Commentaria cum quaestionibus in duodecim libros Metaphysicae Aristotelis. ... Per F. Michaelem Zanardum Bergomensem, ..

발행: 1615년

분량: 545페이지

출처: archive.org

분류: 철학

341쪽

gularietatum, cun haec tantu in ha- inn*ratri uniuersale sine intellectu.heant inateriam. Ergo non dariar hoc Ad septimam. Primo dicitur, mioduniuersale. est prius iundanaenia luer, non forma Secundo. Intelle I sis est excellentior liter, qi Iaira sit intellectiis, mai facit ol vis quani senis. Ergo sic sensus co- te in uniuersale. Secundo dicitur, cnoscit singulare,& tormat disclusum color uniuersialis est obiectilin visus, Enoulat i iitra , ut facit cogitativa, ita & scit non videtur, nisi protu est singui in Allectus format , & consideres uni- rizanas in lioc, Sin illo. ueriale, mala sciit sensus se hiabet ad Ad octa iiiiin clicendum similiter, sinoiIlare, ita intellectus ad uniuersale. quod obiectuna scientiae realis debet Ad prinitam dicitur ad ni inorent, esse reale indamen traliter, & non sor- qmici sinstantia dupliciter stimitur. Pri maliter, ut separatum praecisum, undemo pro substantia , quae per se stat ,5s Logica dicitur esse de ente rationis, accidentia sit stentat. Secundo sinitatur quia non a oit-fuiris atriento, siciri fapro essentia, seu Pndclitate, tuna sim- cit scientia realis.

stantiarum, rirna accidentium. Prinao Ad nonum n itur maior, quia raniculo tantum liabet esse per se separa- tio inensiuae iundatur in uno forinali. N, A non seciando naOdo, ut proce- ter,quod tamen liabet esse fututamen clitarpimentarm. tallter. V et secundo clicenduna, modAd feci india in neg. ininor, lata 2- al iud est qtloci mensiura su realis, tiaciandae s stantiae non per se existunt, non rationis, & alnad mlod sit quoddaseci in singulartibus. uniuersale separaturn. Prina uiri aciniit Soruimo Adtem uindicinnis ad maiorem, φ timus, & secundum negamin. Ἀκμῆ a corruptis sin aularibus dicitur & cor- Ad decimiin cliciendum , quod pan rapi uniuersalia in actu,id est quoad sto, ut ridero, conuenit liomini non

existentiam, non autem in potentia.i. uniuersati , cuna nullus detur laonro via quoad esseritiam.Secia io dicitur,qiiod niuersialis, qui ruseat, sed conuenit ii uniuersalia non corriImpuntiar per se, minian uniuersali, quia primo conu quia per se non existunt, sed corrum- nit nainae, prout liabet esse in laoc, MPuiriue per aliud .i. per singularia, in , in illo inditii n. qui bias si int. Ad undeci intim escendiana, PIod Ad quartum dicendum , cproci duo contraria sunt contraria ut res, sed n5 sun in uniuersali, s. unitas socinalis vires separatae, sed protu habent esse quam ab intellectu liabet,& Iaaec non in particularibus. vel seciando dicen conuenit indiuiduis. Seoen cluestina . dum,ouod contraria cliciantur contra-terjate, . i. ouod fundetrer in multis, & ria ut lunt diit ei aeres incornpossibiles secundurna noc, habet .quod cliuidatur ad intriceni, & non ut particia lares, vel

inplicta. uniuersales. Ad qii incirin dicendum, quod est Ad duodecimum dicendum, quod separatu ni stat bitariana. Prinro obie- dato quod nariara unitier salis sit subctive. i. quod intelligatur ut separatia, interione, habet ex modo, quod res de&hoc trabet uniuersale ut intellectu. re praedicetur. Qire clamem uni iter sile Secundo realiter quoad existentiana, dic altu else vi IN; . exponendum est ne-S hoc est quoci neganaus de uniuersali. gatitie, ut sit sensus, citroci secundiIm , Ad sex thim dicendiIm,cliroci non rin se non laabet quod sit in laoc, vel illo pugnat nanirae quod sit in pluribtis fu- loco determinate. .in enta luer,&in potentia,aiate OmnE Hec tan cn nostra responsio non saactu intellectus, sed repugnat ei quod cet Franci sic Suare Edisp. s. sin. I. v.

sit uniuersalis, &in actu in pluribtis, quod natur iicatur ii Uiuisa, quia poesiti

