장음표시 사용
51쪽
ti. 1: Si de jure naturne si rmo est, omnis homo rationis particeps jurare potest; nam jurse naturae, qui tibi t ratione utens confirmare potest dictum suum per testimonium m joris veritatis, nempe divinast. n. 2: Si sermo usi de jure civili, tunc ordinario rΡpelluntur ii juramento in judicio serendo: Inpuberes ob de socium maturitatis. 2. in causa criminali otium puberes, qui nondum ad a lato in ulmorum quutuordecim pervi uertiit. Vid. ordo criminalium iudiciorum Regni Neu p. ari. 217.
5Tandem repWlluntur periuri. l). Coleri omnes jurare possunt 2), cum hac lam n udvortentia: quod olim juramentum simplex praestari poterat etiam per Procutorem; nunc SP in per personaliter praestari debet. Vid. ordo civilium judiciorum regni Neapolitaui uri. 2l5. inquiens : il giura-mmio di qualunque specie sis egli debia sem- pre presiarsi PerFOualmente, e non per mi-xodi procvrasore lol.
tere pn. R gulariter urgot obligatio jurandi: -
4 quoties id n essurium est ad subveniendum proximo: quisque enim i x lege cliaritatis l netur occurreri' proximi necessitati medio licito ac facili, ut est juramen. lum; - 2 quoties a Superiore legitime exi. gitur: sic ordinaries ad juram illum obligantur lum illi, qui in aliqua communi late r cipiuntur, pilia Collegio, ut ita statutis propriis ad amussim studeunt; tum illi qui uti. quo publico ossicio vel ministerio donantur ut Episcopi, Canonici. Punctatores, Beni ficiati, Consessarii, Mi dici, Testes, etc. II icsano valde confert, ut isti omnes proprium munus pro conscientia ad inpleant: hiuc
d. pen. Albertinus. art. 388.i2 Quod pertinet ad Cleriem. Honori Slatuit, eos non esse per se adigendo ad juramentum sine litentia superioris - Lutius m Cleritis jurare permisit: quod etiam iis indulsit Gregorius x. praepositis quidem . sed non laetis Evangeliis. 3 Cod. eiv. Λlbertinus. art. 1472-Cod. Hul. art. 239R. 43 De quibusdam partieularibus juramentis vid. Liguori, Op. mr. l. 3. un. 181. et L. 5ὶ Art. 30S. 6ὶ Ier. 4. v. veith. Mera Seripi ura. In S Reg. n. 36.18ὶ V. Lignori. h. Hor. l. a. nn. 14J et seqq. ΛΤ lino eadem ratioue docent Azorius. Lessius , Saucher et Suarta eum eummuni, in iuramemopropositio 75 Synodi Pistoriensis, qua Improbantur haec juramenta damnata suill 4 Ex C lese poenali Albertino officialis putilicus, qui ostigium suum civile ρxercet antequam emiserit praeseriptum ea de re jura mentum, mulctatur ibi. Articulus tu. - De eonditionibus ad juramentum τι quisitis Q. Ouaenam sunt debitae eonditiones jM.
R. Concliti onos ad juramentum tradidit Deus: jurabis, vivit Dominus. in veritate et
s. Hieronymus: animaduertendum est. quod juramentum hos habeat limiιes. verilatem, judietum atque jussiliam: si ista di fuerint, nequaqua m erit juramentum, scd perjurium. Violaretur P DDcvlogi praeceptum: non a sumes Nomε n Dei tui in nonum p non enim insont/m hubebiι Dominus eum, qui assumpserιι Nomen Domini Dei sui p).S l. - De veris ate ad juram eulum necessaria his). 0. 3. Ouid de veritaιe requisita ad jurandumst R. Veritas hic tota subjectiva est, non objectiva: in eo nempe conSistit, quod jurans moraliser certus siι de veritate rei quae sui juramenti materiam constituit : idooque cxcludit quidem Omne mΡnductum , quod non poteSt PSSe, nisi in rurunto; non Oxcludit autem Omnem errorem, qui polostesse , in re ipsa. Non autem requiritur certitudo absoluta Pt omnino insallibilis, alioquin sere nunquγm liceret jurare ἰ s 'd , ut dictum est, sulficit moralis, id ost tanta veri probabilitas, quae ad certitudinem moralom pertingat is θ. 0. 2. An liceaι in juramentis uti restri elione mentali, auι aequicocationibus. 0J.
assertorio , vel promissorio sumeere prohabilitalem veritatis a Sertae . et implementi rei promissae, modo nulla habeatur ratio probabilix in oppositum. Ideoque volum posse a nobis assirmari eum juramento etiam quod audi inius a persotia ita fide digua . ut moraliter tertos nos saeiat: si tamen excipiat ur materia juditii. vhi juramentum quod exigitur, est de eertitudine propria. et juxta gradum suum: quando si tralia dit lini lanati infuditio, si dMiono esprere i niolivi della pro pria testimontaneta osti=iche i yiudiei possano apprersuria al suo giusto val re. Gous et . 10ὶΑrdua est praesens quaestio, in qua Possumus deeipi tum in ausignanda legitima lausa , tum in
usurpaudis legitimis loqueudi formul in ; de saeili
52쪽
DE ACTlBUS BEL lGlo'Is EXTERNis 5 n. l. Amtrictio mentalis deliinluta aetus mentis, quo quis suum sermonem detorquet reI restringiι ad sensum diversum ob eo. quem verba nude ac prima frontε 1pectata, prae se erunt. Duplex est: alia tale. Seu non puramentalis, quae nempe ex modo interrogandi vel respondendi, ex usu recepto, Vel Px aliis ei reumstantiis ab auditoribus generu-tim intelligi potest, licet sorte, uel sectu advertentiae, non percipiatur: v. g. si petenti mutuandam pecuniam respondeam non habeo subintelligendo, quam tibi mutuo dare velim. Alia vero est pure mentalis, quae ex nullis
adjunctis ab auditoribus intelligi potest: v.
g. si quis interrogatus an rem surripia rit respondeat se non surripuisse , etsi surripuerit, intelligendo se Sinistra manu non surripuisse. Porro hie sermo non est est restrictione puto mentali : haec enim etiam sine juramento certe prohibetur, ut constat ex propositionibus 26, 27 et 28 uamnatis ubinnocentio X l. Du hac etiam uit Ecclesiasti
ens: qui sophi3tiee loquitur, odibilis est l.
Sane sic loqui mendacium ost, cum ita sal. sum P xprimatur, ut sensus in mente habitus
nullo modo percipi possit ab auditoribus 2 .
