장음표시 사용
491쪽
nam volutas mouet intellect si acti-ue qlioad exercui uiri actus,& quoad imperium elecunulam , intellectus v mouet voluntatena qtroad spe fificationerni& quoad lin petat in Imtimationis. Ad sextinri negatin asituri pinna ,
ni oportet quod non sol si obiectu in P senteriar, veruinetiam sit rario agendi. Ad se prirnum dici inus, Prod pr cedit deessiccientia proprie suriapta. . A d octalium isicendum, qtiod appreliensio& si non sit in volutate ut
forma el naotus,est lainen in voluntate ut eius ratio agendi.
Ad noniim talia diximus, qd obieetiun est coniunctuna cuin voltu in te, Vt ratio agendi. Ernairor quod Banianes propter laaec argumenta, relece
rit ea ietani sententiarn, qtian pri
Ad declinam responderiar simat ad Iri u in , addendo, Plod. S. Doct.oqititur de primis acimus volunt
Ad undecinuli iam cliximus , quod
obiectu iri ut est idena clina voluiitate imperat,idest vosi inras impcrat Pi ad executionem cuin oblecto apprehenso , & volito, Α d duc, secinium dic&sum, chrodinclinatio proprie significat propensionein ,&portitus; urule potius cω nit voluntati,ut est quaedaria nari1-eta ; Voluntas ergo ut est mi aedi natura set atra inclinat, quia ratis est sta natiira, sed ut potentia intellectualis niclinato per boni ni apprehensum. S. autem D. loliebatur de volunta te,ut nati ra est. Ad decirnu niter tisi dixit ni is, quod motum respicinuIs realε, & nsi causam. Secundo dicit hir, quod boniuncognitrum cst causa realis ita Genere intelligit ilium, etsi no In generer .riim, pensanda: at tan sunt causae si cun dum coriun statiun, & modum causandi.
Vtrum parentia rationatu Pra duco Hon actum in tempore, vel in instanti, ct sit depra dica
VI tetiir quod potentua rationalis
non producat actum sint in instant , nec qi ioci illa .ictio su in praedica in ento qtiali pacis, quae fit in inis stanti, sed in p dicamento actionis, quae fit in tetrapor . Prinaci. Nain si lioc esset, eueniare , qiva per actionein aliquid produci ur, sed hoc non est necEMDum In actione tinnianente, qta lis est intelligere,& velle ut patebit, Ergo. 5 Gundo. Motus qui sis in inllanti est actiis perfecti, seci inicilis ere n5 est moliri,qui est actus perfecti; nam intellio, Te est per feetio a'cinis .i..i tellectiis, uritie se habet ut per fi
sui tuin ad persectibile. Eigo non est aetus ia in persecti . . Tertio. Plailosophiis decimo Ethie. cap. 3. docet qui As selicitas, & operationes vittinis sunt qualitates,sed vir tines, & faelicitas sunt verae actiones potentiae rationalis , Ioitur. hiarto. Siast a hi es essent de . praecii canaen O qitalitatis, reponerentur in t it S prima spetie, Sed in priaina spe te qualitatis n5 reponuntiIr,
actus secitndi, scd tantum priini. s. laabutis, Erg . Qui tuo . Oarisis potentia ageris in non tepore est infiniti vigoi is per Aristotelena 8. Physic. Sed poteritia rarionalis non est infinita vigoris, Er-
492쪽
Sexto. PhiIosephus in lib. dem aliud est loqui de actii intellectionis,mor. ait Quod intellectus noster in- & volitionis,& alii id de maeuenie tellunt in tempore, & cum cotinuo, tibus,& msponentabum ad hos actus, Eroo non in instanti . sue actiones: Nam si loquamur de Mptimo. In libro delineis indiui- dispositionibus,& c teris necessariis sibilibiu dicit, od actio intelle- ad intellectione, dena quod mulctus est motara velocissimus, sed orn- mira temporis consuinanivis in Verbnis moreis habet successionem, Er- ta teli indagando,& speculado, hoc aut In prouenit, quia pro hoc statu Octauo. Sic daretur primum in- non intelligi iniis,nisi adminicillo senstans intellectionis,shd lioc est falsii; situm interiolurn,&exteriorum,&quia tunc incipit esse fortis, Ergon 6 medianti is pliant asinatibus; Sc priias, Ergo datur aliqua virtus nai- sus autetiam ciueni alienant,& varianima ad intellectionem . phantasmata mentem alterant, Ac Nono. Agrias habens resistetiana, conturbant , unde si lita non invige- Rccessive operatur, Sed intellectita remus, illico intelligeremus qliod- habet resistentiam, cum nullum sit cunque