장음표시 사용
61쪽
servilibus est utique ut, rebus divinis vacantes, dies sestos sanctificemus ; sed linis hie non cadit sub praecepto. Ideoque si
Missa recte audiatur et stat abstinentia a servilibus,jam habetur observantia praecepti quoad substantiam , quamvis ultro desideremus ac velimus, omni oratione fideles compellendos esse ad finem etiam praecepti implendum.
Sed linquies haee paritas non facit p
nam praeceptum abstinentiae negatis um est: aι praeceptum sanctificationis festarum est
positivum, id est aliquid faetendi, juaeta itilud: memento, ut diem sabbati sanetifices. Unde non subpeiι a servilibus se absι inere. B. Cum Petu2Zo ll. praeceptum sancti si- calidi sesia I aliquid negativum continet, ne scilicet opera servilia exerceantur . et quontum ad hoc valet paritas ullata, et impletur illud: non facies Omne opus in eo, quin aliud inquirere leneamur; - 2 continet aliquid positivum, ut nempe divinis vacetur.juxta illud: memento, ut diem subbati sanctisices, et hoc impletur per auditionem Missae, qui quidem actus positivus est, SO-leriani S ac potissimus inter religiosos. Adde vel per ipsam abstinentiam a servilibus, quae toto sesto diu perdurat, tolum diem sanctificari; illa enim dicuntur sane lificari, quae divino cultui upplicantur; ut talis profecto est abstinentia illa. Unde ad rem ait
hujus temporis neρolia in honorem Dei su-νpendimus, dies isιi eae eommuni eensu rein liquorum hoe ipso secernuntur atqus Deo
saerati funι. Est quippe aliquod genus sacrisicii, quod Deo de ιempora nobis concesso osserimus. eidemque ad contessandam NO-ειram pieιatem de voeemus , ut adeo Oιium isιud vere saerum diei mereatur 2 . Rem totam concludens ait Episcopus Bou-vier 1 ri praeeepιi divini avi Ecclesi sisti fideles non ιeneri praediesis diebus in
ιritionis elieere; quia nullibi legimus tales
oeius his diebus esse praeceptos: nec aeram concion m audire ob eandem rationem
2 Eos qui diebus dominieis ει festis ab operi.
1 In opere. Tu istieus Eeelesiastes, V. F sius dies. 2J Neque valet direre, quod hoe praeceptum,
utpote naturale di inum, non potest ab Ecelesia coarctari: Don enim eoarciatur. Red explieatur, et modus illud impletidi indicatur: sie ut Eeclesia noueoareta praeceptum divinum eonsessionis ae eo munionis. quia declarat illud implendum esse semes saltem in anui .
Quoadusque ergo Ecclesia clare non indieet, a- . Di P. II.
bus servilibus abstinenι et Musam dabuo modo audium, eunetis aliis religionis operibus negleetis, licet reprehensibiles, praecepisde sanelisseandis praesaιis dictur ralis Mero quoad substantium, iιa uι mortaliter non peccent. AbsoIni ergo eι ad communionein Paschalem admitti possunt. si nihil aliud Obsιal: quamvis fortiter hortandi sunt ad ea praestanda veι fugienda, quae πι imi raristiani praesture eι fugere solent, et ad quas S. Mater Gelesia ιum sollicile eι consιanιerinciιαι 5 Palere quanιι momenti sit diasιinelio a S. Thoma induetu inter rem praeceptam eι Anem praeeepιi sub praeeepto non contentum, quom distinctionem plurimi non astendentes; in voquin abeunt docιrinam vel rigidiores emi ιι unι sentemias.
Ceterum et nos iterum iterumque monomus Parochos, ut suos urgeant ad hujusca praecepti finem et spiritum adimplendum, ut nempe precibus, divinis laudibus, Sacra mentis ac concionibus sestis diebus frequentes sint. Parochi enim cum teneantur prosectum spiritualem curare suarum ovium, contenti esse non debent, quod meram praecepti substantiam impleant; idquaeo magis, quia si fideles id semper in moris
habent, nunquam vacabunt ceteris operibus , quae fit non virtute sestorum , cert virtute religionis identidem praestare debent: qui aute in ea habitualiter negligit dia sto, multo magis negliget seriali die 3 .
Sub quo sane respectu scribit s. Alphon Sus :quare, sciscitor, Deus sesta eonstituit ' in-sιituiι υι unusquisque, quum omnibus aliis hebdomadae diebus bonis corporis Eacaverit, in die festo bonis animae vacet. Et non εν Diι Mero lanιum inιeres/e. sed opus esι us concionem audiat, uisiteι SS. Sacrumensum, se Deo commendeι, aliosque pietalis actuae ereeαι; sed tot personae in die festo a a quid habenι animum insenium P ad Iudendum, ad intemperanter bibendum, ad inhoneste loquendum la). Insistant ergo concionatores consessarii ae praecipuo Parochi: qua in re habere ob oculos non omittant catechismum Romanum , quem eae Decreto
Concilii ει S. Pii V jussu editum, alii M.
liquid amplius requiri ad sanet illeationem fest
rum . tuto tenere possumus cum tot gravibus au
ctoribus per illa duo inm supra memorata prae-eeptum illud bene impleri quoad substaut iam, e
3 Eu quo sensu explieantur multa quae ton- geruntur es Conciliis et Caleehismis ubi sesiis di bus plurima virtutum opera iudisertiniualim habentur defiignata
εἰ Instrues. cul echia. p. 1. e. 3.
62쪽
etis animarum pastoribus denuo commen
datum voluiι l. e. 5. Ouid rima obsereansiam Fessorum eae Synodo Nonari ensi' R. Haec praecipue Parochis injunguntur
ex Synodo Novariensi: ut si festum in hebdomada contingat, illud antea annuntient, observantiam urgentes; - 2 ut solemnitati-hus occurrentibus triduo tantum ante camispanae PutSentur, neque protrahatur sonus ultra primam noctis horam; -5 ut Titularium soleiunia proprio celebrentur die, nec
quidquam indecorum permittatur 2 .
