장음표시 사용
271쪽
Philosophus loquitur de issis acciden- tiae,&nsi de existetia accidetis,quia a
tibus,miae non sanciricosurae, ut sunt cides est notius, sed ex eo prouenit,quia aiensurae motus, & ten pus, Loquitur substanti ivt substantia abstrati v ah a- ergo de illis quae ab his menti irantur, sauali existentia, & intelligitur denuis nai motus, & t in pus potitis vocania data ab omni accidente. tu mensurae vi lxiii ius substantiarn, Ad quariu c6cectitur , quod accidetia D accidentium, quaar accidentia. pDu, cognoscutur a sensu, sed n6 ab in-Sccundo dicitiar,quod la est intel- tellcctu. Nain dum 1ntellectili Oiles si Iigendum non repugnanter, nam sui3- ε , sintden inlata a coditioni us si tali- stantia ut substantia in esse obiectitio bllIlms, species autem subsia. tria sue-lotest esse prior lena pore, tempore ip- Iunt in sensu, sed ad inti luna sensius o. Sed non playsice, cum non pollit Ad quintum dicendu . quo i ii teli eme pr iis seipso. ct ' procedit de ina persem cogiticione Aci sextiun dicendum, quod illa ec ad perfectain respectia eiusdem rei, sed sent mei na, tempus aeternum ., non respectu diuersare, idest prius laa- ideo substantia ut substantia est, po- het cognitionem imperfectana subit, rest esse prior accidente non repugna- riae, & deinde perscctain acipitrit. Iet,etii si tempus positive esset aeternu. Ad sextu negariir maior, a a cognitio Ad septinium patet ex Superiora- subiecti prςsupponi uir. Quo nodo au-bus, & ita ad octauuna , quia convcnit te distinitio palliois sit nac disi in deino inferiora, ut sis statia est,&nsi ut est ta- stranoe, lictu est in securelo posteriorii. lis, subitantia enim etiam atra tectilis ut . Ad septimum dicendum,quod accisubstatia est,& no vi materialis est,p dentia in Sacranaeto altarius gemit vi test esse sine asaei 1εte, non lepugnater. cessubstatiae,quia oratitas,& qualitas, Ad nonum vicimus, quod nulla est id tot si insit, ψ ageret lithstitia panis, si fallacia, quia hoc sol una vetatuatur ibi adesset,unde etsi sisi rem veru sit . e prima sit bittantia, in tota latitudine panis factus est corpus lai isti,no tanidentis, Vel secundo, quia vcrificatur cle corpus Clari iti et ectunt cli aloedo, Δ oi sui,statia ut sic, seia non repti nater. quantatas panis p 'cedelatis.
Ad illitis quod accidens siit prius na- Αd octauu dictu est,quod inteli eius
tura substantia, quia cst eius Causa , , non intuetur phalu.isma, vicit accides hoc negatur, est enim instruitientum in gelu re sensibiliu, s ed ut ingressi vis est substantiae ut dicimus. genus Intelli ibili una, I.Vt in eo respl&Ad primum tertii principalis iam det quid ditas retinatem alis, de quare dictum est, quod acci lcntia inagnani multa vix innas in tertio de an inia. parieni conserrunt ad co noscendam Ad non una dicenduin ad Maloiein, substantiani, loquendo de cognitione quod esseni inimae entitatis stat duplicistincta,sed non de confusa secundo citer, Primo in aetii, Secundo iii poseia dicitur, quod aliud est quod opein fe- ctione reinota a sentibus I rii nisi arguitrant ad ei iis cognitione, & aliud quod incognoscibilitate sita se, ut patet in nia eam causent, Primum est vertun, se- Izria,si est pia a poteria, ct ideo no co- ndum est falsirin. gnolotiar nisi peianalogia ad miniana. Ad secundunt negatair Ininor, natra becundu in veria arguia maxiIna 1 -- species rei selibilis,du ab intellesiit agῆ noscibilitatein secundia in se, sed ironte denudata est a conditioni is ni a te- respectu nostri, quia pro lioc statu naa malibus , est in ago substantiae, di sub- gis intelligi inus materialia sensit illa, stantiam repraesentat. quana separata a naateta AE tamen Adter inim dicendu , Unon euenit maciis sunt in actu,&cOscquCnter In
. quod multi dubitat de existina mitia o la cognoscibilia secin i uim iis . M
272쪽
Αd decimum ilicenduin ad maloia, Ploci per nota naturae duo possumus intelligere. Prim iuri illa quae magis s Ondum nariIram sunt nota, & sic non est inconueniens quod eadem sint no his nota, & nat tirae, si 'sint nobis proportionata sicut substantia. Secunduin ut per naturam intelligamus id quod est imagis intentum a natura, & persectius secunduna naturam perfectione excedente pro hoc statu propol tionem nostri intellectus, & sic liabet veritate. Secundo clicas,quod illa propositio est vera ut in pluribus,& non in omnitriis, sicut dixtintis in primo Physic. Ad undectimurn dicenduin, quod species substantiae fuit obuoltua accidentissius in sensu, & ideo naouebat se-sim,viendo accidentibus ad cogniti nem ut instrumentis. Secundo dici tur,quod essi specim fuerit in sensii,notamen fuit a sensu cognitavi species intelligibilis repraestiuans stibilantiam,& iam prius non cognouit.
