eeaι se ndum honestatem, quid eaepediat secun-
2ὶ v. Liguori, in. Hor. i. a. nn. 230 et reqq. dum utilitatem. Ita Bouvier. V. Liguori, Homo aὶ Si causa noti sumeti ad integram diispensa- AP. Tr. V. n. 39. tionem , otum partitia dispensari et partim eo- IJ V. Liguori, Opus Mor. I. 3, n. 262.
46쪽
DE ACTIBUS RELIGIONIS EXTER Is 4gcipienda est et interpretanda; ideoque extendi non debet, nisi ad vota proprie dicta, deliberata, perseeta, determinala, a, Soluta, et praeei se quoad substantiam, non vero quoad circumstantias , ita ut si ex parte deficiant, quamvis valida, non tamen sint reservata sit; - 2 ex Benedieto XIV Bulla Pastor bonus Majnr Poenitentiarius
clispensat commutando vota reservata.
Q. 6. An Discopus dispenseι valide in
R. Generatim Episeopus nequit dispensare valide in volis reservatis; nam idcirco vota haec die untur reservata, quia solius Pontificis Maximi eorum dispensalio propria est. Excipe si urgens exitat necessitas, v. g. si non sit facilis aceessus ad P pum; et in mora adsit periculum gravis damni tam spiritualis, quam temporalis, proprii vel alieni. Tune Episcopis et omnibus Episcopalem jurisdictionem habentibus censetur communiter tradita facultas in votis iis . licol persectis, absolutis ac determinatis dispensandi. nd stravo illud subditorum damnum impodiendum 2 . Q. T. An Pontistae possit dispensare in
R. Communius et probabilius est eum Angelico, Pontificem posse dispensare in votis solemnibus quoad Religiosos et Cleri
cos in sacris 3 : . Ouoad Religiosos: non quidem hoc
Sensu , ut simul sint conjugati et monachiremaneant ; nam votum castitatis est dureligionis essentia: sed quatenus POS d Priassessione nomine Di i solutos declarat urgentissima causa interveniente . nimirum Ob
l) Diximus vota proprie dista: unde non esset
reservatum votum emittendi votum reservatum. Item est, si non sit prinei paliter emissum in honorem Dei. - Absolutar unde vota non sunt Ponti- sei reservata, si sint poenalia: vel eonditionata, etiam eonditione impleia. - Libera omnino: unde non sunt reservata . si sint emissa etiam sub levi metu ab alio in Min. Perfectar unde non eMent Teservata , si emissa sub Ie i obligatione ; vel si non sint eompleta in suo generet hine v. g. Volumeasti latis. si non exeludat omnem aelum Venereum. non est reservatum e quare non censetur Ponlisiti reservatum votum non nubendi. nou adulterandi, non fornicandi, non petendi debitum. nec Votum quod indireele tantum eastitatem respieit . uti ra-Set votum saetos ordines suseipiendi. - Determi- minatae hine non esset reservatum votum disjunetivum.-Praecise quoad substantiam 'unde quum- i1 sint reservata vota, non tamen reservatae Sunteireumstantiae ipsorum: quare si quis F.g. u eat
ingressum in Religionem areliorem, potest etiam Episeopus dispensare, ut benigniorem is iugrediatur. V. Limori, Op. Mor. I. 3, n. 257.
