Antiqvitatvm romanorvm qvae svpersvnt, recensvit Adolphvs Kiessling

211쪽

Σαβίνους ομολογίας, ὁτι μέλλοι τα σκεπαστήρια παρ' αυτῶν αἰτεῖν ὁπλα διὰ τῆς κοινότητος των ομολογιῶν παρακρουσαμένη, δύναμίν τε ἀξιώσοντα πέμπειν ἐπὶ τὸ φρούριον ἐτεραν νυκτὸς, ῶς αυτῶ στρατηλάτη πα-5 ραληψόμενον τοὐς πολεμίους γυμνοὐς των oπλων 'τον δὲ αγγελον αυτομολήσαντα προς τον ηγεμόνα τῶν Σαβίνων κατήγορον γενέσθαι τῶν τῆς Ἀρπείας βουλευμάτων. οἱ δὲ περὶ τον Φάβιόν τε καὶ Κίγκιον οὐδὲν τοιουτο γεγονέναι λέγουσιν, ἀλλα φυλάξαι την 10 κόρην διαβεβαιουνται τὰς περὶ τῆς προδοσίας συνθήκας. τα δ' εξῆς ἄπαντες πάλιν ομοίως γ9άνουσι. φασὶ γὰρ ὁτι παραγενομένου σὐν τῶ κρατίστω τῆς στρατιῆς μερει του βασιλέως τῶν Σαβίνων φυλάτ- χτουσα τὰς ὐποσχέσεις ἡ Tάρπεια τοῖς μεν πολεμίοις 15 ἀνέωξε την συγκειμένην πυλίδα, τοὐς δ' ἐν τῶ χωρίωφύλακας ἀναστήσασα διαταχεων σώζειν εαυτοὐς ἡξίου καθ' ετερας ἐξόδους τοῖς πολεμίοις αφανεῖς, ῶς κατεχόντων ῆδη τῶν Σαβίνων το φρουριον ' διαφυγόν των δε τούτων τοὐς μεν Σαβίνους ἀνεωγμένας ευ- 20 ρόντας τὰς πύλας κατασχεῖν τὸ φρούριον ἔρημον τῶν φυλάκων, την δε Ἀρπειαν ώς τὰ παρ' ἐαυτης ὁσα συνέθετο παρεσχημένην ἀξιουν τοὐς μισθούς τῆς προδοσίας κατὰ τοὐς ὁρκους ἀπολαβεῖν. XXXX. ρπειτα πάλιν ο μὲν Πίσων φησι τῶν 25 Σαβίνων τον χρυσὸν ἐτοίμων ὁντων διδόναι τn κόρρτον περὶ τοῖς ἀριστεροῖς βραχίοσι την Tάρπειαν ovτον κόσμον αλλὰ τοὐς θυρεούς παρ' αυτῶν αἰτεῖν.Tατίω δὲ θυμόν τε εἰσελθεῖν ἐπὶ τῆ ἐξαπάτη καὶ λογισμον του μη παραβῆναι τὰς ομολογίας. δόξαι δ

ποιῆσαι δ' ὁπως αὐτοῖς μηδὲν λαβοῶσα χρήσεται, καὶ αὐτίκα διατεινάμενον ώς μάλιστα ἰσχύος ειχε ρῖψαι

212쪽

2l τον θυρεὸν κατὰ της κόρης καὶ τοῖς ἄλλοις παρακε λευσασθαι ταυτὸ ποιεῖν. ουτω δη βαλλομένην πάντοθεν την Tάρπειαν υπὸ πλήθους τε καὶ ἰσχυος των πληγῶν πεσεῖν καὶ περισωρευθεῖσαν υπὸ των θυρεῶν ἀποθανεῖν. οἱ περὶ τον Φάβιον ἐπὶ τοῖς Σαβίνοις 5 ποιουσι την των ομολογιῶν ἀπάτην' δέον γὰρ αυτούς

τον χρυσὸν, ῶσπερ η Tάρπεια ήξίου, κατὰ τὰς ὁμο- λογίας ἀποδιδόναι, χαλεπαίνοντας ἐπὶ τῶ μεγέθει