Articulus it. - De operibus quae diebus Festis relantur la). Q. l. λοιπleae verum genus quoad Fe-aιa distinguitur 'B. Quudruplex operum genus quoad Festa distinguitur. Alia sunt opera eorporis,
quae eorpore exercentur, et ordinantur immediate ad ipsum corporis utilitatem. uti fuere, sodere, metere, vineas eolare, si Ium digiιο torquere , et ceterae artes mechantincae: haec porro dicuntur opera ruralia, Vel semiliae quia ut plurimum a servis praestari solent.-Alia sunt opera animae, quae ab unima praesertim procedunt atque ad ejusdem cultum diriguntur, uti Deere, te-sere, scribere, eanerse haec dicuntur opera ιiberalia ; quia exqrceri solent a liberis et mente potiusquam corpore, atque primario Ordinantur ad ipsum excolendum intPlle
Ctum. -Alia Sunt Opera media, quae etiam dicuntur eommunia, quae a servis simul et a liberis promiscue exercentur, uti venari,
iter facere, militare, gladiari et similia. Alia denique sunt opera forensia, quae Sciliret ad forum judiciale, vel etiam ad mermium speetant.
Q. 2. Quid disendum de operibus servit
bus in di bus μιιis 'R. Opera servilia proprie dicta 4J pro.
1ὶ Ita Pius Papa is, Eneve. ad omnes Italiae Episeopos 8 dee 184s - Cateehismi Romani Iaudes id. apud Audisio, Leaionidi Eloquensa, 1' pari.
i2ὶ Tit. de Fest. et de Sae. Missae. sa) v. Liguor i. opus Mor. l. 3. n. 272. 4ὶ Non lieet etiam ea latere . quae levem Iaho
Mem erigunt. ut rosaria, seapularia, imagines eereas. sores artificiales .ete. ἰquia haee in usu communi inter opera servilia numerantur. Item vell- tum est die festo libros arie lihraria eolligare aut eo uere, ehari RS aut telas conglutinare, voluerum retia texere vel eaveas eontieere. ligna tarp. te. :hoe advertant nonnulli, qui Ieriali die hisce qua
hibentur diebus testis, uti constat ex veteri lege et canonico jure i5 . Quod praeceptum obligat: - 1 integro die festo, id est ab hora
duodecima noctis praecedentis usque ad horam item duodecimam noctis Sequentis, ut usus universutis sn habet; 2 omnes fideles septennio majores et ratione utentes; quia lunu illud humano modo servandi capaces Sunt; - 5 sub mortali, quia tenditia debitum cultum ex virtute Religionis Dio exhibendum . quae est res ex genere suo gravis. Nihil vero refert, utrum haec operasiant ex lucro, an recreationis causa ; an na, an mala animi intentione . an corporis defatigatione, an eiusdem Solatio: nam IStae rerum circumstantiae non immulant eorundem operum naturam 6J.
Q. 3. Quid diem dum de operibus ιiber Iibus 4n diebus festis
R. Opera liberalia nulla lege prohibentur diebus sestis, et ubique etiam a limoratis
exercentur. Quare licebit: - 1 disputara . docere, cujuseumque scientias studio πη-
ram navare, contionari, advocatos consulare . canere , insιrumenta musica puIsare,
et alia similia, liret omnia fiant ad lucrum captandum ; quia intentio operantis non mutat operis naturam ex Angelico ; - 2εeribere , et in probabiliori, ut communis-1ima sententiu etiam transcribere cum utrumque reseratur ad me utis instructionem,
et praxis probet. Plures admittunt etiam
notas musicales efformare;- 3 delineatio. nes artificum, v. g. architectorum, pici rum, Sculptorum, labrorum. etc., in charta
exarare ivulgo disegnare); quia in hoc magis quam corpus mens exercetur. Seu res autem communitor inter servilia amandatur, saltsem in aestimatione hominum.
Quid vero pingere' α Pingere communius volunt esse opus servile ; hoc enim requirit actionρm materialem. 8 d oppoSita Sententia non est improbabilis, uti dicunt Lay man, Sa, Palaus , Roncaglia . Anaeletus . UOl Eman, etc., dum pingere linodo nou sit
eoque vaeantes . ea sibi et festo licere putant rein
ereationis causa. Haec opera , quae ex se ser ilia fiunt, naturam non mutant ex diversa operantis intentione. - Sunt vero qui excusant aue illas, quae
in lamiliis Oeeupantur in decerpendis rosis, deeo litandisve pomis , etiam seclusa alia necessitater sed potiug dieeadum in his operibus majus temporis 1patium requiri, ut sit eulpa lethalis ; eum tui labores leviusculi sint, nempe animum valde occupent, neque eorpus admodum defatigent. V. Liguori. Dp. mr. l 3. n. 282.
63쪽
M I M . vlabor notabilis in praeparandis euioribus et tabulis dolandis) videtur ullam potius Opus liberale. quam Servile; cum magis in eo
Inens operetur, quam manus. Saltem est
dubium sitne liberale, an servitu: et si non est liberale, saltem est opus Commune ;cum hoc exercitium tam a liberis, quam a Servis factitetur a.Sunt verba s. Alphonsi ). Ouid de impressione ac eompositionesCharacteres componere et ordinare plures admittunt. cum sit quaedam quasi scriptio: excipe nisi aliter, ut apud nos, se habeat consuetudo. At vetita est impreSsio; neque enim immediate concurrit ad instructionem; sed emeit tantum quoddam artusactum cor porale: ideo ars mechanica eSt. Q. 4. Ouid dicendum de operibus communibus in senis'
R. Cum Angelico: Opera etiam eo oralia ad spiritualem Dei cultum non perιinentia in tantum servilia diruntur, in quantum proprie periinent ad servientes: in quantum
Nero sunt communia servis eι liberis, servi-ἐia non dierentur l2J; ideo licita sunt sestis cliebus. Sed magna quaestio in iis adsignan diS : qua in re consulenda est consuu ludo legitima , et communis aestimatio. IIinc permittunt Iudere, itinerari pedibus, aequo,
curru vel navi; cum hoc ait commune Omnibus, et id negantes pharisaicae Superstitionis arguat Concilium Aurelianense sor-ἰeam tertium nationale , anno 538 celebratum
menia ducunt eum onera in festis 3 Alii do. cent id illicitum esse , cum tantum Ser. is proprium sit: unde iter inceptum tantum permittunt continuari, si sine clamno interrumpi non potest sa). Alii probabilius et absolute permittunt, vel ob publicam utilitatem, vel ob timorem gravis damni, vel
obvigentem nee reproba tam consuetudinem. Hoc valet etiam de nautis. An uero liceat molare in risus, alii affirmant, si mola aqua vel vento volvatur; quia cooperatio hominis modica est. Benedictus
XIV id permittit tantum ex necessitate, vel ex lagitima consuetudine i f.
