장음표시 사용
201쪽
non sunt differentiae essenti ales habi- . tus scientifici, quia habitiis stientifi-cris est ens ab lumni. Practiorin ahuεciitra oris ille ad sine in dicit respectuin adopias, de S ccula ciuili dicit negationein talis respectus. Ditiersoru in aurein Teneriam . Suelis simi spe- Te diueientiae. Sociando ainein imulo Speculatiuuin, & Practiciani sunt di feretitiae essentiales,i in inediate di itide es scientiain in Speculativam,&Practi carna Sed haec opinio duos errorta habet. Pranius est Iaaelli , & caeteroit iri elaeti una sis pracs tam disti iactionen . Naintainsa finalia est pNina , ac vera musa intrinsece nroiicias, & specificas, & non tin portans priino respectuna rationis, Piraeitain seci indunalpsit ira prout ad extra est, mouet. Er o nota costituitare per respech & ne trionta. Secundo.Finis& forma coincidiunt per Arist. 2. Phys. r. 19. Sed causi mrinalis forinaliter non dicit respectum. Ergo nec finis. Oritur mitur error , mala nescimiis cistinguere ii ter acti ne in intrinsecain, & calicam. Nam finis, & elficiens sunt qui ein catiis extrinsecae, ut causae, sed tanaen iis bEt racionem intrinsecana, unde efficiens
cillativum distinguun ur eriam intrinsaee ex fine, non qutilena ex firae scientis, sed scientiae.
Secudias error estAquarij impugnitis vistinctioneira ex obiecto per conclitionem intrinsecam, finis igitur spe-c latiuae non est ne ario operis, sed est
scire. Negatio alvena operis est Pro Ldain cos ictu. Finis ametra Prarii est sici reoidinatu in ad opus, ita ut scire non quaeratare propter se, sed gratia οὐ petas. I leo an ina aduertendinn,qINMScientia duplicuer consulerata potest Primo, ,t ab soli e perficit intellectu dc sic est quaedain cpralitas,&conse qllenter quoddam absol invia Secundo in sic, vel sic poficit intcllcctum M
clinanim vel ad scire simpliciter , vel ad operari, Jc sic tralaunt scientialTrex genere qualitatis ad genus relati uoras: nduin dici,quae intrinsece,dc essentialiter respiciunt ipsum scire, velut stire est, vel ut scire ordinaria in adopiis, & hi duo fines sic a scientiis inspecti . sunt specificatiui intrinsece
scientiariIn εSeciandum errorem esse dixi irata Aquarii negantis, quod Scientia, Practica, se Speculativa dii inouantur es sentialiter, & intrinsece o obiecto G
perabili,vel scibili tantinn. Nam si his
intrinsetam notitii SI aptitudinem tollat, ex qua sciencia Practicassistinguittar a Speculatiua,nescio quomodo se saltiet,cia in in supenora quaestione esceret, qirod scientia dicitiar practica ex nariara sua, qtra tentis ex sta natura est de obiecto operabili, &α Seciando qui ecessario haec se consequuntrurin separabiliter,scilicetAsse Practicum, A esse ordinatum adopiri. Sed ipse prirno amini. Qiraero qiud intellis alnus per conditionem intrans cana ipsi notitiae. Aut intelligitnus ipsa
notitiair . Aut aliquus suinptrum ex o
biecto&fine. Non primum ciuia idε non potest esse disseientia essentialis constituens speciem , & constitiua ut species. Non fecitndum,quia laaec ut
ex Innsi a , per extrins)ca amena una incntia non distinguitur ab alia.
Secundo. Ornnes scientiae sunt eiusdem speciei habitus. Sed haec non posi sunt distingiti essentialibus differenti in is,olm snt eiusde in specici,ergo. Teriis. Quae distingit untur specie, non possunt esse in eodem subiecto. At onanes scientis sunt in e dena intellectus
Sedad primum dicitur,quod ilIa conis
litto trahitur ex natura rei sitndam disraliter,& ex fine & obiecto forinaliter obieet uim alitern,&finis sunt rationes sortirales, so aliter constiti cntes, Sedistinguines scietias, ut patet cria apud cognoscentes principia Philosopiatae .