του μισθοὐ τὰ σκεπαστήρια κατ' αυτῆς βαλεῖν, ώς ταῶτα ὀτε ώμνυσαν αυτῆ δώσειν υπεσχημένους. ἔοικε 10 δὲ τὰ μετὰ ταsτα γενόμενα την Πίσωνος ἀληθε στέραν ποιεῖν ἀπόκρισιν. τάφου τε γὰρ ἔνθα ἔπεσεν ξίωται τον ἱερώτατον τῆς πόλεως κατέχουσα λόφον, καὶ χοὰς αυτῆ Pωμαῖοι καθ' ἔκαστον ἐνιαυτὸν ἐπιτε λουσι, λέγω δὲ ἀ Πίσων γράφει ων ουδενὸς εἰκὸς l5αυτὴν, εἰ ποοδιδουσα την πατρίδα τοῖς πολεμίοις ἀπέθανεν, ουτε παρὰ τῶν προδοθέντων ουτε παρὰ τῶν ἀποκτεινάντων ἡυχεῖν, αλλὰ καὶ εἴ τι λείψανον r2 αυτῆς ἐν του σώματος ἀνασκαφὲν ἔξω ριφῆναι σύν χρόνω φόβου τε καὶ αποτροπῆς ἔνεκα τῶν μελλόν- 20των τα ὁμοια δρῶν. ἀλλ' υπὲρ μὲν τουτων κρινέτω τὶς ώς βουλεται. XXXXI. Ο δὲ Tάτιος καὶ οἱ Σαβῖνοι φρουρίου γενόμενοι καρτερου κυριοι καὶ τὰ πλεῖστα τῆς ' - μαίων αποσκευῆς ἀμοχθεὶ παρειληφότες ἐκ του 25ασφαλοὐς ῆδη τον πόλεμον διέφερον. πολλαὶ μὲν ουναυτῶν ἐγίνοντο καὶ διὰ πολλὰς προφάσεις παρεστρατοπεδευκότων ἀλλήλοις δι' oλίγου πεῖραί τε καὶ συμπλοκαὶ Ουτε τὰ κατορθώματα μεγάλα ἐκατέρω φέρουσαι τῶν στρατευμάτων ουτε τὰ σφάλματα, μέγισται 30

δ' ἐκ παρατάξεως ὁλαις ταῖς δυνάμεσι προς ἀλλήλας μάχαι διτταὶ καὶ φόνος ἐκατέρων πολυς. ἐλκομένου

213쪽

γὰρ του χρόνου γνωμην ἀμφότεροι την αυτην ἔσχον ὁλοσχερεῖ κρῖναι τὸν αγῶνα μάχη, καὶ προελθόντες εἰς το μεταξὐ των στρατοπέδων χωρίον ηγεμόνες τε ἄριστοι τα πολεμια καὶ στρατιῶται πολλῶν ἐθάδες ο αγώνων αξια λόγου ἔργα ἀπεδείκνυντο ἐπιόντες ἀλλήλοις καὶ τοὐς ἐπιόντας δεχόμενοι καὶ ἐξ υποστρο- φης εἰς ἴσον αυθις καθιστάμενοι. οἱ δ' ἐπὶ τῶν ἐρυ- ημάτων ἐστῶτες ἰσορρόπου θεαταὶ αγῶνος καὶ θαμινὰ

εκατέρωσε μεταπίπτοντος τῶ μεν κατορθουντι τῶν 10 σφετέρων ἐπικελευσει τε καὶ παιανισμῶ πολλην ἐποίουν την εἰς το ευψυχον ἐπίδοσιν, τῶ δὲ καμόντι καὶ διωκομένω. δεησεις τε καὶ οἰμωγὰς προώμενοι κωλυταὶ τos εἰς τέλος ἀνανδρου ἐγίνοντο ' υφ' suἀμφοτέρων ηναγκάζοντο καὶ παρὰ δυναμιν υπομένειν Ib τα δεινά. ἐκείνην μὲν Ουν την ημέραν ουτω διενέγκαντες ἀγχωμάλως την μάχην, σκότους ἔντος ηδη ἄσμενοι εἰς τοὐς οἰκείους εκάτεροι χάρακας ἀπηλλάσσοντο. XXXXII. Tαῖς δ' εξῆς ημέρἄις ταφὰς ποι Ἱσάμενοι τῶν νεκρῶν καὶ τοὐς κεκμηκότας υπὸ τραυμάτων 20 ἀνακτησάμενοι δυνάμεις τε παρασκευάσαντες ἄλλας,