342쪽

sinue ex se non ira i quod si tanulu- Ad deci inuinoetauit in is tu uni,plex, & diuisa. qiuod obiecti iri aute ac uin rationis est Prinio. Quia omne unum , ex se est indifferens secundum stad hunc, vel indiuisum positive, & iturinsece, cuin illu in nrinluna. unitas sequatur indiuisionen ,, Ad declinia nanonum clicencisi,*iod Secuni)O. Quia naitiin v.g. lavinam, iuniat intellestiis reni intelligit, & eani

positive est ens. Ergo& indivisa, octa uniuersalena facit , cum sit concilio ta

Tertio. Quia natura ellina, A liu- Ad visesimurn, ad vigesimiun is mana seclusis principiis indultatuanta- mura, vigesin urntertiuin, vigesimun hus sunt distinctae encuti aliter,& posi- quartum, vigesimumquintuna , & vitiuae. gesimunasextum dicitur, quod γκlu- Sta haec parum valent. Quia potest dunt v nuter salia disterri 'ticulari

esse quod natura silvcla,&lit ubique, biis, &eise separata in ctiuo,& non tamen sit separata,unde nos di- &mioad ei se essentiae,& quoad unitate cinius quod est Una ne ariue, quia ex for alcin, non tainen probant quod se est inclinetens ad esse magis in hoc, sint entia realia separata fixum uni exicpiam in illo, unde. stentiana,& qinici non fiandentum Ad primum cita enclun , quod natu- singularibiis. ra est indiuisa forinaliter,& seciandum Ad vigesimmn seciandum negatur, se, non tamen taliter auod constitruat quod singularia participent naetiiram

unitatem uniuersalem separatam, un- uniuersalis,laae sit talis,& seperata peL de recioit diuisionem , A multitia ne essentiam, nain ae Deo omnia cimanat,

ex funliamento,& per hoc patet ad se- & activitati ideis.coendum, A tertium. Ad vigesimurn septimum dicendum, Ad decimuiruerti uiri clictu est, quod quod natura intendit producere singuunitas socinalis fiuulariu in eadena na- lare naturae conaminis. i. ignein in hac tura in qua fundatur Vnura nu-resis. materia.

Sed distinguuntur ratione. Ad vigesimurnoctatilina iam dixi-Αis decimumquarium dicendum, mus, quod datur uniuersiale ante Iem, secunda intratio fornialiter silmptata, sed solam si indamentaliter. non est shibstantia,sed accidens,sed fu Ad vigesimumnonu ditainus, quoddamentaliter scitur substantia, si sit per causas uniuersales intellexit Desi, attributa substantiae, & a ridens, si am coelum, & intelligentias, & uniuers tribuatiar accidenti,ex quo dicitur prae Ita in praeclicando, & non in essendo. dicari in lud sorinaliter, iuxta exig, Ad trigesimini diram , quod unitiam rerum. ' uersale habet suam unitatem, sed non Ad dccin uniquinti ini negamr an- separatam. tecedens, si intelligatur sor aliter, csi Ad trigesimumprimuin conceditur tamen admittatur fundametaliter, sed quod fundat neniali ter unitas numera-scnon est ad propositum. lis sit maior. Ad deciminsexnim clicendum, Ad trigesiiDumsecundum,& ad alia eneratio est uniuOca,quia est elutaein admitto quod Deira possit illa facere,

natarae habentis unitatem sorinalem, non tamen seclicitina or lineat nariuae,

sed non separatam. quia quantitas inseparabiliter cons Ad deciminoseptimum ilicendum, quiuar materiam , quα cri Principituriouod uniuersale in actu, vocatur illud singularitatis, &c. . Quod habet ei se ab intellectu, cum su- Ad argumenta autem facta pro Opi

343쪽

tatem generamin, sed eam n a iusse- cialissima erit primum c ninam ista paratalia, & volumita esse iamlatam in nor est nota , clim species specialissima rebus, ct ita dici inus ad seciandum,ω- sit vicinior singulari.Quoslibet alarem dencio unam rationein formalem , a rari fortius aegit in propinquuin, citra non tamen separatam,ita ut non sit sta in i notuin, remoriana amem est enS, data in rctus. seu uniuersalius. Ad ternuin negamiis, quod natura , Secitato. Metaph. vir. addiscitiar. Sessemndunt sesu distini bilis ut actu se- Metaphysica agit de ente. Igitiuens Iarata, &si concedatur ut fundata in non potest elle primum coonuunsi. i , & in illo. Tertio. Ea lem non siint nobis nota Quartui an priγbat unitatena forina . & naturae, nec priora. Sed vianaersali Iena, non tanaen sepatariana, & in actir, ra sunt priora, & notiora secundu n & ita *-- sextitin, in quant raratione agi iuntiar, cum tamen unitas formalis su nidante ni iter inultiplicetiar.

Ad primum pro opinione Fonsetae negariu quod natatra reperistrur prirci se, sed secun iuni so idi fierentiis ui uiduatur, seu specificariir. Ad secundum dicinaus, quod nariIra non dicitiir generata,&c. secundum intellectum,quia estvnitie ala de facto; tamen &realiter generatur limul cuin singularitata. i. quoad existentiam,&si non quoaci essennain. Aa tertiuin dicenduna, quod illa , unitas non e st realis,& separata,sed indifferens, & negati uaria rana, pcr Aristoteleni a. Post. & I. Metaph. Ergo. Quarto. Vniucratiora sunt isticid-Ii πὸ nitionis, per Arist. l. Mra. EGgo non pra ino ci,gnos duntur. Quinto. Si uni dotaliora essent pii ra in nostra cognitione si queretur , in non possetnus co nolacie nita Vnt licet sale, sine cognitione naagis unitier salis. Sed troc est falsiana, tauraco no stamus multas species gemmariam, nocognoscinuio earlim genaa, ct cmn scii niuemluna, re nati luna non cogia sceluso proxi initiis eortina oenias. Eri ouniueis, lima non sunt prioia in nostra cognrtione. 5 ex M. Amens dicit nr priinum CC