Ad ultinuam satis dictum est in corporea
Quaestio Sexta. Vtrum auridens post propria virauta generarasebctantiam; ct Ansit principium immediatum
Videtire quod accidens propria vi
tute possit venerare substantiarii. Narna quocunque sufficienter disponi tur materia, ab eodem producitur forma. Sed ab accidente sufficienterssisponitur materia. Ergo, Maior est S. Doct. in clist. 49. ubi dicit, quod ultima dispositio ab eo est, a quo est larma substitialis. Minor probatur. Quia calor qui est accidens, potest in cornishustibili producere fornaam ignis. Secuncio. od potest in totam aI-- rationem, generationem praece deuin
tena, potest etiam in terminum, qt ia ἰterminus necessartio sequitur alterati neni ne sit stultra,.sed ὀato uno corpore, de genere quantitatis per Dei potetiam separatum a substantia, quod sit aeqi Iecat ultim,siciit includens substantiam eam producet. Ergo si hoc producit substantiam, & alterum mira producet, cum sit eadem ratio in Vtroque. Tertio. Calor producit nurren , sed. Inus est substantia, Ergo. Minor est nota. Maior patet in mi ire genito ex putri
inarto. Qu9d potest corrumpere
substantiaret, potest & generare,cltua corruptio unitas, est gene ratio alterius.
Sed calor potest coitupere si ibstanti 1 aquae, si sit summis,& tat incompossibilis cum a Qua. Ergo. Quinto. Substantia non est causa, Ergo accidens, Probatur antecedens, substantia non est per se causa contrariorum,sed unaniet si abstantia varia accidentibus est productiva contiariorum, nam aqua frigida frigiditatem inducit, ra calida caliditatein produ cit, cum tamen caliduas , & frigiditas sint accidentia.
Sexto. Plailosephus de sensu & sensato ait, quod ignis agit non inquant si ignis , sed ut calidus, Ergo forma su statialis ignis non est principi u agedi.
Septi ino. S. D L 3. I. q. 7. art. . a stirmat. , quod accidentia quae sunt in Elicharistia possunt immutare substiatialiter. Octauo. In .dist. I 2. q. I.dita liquod qualitates activae propria virtute agilia Ergo non Omnis actio est per substa
Nono. Omment. 7. Metaph.cor mento 3 I. dicit, cprod eleinenta non agunt, nec patiuntur nisi per qualita-Ies, & non per focinas substantiales. Deci in o. Idem I 2. Comm. I dicit, quod sena ina non faciunt animata in actu, nisi per calorem,qui in eis est. Esego calor accidens est principalis causa. Vndetaino. In baaamento Euch rast
273쪽
ristiae 2Iurn remanciri ac lentia, tamen videmus quod nutriunt, &ex
suodecimo. Fercii in Gidens igneringenerat, sed serrum ut ferrum non potest ignem generare, igitur generabit
Tertiodecimo. Sol plures socivas 2bstantiales producit in visceribus terrae, & tamen non est eis applicariis secundum siubstantiam. Ergo calor Solis haec producit . Decinaoquarto. Si a dens agit in virtute substantiae, Emo substantia ρο- testesse immediatum principui in actio uis, Nam si calor calore producit, cur forina non proeliicit forinam cum sit accidente virtuosior 3 At Maior est falsa, quia aliter formae accidentales su
Quintodecimo arguo pro supra&cta opinione, cpiae est Scori,& iacit co-tra supraclicta. Illud quod persectione tin portat in substitia, ab ea non est ne gandum, sed esse immediatum principium operation si irra portat perfectionem.Nam dicinitas quodpeus sua substantia agit,& non per accides,ea ag re per se, immediate persectione dicit. Decimosexto. Aqua calida reducit se ad frigiditatem,non perfrigi statem, cuna sit minor calore , & conse*lenter inefficacior. Ergo per suam sim stantia. fecimoseptimo. Potentia &actus sint eiusdem prae dicamenti, sed actus enerationis terminatur ad substanti LErgo & potςntia agens erit substantia. Lecina ooctauo. Prima causa magis,& immediatius agit, qiri fecitnda camsi, ciam effecturn attin at, Sed prima est substantia, & secunda potentia, EGgo substantia inaniemali his agit,& non
mediante accidente. Decimon ono. Idem est principitini