202쪽
Ad Serundineti clicitiir, quod sunt eius leni speciei subalternae,sed non spe malis Itinae.Oari ura est enim qiunt Aristoteles Ilic dici t. Pli usiciliri. Mathei uaticana et Metaplaysica nisi istin sui genere. Ergo inulta magis Specilla uu una,&Pucti mia Ad Tertium clitarian, qi cui non posilan teste in cocleni subiecto in actu i cmndo, perfecto,& adaequetuo,sed in laa
Tertio innien not5dum , quod Praecticu nr, & specii latiuunx litantur fiastrenuae est entiares scientiarum porest dupliciter intelligi. Primo ut intelli nnis qMici sint velini clitarentiae diuidentes unum geniis,siciit rationale, Miciationale di .ultant animal, & laot novitirmata ius,qui a Practi Ti,& Specii laut luna non alliinguunt scietitias, nisi ex obiecto,& fine, cirrae extainseca sunt Seciuio ut clitanit disterentiae essentiales, prout ali*i faciunt diuertamentialiter,&hoc Aloclita luus *iod sui essentia ira, quia polciaciae essentialitetvistinguuntur per atriis,& actiis per Obieista, ira&scientiae,Pua per illa spe cificantur,& ut it licarn formatizantur. Et lim proueninqvia finis est q- ian inclamentalis, & virnulis ratio, ut has potentias, v ej scias ad se trahar. Quarto notandum, quod pes, Specidatiuunx, & Prata acu tria possumus intelligere. Prin)si est, ut intelli an us. scientiam Specia latiuarn,& PracticarnCrclinatas adscire,& opcrari. Secunisu est,ut intelli nimiis obiecha, Sc fines, e coperationes id est Obiectum operabile Soperari,state,& speculari. Tertiunt
est ut intelligamus iiii cientias, scit rationes constuirentes menta atra Speculanuam,& lyractica1n. Praivo inodo laa-h IH rationena apti tui Inalis rationis, orcinatae ad opus,vcl ad scire . Secundo inodo prin aruin ration uin, sorn 2-luer cliitinguentium, quia ex his peri satur lorinalis coinctio copleta. Ter tio ni i Io ha, ni rationem iusserentia- Luna, seu potitu intronum cucumloc
Probat hir. Illa staficien ta alique i superbis diuulit ira, qtiando ulcra illa vivisa, vel extra,non reperitur. Scis praeter scientiani Praeticain,& Spiculati uald non datur alia scientia is ut paret cuili4
bci Plillosophoia Ergo. Scirumso.Onanis scientia vel in proptra scire, vel propter operaii, ii ossi
Ad prtinau dicem urn , quod in noti--συtia, seir habita duo sunt pensanda. Pri- mora, in una cit aetio ipsa notitiae, v. g. actio intelleisti est intelligere, volutatis velle,&hoc inado quaelibet potentia habet proprianruperationem Secundum est citreuio fusius notitiae, vel ad scire an riina,vel Operata,& sic operata dirigitur ab liabitu Prataco, genito exactibiis oratinabilitata ad Opreandi in . Ad secundum nes'citrini nos in tδli notiti ad opus ordinata, non enitnei acta itit ad opus Orclinari, sed per se conuenit, qu Iatalis est ex narum stra,& ex obiecto,& fine. xl tertiuna negatur antecedes, de tali scire,i. te scire ordinato ad optri. Ad quartuna iam csictum est, quod loquvnur de scientia finita, & non de innnua,qualis est Sacra Theologia. Aci ilia intum dicendu , non esse inco, ueniens clinia una scientia sit siinplicitur Praetica ex obteisto,& fine, & feci, dum quid tu Speculativa. Nam rati ne praeceqtorum genet aliudicitur Spe
203쪽
L E COT I O VI. sat practicus extEsione. An veris prius
Quaerio IIII. fuerit aditimenta scientia Prractica , vel Vtrum fientia spe latiua: si nobi- speculativa, vicendu venit,qtios priustior Practica . nait inuenta Praetica imperfecta, quia
cum omnia essent ad inuenta,quae spe-VI detur qd sie . Quia Plailosophus ctabant ad necessitates, & voluptates, in praesenti tex. a.descit Theoricas tunc homines intellectu erigentes, pro alijs essEdesiderabiliores, scis desii era- pter admirari,ceperiant Philosoplaari, bisus nobilius est, & naelius. Ergo. sed persecta praesica non sint nisi post
Sectulo. Actus nobilioris poteranae , speculatiuarn, ni ab ea regillas,& di- maiore in nobilitatem dicit actumno. rectiones accipiat. bilioris potentiae.Sed scire est actus in- Seciindo nolandum , quod scientia Conside tellectiis,&velle operari volutatis, sed Speculativa,& Practica dupliciter con rantio, re nobilior Eintellectus volutate. Ergo. sthm an post sit. Primo ratione obiectin Dentu ob Tertio. Oinne colitentum sub specie mina specillati uoriana, vel operabilium .enti , c per nobiliorem differentiam constitu- Smincloratione finis, inquantum spin sinis. ta,est nobilius contento sub specie oin culativa est propter scire,&α plactica positae dis Idrentiae, v. . Omne contentu propter operam. Sipta ino modo consi-- laomine per riuionale, est nobilius derentur,at,sblute speculativa est nobi omni contento sub specie leonis perita Itor. Nain Sacra Theologia quae n agis rationale. Sed Speculatiuum est distri est Specillativa,qtiana Practica, Deum Tentia nobilior Practim. Igiciar Oinne pro lecto haberin Metaphysica gestire scientiae speculatriae erit nGilius nus subitantiaru in separatarum specu
