Commentaria cum quaestionibus in duodecim libros Metaphysicae Aristotelis. ... Per F. Michaelem Zanardum Bergomensem, ..

발행: 1615년

분량: 545페이지

출처: archive.org

분류: 철학

151쪽

nNartim, &non formalis specifica. Ad quartuindecimum escendun , quod ea quae reponuntur in praedaeamento fiabstantiae dii pliciter considerari possunt. Primo liinpliciter in genere causae materialis,& sic ut quoci in praedicamento sub Itantiae ponitur si inpliciter, omni alio praedican eruo et pratis , sicut tu, antia pilor est otia ulatio a Vidente. Sec si scrin Genere cautata forin alis .&sic aliquid potheciux e enere qtrantharis poωst corururrere

vel clicendum seruncto,quod quantitas in aeri est posterior, non ta inenin sua radicae, sed simul in v fit ciuia dein praemomenti clana substantia, Scnotassiderat ab ipsa nisi in obliquo. Ad mintuindecimirna cticendum, ut supia,quod ibi nac Brina, ncae iniis est, sed ordo ad actum. Materia tamen non intellintur nuda per priuatione in praecedentitim fornaaruin, ita quod non fuerit mira clisposita , sed per negationem vitiinae formae, ante cuius aduetuiti intelligitur habere indiuidituro, suae indiuidulitionis prin

Ad sextum detinetum incendu ,qii clauctoritas S. Doctoris pro notas est, quia & nos poni nam quantitatem, sed

Ad decinatim septinuam, quod est

pninum tan secae,con ceci naus non esse eandem materiam in genito,& mT-rtlpto, neque est necesse quod generatio sit motus concinulis de termino acilio positivo, ad terminum ad quem positi tuam, sed suificat quod sit de termino a quo negati .cnon esse, ad terrnin una positiuum Lad esse. Neque est veruin quod unaniateria proxima, naaneat iliti viro termino I λΑd deci naum octauum nesatura se sumptuni. Nam se per resoliuio fitvsq. ad primam Inatenam, quae non est subiectum creationis, strii genera

tionis . ..

Rci decimum nonu iam patet,qnod valet de quantitate in actu, quae est degenere accidentium .cquantitatis, &indiuiduatur per substantiam. V et dicas secundo, materiana es causam materialem, re quantitatem

sol luat eur ,concurrentem ad unualcmmateriae.

Ad vigesimum dicimus, materian prilnam non esse unum numero nisi iupotetia,materia autein signata est v nanuineio per custositionis agentis ab eo inductas , ad n ut possit recipere hanc formam,& lianc quantitatem. - , Ad vi Iesitimin prirnum dicimus, quod inateria magis reseicit formamqx alia quantitatein, quia forma est compleuae iuuin incliuiduationis, sed tamen prim re bicit qxiantita trin, per quam reditur inateria disposita ad

Sectincto dicitiir, quod arguinctum valet de quantitate in actu. Ad vigesimum secundiina,iam aci

Ad vigesin uin tertiuna, scilicet ad auctoritates S. Doctoris tarn respon derat D. Caivanus, quod per deterini natas clunensiones intellexit S. Dina'. materiam innatam per talem ordinH, unde vi optime norat,n5 clixitS. Doch. quod inateria cum certis citiisensionibus, ouia illae climensiones estent in , actii, sed sub certis,&c. tb L. Ad vi essinunt qiuaritim, & ad pri .

lnam auctoritateira L Doetoris adductain a Suarez dicitur ut lana in eodeloco annotauerat Ferrariensis, quod forma sequitur dispositiones materiae secundum orinem executionis, quta inarena pruta disponitur, antequam, forinatu recipiat. Secundum ordinem aut ira perfectionis, &ἰntentionis agScis, nIateria sequiturali spositiones scir- fluae, quia non disponitur nisi propter formam, nos auteroduc loqui iriur, de orditae executionis e generatiCnis. - Ad vigesimum quintum dicitur , Proci procedit de inateria loeunduin se, & non v t est visposita ab a Cirte, ut etiarn

152쪽

Ad vitestni una septinium dicunus , qutus e uirit de quantitate in actu, non or mlamitate in sim ladice. Sectindo dicitiir, quod pii ino rit spici t for atra ut naateria est, non ut potentia rcceptiua qtlantitatis.

Ad ulti iniuri saepitu dictu filii, quod& si sit inalcria nivida, tamen hoc fit in uno ira et instanti , in mio priores sor-nrue,& dispositiones corri,i untair,ficvlaima aduenit, quae tanaen non intelia ligitur priuet ad uerum nisi huicinat Nae,Pala non aduenit materiae lain nullo nolo dispositae, sed ad nit huic materiae,inodo iam csispositae, Et G neraliter bene npta, quod hic loquitantur de prinio pta ipio indiuiduari nis in generatione, & videbis clarua-

LECTIO X. S. Doct. VII. IN prxstitu lectione duo principa

liter explicabimus. Primo vix Ilnniculi miibus ens dicitiir sit sufficieter assignati ἱ Philosopho in textu. Secundo, utrum praedicamenta distinguan uir cundum diuersos modos es, 1endi, vel praedicandi. Prima dissicultas. aestio X I. i

Vtram modi emis sint socienter

V.Ιdenar quod non . Nam at a dicitur ciri simpliciter,& alites s cundum quid, & innien hi modi non sunt a Philosopho explicari. Igitur

inaneus.