Tota quaestio est de restrictione late mentali: ad quam revocatur aequivocatio, seu amphib0logia, quae est serms ambiguus seu
sermo habens duplicem sensum , qui satis tib auditore potest percipi. Triplici autem
modo contingere potest: cum verbum ha het duplicem sensum omnino diversum: v. g. verbum volo, sonat tam velle, quam v9lare in persona prima numeri singularis
modi indicativi, l 'mporis praesentis; 2 cum
sermo ipse dupli sem exhibet, v. g. si dicam: hie liber m us est, duo possum Significare valde diversa. Milicet vel me esse dominum libri vel me esse ejusdem auctorem 3 eum vocabula habent cluplicem sensum ,
unum magis communem, alium vero minus;
seu unum literalem, alium spiritualum, uti
cum dixit Christus de Ioannes Baptista: ipse esι Elias; hoc sensu viri pii dicunt cibos di licatos sibi nocere , idest spiritus mortili
enim rostrietio lato monialis esse polosi puro men ali . Quare ea talo in hae re proce lenitum est, ite humanae societali ae eotiquetudini Doreamvq. ne eo susionem inducamus. ne ehristianae simplieitali
derogemus; sed quoad potest ait sermo noster,esl, est: non, non. Naith 5. 13 Eeeli 37. 2l V. Traei. de restit. App. de veraeit. lai Noe modo si qui A interrogetur de re . qu meelitro ex pristat isolvo meliori consilio , respondi rophiotit: dies non . quasi dieali profero hane pamrieulam ne strativum non. Verbum enim diso un-plicem sensum exhibet, nempe e Gmmunem assere-
u. 2: Communa pst v l apud ipsos rigi.dior fi lici re nobis, ea justa causa ac Perse loquendo uti restrictione late mentali et verbis aequivocis etiam cum juramento ;tunc enim non decipimus proximum nostrum, sed permittimus ut decipiat ipse se: nec tenemur ex alia parte ad mentem aliorum loqui, justa extante causa. Nuc mendacium est; nam sensus in msente retentus Qx adjunctis salis pqrcipi potest: unde prudens tantum est veritatis occultatio. idque probat exemplum ipsiusmet Christi Domini: nonne restrictionibus hujusmodi usus est lum quando rogatus ut ad quaintam su-
scendo ad diem fessum hune, subintolligendo palam et manifeste , sicut interrogatio praesel rebat, et eruitur ex texin, et ΡΕ-ν inunt Chrysostomus,Theophiluctus et Eu-
i ymius ιὶ; tum quando, rogatus cle die ju
dicii extremi. respondit: de die illo nemo scit .... neque Filius hominis, subintelligendo ad manifestandum,siculi volebant Discipuli, uti interpretantur Histronymus. Augu-Νtinus , Ambrosius et Basilius 5J ' Adde
Sanctorum doctrinam. Augustinus ait :quamvis omnis qui mentitur velit celare quod verum est, non tamen omnis qui ruit quod verum ost eetare mentitur l6, Et d. Thomas : o Ilud est veritatem taetre , aliud falsitatem proponere II l. idem: non est ιiritum mendatium dicere ad hoc. quod oliquis alium a quorumque periculo ιiberet ;ιieri tamen raritatem Oecultare prudenter
sub oliqua dissimulatione , ut Augustinus diei ι in libro de mendacio 8). Λdde incon-Venientia, quae secus P venirent; si nempe non liceret. justa ex lante causa, uti tali restrictione, nullus esset modus secretum honestu celandi. quod quis sino damno vel incommodo uperire nequiret: hoe a uisem humanae societati non minus essset yerniciosum, quam ipsum mendacium. Si sergo tulinii restrictione bonum εst, nihil ossicit , quod etiam iuramento strmetur , quoii Ps-ciamque id circumstantiae postulaverint ibi.
- Non tamen negandum nidjorem causam
τε aliquid i et mimiR rommunem in vulRari l quendi usu. nempe proferre a 3 quod vombutum. 4 Io. I. . Cor. a I. pide in h. ι-O V ilh. Saera Seriptura. De lih Tobiao no 21. ubi quaerit . an a mendatio excusentur quae Augeluti Ba phael de se nilirmat.
Il Mare. 24. sit L. eonira mend. e. 10. 71 2. a. q. 69, a.2. 8ὶ Loc. eit. q. 110. a. a. si Porro, allata prinei pia nonnullis exemplis il
lustraudo. diei mus: l Cousessarius niurmare potest etiarn eum juramento ne nescire Pee ea tam
auditum in Consessione , subintelligendo tri Dyrrat-
53쪽
requiri ad m qui vocandum cum juramento, quam sine juramento quia divinum testimonium noli est ita lacite usurpandum. Diximus 3 ea justa causa. ne tem Orct in ducatur tergiversandi locus; nam licui id non sit insendacium, uti quod tam n detrimentum citari communi convictui et colloquiis humanis; et aliquo mndo derogat humana fi let, cum semper auditores non possSi ut esse ita uti ui omnes aequivocationes ca- e re se Sint. Iusta autem causa loquendi ambigue Psset. ut dicti ut communiter, qui- Cumque filiis honestia; ad servanda bona lunae nobis prosunt, v l etiam ud se liberam
dum ab importu tin. fastidiosa et injugia in-tstr rogatione il). Docent tamen probabilius contra Vivam cateianus, Lessius, Lugo. Sal
naanti censes ei S in clieZ, quod per Se, Si causa tantummodo dρ sit, nostra tergiversatio non sit nisi vo nialis, quia de laetus est tantiam in discretione; - 2 per se loquendo; nn mn 'qui vocis verbis sub gravi prohibemur uli: I si inde uudiloros in aliquod grave dam-vum inciderunt: huc senim charitatis praeci plo truΡmur u veri re; 2 quando contracius mutuos celebramus; debemus enim ex justitia verba ad m sentem contrahentis nudui roserre. ne eum decipiamus. 5 quando ju-d x vel superior communitatis in rμhus sui officii legitimo iniser rogunt ; tunc debemus
in sensu tu terrogantis clare respondero: Se
cus justitia publica ac bonum cum munitatis nimis frequenter a discolis laederetur: unde tunc qui reus est, voritatem nude sat ri tonetur, id Itie proh ibilius. etiamsi ex tali conses, iove grave ipsi immineat damnum.