Alia duo probant quod illi c6ceptrus gnitiin , prinu est qtrocida in transcen- sint fundati in rebus inina unitare iur- dcns, aut prout de inferiori biis praedi mali, quod gratis comediariis. Catur. Sed neutro naodo potest esse, nipli lado moclo non cluna coeninaria ori LE QTIO XXXVII. XXXVIII. an dicat vivam c&eptilin obiecti nil Π, XXXIX. XL. vel forna aloen, secundo auten inodo idena est cum retriis. Ergo. Quaestio X IX. Septina o. Ens non est nisi in rebiis, cuna ipsisunuam. Erm no potest na o Vtrumens cincietum quid arisiensi- uere riuellccarim fecitndunt sira ira na

Octauo. Ens non est sensibine. Ergo

nec intelli ibile. Proth. antecedra, qllia eras per se non sentiriue, cu in non si Non,iri et pecu inna acti dentia.

VI letiaren: in Uuulens, scii uniuersaliora no situ priora tu nostrae cognitione. Pratrio. illitta est pnna iura cognitrum, cuius is noulare miti iri cilouci sensiana'. Sed singillare speciei eciali stiriae fortit Ino C senium. Et

344쪽

deriar inconueniens , cilm nos experia-rniit subito cognoscere speciem. Ergo. Decimo. Arguit Toletus tenes quod

illiad primo cognosci uir ab intellectu, quod primo abstrali iti ira singula bus, quod quandoq; est ira agis uni hi et sale,&clitidoq; trianus uniuersale. Intellectus est potentia imiraediata ad omnes fornaas. Ergo quantia in sit ex se no nisgis pertingit uniana, qllam altermin. Vndecimo. I ii ira quis a longe coriapus videt,&de illo concepturi nnat, quod si tens, hoc ei enit,quia pratas habuit talia via mersalia, ex uno enina indiuiduo non potest fieri uniuersete, &ideo non est quod uniueriale primo

Dii Odecimo. Aliud est enim quod intellectias primo ferariar in ens , & aliud quod primo seianar in ipsit in sibconcepti m entis. Pran uin quidem est vertim , sed non ad propositi iri. Secu dum est falsu ira,& hoc contro Ieri itur. Decimoterito.S. Din. IO. Met. lec.

. targuantali; ὶ habet quod coinposita stan talia, quaeptam cadunt in cognitione nostra. Sed species,&naintis uniuersalia sunt maois composita quan ens, & uniuersaliora, cuin descenden eo procedanuis per disserentiaS, cona- ponendo cuiar inferioribus. Ergo. Decimoquarto. Hatrens concoeptummia inno simplicem, non est cognoscibile confuse. Tale est ens, cima onaniaua ipsiaria resolirantur. Ergo.

Decimoqtunto. Quicclii id est in roest singulare. Sed quicquid priina in tellectione intelligitur est in re. Ergo

Decimo sexto. Intellectus transii ἔ de cognitione principi ortat, quae per Arist. I . post. est perscinior, a l notitiam c&ellisionum . quae est ura persectior. Ergo intellecitis prius intelligit speciem, vel fingui ire , Quae sunt entia pei sectiora,ctuam ens, vel unitae aliora , Plae suntiinperfectiora.

Decimoseptimo. Illud quod est Ina. gis in actit, prim est cognoscibile, cumactus si ille qm mouet potentiam. Sed species,& singulare sun tanagri in actu

qua in uniuerialiola,per Porpli. cap. do differentia. Ergo.

Deci inooctauo. Si liuellecti s prius intelligit uni iter saliora. Aiu laoc erat ratione sui ipsius,aut ratione obiecti, aut ratione orinnis existentis inter concepitis intellectus. Non primuna, quia inistellecti is possibilis de se est omnia feci,&intellectus agens est oletania facere ex s. de an .cona. II. Non sciandum, quia obieeur in naagis in actu, nanis ecialia mollet, cillana nainuo in actu, ut est uniuersalius. Non tertii lira, quia laicotilo aut es lici essentialis,aut accusetat is. Non praua una, qt ia per Arist. P.Met. genera interiraeclla sunt nobis ignota. A secunduna, potest non inesse.