Secundo. Ens non solum diuidiciar in actum,&potentiam, sed etiaITI In totum composarum,de tamen hic mod ab ipso non est explicatira . Tettio. Philosophus in tertio Physicortina prius dimat tens in actum , de Potentiatra, ante iam diuidat in de Gnx prad Minenta, hic alitem siti ie

Primo is itur notandurn Ruod Phi- osophiis in rextii pii nao diuidit ens ii ens lecundum subitantia tu, ut laonli est an ii al,&secianditia accidens, ut honIoal l tis. Tribus aurein inodis di- uictitens per accidens, protu tripliciter Scitur aliquod ens prςclicati secudum

Prinio quidem quado accidens prae

clim uir de ac cidere', ut dicendo bonus cst Iustus. Seriando,quando accusens praeditanir de simiecto,ut dioecio So tes est albiis. Tertio, quando subi istum praedicatur de accidente, ut di cendo albus est Sortes de hic inodiis sere taetra est cum illo quando acculens pi aeracatiar de accidente. Rario at en uuisionis est, quia quandoq. accidens accidit accidenti, sicut ciun Inusicus aedi ficat, qliandoq. acci dii su biecto,ut Inusi una Sorii, quatvlOq. e nueris, sicut uictun est, quia subiectu ni cau-siit praedicatione in accretentis de accidenti pro uno subiectuin intelligedo. - Secunda inuisici entix est an ens Q stantia Ie,& acculentale. Per esse su stantiali intelligendo ens per se existes in Ieriam natat ra,per accidentale auci ii ni rens ad extra, unde haec sectinda diuisio a prima secernitru , quia di misens diuit uir lecundunt subiti inti an ,& secuiuium accidens, ibi costuleraturens secivulun duos inod dicania Δ.Lin quid, & in quale, dum amem diuiditur in subitantium,& accidens, haec considerantur, prout existunt in rerum natrum. Ens autena exastens in rerum nariara quatenus diciti ir de substantia ,&accidente, dilatitur in de .cein praedicamenta, quia alluci est ens

Tertia clivisio est, in ens reale, de em rationis. Ens reale illud est, quod habet esse ad extra in reriam natura . Ens vero rationis est,quocl fit pcircompositi mena, re diuisionem intellectus,

tis expis cantur.

153쪽

& consistit in assiri natione,& negati O-De. Uterius ens reale qMulcia in citainu,& quod dana in potentia, & haec sunt qtiae literaliter trabeianir ex litera

simpliciter,&secundulia quid stinx cnt Ia realia, vel intentionalia, actii, vel potentia, & ideo sub ipsis cotinentilr. Ad secundum escendum, quod to riim compositiana est ens actu , si coinpositiana reale est. Si auteni rationis , cns Rusonis eit,lisbens esse in an inaa.

Ad tertium dicendum,miod Philosoplitis in D Physpri in alui est ens in

actuna,& potentia in,antequarn in de cena praei in enta no quod excludiucns reale, sed quia illa diuisio sibi inseruiebat ad concitulenduna quod imo trus est actus enus existentis in potentia. Secunda difficultas. Quaest. XII. Vtrumens diuidatur in decem praῶ-camrnta , per diuerios modos es

Uerstri naocios essendi. Prirno per S. Doctorein hic asseren- rein ens divisum in decetra piaedicaineta, esse ens quateniri significat es Jh in , Terum natura,&sic arguamus. otiunt praeclica in enta, tot lant modi essendi in mill iis diu testiar ens. Sed de- cena sutri praedicantentii. Emo decem n ocii estencti, in qvibus ens liu utitur. Secundo. Modi prςdicanta sunt tan uinduo. s. quid ,e querare. Igitur selum sic essent chio prae caizenta. Tertio. Sequeretur nugatio in prae- vicatione, clami esse poneretur,naindurn dicimus ens est stibstantia, ly est copula verbalis esse si nificat, itasiis stantia. Isi iures le de esse Praedicaretur, Ac conc*ienter esset nugatio. inario. l es prirnae intentionis non Sitingi Alntiar per res secundae intentionis. Sed praescamenta sitiat res, nariatae,& primae intentiones. Igitur non distinguuntur per sectinctas intentiones, idest per diuersos modin prae