essendi,& operandi. Sed forma substitialis est principi si formale essenes, Ergu & operandi. Vigesimo. Aut hoc est versi de principio activo, vel de passim. Non secudum,*rii materia est proximIm prIncipium transi nutationis pararae. Non
primum, quia potentiae sensititia , dc intellectus posIibi lis sistit potentiς πα
Vioesmoprimo. Sic substantia intellectitatis esset per accidens beata, L non essentialiter. Pro , qtna esset beata mediante potentia, L. intellectus. Vioesii secundo. Substantia prO-
ducit substantiam sibi simile, per Philosopli uin in hoc septimo. Sed similitiado non reperitur nisi inter substantia,& lubstantiam, & non inter substantiam, dc accidens. Ergo substantia immediate producit substantiam. Vigesimotertio. Subiectum naturam
ii sequela proprium accidens producit,& potentiae animae in mediate fluunt ab anima. Sed anima,& subiectu sunt substantiae, passio vero,& potentiae sui
accidentia. Ergo fhibstantia Immedia te producit accidenua. Vioesinio quarto . Sic accidens co curreret ut instrumentiim substantiae. Hoc falsum. Ergo. Probo Minoremis. Nam institimentum non mouet nisi motum. Si igitiir accidens est instru-inentum substantiae, Ergo agit ut principale agens,sed tale est i innaechatum. Ergo a
Vigesimoquito. Causa superior prius attingit effectum qiram insta ior, saltein aliquo signo in statis naturae, sed substanna est muta superior accidente. Ergo prius attingit essectum, seu produ-
urn, antequa ipsum attingat accides. vigesimosexto. Accidens non se e tendit ad essentiam materiae nudae. EGgOeam a uingit immediate forma substantialis. Vigesimoseptimo. Sic sequeretur PDeus possit facere substantiain intellectualein ,sine intellectu, quia Deus potest separare duo clistincta realiter. Nec valet respondere,quod hoc non est possibile, propter necessaria connexion E. Primo,quia connexio est causae aeti-uae ad Quin estretum. Ergo substantia
274쪽
est inlinediare actillata. Secundo, quia cuin intra possit stip-plere viccioinlus causae extrinsece,'p terit v nu in facere sine alio,etiamsi c6nexio sit necellariai, v. g. faciet ψ ignis
Vigestinooctavo. S. Doct. tenet quod Ange'li cognoscunt seipsos per propria essentiam, Ergo primurn,& iin incisi turn principium intellectionis Angelicae erit propria substantia, & non po
Vigesimonono. Quatili r primae qualitata,*Iae sunt activae,iminediate inhaerent materiae prirnae, dc omnes fornaas substantiales pr*ce sunt. Ergo non agunt in eoruna virtute. Trigesimo. Per Aristol. 2. lim. de gerineratione, ex calore genito In aere potest fieri ionis. Sed hic calor eit tantuin
Trigesi inoprimo. Proxii num princi pitim agendi debet esse propol tionatu actioni. Atan geritatione actio est substantialis,ciun ex ea fiat substitia. Ergo& principi urn eris substantia.
Trioesi ino secundo. Anima ration lis non producitur ab aliquo accide te, se ii a Deo creatin, Ergo acculens non est principium substantiae. Pio resolut ione halum duat uiri clis fi liatum, qtraIuin deciliones una ex altera pendet. Priino, viciebinnas qu Diodo accidens pol sit prodiicere subititiain. Secundo, utriun sissistantia sit inimediatu principiti actionum, vel agat mediante potentia. Tertio, probabinius ura Onclutiones. Viri mo,respo- citi inius ol3iectis. oad primuna. Priino igitur nota iacturn vela: t, chiod circa praesentem dii ficultatem sulit irra opinioneS. Prinia opinio fuit Pereri; lib. 8. suae Plutosophiae, & quotumlatra aliorum dicenti una,qtios accidens propria vir-ttite generat si ibstantiana, & haec opinio fuit probata prioribus argumcntis .
Secunda sententia fuit . oti, in ι.
dist. 37. &in x. M. & in a. dist. t .&in . dist. i 2. I cuiusda Scotistae in clerni, Plii lippi Fabri Fallentini The remate 34. Philosophiae naruralis.
Ochana in χ.q. 23. Durandi in I. clist. 2. q. 2. Plionanra tenent,quod substantia iam mediate substantiam prinsucit, Mquod accidens virtute substantiae non pol sit generare substantiaIN, qt x opinio fuit probata posterioribus argu
Tertia sententia est S. Din. p. p. q.
