Commentaria cum quaestionibus in duodecim libros Metaphysicae Aristotelis. ... Per F. Michaelem Zanardum Bergomensem, ..

발행: 1615년

분량: 545페이지

출처: archive.org

분류: 철학

351쪽

Secundo. Quia quod moueta dista- Scorias arguit quod si ens primo cognot Iori, maors naouet sensuin, & est faei. sceretur, inulti in rempus intercederer liotis abstractionis per Scotum prirno antequa species monosceretur. Ergo is dist. s. q. s. Sed sintulare entis in et Duodeclino. Per Scoturn 7. Me t. q. a distantiori, nam si video hon inem i8. uniuersale, & non species est in realoge, pri us cognosco ipsum esse ens, ante opus intellectus, & dicitiaro, quam quod sit homo. ciuin intellectiis. Sed obiectuin prirno Tertio. mia facilior est trisit ad mouetantellectum. .eta, quam ad tale esse. Qnoad tertiuna, inio D. Caietani o 'to

Octauo. A rguit Scottis.Si primo c5. deente, Messentia, q. i. est. Quod ens ue GoperCtur genus,li unqualm postea con- concretii in miuiditati sensitat; sit pri p me Upereriar species,eo qtita imperfectuin mum cognituna, quae opinioliis landa r non producit persectitim,si hoc ergo ar inentis innuitur. Iumentuin valet, deduco emo. Ergo i imum quod duplex repetiturast,-pecies nunquina cognosceretiar distin il actio. Prima vocatur uniuersalis, cte. Probo.quia coceptus confusus spe- qua Vniuersale aiatralia uir a particulaciei est inaperfectior eius conceptii di . ribus. Secunda vocariir forinalis, quastincto. invelligitur fornaa separaria materia, Nono. Per Scotum I. dist. 3. r.& q i a autem duae ala nustiones distitui. 3.& dist. 8 q. a. Oiranis intellectias cer-. ia in prima conceptin unius inclutus de uno,& dubius de duo,as,habet ditur in coiaceptu alterius secundum vnuin coceptuiri de illo de quo est cer reui, siciit antinat incivilitur in fio Ai-riis , &alium de illis de quibus est du- ne. In secunda vero unum separatur hi his. Sed inrcllectus prius est cerius m G alio .i. sorinale a materiali, ut patet alioua res silens, antequam sit certus, in Mathematica, cpis considerat linea,&cium manet dubivi an sit tale ens. v. g. vicit longitudo sine latitudino, Ergo res , senens est ptain una cognitu. eatra abstralaendo a materia aenea, Is propositiones νύ t noti ut scip. gnra, Sc. quoniain non ea considerat Decimo. Aut specilis specialiIsima , prout est in Ialvinateria, sed prout ab cicitur prii una cognitiani per eius pro ea abstratui. plena conceptum , aut per conceptu seoindo notandum, ouod superio asturaNinna conceptu accidentis. No ra dupliciter abstrata uiu ab inseriori perior Primum,quoniam Scotus I. dist. 3. q. s. hilis. Primo abstractio.ie superioritatis blla 'hpttenet quod substantia inariaediate non suti indicanam uo pacto dicii nus ouoa ob πβ i nutet intellectuna, ad aliquam sivi genus est stiperuis specie,& in ea incita ribui σὸν MatellectionE, sed tantuin accidens sen- duur, sicut &ens in ciuac moue alia , φη*φησ1rDile. Non siecundiam,quia a conceptu re, quia superiora includudtur in in se form si acciuentis non est abstrahit ilis aliquis rioribus, &de eis praedicaniar vel . t , O

conceptus quidditatiuus nisi coceptus nivoce, vel anesollice, vel denomina entis, serundiina Scotuin ibidem. Ergo liue. Scinando abstractione cina lud ναμ1pecies specialissuria non pri cogno- tis . . separationis ab Oiunmus inseri stitur quainens tabus, pro quanto superius sumitur novia decimo. Si species prius cognΟ- v inclumna in Inferior aus, v.g utens Wrmir. Ergo muliuin tenapus inter- incit litur In ente nMbili.&utiarit oederet.antequam ens perciperetur. sed prout seriindui a se dicit ununi c Hoc falsusn. Ergo. Minor patet. Quia ceptuin sorinalena abstractum υ ominio cognoscimus rein esse. Malore ens N ens dicit abstractionem a late protra. Quia eadein est ratio de specie .r a secundit rena, & rationem R, i

ad mS,quae est de ente ad speciem ed sic a Metaphraco considerale

352쪽

Em tripli

citer consideratur

cognitum

Tertio e ino notandum, quod ens simplicissinaum. Sectando clicitiar di- tripliciter considerari potest. Primo,ut stincta, quae est qirando res non solum est abstractum abstractione forinali, cognoscitur, veruinetiani eius ac tua &sic non poninar primimi cognitum, luas , ct irinalitas penetratur. Itcrri quia sit eu difficillitatae cognitionis,& cognitio potentialis est cluplex. Pminavin ni Io sorsitan etiana viris doctis dicitur potentialis confusa, quae non non innotarit. Sectando, potest conside- est nisi cognitio confiisa pallium sub- rari ut est abstractum abstractione su- iectivaria in uniue salis. Se ncla dici- perioritatis . i. sicut supersus abstrahi- rear distincta, Ptie non est nisi monitio o tur ab inferioribus, seu a generibus, tali uin pari linia sit biectivaruna distin-