intelligdile , sicut facilint agens,vel passum,quod seinper sit in substatiae separatae,cluat nain O tamen vitii nassispositione, Ergo. Ita remisoninia recFusita ad intel- Decimo. Omnis minatio volita, Iectionem. est finis alicii ius mutationH successi- . Tertio notandum, qΠod aliud estuae, per Philosophum6. Phys. t. 32. Ioqui de productione hui ita actus, Sed actionem potentiariam rationa- & aliud de conseruatione: Na actio, liuim non priecedit necessario aliqlia & productio actus fit in instanti, ommutatio sinaeessiua, Ergo . nibita hecessariis praesentibus, & ap-Vndechetio. Sic sequeretur quod plicatis, Oanseriratio tamen in tetra in una hora intellecitis produceret pore fieri potest, sicut soI in instanti infinitas intellectiones, quia ibi sunt aerem illuminat,3c oculiis in instanti
infinita instantia. actionem producit,& tainen potest Pira inteIlectu quaestionis. Primo haec visio,vel illuininatio per diutiar. notandum est, quod in hac quaestio- nutri tempus conseruarti, si speties in ne sunt duae opiniones. Quidam. n. oculo remaneat, & lux Solis in aere reirent acta es potentiarii in ii ra- duret, Loquimur et go nos de produriura esse de genere actionis praedica- ctione, & non de conseritatione. naen talis , de citius ratione est succes- Quario notandum, quod de actuso, cum actio, & passio non sint nisi producto a potentia rationali duplinio ius secundum rem, ut vidimus in citer laqui contingit. Primo imirent. Pityscorum. Alii vero sustinent clo de substantia actus, quaerendo alinas actiones esse de pretaedica inento actita sit Instantaneus, Ec sic afficina- qualitatis,&negat quod sint motata liuer pondemus. Secundo de intenclcri est actus in persecti, concedentes sione laurus actiIs,& sic respondemus quod sintnroius, qui est actus perse- negative. Nam intellecti is spetie lemcti,& sit in instanti; Et hanc senten- nis in Q atiis, subito iconem intelis IIam conimaniter lenent Averroi- Iigit, sed tarmen in instanti non on stae,& Tlionali ς, ut licet videre apud nia, quae ad naturana leonta sipectant, Soncinaterii in proenu Ioco,&apud peicipii, sed successive in inteIlecti ali . nc Milus naturae proficit, curnia Secundo ergo notandum, quod tantcn ν Piod dum nouam proprie
493쪽
noli uisi ipstans, sicui nee i faitir no- actin'secti,&naot si qui est ac in iniba intelle io, seu intentio i melle- perfecti, Ai: ut nutriri oui est actus
chionis. - hia rei freta, est potius via ad Pineti secundo loco principaliter poni- nena , quarn perfectio , ciuniit actiuinis taleiu conclusione . Potentia ra- exis Et is in potentia Morias vero qiii tionalis in non icin pote .i. in instanti est actos perfecti ,est petiis Itis, & es ConιqHia sitos actiis p-lutat. R obatur, om- actus,& non potentia;& luco poteti nis actio iiDinancnsfitan initanti, sed causate illum motruinan Instantι, Maetroni 's potenti: aria in rationa luam sic intellectum perficere. sun talia inanentes . Ei go. Minor est Ad aerii uin dicitiir,quod Philos clara, & Maior probabutir infra, & phin ibi non negat operationes vi nrodo rata in prouatur Ex Plii losopho tuns , & fortic latent esse qualitates, in io, Emi cortina dicere, Quod ad io sed a romventatur ponti :i illos,qui di intellectus, & delectatio nunt in in- cebant non esse qri ciciam bonum,sic stants. Secundo. Haec est disserentia argirendo. Dato qtiod non sint ora inter motu, qui est actiis imperfecti, litate,,tamen adii sint bonirin, un& fit in tempore, & motuin qui est de arvait ex suppositione eoruna, alia actvi persecti , piod inotus, qui in hi autem docet s. c. 3. Io. Et laicorum; actus ita perlacti. 5 exilientis an quod contingit dei stari in non teni
ametri qui est acitis persecti , clina sit Ais quartum n cgatur. quoc in primotus iatra rei acru*ra', & dispositae, n)a si cis equalitatis non sint achiiss fit in instanti, sed intelli Nere, & velle cundi , procedentas a primis. i. ab pcr Aristot. 3.'clea; una sun in Otiis, habui bus, Ilianio & dispositiones& actus perfecti Ergo . sunt actus secudi; unde Aristot. euin Tertio. Potentia sensiti ua in in- s. maysic. a te x. I 2. usq; ad decimu- stanti sua in actione na prodiicit, Eigo septini uni probasser quod in actione