si) mmo Ap. n. vi. n. 10. a saltem, ut dieit noueaglia , non sunt dimittendi sine absolutione qui haut opinionem ut probabilem sequutitur.C νm
muniter autem admittunt Sporer . Potestas . Mar-rotta et alii eum Tamburini eι viva , non esse Opus servile delineare, retrahere imagines vel exemisylaria aeu, ut solent seminae: haee enim . ait Tam hurini, magis reseruatur ad exercendum ingpnium. quam ad operandum . . O . aDr. l. 3. nn. 280 et Pu
Quid de veniatona et piscatione' communius et probabilius venalio infestis permissa est, sive retibus sive armis agatur, lumex consuetudine . tum quia non habetur opus servis proprium. Pariter probabilius est licere piscationem ex ipsa consuetudine, 'si moderato labore fiat; si enim fieret nimia defatigatione, prohibita esset; secus frustra Alexander ill olim dispenSasset quoad pisca
n. Praeter opera servilia, prohibentur in jure susto die etiam opera forensia.Suat autem : - I actiones judieiales , quae respiciunt causas tam civiles quam criminales, attamen, si strepitum requirant: hinc uni ordinarie licere emancipare, appellare , dispensare, privatim informare, eligere, excommullicare, etc. cum haec fiant sine strepitu; - 2 mereatus, qui fiunt cum streyi- tu ist. Horum omnium ratio est, quia multum animum distrahunt atque a sestorum
Sanctilleatione avertunt. Ex consuetudine tamen permittuntur nundinae unive alm .imo alicubi etiam particulares, Seu mercatus hebdomadarii. Ad mercium vero venditionem quod attinet, Ecclesia eam prohibuit in publicis tantum ossieinis ratione scandali: unde, ut usus seri, vendi possunt clausis januis, uinime cum emptoreS pro tunc val de indigeant; exelusis lamen Semper horis
NOTA: novilue mercatus incommuniori Sententia non veniunt locationes, conductiones et similia: quia sic fert sapientum consuetudo, qua decretis tum Pii V, tum S. Rituum Congregationis derogatum fuisse videtur. Hine multi doeent licitos esse contractus omnes, qui fiunt sine instrumento et sine ludicis auctoritate , eadem serme ubique consuetudine probante. Imo Viva asserit ex communi cum Palao, quod permittitur conficere testamenta , contractus celebrare, aliosque similes actus sacere, qui non requirunt strepitum judicialem: et et revera, concludit Sanctus Noster. ubique inter nos infestis stipulantur instru-
η 2. 2. q. 122 R. 5. 3ὶ Etiam lege ei vili Pedemoni aua prohibetur sub poena ex Manis Senaι. 18 maji 1 822.
64쪽
DE ASTIBUS RELIGIORIS EXTERXIs Mmento;qnam vis notarii alicubi soleant petere ab Ordinario generalem licentiam, quae ceterum communiter conreditur v.
. I unicus. - De causis, ob quas opera servilia permiιtuntur. Q. f. Ounenum sunt eausae, quae Opera
servilia festis permittunt3n. Ex pommuni acepytionst hae recensentur : dispensatio , pietas, rharitas , necessitas . consuetudo, utilitas ae rei partia
l. Dispensatior hane possunt plargiri: lPontifex maximus pro lola Ecclesia; 2 Episcopus pro sua Dioecesi, vicarius Capitularis et Praelati Regularium pro suis subdi
tis; est enim jurisdictionis actus 3 ; 5 Pa
rochus, Red non ex suo ossicio, bene vero ex consuetudine, quae quidem Solum permittit, ut dispenset ad tempus, et pro casu aliquo peculiari: pol erit id men semper deis Clarare Pro omnibus. quondo haec obligatio oblineat neene , cum sit doctor. - Haec nulom notanda ex Synodo Novariensi: I nt quisque adeat suum Parophtam pro hac saeuitate oblinenda; 2 ut Parochus quibus illam concedit. monstat non eos ideos lutos ob auditione Missas; 3 ut si universa mullitudo opera lura sit, nye ulla instet necessitas, ad Episcopum fiat recursus 4 : urgento tamen necessitate, sussicit dispensatio certo praesumpta. 2. Pietas in Deum, juxta illud: Meeria dotes in ιtmplo sabba um violant, et sine crimine sunt 5J. Hac ratione permittuntur DPra, quae proxime perlinent ad Dei culium, V. gr. pulsare campanas, Crucem Cimeum serre. Ornare ali urin, hostias coquere, VerrPre t Umplum. sternere tapeta, labula laad sestivitatem origores, etc.; lalis est etiam consuetudo. Λt probabilius non lieet agros
1ὶ V. Liguori, m. Mor. I. a. n. 286. 23 V. Liguori. Dp. Hor. l. a. n. 288, et se q. la) Εpiseopus ei iam habet, ut dispenset vel in
sestis eommunibus: sed eum hoc diserimine, quod in semis eommunibus ad dispensationem validam Yequiratur justa eausa r in sestis vero Sunodali hus seu peeuliaribus suae Dioeeesis vel absque ea usa dispensationem valide eoncedat. Ratio primi est . quia dispensat in lege non sua , ideoque e t implex executor: ratio seeundi. quia dispensat in propria lege. id que dominus efit.
isi V. Liguori Isemo apo I n. v. n. 16. 7ὶ Hie quaeri solet: an lieeat laborare in hesto ob olium vitandum malitias fontem' Non iis lihon-lius subscribimus. qui a stirmant ; sed in solo ea su . quo leni alio sit ita molesta ut nequeat omnino alio modo superari, nisi se labori applicando: nam
Ecclesiae colere, parietes Melesiae deauhare, etc., nisi adsit necessitas vel magna utilitas ab Episcopo probata; haec enim nonnisi remote ad pietatem in Deum concurrunt si).3. Charitas: per charitatem in proximum licet expedire causas pauperum , Drphanorum et viduarum, nec non eorum i digentiae subvenire per opera servilia. Licet sodere sepulturam, item sacere quod est necos sarium ad infirmos sublevandos et similia ; cum enim ebaritas sit finis praee
plorum , nihil eam debet impedire. Quod
tamon de communi nocessitate non est it telligendum: alioquin sesta corruerent, cum hape n essitas quotidiana sit.