364ari. 3. quaest. 77.art. I. 3. ρ- q. 7.ata. 3 Caici. locis citatis, Feror . n. gent. c. 66. Capr. In I. dist. quaest. 3.art. 2. Eguli j quinui bet 3 . qu. I. ad 2. Henrici quod lib. I . q. t . Heruei quod- lib. s. q. I 2. qui omnes tenent quod a cicientia in virtute subitantiae attingui productionetri substantialis formae sunt proxina a principia operati num. Sectando igitur notandum, Plocipliciter possumus intelligere acculcns iacuirere ad productionem siri stantiae. Priino tanquam causani dispositiuarn disponentem subiectum, ad ii ut subit incia agat, ita ut agenS eo viatur, tantuna ut instruineto disi litiuo. Secitndo, possumus intelligere chiod cocurrat tanqua in instrumentuin attin gens procli ictioneni substantiae, & non tanturn ut disponens. Primo mocio Scotitiae liencnt quod accidens concurrit ad proci Miloneiu subitantiae,at nos se
Tertio speculandum est, quidnam sit haec virtus qua accidens dicitur producere subitani ia, & quoniodo cocurrat. Dupliciter igitur possumus in aginari quod virtus productiva colicuζ-rat ad productionem substantiae. Pri-ino, ut haec virtus dicatur addita acci-clcnti, ad hoc ut fiat potens ad proclincenda in sissistantiam, ita ut haec virtus sit dii tincta ab accidente. Secundo Vti inaginemur qiuod accidens eo qllia est instruimentuin substantiae, Ssilaia actio non est nisi quaedam virtus sui
stantiae, ideo dicatur suo stanti. in produce AccidenI
275쪽
ducere, non quidem principaliter, scit ctum, & hoc agit in virime princi-
instrumentaliter, ita ut etsi secundum palis mouentis, unde eiscctiis non inesse sit accidens, cati saliter innien ha- strui nento, sed principali agcnti attri- at vi in substantiae. Ptainutri non ac biiti tir, sicut nutrire non attrahi atriar firminis, quia clariam est mi od vel calori nati irati, sed antinae. Aliud di- illa virtus estet acculens supera liuia a citur instrunaen tuira separatiana, quod accidenti , vel non possenaus assignare est tantuar nao ns naottana, ne illC Π catiornodo forina stat stantialis tali sul- transece laabet, vel recipit viriliter cita vii thue non prodiiceret imimedia- naoticiatis. Minio dicinuis Oioci a restit, stantiam, sicut&accidens. Sin culciri non potesese ha re ut in sicil-cundu iri igitur e liud quod .imrnia riae atruria separatu in , cuin obtineat naus, cquo lipsum accidens, eo quia vi in substantiae, erit igitii instruiri en- est vis substantiae , & qiuasi eius orga- tuna coniunctum. Ilite infir in nra num coniunctui D, S nuncia pastu sub- autetia coniuncta datur lati itido, mi iastantia causaliter, ideo dicatur produ- qinaedana cliciantilr con 'uncta, quia ιcere subitantiam. Opeiantur coniunctina siciu calor, &Quarto lainen ad pleniorem liuius potentia auyncri alitia, qu e Maget ut rei intelligentiain est annotandum , , instruineiuuiri antinae. Alia vero diis miod dupliciter possvnaus considerare cuntur initru'Tenta niuncta, quia substantiana, & acculens conci irrere coni plent actione na principalis agen-
ad productionem substantiae. Pitimo iis . Pol Iuniita igitur dicet e quod a- qti idem viduae causae, iIa ut sibilan gens, cpiod striinaliter agit effa xi
tia sit causa superior, & accidet S in- aeris, sed agens principale, quo a leuior,substantia principalis, S acci- git, est sutata iitia, Liuia z. in virtute dens in strianientalis. Secundo viso substantiae,& qiuia una est actio, ideo habeant vicatria, & condirtio rausae, dici nitis unum sese agens, qira nauis ibi ita ut accidens clicatur causa, &wn dito sint, scilicet, agens,&ratio a enditio, qtra haec causa dicatur catinar di ut supra. sic, quia vi in subst .antia', etiana li ab- Sc xto notanduin , quod siululantiata sens sit, includit. Prinao nao do non birariani considerari potest. PDino si Daspri clicia itur conci irrere substantia, cuncti in se, ut fumi amen tun in mumnio accideris , scilicci, ut tuae causae, quia innixi in accideiati una, & Vt pri inara--ope lainsipponuiuis qil Od acciden Squan- dix, ex qua accidentia agunt,6.1n- rationum cloqiieaori subitantia abs dente. Dici- Iu Quantur . Seriinclo visiiDulcum quomornus ergo Q loci accidens subi nilain accus nubtri coagit, ita ut accidentia, . producit, non ex se si inplicitUr, qtlia ex naturali inclusione virtutis sub non potest halbere actionein extria, stantiae obtineant vices, rationes, a- suam specieii , ncc potest eise nobi- ctiones , & operationes siubstanti .ae. l iiis cauta effectiva, sed fioc potitiar Prirno inodo substantia , a tur pri- ut est simitantia causaliter, id est, ut in- is una principitina operationurn. o clussit virtutem substantiae, cu quali non proxii nuria, cuia sit antia sic si substantia ,. i. virtualiteI aequi ualen ' intelligitur onanu accide ira antecedeteragit. - re, & Istingui realiter a potenta anto notandum, quod etiama ipsit opta aliua, quae poniti ir proxi concedere pollicinitas accidens esse . na una eriticipiam ope liuionuni, dc causatri instrumentalem substantiae, ita dicitiir citato habete rationem. At substantiam principalem, distin- subri cti , It potentiae passi lyae, quia a tuendo de instrumento. Nam quod- cidentales formae sunt veluti actusam dicitur instrumentum coniun- eius . Sectincto autem modo potest vocari
276쪽
vocari proximim principium opera- accidens agit in virium Mam I. . tion uiri, ut inlinediata cultio sine qua Ad tertium utem dicimus quod ad
non, quia accidentibus coagit, nec ab pr iram .