fpeciebiis,&indiuiduis, S hoc euam cte. Hicamena tauriu in ULPrinHIS an , modo neoatiar uod sit pri mutat cogni ens concretiana quid litati sensi tali sit tum, quia orna sic ponatur abstiaci iura prina uia ci)gnitum, cognitione actuali agmen bus, &specie, is notis, sequi. confusa . i. an res obiecta tia tellectui pririir quod genera,&s cies pratu coono Ino cognoscatur utens , qua inuis itinescamur, quam enS. Tertio in lo coii . liola pene ternus conci priam forinal E, sderatur, ut tantuna a histra latet ab incli- & abstraction in entis, quae sunt dii fi uiduis, eo modo quo dicii nus entia a cilli ira ae cognitionis.

Playsico considerata abstrahere amo- Quoad sentetulam nostram praeter oevmim

tu, & a materia, & a singularibus, non si petaus annotata . Prirno consideran- Won uoin unitier sali, qtionia in sic inclii clunt di induximus, ci ci de intellectuli pri/ ο γ' mari riam, sed in particulari prout in- minis diapliciter lo*d ci,ntiligit. Pr g ut

tellectus aetens trans seri inarerialia ad ino in starit puiro natiuali, quariclo se ordine in lannatem alitura,abstrataerulo Iaabet tali ua in tabula rasa, & incipita alateria singulari, quae encia physicii, cognoscere . Sectindo in statu iam a cliciantur encia concreta oti dilitari sen qui suae cognitionis alicuitu rei. Nossibili, seu diciantur spectare ad maid- non loqui in lir sceundo inodia, quia clitateira rei sensibilis, quae poni rear ob. non est opita in qincunaque cogniti lectuna proportionatat ni nostri intel- ne, & onani vice, cognoscere holarine, lectus pro laoc statu. Et hoc est quod v. g. sim ratione entis, deinde sub ra- doce naus esse pri in una munitu, s. quod time entis subitantialis, corporis, anires quae obi jcitur intellectui nostro.lpri malis, S tandein holuinis, loquitar urnio thiicitur ut res concreta quiddi ergo prinio modo,qtiando intellectustati sensibili , non ut abstracta, & noster si recessive, & ordinare de aetardeo dicimus rern prius esse cognitamia tinperfecto,scia de simplici potetula ad sub ratione uniti eratioris, Idcit, entis, actum perte na prociniit. anteqtla in coenoscatur sil b ratiotae . Secundo notanaum,quod dupliciter Proporaton inus uniuer iis, idest, sub ratione o clepta .iro cognito possisnaus loqui. PN- vclio. talis entis. nao, depta nao cognito laquana obiecto Quarto. Recole luna est, quod ens adaequato, S: uniuersalissimo,&rale seu via luerea inis clicatur prius cognitu inicinnus esse eias, . in silia uniuersalitate stat dupliciter. Prinno,cognitioe actita- sumptrum,ut cdicri esse. Secundo, Ili. Secundo,cognitione potentiali. - prirno cogn)to proportionato tirieli glauio actualis duplex est. Pmina viti- ctui nostro proli statu,&sic clina Lxtus confusa clitae facii plod res cogno- Caietano ciclinus, quod tale est enustatur,sed eiuVactualitas non penetia- concreuini quid litari sensibili . i. ensriar, sicut cluna cognosco ens protu si- applicatu in quid di iaci sensibili,seu h giuncat rein esie, sed non penetro eius laeti clib.in materia, quia in tollectus no

actualitaten ,, sta concepturia formale stet is hoc statu Ira in oscit,proxn sta

353쪽

Matino.

in marem:a,sive prout ocilinem habent animatum,& deinde sub ratione entis ad materiam sensitatem,vel secundum corporei, an inrati,& rationalis,& hoc se, vel ratione effectuum, quod dixe- est quod iudicionaeo aperte docuit D. rim propter intellig ntias in in teΠλ- Th. p. p. q. 8 3. quod siue coaposcatur Ies, nain materia sensibilis est illa,quae uniuersale, siue singulare sdsibile, pratis a Iranio.in etshnsuin, & scitule intel- cognoscitur sub ratione communioris. ectu iri, ideo. Prima ergo Couclusio contra Scota Tertio notandurat, quod ens concie est. Species non est primum cognitiam, nam est primum cogi inuin in retitione haec fatis suit probata per Ritiones si obiecti motitii, quia non mouet inlese perrorta. lectum nisi sit concieriura laiciditati Sectincia Conclusio contrin Ocliam, Probatur sensibili, non tamen i Ioc verum est in & alios est. Singulare non est priinum falsa opparatione obiecti tenninatiui Milia potest gnitum. Probatur primo. Illud cpsua seniAcognosci cognitione confusa a triali, mino cognostitur ab intellecti , pra- tia. prorit si inpliciter significat esse, & non Dao in illo speciem in primit. Sed sin, prout significat esse in tali miteria. gulate non pri ino imprimi specie ,