2ὶ V De Miarimonio, e.3, de dispensationibus. bonum commune Εzelesiae, regni aut provinciae. Quod quidem Pontifici recte cen-Setur a Deo concessum, cui Dpus lotius Ecclesiae regimen concessit. Et hoc sensu
Pius Vll. reserente Bouvier, cum pluribus dispensavit. 2. Ouoad clarisos in sacris; nam debitum continentiae non est Essentialiter adnexum ordini saero jure divino, cum ordo utique sine eo consistere possit , ut patet exemplo graecornm: sed sola Ecclesiae o clinatione vel immediate per illius praeceptum, vel mediate per votum, quod in Ordinatione implicite omittitur, ut d et probabilius s. I homas l4l. Unde Romanus Ponisti sex bene poterit Clericos, licet in Sacris , solvere ab hac obligatione, sive declarare nomine Dei eos absolutus i53. d. 8. An nosum emissum in utilitatem terι ii possit dispensari. B: Votum, si fuit emissum principaliter in utili lato in tertii, et iste tertius sit determinatuS. V. g. talis pauper, talis Ecclesia, nullimode potest dispensari, ubi semel a
paupere vel rectore illius Melosiae acceptatum sit; nam ille pauper . illa Ecclesia erum jus acquirit, quo citra injuriam
Sine cousensu partis expoliari non γ-
Diximns: 1 si aecepsalum sit; nam ante acceptationem non consummatur traditio ;2 si fuiι emissum prineipaliter in utilitatem
ι riit; alitur enim esset, si sit emissum Principaliter in Dei honorem : tunc tertius non acquireret verum ius ad rem promiSsam, nisi dependente i Dei voluntate, quae qui
Saeerdotes, quibuseum dispensare Semper magna indetentia est. Altamen Continuator TOurnely r
seri Benedielum tu permisse Ramiro presbrtero et religionem professo , ut labentem Arragoniae pro Sapiam editi liberis excitaret. Et dulius ill Cardinali Polo legato in Anglia saeuitatem secit dispensandi eunt presbrteris. diaeonis. subdiaconis. qui tempore anglieant schismatis matrimonium de sa
eto allentarunt, ut si uterque eorum Superstes ma
neat inter se legitime eontraherent, sed omni Ordinum exercitio sublate. Et Pius VII in Constitutiolae conlirmatoria Concordati 15 aug. declarat se per Breve vestigia seeutum esse Iulii Ill eirca ee clesiastaeos virus. qui in saeris eonstituti, tempore revolutionis gallieanae matrimonia allentarum. 6ὶ Mulio minus potest dispensari promis io mu-lua .ut e tingit in votis et jurameniis perae erantiae,quae sumi ab aliquibus Congregationibus: nam
illa tune assumunt rationem eouiraet . nempe Gn
gregatio se obligat ad susteutandum subditum, et
47쪽
S ul. Deroti eminetione per irritationem. otiam rati habitum fuerit, adliue In patre ea facultas existit; quia possidet potestas pu-
Q. l. Quid de rosi irritatione pIt. Voti irritatio est ejusdem rescissio m. ita ab eo, qui potestaιem habet in vorentem mel in ipsam moleriam voti. Hoc jus in natura landalum est ex Angolico si) ; nam
est de jure naturae, quod in superiore Sit dominativa polestas, qua quidem ipse nequit se expoliare; hinc validμ somper irritatvota subditorum, licet ea ratificaverit. Haec autem irritalio duplox est; una directa altera indirecta: 1' sit ab eo, qui ha i directam potestatem in voventem, vel in materiam voto promissam. Vota directe irri. lata non reviviscunt; cum initio censeantur facta sub condition consensus Superiori S.
'b eo, qui habet potestatem exigendi ab ipso vovente vclus quosdam, qui cum voti executione nequeunt conciliari. Quae ideo voti potius suspensio, quam Voti irritalio proprie dici deberet: unde, eo impedimento cessante, votum habet auod re
ota irritare subditorum sine causa, de Se nullum peccatum est; quia censentur emissa sLb conditione consensus Superioris: unde obedientia stat pro causa. Attamen in praxi disticulter poterit a veniali excusari; ESSet enim uetus otiosus, et irrationabiliter prosectus alterius impediretur. Haec autem Vota quoadusquo irritentur, probabilius cum d. Tlioma valida sunt in iis quae Superiorum mandatis atquo jurisdictioni Non praejudieani ; quia subditi non carent oluntate, sed eam lantum subjicere debent SupΡriori. quando ipse eontradicit 2). 0. 2. Quinam possunt vota filiorum-Ω-
et agitur de si iis- familias, qui adhuc impuberes sunt; vel de stiis.familias qui
jam ad pubertatem perusti erunt:
Si 1, pater et in ejus desectu avus
paternusi potest diro te vola omnia stiorum Irritard. sive personalia sive realia; in tali enim aetate deesse censetur persecta deli- Deratio ad laniam obligationem suscipiendam; ideo ad talem desectum natura P Epexit, praebendo parentibus facultatem irritandi l3 . Pariter in dubio, utrum O- tum ante, an post pubertatem emissum aut Si 2, non possunt neque indirecto Darentes irritare vota personalia, V. g. CaStilatis, frequentiae Sacramentorum, etc. ni Sidomesti eae rerum procurationi graviter adversentur, uti esset votum peregrinationis,