ἐπειδη ἔδοξεν αυτοῖς αυθις ἐτέραν συνάψαι μάzην, εἰς τὸ αυτὸ τῶ προτέρω χωρίον συνελθόντες ἄχρι νυκτὸς ἐμάχοντο. ἐν ταυτy τη μάχη ' μαίων ἀμφοτέροις ἐπικρατουντων τοῖς κέρασιν, εἶχε δὲ του 25 την ηγεμονίαν αυτὸς ὁ Ῥωμυλος, του δὲ ἀριστερos Λοκόμων ὁ Τυρρηνός του δε μέσου μηδέπω κρίσιν ἔχοντος, ὁ κωλυσας την εἰς τέλος τῶν Σαβίνων ητταν ακαὶ εἰς αντίπαλα καταστησας αυθις τα λειπόμενα τοῖς

νικῶσιν εις ἀνη ἐγένετο Μέττιος Κουρτιος ἄνομα, ρώ-30 μην τε σώματος πολὐς ἀνὴρ,J καὶ κατὰ χεῖρα γενναῖος, μάλιστα δ' ἐπὶ τῶ μηδένα ὀκνεῖν φόβον ἐκίνδυνον ευδοκιμῶν. ουτος δ' ἐτάχθη μὲν ηγεῖσθαι

214쪽

τῶν κατὰ μέσην ἀγωνιζομένων την φάλαγγα και τους ἀντιτεταγμένους ἐνίκα, βουληθεὶς καὶ τὰ κέρατα τῶν Σαβίνων μοχθοῶντα ξδη καὶ ἐξωθούμενα εἰς τὸ ἴσον καταστῆσαι, παρακελευσάμενος τοῖς ἀμφ' αυτὸν ἐδίωκε τους φευγοντας τῶν πολεμίων ἐσκεδασμέ- θνους καὶ μέχρι τῶν πυλῶν αυτοὐς ῆλασεν, ἄστε ἡναγκάσθη καταλιπὼν ημιτελῆ την νίκην ὁ - μύλος ἐπιστρέψαι τε καὶ ἐπὶ τὰ νικῶντα τῶν πολεμίων ἄσασθαι μέρη. τὸ μὲν δὴ κάμνον τῶν Σαβίνων μέρος ἐν τῶ ἴσω πάλιν ἡν ἀπελθούσης τῆς μετὰ - 10 μύλου δυνάμεως, ὁ δὲ κινδυνος ἄπας περὶ τον Κουρ-

τιον καὶ τους σὐν ἐκείνω νικῶντας ἐγεγόνει. χρόνον 5 μὲν ουν τινα οἱ Σαβῖνοι δεξάμενοι τοὐς Ῥωμαίους λαμπρῶς ἡγωνίσαντο, ἔπειτα πολλῶν ἐπ αυτοὐς συνιόντων ἐνέκλινάν τε και διέσωζον εαυτοὐς ἐπὶ τον 15 χάρακα, πολλὴν τos Κουρτίου παρέχοντος αυτοῖς εἰς τὸ μη διώκεσθαι τεταραγμένοις αλλὰ βάδην ἀποχωρεῖν ασφάλειαν. αυτὸς γὰρ ειστήκει μαχόμενος καὶ τὰν Ῥωμύλον ἐπιόντα ἐδέχετο, γίνεται τε τῶν ηγεμόνων αυτῶν συμπεσόντων ἀλλήλοις μέγας καὶ καλὸς 20αγών. ἔξαιμος δὲ ἀν ῆδη καὶ καταβελὴς ὁ Κούρτιος