Quai norandunt est v nuin,quod in intellectu,nain patet *iod ea in pri- puto principalein nertiuio Plaesiti, L naοι inprii nitan sensia,& in intellectu uodens sit primum cognitu, siue spe- nian Drapta nutans ut est cla nudata a coci es, siue singulare duplicuer potest in. ditionibus materialibus, & sinsularia telligi. Primo loquendo de eis ut Ira bu , quae rein nia terialeni, & singula- sum, ut loquendo de nariaraciaris, ut rein cisciciant. Ergo secundiana ratio quae arti natura est, seu de natatra spe- nena militinae abstini hioni, primo ii ciet, vel singularis vim stant, quaeren- telligitur. Talis alitein est ratio entis do num ens', species, vel singulare Ut communit Ii Iul. Ergo etas,&. non ling sunt quaedam naturae sint primum co- Lue materiale esst primuin cogniti ina. gnituira. Secundo possumus loqui de a Conticinatur dicto Atierrois expres ratione sub qua geniis, vel spccies, vel se hoc si centri tertio de anima, t. i8. singulare primo cognoscitur , V. g. de- Seciando. Si singulare primo rinpri-heo intelligere hominem , non Praero ΠWret speciem suam in intellectu posinum homo sit primo cognitas, quate- sibile, iriasita laretur intellectus ages. nus est quaedam specim, seu natura spe- Pro tur, Quia ipse ad hoc datur vim fica, sed muro num ratio prinaa c speciem senubile a conditionibus in a. ostendi nominem sit ratio formalis terialibiis,&sesibilibus denudet, unde ciet, prout distin intur a Nenta eo, . dicitiar facere uniuertilitate in rebus,ves an sit ratio communioris, .i. eniis, quod ergo primo fit uniuersale, primo corporis,&e. Dicina ergo quod inte- erit ab intellectu possibili cognitu . Sed tit ira nostrum non est amrmare quod tale eit universalius, cum procedat de volendo cognoscere, V. g. l Omnentia ina perfecto ad perfectun . Ergo.

Terito. Intellectus dissere ab inragLnatiua, quia ipsa percipit singulare, ut sinoulare. Sed intellectus percipit uni- auersale, unde sensus dicitur esse singu. latium, & intellectus uniuersidium, ut docet Aristor. L. Possi I. Physic&3. de anima, pluribus in I IS. Ergo inte lectiis non primo cognoscit singissire,

debeam prius cognoscere naturam emtis,corporis,& animalis, antequam c

maoscam nariata hominis,sed volumus scere quod cum ea lorietes siue sit species, siue sit singulare possit cognosci

iub plumbus rationibus communioribus, & minus inmunibus, prius gnosco sub rationiblis coinunioritim, L pnnao ut est eus, deinde ut est ens Isomum, deinde I eua cruporcum

354쪽

. virius cogitatiuae apud Arist.indiciu Uiu de eo quod prius ni ouet sensum. dualiter distinguit, & intellectiis uni- & non de eo quod Ina is naouet, cluriuerialiter. Ergo illud quod primo ab cie oris ne generationis intellectionis, intellectu cognosicitur, & distinguitur, citiae de iiDperfecto transit ad persectu

. ininm Arist. 1. Post.&. r. Physic. Adfeci inciti in primo dicitur, quod Com. s. quod singulare secun- Metaphysica diuiditur in duas partes, dum sensum nonum est, ct unitiersale in una agit Acilio t. de unitierlatissimis secundum natura, etsi valet prirnario. principii , & terminis. & in alia doErpo urtiueriale pri o cognoscitur. substantiis separatis. Secunda autem Sexto. Illius pnino cognoscitur ab haec claruillima est, dc ideo supponit intellectu, quod per se ab eo cognosci- cognitionem sere omnium aliaru scientur. Sed uniueriale cognoscit per se trimini, & propter bac partem viti inoab intellectu &singulare per aliud. i. adcli sciuir,oc no propter prii nam, quae

per sensum diruente Auee. de anima de Nanscendentio us, de pIaecticamenia coi a. p. quod intellectus coin prela n- tis,cle substantia,& accidente dc agit,

ditiorinain per se, idest, quiduitatem, quae ut sic notis una sunt ..& Idcliuiduit in niectante sensit. Secundo ricular, quod termini unio Septimo. Q triduitas intellecti non uersalissimi dupliciter considerari pose est chii lctitas indiui sui per Alleloe 3. sunt. Primo, proin per primam Opera de anima conant. 36. Sed pDinurn co- tionem intellectus. l. per simpli crin apgnitum est quidditas intes Sti , ripa- prestensionem intelliginantur, & sic falet. Er πω cilinae cognoscuntur . Secundo, ponoctavio. Intellectus quatenus intel- sunt c5siderari qxioad inuestigationes Iectus non cognoscit in clivi dii uni per oinniurn proprietatinn, passion si, &c. seqtra telut si iusiuiduuna aut hore cona- de qtubus Metaplaysica agit, Scrati mentatore 3. de an inra conarii. 0. Soci ne huius siecunilae speculattionis Met inediantibiis sensibiis coonoscita iusi- phsica est difficilliina,c e vitiino addi ii iuuin. Ergo non potest csse prunii in ici citr&non rationae primae. coonitum. Vel tertio re*ondemus, Guod ter