vel diuturnae abstinentia ol: jam enim in ea' aetate filii propriae salilli consulere Valent, et quoad eam sunt sui juris. quo homo renit ad annos pubertatis, si sit liberae conditionis, esι suae potestatis quantum ad ea quae perlinent ad suam personam, puta quod obliget se religioni per votum, vel quod matrimonium eontrahat l4 . Possunt tamen irritare indirecte vola realia : quia in minori aetate constituti silii- familias bonorum Suorum carent administratione, nisi sermo sit de peculio castrensi vel quasi .castrensi,vsti de filio iam a patria potestate legitime
Quae de patre dicta sunt respectu filii-sa milias, eadem valent de tutore respectu minoris; cum succedat in locum patris. imo probabilius est hanc potestatem etiam matri inesse saltem quoad vota personalia . licet patre existente; cum ipsi quoque matri si ii teneantur obedire, et Angelicus indistincte parentibus facultatem faciat. Q. a. uuid potest maritus circa τοια u-zorisp
Filii uetus, La yman, Lessius, Sporer, oit aliique docent maritum nonnisi indirecte posse irritare vota suae uxoris, quatenus nempe sibi praejudicani; sic enim Salis est provisum mariti juribus. Sed probabilior saltem extrinsece videtur contraria sententia AZorii. Ledesmae, Sa, SaneheZSoti, etc., qili docent maritum posse directe i rltar Omnia vota uxoris, licet neque usui matrimonii, neque prolis educalioni, neque domesti eae administrationi adversentur
et licet exequenda post eius mortem Evidentissime apparet, ait d. Ambrosiusti pud Salmanti senses, ita virum esse eaput mulieris, uι nulla vota abstinentiae vel religiosae conversationis lictat sibi sine ejuslieentia Deo offerre. Et Doetor Angelicus aperte docet 6J : nullum totum Religiosi est firmum, nisi siι de consensu Praelati ;sicut nec Solum puellae eristentis in domo. nisi su de consensu patris; nec vetoris, nisi i is te er tendum. Et ita deeIaravit Benedietu,
XIV Bulla convoeatis an . 174R: iluod confirmavit Bulla Inter praeteritos an . 1749.
48쪽
DE ACTIBUS RELIGI0 Is ExTERIIS sit de eonsensu mariti l. natio est, tum
quia maritus habet in uxorem dominatum,lum quia maximopero expedit ad bonum et pacem familiae,nec non ad mutuum utriusque conjugis amorem fovendum, quod uxor voluntatem suam totaliter viro submittat et ab eo omnino dependeat l2ὶ, et sic facilius impetus foeminarum retundantur. Uxor autem, ni pote sub viri potestate , no quit directe irritare illius vota; hoc enim ESSΡt dominatum exercere. - Poterit lamen indirecte irritare, casu quo adverSentur usui matrimonii et internae domus procurationi ; eum harum rerum et uxori suae sint parieS.L,Set v. g. votum magnae abstinentiae, induendi habitum heri milicum. eie. O. 4. Quid de voto eastitatis aeo usibus emisso stli. Cum distinctione: vol votum illud emissum est aco jugibus mutuo consensu ivel emissum est ub uno tantum conjuge. Si l, communis est sententia, votum illud esse , alidum et a neutro revocari amplius posse; quia virtualiter uterque cessit juri suo. Non desunt tamen qui volunt in hoc etiam casu p0sse muri tum irritare votum uxoris suae; cum haec irritatio fundata sit in ipso jure, quo se vir nequit irrevocabiliter exspoliare r quia tumon hoc est contra Communem sententiam, ideo illud sapientibus remittimuS. Si 2, validum erit volum quantum ad non petendum conjugii debilum; suspenditur Vero quantum ad non reddendum usque ad mortem conjugis non voventis: unde talis vovens dobet redd re, non tamen petere. nationem assert Angelietis inquiens : non peccat reddendo, quia hoc necessitatis est pye cat autem erigendo, quia hoc est voluntatis idi, quae quidem est ligata per Votum
ierit votum hujusmodi irritare ; cum ipsion rosum sit: maxime si sit vir qui voverit; quia valde gravosum PSi pudori uxOr m cogi Semper ad petendum. imo censent Salii rari licenses, tale volum Psse invalidum,
1 Quod tamen hie dieitur maxime de filiis, imtellige quoad dispositiovem domesticam . non autem quantum ad ea, quae perlinent ad suam per-Muam; nam quoad haec homo ex quo venit ad annos pubertatis, si sit liberae eonditionis, est suae potestatis. 23 Exeipe vola uxoris emissa ante matrimonium. eum non sint emissa tempore subjectionis; sed bene potest vir illorum suspendere exeeutionem, quatenus nempe praejudicant Suae poteStati. - V. Liguori, Homo AP. Trael. v. n. 46.