Iece dens patet de oculo vidente , ipsa est inotus ; in septinaoeriain noc&c. ' probat de actione, qilae est de praedi-
Conscia entia Pici battar. Qtria ρο- caiuento qualitatis , tum quia est adtenuarationalis est vii tuosior, Sint . alii liiicti tui aqvia consequitur altenus conii incla alteranti biIS,S rnastis ranctimara & Ha viri utra morales;
propili qm intellioent ijs. quia acqviruntiar sedatis passion Ibiis, Ad pti in uni algumetum n gatiat ut liabitiis intellectuales,oc eorum a in I m' aisu inrtuna, quia nori poni nauS in ctus. μωμφιμr tuiti potentiae rationalis esse in in- Ad quintum . Primo responcs statui, qtna aliquid producatur , scd mas ad naaiorent, sicca in ololsando, quia eis inovas, qui est actus perte- Quocinioliens in instanti,& liabens
cIi, &c. . resistentiain est . infiniti vigoris T
' Adsecundon ilicimus, quod mo. Vectit a reiis inaxilua habetis resiste-tusqtii est actias psecii superfectus, Dain; quia si ad inotum. v. g. rui bipotuit bifariain id tellis'. Prinaor cubit requiri uir tanta virius, Ergo spectu intellectus suscipientis, sicut C :. . i. . ΚΚΚ a
494쪽
admouendum in instami, requiri- cri Aristol. 3. de anima c. de intellectrur infinitii virtus prout patet ex Ati diu possibili .stotelis processu . Secundo dicitur, Ad undecinituri iam dictum est. quod est dispar ratio; nam maior ve- quod in instanti intelligit, & in tem-rificii Iu de motu successsulo retarao- pore ratiocinariar, nec distinctec hilis in tempore,qui est actust imper- gnoscit tmensuram , In qua agit, sed stre, motus vero potentiae rationalis bene d auoliena mensurae. est naoriri, qui ea actits persecti non ihabentis inaletiam , nec lacesIionem. I. E C T. X U I.
Ad sextiim dicenduiri, quod nos S. Din.
locvtimur deprima operatione intel-
Iecitas, qtiae est simplex apprehensio, T. Hilosophias a te x.4. usque ad clest Numen tuin veru procedit de coin- I cimum uia probat duas opiniones positione, & diuisione. Narri dum antiquorum circa hoc. An in aliquo intellectius unatu rationein alteri M- su potentia,iti quo non sit actus. trilaruit,vel ab eo remouet, necessario Prima igitur opinio fuit Megar, in tali discursu cadit tenapus con- coriura , c. qtiod agens trunc soliuntinuum . habet potentiarn , dum actu op Ad septimim dicendum, quod ly ranar,&dum non Operatur,non na- velocissim idem sonat, quod trio- ,α potentiain; Quam suana opini tm,qui ut actiis perfecti fit in instati, nem rundabant supra necessitatem
unde argumeIVum pris nobis con- eueniendi est ectum, cuiu Oinnia excludit. ' necessitate euenire fatere Ur, unde Ad inatiuin dicitiar, quod danir si aliqua non eueniebant, nec eueni- minima virtus ad causandana intel- re secunduin eos poteIairi. Hancat in
lectionena in instanti, nec ea potest tetra opinioneina Philo phus refellit dati minor, quae eain cati set in tena- multis rationibus. & Priino. ia sipore; quia non datiar virtari minor potentia tunc solum in aliquo est,
mininaa , nec possibile est exiri ' splie- cum aeui operatum, Ergo dui . v. g. mira actillitatis intellecti uiri, & Vo aeclificator, conaeue do, vel dormien-litionum . do, ab aedificatione celIat, non est aniAd nonuuin dicendum,qtroci esse plius aedificator, nec habens poten- in vitiinacii positione stat dupliciter. tiain inlisicandi; Sed hoc est falsum, Primosiinpliciter, &sic nulla res est cum scientia, quae est inpotentia in- in funaa dispositione. Scdo sufficieter tellectilia, n6 depcrdariir nisi recoria actum, vel operatione, & sic dum rupta,vcl oblita, vel corrupto sciῆte. intellectus est insormatus specie inici Secudo. Arii x antequain opere-li ibili, & voluntas inolietura bono riir, arteio acquirit. Ergo ditiniana apprehen Q, sic stant in stissicienti di- operatus est, & iteruna Operari utili , spolitione, ut suos actus producant artem acqtrireret,& sic eadem res in- in instatui. cinitim acquireretur.