Decina on o. Geon et ra naulia m. gnoscit, S probM de linea, cuna ta ineui non cognoscat an sit si abstanti vel a cidens quae sunt uni iter saliora genera. Vigesaino. Sic nunqua detuniremus

ad coonitione singulari est uniuersale sit in si mrcns ad onania singularia. Vigesina opta ivo Onane quod ptainoc agnoscitur,est ens extra an inaam culla

sic irroueat potetulam. Sed vn: uersiale non est ens extra an iiDanaia Ea non est prina una cognituna. V gestinoseliindo. Pri intina cogni- tuim ab iit tellectu non est ab eo factu. Sed uniuersale fit ab intelle stu per Mristin. tertio de anima. Ergo non cit

V igestimo tertio. Per D. Tho, singu. lari non replignat intelligi ut est singulate, sed victi inateriale. Sedens concretuna quidditari sensibili est ni a teriale, cuin a i terra sensibili non ab- sicilliat. Ergo. Pro ventilanda hac fumosissim quaestion C. Pranio recitabina iis diuersas opiniones, mi in suis fiandarnentis. Sectincto, eas ini probah in vis. Tertio ad jucemus opinione D.Tho. O o Cinn

345쪽

ciam suis 'ndamentis, & rationi iri tellei ponit discrimen inter uniue

quas defensabimus. sale, & singulare. Ergo. iQuarto Mid cinus propriam sen- Oetauo. Inrellectus sortirit propo-rentia in . siciones,& inductiones singulariim ut into satisfaciemus argumentsis. tacendo Petrus, Paultu, Anclaeas, sunt QDad primum. Prima opinio fuit homnes. Ergo. Durandi 2. sintactist. e. q. . omanvi Nono. Virtutes,&scientiae moraim I. sentamst. 3. PI. s. Gregorii Aran L suntorea similaria. Ergo intellectus nensis eodem loci- Burtei, Peremi, F - versu urcirca sing alaria.

plurimin muscinorum, sustinentatun proficiscutur ab intellemi. Attaec conquod singulare estpmmum cognit ira tingunt Urim singularia. Ergoeas intelle, Oostro. Quod quidem , Umiecimo. Vidernus quod sesum

probant multri rationibus, quas addu- viri docti uniuersilia cog Iosciant, sin cemus iit sequenta quaestione,a tactu. gularia vero omnes. Ergo singultire ri etiam iiiviles alias rationes pro quia primo cognoscitau. to facient ad hoc quod singulare co- Duodecilano. Arist. demiara lex agnoscatur ab intelle Stu nostro. Aiguut Ita dicit , quod intestinus cognoscit ergo quod singu lare M primuin crantia carnein,& sin utare, per solam moti riun sic. nem a sensit factam. Sed quidditatemPmmo. In potentiis subordinaris,h- & vnurersale non intellioli nisi perobi desinit inferior, ibi incipit superiori pus intellectus agentis illustrantis pli, At nuelle tu sibi stabor inat sensum. lasa ara qtiod videtur explicare exer Ergo ubi deficit cognitio sensus, ibi in- plo lineae rectae, & reflexae, nam linea rapit cognitio intellectus. Sed cognitio recta significat singulare, quod du echesennis deficit in singulati. Ergo ibian- per pliantasi 1 fertur ad intellectum. cipit cognitio intellectus. & uniuersite per lineam reflexa, s per Sectando. Terinlinis a quo, prece- reflexionem luminis intellectus agen- est terminum ad quem. At intellectus iis illastrantis phantasmata. abstrahi a sensu , tanquam a termino Decim tertio. Intellectus distinctea quo. Ergo cognoscit singulare sen- intelligit singulare. Sed perc5ceptinnsbi . . t uniuersalis non cognoscitur distincte, Tertio. Cognitio intelle auster L cum natura unitierialis indisserenaee natur ad ens reale. Sed tale est singula- repraesentet singularia. Ergo si cognore, & non uniuersale. Ergo. scitur, primo cognoscitur. Quarto. potest vir is in- Decimoquario. Intellectius in ponidsenor,potest&superior.Sed sensias qui nomina rebus. Sed primimponit nota est potentia inferior noscit Mn u- mina singularibus , quam uniuersali- Iare. Emo& intellectiu,qui est poten- bus. Ergo prius ea cognostinetia superior. Decina Nirimo: Illud quod prrimo

Quinto. Universese non fit nisi ex mouet potentiam illudest primum m. cognitione ,&adunatione singulariu- gnitiam. Tale est singulare, tam acta Igitur priino cognoscit lingulare. nes sint supposinorima singularium petr exto. Necesse est intelligenternis Aristor. I. Metaph. Ergo.

phanta rata speculari teste Philoso- Secuda opinio est Moti,& Scoustarissphoὶ Sed phantasmata sunt singularia. tenentium, quod primam cognitii ab Igitur. Intellectu nostro est species specialisi