ὐπήει κατ ολίγον, καὶ αυτὸν ἐκ τῶν κατόπιν ἡπεδέχετο λίμνη βαθεῖα, ῆν περιελθεῖν μὲν χαλεπὸν ἡνπερικεχυμένων πανταχόθεν τῶν πολεμίων, διελθεῖν υπό τε ἰλύος πλήθους, ἐν τὰ πέριξ τέλματα εἶχε, 2b καὶ βάθους ἴδατος τos κατὰ μέσην αυτὴν συνεστῶτος ἄπορον. ταυτd πλησιάσας ἔρριψεν εαυτὸν εἰς τὸ νῆμα

σὐν τοῖς οπλοις, καὶ ὁ μυλος ώς αὐτίκα δὴ του ἀνδρὸς ἐν τῆ λίμνη διαφθαρησομένου καὶ ἄμααδύνατον ἐν κατὰ τέλματός τε αυτὸν καὶ δι' ἴδατος MI πολλos διώκειν) ἐπὶ τοὐς ἄλλους Σαβίνους τρέπεται ὁ δὲ Κούρτιος πολλὰ μοχθήσας σὐν χρόνω σώζεταί τε

215쪽

166 Bἐκ τῆς λίμνης τὰ οπλα ἔχων καὶ εἰς τον χάρακα ἀπάγεται. ουτος ὁ τόπος ἀνακέχωσται μὲν ἡδη, καλεῖται δ' ἐξ ἐκείνου του πάθους Κουρτιος λάκκος ἐν μέσωμάλιστα ων τῆς Ρωμαίων αγορῆς.

5 XXXXIII. Ῥωμυλος es τους ἄλλους διώκων ἐγ-γὐς γενόμενος του Καπιτωλίου καὶ πολλὰς ελπίδας ἔχων αἱρήσειν τὸ φρουριον ἄλλοις τε πολλοῖς τραυ- μασι καταπονηθεις καὶ δὴ καὶ λίθυυ πληγῆ ἐξαισίω κατὰ κροτάφου ἐνεχθέντος ἐκ των ἄνωθεν κακωθεὶς.10 αἴρεταί τε προς τῶν παρόντων ἡμιθανὴς καὶ εἰς τὸ τεῖχος ἀποφέρεται. τοῖς δὲ ' μαίοις δέος ἐμπίπτει τον ηγεμόνα οὐκέτι ὁρῶσι, καὶ τρεπεται τὼ δεξιὸν κέρας εἰς φυγήν' οἱ δ' ἐν τω ευωνυμω ταχθέντες ἄματω Λοκόμωνι τέως μεν ἀντεῖχον υπῖ του ἡγεμόνος Ib ἀναθαρρυνόμενοι, λαμπροτατου τὰ πολέμια ἀνδρὸς καὶ πλεῖστα ἔργα κατὰ τοὐτον τον πόλεμον ἀποδειξαμένου ' ἐπεὶ δὲ κἀκεῖνος ἐλαθεὶς διὰ των πλευρῶν σαυνίω τῆς δυνάμεως υπολειπουσης ἔπεσεν ουδ' αυτοὶ διέμειναν, φυγὴ μετὰ τοὐτο πάντων αυτῶν I20 ἐγίνετο, καὶ οἱ Σαβῖνοι τεθαρρηκότες ἐδίωκον ἄχρι τῆς πόλεως. ξδη δε πλησιάζοντες ταῖς πυλαις ἀπηλαυ- νοντο τῆς νεότητος ἐπεξελθουσης αυτοῖς ακραιφνοῶς,

ἡ τὰ τείχη φυλάττειν ὁ βασιλευς ἐπέτρεψε, καὶ του μυλου, ἐῆον γὰρ ξδη εἶχεν ἐκ του τραυματος, ἐκ- 2b βοηθήσαντος ως εἶχε τάχους, ἐγίνετό τε ἀγχίστροφος ἡ τos ἀγῶνος τυχη καὶ πολλὴν ἔχουσα την ἐπὶ θάτερa μεταβολήν. οἱ μέν γε φευγοντες ώς τον ηγεμόνα ἐκ

του ἀπροσδοκήτου φανέντα εἶδον ἀναλαβόντες εαυ- τοὐς ἐκ του προτέρου δέους εἰς τάξιν καθίσταντο