Philosephus loquebatur de iriurati du,vi r nisi & aqua,non traberentne reriam corporalium , & diuisibia potantia in iligidandi,&calefactedi, Ilum,qiues aetiis limpersecti inosa sit nisi duin actu sentirentiar, qtiodest loquiiuur de motu, qui est indiuisi- absurdum. bilium ratio, de intelligentia, ut do- QDito. Quia sic animal non laa- . hercv Dissiligo: by Coo
495쪽
beret sensum, nisi quando achil aliter quitiar possibile.
sentiret,& sic clunilaonaodorinu, e Primo igitur notanduim . Crochisester, & excaxo iuillim ,&ma- prima opimionem antiquorum, KQ plaus fieret viciens. talis sententia in is uobus potest esse
se/Wις possibile, esse iii postilii te: Nant ii v. esse vera, si ad Deum Volentena Ornis qμεσδε duim in tuniatui, non est in illa relatiariit, quia volita a Deo inpotenti i ad saniramur,ri go clii inpo- sensu con posito uriit necesi tria, cuiri sibile quod sanetur,& dii in scitet,nsi Quo inimia, stat cimi ingenticu cinnesi postibile*iod surgat,& anabille . Deus velit omnia sin m clo euenire, Dininit ergo imilosoplius quiui sit necesiacia, necessario, &per causam possibilus ouesleui potestet i ccii lo. n.c Utan , contri sentia , conis Possi tale est, clii Od possit una in aciti, Ungeriter , Apta causani contingen. Iairitui N RAt rauiiDpollita de', v. g. te in i de lil is , libeta, &per cau- qua poteti nem calvia , & dato quod inii libaana. Moindo, potest este
n ossibile, viqiloci Uia incitum sit est i , ut optimς deduxit Philos Suneir ira aptus Geoni euana. pMIS. Media igitur via est tenenda, dC Secundo notatu una,quod nihil sit incendiana,*loci quaedani erinu pose in potentia, nisi dum actu operariar. sibilia,&quae lain non. IIaerooqiiς Scienduin , inquam, quod duplex habent causain prox inra meitcncll, ut est. potentia. Prina a dicitur conlιIn-ornis Solis crastina die, os rosae in dia a uiri, ut patri de potentia cal vere possit,ilia dicentur, &-eam faciendi in igne, luna calefacit, quaeis non t ahent . i. catlis ira proxiin, essin claui vero est sepa I ala ab actu, ut ars missibilia non erunt. Sed tanaen ς tificandi ab sdificiitorei Phisos venit diltingiten diudi,quod haec sum phtis ergo contra prirnain opini in cli lici differentia: Nana quae iatra ncin aio umentatur in secun uo sen- non eriant, cum tamen eis non repti. su, quamuis forsitan id intellexerit gnet quod situ. v. g. Sotam non erit in primo sensu. Episcopus, etsi ipsi non repugnet Circa Et suprassicta aliqua sunt duEpiscopari; Qumlatra veto nonis hia. Pn nauerso dubia occurrit circa erunt, quia eis lepugnat esse , ut unam proposuione astuptam a Philo ZoMaonao fiat asinus. Ex supraff- sopito tex. s.f. Poterrita activa actumas aurein elicit Philosophus aliquas su una praecedit. Contra, Aut est ρο- regulas de possibili. Prima quod si tentia actura suificiens,&Optime , antecedens est possibile, &non irn- circuna stantionari , aut est insuri. possibile, dato ioci sit necessarium, ciens. Si primurn. Ergo actum suum nulliun sequitan impos It tale . Se - non praecedit.Si secunduin. Ergo in-Prima om cunda , quini si consequens est in is diget, ut transmutet . Sed potenni, exami possibile , antecedens erit in possi- tia,quq transnuitet Mon est activa,
496쪽
Secundo. Potentia activa ad hoc plex est potentia. s.' naturalis, &r vi in aetiam exeat , necesse est ut ab tionalis. Nariaralis est sua natura de- alio determinetur, Ergo α Illa quae te in ara ad unum oppositorii; qtita determinat, siri stactiva ab altod non potest in v triinque oppositam, terininatur, & illa ab alia, ct sic eL Ronalis vero deterivinatur ex obiciisset processiis in infiniturn . . cio, unde bonu ad extra deperininat Secundia ira dubitarn est . An detur voluntate ira,bonitin Vero apprehen aliquod pollibile qriod nunquam stini, S: intej lectum formaliter detererit vel sint. Arinuit ergo pro parte ini natantellectum,Sed&Omnes p negati via in ita rei a Contineratoris tentiae quaecunque sint, letrina inanis .s quod omnia postibula erunt. Qiria tur a Deo.