liqua duo cognoscit utrunt . Sed I Pinnim sandamentiun hominest, . quod

346쪽

is quod triplex est cognituo. Pnina dicitur actinalis, qua mira liter rena cognosco, sicut duin aetii cognosco hoinine. Secunda dicitur habitualis, qua intel- Iectvi per speciem Dueli stibilem constituituran actu primo, ita ut quando vula exire in actu possit, pitta cluna ha-- speciem intelligibilem hoininis, potest hominem inteIligere. Tertia dici I tu virtualis, quando aliquid cognos i. tui in alio, sic id uiti partes cognoscu-tur in toto, & cognos demio speciem, Cognoscimus genus, qtv H in ea includitur.' Sectandum landament una est, ct relativis est coo noscere cossimna, & alii id cognosci: re confuse. noscere n-fiisiun est ulcm qtiod monoscere iii 1isti iacti ina, sed cognoscere confuse, est cognoscere significarii in nona inis rei,& reni ipsam, sed ipsain non peneta ando. omnoscere autem distinct est cognoscere rem prout expi icatur per dinti nitionem. His suppositis. Primo, Sic probant silain opinion E. Aoens naturale perfectum, non impellitiim , & cliniic approxiinatilin, pr ducit perfectissimum cisinuin. Sed intellectus cun oinnabiis requisitus ad intellued una est pereeetiam agens. Ergo producit perfectistinatina eflectum.Sedralis est concepitis confiisus species, &non entis, vel uniuersalioris. Ergo. Secundo. Illud mIod est ira. Nisi actu, aliud est magis apriain natum ut intelluatur. Sed species est actualiorcpaolibet senere, uni noctente. Ergo Maior est Arist. 9. Metaph. quo in loco dicit, quod actus est principium,&causa uitellectionis. Tertio. Illud primo cognoscitur, Pest facillioris abstractionis Tale est sp cies. Ergo. Prob. nainor. inia species

solum abstrahitur ab indiuidulio ζge-IHIS autelnvi uniuersalius abstrahitur

ab individuis, & a speciebiis. arto. Toriina est notius suis partibus. Sed species se habet vet quo ddanaaotuin constitutum ex generibus, ec differenths sit perioribus. Ergo. Quinto. Ens non potest consule cin nosci. Ergo. Proba Nar antecedcns. Quia quod confiise,N distincte cognosci tui laabet partes. Sed ens non laabet paries, cuin sitoinnino siinplex. Ergo. Sexto. Aut viilirer salius spccie dicitiai prina uin cognituin, ut si nuna re- runa a dextra. Aut ut natura uniuersalis. Si prinriura,cuna sigia iam sit alicuius Tei signurn, oportet ut notitia signi sit posterior notitia rei sionatae. Si secun- luna, ciam uni iter sale sit irati ira specifica, seu res particulariss nificat uniuersaliter. Ergo si noulare, vel species

erit prana uin cognitum. Septiino. Prius coonoscitur haec V

litio, & haec intellectio in specie, vel in

singulari, sculneas in nobis experia inurin antequain comostainus intellectionem & volitionem in uniuersali. Ergo vel singulare 'in respectu ut spmcies , vel singulare absolute, est illud Allod primo cre noscitat r. Otatuo. Per Arist. primo de anima Universale aut nilauest, aut posterius est. Si crgo est nihil, Non cranomui & si est aliqui , posterius cognoscitur,& haec tria posteriora argiuneta potius

videntur seuere nrimae opinioni. . oua secundae.

Tertia opinio est S. Din. quod uniuersaliora, ct consaquenter ens est pri-naum cognitiam. Pro ius explicati ne tria sunt agenda. Primo enim ponEda sunt aliqua findanaenta. Secundo. Hec opinio erit arguntentis,& Iationibus stabilienda. Et tertio, erit Examinanda Opinio l . Caietani. Quoad pri in una. Pi inro notandum est, quod uniuersale dupliciter funai-

tui. Pranao, pro natura unitier sali, V. g. pro natura entis', animalis, vel honainis. Secundo sui tur pro intentione uniuersalitatis, v. g. pro quanto animal oenus, es homo vicitur species. Se cudo imodo n5 loquii Dur de uniuersa

te es

gnita, ut uicit naris

347쪽

sunt, tomimur ergo de natura uniuet- carue toriam uniuers,se in orcsine in Mi. inferiora .i. ad species, de quiuiis praeis Momia Secunduiri notandum est, ouod hic dica ur . Hoc aillein duplex totus, noma - loqmnrium eo,ouod primo a nobis Uxest cognosci diltincte, & contruset. nitione. cognoscitiar, & non de eo,qMκ1 prii no I Osuin alate' chilinunte tiinc cogno- siti silani natiiram cognoscibile est. inritI contule, quando non retioluiriuror undo Tertio. Sciendiim o iuul dii plex est in proprium genus, ct propria invium

de incom- vnitie ale.IΦrit nurn diculit complexu, i uana,vi considcraruso nominein viplexo. & hoc dicit dignitates, seu oram a prin- Mc- Distincte vero cognoscitur, cium Uina , seu citras duino; propositiones in stimxu quod eit species antinalis, cor Cudiis intellectus facit conlplexione tracta d horia iiiuna per Iationale. T inter subimum ,& ptariscatilin , meia Mun vero uniuersale cognosciti I con diant opula. Seoindurn dicular i 5 -, duim cognoscitur vi quidam namplexum, ouod per sumpliceni tmniinsi rura , plura Ununciis an sistincte. Et si nificatur,ut antinal,lapis,ens,llic n6 tui cognos citur cfillincte, quancto inislOQuisnilrde primo cognito coinplexo, inuigitur ut pi dicariir cle specieinis Miloniam prima princ piasiint perso ut quacio animal praedicatur naturalliei nota,cle uni riali ergo in bomine Δ driatis. Hinc deducitur,

implexo est sermo. mgnitio diiuncta cinfinitiua unu- Qua notanchirn,ouod uniue ale u tali uat olim c nitione confii'. ' ' dupliciter potest ab intellectu coetno- unaues lis, ut totinu uniuersale est.