accidentillas distinguitiir,nisii simu co- Quartum vero oro nctis dicio rei . ab ipsa re, ouae erit clistinctio loquendo de accusente ut est substantia somnalis realis . Hoc eui modo habet causaliter,sormaliter, & per hoc niunt rationem activi, facitq; mrod accidens Omnia aedificia Scotica . Nam: Disium ultra iam speciem agat, & omne vitri est quod princ*ale ages prim sic agat, fissistantiae odii nevin in ratione causet Ut uam perinst 'entum comun is unum citra simantia. G1m sic aggi. Nam substantia agri, d- Sessiouod virilis substanti non pos- im tranteactacinae, & uleo cuna esse: sit euhin accidεte arguit Faber Scotista ctus assin il etur principali agenti,&no Pninviolata in accidete nimii potest instrumento, hinc prouenit quini pro. esse eo nobilius,turn pnino quia virtus ductum substantiale substantiali gen subiecti n5 nrigrat oe simiecto in sib- ranuasiliniletur. lectit. .i. de sucianua ad accidens. a Septimo notandum, non esse necese
Secundo, uia omne ouod est in ac- sarium quoci siainantia sit semper c ridente, est accidens,aliter accidens esi nancta sapposito ac senti, ad hoc viset coinposinam ex subst ncia ,&acc, quia Sol lumine, & motu,multa dente, vel accidens esset subiectunt in producitan Visceribus terrae, ubi no
haesionis substantiae . secustum suppositum, sussicit -- Tereio,quia viretis effectiva et n. go quod sit ibi protu accidens obtinet separabilis ab essiciente,unde sicut nec Vim instantiae Solis,propter vitalitem
rationalitas, nec risit,ilit possunt esse comminicatam lumini eius. in alio quam in liomine, ita nec virnis Si una Ut muriantepotentia.
sinstantiae potest esse in alio, quam in pΡnopale,
substantia, & non in accidente. substantia non sit ura mediatum Asmum. Ouacio, uuia si curatur quod acci- principium opera tonum,sed agat in dens ut est vicitH mbstantiae siubstantia potentia. Primo est notandum, Droducit Ergo a cutens per se produ- Modesse principiinra operation uin tricit substanti:in socinaliter, ut tale ens plicuer contingit, Primo, principalet est. uamuis rassicaliter originetur a Nun. Secundo,prominum latum.Te substantia. Α last alias rationes quas UO, principale, & proximia. Esse pranianos 'retulimus in superiori,is argu- cipium principale, sed non proximum si conuenit siluitantiae creatael, quae non
Haec alitem omnia friuola sunt, Ma agit nisi medianteipotentia , tanquam ad pri inuin patet, quod virilis subisti proximo principio. Principium autem non inigrat de labiecto in subiectum socinaliter, sed bene effective, & cauprincipale,dc proximiina iocinaliter in ratione uniust, & secundum rem Deus
saliter, siciat Niritu generataiia transit est,in quo Vnsse cotinent ronanes peris per sernen ad producllina, &-virtus fectiones conuenientes HaDstantiae, &substantiae transit ad productilin, .i. ad accidenti. Esse igittar principium prin- substantiam prinluctam per acculens, cipale, sed non proximun dicit perse agens ut instrumentaim coniunctu sul, ctionem possibilem substantiae creane. stantiae, seu ut si instantiae causaliter. Esse Vero erincipium proximum tam Secundum procedit ac si accidens, tum praesesert unperfectione, & ulmia substantia essent suo componentia soli acQdςnti D, enit δε κηλώ. vrium eum tamen dixerimus quod se Secundo tamen notandiana, qtuui ρυπι-hrebent sicut agens, & ratio assecli,quia substanua non sit inunediatum prin Inum ge-cipuam
277쪽
nitis natu cipium operationu potest duobus moraliseque- clis intelligi. Prinao in omnibus,& hoc. ε . falsu in est. Nani subiectum. i. substantia inritaediate main proprialia passi
mitia accidentali, & relatio trianaeaiare,& sine aliqua urediatione iunciaincitu in consequitur. Secundo in illis quae priMlucvnimi non narii rati sequela, seuriatiirali conminitantia, sed inedia aliqua actione, & in lais ver uni est, quia potentia quae accidentalis est, est illata, qtia inediate, subitalia operari dicitur, quid aut ein contra tioco ecerit Stia-reZ, meemus insta. Tertio ergo notandum, quid nain sit
Ouis set naturalis sequela ,&quaenam sint turAlii haec, quae non sunt media aliqua a- sequela. ctIone.