sic aliquod possibile esset impoliabi- Ad seriindiura dubium iespondet. le,si non fieret. S. D. asstria aritie, quae opinio funda-Seciando. Quia dato quod aliquid tum n inailosoplao 2. de gener. r. 6 . sit possibile, & non sit, destrititur ra. ubi dicit, Piod aliqtiid est genera istio possibilis. le ,& tainen non generabitur. Et s Tertium dubium occurrit cir cui acto quia nonoinnia et leniunt d*ca diis nitionem possibilis. L. Anni necessitares. scit quaedam contange recte a nata . Vulerii renitia quod ler,& ora dam libere. non . alia possibile est quod otiane Ad pii nauiu igitur Conament. dia truptibile corrii patur, at lioc da ciuir, Plod liod darei est impolsibiato,naateria renaaneret sine solina, sed te,& i et i gnans, quia repitananti uri hoc est i in possibile, Ergo ad possibi dicit, ut chiod Giametrii in Asiae comte, se ut apina sit sile . mensuretur, Quoddam ureo est POL Pro solutione prime quaestionis, simile, sed non repugnans, quod Uunε notandum venit quod potentia ne- no fiet,ut qd Sories sit pontis , hoc stario suturi actu in praecedit, ocili- enina postibile est,quia est honao; nsine naturae; quia polentia activa se in incntio. ni municat alteri ab ipsa essentiali- Α 1 sectinis uni dicenduna, ouod poster distincto, & ideo necesi aratim est si te bl satiana considerari pote laeseri Vt si pponatur. Non es vcionccec lavi secundit in se, & sic ei nonrep sata una quod tempore praecedat a- snat fieri, secudo ex insufficietia cai cluna suun , S: si quandoque praece- sae vel positione impectinienta, & sic dat s naira si est potetia separabilis ab 'γtest esse quod non eueniat, sed I)hiactit, praecedit, et si non est se pal abi- losoplitis misiniuit, & conliderauit lis ab actu, non praecedit duratione, postibile 'imo inodo, quia calis elised simul est. natura pollibilis secun a uiri se . Ad primim igitur dicitur, quod Aci teri ultra dubiis, ilici irilis illa in qualidoque caula est susticiens, & proposi lonein noesie seinper in m. quandoque in sirniciens. Susticiens, si dein sensu sin nec ana, scd proporti sit debite apploxinrata, non imp naliter,&secunduna exigetia in rer si data,& iii aclii secundo applicata,& Quaedam eni in sunt in possibilia in Itunc aetina sit uni prodiicit Muando sensu cona posito, ut quod allis, vi al- vero in inscissiciens, potest ad alte- biun sit nigrii, non taliun in sensu di-rain causa in deleri ainantem cola pa- uiso .i. ut sit bieci una sub nigredinerari, vi passiua ad acti Uain, otio im cxistens. postea fiat albu, siciu etiam nicn senapei coimpa Iala ad su Lini e L continui ni sanaul in : civi ucstici, sed
sciuuin, sic liabeat ut activa. succc sitie bene. lycia sanda igitur est Adsecundunt cicendii ,quod du senaperia a tura podibiliu, e, Mum
497쪽
potentia, & secundia in ipsoria in ra- Non ena videndtina ei consideranctu, an aliqiunt in i postibile sie*ra uir. Ad ars unaetiina aliton, dicat qiiic qui ci velit lauellus, quia non video reptignantia ira quod Oiunia cornipli bilia stiri ut corri in pantiit , quia ficut Deus omnia si nihil creare potuit, ita & ad nihilum re gere valet. l deo primo clice du venit,stii ola destruetEriar re corrumpere lutur, corrilmpi re Iur etiam materia,quia inapos Iitas est, quod absque forina existat. Nec valet ilici re, quod naateria est in cor riaptibilis,quia vertini est, quod per se corri ipi ulan potest,cu no sit ens actu, non tanam, quod non possit coriumpi cu alio, ita ut sciat ipsa no gesierat lcis ciet, enerat ita nec corium tir, sed cotaupereriir. Secundo dicitur, Mod naturaliter i in possibile θ, ut oia sinat il citro ira pantiar,riarn corpora coelestia&'onania elementa secundunt stibila nain sint incorruptibilia inamo, & animae nostrie in dieni Clitasti resurrecturae cum seinper habeant Orclinem ad inateriana, quani assu inent, ideoctia in nrateria renaaneret, i Orruptibilis.