Quinto. Seqneretur, quod in qu libet praericanaento duo piae dicanaeuta ess ent, Quia QMdlibet pIaedicame- tum dupliciter praedicatur. s. abstra' chille ut albedo, & color, & concretiue, ut albiam,& coloratum. Sexto. At inocti praeclicandi stilΓ-cilint ad distinctionem prςdi nactOrtin ,aut non . Sed vitemus requirit Grcliuersitas rerum . Non prina iam, Ita sic sequeretur quod liotrao, &. asinus magis clistingueretur, quam duo praedicamenta, cuna realiter dictinguantur. Si cilia cluna, Ergo pr. aedican Ienta pri tuo non distin muntur per diuersos modos praedicatuli. Septaino. Alia est consi cleratio praedicat nentoria tu apud Logicinia,& alia apud Metaphysicum. Scit Logicus ea considerat secti nil uin diuersbs inodin, piaedicandi. Igitur Metaplays. Vt artifex realis ea considerabit sininciti in diuersos niculos est encti . Sed pro altera parte probatur, qt loci non distinguantur secunduin diuersosna clos essetuli. Quia aut isti naodico-

tralauniens coinmune, am non . Sinon, ergo sent non ens. Si sic,ciana c5traliens non sit de ratione contractI, siciu laabet Pthilosophus in tertio huitis, dum dixit miserentian non esia de istione generis,& nilui potest subterha

gere naturana entis, Ergo dic. Secundo. Duin dici intis sui stantia

est ens per se,atu ly per se icnetiar positive, aut nega lue. Non pri intina, qtua eskt sensus. Quod substantia , esset causa sua ipsius, chloci estina possibile ; Si secundurn , substianua contietis Ireretur per aliqilod negati mina, qta lolas anum videtur, cu silens positi itu . Tertio. Duin dicitiir acculens estcns in alio, ly in alio habita clinem in1- portat. Atu ergo laaec habitudo est ensreale, vel rati is, scii relatio. Non

154쪽

nunta tra

plices a

secundum quia ens rationis non conistrahi it ens reale. Non prunum , qtita vel contra fieret absolutiun, vel rei Duuin. Non relatiuunt,c in nihil conistrabat seipsuiri. Non absolutum,ciana sint diuersorum mem m.

Quarto Sic. isti tritati essent in trinis secire is contractis per modos. Sed hoc non, quoniam chialitas potest non este, sicut paret in Sacranaento altaris. Eruo dcc. into. Unius rei unuς est ni ocius. Seci una res potest fundare clito praedicainenta, sicin aetio, & passo. Er- so&c. Pro resolutione lautiis quaestionis. Prinao notanduin est, cplod praedicamenta tripliciter connderari possunt. Primo Logice, providiclinitur cooristia nationes pluriuin praeclicabili iam, sciscundurn sub , & supra, considerando

coordinationem solum cyload imaio-NTn, vel iminorma unitier salitatem,&hoc inodo consideratura Logico, Faoniam I ogicus cosus erat prseca paliter secundas intentiones, s turdario autern rcri prout fissistant scoand is in te ιitionibus. Secundo, pol sunt consulerari ut res sitiat,& ut quae lain naturae, PM-

rivia una non est alia, & sic Prandoq. consideratur a Pitysico, agendo ari ad

co*eculantur. oecuncto notanctu quod i nocti praedicandi sunt in dii plici clis inula . illain cnini sitiat sic ic nullana realitatena in rebus ivspiciaentes ,lut si sin 'gainius chimaeram esse ananaal, ciura tame dici Iia rani sit reale, in resti in natura exi simu . Alij sunt inodi , qui- hiis ciuic bon set,alilaa realitas in retriis , unde die uisaesionein esse moistrum in animal esse substantiam , pr dicunω non distinguuntiar per priores modos, sed per posteriores. Tertio notandunt, quod praedic menta dupliciter considerari possunt. Priino ablol ite, ut rci sunt, & decem trinia ginieci verum nuncupatur,qiuali pra se non habet alia genera, sed solum transcendentia, &Nanc incinam praedicatriciata esse confuserata fundamentaliter, idest ut sunt sendanaenia

praedicationum. Secundo quatenus de se inuicem prae ticantur. s. ut accidentia ordinein diciant ad substantia lania,

de qua praeclicantur,& stilutantiaoInnia accidentia sustentat, quod erit co- siderare prae icamenta forrnaliter. Silo itiir fundamentaliter considerῆnir,

prius intelliguntur essse distincta per

cliuersos ira ocios essendi, Si aut ein for-n aliter, pta cliuerses na dos prae candi. Et quia ilic praedicanaenia ut praedicanaenia considerantur, ideo chcuniatur esse iii itincta socio aliter, per cliuersos mulos praedicandi. arto notandiana, quois istincti. Ma aliquo ruin si int in duplici differen tia. Quaedam enirn appelianni P pr xinia,& sorinalia, quia proxime in in mediatectis inutiunt. Quaedam viro dicit nitIr prina a, sed n6 proxinaa. Praedicantenta quu1ein priino distinguunt tir per cliuersos n3odos es sicia di, sed proxime per cluaersos modos praediis candi. quia cx cliuersis movis edendi, Oritiar tandein diuersitas praedicandi. Uncte fiundamentaliter piricli anaenia seipsis distinguuntur,& sunt prirno dii tersa, scarinaliter vero intelliountur