. Meessitas intelligo si gravis : haec,
sive propria hi vct aliena, sive corporis si v animae sexensat a servilibus die festo; nam festa propter homi Α, non homines propter sesta : D et aliunde latentur omnes
legem humanam cum tanto detrimento non obligare. Hinc dicimus non pereare: - eos, qui propter praeteritam, vel imminem tem pluviam foenum vertunt et congregant, aut soli exponunt lanmenta et alia grana ,
quae secus labem aliquam contrahere possent ex humoro non salis exsiccato; u s
mulos, qui coguntur a domino laborare m tu gravis ineommodi, v. g. nn dimittantur. sine spe faciliter et brevi invenion di cui se viant. ldom die de uxoribus et filiis e clixa patre ad laborandum: quod tamen non sit in contemptum religionis 5 pauperes, qui
aliter se suosque sust pntare non possuntὴ remoto tamen seandalo 8l: curare nempe debent, ut secreto laborent; 4 Pns, quorum DPera semel incepta interrumpi non possunt absque gravi damno, uti coquentes lateres, calcem, vitrum; et hombycibus solia ministrantps. it m pormittitur equos
si exeusat a Iahore neeessitas eorporis, tanto mst giS Deeemitas animae. Verum hie e sus uestio finmoraliter possit aecidere: saltem erit rari imus olium enim vinei potest multimodis, oratione. h Desto solatio ae eonfabulatione. Liguori, OP.M . l. 3. n. 202.
8ὶ Ex hoe eapite exensantur ptiam:-l Bustieani illi, qui pondere onusti ad Paroeeiam amon nisnon re eriuntur, nisi mane diei dominieae et illi eo post, esperas tulerunt ad montana sarcina onusti se Conserunt, ne diem perdere eogantur:-2 Alpini illi. qui in montihuq admodum dissilis armenta pastu ut, quae nonnisi alterno deserere possunt. ut ideo ad propria redeant sesta sanelliteari; - 3Paupereulae illae matres , quae inta hebdomada mereede eondutiae . non nisi in sesiis liliorum ve-Fias evnsuere possunt: his tamen non subito fides adbibenda, eum non semper vera neees Silas sit.
65쪽
rum, quibus aliter dis seqffenu cessandum
esset a labore, reparare vias et Pontes, urgente necessitate , 5 pistores, qui ex usu Neepto Mnpm reeentem habere tenentur,
nisi velint officinam ab omnibus derelinqui;-6 sartores, qui consciunt vestes die tali omnino necessarias, ut lanebres vel nuptia. Ies , Si eas nequeunt terminare, nisi festo Iaborenti ). Non excusantur tamen illi, qui post mediam noctem sabbati laborant, ut vestes promissas exhibeant, nisi rationaliter limeant graves rixas, blasphemiaS, etc., vel aliud notabile damnum; reos, qui faciunt pastillos, si tamen opus sit ad publicam abundantiam. 5. consuetudo r de operibus semilibus non eaeercendis diebus dominieis et festiuia, inquit celebris Gersonius, plus et frequenter
determinat eonsuetudo loci, eι personarum a Praelatis tolerata , quom alia Ieae seripta 2). Hoc modo excusantur: -l quaedam nundinae publicae, nec non quidam contra elus emptionis-venditionis; 2 quae ad domus nitorem pertinent, uti cubilia sternere, vasa lavare; -5 quae respiciunt perso
me compositionem, uti barbam tondere l3 , vestes pulvere purgare; -4 licet parare ci- hos et coquero : item animalia occidere et excoriare, si pridie non possit, vel tempus sit aestivum: item irrigare olera: item uti Ieetica ab hominibus portata. Celerum notandum , non unam esse omnium locorum consuetudinem.
6. Utilitas: quae excusat, praesertim si publiea. v. g. si agatur de communi laetitia , puta de cplebranda Prineipis victoria , de paranda solemni pompa pro receptione Episcopi vel Regis ; cum haec sint laetitiae signa moraliter ad populi pacemns cessaria.-Sed utrum excuset etiam utilitas privata, nempe occasio magni lucri, alii nogant probabitiiser: nlioquin sere semper liceret laborare diebus sestis, cum quie-
l) Est graviter inerepandus eorum abusus,qui,
absque neeessitate, non tantum in multam noctem quae testum praecedit; sed ipso sesto Iaborant. eorum vaeationem in seriam secundam lauto eum animae propriae detrimento, aliorumqua Manda
2) Beg. Mor. de praee. Detal. 3ὶ α irea barbam tondendam aliqui dieunt. adesse eonsuetudinem ubique; alii. dubitant. Celeis rum probabiliter dicunt alii. universaliter permittiriasileis tonderi in sesto; quia hie dies tantum illis.
ut tonderi possint. Faeat. Et dieunt etiam , posse exeusari lonsores. Si eis renuentibu tondere die-hus testivis. notabilis lucri jactura satienda esset. . I iguori, Nomo apost. D. v ἔ n. 15.i4ὶ Haee sententia eti m eitra tonsuetudinem D m . n. μ
scendo alIquid Ineri semper amittatur. Alii
tamen id merito permittunt. si agatur est vero extraordinario et eventuali, ut est in quibusdam rρgionibus piscatio lignorum . quae nisi fiat sua lis anni diebus, quibus alis luvio magna contingit, nulla amplius fie
T. Rei parvitas: omnes quippe latentur
hoc praeceptum materiae parvitatem adis mittere, ac proinde ejusdem violationem ex
genere suo mortalem evadere utique posspeeniolam desectu materiae. Pro materia gravi alii ponunt tres horas, sed hoc est nimis laxum: alii unam horam, sed hoc est nimis rigidum; alii communius duas horas si vocontinuas sive discontinuas . idque maxime si labor sit valde servilis, ut sodere terram, caedere lapides, etc. Sunt tamen multi alii, qui ad mortale requirunt aliquid amplius .
nempe duas horas cum dimidia: et hanc sententiam hac nostra aptate et communiorem
et probabiliorem dicit Croix 5 . Si tamen
agatur deoperibus forensibus, gravitas materiae non tam desumitur a quantitate temporis, quam ab operis qualitato; hie enim non attonditur temporis diuturnitas, Red actus solemnitas 6 .-Ηine versus: Legifer eaeeusat, pietas charitasve, neeesse, Usus et usiIitas, eaeiguusque labor. Q. 2. An peerat grauiter dominux. qui imponiι decem servis , singulis seruilem laborem dimidiae horae in festo Billuari anceps haeret, et doctior m iudicium expeetat. Bouvier ait eum qui ita agit, ob meras cavilla tiones praecepi um Leclesiae eludere. Alasia tuetur, talem dominum graviter delinquere; tum quia qui per alium aliquid facit, per se illud sacere censetur tum quia ille fraude agit in legem, et ideo
in eam graviter pereat Sed eommunius et satis probabilitor dorent alii cuni San-
est satis probabilis. imo sorte probabilior pro iis .
qui laboribus Re sustentant: eum enim isti eo muniter raras habeant oceasiones istis mami lueriaequirendi, m8gnum luerum amittere existimant i dem esse ae magnum damnum sustinere. In idem enim revera eoincidunt aliquid amittere. et prohiberi aequirere quot amplius aequiri non potest. V. liguori. Op. Mor. l. 3. n. 301. 5ὶ bi poenitens eonfiteatur laborasse aliquando plus. aliquando minus. interrogetur quoties laboravit judieans laborare in materia gravi; sed opunest . ut eum doerat. laborare per longum tempus etiam Detulla et animi solatio at gratis, etiam esse Meeatum. Liguori. Praxis. n. 33. 6ὶ V. Liguori, op. Mor. l. 3. n. 305; et mm . Ap t. n. l. n. 25.