Caieta ergo tana p. r. q. 77. art. I . qui
quaest. 3 ata. 3. breuibus se expedit ab hoc, Scendo, quod illa dicuntur fierinariarati tequela , quae clam subiecto simul confrenita lant, & cuira subiecto in eodein teinpore , & una actione c5- produciutar, sicut se liaberit risibilitas, ct rationalitas,& potentiae antimae cilin ipsa anima', 'na in non prius tetrapore
horno est rationalis, quana su risibilis, nec antima intellectiva prius tena pore est intellectiva, quam dicatur haber intellectum. Franciscus autem Suareet disp. I 8.sin. 3. quaerit an subiectum habeat rationem veri essicientis, & producentis passionem, vel naturalem potentiam, ait ergo, vel ista est vera efficientia, vel non. Si fecitndum habeo intentum. Si primum,si non est vera efficientia, nec est vocanda esticientia, sicut quod non est aurum,no est absolute verum aussi.
Secundo probat quod proprie I quendo in productione propriae passionis cadat inediatio. Primo, quia si haec
est etficientia, non erit nisi mediante a ctione, coem efficiens non agat nisi media actione, & quia aliter potius esset
5ecundo. Linit inquit exemplum de aqua , qui quavis liabeat filo id ita
tena pro nauarali passione, lainen dum calicia est, non se reducit ad stigidita- tein, nisi media aliqtia actione. Tettio. Quia sustes una, proprietas realiter dictitagiiuntur. Sed i cs distinctae realiter non producuntur nisi istinctis actionstriis. Er . Qitario. Quia qtiandoq; unu in potest esse sine alio, ut duin aqua cali Ga fit fragida. Nani tunc duira ad frigiditatem se rediicit, clina subrecto non c5- .
producitilr, ergo propria actione sic ad frigiditatem reducit, sicili etiana paret de graui lar sum genito, qilod sutilatoi impedimento propria actione dc
suna tenssit. Quinto .. Qitia Deus duna animam
prius licit, potest i inpedire potentiam
.i. iii ellectuin ne ex ea uuat, & postea
suae naturae relinquere,Iunc autenr patet quod non actione subiecti cum iam sit productu ; sed propria actione sub
Sexto. Quia actio non aeque tern iis natur ad subitantuana, &au accidens,
chiri liaec sint retinini distincti. Igitur
Sed ad luc non est dissicile respondere. Et ad priniuna dicitur,non esie inconueniens, quod causae sint sibi inuicem causae , in diuerso genere causa- ruin, unde sit biectum dupliciter considerari potest. Pnimo ut est priusuetitia
assionis, nam rationalitas causat rita ilitatem, & sic habet rationein veri essicientis. Secundo,ut recipit, hac pacsionem accidentalem, & sic habet rationem catiis imaterialis, & passio est quasi cornpleinentiam subiecti, non quoad esse substantial quia hoc liabeta propria sorina substatiali, sed q uoad
conseqilentia formam, .i. quoad acci dentia propria. Vel secundo dicitur, quod in veris esticientibus datur latiis tudo, quia quaedam producun t Oper tionem media aliqua actione, & quaeis dura naturali sequela, nisi inapediatur iuperna Iurata eL.
278쪽
Ad semincludicemus infra, pro nunc Quoad aerii iam principale. Prima sufficiat scite, quod aqua non propria Conclusio con . Peteritura est. Accidens actione, sed actione subiecti habentis propria virtute non generat substan- tale esse reclircitur ad fiigiestatem a ge tiarn. Probatiar Primo . Nihil propriancrate, a si trunc de nouo generareriir, Virilite assit ultra Main speciem, secun-q ita subiectum acqvicit proeriurn esse, dum Philosophiura secundo de gen a quo reinouebatur, & est silmile ac si ratione. Sed substantia non solum spe-hoino post qualia esset rationalis, fieret cie,veririn & genere cistinguitur ab ac irrationalis, & non risibilis, nai risum cidente. Ergo. rationalitatema obtineret, simili & risi- Secundo. Clusa piraclum ira perbilitatem acquiret et . nobilior, debet functari in proprio esse Ad tertiuna negarii r n inor, quando nobiliora, maxime si sit generas diuersi, matuose conseqmant . Nani altius est Modo acculens de se non habet nobi- loqui de et Iediltincto & aluus de pro- lius est e substantia. Erio nec poterit ea ductione di Itincta. Ad siecudu enim re- pri Uucae pi opria virline in esse. qui riciar diuersitas Icin potas,& media- Totio. Nihil dat , ct Hl non habet, tio alterius potentiae. Ad pilatu in aure nec forinaliter, nec virtualiter. Sed a sufficit qtiod unu ni natiualiter fluat ex cidens non est substantia fori liter, altero,&neces Iario illud consequariu. nec vitritaliter cum ponat ire agere pro Ad inrariistia vici in iis, quod si per ρο- pria virnite, & non in Viri ute sirbs a