WV et E. Primo, mina operati Mintellecitis, Polluia cnun cognoscete anmini ' confuserando reni sinpliciter, v. g. adi ei ---, aniurata, sensibilis, quae trii OD ' preliendendo animal. ut significat na eit cognitio mincia aninialis, Me

turam animaia, sensibilem, velens ut i u. vii 'iniudaim totum climnibile , ei debetur esse. Sectincto, quoad iniim inn irin URm do de quibus spe simu em proprietatum, passionum, animai Piaedicetur, quae est di & condicionu eius per con positionε, stincta cognitiManli ratis, ut est qilodiaci ouisione, per discursiim Se demon- dana totuni unturi sale, de qua praecia uione. Hic loquinuir de pranaoco- puemfluiinuri nito in pranao sensu .i. prohit i es sina- oeptin . notanduin, quod hic lo- θον- plici operatione intellectus apprehen- quimur cognitione actuati confii- - cogns inditur,non discurrendo circaeaiaa,nam ia, non iac viriuali vcl dilim Done se uniuersalia iant clifficillunae cogni- is tionis. ' muoad si induin pono talem conia cro Πιν- . . Qt into notanduin, quod hic loqui clini cm. uniuersiuiora, inter ipsa conclusio πη η' inur cognitione confusa .i. de corni em primo cognostuntur, antequam . Tnom tis 's 1 ' rei prout siri matri naturam obii- cognostant uomnus uniuersura. I 'rin .citur intellectili,non penetrando tan)ε ba ur. Pranio. Exiens de potentia ad rationes enis socinales,& prestistas, cu aut 3 , prius piauenit ad actum iuriaritas conditi setas, sicut fit qtiando res p tinuin, ant quana deuelliat ad a- Cognoscitur cognitione distincta. p tinuum.Sed intellectus notherm uersia. .Sexto notanduira, quini uniuersale Cit in Pura potentia ad intellioendum. Ie est ioisi duplici totalitate saucier,quonialia vo- Eig. Pritia deuenit ad actuin i inperfod M. cariir &tottam di sti nilnte, scii es lentiata bini tam est conceptiis entis, cum unimer te, & toriam viri Dersale. Vocatur totai sit conluviii inira, ec unuictialissim .isle. dii finibiicinoidine ad stiperiora,v.ad Eigo. propriuri enus,& propinain distet en- Huic argumento Iespondent Scoti Iram, cx quibus constat dissinitio. .um stae , pIAcipue taber, quod valet

348쪽

Haior quando causaesti tripedita, itia in supernori. Assii impium c tria ut exiens de potentia ad actum prius species non appreheiulitiir ut species, permen:at ad actum uri perfecturn mia nis sub clisserentia sormali. mi istuna, qttia producens est imper- Quinto, insto ex principijs Scoti 1.fectuna, modo intellectinest agens per ex l .dit . . cI 2. ubi diuit, quod quido rectuin, & re eo subito producit a stii in plui es forinae perficitant idena pereeoti

perfectum. haleorduae rudi , sena per mima irri Secundo ait, quo largirinentii pro- perfectior via generationis est prior. cedit de coonitione di stincta, citin ta. Sed coirceptus inagis communis,

men ipsi loquantiar de consua. minus coinmunis uini diuellae crinae Seci hanc responsionein imodo re- perficiem ide pereectit ite orcline Qio proba inus, & infra inagis reprobabi- dam. Ergo. Maior,& minor sunt Scoli.

Ρritrio. Ouia Philosophus trabet, ratem Scottis approbat, sic au. 6Ka- quod duin pueri incipiunt cognitionῆ nnis igxtur inroa eris & res statim insehabere,vocaiit oinnes holmines patres, primuntur in antina prinaa impressio-& farininas in atres, & dcitule veni lint ne, quae non acquiritur ex altis noti

incognitionem in specie, quisnain sit ri rura, qtiret nonus sum pater,& quae mater. Ergo signia in Secundo. Respondent alimn ex ea

est quod intellectus in priina sui cogni mitis, quod valet quando inserius, &tione non est perfecturi agens, sed tri. is pctam subordinata fiunt,ita ut unum sit de ini perlacta cognitione ad Pseeta. non possit sine alio sciri. Hoe alitem est Securiclo. Quia agens quod si Iccessi- salsium respectu mitis.

ue est perfectibile, in se non icitur per Sed haec responsio nulla est, & null-fectum. Sed intellectus semper eli in tipliciter peccat.