66쪽
re veniale ἰ nam singuli operantes vμnialiter lantum peccant: neque eorum DPera uni uutur in unum. Dominus autem ideo peccat quia eos inducit ad peccandum ; ergo scandalo praecluso venialiter peccat, admodum illorum. Sic v. g. si quis emeeret ut diversi comederent in j junio, parum singuli, etsi omnium quantitus esset notabilis, non precaret mortaliter: quia dρscit unius modicae materiae continuatio rumalia. Sane praeceptum sanetineandi sesta in qualibet persona terminatur : nee per Plu res personas gravis lilicui fit injuria lut fieret, Si quis v. g. pluribus jubi ret, Di singuli aliquid parum Titio furentur . Neque etiam servi sic laboraules impediuntur, quominus singuli possint divino cultui vacare quantum ad moriale vitandum.
DE NITIIn QCAE UIRTET HEL GIo D ER TER. Q. Quaenam nitia virιvii Religionis ad- Nersantur 2 n. Vitia alia adversantur Beligioni pere Cessum , non quod Deus possit cultu nimio adorari, eum dignus sit cultu infinito; Sed quod ei cultus sexhibeatur vel pravus in Ae . vel inordinatus in modo: vitia haec superstitionis vocabulo solent indicari. Alia Religioni adversantur per desectum, et irreliqiositatis nomine significantur. Haec omnia peccata ex genere suo gra- issima sunt; cum opponantur virtuti inter morales praestantissimae , id est Religio.
qui Di os suos deprecabantur, ut filios sibi superati estia heront)definimus cum l. Thoma . visium Religioni oppositum rotundum excessum . quia exhib t eullum divinum Mel eui non debet, vel eo modo quo non debeι lj. Ex quo palel, supprstitionem eSSespectandam Pt eae parte rei. quae cultu donatum, Pt ea parie modi, quo cultus ille e
l. Ex parto rei tripli x est nuperglilionis sp cies: idoIota tria, dioinatio. et vana Observanιia: vel senim creatura colitur lamquam Deus et loco Dol, et oritur idololatria: vel ab ipsa creatura tamquam a Deo titur rstrum oeculturum cognitio , et est divinaιio; vel demum aliquod ab ea imploratur auxilium , et est vana Observantia. 0uae Omnia natura sua mortalia sunt; cum gravem Deo irrogent irreverentiam tribuendo oreaturae quod Deo soli debetur. 2. Ex parte modi potest cullus ipse vol salsus esse, vel turpis . vel superfluus. Falsus, si quid salsi significet, v. g. Si quis ut retur caeremoniis ludaicis, quae Christum venturum signifieabant. - Turpis,si quuedam contineat D o iniuriosa , v. gr. Si quis suis in praecibus induceret verba in . honesta et contumpliora. - Superfluus denique , si nihil conserat ad vΘruin cultum D i, v. g. Si quis nou vellet Missam audiest. vel saeram Synaxim suscipere,nisi a tali Sacerdote; quae ultima Species, secluso scandalo , ordinarie venialis tantum censetur; quia mutoria levis est. et potius mstra simplicitas, quam positiva irreverentia. Alia Vstro semper mortales sunt; quia graviterr pugna ut honori et cultui divino, qui solaveritate ni litur. Ex Constituli ono Omni οι, iis G, regorii
1ὶ 2. 2. q. 92. a. l. - V. Valseeehi, Fondareologia Moralia. Tom. II. menti deIIa Religione, lib. a. c. 11.
67쪽
66 TR λγ. v XV malefici et sortilegi cum diabolo pactum sucientes , a fideque i postulantes et alios laedi lites sunt denuntiandi. Quod item va-l t de omnibus superstitiosis , si haeresisSi spicionem tribuant l).-Ex Decreto nu-lrem Sacrae inquisitionis approbato die 5ang. 1745 a Benedicto XlV Sacerdotρs Sacrificio b d sortili gia abutentes. praeter γ nus jam statutas contra SacrilPgos, Perpetuam inhabilitatem ineurrunt ad Missam colebrundam l2l. Synodus Novaripnsis reservat sub n. 2'
quascumque superstitiones cum abusu rerum Sao arum, auι cum expressa daemonis inroration . Ad hanc autem reservationem requiritur: i ut res Sit sacra: quo nomine hic intelliguntur omnia, quae consecratione auι benedictione ecclesiasιιca Sacrorum albo recensentur, uti olea ron Seemata, vestes Sa.
erae, caemeteria, templa, aqua lustralis, reliquiast Sanctorum, imagines benedictae, C tr. - 2 ut daemonis invocatio fiat vernis vel scriptis eam significantibus, nequct censeatur Suiscere opus qu0dcumque, licet su-pser liliosum. Articulus l. - De idololatria et diuinatione
Ι:. Ad 1: idolatria ex communi Doctorum it siniri potest: eullus divinus creaturae m. hibitus , quo nPmpe creatura tanquam D us habetur pt adorutur . . Dicta est ab idolo, simulacro . et tu ιria cultus. R. Ad 2: Idolatria tripi sex est: perfecta, imperfecta et simulula. Prima creaturae desert divinum honorem falso putans, eam
13 superstitiones hane suspieionem tribuuntae eum sunt sartae cum paelo aut invocatione expressa daemonis, aut eum adoraudo . aut certos psalmos aut preteR recitando quihus idetur in auxilium involari ille: aut hostiis eonsecratis, chrismate . aut oleo Faneto abutendor aut si illas ox professo doeuerint vel docii fuerint, aut si esseelum consecutae sint . . lla s. Alphonsus, Immo Apost. Trael. xii . n. 78. 2ὶ Haec poena non incurritur . nisi accedente deela ratione saltem eriminis: ita s Popnilentiaria in seb. 1783, reserente Pavone. V. Liguori, V. Mor. l. 6. n. 705.