tium textinim itan moratire cisca hoc, vι ostenda tactu in essepta Orein potentia, ideo detrac resipetialiter dimitainuS.
mrum actus sit prior potentia cogntatione, nitione, tempora
VI deriir quod non . Nam actus,&potensia sunt cor lativa. Sed Vnum correlati uortat, cum ad aliud se habeat ut dii iniens a l cuilinitia in , Opori et quod sit prius alio. Ergo, quando potentia Δffinitur per a-citiin, actus erit prior, &qitando actus diffinitur per potentiam, potentia prior rit. Sectando. Prrius cognoscinaus sensata, quam tinnaaterialia , ct separara. Sed n alerialia, & sensata ad immaterialia , & separata cona parantur , Ut potentia ad actus . Er-
Terito. Sensias est potentia,ita nu
nullus est actus, qui has potentias pincedat. v. g. potenti: a vitiua noli prius videt , qua in sit potentia. iarto . Principiti in est prius principiato . Sed potentia est princi piuin actus, nam potentia caleta enis di est prior actu cale iactionis, & eius principiunt. EIIo. Quinto . Prius Deus sitit in potentia, ut creaturaS produccret,ante
qilain produxerar. Ergo potenua prς cedit ac uin. Sexto . Substantia praecedit acciaciens tempore, natura, &c. Sed sub stanna coni parata ad accidens se laabet , ut potentia ad actuin, quem suis
stipit. Ergo. Septina o. Angeli liabent cogniti O-nein futuror iitra inictu lim possibili-llin , inamo & Astrologi in causis suis, sed tunc nullus apparet actiis, Ad notitiam huius quaestionis. Primo notandum venit, quod ae Lisciu-pliciter considerari potest . lyriirio secundunt id a quo DOIDen Imponi
498쪽
Secundo, secti nilum id ad quod si- ci ut est in potentia , non reducitur
obur tem gnificandurn notaren imponi tmr. Si adactum,nisi per sin actu ; undemininge- ptaino modo colide tur , sic armo tu oportet actu num acturneucnire, quineratios . dicitiar qui est actus existeris in poten o nancin poteti atra praecedat,& sit cautia, quia ex hoc qtioci qumlana pratis se reducens omnia cntia de sQtentia non inoriebantur, &postea inouci ad aerein . itur, desuinptiis est laicterinanias actus Quarto notanduin, quod actus s uomodo abae uando. Secundo vero ira octo, praecedat potcnuam lena porc, qua soriaratia Dirificat , quae est terani- uior inoctis ititelligi potest. Priaioco nusniolus, gen crationis; ulule sic siderando ac nina, ut actus est,& potc- selial et ut tetantia' generationis sigil tiana, ut potentia est in sic dicundum lans, praen ciens Ipsa in geneia. Ploci acius non pre cedit potentiatdrinnem pervi iniuna retanin uiri. Et iein pore, cata aetei nitate inundi sic in lam sensu inagis crina consilireat cundu ira imilosoplὶ uiari quia sicuri a Plallos in praesenta , quana in priori. retur actus aereinus,lla et claretur po-Secutrito notanduin est , quod tcntia ei coaeterma. Secundo conside-E secto- secundu in Plauosopla una 2. de antina rari cloaciuna secundum spcti enaidi Peratio. duplex est actus, s presin iis, & secun- potenta ana secundiam spetiern, nec sic cliis. Pminus dicit esse, & socianam inotus piaeccciit potentiam, quia ona
substantialeiri,& secundus operatio- nes speties secuti luna Arist. sunt aeternena; Si de primo loquainur, sic in- nae, non cnina prius laornosuit in po- dubie mcenduin vcnu, qtiod actus tentia, & postea in actu, sed si laxat, potentiana operativam praecessit , si- quia Aristotel. cognDillic Icationciri, cui facit substantia acci dens,& ecia in ex qua simul producta sint soliara cuquia potentia est proxinium princi- inateria. Tertio comparando acta inpium operation utar,& actus primum. secunduna speti cn , a d lGὶlia in se-Si vero setanone in trabealmus de actu cun na in tiuid utina, quatcntra est secundo, seu de actuali operatione, lautus . Et sic actus potentiana pr sce- sic potentia diaplex est; Qiaadana in- dit, quia na Cuens,&cilicicias, M. nan Oseria a narii ra, naturaliter inclita ra- tana,&prodiiciain praecessit. Unde intione, citius inotari non praeccdit po)- laoc distinguus est acies, & torrna, tentiana, ut videte visiain i Quae clana inna est iii nul in actu ciun re produvero est potentia artis actata, quaesiti- cta, efficiens vero tetraxi in ea geras per clio,& exercitio acquihiriar, sictu quis naotitin s ut Deum excludanaus j qtii bonus fit itibicinator, sepius imbici- data aeternitate inundi telo pote non irando,& sic proprie potciuia praece- praecessit sormationein re ritim, cuia