0. 5. ouis possunt domini eirea vota D.
R. Nequeunt domini famulorum vola irritare directe; quia nulli hi ipsis tributa legitur haec dominativa potestas spiritualis,
neque illis est necessaria. lndirecto tam npossunt: nempe posSunt Pa suspendere pro
tempore famulatus, si debitis obsint ossiciis stil.
DE IURAMENTO 6 Articulus i. De definitione, dirisione,
Q. l. Quid est juramentum , et quanta ejus escae apn. Iuram sentum definiri solet eum Ange. lico: invocalio tacita vel expressa Supremi Numinis tanquam insultibilis veritaiis intestimonium alicujus rei T). Haec invocatio in eo sita QSt. quod jurans velit Deum id quod jurat ullo, lari, non praeciis per miraculum, quod est lontare Deum; sed quando et quomodo eidem placuerit, sive in hac, sive in alia vita. Unde patet maximam csse juramenti emeaciam ; adducitur enim ipse Deuς in testimonium. Hinc Apostolus 8 : omn s controversiae fini3. . . ad con- si vii eiu eri iuramentum l9). Ex ira lita hii uilioue instat non omnes locutio ues, quae per quemdam juramenti modum esserimtur, verum PSSQ iuramentum: videlicet intentio ipsa loquentis imprimis inspicienda est; quia spro soro saltem internol iuramentum vere et proprie non habetur, nisi cum habetur in loquenle vera et propria intentio invocandi testimonium divinum , quaecumque verborum formula adhibeatur. Hinc colliges non vere jurare qui dicit: juro ita esse per consei ntiam
meam, in conscientia, super eon cientia mea,
in rei ueritate, in fide viri probi reι Meeris
dotis; nam hic nemo nec tacite, nec expres se in testem vocatur. Neque etiam vero ju- 4J V. Liguori, inus Imr. l. a. nn. 235, 239.
i. Limori. ορ. est. n. 240. 6ὶ V. Dei Bene. Traetatus de juramento, in quo et de ejus et voti relarationibus , ele.; necnon mendaeis, perjurio, adjuratione,ete. eruditissima
si IIehr. 6.isi Iuramentum a jure dedueitur , vel quia jus veritatis redditur Deo, vel quia jure indullum est ad veritalem firmandam , vel quia quod juratur , facit jus ae legem.
49쪽
rare censebitur ille qui jurat per ereat as, si tales sint, ut in iis speciali modo non elucescant divina attributa, v. g. si quis dicat: juro per hone herbam, per hunc equum , per hune lapidem. Si vero creaturae sint nobiliores et tales , ut speciali modo in iis divina elucescat natura, verum erit jura mentum, V. g. si quis dicat: juro per animam meam, per metum, per templum, per sanctos, per crucem, per Sacramentum, pererangelium, per sidem catholieam. lnatio disparitatis est quod locutiones prioris generis non censentur factae cum ulla relatione
ad Deum; locutiones vero generis posterioris talem in loquentis animo relationem ex se pvidentissime exhibent; nam anima est spiritus de ejus spiritu; eoelum eSt ejus habitatio; terra est illius scabellum; templum illius domus; saneti de pjus sanctitate participant; eruae illius patibulum est; sacra
mentum ipse instiluit; evangelium ipse di- clavii ; tandem sidet ipse est consumma
cutionibus: Dro ita esse; per conseientiam animae meae; hoc est verum ut Evangelium;
vivit Deus; eoram Deo loquor; per hune Dei ignem p Et quid de eo. per folios Deos' Il. Ad singula: - l jura ita esse non habetur incommuni acceptione ut iuramentum; eum nec implicite , nec explicite divinum testimonium imploretur. Excipe nisi jam praecesserit interrogatio de jurejurando :satis enim tunc determinaretur ἰ - 2 per