Nono. Iiuellcctias non intellio it nisi naini Metapla3sici uniuersetis Isinat bifaper specie in intelligibilet D. Sed species ri .ina considerari possunt. Primo, cuia

intelli sibilis repraesentat naturaria uni- citura significat una nominis, & naturae uer alcin uniuersaliter per Arist. de conrantinis, & sic significat una entis viani naa. Ergo,2 Confriaratur,qtria sic ei se significat dicutirprilnuin cogniti. ci tot singul.iria intellectus cognosce- Secundo , considerari possitnt sectituistret, tot species haberet, quod nullus sitam abstractioncin formalein, s. ut dicit. Essent aliae plures Conclusiones abstra lauiri a naateria secundum reni, poneiusae, sed quoniam ex iundamen- & rationen sic enim a Metaphsica tribuae sunt, ideo ad solutiones ar- conliderantur J Sc consequenter sunt gulnen oriIna me transfero. clinicillimae cognitionis. Adareuia primum ergo argitiDentun pri u Sed arguit richeius. Aut conceptiis mPadirin Opalc priua9 incitur, quod singillare a entisqtii prila cadit in coonitione no ei liis enias militis mouet sensum, qua in sim stra est abiti actias a particulari, aut esti' ' gulare jeciei, quia prima ratiorn conceptias partactilaita. Si primum ueni eit ratio obiecti, obiectum autῆ cassit sub abstractione Metaplaysic a ,de intelledius est ens concretum quid data conseqtienter non priino cinnoscit lir. ti sensibili. Si secundum, pri inuin cognitum erit Secundocticii ut , quod laic disputam seruulare. . ζι

355쪽

Secundo. Arist. in tradendis scien- A quartia ira incitrer prout sitin a, striis seruauit ordinem nostrae cognitio. quod a s simplicem apprehensionem

nis. At ipse posuit prius scientias ouae uniuersale facile cognosti Nar, A non , continent ter in minus uniuersites, quoad inuestigationem passionum , Mut Physim, & Maaematicii, quana po- quoad abstramonem. &c. silerit Metaphysicam, quae c5tinet ter- Ad quintiana magis cjicemus in ra, minos uni iter saliores. Ergo signum est pro nunc si afficiet dicere qiuul res se . quod minus uniuer Ie primo cogno- per cognoscitur stata ratione uniuersia scitiar. ' lioris, virilegendae,&malus primo a

Sed haec soluta si in rex dictis. Ac di gnoscuntiar ut entia, deinde ut substita

criniar quidduari sensibili est prini si prias rationes, si illas habent, clam ta- cornuum, non sub ratione particularis naen contingat respectu alui rorinna, sed sub ratione corni runm,prout s. abia sint ignotae, sed de his infra. strahit abstractione physica a rebus Ad sextum clictimas,quod loquii Titi materialibus in singulari, sed non in , de en te,non ut est transcendens, oni uniuersiali, sic enina pranao mouet sen- det a tum si h conceptu forinale', sed ut suin, & deinde intellectum. est concretia in quia ditati sensibili. Secundiura vero cesses en atra ex cli- Vel secundo dicimus, quod non dectis, quia Metaphysica agis de intelli- natura entis loquimiir, sea de ratione gentiis, & de coinna unibus praedicatis entitatis incit Isia in re, quae primo obij-ἔuoad conceptruin formaleni abstra citu rintellectui nostro. um, quo pacto dicuntur chfficilisco. Ac septinaum inclinus;quod ens est

mutonis, sed & Physica virtute tuoru sensibile, prout concreuin est qui i- temnino tu vici mr ptan io cognita,quia tali sensibili, & sic inouersili propriani

illi termini intelliguntur contracti ad narii ra , 6 per hoc patet ad octatium. quid ditatem rei sensibilis. Ad non una dicitur,qiroci de inteli Ad tertium dicimus ad minorem, ctu inta iligente dupliciter loqui con- quod uniuersaliaeste priora sta supti- tingit. Priino in initio intellectionis, et citer. Primo via generationis, seu ori superrius declaratii in iis, & sic non est Oinis,& sic verutii est quod sunt prio- inc6ueniens concedere quini multii mra, nam primogeneratur embra , dein temptis intercedat ante iami specieinde corpus, & deinde vivens, &c. SN intelligat. Secundo post habitanico cuilo potest intelligi de prioritate peta gni Iionem, seu in recognitione,&sic festionis,nmodo quae sunt priora secun . HUn ediate potest cognosici species, vel cluna narii ram vi*generationis, sunt e- genus,si primo obiiciatur intellectui. tiam nobis notiora, sed quae sunt prim Secundo clicen clii ,quod tunc amia ra secundu in perfectionem , non sunt liter in instanta cognosciuntur, sed ta- nobis nota, sed secutus una se, & de his men virtualiter, tunc etiana cognostu- locunis est Aristor. tui sub ratione uniue alioris , v. g. Secundo dicitur, quod verum est entis antiriati, rationalis. eaderia non sunt nobis nota,&naturae, Tertio Respondet Caieta sitfficere si secundiim suam naturana consider& quod primo cognoscaturvvens,quia in rur, sed si una eadem niuim res sit nota hoc conceptia virtualiter alis includunsecundiam naturam, dc intelligatura tur, quoa non est necessariu in quod nobis, prius intelligetur sub conceptu scia per intellectus de magis uniuersali uniuer Litiori, quain minus uniuersali, procedat ad minus uniuer te. mg. prius intelligam intelligentias esse Sed Faber inuehit contra lias resp5