duactilia . te haberet , ut causa producens si in s A. Tertio tame notactu, quod de pote placi emanatione nuinclum ipsilia ,n5, ' tia,& actu bifariana loqui contingit. praecedens,sicut stibiectum, non piae
x iis l)ru O si unci una se, & absolute. Se - celatu propriam passionem, sed sene
-' cundo respectu huius in uno,&eo- aesta cicns a ens permotu in rena pr den risectincto naodo poteria prςcedit ductam praecedit. aito minio conaci una. Nam pratis fuit ho ino in po- scle ariso potentiani,& ac luna secun tentia in ipsa naateria, antequam 1a dum individuum, S sic potentiaiactus lit honio in aetii,& segetes prius prae dit actu in eo naodo quo iam is non seini ne in potentia, anted sint praelibaui nausin tertio notabili. intus po-inature in actu. Pranio uero inodo ne Quinto laincti ad n eincriana est tentia di, cesse est, in actus in uniuerina sum- rellocartiluna, ad quod in septin .o di. puas potem: .un prari lat, quia ut Ain us, squomodo substantia P - tura .
499쪽
redit amana tempore, data aererni- seciand tura se comoscibile. Sed talis inae naiindi; hoc enim cliximus esse est actus uin potentia eius virtutem,
crutari, quia in rota latiti ictine acritu datur unus actus, qui potentaam praecedit, A sit non positive, qtlla alTboc xisterent tempora aeterno, tamen non repugnanter , ilia siciu non repugnat quod in tota lant sine sub Hantiariuri detur una subitantia,quς sta expers omnis accidentis, sta nonia repu nat quod detui' in tota latitatis i- ne actu uiri untis prina in actiis, itu sit expeta Omnis potentialitatas , non reptignantea potentiam prece dat. . . Sexto notandilln,non esse grauem
Ggmtis onticis inteiri quod actus potentianan praecaedat cognitione, si reritin naturas seciand si se spectemus. Patet enirnouod qitanto aliquid magis est in a- , tanto magis est sicitate, &cognoscibile; Vnde entia separata sunt n4axi irae secundiana se cognoscibilia. Et
quo res se ha, t ad esse ita se laabet ad cognosci, i. e siccitatu se cognoscibilis,
proiit uecu ndia ira se est natii cognosci, bed tamen considerando nostriliniri tu intellio edit pro hoc statii,no apparet qtionaΟέlo a in si r prior poten tua cogni tione ; Tainen possiuariis dicere, cpioci est priOi virtualiter, mi etsi cognostaira prius naaterialia,& potentialia, qua in forinain,& separata, &actus in inaincialibus exilientes , tamen lioc non fit nisi virilite actus,& formae dantis esse, & coon uio- Concl. Den . Quoad secundiani principale. Pi inna conclusio est. Actus est prior potentia cognitione. Probatur rationi b.
Plii losophi. od magis participat dentitate, tantona agis sectandum se est coonoscibile, Sed actita magis participat de entitate. Erino. Maior & minor sunt Aristotes . secundo Metaphysic. Secundo. Qi ioci prius,& efficacius mouet intellectum est priminc magis mouear,&c. Ergo. Secunda colu lii fio. Actus potentiam praece*t ratione, re clusinitione Probatur. Dimnitici datur Der prio a notiora.Sed potentia mi initur peractum, ta inliana per aliquid pilus, ad quod orcinatur, siciu persectibile ordinatur ad suam persectionem. Er
Secundo. Quando Aristoteles dissinit potentiam , Cain clitiinta in Ordine ad actuna, acti uana quiden , cillatenus
eli principium transiui utancti a limi inquantalin aliud,& passivana, quatinnus est pra ncipium transmutandi ab alio. Hic vero actu in non per potentiam, scii per inductionena explicat. Ergo. Signtun est , clinus actus potentiain praecedit ratione , & diffiniti
Tertia conclusio est. Actus est prior potentia persectione . Probatur . Quia est actus,& persectio potentiae a
Qtiatra conclusio est. Actiu est prior tempore potentia. Probatur. mia in tota latitudine actini in , datur unus prirnus actus pii rus, id est, Deus, cui non reptignat quo i sit prior potentia
Quinta conclusio est. Actus cst pcior potentia peneratione. Probatur.