3ὶ Idololatria originem traxit eae duplisi eapite. scilieti ex parte hominis et ea parte daemonis. Eae parte hominia quod vel ereaturam plus nimio amaveriι vel Meessive venerando, eidem tandem honorem divinum impenderit, ea parte vero emunis, qui hominibus a via virtutis et junitiae a reruntibus se eoiendum exhibuit in idolie, dando responsa et Patriando quaedam. quae hominibus ridebontur mirabilia. ita lare Angelieus, 2 2. q. 94. a. 4 -Jam a tempore Titare et Naelior Progenitorum Abraham eraut idola, ut habetur δοι. 24. . DISP. III.
esse Deum. Altera desert quidem creaturae honorem divinum , sed externum vel ox mera animi cupiditate .uplΡx odio veri Dpi, utique sciens eandem divinitale carere: hapc omnium est gravissima ob adeo pravam voluntatem. Tertia honorem illum creatura exhibet solo metu mortis , uti Christianis quibusdam accidit tempore perseeutionum. R. d 5: Est idololatria scelus profecto atrocissimum, quod sic ostendit Angelicus et sieut enim in terri na Republiea gravissimum
esse videtur, quod aliquis honorem regium Οιιeri impendat, quam vero Recti . . . . , ita in peccatis quete eontra Deum committuntur. quae ιam n sunι maaeima, gravissimum esse ridetur, quod aliquis honorem divinum erea turae impendnt: quia quantum est in se. D
eiι olium Deum in mundo 5 . Unde m Hrito
mum et primum malorum Isi); quod qui domprimo hoc Docalogi praecepto prohibetur:
non habebis D. os alienos coram me.
Q. 2. Quid est divinatiost R. Divinatio quasi divina aetio, vel divina notiol est tacita vel e ressa daemonis invocatio ad eognoscendus res susuras uia occultas. Dicitur laeita vel e ressa; quia duplici modo ea fieri potest: vel udhibendo nclda monis opem implorandam med in quaes- dum x se inutilia et inefficacia, et dicitiartaeita T . Vel illud daemonis unxilium ux- presse invocando, et dicitur expressa. Variae sunt divinationis species 8J. Nos praecipuas indicabimus: - ost pythonismus, cum nempe daemon olicujus viri vella minae corpus occupans 'vocesque illinc
-v. Suarer, Desuperatilione. - Bergier. Dixiona ris, Vo Idolatria, Paganesimo.- ith, Mera Seri plura, de L. Sap. n. 7 . M A Lapide, In Sap. e. 14. - Bibbia di Venee, Dissert. DOI. Iv : origine deli' idolatria.
ear u Nempe quisquis libidini, vel avaritiae , vel euivis alii vitio indulget. hoc ipso a Deo avulsus vitam et vires suas turpissimo idolo impendit:
quam ob rem fi Paulus avaritiam diserte simulta. rrorum servitutem nominat ... col. 3. 5 n. Stans
d) 2. 2. q. 94. a. a. si Orat. 39. 7ὶ Cum enim talis rerum tognitio a Deo haberi
nequeat. qui media inutilia non instituit; neque ab Angelis, qui illis non utuntur, Sequitur praedictam ote ultorum notitiam B daemone expellari. qui in his se immiseet, ut homines ad euilum sui irahat. sRὶ Sisius v eelehri Bulla Coeli et terras anno 1586 varias onumeral species et expresse damnat . Ei Urbanus viii anno 1631 dispositionem Stali ve oulirma ii, auxitque.
68쪽
DE vITIIS RELIGIONI OPPOSITIs 6 millens , sutura praenuntiat uui ccculta Date facit; - 2 oraeulum, cum consultus daemon in simulacris delitescens respondet; - 5 votieinium, cum daemon ad sutura et occulta significunda utitur opera pseud Dropbularum , sicque salsis vel ambiguis uuis responsis pleboeulam ineaulam ludi si-Catur : - 4 aruspicium, cum, spirantia immolatarum pecudum viscera consulendo sutura apserire praesumunt aruspices. Di Citur augurium, cum ex avium garritu; auspicium, cum ex Porum pastu, volatu et silui uturorum praedictionem enituntur dedu- re );- 5 neeromantia, quando daemo innes Per mortuos,usti per revocatos nil vilum
Sua serunt eloquia; - G chiromantia, eum a licui, inspecta manus dΡxterae vel sinistrae Dalma, praedicitur tota ejus vitae serius ;- I astrologia judiciaria, qua ex siderum motu quidam putant sutura etiam libere contingentia vaticinari se posse; -8 sorti-ιegium, cum suturorum et occultorum manifestatio a sorte , v. g. laxillorum jactu deducitur ; - 9 praestigium , cum daemonripparitionibus oculos perstringit; - 0 9- sisynomia, si ex lineamentis vultus ; - 1 lomen, si ex aliquo casu;-Il oni romantia, Si per somnia; - 15 geomantia, Si per figuram in terra; - 11 ydromanιia, si in aqua; - 15 aeromantia, Si in aere ς - 16 pyro manιia , si ex igne quis divinare prauesu
Quae omnia ex genere suo morιalia sunt; Societas enim cum daemone est magnus
Dei contemptus, cum ei daemon Sit perpetuus hostis. Hinc Λpostolus: nolo vos socios fieri daemoniorum i 2l. Omnes tamen hae Species matρrialiter tantum inter se distinguuntur cum unum terminum habeant, est media diversa specialiter in mores non innuunt. Una excipitur e ressa daemonis
i in Ex avium gemitu , volatu . vel animalium
cantu non est superstitiosum tonjeeturaliter divinarae pluvias siceitates ete. ;aeris enim mutationem mire Persentiunt ae gemitu, volatu , cautu , Oeesignificant.
5 Ille etiam plures pol est partes habere hominis phantasia; quam enim praepotens fili, quotque malorum causa, philosophi passim proban L inelu-riabillhuq argumentis et saetis IV. Muratori, Della foreta delia fumasia timum . Talis v. g. suit peritorum judicio morbus . qui per Ungariam is lim
graRsabatur: pula hant de nocte mortuos e sepulcris exire et sanguinem vivorum dormieulium qu-
gere isti vulgo .dicebautur ampiri . luauis haec
invocatio.qnao in conse si ne psi apstrienda: eum savpe adjuncta habent alia peccata, v.
g. liaeresim, claemonis adorationem, ac maxime scandalum.