eonscientiam animae meae pariter iuramentum non est; quia hic principuli ter in tonditur conscientia; -5 neque juramentum sunt illa: hoe est terum ut Gangelium; nam notant potius assimilationem, quam xeram in- ocationem ; - 4 haec verbo: vivit Deus , Deus veritas est, eoram Deo loquor ex cir- cumstantiis sunt resolvenda: si pnim tantum renuntiando proserantur, non videntur constituere verum juramentum; A per hune Dei ignem est juramentum; quia DPum nominando principaliter ud ipsum resortur ignis; - si falsa jurat qui per 'Isos deos jurat; quid enim tam est a veritate alienum, quum mendaces et fletitios deos tanquam ne
13 In dubio intentioni g. verba sunt intelligenda
0uid si quis ilicat: habeor uι ha relicue si hoe est falsum' Non cens 'tur jurare; quia nulla hic invocatio Dei habetur. item haec: moriar hie, si ita non est; mihi amputetur manus, caput, vel diabolus me auferat , quamvis sint habenda uti juramenta, si mr
modum execrationis dicantur, vel si ex Drθsse nominetur Deus; communitor tamen ita non censentur, sed resolvuntur in quamdam sponsionem seu poenae obligationem, Et significant ordinarie: si res ita non esι, πο ν
deo meam ritam ete. O . 0. 2. Quot upliae est auramentum'
R. duramentum spectari potest: l ratio-nse formae, qua concipitur; 2 ratione tem
poris, quod in eo indicatur; aratione loci, ubi sit. 1. Raιione formae, aliud est verbale vel reale vel mixtum: aliud explicitum vel implicitum: aliud solemne vel simplex: aliud
contes latorium vel execratorium vel comminatorium. - Ferbale solis verbis constatur. Reate includit aliquam corporis actionem , V. g. Prectionem digitorum , crucis contactum, Evangeliorum deosculationem. Missum coalescit ex verbis simul et corporis actione. - plicitum est cum quis Deum ipsum conceptis verbis vocat in te-
stpm, ut si dieat: testis est mihi Deus. Implieitum est cum quis jurat per creaturas, sed quatenus in iis elucet speciale Dei attributum. Solemne conjungitur cum caeremoniis quibusdam, v. g. cum ui Ssa, eum praecedenti Communione. Simpleae puram Dei invocationem praesert verbis vel signistisequi valentibus indicatam. - Contestatorium Deum simpliciter voeat in testem. E-aeeeratorium quod vocant etiam impreeatorium) non modo vocat Deum in testem , sed elium in vindicem pessurii, v. g. Deus me morte puniat in hoc ipso Ioeo si mentior. Huc revocatur etiam haec formula. ita me Deus adjuvet, et haec sancta Dei Evangelia. sicut enim qiii haec pronunt tui: bonum sibi, si verum dicat; ita malum sibi imprecatur , si mentiatur. comminatorium est cum jurans sub altestatione divini Numinis
alter minatur poenam. V. g. jum p 'r Deum,
quod nisi hoe sereris, poenas iues 4 .
2. Ratione temporis, quod in iuramen-lro Gieehescia n. lla Gousset. 2ὶ Cath. nom. 2. praee. de . δὶ V. Liguori. o. Mor. l. R. n. 139. l. Si haee verba proserantur a parentibus in si-lios. ordinarie non obligant; quia vel fiunt ob res inutilon. vel calore iraeundiae, Vel eum intentione simpliciter terrendi.
50쪽
DE A TiBLs RELIGIONIS EXTERNIs 4sto indicatur. iuramentum aliud est nssertorium, aliud promiSSOrium. Assertorium vocat Deum in lestem rei praeteritne vel praesentis, V. g. sestor coram Deo, me non esse talis eriminis reum. Promissorium Deum vocat in testim rei suturae, quae juramsenio promittitur, v. g. juro ac testor eorum D O me Superioribus meis semper esse obtemperaturum in omnibus.