30 καὶ οὐκέτι ἀνεβάλλοντο μὴ οὐχ ὁμόσε τοῖς ἐχθροῖς

χωρεῖν' οἱ δὲ τέως κατείργοντες αυτοὐς καὶ μηδεμίαν οἰόμενοι μηχανὴν εἶναι τὸ μὴ ου κατὰ κράτος αυτὴν τ

216쪽

την πόλιν ἀλῶναι, ἐπειδὴ το αἰφνίδιόν τε καὶ παράδοξον ἐθεάσαντο τῆς μεταβολῆς, περὶ σωτηρίας αυτοὶ τῆς εαυτῶν ἐσκόπουν. ἡν δε αυτοῖς Ουκ εὐπετὴς ἡ προς τον χάρακα ἀναχώρησις απὸ υφηλοs τε χωρίου καὶ διὰ κοίλης o&s διωκομένοις, καὶ ο πολὐς αυτῶν liφόνος ἐν ταυτη γίνεται τῆ τροπῆ. ἐκείνην μὲν οὐντην ημεραν ουτως ἀγχωμάλως ἀγωνισάμενοι και εἰς τύχας παραλόγους ἀμφότεροι καταστάντες ἡλίου περὶ ' καταφορὰν ἔντος ἡδη διεκρίθησαν.

XXXXIIII. Tαῖς δ' εξῆς ἡμέραις os τε Σαβῖνοι 10

ἐν βουλῆ ἐγίνοντο πότερον ἀποίσουσιν ἐπ' οἴκου τὰς δυνάμεις, ὁσα δυνανται τῆς χώρας τῶν πολεμίων κακώσαντες, ἡ προσμεταπέμψονται στρατιὰν ἐτέραν 329 οἴκοθεν καὶ προσμενοίσι λιπαρosντες εις τὸ κάλλιστον ἐπιθήσωσι τω πολέμω κράτος. πονηρὸν δὲ 15 αὐτοῖς καὶ τὸ ἀπιέναι μετ' αἰσχύνης τῆς απράκτου ἀναχωρήσεως ἐφαίνετο εἶναι καὶ τὸ μένειν Ουδενός σφισι χωροῶντος κατ' ἐλπίδα. συμβάσεως δὲ πέρι διαλέγεσθαι προς τοὐς ἐχθροὐς, ῆνπερ ἐδόκουν εἶναι μόνην ευπρεπῆ τοs πολέμου απαλλαγὴν, οὐχ ἐαυτοῖς 20 μἀλλον η Ρωμαίοις ἀρμόττειν υπελάμβανον ' Pωμαῖοι

δὲ οὐδὲν ἡττου ἀλλὰ καὶ μἀλλον τῶν Σαβίνων εἰς

πολλὴν απορίαν ἐνέπιπτον o τι χρήσαιντο τοῖς πράγμασιν. οὐτε γὰρ ἀποδιδόναι τὰς γυναῖκας ἡξίουν Οἴτε κατέχειν' τω μὲν ἡτταν ὁμολογουμένην ἀκολου- 25θεῖν οἰόμενοι καὶ ἀναγκαῖόν σφισιν ἐσόμενον πανο τι ἀν ἄλλο ἐπιταχθῶσιν ὐπομένειν, τω δὲ πολλὰ καὶ δεινὰ ἐπιδεῖν χώρας τε πορθουμένης καὶ νεότητος τῆς κρατίστης ἀπολλυμένης ' περὶ φιλίας τε εἰ δια λέγοιντο προς τοὐς Σαβίνους, ουδενὸς υπελάμβανον 30 τεύξεσθαι τῶν μετρίων διὰ πολλὰ μεν καὶ ἄλλα, μάλιστα δ' ὁτι ταῖς αυθαδείαις Ου μετριότης γίνετα-