quacunq; Praxi. labiliu in tantum, quae duo obiecta exis Pro l aberula veritate quaestionis. Cedunt Oinnia obiecta Practicarii scie-Primo notandum venit, qtios multi- tiarii na, c teris pari biis . Sed ii celeia plicuta diis InricientiaSpecia latiua, ra non sint paria,non est in conueniens&Practica . Primo qiru eira ditariant quod aliqua Practica sit nobilior aliis quia stientia spe lati ira simplicari r qua Specia latiua,Sput moralis est nobiis ordinarii rad scire , Practica vero solu lior Logica . secianduiri quid; quia non intendita Si vero considerentur quoad sin re, quirere scire propter se, sed propter dico quod duplex est sinis. Priinus clici pus. Seciindo. Quia speculari ut vin an- turre iotus,qui est scire in Speculatiuatiir Pitilosophi,quasi an atores , & in- ω operam in Practica . Secundus diciis
claoatores veritatis. Practici vero dicit- tur proxii viri,idest tale stare, v.g. sciret tui artifices,vel priuientiri,*iasi inten- lineana,vel formicam, α tale opera iri, dentes rebus spectantibus ad Meci ani ut gubernare re num,et inoderari proca,& agibilia. Tertio differunt penes uincias. Qiload finem igittar letrio tura obiecta qilia specti latiuae agi in t ἰler . Specillati ita est nobilior Practica, quiabus unitier alitis, necessariis, & sempi stare ut scire,est nola litis cyla in oper ternis, tricti vero sunt de singulari. ri,tit Operari. Quoad finem autem probiis, vel uniuersalibus applicatis talNe xlinu, po Crit elice niterio, quis prae ad lingularia continoentia, et fortuita. stantius erit inoderata ciuitates, Hiam Qii arto disserunt,quia Practica accipit scite longilius inena lineae . a ii culativa, cum scire includat. Sp. Tereiotainen notandu , quod scien- Prameacti latiu1 vel hab ipsa Praeticani lati ac- tia Plactica congrueiuius o Icitur uti- leuiar vincipit. Qii in toclitia spe latiua est prior lior,& Speculativa nobilior,quia utili- tilior,D- ratione potentiae, mita intellectus spe- litas secundum conaria unena n Odu l culini culativus prior cli Practi . cunilatu ovendi quaesium,lucrurn, ct D na notitior. Υ a dum
204쪽
xliiim frictat,& non utilitateni intelle- nera entis, quia scientiae clistinguunture is, masta in forinati in vcritate per per Obrevia.Sed genera entis sunt dere, scientiarn specillativam. Non auton di Eigo& scientiae decen .citur nobilior quia vera nobilitas ex ve Toelio. Messicina cotinetur sith Phyia actione intellestiis pensanda est. sica.Sed Mosicina est Practim. Igitur Quarto Notandu,quod scientia Pra & Physica.cticii dupliciter considetari potest. Pri- Quarto. Mathei naticus figuris in-ituo ut simpliciter est Practica, de sic est tendit,& operiesis. Ergo erit Practim. ignobilior specillativa. Secudo tit ope Probatura tuecedens. Quia architecti rari incitidit scire,& sic psit nobilior vocantur Mallieniatici. ca a includit scire, & aliud addit. clu Quinto. renti moralis dicitiar Prasio ergo est. Scia speculattiua ut sic,ε no citra quia ora inanir ad saelicitatῆ. Sed bilior Practica ut sic. Probatur. illa scia ad Delicitatε ordinatur qiloq. Metapiti est nobilior, q pedet ex nobiliori poten sad cognitionein I et , & substantiaIulia,et obiecto. Sed Speculativa depellet separatariam, Elgo erit Praetica. ab intellectu Praetica a voluntate, Sexto. Metaphysica est de elate ut sic. Specialativa habet pro fine scire, di Pra sedens, ut sic absti alaitabente oper ctica operari,intellectias autetra est no- bili & non operabili,ideo erit Praelicabilior voluntate, & scire ipso operari. & speculatiua,vel nec Pracum,nec spe
Ergo. culatitia. Ad Primum respondet Paulsis Son- Septinio. Metaphysica asit de maecinas;quOctibi Arist. in parat specula vero, bono,dedecem praedicamentis. tiuas aclinilice,& dicit ouod Metaph immo& in septimo de stibstantia genesca est desiderabilior. Secl qilia S.I in rabili, & corruptibili, quae non abstractor exponit Arist.& vicit ipsum com- hunt a materia secundum rem,et ratio parare speculativas Practicis, ideo dici nem. Ergo.