Q. 5. Quid sρntiendum de mortuorum apparitionibus 2
R. Certuni est mortuorum 2pparitiones esse possibiles, Deo volente eum bone pos- sit suscitare qui potuit creare, et plurimas genuina historia enarret: unde dicimus, eas non esse tam facile irrisionibus et contemptu excipiendas , uti quibusdam familiare est. Hine morito d. Augustinus iI :magnae impudentiae est negare animas i-
deruidem e suis sedibus ad nos emiιιi; eum ιοι viri sapientes et Deo pleni idipsum ra-ιione et easterimento comprobent suo sol. Non tamen negandum quod lusce a separilio. nilius cauto admodum fides sit adhibenda, cuin innumerae disrusno sint hae sustor ranarratiunculae prorsus sabulosae vel ad timorem incutiendum, vel etiam ad simplices ipsos decipiendos consarcinatae ibi.
Q. . . Quid de iis, qui somniis sidem ha
bens pn. Quatuor somniorum gen ra numerantur naturalia, quae oriuntur a causis naturalibus, V. g. Occupationibus vel tem peramento; - 2 eausalia, quae oriuntur ex diverso in meu te nostra phanta Sticarum i- dearum concursu; - 3 quae sunι a Deo. juxta illud: si quis fueriι inter nos Propheta Domini, invisione apparebo ei,vel per Somnium loquar ad illum 6J. - 4 quae sunt a daemone, qui phantasiam commovendo
His positis dicimus: l ex somniis naIuralibus superstitiosum non est conjicere praesentem corporis valμtudinem, vel etiam
Stalum ejusdem futurum ; quia inter linquintercedit vera et naturalis connexio 7 .
redulitas tanto pereutiebat homines timore , ne ipsi verum morbum contraherent. -V. Felier, catechismo Filosofeo - Bouvier, Inst. Theor. da lpraest. Deeat. Docent eommuniter Theologi, juxta continam . abstinendum esse a pacto, quo duo conveniunt , ut qui prior obierit. appareat Viventi. et statum salutis suae ei manifestet: quia est sutile. lem erarium ac periculosum; nam hoc pacto, si illuit se iv daemon. abuti potest ad viventis deceptionem.
Tin Ex somniorum qualitate argui uniee potest
Malus infirmitatis, eι valetudinis somniantig et riu vivendi diseiplina. Quo sensu somniis uti possunt mediet ad applicanda eonvenientia remedia : Consessarii ad prohibendas certas lectiones . eulloemliones . frequeutationes . ex qui hias nempe turpiana, gulatur in imaginatione etiam tuler Somnum.
69쪽
Εsset tamen superstitiosum inde conjicere lutura, quae dicuntur libere contingentia; cum haec nonnisi a libera ac volubili hominis voluntate proficiscantur --2 ex somniis eamaIibus est superstitiosum sutura deducere; quia hoc ipso, quod sunt casualia, nequeunt esse aecomodata ad rem quamlibet significandam. Non videretur tamen Pereare mortaliter qui ob somnium praecedens
omittit vel ponit actionem indisserentem ;quin id polius ex quadam animi simplicitale vol nimia timiditate provenire videtur: v. g. si quis omitteret deambulationem , quin somniavit se fore in ea proditorie hoc vi l altero die in tertiuisendum si); -- 5 somniis, quae sunι cerio, vel probabilius a Deo, tensemur fidem adhibere; cum revera vliquundo ita loculurum Se promiserit 2J; 4 tandem somniis diabolicis credi te est mortale nisi ignorantia vel simplicitas excusΡt cum sit veritatem landare in mendacio, utque Societatem cum daemone intro. Hoc nitiem sΡnsu dicitur: non augurabimini,
runt dignosci et a se in ricem diseriminarit En regula: - I si somnium tui pellit ud bonum, v. g. Vel ud sugam ulicujus p ccati, vel ad actum charitatis, m 'rito a Deo esser i Sebitur, a quo Suul omnia bona semperiam 'n cum nivgva humilitate et timore ;rum diabolus saepe ses transfiguret in Angelum lucis. Aliter erit, si somnium impellit ud mulum. vel ud quid pium indiscretum vique imprudens; num ex operibus dignoscitur vir; - 2 pariter si quis post Somnium se scutiat alacriorem ad bonum et in proprii ossicii munera promptiorem. Drudenter sexistimatur somnium essu ci Deo. Sucus si quis unimo pserturbatum se S ntiat, ut minus promptum sex poricii ur; - 3 fit adhuc quoad somnii qualitatem dubiuin rematit ut, DraeStat Somulum habere uli inimis. Sum a dIPmone; quia Deus cum immittit Somnia, simul et tu in reddit hominem certum, vel quasi certum, quod ab ipso sint
Q. 5. Quid dicendum de chiromantia 'is in Item neque illi eo graviter damnandus videtur, qui ratiourm habet numerorum quos Somnia-vii; hoe enim non aliud esse videtur, quam et rudis simplicitas , vel lenuis eredentia , vel inanis qu/edam joeatio. Quod quidem die uut ordinarie currere etiam de illis, qui ad numeros inveniendo libris ultintur caballas teis . ul ajunt; vel ex eerto eventu eos confingere student. Allamen a tali age di ratione desuadendi sunt, ne quod primum quasi Ioeando faciunt, postea ex proposito agaul ac ton-
R. Multis abhinc saeculis circumvagantur viri atque mulieres, vulgo aingari: genu est vagabunda. S OrS, rapax, se x. quais
ab India vol Egypto per totam Europam sapculo XV disseminata est. Qui impie juctitant se bonam vel malam cujuscumquε fortunam vaticinari ex lineamentorum i fronto, in facie ac praesertim in manibus inspectione sal. Hinc dicimus Pssse veram speciem divinationis, ideoque rem prorsus illicitam ac nefandum; quae enim proportiomμdiorum ad finem' Unde graviter peccant qui talem et tam horridam artem exercent. etiam ratione scandali. - Qui vero eosdem adeunt mauus iis ostendentes, et bonam veImalum fortunam suam inde ediscant, peccant mortaliter si firmam eorum dicteriis fidem adhibeant, vel grave scandalum proximo praebeant; venialiter vero . si id ob solam curiosit ut in vel mera ridendi gratia aga it, uti communiter solet contingere M. d. g. 0u d de astrologia sentiendum est'
it. Astrologia , Seu scientiu ustrorum , duplicis ost generis: est alia naturalis, alia judiciaria. Per primam homines ex siderum Si tu, mulit , ortu et OceaΚu vaticinantes praedicunt nonnullOS Effectus certos, qui nempe ex siderum et planetarum conve
Sionibus ae cursu nucesSario consequuntur,
uti v. g. eclipses; nonnullos autem incertos id est naturales quidem, sed contingenter futuros, uti Sunt venti, pluviae, tempestates et similia. Per alteram vero ex iisdem causis vaticinari praessimunt elium quais pendeant libera hominum Voluntate, v. g. matrimonia, exitia, bella et paces familiarum et imperiorum.