entia, anted iiitellio esse talia entia. si es, di inquit responsione etani esse

356쪽

aesse ridiculana, quia Caicianus supraia in altera includitiir, ut numerus te Gicebat esse necAlanum quod natiua narius includit binari una, & tetrag Meun perse conceptu ad persectuna nuria supponit ita ronum, hocui Pr Nedat, & quod magis uniueifali ciando naodo se habet intellectiis,quia erant 1 perfectiora, ct ideo intelle- minus uniuersale supponit magis v- tu ordinate trasibat de eis ad miniis niuersale, ut speeics stipponit c agniis uniueTalia. tio in generris, ε differetritae, ex Sed se non ne animadiuerticin- quillius constituitur, & sic antellectustentuin Caietant,nam qi md intellectus non dicitiar potentia ili inediata ado sit Nessitae de conceptu magis uni Tia- rnnes sorarias, sed prrinio dicitur or tis a s specima ordinate procedat, stat dinariis ad unitier taliorem, Q dein- dupliciter. Pmino actualiter, tot con- de ad ininiis uniuersalem. Seciando plus sorinando,qtim inter edia ca- dicitur, qtaod si valeret de rebiis c clune intervia v.g. generalissimum, gnitis, non valeret de rationibus v-α si ciem f. alii si inani, & sic hoc niuersilioribiis, nainus uniue

non est necessaritim, aliterantellectias falibi , sub quibiis ordinate res ipsi.

consuinaret inaltrum temporis, ante- cognoscitur.

quam ad c5ceptiura speciei deueniret. Ad undecii num. Resi sidet S. Din.

S tindo viri ualiter, quia s. minuS U- p. p. G. 81 art. I. ad tertilina quod vianiuersale non cognosciuir, nisi in vim nauersale duplicitet mini potest. Pii-rtite magis uniuersalis, S laoc vertim nao, cirrri intentione uniuersalitatis,ee est, cognito enirn quod v. g. hoino sit sic dicitur esse in inultis,& esse viiiii;rens,potest intellectin ipsuiti cognosce- sale Logice. Serundo. ruitur ut nati re esse rationale, sed in virtute an inaa- ra unitiς alis, scit Phusice, prout pri-

Iis,qsa s. rationale oportet quod sit a- rno ii, spicitur in uno sin utari.& sienirnal.Secundo dicitur,quoa hic quae entitas, corporeitas,&hmilia possitnerim de prirno cognito .i. de eo quod inspici in uno tantinara indiuiduo. Se. primo cognoscitur, quaeredo an sitens cuncto ditanaus, qilod arguine uni concrinuin quiditata sensibili,an 'e- currit de uniuersali ut est abstractuntciis; transire vero per interimedia aliud abstractione sotanali, non autem ut negociu est. Nain vcriana est, quod in- ditariu praedicatuim uniuersale prout tellectus de conceptu imperfecto pro- supra. dit ad conceptuna magis perfectuin, Ad duodecimuim dicendum, quod non aure na semper verutra est de tali dum intelicetus serna tan ens,in ipsum conceptu linperiecto scorina. Si tanae fertur ut est ens cognitiana, & non viresco nosi antiar, protit secudum se co ens ut sic,&ideo priin si quod caditici gnos Ibiles sunt,sῆper intellecitis pro- cognitione nostra est ratio entis .i. esse. redii de ilia perfecto ad periectuna, per ad decinit inuernuin resp6detur, in accidEs autem erit qliod non transi at con posita dupliciter considerata po

seorsum per conceptus particulares O- sunt. PDimo, cognitione actu ili co fusa, mniuna intermedioriana,&laoc propter &sic plius monosi untur,nain prius covirilialem inclusionen i naultorian p nosco Eleplaantena, anteqtiana percim dicatoriun in uno,& haec sit tertia res- piam eius partes conlponentes.Secudo

ponsio. distincte, sic oportet prius copnosce- Ad decinuina Toleti. Respondet S. re partes ex quibus c5positu. i. siclinita Doedi opusc. ari. . I. quod formae cognoscitur,ta dissinitio sit notior dinsimplices quae latra stant disparatae, ut finito. in proposito mite dioinlisin Isapor, de color , leo, & canaelus, o verum est quod in naposita prius co quaedam sunt subord inatae, miri unaia gnoscunciu . non ut talia mi Oiil