milingui per ditiersos modos Praedi

iam. Quinto notanduna,ad laoc ut deuenianius ad intellioenitana, & resolutionein qua stionsi, quini praedicanaenta sint c illincta bifariana considerari potest. Prilaro rcaliter,ianciua in cilitersae res,lta Vt de in rcrinia nati irae scorii lim iniicniantur, cpiartiam una sine altera existat, lao clui dein vexit in non Praedua menta dupliciter c.

eri AE a

155쪽

est,maia actio, & passio sunt unus ni tms 4uoad existentiam,ira tralio, A.

iunciamentum,qua ' & si realiter dis in euantur, tamen vi una non potet existere sine alio. Secundo possunt circidistincta realiter, ut dii ersae realitates uarium una non est alia , & lioc*iieni congrii uni est, nain alia est realitas actionis, alia passionis, alia i elati nis, & alia fundat nenti, siciu & eoriani cliuet e sunt distinitiones propriae. Vade&c.

llinc secund n SDoctorena non dicebantiar praedicari, nec conuenire cita setanda distinctione, citria pratna clareriir per dii tersos imodos ellendi, Ss secuncta per diuersos inodos praecli candi. Secundo auteni inodo dicta sunt

proprie praedicantenta, & per limpa.

tot ad priiriun . Octauo notanduin, qilod suffici entia praecli ineratoru sic liabetur. Qii a d QP c. Graoinne ens aut cit ens per sic aut in alio. 'Si prinutim est substitia. Si seoli sit in . Sexto notandii na, ad clarana Iaul Contra rei resbliationem, quod magnun est futur per discrimen inter moduin contrat oeuli modos. alicuius generis, & alicuius transcendentis. Nam geniis contrata itur per diuersias disseresias sorinales,quae sunt extra rationetra generis, transcendens vero diuus itur per diueresos iminios essendi, quoruin qidlibet inti insece cliuisviri includit. Si ergo Oenera ptae dicat ventorsi contra laetetur perci luersis differentias sorinales, clistin uel Cia uir realiter ut cliuersae res, sed quia distinguuntiir ut d ii erit inodientis,uleo sum cit dii ersitas i Nutoriun pi dic andi mrinaliter,& clsendi vitrualiter,ita ut unarnet res possit sundare S carr

spondere duo Dus iano iis praedicari tireali inu, limportatri ituri diuersias rea

tiaricunt Primo considerando ens Plateiri S est ordine ad diuisum, ut ensest in haec decora pri s It tia. ina oelii Ta. Secundo quatentIS cola parantiu actinuicena, ideis, ut omnia accidentia comparantiir ad substantia. Pnino imodo consideratare ut res sunt, quia sic esse participant. Seculuso vero modo considerantur secundu in imodos praedicandi, Quandoq. avi ε Philosophiis ab una consuleratione tran- sit ad allain , qtila una ex alia oririlr, unde quamlo nic diuuiit ens, inens extra antinana,&in antina ; S ens extra anu an in decem praedicanJelita,

coliti derabat ea primo inodo, & ideo

vel hoc habet ratione alicuius ab sol ti, vel respectivi. Si prina talia, vel ra tione in aleiice, & sic est qirantitas, vel ratione ibrivae, sic est qualitas. Si ratione alicuius relata iii, vel in transeci, vel ex transeo . Si primina eram sali- qti l . Si sci unii uiri constauit sex alia

praedica nenia.

Ad prunia in arguimentia in dictuni

tia. Qui laria univcrsales & lii duo tan μκῶ - sciuia si int. 1 ciuui idest si ibi tantiae, cinale, id est oinni tria accidentiun . Quid ani vero si in t determinati, significatues deterna inatu quale. s. vel qtrantitatas,uci qualitatis,&c.& sciunt d cein ut si . Ad te itin dicendiun, quod coimplexio. l. horno est substantia, estens rationis,unde tv est quod stat pro copulatiabebit funesainentui a in re. Ad quartuni dicendum ad miore, quod res prirnae intentionis non distin mill nitir priino, fundanaetaliter perfecitn das i ntenones, sed vel seipsis, vel per suas diti eretritas, secundariolanae, re proxime possit int distingui per diuersas praedicationes.&cundo dico, qt loci nec modi esseni sunt sirnplicitet rra, sed res sundan-rcs u Odos pra dicandi, necn odi pM- dicandi milesina plices intentiones, sed etianarcs fundamentaliter, unde pol fiant clisti nouere siccundum diuersas consideratIones.