nem: quia interrogans non ita het jus . nisi ad habendam notitiam communicabilem: 2 reus . vel tostis non legitime interrogali posfiunt jurare se crimen uestire, subintelligendo Se nescire crimen, de quo legitime possin ι inquiri: - 3 qui venit de loeo qui salso pulatur morbo inlaetns potest negare se illine u evire, se ilicet ut pestilentia in Delus, qualis
est interrogantium animus :-4 invitatus ad meu fiam et rogalus. Bn cibus Sil honus. potest allirma
re PSse talem, licet revera sit insipidus, intelligens ad mortilitationem et yoenitentiam; - 1 qui mutuum aecepit ei satisfecit, si postea iterum urgeatur, potest negare accepisse mutuum , ut nempe denuo de ut solvere. Uui habet unum panem sibi necessarium . Vere respondere potest se nullum habere pro eo . qui petit commodatum . quia nullum habet quem commodare possit, de quo solo ille tu terrogat: ita de Lugo. idem dieit Carde uas de pecunia pelita, si domino ea sit necessaria ; ε ereditor ex instria mento potret aqserere cum juris me uto nihil sibi solutum. Si pars sit quidem fi luta, sed ex alio capite ipse habeat ered: tum, quod probare non potest: modo aliis ereditoribus anterioribus non tulerat damnum. nec juret talem summam sibi de heri ex illo instrumento . ex quo palet,
0. 5. Ouid sentiendum de juramento promissorio titio 'R. Tripliciter potest aliquid sic sel se promitti: vel sine animo jurandi; vset sina animo se obligandi ; vel sine animo adim
plendi. Qui aliquid uiramento promittit, sed
sine vero uni ino jurandi, peccat, ut constat ex hac propositione vi, innocentio Xl n. 25 damnata: eum causa ι ritum est jurare sine animo jurandi, sine res sit levis, sive sit grauis: nam illuditur divinum testimonium. Docent tamen communissime eum peccare tantum venialiter , si aliunde habeat animum implendi neque res Sit coram judice vel in contractibus; tunc enim nulla decΗ-ptio contra justitiam, sed solum inanis divini Nominis usurpatio udesset.
2. Qui juramento aliquid promittit. sed
sine animo se obligandi, communius dicunt quod graviter peccat; cum videntur gravis irreverentia adducore Deum in testem , et nolle i jug testimonio obstringi. Sunt tamen qui docent, id essη tantum veniale et quidi in valde probabiliter; nam sine animo se litigandi nullum subsistit juramentum, et ideo juram utum violari non potest: ergo huhsetur solummodo vana usurpatio divini
Numinis N . 5. Qui juramento aliquid promittit
eum an iuio jurandi et Su obligandi. sed non impliandi. peccat mortaliter; quia de praesenti diffidit veritas: et tenetur servare prinmissum, quia viget essentia juramenti. Idem dicendum, si qliis non advertit ad obligationem juramenti; nam obligatio Sequi-
quod in prati vix habere potest locum: T qui fuit
eoaelus ad matrimonium potest amerere non to
traxi 3se, nempe libera. Qui non tenetur ad pabellas, potest dicere. se nihil ferre. ut solvere teneatur. Hoe sensu liciae etiam proseruntur e rem uiae. Protestationes, ut Oseulor manu . offers mapamulum : quia ex eommuni usu aeeipiuntur uti verba materialia prolata tantum ad honorem - v. Volt, Theol. Hor. Liguori, Opus Mor. l. 4. Du. 153 et seqq. . ubi plureS taSus. il) Regulariter possum uti restrittione late mentali omnes personae publieae interrogatae de rebus suae fidei commissi'. ut sani se eret strii. legali priu-cipum. duces, magistratus. ad ocati, medici, oh stetrices. ete. Si enim secreta ejusmodi personis commissa Violarentur. gravissima inde sequerentur
23 imo probabilius est, quod sic jurans per Senon tenetur juramentum servare; tum quia ex diciis est invalidum: tum quia Deus juramenta promissoria non aeceptat. nisi juxta jurantium in teutionem , quae cum non sit se obligandi , non importat nisi simplex Propositum, quod tu eouscientia uon obligat.
54쪽
DE ALTIBUR RELIGlONIS EXTERNIS lur ex illius natura, nisi illa positive exclu
Quaeres: an obliget juramentum metum eonira primum juramentum. Si secundum jurametitum opponatur priori in materiuiam jurata. non ten-l; ut si jurasti matrimoni iam Caiae. et postea illud lures Titiae; quia esset de illictio. Aliter est, si secun cum juramentum opponatur primo in actu jura tuli tantum e ut si jurasti non amplius jurare sed postea jures v. g. jejunure, teneris ad jejunium ; quia hoc iuramentum est de mathria licitu etsi Mecaveris j nrando. u. 4. In liceaι petere juramentum a pejeraturo.
n. Contra Vasqueet assirmant probabilius C etanus. Filii ius, Salmanticenses, Suareet, Tourn et v aliique, si tumen adsit causa; nam tunc periurium ex sola pejerantis mutilia Sequeretur: neque ulter potest diei illius causa moralis,cum utatur jure suo 2 .E t v. g. si judex petit juram sentum ratione officii, seu ex ordine juris; vel si mngni tua interest uti perjurio ad fraudes alterius manifestandas , ut jus tuum consequaris. At
si non adest cui Sa , petero juramentum a P jeraturo esset conirn reverentiam Djocle uitam et charitatem proximi: hine de illo habet divus Augustinus: qui seiι el eo ιjurare, homicida est. Licet autem cum causa iuramentum exigere etiam Si quis juraturus sit per salsos Deos cum causa senim rationabiliter permitti potest malum alterius. Et idem Augustinus ait: qui utitur si de illius , quem eonstaι jurasse per Deos falsos , et titiιur
non ad malam rem . sed ad licitam ει bonam . non γ'ccato ejus se sociuι, quo per
daemonia juravit; sed bono pacto ejus, quo
fidem servavit ib).S lL-m judieio et justitia in juramento ). d. l. Quid de judicio in juramento'
ait tantum uenialiter mala, civi vana. aut inuti-
ιu, aut frivola Τ Tuue, licet Autoine , Billuari et tum sit res sanetissima, non debet fieri ub-sque prudentia consideratione nu reverenistia, quae tria in discretionis judicio continentur. Quare jumaturus debet diligentissime Perpendere: l an juram Ρntum sit neia cessurium ration proprii officii, vel ut sides vi rbis suis adhibeatur; 2 un 'notabilis spes affulgeat soro ut alii eidem credant ; - 1 on rem juramento promissam tempore suo praestare valeat, ne in discrimen juramenti violandi adducatur. Ubi non desit, nisi judicium in juramento, ut si quis juret absque necessitate, vel
ex quadam animi levitate , vel ex consuetudiue, non erit sui plurimum) nisi veniale,
uti communiter docent cum S. Antonino et quia gravem injuriam contra Deum continere non videtur. Nota υι plurimum; quia in consuetudine frequenter jurandi tissest periculum Reandali et periurii, et sub hoc respectu juramentum judicio destitutum Potest esse etiam mortale , sicut vexeriit d. Augustinus. Hinc Scriptura monet: jurationi non assuesen ι os tuum, mulιi enim casus in illa; .... nir multum jurans imple. biiur iniquiιate. ει non discediι a domo il
eonsuetudinem jurandi avertite a vobis, amputate a linguis vestris, eireumcidiιe ab oraxestro i7 . .