357쪽

s sic enim distincte cognoscerentur sed actum imperfectum,&postea peracti

ut stit sub uniuersalioribus praedicatis. persectum. Secundo,prouenit ex par Uel Sextincto diras, quod in tertiora di- te obiecti , quod non potest primo incuntur inagis composita incognitione tuitia secundum omnia sua penetrari. distincta, sed non in cognition e conmu- Tertio, prouenit ex parte ordinis estiaci, sic enim uniuersit lora diculur In tialis. Si autein intellectita non transeat gis composita. i. magis continentia sub per omnia media successive, est, vel ea confusione. illa in ectia non dantur, vel si dantur, Ad decimtvnquatriam. Primo dici- non cognoscuntur confuse, nisi in M.tur, quod ad coonltionem confusimia tiori prete dicato. non requiri uir quod res sectandia in se Ad decimuin nonum, . Dino dici- habeat plures conceptus, sed quod ea- In tu, quod intellectus non cognoscit

dem res, & idein conceptias apprelaen- lineam esse talena lineatra,clongam,ni datur,& non penetretur. Secundo citia si prius eam esse cognoscat ens. Secun-cilnus, quod ens estoninino simplex Vt do dicitur, quod sic loquimur dec dicit conceptum socinalem, &non ut gnitione secundum primam operati est ens concretaura quid ditata siensibili. nem intellectus, quando Ies non coin Tertio retorquetur argumentum con- ponitiar,nec diis ictitur, argumenniniatra Scotulia, qtita si secundiana euna ens alitein pr edit de cognitione scientifi-

cognoscitin , Si clare,& confuse. Ergo m. Tertio dicinitas, quod arguarentunon est Dinninosiinplexin conceptu. proredit de linea prout dicit abstractio Ad decimum quintum dictim, quod nem format tara , sic enim consideratur illud quod est in re, dato quod sit sim a Mathematico, nos alitent hic linpli-gulare', tamen intelligitur sub conce- mur de re concreta qui sciitati sensibi-ptu unuieralitas prius, & deinde sub li, prout mouet siensum, & intellectu. conceptu minus unitur salis, & singu- Αd vigesin hi in dicendui3 , quod v-laris. niuersale est inmiserens ad omnia sin Ad decimum sextum clicencis,quod Mutaria ut sic, sed ut est causatu ab li conclusio, cu principia dupliciter con- singulari. Primo determinatum est ut siderari possunt. Priino in genere cau- ipsum pillis cognostat,quam aliud sinissae, & effect in sic principia sunt iam gulare, quia plaantasina primo reprae-hiliora, quia sunt causae. decundo uia sciat at illud a quo est causatum,&li genere cogniti,& sic conclusio est per- in cognitione reflexa. 1estior, quia per demonstratiotae pro Ad vigesimum pri muria dicenduin, cedente in ex principus ad coclii siones quod illud quod prirno cognoscitur est generatur scire. Vel dicas, quod prin- extra antina fundanaen taliter, sed sor-cipia dicuntur notiora,¬atiora sta maliter est in antina, sub ratione uni-

cunctuin quod conclutio in eis contane uersalitatis. rur inpotentia, non autein ut includit Ad vipesimuna sectinctum negatur principia, ut ia in applicata. maior, quia intellectus agens intellige- Ad decinatura septimum dicendum, do singillaria facit uniuersalitatem, dc

quod esse inagis in actu stat dupliciter. sub ea illa intelligit. Primo in esse, M sic est singulare. Secu- Ad vigesina n tertium dicendum, , dolii mouere intellectu ira, S incipere cliioci repugnat intellectui intelligere cognitionein, & sic poteu esse uniuer- singulare sub imateria signata, & siub

Ad decinaiamoetainnia dicendii mo, matella uniuersali, prout eana includit hocpta tuo prouenire ex parte inteue concretum, qmdclitati thiasibili.ctus, prout pcita est in tocinabilis per Ad Prina uin quod facit pro opinione ill

358쪽

illor tun, qvi tenent singulare esse pri- intellectum. Sectindo dicitur, quod sinuam cognitii m. Respondemias quod intellectus cognoscit utrum ciue, notia intellectus incipit cognitionem intelle tamen eodem modo, Cuia uniuersalecti uani post cognitionem sensiti uana, directe,& singillare reflexe cognoscita. unde haec cognitio dicitur post, & non Ad octauum dicendum, quod intelia in alto,ia est in sensu. Iectus sormat inductiones de sinpula, Ad seciano turn lirniliter dicitiir, quod ribus, quatenus continentur sub unia intellectus abstrahit a cognitione sen- uersalibus. . suiua, non cognoscendo singillare per Ad non una sitniliter diciinus, quod se, sed periensium, cum ipsum cogno- Virnales naorales prinio versatur circi stat ut est dentulatum a materia signa- praecepta uniuersalia,& sectas arioci

& a concitionibus materia libit S. GI singularia, quatenus execinio pen-

Ad tertium dici uir, quod res ad ex- det a singularib . tra existentes sint singulares dupliciter Ad dcccinuina cticinatis, quod prompotest intelligi. Prinao, Piod sint sin- ciscuntur ab intellectu, ouia ad visum gularitates,& hoc falsiim est, coena re *ectat dirigere actiones sin stulares, ct perianir natura uniuersalis plantarii, singulari urn, quae tamen non cogno-& aninaalium, existentes non solum in scit nisi i eflexe, & ut continemur sub uno antimali, vel planta, sed in Oriani- uniuersalibus.