His positis. dicimus: - astrologia n turalis pro parte. quu praedicit effectus necessarios, non solum licita, sed valde laudabilis ost; cum inserviut ad tempora designanda. Pro parte vero qua praedicit esseclus quidein naturales, Sed non neceSsarios. quatenus nempe iis obstare pnsqunt causa
innumerae item naturales, licita quidum eSt, sed plerumque vana; quia nos latet quap vis sidoribus insita sit, quaeve pote
stas 6 ; - 2 astrologia judiciaria prorsus
illi Hue revolatur quae ius poen. Νeapolitanum habet quoad vagos et otiosos . art. Soo et seq. Et qnoad divinatores ari. 462 n. 32. io Astrologia naturalis non si superstitiosa V. g. arbitrari lunae phases innuere in planta . astra
in temperamentum: pol est esse error, non superstitio. Eaeamen rat Onne.
70쪽
DE vlTlis RELIGlOII OpposlTis illicita est et superstitiosa; quia corpora coelestia in libera hominum voluntate nihil
omnino queunt, cum Bee Ssario moveantur. Unde dicitur: a signis coeli nolite me. tuere il): et Sixtus V an. 4585 pam damna
htiit omnes libros ea de re. Haec autem scientia, si landatur in usiris ni signis, est sola divinatio; si landatur in astris ut cau- Sis, est etiam haeresis ; quia tollitur libe
Ex his patet quam vanae sint praedictiones, quae quotannis evulgantur pser Ephemerides , vulgo almanaechi i5 . A nemino tamen uti superstitiosae habentur, sΡd ad Summum temeritates, mendacia, vel potius
quidam mentis joci sane irridendi, uti bene
Q. T. Quid sentiendum de virga divinato, a 'R. Virga divinatoria cujus prima mentio facta est, ut aiunt, saeculo XVὶ ex o
rylo est, ac bifurcata. Ea porro, quae mO-vetur vel non movetur ad merum nutum et in lentionem ejus, qui illam manu tenet, utuntur ad inveniendos transpositos agrorum limites, homicidaS, etc. Quod diabolicum merito di eunt Continuator Tourneir, Malebrahe. LR Brun aliique; nam sola intentio nihil conferre potestv d motum mysicum: porro virga movetur juxta mentem serentis, ita ut si ille in 'talla
quaerat, non aquam , virga non moveatur Si invenit aquam , et ita vicissim. Non lamen negandum, quod etiam naturaliter poterit evenire , ut aliqua virga moveatur ad Unam potius partem , quam ad ollam; sicque aliquando inservire possit ad aquas vel metalla detegenda . vi nempe attractionis ut palel de magnete: sod caveatur, neqta odnaturale HSt, ad Supst titionem rus ratur.
Q. 8. Quid sentiendum de sorιilegio' n. Nomine sortilogii vulgo intelliguntur omnes diabolicae operationes ἰ Sed specialius hic intelligitur ea divinatio, quae fit
13 Ierem. 10. 2ὶ Si fiat de persona partieulari . illieita est;
etsi non ut eerte, sed ut conjeeturaliter fiat, aut etiBm tum prolestatione . ex Sirio F. V. Liguori, opus nor. l. 3. n. 10. ia) Almanaeh dueitur a verbis strabibus aι a lieulus, et manath Supputare.
rer, Saneher, larman hos tantum vetari. adeo ut i sors usurpetur, eleetiones sint illieitae. sed va lidae : eum id nullibi deelaretur. si ex eipiatur electio Praelati eum iurisdictione ex C. Ouia propter de eleel.
usu sortium. Sortes nutem allae sunt divi. Suriae , aliau consultoriae , aliae divinatoriae. I. Sortes diuisoriae . quae adhibent ut V. g. v d componendas lites, utraque parta consentiente, licitae sunt; cum nihil contineant superstitiosi, Sud sint voluti qua clam species contractus: et probantur elium in Seripturis his userbis: e nuradicitori s com
primiι sors 4 - Excipe ex jure positivo B lectiones omnes lid praelaturus et benefaciaeeelesiastica ο) quae a Spiritus Sancti inspiratione, ut ait s. Thomas, fieri di hent: quod valet etiam de litibus circa eadem be
2. Sortes consultoriae , quibus inquiritur quid in hac vel illa re sit agendum , nisi eae nunt divina inspiratione ut contigit in eleetione Mallhiae I sunt illieitae prorsus; quia continent tentationem Dei, ac periculum diabolicae fraudis 8 . 5. Sortes divinator isse , quibus inquiritur per taxillorum proj cium rei occultae vel suturae cognitio, uullo modo sustinentur; cum neque eX natura Sua , neque rerum ceterarum, neque ex Dei aut Ecclesiae institutione sortilio haec ullam v in habeat ad praedictos effectus. Si tamen ad sortem ponendam impellat Deus ipse quod vix unquam existimari debeti, tune licita erit; sicut licita fuit Iosue, quando ea uSus est ad occultum Actian Scelus exploran
Articulus II. - De vana Observantia. 0. l. Ouid est vana obsernantia pR. Vuna observantia in eo eonsistit, quod quis ad effectum aliquem obtinendum meiacia adhibet vana et inutilia , quae nempe neque ex naturi sua. neque a Deo , neque ab Leclesia ad illiim essectum ordinata sunt: ita s. thomas fl0 . Convenit cum divinatione, eo quod uicaque nitatur implorato dae monis auxilio et pacto inito cum eo. Dissert, Aet. 1. Vid. Bibbia di Venee, Vol. 6, Dissert.
Le eleetioni eavate a Sorte. 8ὶ Hine it Iielia est et merito pluribus in Conei-liis damnata Sora Sanetorum , quae olim prat iuusu, in hoc tonsistens. ut ad aperitionem alieujus libri saneli, vel ad auditionem lectionis sacrae . exprima sententia occurrente. e gnoscatur occultum; vel quid agendum in tali tircumstantia. Uuae Romest ad minus vana, eum nullo nitatur fundamento: et in constitui. Apostolicis l. I, c. I in . habetur prohibita tanquam ad idolatriam conducens - V. Bergier. Diatonario Eneislop. . ece voeab. Sorte.