B. Iuramenti justilia in eo consistit, ut res jurata sit justa, licita et honesta. Hujus desectu peccat in juramento Promi Ss
. Qui jurando promittit se quidpiam
mali esse facturum, v. g. homicidium, sive animum habeat implendi. quia Deus invocaretur ut patronus iniquitatis; siue non
habeat, quia tunc esset periurium η.2. Qui juramento utitur ad consummanis dum peccatum etiam veniale ; quia sic jurans, quantum in se est, Deum facit complicem peccati sui. Neque tunc tenet juramentum; quia non est obligatorium contra bo.
nos mores, neque vinculum rerum vanarum:
hine probabilius non obligat promissio jurata prodigi; quia est saltein leviter mala ilhJ.
collet di eam non esse nisi veniale illam sub jura- metito promittere ἰ nobis magis arridet sevientia Elbel, qui eum aliis docet id grave esse, quia non te, is, sed gravis semper irre erentia est Deum v ea re testem ae veluti lidejussorem peceati, Lame si xenialis. 10ὶ Neque etiam tenet juramentum, si quis a rei eontra Evangeliea eomilia ; quia est impediti hum iaspirationi eoelesti : excipe nisi sit in sav rEin tertii, ut si obligaveris tu iam lamulatum ali-
eui; tuae enim ille jus jam aequisi,set.
55쪽
Q. I. An pectet graviter eae defertu justitiae . qui eum juramento se Delvi de pec
n. in probabit tori sontentia qui juramento sse jactat de pseccato commiSSO , non Videtur peccare , nisi venialiter contra religionem, ut docent Salmanticonses, SancheZ, Suarea aliiqust; ideo enim in juramento prOmissorio de otiis justitiae est peccatum mortale, quia juramentum in eo assumitur ad firmandam voluntat m malum peragundi. At in juram Ρnlo ussertorio non assumitur, nisi ad alios certiores faciendos de peccato utpote jam patrato, quod quidem si illius complacentium non confirmet, non est nisi venialis quaedam animi levitas. Excipe casum, quo quis thio juram nlum assumeret ud firmandam proximi detractionem ;quia tunc adhiberetur ut medium ad alterius infamiam certiorem ruddendam.
standa sub grari. R. Si res jurumento promissa gravis est, utique sub gravi praestari debet: cum juramentum nedum gravis promissionis vim minuat, imo potius eandem nugeat et servet ad pacta firmanda. Uude legitur in Seripturis: redde Damino juromenια tua i2J.
Si vero res promissa est levis. contro Ρr.
sia est: alii dicunt cum Bonacina, Collet, LeSSio Toleto, etc. rvin juramento promiSaam, etsi levom, ndhuc Sub gravi esse prae- 1landam, quia aliter semper violaretur juramentum, tu quo non datur materiae parvitus; vocarplur enim Deus in testem salsitatis, si veritas non consor maretur rei promisse : ila s. Thomas vir Catechismus R. Alii vero cum f. Antonino, Aialoiue. Billuari, Layman, Suncbeet, Sylvio, Suto. SuareZ et liliis negant, dicent A luuc tantum P riurium committi cum Dius vocatur in testem mendacii: utqui hic non vocatur Deus in te. siem mendacii: nam si jurans actu iuramenti habuit voluntatem implendi et postea pro missa non implet, non committit menda - 1ὶ V. Liguori, Op. Mor. l. a n. 172 s seqq.
Quaerenti. utrum obligatio juramenti promissorii. aliquid Milieel tribuendi, transeat ad haeredes. respondemus eum d. Thoma. duo hie esse distinguenda: primum est ipsa promissio. quae si lieila et arceptata sit . utique trausit ad haeredes, qui in omnia jura et onera realia defuneti succedunt: aliud est Dinmitum resigionis ex juramento ipso ;quod eum sit personale, non obligat haeredes, qui ideo non nunt penuri, si illud non ervent, quam.
cium, sed lantum infidelitatem, quae scumreS promissa non sit gravis ex hypol nesi nrotrahi non poterit ad culpam gravem. II iec ssententia non ust minus probabilis, quam prima: imo fortasse est probabilior. si intrinsecu ratio Spectetur. - Quidqui clhit, certum est eum, qui eΣ multo quod promisit, non omittit nisi quidquam parvum , non peccare mortaliter. v. g. Siquis juru S-set se nunquam vinum esse bibiturum, non
peccabit mortaliter parum bibendi quia itine gravitas non cissistit, nisi materium i- pSIm rini versim sumptam s5 .Q. 2. Quid de jura menso metu gravi et injusto eatorto n. Distinguendo: vel agitur de iuramento, quod jam n jure ipso sive civili sive occlesiastico irritatur ut pole metu sic extortuna ; uel de juramento agitur, quod nulla
lege Drohibetur. Si l , certum est nullum esse iuramentum, quia est contra leges illud insic- mantes ob bonuin commune ; ideoque est de illicito. Hoc sensu non obligal juramentum metu gravi et injusto extortum superprusessione religiosa, sponsalibus , matrimonii ,etc.
Si 2. S. An tuninus, Sancheg aliique tenent neque tale juramentum valere : nam juramentum nuturam actus sequi debet: ut qui actus extortus gravi metu injusto est invalidus: ergo et juramentum. Adde: jura mentum hoc est actus prorsus inutilis, cum illico retractari possit. Si e v. g. post Pecuniae traditionem vi juramenti latroni a te laetam, candem pecuniam tu a latrone, tiam vi adhibita, statim recuperare poteSi ad quid ergo eam illi tradidisti'Veruiu longe probabilior sententia cum Angelico , Bdluari, Lugo etc., docet juramentum illud obligare erga Deum; est enim P gula generalis , qui utili t jura munium esse Serva n. dum quando potest sinu peccato; ιum ne tu testem mendacii adducatur Deus, tum quia bonum Est servare promissum 4l. Addedus Canonicum; in eo enim dicitur Ecclesiam lura inuiuiim metu initum relaxare; ergo
3ὶ Non peccat eontra iuramentum qui urbanitalis causa juravit se ante alterum nou Bessurum. hi hilurum, ingressurum domum, ete . . si ab altero eoaelus prius sedeat, bibat vel ingrediatur; quia plerumque juramentum est nullum desectu aut intentiouis jurandi aut materiae apiae: vel si valeat, ab altero relaxatur. Arcendi tamen sunt homines ab hisee sormulis, cum dedeceant. - V. Liguori. Dp. Mor. l. a. n. 180. 4ὶ 2. 2. q. K9. Δ. T.