156쪽

Ad quin turri vicendum,quod niocli Ad tertium dicendiari , mrod ensi praedicandi distinguuntur prout prae- contra latitit ut abstrahit ab ad soluto, Gicantur de pii tria substantia , mulo Ac respectiuo , & ideo non valent di abstracti in non praedicatur de prima ulsiones.sissistantia, n6en in clici in iis Sortes est Ad quarturn dicendu ira, quod sunt albedo, sed albus . Nectainen reqtii- -nii intrinseci, Et ad probationem ritiu quod praeclicarnentuin ut praedi- contrariam respondetur, quod Phil camentum sit concretuna, quia de suis sopitus locutus est naturaliter, & non inferioribus abstractive clicitur, sed intractatose. Secundo dicitur, quod de substantia a qua distinctionena prae semper saluatur inhaerentia aptitii li- dicandi capit,concretum est. natis, & si non actualis. Secundo dici inus ad arguimentum, Ad viti nauiri ne Nar alaior absoluquini abstractuin, & coiicretum non te, una enii 3 res realiter, α virtualiter constituunt duo praedicamenta, sed plures, potest correspondere duplici Vnuin, qilia non a istinguuntur nisi sis imodo .cundum cinierina modu significadi.

Ad sextum dicendum, cpiod priino LECTIO XI. S. Doct. VIII.

ctistinguuntiar, id est fundamentaliter, per diuersos nroclos essencs,sed sornaa- T N praesenti lcctione veniunt ex antiliter per cliuersos i nodos praeiacandi. 1 nandae tres disticultates. Vnde conceditur si cunc una mena bru. Nec tamen verum est prunuin, qui , Priina clifficultas. Otiaest. XIII. quana uis honao & asinus magis distinguantur ut duaerta, non tarnon ut ciue Utrum modi quibus Aritur Abstantia

realitates, quia duo praeicanaenia in sint Ascienter Ulan. m.

nullo uni uoco conuentiant, sed seipsis distinguuntur, laae vero species con- ου ν Icletur Ploci non. Nain materia ueniunt in oenere . V est substantia,S tamen de ea non Ad septimum satis dictiim est in , est facta inentio in textu. corpore. Secundo. Fornaa, & essentia si intSed ad alia arguimenta quae proba- ident secundu in i ena. Eimo secundus bant pie sica nenia non mitingui per lNodus incidit cum quarto. cliuerabs iDocios essem sicutaenilit Her Terito. De ratione substantiae est uelis, reqvinciendum est. Ad primum per se es E, sed forniae partiuin n5 sunt clicitur qtroci eiu includitur in suis nao per se, sed in alio, sicut patet de an una, clis, & ad probationem respCn ictur, pede, capite,& alijs partibiis,qirae sunt Quod duplex est contra laus, quoddam in corpore. Ergo inodi substantiae non cimereotiale contra hiens untii Oolim,& suiu heiae assignati. hoc est extra iacionem contracti, aliud Respondeo, quod modi qui biis ali-

est modale, diuides analo una, & hoc qua sitibstantia dicitur sunt via tuor, Siaba a inclussit intrinsece contraciun hoc , sufficienteras lignati. Prinaus ergo quatuor

modo praedicamenta contrat aere m- naodus est substant larum particulariti, modis Δ.cuntur ens . inter quae computantur corpora simis citur.

Adsectandum dicendium, Ploci ly plicia, uti 'nis, aer, aqua,&terra. Et per se tenetur positive, & ne alium . naixta,ut caro, sanguis, lapis,& similia, Positive quidem, quia non lignificat parteSiloruim, ut ima tuis, pedes, e ccausalitatein per se, sed inod una per sh laui usi κli, &daemoni. i. Quid a essendi, negatiue, ut cadu sub intelle- tem Pt ilosophus per clςnaonia intelli iactu nostro,&si non sicundium se. gat videtur dupliciter explicare S. N. Prinos

157쪽

Primo, litus per daemonia intelligat ris,nec tamen de ea iacta est trientio, idola, ini profana sitnulacra Decimna, quia non est in actu, sed in potetitia. i n quibus i atris ivn uiola Tis reperie- A l secundi uia rimultina, clucia dilabantur Dis ficticii mriim. Sectando, plex eli forina. Priina datatur partis, Quod loquatur Plillosoplitis sic iitri ut antina corporis, s uncti dicitair t. Opinione n Platon corii in , S pNciptie eius. liciu musdum rusultans ex ma Apulaei, sic illa describentis. Minoaia terra, ct socinat Seoindust nodus er- suill a rini alia rationalia, corporea. ae- go cit forinae partis,ekqGrtuo inn*rea, animo passiua, & mente aeterna. totiuS.