rnusqd loquitur simpliciter,& quoad Pro resolutione huius quaestionis
finem remotum, non tamen omnibuS Primo notanduin venit,quod de diui- mois,Vt silpra. sone scientiariin speculatiuariun du-
Ad Seciandum neganda est maior, pliciter loqui contingit. quacio in actu ignobilioru potentiae in- Ptam absolute,& sic pii irra sunt spe Sorania eliustriar actus nobilioris, sicut coringit cillatauae,nam & Logica inter speculaia diuidinurin proposito,ut explicariin suis. Huas connirn eratur. Secundo possiM in reales, Ad Tertium dicimus ad maiorem, mus loqui tantaim de climsione scien- speculati-suod est vera quando una species nobi tiarum spe latiuariato realium,& sic kas , cte. litatem alterius non inclussit, & per se, clicii nus quod tantum sunt tres, i rei non autem quando est econuerso,sicut plicen modum abstrahendi. Nam ab explicatum filii supra. uractio a materia signata Physicam , constituit, Abstractio a materia serunL E C T I o VII. dum rationem, & non secundum rem Quaestio V. Mathematicana, & abstractio secun-Vtra sint tantum messesentia sprem dum rem, rationem Metaph ιαiua , Mnapuma , Marsum sican . anatica, s ridi sca. Secundo noto, quod hic loquimur s- tantum de scientiis speculatiuis finitis, TyIdetur quod non . Nam quaelibet & noris Iuinine naturali. Nam Sacra V bona diuisio debet esse bimembris Theologia etsi sit specillativa, tamen Sed haec est triinembris. Ergo. habita est lumine supernaturali, Sui- Secundo.Tot sum scientiet,quot ge- ni reuelationis,et est innua ex obiecto.
205쪽
8M . Tertio notandum, quod de instin- sica definita, & Matiun natim de ac ctione harii in scientiariam duphcuerloqui pollunnis. Primo de specifica, i. secundum species . & sic siint piti res.
Pr a fur S unclou O loco principali pono eone sis. Conclusionem . Scientia speculaIltra realis , sulficimiter ditii diciu in Metaphysicam , Mathen aditani , &Physicam. Prodiuur . Quot siliat a straetiones, & rationes scirinalta scientiae uulcntra, tot sunt scientiae. Sed tres tantum sunt abstractiones solmaistes. Ergo. Quomodo autem Scotistae MIiter forinem sussicientiam,& quori
tandem rationem , & n oci una. At Θεria ut est habitiis de is isticali naobilis iasi habet eandem rari cin Δ' n; ociuira, in nrniblis,ciun una altina sit Graior,firmior, di inanactis Cr. Secundo, quia tale est Analogum . analogia inaequalitatis , qtlod lanimis apud Phusicum , & Lacia rhusicum non uni uocinia, sed analoguin , vel G
Se nctus error sint, dum tenet Matheiriaticas non esse itientias, lata non habent proprias inti fas , oblitus qui-εiein ι loci tanς Philosophi,scilicet qii Ridenion strationes Mathemata cae cedunt per causam forinalena. Quodsiint in primo gradu certitudinis , ω necellanae. Errauit alliciti, quia non conliderauit, quod Matiae lacus n5 conliderat quantitarent,& affectionescio impugnentur,vide Iahielli,& Sonia quantitatis sub ratione re i, sed sub ra- cIna terra , pariam enim haec prosunt. tione abiit acti, ut supra. Dicendum Ad pta triuin aliqiii dicunt, quod Pol Miκr cliuisio univoci debet esse bina embris, Gum non aluein analogi , qualis est haec . Ali j quod debet esse hinaembris, vel reducibilis ad biinein brtara , sicut ista Nam scientia quaedana ablua laua in ateria, quaeda in n5. Secunda est Phis,ca, pi in a ad latic diuiditur, quia qum clani abltrahit a inotii & a materia se-ciindutu Iein, & rationem, & haec est Metaphysica, dc quaedam solum s cIIndi na rationeira , haec est M thematica. Et haec est responso latu ili. ne seqiaenti. est igitiar, quod haec est diuisio Anal Ea, quae necessario non est hi menabris Nec verum est quod scientia, ut est vinnius generis qtlatu.His non pol sit dici
nisi uni uoce, & si verit in hoc sit Logi-
, nos alumn ut Metaphysici res speculairitu.& non intentiones Ad secundi in dicendum ad ira at rem, quod tot sunt scientiae quot sunt genei a entisAonliderata secundu in abi tractionein formaleira , & non prout Iessiant, de quare ageintis in qt aestaOMulta auten coaceritat in huiusce rei explicatione Benedictus Pererius lib. t .siuae naturalis Philo platae,capit. II. & I 2.