56쪽
DE AcrIBUS BELIGlO IS EXTERNIS XADiximus erga Dum, non erga hominem: quare si quid injuste coactus n licui juras liet ei tribuisti. recte trihuisti; sic enim reddidisti Domino jura monium tuum: sed postea
potes repetere in judicio solutum ; neque enim sua iniquitas debet ipsi met putrocinari si). In juramento, quo quis coaetus acit, uit Angelicus, cupisae esι obligatio: una quidem qua obligatur homini. eui aliquid promiιιit, et totis oblissatio tollitur per eoactionem, quod ille qui vim intulit , hoe
meretur, ut ei promissum non servetur; alia
autem esι Obligatio, qua quis D o obligatur. υι impleaι quod p/r Nomen ejus promisit, et talis obli9alio non tollitur in foro eon
scientiae: quia magis debeι domnum ιν mpo-role sustinere, quam juramentum Cio are. Potes: tamen repetere in udicio quod soluit. CeI praelato denuntiare, non obstante quod
eontrarium jut arit; quia tale juram nium
vergerit in deterior m ea itum, esset enim
n. Perjurium genseratim sumptum, licet sit quodlibet juramentum dos titulum veritate. justitia et judicio, at lumen Px A. Thorima sal a salsi late praecipue spe einentur perversitas itfius : cum ista intimius ejus substantiam inficiat. Ideo periurium Proprie erit juramentum veritato destitutum: quod quid in ea natura sua mortale psi quia semper gravem irrogat Deo injuriam eum in testem fulsitatis adducendo. N 'que
parvitas materiae ex usat ', quia si myer
graviter repugnat Dseum testilleari salsum: unde ait Augustinus, peceatum perjurium eι grande peccatum nemo dubitat 4). Et Innocentius XI h. itu damnavit propositioncm n. 24: voeare Dium in testem mendacii leuis non ridetur tanta irrenerentia, propter quam veliι nul possiι damnare hominem Diximus eae natura sun: mi est enim pei jurium sesse culpa venialis pΗr accidens,
ob desectum nempe plenae deliberationis vel consensus: tale est in quibusdam rusticis pedurii malitiam non percipientibus. Quare non debent Confossarii statun illos de gravi peecuto monere, si pejerandi con-Suetudine teneant ut , ne illorum peccata
1 in Isine si qui metu mortis latroni juravit se
ei daturam preuniam. et insuper se velle illi eon-soeiari in furtis. non valel juramentum de foet late ineunda. quia est de illicito; valet tamen de pecunia solvenda, quia hanc dare pol est sine pe ealo. 2ὶ 2. 2. q. m. a. r.
6M C. Alb. 388. - C. A. poen. p. 1, S 178. formalia evadant; spd sensim sinst sensu sortiter insistendo ut salsum jurore desi- Stant, eos rurare studentit 5 . Ius poenale Noa politanum art. 398 ot
tit 6). Synodus autem Novariensis reservat uratam solsi in judicio deposiιionem, veriretisentiam saetam ob aecusatore vel teste,
induetionem falsi te lis juruli in judicium et juramentum per fessos Deos ir).
et tessaι 'R. Iurumentum iis serme modis cessat, quibus votum. NempQ cessat: . cessaιione eausae finalis; nam sineransa non subsistit essectus. Hinc cessat juramentum, si quis auraverit se puniturum esse discolos, sed isti semendentur; 2 Mutatione notabiIi; nam talis mutatio aliud sueti objectum, ad quod jurantis inisentio non so extendit. Hinc non obligatur inramen loqui juratas promisit nuptius puellae diviti, sanae, virgini, bonae sumae, si has dotes amittat. item non peceat qui Serretum juratum detegit, si non potest illud sρrvaro sine gravi suo vel alterius damno ; quia i-
p n promissio secreti obligat tantum sub conditione. nisi graviter noeeat. Excipe tamen secretum consilii, quod in omni casu ob publicum homun podit obsservare; Irriιatione, quae sit a quolibΗt dominatum halion te in jurantem, lic t agatur de contractibus, si ab eodem possint irritari; 4 commutatione. VPl rispensatione, quae quidem dantur uli habente jurisdictionem in externo soro s . u. 2. Quomodo Iuramentum interpretandum est 'R. Iuramentum in t prpretandum est in
favorem illius. qui illud emisit; cum sit
vinculum propriae volunt alis. Hinc commune est . in juramento promissorio sequentes condition s sempser tacites intelligi. nempe: si potero. quin nemo censetur se ad rem
vel etiam moraliter impossibilem obligare;
extine ione ae de interpretalione. sin Potestas oblenta dispensandi in votis noneompleetitur potestatem dispensaodi in juramentis, eum sit diversum vineulum. Pol est autem S. Poenitentiaria relaxare juramenta, quae non sint
in favorem tertii ex Bulla Pastor' bonus Benedi eii XIV.
57쪽
2 soleo jure Superiorum; I si is, e ut promissio a me βι, eam aec pseι vel non remiι- tat; 4 si res non fueriι notabiliιer immutata; 5 si alia pars fidem servaverit, ensu quo agatur de promissione reciproca iij H. Scuo iuri-De adjuralione IJ. Q. Quid de adjuratione'
R. Adjuratio. ex Angelico, est invocatio Dei, vel rerum Sacrarum, vel Sanctorum ad inducendum uliquem ad aliquid i 5 . Alia est Folemnis, quae sit ab Ecclesia modis constitutis, ut in exorcismis. Alia privata, quae fit a quocumque sine solemnitate. Alia deprecaιiva, si precibus. Alia tandem imperat ira, si imperio fiat. Adjuratio est actus religionis si eum per ipsam aliquem movere in tundamus por Dei
reverentiam atque timorem. Priutita unicuique cum causa licita est: sicut enim juramento promissorio licet se compellere ad aliquid . ita listora debet alios compellere djuratione. MIemnia tumen fit lantum ab
Eeclesiae ministris ad id deputatis q.