217쪽

168 - B - πρὸς το αντίπαλον ἐπὶ θεραπείας τραπόμενον ἀλλα nβαρύτης. XXXXV. 'μ ω δε ἀμφότεροι ταύτα διαλογιζόμενοι καὶ οἴτε μάχης ἄρχειν τολμῶντες Ουτε περὶ b φιλίας διαλεγόμενοι παρεῖλκον τον χρόνον, αἱ - μαίων γυναῖκες ὁσαι του Σαβίνων ἐτύγχανον ουσαι γένους, δι ας ὁ πόλεμος συνειστήκει, συνελθοῶσαι δίχα των ἀνδρῶν εἰς ἔν χωρίον καὶ λόγον εαυταῖς δοsσαι γνώμην ἐποιήσαντο συμβατηρίων ἄρξαι προς 10 ἀμφοτέρους αυταὶ λόγων. η δὲ τοὐτο εἰςηγησαμένη τὸ βούλευμα ταῖς γυναιξιν Ερσιλία μεν ἐκαλεῖτο, γε- νους δ' ουκ αφανους ην εν Σαβίνοις. ταύτην δ' olμεν φασι γεγαμημένην ἐδη συν ταῖς ἄλλαις άρπασθῆναι κόραις ώς παρθένον, οἱ δε τὰ πιθανώτατα γρά- 15 φοντες Dosσαν ὐπομεῖναι λέγουσι μετὰ θυγατρός' ἀρπασθῆναι γὰρ δη κἀκείνης θυγατερα μονογενῆ. Ilώς δὲ ταύτην ἔσχον την γνώμην αἱ γυναῖκες ἡκον ἐπὶ τὁ συνέδρων καὶ τυχοῶσαι λόγου μακρὰς ἐξέτειναν δεήσεις, ἐπιτροπὴν αξιοῶσαι λαβεῖν τῆς πρὸς τους 20 συγγενεῖς ἐξοδου, πολλὰς καὶ ἀγαθὰς ἐλπίδας ἔχειν λέγουσαι περὶ του συνάξειν εἰς ἔν τὰ ἔθνη καὶ ποιήσειν φιλίαν. ώς δὲ ταὐτ ἡκουσαν οἱ συνεδρευοντες τω βασιλεῖ σφόδρα τε ἡγάσθησαν καὶ πόρον ώς ἐν ἀμηχάνοις πράγμασι τοsτον ὐπέλαβον εἶναι μόνον. 25 γίνεται δ ὴ μετὰ τοὐτο δόγμα τοιόνδε βουλῆς ' O σαι

τοὐ Σαβίνων γένους ἐσαν ἔχουσαι τέκνα, ταέταις ἐξουσίαν εἶναι καταλιπούσαις τὰ τέκνα παρὰ τοῖς αν- δράσι πρεσβεύειν ώς τοὐς ομοεθνεῖς, ἴσαι δὲ πλειόνων παίδων μητέρες ῆσαν ἐπάγεσθαι μοῖραν αυ- 30 των ὁσηνδήτινα καὶ πράττειν ὁπως εἰς φιλίαν συνάξουσι τὰ ἔθνη. μετὰ τολο ἐξήεσαν ἐσθῆτας ἔχουσαι πενθίμους, τινες αυτῶν καὶ τέκνα νήπια ἐπαγό-

218쪽

μεναι. ώς δ' εἰς τον χάρακα των Σαβίνων προῆλθον ὀδυρόμεναί τε καὶ προσπίπτουσαι τοῖς απάντων γό-I2 νασι πολυν οἶκτον ἐκ των ὁρώντων ἐκίνησαν, και ταδάκρυα κατέχειν ουδεὶς ἱκανὸς ἐν. συναχθέντος δὲαυταῖς του συνεδρίου των προβουλων καὶ κελευσαν- 1τος του βασιλέως υπὲρ ἄν ῆκουσι λέγειν ἡ του βουλεύματος ἄρξασα καὶ την ηγεμονίαν ἔχουσα της πρεσβείας Ἐρσιλία μακρὰν καὶ συμπαθῆ διεξῆλθε δέησιν, ἀξιοῶσα χαρίσασθαι την εἰρήνην ταῖς δεομέναις υπὲρ των ἀνδρῶν, δι ας ἐξενηνέχθαι τον πόλεμον in ἀπέφαινεν' ἐφ' οἷς γενήσονται δικαίοις αἱ διαλύσεις, τους ηγεμόνας αυτοὐς συνελθόντας ἐφ' ἐαυτῶν διομολογήσασθαι προς το κοινῆ συμφέρον ὁρῶντας.