Priarum igittar et iis victu est, quod scientia ut habitus est dedisticui ni obilis & vniit e de Onanib.scienti Π praedicatur , sed respectu subiecti,& naocli procedendi minime . Quia 11Naphysica de subitantia infinita agri, PhyAd tertiuna dicendum, quod n5 est inconueniens Uuod quaeda in Practica subalterneriir spcculativae, sectu ciuiri quid . id est quia superior dicitpropter quid, D subalternata solunt quia, sicut est in proposito, non aluein rationc subiecti. Nain subiectu medimnae, quod est mi pus sanabile, no ponuur directe sub ente mobili,quod eit subiectu in sicae. Secundo respondetur, non esset
206쪽
eonueniens*iod naedicina sit speciala li ratione parti laci, quo pacto aPhysitiva proin furuit terna Ir Physicae ratio m sorinaliter considerantur.& sic ne ne principiorum,nain principia facisit gari vis, rancedendo tamen quod Meta medicinani sporulativam secuctu quisl, playsicias aliquo modo de eis agat, tum
sed non siimpliciter. ratione rerutri consideratarum,subali Ad quortiin dicendum. Pritu ,qd Pia generali ratione entis, vel ratione Mallieni Mica agit de operibus intelleu primorum principioruin .eliis,feci non voluntatis. Sectando es
tur, quod artifices non vocantiu Maia L E C T I O VIII.
tirematici ratione principiortura,scis arctiuectonici diciantur, quia solum diis Quaestio VI. sirriant quid ,& quo Alo agetusum. Artifices vero se liabent tanquam ma- non uoua d tinguanta rperuales, respectu Matheinaucae specula obusta.
dens in*Ianliina principia s ollativa ν tactur Quod non . Nam scientiae postut applicari obiecto operabili, sub V milinguuntur per diuersos inodos
viversa ratione. Ut finiencti,& denion strandi. Ergo n5Αd qiniati in escendum, quod ordi- per cliuersia obiecta. Nam unitu rei vis nari ad isticitatem statinipliciter. Pri- n linest cininminam. nio quoad contemplationem,& sic Me Se Indo. Dee iacira obiecto duς sicietaphysica ordinatur ad stlicitatena .id- riae esse possiunt, vs.cle homine quini est ad contemplationem substantiara si risibilis,& beatisi ilis.Er . separatatu.Secudo quoad acquisitionε Tertio.Similiter scimus qinia terra& lie ordinatur ad ipsain scia moralis, sit roturusa per medium Physicuita, &protu per operation virtuosas acutit Mathematiciam, En unum obiectum,ntur,unde dicitur activa,& Metaphy R duas scientias. sca conteinplativa. Quarto. De eodε obiecto potest ha- Ad sextu in clicendititi, quod aliud beri fides,opinio,& scientia. Igitur etiaest loqui de ente, ut ens est, & ut intel- de obiecto uno sermali positit esse pluligitur irinaliter abstractuin a mateis res scientiae,nam non vuletur maior raria secundu rem,& rationein, S: alivit rio de istis,ouam de illis. est loqui de eo ut est quod latri uniuer- Quinto. Philosophus in quarto lautis
sale , continens omnia entia viriualiter rex. 2.inquit.Quod si tunus visius ornSeiando modo proprie non considera nes colores vuler,ita ad unain scientianir in Metaphysica,quin ad ipsam non pertinet considerare ens,utens,&on attinet agere de omniente, omnimo- Πα modos eius,& species specieru. Igi-clo,sin uniuersali,&iri partici lari, tur solum erit una scientia in uniueragit iptur solum de eo primo inodo, & silin,& non tot,* ot obiecta sormalia..ita habet rationem scientiae specula- Sexto. Metapsysica omnia entia cointiuae . siderat.Ergo est tantiam una scientia. Ad ultimum respondendo clicimus, nam non ens non est scibile. Guoci l .aec enutrierata in argumetoctu Septimo. Metaphysica irra abstra-
Iliciter considerari possunt. Primo vi ctiones comprehendit, sa materia si tib ratione Metaphysica cadsit, ut en- cundum rem, & ratione respectu Dei, tra sunt, vel ut continentur sub modis & intelligesiarum. A materia solum s Eeneralibus en .s, s sub finito,et infini Gindu rationein respectu transcendento,caliis,& eaulato,&c.& sic conside- iuri in quantitatis. Neq; secundum, rantur a Metaphysico. Secumio sub in Icm,neq..uduni rationem, respectu subin
207쪽
il statiae genta abilis, 3 cormptibilis, onines scietis in uno medio conirent sit cecitia in septi ino agri per extensiinti sin den onstratione. Er O est una stienna tatuunt . Sed qtiis quaeriri, num si unus trabet Uctauo. Facultas pones mscri infi in scientia huitu conclusionis per deinon ter aliqlias res,oiranes illas debet cogno strationci T. Homo est rationalis, &a cere. Hoc facit Metaphysica ut patet, lius habeat hanc notitia ira per Dei re-Ergo. Delationem, utriam sit eadem scieri itia. serietina Aci notitiam lautus dissici illattis. Pri- Cui dubio respondetur seciandu S. nospina n. Fonotandum v nit,quod una sit scie- I. p.q I. ari. r.&s Incluna Caici. ibitas te, O ipliciter intelligi potesta. numero dem,quiniis uersitas tantum rationustistra. spemcaci gener tanao irro s. numero forinalium,causat distinctionem soria. stinguutur scientiae ratione subiecto naalena scientiariam, men attenden- . . ritu inquib. sum, v.g. in ritro, in Pata cluna, quod inta ac re suiu duo μsenda