Articulus i. De natura et ut hujus
Q. i. An praereptum Festorum sit naturate, an positirum. R. Cum d. Thoina: praeeepsum de raneti-βωιione subbaιi est partim morale, partim vero caeremoniaIe: morale idest naturale, Sub quo respρctu in tertio oecalogi praecepto ponilur morale quidem est quanιum ad hoc, uι homo deputet aliquod tempus vilae suae ad raeandum diuini ; sed in quantum in hoc praerepto detorminaιur speciale tempus in signum ereationis mundi, eει praeceptum eaeremoniale: eι quatenus caerem
male ab Melesia fuit abolitum is . Nempe loco sabbati substitutus est dies dominicus: quae substitutio ah Apostolis facta merito Praesumitur juxta Augustini regulam: quod
facili revocari. Porro per se sola ereatura rationa lis est idonea. ut adjuretur; quia haee sola potest Pereipere divina, eorumque reverentia et amore impelli ad agendum. Res autem inanime hoe sensu Solum adaurantur, ut adjuratio dirigatur ad naturam rationatem, quae illis praesidet, easque Ino
universa ιρωι mel sia, nee Comitiis institutum, sed semper retentum est, id nonnisi Apostolica aueloritate ιradιιum rectissime eredetur IJ. in hune longe probabiliorem ac communem s ntentiam roue 'dit quoque Catechismus Romanus; et ideo ohs rvuntia Dominicae ab Ecclesia mutari et dispensari utique potest, quamvis dispensari non possit, quod nullus sit dies sestus. Restat ergo concludendum: i temporis de torminationsem ad Deum colendum , a modum cultus relictum Ecclesiae fuisse. Et salie quamvis ratio dictet Deum esse adorandum, et aliqucd temporis cultui ejus ess8 devovendum, non praecipit tamqn specialiter, quod sit integra dies, hoc potius tempus quam illud, hoe potius modo quam ultero: erat μrgo Κqclesiae id om no determinare, ne fideles in rμ o deo essρntiali suci u-nrent omni venio doctrinae; - 2 nos juxta Eeclesiae doterminationem festa colendo et ipsi naturali ac divino praecepto rite salis sacere: quod etiam eruitur Ox vpr his d. Thomae, qui ut certo supponit Ecclesiae praescriptionem versari circa hoc naturata ac divinum praeceptum, ejus non quidem necessitatem, sed omnes substantiales circumstantias determinando.
Cur quaeres in nova Lege sabbato fuit
subsιiluta obseruatis dioi Dominieae8 Cuu-Sam nobis suppeditat s. LRO M.,gnus 8): in hoc die Dominico per resurrectionem Christi et mors inseritum et uita sumpsit initium: in hoc mnndalum accipiunt Apostoli prae- dieandi Gungelium in uniuerso mundo: in hoc poteνιutem dimi ιιendi y ecatu : in hoo promissus a Domino Spiritus Sunesus ad . veniι, ει Evangeliea Leae in die Pentecoites
R. Cortum est. Principμm Saecularem non
posse Festa instituere; cum nulla ei sit iaspiritualibus potestas is) q. unde quando mandat abstinero ab operibus servilibus, id civiliter est intelligendum, quoad politium nempe externam; non ustro quasi oblige in conscientia. Habet autem potestatem hane Ponti sex pro tota Melesia, cum ipsi Domi uici gregis cura demandata sit. Pro sua
vere potest. Hae pertinet adiuratio s. Brixit, qui insaniom triginta dierum adjuravit . ut diteret, si ipse esset pater eius, ut sparserant: eul insans respondit non. Continebat haee adjuratio taetiam o-r lionem, qua Deu gabatur. ut insanti v em
58쪽
erius Sancti non vero Beati 1 . Episcopos tamen monot Urbanus VlIl, ut abstineanta novis festis ob multa incommoda, quae
Et in Synodo Novariensi merito omnis vis adimitur iustis particularibus, quae speciali Episcopi opprobatione munita non sint 2 .Q. 5. In praeceptum sanet illeandi Fesιa obliget sub gravi. R. Priareeptum snnelisseandi sosta obligare
sub gravi eslcominunis Theologorum Doctri. na,uc fidelium persuasio. Hinc innocentius Xldamnavit hanc n. 52 propositionem: praeceptum servandi sesta non obliqαι sub mortali
seposiις seandala, si absu contemptus. Est autem observandum nomine Festorum, praeis
ter dies Dominicos, pos etiam intelligi, quorum sanctificationem praeeipit Ecclesia intra hebdomadam vel in honorem Sanctorum, vel ad memoriam alicujus Redemptionis nostrae mysterii M. Hoc praeceptum, qualenus ab Eeclesia determinatum, obligat omnes fideles rationis compotes, id est circa finem septennii: tunc enim possunt illud modo humano observare. Diximus fideles; ipsi enim tantummodo per baptismum prae
R. Praeceptum sanctificandi Festa nos obligat sub gravi ad duo: nem po ad audiendum Merum; 2 ad abstinendum nos Moperi bus . quae dieuntur seruilia' Utrumque prastinceptum est 5ὶ utrumque Pt usu et praxi s-delium confirmatum est. Praeter haec, ait elarissimus Bonca glia . nihil aliud importare obligationem sanetificandi festos dies, est
eommunis Doctorum sententia: Anne vel ipsi rigidiores Theologi non audent damnare
3ὶ Objeetum Festorum sunt non lantnm Deus. Red etiam B. Virgo, et Sancti, in quihus ipse Deus mirabilis exhibetur unde in tres elyses dividuntur
Festa ab Eeelesia instituta: alia nompe Deum. alia B. Virginem, aIia Sancto respiciunt. α Universali autem ae perpetua consuetudine sautilum est, ut quaevis Ecelesia in honorem alicujusmIsterii, vel Saneli ant Sanetae erigeretur: si prius Remona divina aut mysterium dicitur Tituluη aut Titulariet Eeelesiae: si posterius. Sanetus vel sancia voratur Patronus vel Patrona Eeclesiae e loei ali pa depen-dontis n. F. Bou ier, De Praee. Eeel. ubi sustus
do mortali pos, qui liaec solum agstrent;cum tamen apud omnes in consesso sit violatio-nsem Festorum gravem esse. ita Λnto ine, Billuari, Caietanus, Poritas alii Ilio. Inter ceteros audiantiar Concina et Cuni-liati, qui tamon contra probabilistas acriter Certant. Concina, posquam docuit eos qui duo illa lantummodo praestant graviter δε- linquere addit: eum dirimu jusmodi ehriasιianos graviter delinquere, minime intelligimus eos peceare lethetliter: hoe nee Antoninus nec Cesetnnus asserunt, quin oppositum do emt. Cuniliali haec red rem sci ibit: praeter
Missae religiosam auditionem 6 . quidam Theologi obligant fideles sub mortali ad alia
pieistis opera, quibus Deo saltem pro m jori diei festici parte eaeente puta Sacramenta vi scipiendo adeoneionem conveniendo, vesperis assistendo. Ieetioni spirituali operam dando, precibus vaeando, opera miserisOrdiae eaeer-Gndo . etc. Haee assentior eι υο fidelibuammmendanda, suadenda, ineuleanda: ni
sententiae asserenti eosdem esse ad ha8e obstringendos sub mortetit fateor me non sub scribere et tum quia in Delesiae praescripto non aliud juberi inveniam, tum quia communiter Doetores non ita smiiunt sT).