XXXXVI. Toιαυτα εἰπουσαι προυπεσον ἄπασαιτων του βασιλέως γονάτων ἄμα τοῖς τεκνοις καὶ διέ- Ili

μενον ἐρριμμέναι, εις ἀνέστησαν αυτὰς ἐκ τῆς γης οἱ παρόντες ἄπαντα ποιήσειν τὰ μέτρια καὶ δυνατὰ

υπισχνουμενοι. μεταστησάμενοι δὲ αυτὰς ἐκ τοὐσυνεδρίου καὶ βουλευσάμενοι καθ' ἐαυτους ἔκριναν ποιεῖσθαι τὰς διαλλαγάς. καὶ γίνονται τοῖς ἔθνεσιν mἐκεχειρίαι μὲν πρῶτον ' ἔπειτα συνελθόντων των βα-3 σιλέων συνθῆκαι περὶ φιλίας. ἐν δε τὰ συνομολογηθέντα τοῖς ἀνδράσι, περὶ ων τους ὁρκους ἐποιήσαντο, τοιάδε ' βασιλέας μὲν εἶναι Ῥωμαίων Ῥωμυλον καὶ Ἀτιον ἰσοψήφους ἔντας καὶ τιμὰς καρπουμένους 25 τὰς ἴσας, καλεῖσθαι δὲ τὴν μὲν πόλιν ἐπὶ του κτίσαντος τό αυτὸ φυλάττουσαν ἄνομα Pώμην, καὶ ἔνα ἔκαστον των ἐν αυτῆ πολιτῶν μαῖον, άς πρότερον, τους δὲ σύμπαντας ἐπὶ τῆς Ἀτίου πατρίδος κοινῆ περιλαμβανομένους κλήσει Κυρίτας ' πολιτευειν δὲ τους ω βουλομένους Σαβίνων ἐν Ρώμν ἱερά τε συνενεγκα - μένους και εἰς φυλὰς καὶ φράτρας ἐπιδιαιρεθέντας.

219쪽

170 Bταυτα ὀμοσαντες καὶ βωμοὐς ἐπὶ τοῖς ὁρκοις ἱδρυσάμενοι κατὰ μεσην μάλιστα την καλουμένην ἱερὰν οδὸν συνεκερασθησαν ἀλλήλοις. καὶ οἱ μεν αλλοι τὰς δυνάμεις ἀναλαβόντες ηγεμόνες ἀπῆγον ἐπ' οἴκου, Ἀ-5 τιος δὲ ὁ βασιλευς καὶ συν αυτῶ τρεις ἄνδρες οἴκων των διαφανεστάτων ὁπέμειναν ἐν μη καὶ τιμὰς ἔσχον, ἔς τὸ απ' αυτῶν ἐκαρποῶτο γενος, Οὐόλοσσος Οὐαλέριος καὶ Ἀλλος Τυραννος ἐπίκλησιν καὶ τελευταῖος Μέττιος Κούρτιος, ὁ την λίμνην συν τοῖς ὁπλοις a10 διανηξάμενος, οἷς παρεμειναν εταῖροί τε καὶ συγγενεῖς καὶ πελάται, των επιχωρίων ἀριθμὀν ο ἐλάττους.

XXXXVII. Καταστάντων δὲ των πραγμάτων ἔδοξε τοῖς βασιλευσιν, ἐπειδq πολλην ἐπίδοσιν εἰς id ὁχλου πληθος η πόλις εἰληφει, διπλάσιον του προτέρου ποιησαι τον των πατρικίων ἀριθμὸν προσκαταλεξαντας συν τοῖς επιφανεστάτοις οἴκοις ἐκ τωνυστερον ἐποικησαντων ἴσους τοῖς προτεροις νεωτέρους, ους εκάλεσαν πατρικίους ' εξ ων εκατὸν ἄν-