potentia ad cognitionem non soluin . Prin O. Quia argumentiam currit ab distinctant,vm una et lain inintas consu aequali proportione, ita ut siciu in tre sam. Ergo i on pri in prodiitat conce- neratione iraturali no pri fit corpris, pnini perrectiorem rei cognitae. i. spe- antePli fiat elubrio, ua nec in leue ei et specialusiniae, sed Iairiuini inper- ctus prius gnoscit tale ens, nisi priusfectiore in .i .entis. Et conficinatur. ipsen cognoscat utens. Quia etiam in ordine cognitionis con- Se ndo. Quia non ostencsit qu fusae confusiis conceptus speciei est per modo laaec non sint subordinata. sectior, concepiti consumentis, utpo- Terilo. Quia imi inaur de intellecti ite magis accedes ad pdicatu sorinali iis. ninio in prima sili cognitioe, qui piitri Tertio. Quia si ii vellectus est perse- re,n cognostar, γntequam eana penc-ctu in agens, ita ut pollit priino produ- trare postit. cere conceptum confusi in speciei, cur Secundo. Prrimum cognitum con

non potest producere distinetiim Na pie inra est illius. Idein no potest si unus non potest, vel eo est, quia liabet ina- eisς, ει non esse. Ergo similiter pii tradpe sit nentu, aut quia Iam non est per. incomplextina erit Cns , nain primum sectum. Primum ires ant. Ergo secitn- principitura non coonoscitau nisi cogniduineor verum,&sic riait secunda res- US terininis, termina autem ex quibusponsio. ' coinponitur hoc principi uin est sine Sed cauarto insto contra ambas quia non ens. γspecies dicitur indivisibilis, per uim Res dent Scoti qticae est disparrentiam indivis bilῆ. Erino secundum ratio. PriiDo. Quia principia dili tracte se ut species non potest concipi nitidi . cognosculur,de incomplexa coiisse. Seis stincte. Si ergo conci pitur conluse, erit cudo. tua principia post cognitionem

349쪽

inultorrum terminoriam cognoscistriar. obiectum adaequat timia, qualm in Non sic incomplexa, sed primo Gygno. contentum sub obiecto adaequato. Sed scuntiar. obiectum adaquariim estens,& omne Sed laaec non tollunt vi in argu naenia tale ens, ut est species ratinerire sub emti,imino confirmant. ia prinro non te. Ergo ens erit priinum cogntrum. cognoscitiam litui principitina, nisi co- Rebndet Pererim, qIurii ens non gnoscaturens, quod est aerinicius eius est obiectum intellect necutalicitur dein. transcendens, nec ut clicia conceptiarns

Seriindo. avia susscit ouod princi- sed v t idem est omnibus. pia comparata conclusioni diis sint pri- Sed haec responsio nostram sente ino cognita ,'ia magis sunt con sa, tiam probat, L qtios eiu ut est concre η' a r sit cognitio conclusionum, quae tuni qui desisti sensibili est primum coest particii latior. sinitum. Et secundo,quia quamuis Ob- Tertio. Ruia hic t Onur de pri- iiciatur nostro intei lectui ut Hena estn O principio quod iunctatur inente , omnibus,prim tamen obiicitiar uterus Vt dic esse, nam non prilis cognosci, anteqtiam obiiciatur ut tale ens. laod utem non potest simul esse,& no Quarto. Ratio desumittit ex Arist. ei se, nisi pri ita cognoscain quod sit ens s. Pitysic. vicente, quod uniuersaliora concretum , cum hoc quod non potest sit ni priora in nostna cognitione, M simul esse,&non esse. Qina igitur ptan ideo abuniuersali Oribus est incipiendis.cipia snt illa, quae sut notissitna & pri- Respondet Scotistae, qliod Pthiloso-mo cognita cognitione coinplexa. EG plaus per confiisa intelligit composita,Eo ens, & non species ex qua non coim hoc autῆ magis coniuenit speciei, immo stat primuin principium oportet visit alij mcunt ut Fa r, quod peranagis Primo cognitu cognitione in coplexa. consilia intelligit singularia,& data n-

Tertio. Quaasi principia non co- stantiana,quoniam Arist. 2. Poster. t. I Mgnoscitntiar , nisi prius termini simpli- ait, non eadem nobis esse, Q natruraeces in quibus fundantur cognoscutur. nota, & quod ea quae sunt sensi inas pro Atu dicendum est quod hi reminini sina pinquiora ,sunt etiana nobis notiora,&plices sundantur in uniuersaliora biri, qtuae magis distant, ut uniuersalia, sunt audin specificis. Si primit in ergo uni- sectinctu seniagis nota, dc minus nobis. uersalius prius cognomair, & curia in- Sed hae responsiones destrinant tex-rer uni iter salissima sit ens, enserit pN- tum. Prinata Quia Arist. ibi tex. s.cum nauin cognituna. Si dicant fecitnduin, iani dixisset,quod oportet a principiis, Iam ce initui' falsum, quia prima prin- M a causis procedere usque ad eleinen capta non constant ex terminis specifi- ta, .i. usque ad ultima, seu singularia,tas, sed uniuersalioribus, na pratis c ut textus conuinctu cum principia, de gnosco quod hoc sit ens, anteqtiam co- causae sint Iesu niuer liores, quam elegia ruin quoci sit tale ens,&ptatum- rnenta ,.i. vlti inareriam, uinciatun feris nosco totuin esse inatus suis partibus, qlioduniueIciliora sunt nobis notiora, quam sciana lim esse totum, & lata esse quia confiasiora.