Sed dices norme saltem emeto est de necessitate audienda in sertis, ut ista dieantur sanet ear Sunt qui amrmant. et probant tum sex
Tridentino, quod jubet Parochis, ut illis die
bus concionem halistant, quod frustra ess t. si fideles sam audire non tenerentum, tum
s x Nicolao ad Cons nita Bulgarorum, uni id ipsum praecipitur. - Nos tam n dicimus quod, ex se loquendo, sestis diebus nulla adest obligalio concion m audiendi, quasi
nemm non interessentes graViter ac Praρο-
cise delinquant contra praeceptum Raneti ficationis Festorum. Sane nulli hi legimus
eri auditione jam aelum est Tomo I. De Iesbus in
lis tonatur defendero ab tinentiam a fiervilibu et Nimam esse tantummodo de praeeepto Beclesiae. eelera vero pietatis opera in testis esse de praeee- pio divino praestanda. Non tamen audet de mo tali nee usaro qui prima illa Deil. seeunda vero ρο- Ditus omittit: quod non satis pereipitur . nisi velit docere sub gravi obligare quidem praeteptum Ε
elesiae. non amem naturae ac Dei praereptum H
uuod autem addit habitualem omissionem pereatum esse ob mala tonso et aria. et nos dneemu : ideo nem pe . quia ' hahi in omittons illa pietatis opera petest eontra aliud prareeptum. quo identidem tendtur ad virtutum aetus exertendos.
59쪽
praereptum stricte tale, quod nempe fideles obliget ad contionem audiendam illis diebus. Tenentur quidem Episcopi et Parochi Verbum Dei singulta diebus dominieis et solemnioribus festis vel per se, vel per alios, si legitime impediantur, Populo annun
tiare il) ; sed communis sententia docet
non leneri fideles his concionibus interesse, nisi quatenus quisque tenetur discore necessaria ad salutem; nec ea discere potest. quin concionibus illis ac praossertim Catechesibus intersii ; et nisi quatenus absentia potest seandalum proerrare, uti in paris vis praesertim oppidis solet contingere. Λdde: hanc esse fidolium etiam timoratois Tum persuasionem n gari non. poteSt, qui illico se mortaliter peccare percipiunt, si non abstineant a servilibus, vel Sacrum non audiant; non ita tamen si una vel altera vico, ptium sino neceSSitate, concionibus non intersint. Addo: quot sunt ex ipsis Ecclesiasticis, qui non Somper concio. ni intorsunt qui si una vice Sacrum omitia tant audire vel celebrare susto die, peceatum suum latentum, sed nunquam de concionis omissione se uetusant: quae quid 'm si essent in praecepto, vel unam omittere mortale esse deb0rst, sicilli mortale est vel linam omittere Sueri auditionem. Nec dicant, quod ipsi instructi jam sunt; non enim hic agitur de necessito te inStructionis, sed donecessitate sanctificationis sestorum: hoc porro praereptum Sanctificandi Festa nul-
13 Prosoelo ennsrrnum est. Ni Pastores eonei nos habeant sesiis diebus. quia lum' populi R. a teleris Oeeupalionibus liber, illis commodius vacare puteM. Quae quidem interessentia pol eqt diei, si piae l. obligare molli ludinem, et hoc sensu pra
erim lim torrelati iam esse, ut nempe unu3 Praedi-
eet. ei hic vel ille audiat; quia Remper plures habentur de multitudine , qui indigent instructione. Ad modum quo praereptum nubendi, generaliter ualuin hominibus, obligat quidem communi talem;
non ta ineu singulos de communitate . nisi quatenus in aliqua particulari necessitate eonstituantur. Quod autem hnhet Triden limini, sess. 24. c. 4 de R. t monomi m/iscopus populum diligenter rariumquemque teneri Paroehias suae interesse, tibi
eommoda id fieri potest , ad audiendum verbum Dei. strietum Praeteptum non denotat; alioquin non dicerei ubi eommode id fieri potest, ut reele
observant: utque adderet Paroehiae suae . eum in omnium Rensu etiam in aliena Melesia eontiones
avdiri possint. Praeterea Coneilium ibi non loquitur de Saneli scalioue Festorum , seu lantum degenerali obligatione audiendi verbum Dei. quae
πη. et 323; it. Hom. Ap. Hacι. T . n. 4 Suarea. De Belistione. ubi sustus agit. Ouod vero perlinet ad Nieolaum t. patet evidenister . ipsum inisse loculum de siue praecepti, nou
lam personam excipit. Addo Benedicti xl V
auctoritatem , qui Ponti sex Constitutione Paternae eharitatis anno quoud Missam et abstinentiam a sorvilibus adhibet verbum jubemus; sed quoad audiendum V bum Dei, nonnisi hortatoriis rerbia utitur. - Haec dicta sint, ut qua par est veritas apstriatur, ac ne laqueum imponamuS; C terum alia ratione fideles ad concionibus ot
praecipue catochesibus interessendum Compstilendos esse censemus opportune et importuno; nam ex una parte inStructionse ma
xime indigent, et ex alia solis sestis diebus instructio habetur 2J. An saltem squas rest ad festum saneti leon
dum requiratur aliud virtutum eaeercitium praeter Missam ei abstinentiam a servilibus.