bus. Sectando, potest intelligi quod res Ad undecina una dicimas, quod pro

ad extra sint singulari Zave, & hoc V cedit de uniuersali ouoad c nitiooerii in est, quia naturaconuarunis non distinctaria, & ut dicit conceptiam for- existit nisi in singulacibias. Vel secundo maletra, non autem ut dicit conceptum dicas, quod res ad extra intelliguntur uniuersalitatis. .

quidein, sed sub uniuersalitate, tan- Ad duodecimum dicimus,quod Aiamiam sub conssitione sine qua non. ristolantencit escere, quod intellectus Ad quartum. Primo clici mra, quod intelli it singulare adiminicillo sensus, maior est vera, quod quicquid potest de reflexe, uniuersale vero intelli it pervire inferior potest & superior, sed se,& in recte, unde argumentum talia non eodem modo, sed excellEtiori, sed sunt assumit: de his infra. Sectando clicitur, quod vic Ad decinauin tertium dicendum, oensi loquimur praecise de natura cogni- intellectus non cognoscit distincte sinta, sed de ratione sub qua priino cogno Eulare, nisi per conceptrum uniuersλ- scitur, ut supra. Ita, & ut stat sub uniuersali. . Ad quin tu licimus, quod univer Ad declinumquariu dicimas, quod

sale non fit nisi ex adunatione singula- intellectus noninaponit nomina rebusti uiri, sed cognitorum per sensum. nisi postquam cognouit ea Eentiaia, Sectando clicitur, citroci intellectus talia entia, unde argumentum pro

non intelligit singularia proiit singula- notas est. ria sunt, sed ut stant fissi uniuersalibus. Ad decimum quintum dicimus, m- Ad sextum, in animasticis satis dixi- culli in ei se argumentum , quoniam nivi, quod phanta nata etsi sint singu actiones sunt stippos ortim ut operan laria in essendo, sunt tamen uniuersa- ti una ut quod, & nsi ut quo intellectita. Ad septimum dicendum, quod in- Ad primum Scotistariam dicimus; . tellectus ponit discrimen inter uniuer quod valet de effectu posectissimo, sale; &sngulare,sed noc oscit haec quem potest intellectus pro illoriinc in

per Unam Potentiam, quia singulare , priuaordio suae comitaonia produci re,

Pur sensirin percipit, &uniuersale per ει talis non estnisi concept entis.S

Ita in repraesentando. intelli Oit..cundo.

359쪽

tra ipsum dicendo, quod si valet, valet pluria ionis perfecti, immo perfectio- etiam de conceptu distineto, cum talis risin principio, qtiam in medio, vel si- sit persectior confia Q. Tertio, Scotus ne conuincit, quoniam apparet Quod videriar appreliendere opinionem illo- in combustibili primo non pisci cicitrum, qui dicetvini singulare esse pri- persectissimum calore na, sed impers munici nitunn,Pria conceptiis sin u- ctuna, quintiuis cst ordo generationis saris est nobilissinaus, cuna primae sub- rei, & si Detis qui est agcns persectissistantiae sint nobilissimae, per Arist. tria imam inainediate ageret ad producti O

praedicamentis. laena formae in imateria, eam dediice

Sed Faber contra primam re n- do de potetia ad actiun, prim eana tra- sonena Caietani ait, sensum Scoci non duceret ad esse iiDpersectum, quani assuisse penetratrum, cum loquatrur de a- esse perfectuira. gente perfecto, & non impedito, L. Scciundo. cama nariara cogniti talε producat persectis litariam enectu, m. ordinena exigit, ut prius tinperfecte codo intellectra est talis, quod prinκγ μ gnoscatur,anteqixi in persecte,& pilus hal. Quia si id non posset, a tu eueniret sub conceptia imperfectiori, & deinde ex indispositione intellectus, quia sca- siab persectiori,cum experiamur profi-reret alimio necessario ad intellectio- cere semper in coonitione,transeundonem, quod non potest esse, ctina requi- de consilia, ad nilnus confusam, & sic sita .ad intellectionem sint intellectus successive vR; ad distincta ira.

ageὴλ possibilis, species,&plaantasia ia, Tertio. Quia si s ut ipse clim Scotoqvie omnia adsunt; aut esset, quia in se aiscinat in secunda responsione intel- haberet aliquod i inpedirnentiam. Ses lectus non potest producere persecti Gnec hoc obstat, quia intellectus pra 'Se- simum conceptuni distinctum speciei te intelligi ii, fit potens ad intelligen- specialissi inae , qtlia cognitu consuta , dum. Et si dicatur, quod hoc prouenit, praecedit distinctana, cur& idena non rno. inia agens naturale delira per uici tutis, quod confusa iiDpe celios se processit ad persectum, &ita in seu consutior praecedit ininus consti Si, telleclus prius producit notitia imper- magis acci dentem ad distinctionein, ectioris, quam persectioris, hoc nitrii laoc enim alli inde prouenire non p

est in agete perfecto, ut est intellectus rest, nisi qtita intellectus de impersecto qui totas viribus agit, quod non faciut processit ad perfectum.