tentiam Dei posset palsio i inpedita,vcl uae. Ergo nullo modo potest produc siispendine subiectu in natiiraliter con re subitantiana. selleretur, ea dein praul iustione clunia Secunda Conclusio est. Accidens insitae nariirae relincirieretur, ut prioris M vutine substariae operatur, & non sub-ctionis sit spensae bubiectit in conseque stantia in iremate,nec accidum inaria retiar, Nain quana uis non sit actio prin diate sine fritillantia. I/rotatur. Primo ductitia, quia tua in pedita, est lainen quini acculens non operetur sine sut mie actio in apedita, unde stit lato ina- stant Ia. Quia coinni uni conceptione
peditnen to ex sit natura in tertia inuin sapientuna accidens agit in virtute subtendit, & per hoc patet ad quἰntiam, stantiae. qua iiiis clicere possitnus,laol nos lo- Sed res det Pererius ad hoc, quod qllinuru stante hoc ordine reriam, argu tripliciter potest intelligi quini accides
menta autem ad miracula recurrhint. agat in virtute substitiae. Primo deno-
Ad sextu respsidemus sicut ad tertisi. nunatiue, quia actiones sunt supposi- Oualistas Qua ito notanduin, quod este prinia toriim, principium tanaen actionis a p-ries optumagEcli liat dupliciter. Plina Ove- cidensett. S ccundo, lubitetariue,qtilaam . ra actione, & sic tantiina videtur con- accresens habet esse a substantia, & ab uenire quali rati, di alas per qualitate. ea iustentatur. Tertio determinatiue, Nam quantitas secunduna Colninen- quia accidens ut acculens indifferens lato te in quarto Phvsic. non agri, nec eit ad producendam substant lana, sed relatio, cuin habeat clinitiminum esse, determinatur prout est in tali subie nec ael o, quia liabel pi incipuina a O, non a me ira vcruna est quod acidiscli per qualitatem. Seci indo potest in- agas In virilite substantiae. relligi impioprie, sed sito inodo pro- Susilhaec instinctio fuga est. Naptiuprie, & Dc qilantitas agit per natiuale imo actiones dicuntair suppositoriana , sequelaim. Nam a taliqii antitate italu - qui supposita sunt illa quae operan-raliternua talis figula, aequalita , vel riW,& non solitin subhciuntair Oper inaequalitas, & sic distrarundo de ca- tionibus. Elgo ad operculoneni conteris . . . . currunt di supposi Iuni operans qxiocl
279쪽
te supposit uindicitur operari. Secundo . A qtio res habet esse, ab eo habet&virtuten operandi, ct III idern sit principiunt essendi,& peran .
di secundum Philosophutra in seciando de anima. Sed accusens per Peir
rilina a substantsa habet esse. Ergo&Qperata. Tertio. Accidens ut accidens non
operat tur, nisi qiua est in subiecto. Ergo accidenti ut accidenti non conuenit clid principiis in primum operationi ira, stas ei conuenit in quo est, .i. substatiae. Quarto. Accidens v t cari ci non est nobilior entitate sua, Plia operatio noest nobilior esse cx sectando de ani tria. Sed caiisa debet esse nobistior producto, vel saliena ςchie nobilis in entitate, si est vi iluoca. Ergo si cntitas accidentis non cst nobilior entitate substantiae. Ergo nec in productione.
ruinto. Si irnperfectitis in esse, &remeetius in causalitate posset prodii
cere si abstantia D. Ergo forina accita en- talis erat notatior ibrana sibilantiali
cuna perficiat subiectu in , S: sic spccies intelligibilis mi ae causat in te lectione
erit nobilior anima intelligente. Seci inclo principalucr. bi Grina si ibstantialis in cona posito non esset piliacmpitina agendi. Ergo friistra esset in co- posito quoa i operaii. Respondet Alein itii supra,quo d non est friastra. Prinao, quia non eli ordinata a d operation tra. Secundo,quia laabet dare cilla, & conia sentare si*posithina. Sed haec iesponsio leti is est. Nain Aristot. secundo de an ina a somnain clith niens, s. an inaam dicebat, Prod antina est quo non soli in sulariis, & viiii iratis, sed & quo sentinnis, aio inur, & intelliginatis prilNO.
Secundo, pila imillies Arist. ait, laniima est principia in operationu sua-
Tertio, quia hoc insta te est , quod
accidens ut accidens non sit principi si operationsi,sed acci ciens vicit actus, geforata,& tainen substantia ut actius,& forma non sit principiis Ope rat nu. Tet a Conclusio illic tec6tra Scotistas est. Substantia non est ina: ne si ruin principi u opcrationu , N prodii-ctiva alterius substatiae,Sed dicitur cile principii ina priinum,& agere inediante accidente . Probatur.
I)ci tuo . Forina substantialis non est per se imit,ediate activa sex perientia teste cuin cetarainus substantia senapera e re naedi ante potentia, Sed potentia est accidens. Ergo.