Sectulus avius substitie est,ma,so Αl tertiuna dicendum, ouod per se dicitur de causa oinnium capradulto- essie itat dupliciter. Priti O subsistentia Ariumpia rura, quo pacto forina est substanna coinpleta, &la solis completis stib- rasoluun.

si nisi ciuin, & mixtor una, ut antima stanti Ηc uetta. Secundo non inl1ς- tur. ration uis hominis . rem do alteri, sinu accidens clicitur elle Tettius inodusest chlando aliquod in su Necta, & hoc conuenit omnibus deserini nans sine qtio substantiae s. sit itantiis,& formis pariau.D, dc par- non po est, substantia , .itair,quo pa ti siplis.cto secim scina Platonicos ineri, su' perficio,&corpora erat trer uin sui3- Smanda dissicialias. caiiaest. XII H. stantie, Adtierien su:n tainen quodsii prat ict i realiter n In sunt substatue, Vtrum Abstantia sit tenus 1ε-

scii sintndun alior una opiniones . mrallimum . . Nam deterire naris non est subitantia, sed proprietas inseparabilis. Funda' π π Idmirqiiod non . Nam Ornnoniciuum erioris illoriana fuit, qui an V genus secudirin Logi ni estvnia scieruntvistingitere inter uniarn tranis uocum. Sed fissistatuta est quoddanascendens sic tu est substanua, & vniim analograna. Ergo non est genus Oeneis quo 1 est principi ivn nutareri,quod ran alii: naurn. Probat in nainor. Qi iatum conuenit*1anti rati. substant in vel dicitur a substaruio, vel Qirari iis inoclus est cli ando substan a per se esseiicio. Si prini uiri. Primoliam initur procilantia, seu quid ita- conuenit pNinis substantias, dc secuniate,qu e v. catur sorina r Iri. do secillulis. Si secundua ,ecit econ-Vitiino red ii Philosoplatu oturies uerso, quia primo conuenit lectInda,lios modos ad untina, narii lubstantia & secutulo inimis. dupliciter sumi potest. Prinao pro ea Secundo. Genus generalissimul quae ponitur tanciliana simiectum inia in inediare cliuiditur in genera subalini ropositionibus, A vocariir stit stantia terim, Sed substantia lintneis late diui. in re hilaris, & priiDa, significans hoc ditur in primam, quae cit .singularis. aliquid, per se subsistens, ab onanibus Ergo non est genus generatusinatim. mitin Ia, & non inultisci, mirati nica. Erinnini ιgitur hoc inuestig n-bilis. Per quae tripliciter chiseri a sectan duni scienduin est,qviris sibi antia duc a. Primo, Quia pri na cle nullo in i plio in suimi potest. Pthno pro essen cum υν rimori praediciu ur. Seoinda sic. Secun- ἔ rerutra, qtion Odo etiam accidinatra: nistia recto , Qtii a prinaa pcr se subiistit, & se' dicuntiar lia ae propriain substantia, L salia manda no nisi in priara. Tertio Quia idest ei sentiam. Seoinclo mimitur pro T ceis

serunda est in multis, & prinia i on . substantia proprie, quae per ως istit, sitim . Ad primim ergo dicendia ira, quod & a xidenua sustentat, de de hac lo-inateria continetur sub primon olo, Pumur

158쪽

Dupliciis riter cons

Diuiduaris prima, ct strum

non est in

stantia diipliciter considerari potest. Primo pro tali,vel tali substantia, scilicet prinaa, vel secunda, & tuc non est gentis generali istimana, sed vel in clividua, vel specifica,vel genetica substantia. Seriinclo ut sic, quatentis abstrahit ab omni substantia, T laanc rati nαν,quod dicitur ens per se stans, &accidetitia sius lentans, Et sic poniturgentis generalissi inu, & prirno diuiditur in si abstantiam corporeatri, & incorporea ira. Co orea, in Anii Taran ,ec non Atauriata ira. An inlata, in scristiua ira, & non sensitivam. Seni:tiua, in rationalina, ct irrationalcim, Iati natis in incipii itIa. Tertio inotandilrra, ct loci stibstantia, ptan a cliuisone potest etia in diuid tanpranaana, X si tuus ain. Seci hoc bifariam inteli gi potest. Pii tiro tanquan in duas res δε sic non et Ibi genus generalis iiiviai Ti,siciu probat secundiura amgtiment una . 5ecundo ita urit uiciatur tanquana in cluos modos, qui sunt particulariter, S uniuersalser subsistere, re sic prinio diui iliciar, quia oninis stabstaritia tam corpori a , quan In corpo rca G.vel uniuersaliter,uel particula

riter subsulit.