20 δρας, ους αἱ φρῆτραι προεχειρίσαντο, τοῖς ἀρχαίοις

βουλευταῖς προσεγραψαν. περι μεν ουν τουτων ολίγου δεῖν πάντες οι συγγράψαντες τὰς Pωμαῖκὰς ἴστο-οίας συμπεφωνηκασιν, ολίγοι δε τινες περὶ του πλήθους των προσκαταγραφεντων βουλευτῶν διαφέρον-25 ται. ου γὰρ εκατὸν αλλὰ πεντηκοντα τους ἐπεισελθόντας εἰς την βουλην ἀποφαίνουσι γενέσθαι. περὶ δὲ τῶν τιμῶν, δς ταῖς γυναιξὶν οι βασιλεῖς ἀπεδοσαν. ὁτι συνήγαγον αυτοὐς εἰς φιλίαν, ουχ ἄπαντες -- sμαίων συγγραφεῖς συμφέρονται. τινες μὲν γὰ9 αυτῶν 30 γράφουσι τά τε ἄλλα πολλὰ καὶ μεγάλα δωρήσασθαι ταῖς γυναιξι τους ηγεμόνας καὶ δη καὶ τὰς moάτοας τριάκοντα ουσας, ῶσπερ ἔφην, ἐπωνυμους τῶν γυ-

220쪽

.ναικῶν ποιῆσαι ' τοσαυτας γὰρ εἶναι γυναῖκας τὰς

ἐπιπρεσβευσαμένας. Ουάρρων δὲ Πρέντιος τουταυτοῖς τὸ μέρος ουχ ομολογεῖ παλαίτερόν τε λέγων ἐπὶ ταῖς κουρίαις τεθῆναι τα ονόματα υπὸ του - μυλου κατὰ την πρώτην του πλήθους διαίρεσιν τα dμὲν ἀπ' ἀνδρῶν ληφθέντα ηγεμόνων, τα δ' απὸ τόπων ' τάς τ' ἐπὶ την πρεσβειαν ἐξελθουσας γυναῖκας ου τριάκοντα εἶναί φησιν, ἀλλα πεντακοσίας τε καὶ τριάκοντα τριῶν δεουσας οἴεταί τε Ουδ' εἰκὸς εἶναι .τοσουτων γυναικῶν τιμην ἀφελομένους τους βασιλεῖς 10 ὀλίγαις ἐξ αυτῶν δos ναι μόναις. ἀλλ' υπὲρ μὲν του-336 των ουτε μηδένα ποιήσασθαι λόγον ουτε πλείω γράφειν των ἱκανῶν ἐφαίνετό μοι.

XXXXVIII. Περὶ δὲ τῆς Κυριτῶν πόλεως, ἐς οἱ περὶ τον Tάτιον ἰσαν απαιτεῖ γὰρ ἡ διήγησις καὶ i5

περὶ τούτων, οῖτινές τε καὶ ὐπόθεν ἐσαν, εἰπεῖν τοσαυτα παρελάβομεν. ἐν τῆ ματίνων χωρα καθ' oν χρόνον Ἀβοριγῖνες αυτὴν κατεῖχον παρθένος τις ἐπιχωρία του πρώτου γένους εἰς ιερὸν ἐλθεν 'μυαλίου χορευσουσα ' τον δ' 'Eνυάλιον οἱ Σαβῖνοι καὶ 20 παρ' ἐκείνων Pωμαῖοι μαθόντες Κυρῖνον ὀνομάζου - σιν, Ουκ ἔχοντες εἰπεῖν το ἀκριβὲς εἴτε 'Αρης ἐστὶν εἴτε ἔτερός τις ὁμοιας ' ρει τιμὰς ἔχων. οἱ μεν γὰρ ἐφ' ενὸς οἴονται θεου πολεμικῶν αγώνων ηγεμόνος ἐκάτερον τῶν ονομάτων κατηγορεῖσθαι, οἱ δὲ κατὰ 25 δυο τάττεσθαι δαιμόνων πολεμιστῶν τὰ ονόματα. ἐν δὲ του θεου τῶ τεμένει χορευουσα ἡ παῖς ἔνθεος ἄφνω γίνεται καὶ καταλιπουσα τον χορὸν εἰς τον σηκὸν εχτρέχει του θεου. ἔπειτα ἐγκυμων ἐκ του δαίμονος, ώς ἄπασιν ἐδόκει, γενομένη τίκτει παῖδα 3033 Μόδιον ἔνομα, Φαβίδιον ἐπίκλησιν, ἔς ἀνδρωθεὶς μορφήν τε Ου κατ' ἄνθρωπον ἀλλα δαιμόνιον ἴσχει,