ini ia est peifcctior . Notadu est ergo,qi ioci illa propositi o. Priora generatione, sitiat polle mora persectione , qtuul duplex est prioritas enerationis. PIima dicitiar perfectioiias , &interitionis naturae,& sic est falci: Nana natura prius in tenclit procliIcere antinal, qua in ue- nacta, A pcitas licinainciar, qua in ani naal. Secuda dicitiiu prioritas generationis, & naotus,& sic vera est, qui res de unperfecto esse, ad perfectui utransit. Ais primum Antonius Andreas in t pc9. Q. a. ait, quod solum relantia , silutimurnrinua
500쪽
relatii sui clara supra actione& pas Vtrum per aH onem smmamurransione,quae sun intinua; ideo di decisi , aliquia producatur , tris quod qoeulo polentia norificanar per verbum σα actum, notilitariri a priora , quando vero actus notificariar per munitiatri Idellit quoa non . Narn Aristot. est a posteriori, & respectu nostri; & V hic tex. I 6. distingtiit actionem idco actus secundu in se potet intra dit. inan anentem a transeunta, qtrod per finit, poteritici vero distinua minare- immanentern nihil producitur,& pspectu nostra; unde daro quod natu uo transquntena tuique. Ergo, intellectiust desiniant, non tanae sequitur quod intelligendo, verbum non plo suo eo dein inodo se definiant. cit ' . . .
Ad secundum dici is, quod hic Secundo. ia nou sensus se na- loqui naur de his, quat sunt citisdem het ad lensibilia, ita se habet intelle. generis, & proportioliata intellectui eius ad intelligibilia. Se i per videre
nostro. Modo substanti sepaia 'aessit V. g. nihil prodiicitiir quia visio non nimis elonoatae a sei,sibus nostris. Se - terminatur nisi ad rena visam praesenclinclo dixinuis, quoia virtualiter in- tem. Erio nec per intellectionem alia telli enitiae ira agis cognoscunttair, qiii quid producitur. materi allae quia materialia capita tis Tertio. Aelior in trianens liabet raratione actu uin existentat na in ipsis, Itonena vitiivi, &completrienti per Z nrouentiu in intellectu iri noli runa. Aristoteletra, ut sit p. er. per intellectio Ad territana,&quarthina ductu in est ncna non produciti r verbum, aluerin secundo notabili. non intellectio, sed verbum esset via. Ad quin tu in dicendii na, quod natin . tentia acti ina comparata ad pastiliana inario . Si intellectus prodiiceret habet rationem actus ; Iam opu- Verbuin, ipsudia cxlnoscerer, cirin potne concludu , quod actus poten- natui tana quam proximuna,i tinnae.
tiam praecedit, sed si de quacunque mattina obiectiina intellectionis, sed
potentia l6 litantur, arguntentu con- hoc est falsum, quia sic onanes verba cludit, piod potentia piaecedit actum expertienti ir, &ni illus ipsum nzga- in eodein, i. res prius fueriuri in po- Iet, clivus iatnen falsum est, cuin multentia creata ira Dei, antequa incle fa- llipsi in negent. Et go.cto fuerint eatae; non ta inen valet Quiluo. Sic natui aliter posset ausab soliue, quia Deus,qui eli actus , est cognoscere Nodlictio item vectu in prior naateria, qtiae est potentia. Diti in is, &sic mittemus a Trinitatis Ad Sextia ira iani si init aer illi tum non csset creduit in ,sed scit n. Pro. cst , quod substatuta, ut materia, est bariar. Naira Deos et litelligens E potentia,&vt subiectum: ut causa go,ex Coqirpis intellivit, verbii ira pria vero accidentium est et EtacnS,S cau- ducit, sed hoc verbum in Deo no po-sans. test elle accidens, cit in nulluna acci-
Ad septimi in sitiailiter patet ex diis dens in eo detur. Ergo est sibilanti actis. producta:ibii uel l .gente. Sed producens, & productit in distino triantur Icaliter. LIgo, verbum, seu filius pI