Sunt qui ossirmant ilicet non audeant desinire an sub gravit aliquid amplius requiri,
si non ratione praecepti Ecclesiastici, saltem divini; cum scriptum sit: memento, ut diem sabbati sanetifices. Quae porro sanctificatio, si mrjor dipi pars in humanis rebus absu- malui' - Nos tamen dicimus, quod quidem desiderandum est quammoaeime, ut fideles
omnPS, praeter Sacri vuditionem et abstinentiam a servilibus, alia diebus sestis exerceant opera II ligionis, v. g. aetus eliciant fidei,spsti et charitatis, libros pietatis evolvant , clesiam adeant ut divinis ossiciis inter- sint et orent; et si quis logitime impediatur
saltem in domo sua oret, ut hortatur Augustinus, et non negligaι Deo solvere vosum ac
autem de praeteplo; alioquin alia plurima essent de nee sitate agenda in sestis. quae lamen neque ipsi rigidior sub gravi praecipere auderent. En verba quae habet e. ii ideirco in diebus bestis
opere mundatio eessandum est, ut liberius ad Ee- etesiam ire. psalmis et hymnis insistere, orati ivueare . Miretiones offerre . mem riis sanetorum communieare, ad imitation m eorum os ursere , eloquiis divinis intendere. eleemosynas indigentibus minis1rnra valeat ehristiuratis-Et sic rei erae
hujusmodi diment lates resolvuntur faciliter. 2) uine sicuti non probamus eos. qui in publi- eis eontionibus omnes inuiserina inatim fideles submoriali peetato ad hoc jugitor obstringunt. ita neque eos laudamus, qui absolute eos liberant. Utrumque enim sine diseretione est: primum ob onus. quod justo gravius imponit; secundum ob multorum iustitiam atque insirmitatem , quia ea doctrina abuti po sunt. Certae lasmque verilale singulae singulis pro unita se uiusque en Plu ne meessitate aperiendae sunt: unde nil rom nit Augustinus De dono perse r. c. 16: titile est. Ni taeeatur aliquod verum propter incaPaees PrR Slal ergo, ut Rermo noster nulli offendiculo sit: hoe tamen non impedit . quo nititi, gravioribuqverbis generatiin infiislamus. ut fideles concionibu ae ealet hesitius intersint: uana in hae re instilla major est, quam ut creditur et qui instructus 'est
60쪽
Praetermissis, praecepto clu sanctilicandis diebus solis sulissaciunt quoad SubStantiam,clummodo Missum debitis modis audiant et Se a servilibus abstineant, cum lautum haec duo ab Ecclesin praecipiuntur. Ut enim comis muniter docent Filii ius, Salmanticensus, Sancher, Solus, Suareet aliique, in hoc tertio praee plo tantummodo praecipitur cultus externus et abstinendi a servilibus et Missam audiendi. Confirmatur ex s. Thoma, qui docet, quod ud interiorem cultum non Ogimur frid moverur a Spiritu Sancto: ideo,
ait, in terιio praecepto Deealogi prout ubEcclesia determinatum ebl) praecipitur eae
Sed maxime nostria conclusio proba lura toritate Benedicti X lV: Pontifex anno I 44 Constitutione Paternae eharitatis ad Festorum observantiam tueudam, de Missae nuditiove ei abstinentia ab oporibus servilibus sermon m faciens . adhibet verbum mandamus. Iubemus; non ita tamen loquitur
de ciliis operibus agundu. Ea verba: omnes
Chritii fideles ab operibus servilibus, ad
uuae peragenda nulla necessiιas cogiι,Omnino abstineant: sed ab omni terrena cura ει te
porali sollicitudine liberi el et aevi ad Ecclesiam pergunt, ibi sacrosaneιο Missae S ier cio, pia animi titιentione ingentia Dei beneficia recolantes, inter inι. Quin etiam eaehor tamur in Domino , uι in precibus quoque diuinisque totidibus persolvendis, audiendoque Verbo Dei froquintes s .nt; eι per totum μει um, quoad fieri potest, se eaeereeant in iisvs ctis, quae ehristianam pietat meontinenteι comitantur. Hinc communiter dicunt Coi tanus, Cuniliati, Hennus, SFlvester,Sylvius.
Sotus aliique s 5 , non esse verum lut aliqui volunt) peccatum die festo commissum ia-
Pr estat ut iustruatur adhu et quod quidem libri
non ita saeile supplent: magi enim Oee. quEm l Clione movemur. Adde hamr esse divinae providentiae oeconomiam: nam Ad s ea auditu, auditus Gut m per verbum Christi. Rom. 10-0uod quidemissis etiam Eeelesiastieis dietum esse volumus: hine reprehendendi sunt qui eoneionis tempore se tu Sacrarium recipiunt vel ad Huras persul endas sine Deeessitate, vel etiam al eontabulandum: hoe enim Sine eorum detrimento et lidelium Seauda lo evenire
1ὶ Serm. 251 da tempore. 23 2. 2. q. 122. a 4.
3ὶ Est universalis timoratotum Praxis et immemorabilis Consessariorum usus ex adnutatore Theo-lugiae Aialoiuo. iij Iu a. D. II. q. l. a. 6. q. 2.ial 2. 2. q. 2a. a. 4.
di re novam malitiam spvciου diversam .
ni art.i leui nempe contra tibservantiam festorum in consessionu Explicandam; nam verba praecepti sulit in proprio sensu aceipienda: Porro peccata nonnisi metaphorice dicuntue sprvilia; sed ad literam, nil Λng 'licus, dι cun-ιur, ad quorum exercilium servos deputatos
habemus 43. Uude quando idem Doctor ait: magis contra hoc praeceptum agiι qui pe eat in die festo, quam qui aliud corporale O
pus ιιellum faciι 5l, de praecepti sine est
intelligendus , ne dicatur sibi couttaadice
Diximus desiderandum esι quammaximercum enim fideles ad virtutum actus alia ratione toneantur, id est ex religionis praecepto, qui habitualiter se,lis diebus iis nulli iamode vaeant cum tamen negotiis non sint distracti et tempus suppetat et invitet o casio ot aliorum impellant exempla ), in praxi heue dici potest eos propriae obligationi desidere, ideoque improbandos; qui
sibi non providet, cum Omnia opportune cedunt, haud sibi providebit, remota opportunitate IT . Sed idieest finis ahssinensiae a serpitibus die festo praescriptae est, ut fideles rebus di-τinis operam navare valeant: eryo, etc.
ReSp. negando conseq. nam sinis praeceptia praecepto ipso longissime differt. Praeceptum euim importat Obligationem: finis vero praecepti non sie; quia,juxta commune Theologorum effatum post d. Thomam intentio Iegis sub bgem non cadit. Ex mplores exisplicatur : sinis abstinentiae atque jejunii est maceratio carnis: quid nunc si quis ob physicam sui constitutiouem magis jejunii cibis,
quam ipsis curnibus delectetur' nonne hic praecepto nihilominus plenissime satissa.
cil' A pari: finis cessationis ab operibus
Slapsi qui Meratis, quae die festo eommittuntur.
notam specialis malitiae assignant: attamen haec assertio nimis rigida videtur, nisi sorte flagitium tali die eummissum directe in eontemptum aut tortialis etelesiasticae occurrentisve mysterii, vel eum magus aliorum scandalo, ad turbandam ill rum devotionem. etc., Patratum fuerit a.
IT) Valde etiam eongruit, ut sestos dies. prout scite notat idem Staps, a pia mentis, hilaritate et indieiis etiam externis, e . g. elegantiori vestitu. etc., prae reliquis insignire studeamus: sunt enim dies ordinis sublimioris, e L adumbratio quaedam eoelestis illius sabbali, cujus lanio desiderio leue mur tuebr. 4. 1li. Sane etiamsi haec externa laniatum sint, destinationi tamen sestorum apprime re- Spondent, et siquidem ex animo vere devoto proeedant, aliquam divini cultus partem constituunt . Vel quid convenientius , quam ut pro dignitate ipsius diei etiam vestixus eliota conversatio nostra nihil.