Io. Specie distinguuntiar, pro quanto Prina si est assens intellectiis qilia tali
una scientia est distincta specie ab alia. conclusioni ex simplici reuelatione ac ut AP clametica ab Astrologia -Tertio sentio,non habens euidentii de re ipsa modo id est secundu genus mstna Diun rcile lata, de tunc distingueretur ut laatur, protu sinu de dii tersis rebus mi ere bittis, quia non tia ex reuelatione esset
distinetis, ut Phrsica, Mathematica, fides,&illa acquisita per demonstratiore Metaplasica. t nem seientia,sed siciam reuelatione ad In praesenta non qtiaeta in de vina Iauc clare nar euidentia rei in se,per sua ae, vel pluralitate nutrierali scientiarii , rationem formalem , esset quidem diis
clam talia materialis sit έ δ non forina- turria scientia quoad inedium relNotu, linta cc etia mi aerimus do instinctione sed non maoad proxiinum. Sectandiana generica, Pria hixta genera latente- est,*iod ratio formalis non solumarinwii uocationes & non euidentiae scien- guit diuersitateni modi, sed etiarii ro, tiarum. De unitate ergo tantiam, cu piu quia rattio fori lis non soluiri est na rasitate speta sica, que proprie est fornaa dus quo aliquus cognosci rur, sed etialnus agendi uri est.. est inodus rei quae co noscitur, δ laoc Formalis 1 inclo norandirim , quod triplec dixeri in propter Sci tuai in I.q. i. Pro. Otio my est rario forinalis. Prina a se renet ex nar lom in solutione primi argumenti arris σμ. e insimus, seu medij ex Plo intellectus guent solum diuersum modun corta, Pa, talena rein intelligit, V.g. ego intelli o Proscendites in Daeolosi scientia esse bilum terrana est rc. tu dana rnw diuin Ma nunaanitus ad intren a. Itaqlle res ciruis tliernari ciIm,S alius solum per fidein, nae peremet naturaliter cognoscitn- qui ala ame auditiit. Secunda voca- tur, non tanaen quid dit ille. At pertur rario quae *ecificativa, quae attin- reuelatronem cognoscuntur std pro
ginit in obiecto, dc ex oua passiones de in se sunt,& persecte proiit potest cadenianant,ut mobilitaS est ratio quς scie- re initiatore: perfecta cognitio diuino-tiae Phusicae, ex qua passiones naturales riim,sqtroad firnruatein adlaaesionis, A fluunt, &entitas non contracta dici- si non quoad elintentiain rei in se. tiat racio,quae mentiae Metaplavsicae . Tertio igitii r notandum, qtro'Pau Opinio Tertia vocatur ratio forinalis sit bqira lus Soncinas in T. Metaphy q. 8 auril- Aus. nania considerantur in scientia, qtiae niat distinctioneni,& unitatem sori na-Giciriu ratio obiecti, ut obiectuin est. leni scient uirum non esse pensandas ex
Onanes ergo coliment ut quod ratiosor forinali ratione obiecti, ut obiectu est, malis nae ilii trivaliter scientias no di seu ex ratione somnali si ila qua, sed exstinguin, sed habitus huer se, id est scien ratione fornaali quae, seu ut obiectum, uald asipicti fide,o purione,&ctaclytae vites est, quo 1 multiplicitςr proruit.
208쪽
Prim, quia Arithmetica,& Geomo ad rationein visibilis, quia haec orrima tria, si t& scientia de Caelo,&'ge, considerantiu , prout tantum visibilia neratione,&corruptione dii in Suuli' sunt,&haec dicit IrrM subqua . Etttir specie, k lainen conueniunt i ob in ' lim di Isitas piovenit, qttica res ipsaeuoi, e fontiali subcFra , id est, sub ad aliud niis transeut Laci oenusinin
Seoindi .Arist. in 3. demini. t. 38. illa qtis: attingitur, sed ratio ait o ii Q scientiae secatur quemadu O- est rario sub qua res ipse attingitur. dum & res, uiriar itistinctio,&Vii iras Quint Ono an cluni, quod aliud est Seson iapendent ex obiecto ut res est .. . ccie quod scientiae non Istinguant Ir ἀωiuuia. Tertio. Unitas demonstrationsi πω perdifferentias entis, Saliud quod n6 per A se dci ex obiecto ut re est. Ergo & unitas distin Euan uir per clii Erentias entri sti reis εἰ cide diurisitas scientiarunt. Quia eX inm bit . N MN prii num est falsum quia silectio,& principio prouenit unitas,dc di- ωι τissent stientiae, quot sunt specim restinctio in conclusion m &principiatis. riun.Secundit na est veriana, acris diui Quarto. Qitia pol sunt esse plures ra- ciuntur per diuersas species,& climerentiones sub ovibus eadem res consulere tias elitu,sed ut ista eruia scibilia sivit. mr , sed qiua obiectu in est unum,i ico idest ut continentur sub una traiim ab iaclicitur una scientia euudein obiecti. st actionum, de quibus iain actum est Ex altera tamen parte est capriin I. sit pra. Ulule dici nivis Metaphysici cotio 3. Prologiconel-ndicat . p. q. I. plii species in senera inu. art. l. φ.&7.& I. Poste. α21 qui tenent sed sub una absti actionem ali. suevniuueni, & Suectitatem scientiaruin sinae abstracta a n ateria secundiun re. esse inspicierulas ex unitate,&diner. & rationein, & idem vicinius de aliis .