5. Denique ratione Ioel, ubi st, juramentum aliud est audietate. si in judicio; aliud eaetrajudiciole, si emittitur extra judicium Bursus iuramentum ipsum judiciale dupli x ex jure Neapolitono art. 131l, et si q. dividitur, prout nempe desertur ab una litigantium parte, vel ob ipso judice - Si , dicitur decisorium, quia ab eo dependo res consetur decisio causue - Si 2, dicitur eae
Omnia numerata iuramenta per Se loquendo sunt ejusdem Speciei; cum omnia Dei veracitatem respiciant. O. 3. An juramentum sit res bona eι ho
sulciatur. Probatur 2l: - eae Scriptura: in veteriT Klaniento legitur Dominum Deum tuum timebis et illi soli serries, ac per No-m En lilius jurabis la). In novo autem Testam 'nto habemus inter cetera illud Pauli Apostoli: testem Deum incoeo in animam
meam: quae .... scribo vobis, ecce coram Deo,
quia non mensior f; - 2 eae Patribus: it num proserimus Augustinum, qui scribit: invenimus jurasse Sanctos, jurasse primitus ipsum Dominum. in quo non est omnis G Recentum; non ergo est peccatum jurare i5J;-3 eae ratione: ipsa enim dictauist, actus ille bonus est et honestus, qui Deum ninime honorat. et ejus attributa veneratur: atqui tale est juramentum; in quonam Enim Pius natura sita est3 In hoc profecto, quod Deus adducatur in medium, Pt invocetur tanqliam summa aeterna voritas in testimonium ali cnjus rei: vrgo D tim maxime liti norat et ejus altriblita veni ratur. Unde dicitur; tuu
stas. Duae ros. Anglieanos et Ameritanos, etc. V. Bergier, Dirionario Eneωι. V.ο Giuramento.
7ὶ Iure tamen eivili Albertino. ad omne extorsionis perieulum amovendum tonit clufi juramento firmati ut irriti habenturi ari. 1419.
8ὶ Bevera. ail Staps 237, homines pii, dum i Thaologia Moralia. Tora. u.
Merito ergo u Concilio Constantiensi damnata est haec Uicloplii propositio: juramenta illieita sunt, quae fiunt ad roborandos
humanos conιractus et eomm resa ei in Ita IJ. Ei a Clρmstnte XI Bulla Unig nisus damna in suit haec n. 30l propn,ilio: nihil spiritui Dei et Oeιrinae Ii su Christi magis opponitur, quam communia fatere juramenta in Ecclesia', quia hoc est multiplicare occasio nes p/jerandi, laqui os tendere insirmis et idiotis. et ellicere uι nomen et veritas Dei aliquando deserviant eonsilio impiorum. Et Pseudosynodus Pistoriensis a Iansenistis consarcinula ausu est trudere: l jurare sine eaeirema et ineluetu hili necessitate esse actum irrεligiosum, dotum n lis Grini Praeceptoris eι aureae simplieitoli Mungelieae contrarium; 2 juramenta communi sen in prodi titis habilii fuisse a S . Patrihus, et ideo improbanda ea quue Curia Ecclesiastica .... in investiιuris eι in gneris ipsis Diseoporum ordinasionibus adoptaviι. S0d sub n. 75 ulruque propositio a Pin VI, Bulla flueto. rem fidei proscripta suit langiuam salsa, Melesiae injuriosa. juris ecclesiastiti laesina, disciplinae per canones inducιue et probatae
est, expedit frequenter usurpari. Nogo con-Mq.; non enim expedit, nisi debitis taleia tur conditionibus, inter quas illa ost, ut nemo temere usurpet sanctum Dei Nomeh ί8 . Ηine divus Thomas juram qntum comparat medicinae ad sananuum P meaci, quue quan to est virtuosior si do bite sumatur, tanto magis nocet, si eam quis temere recipiat. Hae de causa Christus juramentum indiscriminalim prohibuit: res erat cum hypocritis Pharisaeis, qui in omni re temoro iuramentum usurpare in moro habebant l93.
rum adest Christus dieit juram nium
eat, non, non; quod autem hi abundini ius est, a malo esι 10 n. R. His verbis Christus tantum innuere voluit ait Calheesiismus R. J juramentum oriri ab humana infirmitate, id est quia homines sullaces sunt; si enim tales non essent, nullum iuramentum
foret necessarium. sis a iudiee juramentum imponitur. nonnunquηm
tanto horrore eorripiuntur, ut .quam vi mn pseon.
ditiones legitimi juramenti adsint, ad illud in monquasi tremebdudi aee data . Et ulinam etalis tau lum foret. ne per jurandi troquentiam hie religionis sensus paullatim obtundatur lis, Ad tistoe rem Augustinus lSerm. m): salsa juratio miliora est . vera juriatio pariculosa est, nulla juratio Meura est.