Partes. Secundo. Quia si species est nobis

Respondet Permus, ideo tale forsi- notior, Λ non secianduin naturam, cut an non esse pri inum prancipium. Sed eadein non sint nobis nota, cinariarae, lioc est expresse contra Philosophum. ut ibi habet Philosophias. Ergo species quarto Metaethysicae , & contra ratim non erit primo intenta a natura contra nena, citin nullus sit qui dicat ide posse Avicenam, Si non dicis perfectissimusnaul esse, & non esse. concepitana contra Scotuna.

Tertio. Potentia prius faetiir in situ Tertio. Si species est nobis notior demente

350쪽

mente Aristotelis ibidem. Ergo Vniuer niueralemniparatiam ad speciem se saliora, & nia is indeterminat ,& ma habet ut totum confusum,& potenti Us potentialia, ut sunt uniuerselia, ut te, &species se habet ut paci. Ergo. re niuis instrioriana conten tua, sic Respondet Faber, hoc esse uerum, inquarii eriant notiora smundum natu si uniuertate oesiderenit ut totuna. Sejram, quam species,quae est magis in a- si residereriir ut pars, quae est cius pro- , & naagis determinavi per cusse- pria consuleratio. s. ut est pars singularentiam. iis, sic non Prrimo cognoscitur.

Qiario. Si Aristotelm per consus M. Sed mec responsio, nostratri semen- intelligit singularia. Ergo singularia tiam eleganter ωnfirmat. Nain consi- lancilla quae primo cognosciIntair, κ' derare uniuersale ut confusurii, est ip non spretes contra Sciatuin,nam ibi de semconsid rare ut intrum, s. ut conti- confuso absolute Iocptitur. Ergo&de net conmsi omnia inferiora sub qua- singulari absolute, nec ratio eius Q clatra Indete irratione. Ergo ex eiu bat opposita in , nain Arist. in 1. Post- prmcipi jS habeni intentum. comparat uniuersalia eum sin uari- Se ndo. Quia consularate uni Ginis, &non uniuersalia cum irimus v- silent est Hrs singularis,in consulera-niuersalibus. Secundo. Quia per Uni- re uniuersale Mincte,idost,ui est iam uersalia ibi intelligit unitierialia in cau sinspilarizariani, & determinatum, sic sancto, quae sunt illa quae magis elon' enim a nobis nos ponitur primam c nitasturi a sensibus nostris, ut Deus, miturn,sed ut est qαHdam totum c&Angeis,& caeli Mos autem loquin vir de tentivum partium. Hiluetialibus in cognoscendo,& pr m Terito. Quia quod uniuersale dic dicando , se te praesticissis Vn uersali- tur Pars singulaetis salten, in respectu.bus, & minus uniuersalibus sub qui- .i. respectu speciei, uerumest secunda eadem restrina , & secumio im conceptum formalam, cpita alius est

relliraturi conceptus generis, & alius species.Sed

Ouinto. P batur exemplo, quia non est uertim secundum rens, qui Sini aliquem hominem a longe cosipi rationalznon est nisi animal ratiotiale, cio, privis eum gnosco utens, deinde n- autern hic loquiirnu depcinioc ut ens vivum,& deinde ut homnel I. gnito ili res est, & non ut formalit et Re*ondet Scotus hoc esse per acci- concepta Cit, nam coem conceptus io

dens, sex distantia obieeti, si enim ese malis sit distinctus, spectabit ad cogni. sci debite approxamariam, primo co- tionem distinctam , α non ad cons gnostaretiar ut honio. Em Sed haec responsio non tollit vim ari Septimo. Tud primo cognosthurgumenta Nam hic Ioquimarcle primo olim abstractio est facilior per Scotii. miroura generationis, ni loquan- Sed abstractio entis c6creti est facilior. do intellectias incipit ha recogniti Ergo. Probo minorem. Ptiino. Quia ne te homine, liue propinquo, siue emc cretum quidditati sensibis , sea remoto, prius eum cognoscit esse enS, ens sensibile est obiectum nostri intel- quam tale ens. Patet enim, quod pliuS lvius, oena intellaetias non intellu tcognoscitur, antequam ab alio iusterre m nisi prout mouent sensum, & per dicatur,&ndi effarium est quod si tale sensum transeunt ad intellectuiti. Eria debet coonost i ut tale em , .uod prius g primo intellectus seriuraclid quod sit cognituni ut ens , ouamuis hoc pose cit magis sensibile. Sed ista oste .se sci fieri imperceptibiliteri e , in possibile est enim cognoscere Sexto Hrguo ex concessis a Scoto. rem ha re tale esse, nasi priua caIn codi

SEARCH

MENU NAVIGATION