late rationis sorinalis sub qua, seu obie scientis.cti ut obiectuin est. Quoad seriandum prrincipale Con- p ., Quarto ergo, notanssilin, quod duae elusiOCst Scientra habet Unitatem,6s eois Lau
quid dicatur sub dii in sornrale alici, et . Probatur. Ab eo mentia liahet untiai scientiae. , ratem,a quo habet Eritialitate.Sed sorni est Priata Qiiod illa ratiost communis maluaretra habet ab obiecto. ut obteia frentia eo omni latis consideralis in scientia ,si sor- Chun estinan ab oblecto ut res est maction6. Inaliter considerῆriir,la est sub tali ra- aerialitatem habet. Ergo. rione, v. . Metaphysicii considerat tria Secudo. Si unita redistinctio scierescendentia,praedicat 'n a re sabil-- tiaruna pei cloet ex obiecto, ut restias in mareciales ut entia sunt. subiciuum non ita rei partes subiecti Secunda est , quod illa ratio sit una iras si una partes si ibi restitiae essentis liter una formaliter sin pn,S: non ta quti . cultio gilantur a subiecto. Ea alitεφIae
Ideo scito, qnodri 'stin duplici genere essenta aluerilistinguuntur, habent raelauduntur. PMrno in genere enti in κλωn duressoriun obiectorium essenia qui, talia entia stini, ut onmia visibilia Ualizer,& consequenter mirersior sit corares sunt,& siae non ha ne unitatῆ sim. stiriaentiu diuersas scietatio,& sie Θῆ-pliciin seci secundum lii liquia plura tiae essent χω infinitae, cum rα distinis fiant v si talia genere diuersa, ut Coelsi, essentialiter sim fere infini or ri R, planiae, ani Dalia. c.Secutulo in Terito Nouimus Aristotele scien- fenere intellio iburitia v. E.ut ornnia vi tias distinxisse per diuersas abstractio. miliaqtiarenus visibilia sunt,n qu ncs,qliae non sunt nisi tuos aeracionestentis entia in seipsis sunt, ad unaria ra- forma ira sciantiaruria in hoc idern d tiouena soritialein reducuntur, tali Gi cet S.ID. P.P. l. .M I. 5 I. post.c. 22
209쪽
pore. Ad secunditim sitniliter clictum est, qtiod scienttia perulet ex obiecto, ut mbiectum est,&consequenter Pol ea- dena res secundu cliMTsas Iationcs s males potest considoeam a pluribus sciεtiis,sicut patet quod Metaplavsicus apit de quantitarie ut ens, & ut est mulsibia Iis, Mallieinat lcain ut consequens natii rana, PIUsica,& per hoc patet ad tra
scende ia, sublimitia genera, ita ut M iacin ta sinu stib abstractione Meti pl)y:ica, se qtri re in septini O. Ad priinum Soncinatis dicendi misqd lat orat in aequinoco. Ni dunos m- cinius unitatem specificaui scicntimina
titae considcrantur ut res suiu, & hae rationes Mim.iles pensantur secundu intres inodos abstractio nutu. Ad secu:id si licenduin; quod Arimintellexit oriril Qieciae secantiar Plein adnis cluin re res, non absolute ut ibicen, S. Doctor explicat, sta ut scibiles
Ad tertium n mariar antecedens, est enim unum medioera, s una ratio so
malis sub qua, sub qua consulerantur omnia in tali scientia. Ad quari uin iam dictum est.
Quaestio. VII. Vtrum Metapi ea ,s. tem
VI lenir quod sic. Quia illa scientiet
alteri uili alternantiir,quibi coueniunt condition ra stibal ternatae. At Physicae, & Mathematicae reis spectu Metapthysicae contieniunt conditiones siubalternatae. Ergo. Maior nota. Minor probatur. Nan pnna a concitistio est,mi subiectum simal ternatae, sub subiecto si balternantis contu eatur, At omnia sub ente continenna P.Securula est, quod subiectu sit balternataem dat disterentiana accidentalena subiecto sit balternantis. At Pitysica quae est de eive niobili,addit elati, ut ens est ipsaan iraobilitatem, sicut & Matthei Datica qi ancitatena. Tertia est, qtici l pti incipiasib.iltcrnatae proben uir in stibal-tcrnante. At principia oinniurn scientiariana si negentiar, probantur per prina a principia Metaphysicae. Erm. Secundo. Arist. ptaino Pii sic. texta octatio a stirnrat, citiod Meniplavsica ti- qua in rc 'ina,Sc domina Orniritim scieritiaruna, probat illarun principia. Scilla lis est ratio sissialternatis, respectu tabalternatae. Ers O.