Seoindo . Si ibrina substantialis secundiana suci pro it ictitia plutatio perarioniun. Eryo duin pioat lcit lianc, per laanc potentia dcterna inatur, unde intell: git i di ante potentia intellecti-ua,vult inediante voluiuate,auget in
diante augnacta titia, & sic discuri edo. Hiiic lationi conatur Iespotulcreta, SuareZ diccndo, quod substantia cuni accidente cli principitiin, eo quia et hiat accido, Ha ta incia ut ipsa prox inreoperetur. Sed si dili octer leo ut et viii illei cius opinione ines Ie quod substantia liminediate dicitur. agerc, non ut fit bstantia, sed ut est una caiisa cui nacculent c, urule acculens dicitur I stantia causaliter. Secundo tarmen errat dicendo, quod substantia eleuet instrunaei uariana viria tinem , quia non est vel utra quod si ib- stan i. propter laoc quod eleuat accidetis uicatur tin incula te operari , qilia aliter substantiare et illa quaesorinaliter, & estcci Iuc agetret, nain constat quod potentia intellectitia est illa quae mi inaliter intelli it, & non an in ata, qtranulis non intelligat nisi ut est po
Tertio. Actio fit interc5traria. Ergo
illius a prius principi si talis actionis, di proprie habet cotra tau Sed subilan tiae nil ut est cotincisi, pci Arist. in Praeia dicamentis, & qualitati utiqUe . Ergo.
280쪽
Res pondet Suareet. Primo,quod in sensittitia ,& intes Iectiva, & in liinisine generatione susticit Oppositio priuati- gloriae , & visione diiunae essentiae, t
ua, non autem n Garia est contraria, Inm cta in ratione causancti se liabeantinaxinic ubi essectio est per mutationῆ ut causae dc effectias, dc inter litec nihil instantanea,sicin patri in generatione. mediet. Ergo accidens attingit produ- Secundo respondet, quod sormalis ctione ira substantiae. contra cietas est illa quiete repetitiir inter Quarta Conclusio Thoni isticii est. cairalitates, Sed radicalis inuenitur eua Quod accidentia agunt in virm te su inter stibstantias, & forinas. stantiae. Probatur. Primo. Ex Aristotele Sed prima responsio deficit, quia hic mu prirno degeneratione, cap. 7. a
non solum quςNinus principiuna gene- nrma at actionein corrupta uana esse tanIationis,uer uinetia cuiuscuq; actionis. tuna intercotrarias qualitates. Sed com
Secundo. Quia etsi generatio supta ruptio unius est alteri generatio. Ite pro ultimo instanti fiat inter non esie, in lib.de sensu& sensato ait,quod ignis α esse, tamen sumpta cum prieuis di se nihil agitatu paticiar ut sitbstanttia, sed
positionibus necessariis ad generatio' Vt afficit hircontrariis qualitatibus. Et nena, quae saluantur inter qualitates quis dicere poterit, quod ignis non ca-sitanter contraria. te faciat ut calidus λ & alia fragmaciat Tertio. Ad quidni ateria fuit illisata ut frigular Item secundo de antina .cidentibiis disposita, si agens,& forma text. IO. S 7.Met. Ut. 3I. x lib. s. ani- non agant medii accidentibus Si igi- malium docet, seinen ratione qualita tur lais inediis agit. Ergo liis uti Nar tan- ttim esse in stria ine luna, quo via utri antia quana instrilinentis . naal aliud eiscat . Iten in ira. in . Issis autem& similibus argumentis Met. coria. 22.&3I.& I . m. m 8. conariir respondere Faber Scotista, inquit, quod eiusdein est ima terti1 prae Arist.Voluit concludere,quod actio ac- parare, & forma in inducere. Sed acci cui en uilin, Sc praeuiarum dispositionii dentra sunt illa qtiae materiani praepa requiruntur in generatione substantiae, rant. Ergo& forinam induciint. vi sunt actiones dispositivae, sed nono Secundo. Accidens,irmastbstan ut rationes attingentes substantiam. Itali absente, V. g. lii inen Solis, Sole n5Scii contra adest Arist. de sensu, & existente naulios Ctacitis prodiicit, naul sensato qtii ait, quod ignis cluna ignem tasque formas de potentia materiar edu- producit, non agit utagnis, sed ut cali- tat,qtiae nota requirunt formam infinicius. Dicere autem quod agit calore ut rana, seu virtutein prina arcaustae, clini calcfacti viis est,& ut igniti tuis suasiab- laaec sit actio finita, & afinuis actenti stantia, c. 1 tignis, est aperte destruedire larus sit. Ergosio nuin est quoa substan
rex tum, cuia ibi loquaciar Aristot. deis tia non est tinnaessi. a turn princcipium igne ut igne ira producit, &non rica. Operationitin, sed agiti 'viante acci ialefacit. dente. Sed sectindoarouo. Aut sum nausca in Ad primina respondemus ad iminolor cit praeuia vispositio ad stibstantii rena, quod inateria n5 dissiponitur praeia Unis producti,atit non. Non seciincisi, cise ab accidesue, sed in virtute su quia nulla alia apparet quana exitetna stantiae. calicitas. Si plina uin, eroo lini rectate Ad secundum dicendum,quod illud Adisse, ,
attingi monem productum. accidens sep .arat una,quod nunqtiam in munia Conficinarii r tertio. Quia ultima mblecto suisset,aoeret in virilite coeli,ssispositio ad sorinain, quanimis secun- vel primae causae , quod Eccern inrita incituri esse positi esse cliuersi 'eneris ab generatione antinali ian exput mira at vitiara tot naa, siciat apparet in anima Ha, quae ac Opioducuntur laaeclian.