alii agetit . Quarto. Quia cognitrio constata spe- Nec obstat secundo, quod ordo in- ciei specialissi naaeco inparata ad coenutellectus talis sit,Vt prius cognoscat c6. tionem costis ana uniuersalioris, aliquo ceptus -uniuersales, quam naintis modo potest dici distincta, cuna non . uniuersales, ista sunt vera inco- babea tantam confusionem. Et eo signitione distincta', di non in confusa, confiisa praecedit distinctam cconitio Me qua loquimur. vniuo salioris praecedet cognit senem Secundo. Re bondet ad secundu in speciei. incontientem, s. quod sic intellectus Qii into. Quia etiam paret quod pue

prinao prodiiceret cunicionein distin ri habent Onania reo uisita ad intelligEctam speciei specialissimae, quia ut ait in dum, & tamen non prius cognostun hoc non porcst esse, non ex desectu in . hominem ut rationalein, qua ineti intellectiis,sed ex nccessitate monitionis, cognoscanc ut hiabente- esse, ut laabtas quia cognitio distincta,supponit con- teni corpus, di sensu na, di deinde pe-

360쪽

Ire de intelluibili secianduin se,&non singulare eris, & planta ficus est sinou-xatione nostri. lare ens, & co pus, re vivens,mianimis Ad tertiuna dicimus, qvius procedre dicant naturan coinruuium singlii de uniuetali iis, rii in quoad cognitio tariatam tari en nem distinctant, tum ouoad cranceptu Tertium ad uitarias, sed negam triformalam, nos autem nic loqui in urcle quod tale singulate prius concipiatur uniuersalibus, vici taedain naturae sunt s Induin conceptrum speciei,& non apprehensae, prima operatione intelle' secundurn conceptiam euus, quod pri-etus confuse, &c. Vel clicas secundo, mo In eo incliniitur. quod non loquimur denariira spe ei, Oilari una Iust, quia snπularis ratio vel generis, scit de rationibus sub qui- enlimS nariarae obicetae est prior rati bus prinio cognoscuntur, di i as dita- ne sita laris rivionis specierin coonimiis este uniuersaliores. Tettio statur, tione intellectiva.

qtiod sinnitare uniuersalio iis est fa- Ad quartum principale iani sit praiacilioris abitractionis, narii singulare dictum est, siciu etiam ad quinti na. dicit esse propinquius speciei. qxioad Ad sextum clitannis,q ut unitieis esse perfectum , sed non cl Ioad cogni- llus specie clitarilr prinuam cognitrum..tionena, in qua proceditum de Imper- non uta a talia unitie realis ramum,nam

sciat, ad perfectum. J singulare est illivi quod ptanao p

Sed lianc responsionῆ arguit Fab , test cognosci.Sed primo non cognosci quia per Ata sit Relena. ' tus sub ratione minus uniue silia sedi citrio Metaphysicie solae nariu , magis uni iter satis. specifica mouet sensum. Ad septimum dicimis, qMul sal- Sectu clo, quia non datiar singulare telo prim natura cognoscit volitio, deterrennati generis. N intellectio, quain lim intellectio,

Tertio , quia si clarison tali sin*ula. quana haec volitio, sed datoqvius pittasti inci itine singillare speciei,qui a s co nosceretur la- volitio, vermna ctarium tale inoiret sensum. seinpe an in dicere, quod pratas co- Qitatio, quia talo singulare esset gnoscitatu lilbratione entis,seu liabenna inus sensibile,&conseqlienter miniis tas esse, atri uani cognoscatur sub r nioueret sensum, quain singulare sp tionc lὶabentis esse taliter.

Mei, quod sensibilitas est.

Seci liaec dixit,qui asensum Caietani I E C T IO XXXXI. XXXXII.

non persecte intellexita Naim dii plox est singulare. Qu9 alia cni in vicit is Quaestio X X. subsistens per se , & accidentia sultentam, quod vocatair lingulat e fcchus una inum fingulare diram , ab inreluctu

exilientiaim Aliud clicitiar singulare , no Ira seno catur . praedicatiuia in , qtria non sumit ut in sin uniuersalitate, sed in singularitate, δ' Vanulis in illis supra acta uxorinam quamInsens sit unitieriale, laoc inus anguinenta probantia sin i tamenem, S laoc corpus, laoc I- laiz csse pri iniim cognitiina ab inresemat, ae ianitia dicuntur singularia. ctu noli Io, ciura tunen nos tenea Ad pri initi a i itiar vici in , cpiod traiis soli ina esse cognictim cognitaOnatiua specifica mouet sensu naia, sed ne ris lexa , taleo ut n o igna cliscipu- protu est in singulari, sed pritis mouet lis ocra iraus, sit petaoIa argui aeni. ut eli in lino utari un; uersariori, quan cuin navillis aliis colli morieS, argvii- minus uniuersall. mus *iod sing. hilare dilecte gnosca Ad iucundum patet, nan lapis est tur ab intellectu nostro.

SEARCH

MENU NAVIGATION