Tertio Conclusiones se ternatae persccte non cognoscuntiir nisi in sub- alter ante. Sed conclusiones Oin D lunasci nitiaruna no monoccuntur pcriecto nisi in Mcta physica, qtiae docciqilomo do sint entia bona,susllantiae, vcla ci- detrita. Ergo. Quarto. Arist. tr. Metaph. cap. 2.laabet, PlausJcani, S Mallicita alicana esse parris Lapicntiae. Sed sapientia est λ Ie rupitysca. Ergo.
210쪽
Qui lito. Ois scientia alit est subalter serennam acindentale in . clam Ui-σ-at
naris, aut subalternata, naim hae sunt turdixerunt dii plicem esse con: tacta ci- Mectum dilaediis entiae ex opposito diuulentes nena, unam per se factan , per ratione μbrifer
sciendain primo Poster. Ses Metaphy per se, inio pacto hoino antinal conta a n nrι1. sica non est sutiat tertiata. Ermesi subal nit, pet se,ia est per &fferen riana per se,
ternans. nen pepcrratiossale. Sectincta erit Per Sexto. Illae scientiae illi scientiae subal acci cicns,quia conuamini ira et a deternarilr, a qua principia accipiunt. Sed tale,ut visitate contrahit lineam, nam Omnes scientiae accipitini principia a visiuile nec ei disserenna, nee propria Mela physica. Ergo. passio lineae, Ex priino fit untii a per se, Septimo b. DOct. in opule de natu- ex fecitndo vn uiri per accidens, quod ra generis cap. t 4 dicit. qinta Physica protant,quia hoc additum est alteriussi bauernatur Metap. eo inHocliam Per generis,ergo acculentale,& viderium Detula sit balte n itur Geoinetriae. Sed pinio lauelli primo Metaph.q. 2.Pς spretiua yprie sit baltei natur Geo. Secunda opinio quae videtur Sonciametriae. Ergo ,& Phusica Metaphys natis id quarto Metaphssc.quaestio. s. subaltem Produci ire ne a uicin huiusmiaestio- est, qiuia subiectum sin alternaris clunata silen nis. Primo notandiani venit,qiu3M con. pliciter considerari potest. Primo ut sic Da eonia. ditiones scientiae subalteritantis, S: su di in stia abst actione, ut ninneriis c timci. balternatae ex Alberto prinio poster c. siderariu ab Arithmenca, prout noen I 3.illae sunt. Pranaa, qtural sit ectum Q rus est. Secundo ut est sic contractus, balternatae contini at subtemini sui, idest quatenus enumerias sono s. PIHalteritantis,& ei a at differentiam ac mo nacino sonoreitas est qi insciam accicidcntalem, siciu perspectilia cotrahit dentille niunero , ut sic consideriuo,
sub lectit m Lemmetriae,s lineam, &ei sed non sic contracto , sed est propria
addit miserentiam accidentalem,s. Vi passio numeri,sic contracta, simit,sbilitat quae non est de ratione lineae visibilitas lineae colorinae, ut scit Ari- ut sic. Securula et , quod acidit ii ira sit ac stol. 1. se anim. dum ait. Qticut color Udentale, & alteritis generis ab eo citi est secundiuri se visibilis. . ad .iitur, urule desectu huim metia de Sectit ae duae opiniones meritor specie, nonnibal ternariar scientiae de hendun rura Domino Calea. st. c. s.. genere, ut 2: mira honi inta, scientia a- lymina mireu,quia entis per accidet Enimalis, ct scientia de erue mobili-nulla est chi uio. At subiectum subat ubi, scientiae de ternobili ut sic, quia ternatae est dii finibile. Ergo, Maior est et si spectra differata genere, non latraῆ Aristor. 7. M: ΟΣ & II. MinoI pro ut res alterius generis. Tertiae it quod quia est ens scibite. alis miseretia a tali subrecto non nuat, Secocto Passiones demostrabiles Maliter scientia de pallione subalterna ut ocisinerri adinvicem. Intersimie Tetur scientiae de suo lecto, a qlio fuit. etinu auten ,& passionem, vel dissereri Addit qtiartum S. et rip. q. .arn. i. tian aGidrea em nullus est do, cum di quHem magis necessivium, s. quod sint per accusens,&consequenter nota Principia simal ternatae non habeat eui colli entus tinnuinem per se. denuamnis in G,ilrernante, & quod Reprelaesulit etiam secundam in principia sit iteraratae sint conclusim Dion T. nes probatae in suta tremant ciliae eon Primo. Quia si tale c5tractisrurn, cst diti m ctilucidandae veniunt. Mcidentale ruperiori in sita abstracti
n ς-- hcre subiectinns tonantis, per dis iaperuia conualiatur inam disterem