Quarto notandiam . quod quamuis sub si . lu: a cliui clathir in corporeaira, &in I porcana, non tar racn requiritur

plod omnis si stantia incorporea sit in praeclicarnento. De cnim subi antia incorporea est,& tamen dicitari extra Onane pro Scainentiam, quia i iid*u est in prae icamento, est finitae,c deterini natae natii . Dciis aurem est infinitae naturae intensive . Naiar aptae ii numici non excluduntur infinita seca sullani micntiani pastiua, nec secilla ditia . dii rat Onern sicut intc I pora coelestia,nec sintndiam pei sectiC-nena siccitia dii in qii id , ut si claretur al-hedo separata infinita s sectici tarn qti id rani j mila ellici determinata ad ali pia ni sp ima. Qturii tamen Deus non sit in piaclica in cnto duGbuS na dis uitelligenduna venu. Primo per H a ise, sciat contentum a praeclicamento, S hoc est vertim ut sit praet Secundo reductive, ut pNncipium extrinsecum omnis praedicatriciali, & sic reducitur ad praereticanunta, ut primuin princi plura Cmnitura prςdicament luna, sed non reductive,ut contentiam in praeci canunto,sed ut ipsit in conlinori. Ad primam diceduna ad maiorem,

quod rario es Iendi per se,& alia susten

tabili.

Tertia disti .ultas. Quaest. XV. I reum ratio sibLtantia sit ese per st

l l l si .i Π N .e' Clt esse eos per se. Ei goratio accidentis crit cuc in alio. Sed hoc est fessu in. Ergo. Assumptinarest notum, qili. x per lioc distingvitiatur. Minor probatur, Quia esse in alio re-srcet una ad aliud ina portat. Sed non omnia praedican wnta aGidenti uim respcchiva stini. Responcleo. Qi ioci de substantia dupliciter lolii possisium. Primo de ii stfitia rinii aiei tali, quae per se scorsi. mstat,ut AngcluS, vel stare potest,ut anima inteliinrua. Secundo de substantiis sellam imateriali ruis completis. Pr,inis Plideira conuenu per se essE, quia onanes intclligentiae per se existunt, si-ctu e iam an inra intellectitia separata, qtita non sol uni se liabet ut quo stan- quain sortiu) honao v I uit, sed etiatu ut quod subsistit. His auicivi non contὲenit scibitare acciden bumnarerialibi is, quia pia intina incla ineriana sustentania

perstes.

159쪽

qua sunt experres . Silbstantia vero uerso, Eit hcnao,ergo Sortes,& ex hoc materialis vrrurnq. habet, nam & per patet qtiodditiersa ratio substantiq&se existit, in subsistere,& existere co- uersiimode substantiis conuenit. pietis substanti' conueniat, & etiani Qu.irto innaen sciendit in , qtlod per sustentat accusentia, qtua habetinat se eisciniariatii venii intelligendi lin. nain. Cum igitur haec rario cornple- Pruno quoad existenti an ,S sic etiamta per se existendi δε sustentandi alia , ponaoconvcnit piiivis substat ijs , quia cliuersiis diueisinaocie conueniat, diffi- destructis his,nil illa litici retra an et quocile erit videre, quomodo coniluuat ad existEnain, per Aristotelem n prς- speciale praeclicainentum . moinentri. Sectinco quoad cisennam Ideo secundo, sciendum ouod ea usi quatenus per se significat inentiain, Est ΠΤ δῶ imodi ratio debet ad unam altiorem ra Et maia clientiae ianaxin e per se conu in μιρ. tionem rediici,cuς quidem non neces. nit Ase estorii aliter, iam ex hoc secuniario vir uiarib est, suci viruinq. est peria dae s stantiae dic ntur ivlaxime per Ieinis Iliae, lua conuenit substantis lub- este, liload essentiain. stantibus, & per se existentibus, Ad nrinoren arguimenti vicimus, etiam per si existentibus, & non sit, otiod esse in alio non significat re*c- stanti tuis. Ratio autem talis erit quod diu ni praedicanaen talem, sed transcensi ibstantia est ens,non in alio inhaeren- dentalon. ter existetis, finitae naturae. Ni per ens Secundo dicitiir, quod ly in alio mnon in alio distin gluttir substantia ab Onificat inhaeresiam, i sest ordinem ad accidentibus, quia ac lentia in alio subiectum, Ic non relationem,idest Orsiant, & consequenter deducitur quod dinem ad terminum.

substantia sint ens per se, Per sty inlaaerenter clistinguuntiar paries snbstan- LECTIO XII. S. Din. IX. tiae ab accuientibiis, quia &si ipsiae in

alio sint, ut patet dempite, uianti, &c. TN enodationem nonae lectionis Sa

non tamen sisnt in alio,idest in corpo- 1 cti Doctoris, & textiis qii in Miccire inlierenter,sicinest accido in susim nai Aristotelis, duae issicia uates eri nicto. Iinnao se nclo ex hac particula perlustrandae. deducitiir, quod iubilantia sit subiectu alia ΦIoini renter accidentiar Prima difficultas. Quaest. X v I. periuntiar, Dichiin est lini tae narii ,

ad hoc ut excludamus Deu in ipsiim i Visum modi eiustem sint fidisti,ter

praeclicamento, sicut superius diximis, a Philosopho assignati.&ex hoc patet quod haec ratio conuenit oinnibita sit bitantiis, & earum par- π Y Metor quod non . Nam siciu uniitibus perinis siue . V in substantia facita clem, ita unum m. . . Tertio notandi ina, quod stubstantia in qualitate facit simile. Sed trio tisa-.' dii pliciter considerari potest. lyrimo milis ab Aristotele omissi sunt, Igi uir 'μ . . vicii cultra fissis altiso, dc sic priinis fuit mancus.

8 siil, stantiis, primo conuenit ratio is, Secundo, Id cin quandam relatio-

ω 'μρ' stantiae, quia pri inae primo subitant, nenatin portat. Ergo haec fuissent persecun d. e vero secundario. Secundo tracta iacia in capite de ad aliquid. vi dicitiar a per se effertiso, Sc sic primo Respondeo, quod modi eiusdemisconuenit seci indis, & secet rusario pri- sunt sufficienter a Plii losoplio assigna-mis,quia ab ipsisnoncmnuertitur con- ti. Quaedam ergo clitaJnturiclena persequentia ad singillaria. Nani valet, accidens,& qtiaeδam per se. QEae suntiat Sorie Argo est homo sed non e co idem per accidens, Plintupliciter si Presta

rurs

eiusdem

160쪽

rurs

Ini Intiar. Primo quando accidens praedicatiar de acciderite, ut dicendo nau- sic est bonus. Secundo quando ac

ciclens praeresicauit de subiecto, ut ho-ino est albiis. Tertio quando subiectuna praedicarin de accidente, ut at bus est horno. Quarto qua nido stibi e-ctum est nipositaim, & praedicatu nasi triplex, ut albus homo, est albtis. into attaluso praedicaritim cst compositu, S subiectum si inplex, ut albiri, est al-

,rs hon4O. Modi et a in elumena per se tot si int, quot sum inom viriti, per se , hi aut ira ad d ii os principales realicuntur. 1'rinatis est, ut illa dicantur via tura pa se, quoruna nuteria est una , Quod veloinarem a sit Una stat dupliciter. Prirno specie, seriinclo nuntino, &hinc duo sunt modi viritis secunduna naateriam. Secundus principalis est eori in quae

sunt unum substantia, vel continilua re, et Indi uisione, quae Oinnia nota

sunt ex superioribus.

Ad pri inuin dicenduna, quod Philosophus non facit naentionem de ae*aali, & si in ili , quia eorii in narii ranon est sta inani sesta, nec rana ncces aistia siciit ehisderii. Ad sectin dii iri dicedum, quod id ei nest relati uti in secunduin dici, & abso- linum secunduin esse, R ideo potest reperiri in prinsicalnentis ab sol LIUS.

Secunda difficultas. Quaest. XVII.

Vtrum plura accidentia elusirem specie3 possint esse an eodem

bed: nes pos Iuni esse in eodem puncto aetas, in eadem pupilla,& in inruginari. Sed duae albedines sunt dim acculentia. Igitur Sc. Secundo. in Sotae Patre habente duos filios sunt d uae paternitateS, quaru in una refertur ad prii nurn filuina, alia ad shcundum. Sed duae paternitates Qui duo accidentia respectiva.

Tertio. Christi habuit durare lationes filiationis, unamia ab aeterno refertur ad patrena,&alia qua extempore referri r ad maliena. Erm m. Quarto. In eodena sunt multae -- moriae , generata ex pluribus expeta.

inentis, in sensti sum lanillae species

sensibiles. Haec autein iunt acculentia. Eroo &C. .iliato. Accipia naus duas candelas illiinnitita saluhiod ni cuiuin, in hoc nitatio ponatair corpus destina, tuc pa

las uincoii iungentur. Ergo in illo puncto et in t duo accidentia. SexIo. Q lando aqtia ex fragia a fatcaltam addui ir έ radus grati ut . Sed

prioi gradiis non corruiupitur. I itur ibi renianent citio accidentia. Septinao. In eodein coiri posito sunt duae forinae stibi tantiales, vi delicer anin alis,&rarionalis. Igitur et latria si- initi poteritiata ol esse duo acciduncia.

Octauo. S. Doctor de sensu N shnsato habet, plures forinas intentionales, possie reperiri in eodena subiecto. Nono. Si duo a cideria non posscritesse in codein stibiecto, hoc ellet Inis actu coimpleto. Sed hoc non obstat. Ergo, Probo nainorem. Prin o. Si hoc esset, foret unq. quia duo accusentia

in ciuiliint aliqua in repugnant an

spectu sit biecti. Sed hoc non s necessari itim, citim duo accidetia eiusdem

Secundo ia plures species perfectae sunt in intellectu qtioad actu in i soria an di,dc si non quoad actuna liuelli endi. Nec valet responsio Caietana. rod hoc ver una cst de specimiis inesse reali , non ametra in esse intelli -bili. Quia sic dicere est petere pri εκ pium. Sufficit enim qn d duae spe n

SEARCH

MENU NAVIGATION