장음표시 사용
181쪽
ἄνδρας αεὶ περὶ αυτον εἶχεν, δνομα δε κοινὸν ἄπαντες ούτοι ἔσχον κελέριοι, ώς μεν οἱ πλείους γράφου - σιν ἐπὶ τῆς ὀξύτητος τῶν ὐπηρεσιῶν, τους γὰρ ετοίμους καὶ ταχεῖς περὶ τὰ ἔργα κέλερας οἱ Pωμαῖοιο καλοίσιν ώς δε Ουαλέριος ὁ Ἀντιεύς φησιν ἐπὶ του 263, ἡγεμόνος αυτῶν τοὐτ' ἔχοντος τοὐνομα. ἐν γὰρ καὶ τούτων ἡγεμὼν ὁ διαφανέστατος, ω τρεῖς ὐπετάγησανεκατόνταρχοι καὶ αὐθις ὐπ ἐκείνοις ἔτεροι τὰς ὁποδεεστερας ἔχοντες ἀρχὰς, οἷ' κατὰ την πόλιν μεν αἰχμο- 10 φόροι τε αὐτῶ παρηκολούθουν και τῶν κελευομένων ὐπηρέται, κατὰ δὲ τὰς στρατείας πρόμαχοί τε ησαυκαι παρασπισταί ' καὶ τὰ πολλὰ οὐτοι κατώρθουν εω - τοῖς ἀγῶσι πρῶτοί τε ἄρχοντες μάχης καὶ τελευταῖοι τῶν ἄλλων ἀφιστάμενοι, ιππεῖς μὲν ἔνθα ἐπιτήδειον i5 εἴη πεδίον ἐνιππομαχῆσαι, πεζοὶ δε ὁπου τραχυς ε καὶ ἄνιππος τόπος. τοὐτό μοι δοκεῖ παρὰ Λακεδαιμονίων μετενέγκασθαι τὸ ἔθος μαθὼν ὁτι καὶ παρ'
ἐκείνοις οι γενναιότατοι τῶν νέων τριακόσιοι φύλακες
σαν τῶν βασιλέων, οἷς ἐχρῶντο κατὰ τοὐς πολέμους
20 παρασπισταῖς, ἱππεῶσί τε οὐσι καὶ πεζοῖς.
XIIII. Καταστησάμενος δη ταῶτα διέκρινε τὰς τιμὰς καὶ τὰς ἐξουσίας, δς ἐκάστους ἐβούλετο ἔχειν. βασιλεῖ μεν ουν ἐξήρητο τάδε τὰ γέρα ' πρῶτον μευ 26;ίερῶν καὶ θυσιῶν ηγεμονίαν ἔχειν καὶ πάντα δι25 ἐκείνου πράττεσθαι τὰ προς τοὐς θεοὐς ὁσια, ἔπειτα νόμων τε καὶ πατρίων ἐθισμῶν φυλακην ποιεῖσθαι καὶ παντὸς τοὐ κατὰ φύσιν η κατὰ συνθήκας δικαίου ποονοεῖν τῶν τε αδικημάτων τὰ μέγιστα μεν αυτὸν δικάζειν, τὰ δ' ἐλάττονα τοῖς βουλευταῖς ἐπιτρέπειν 30 ποονοούμενον ἶνα μηδεν γίγνηται περὶ τὰς δίκας πλημμελές, βουλήν τε συνάγειν καὶ δῆμον συγκαλεῖν καὶ γνώμης ἄρχειν καὶ τὰ δόξαντα τοῖς πλείοσιν
182쪽
ἐπιτελεῖν. ταυτα μὲν ἀπέδωκε βασιλεῖ τὰ γερα καὶ ἔτι προς τούτοις ηγεμονίαν ἔχειν αὐτοκράτορα ευ πολέμω. τῶ δὲ συνεδρίω της βουλης τιμην καὶ δυναστείαν ἀνέθηκε τοιάνδε' περὶ παντος Oτου αν εἰσηγῆται βασιλεῶς διαγινώσκειν τε καὶ ψῆφον ἐπιφέρειν, οκαὶ ο τι αν δόξst τοῖς πλείοσι τοὐτο νικῆν' ἐκ τῆς Λακωνικῆς πολιτείας καὶ τολο μετενεγκάμενος. ουδὲ
γὰρ οἱ Λακεδαιμονίων βασιλεῖς αὐτοκράτορες ἐσανο τι βούλοιντο πράττειν, ἀλλ' ἡ γερουσία παν εἶχε τῶν κοινῶν τὰ κράτος. τῶ δὲ δημοτικῶ πλήθει τρία I0ταsτα ἐπέτρεψεν ' ἀρχαιρεσιάζειν τε καὶ νόμους ἐπι- 265 κυροὐν καὶ περὶ πολέμου διαγινώσκειν, ὁταν ὁ βασι - λεῶς ἐφῆ, οὐδε τούτων ἔχοντι την ἐξουσίαν ανεπίληπτον, ἄν μη καὶ τῆ βουλῆ ταυτὰ δοκῆ. ἔφερε δὲ την ψῆφον οὐχ ἄμα πας ὁ δῆμος, αλλὰ κατὰ τὰς φράτρας id
συγκαλουμενος' o τι δὲ ταῖς πλείοσι δόξειε φράτραις
τοsτο ἐπὶ την βουλὴν ἀνεφέρετο. ἐφ' ημῶν μετάκειται το ἔθος ' οὐ γὰρ ἡ βουλὴ διαγινώσκει τὰ Φροφισ θέντα υπὸ τos δήμου, τῶν δ' υπὸ τῆς βουλῆς
γνωσθέντων ὁ δῆμος ἐστι κύριος ' πότερον δὲ τῶν 20 ἐθῶν κρεῖττον, ἐν κοινῶ τίθημι τοῖς βουλομένοις σκοπεῖν. ἐκ δε τῆς διαιρέσεως ταυτης ου μόνον τὰ πολιτικὰ πράγματα σώφρονας ἐλάμβανε καὶ τεταγμένας τὰς διοικήσεις, αλλὰ καὶ τὰ πολεμικὰ ταχείας καὶευπειθεῖς. oπότε γὰρ αυτῶ φανείη στρατιὰν ἐξάγειν, 2bουτε χιλιάρχους τότε ἔδει ἀποδείκνυσθαι κατὰ φυλὰς Ουτε εκατοντάρχους κατὰ λόχους Ουτε ἱππέων ἡγε- 266 μόνας ουτε ἐξαριθμεῖσθαί τε και λοχίζεσθαι καὶ τάξινεκάστους τὴν προσήκουσαν ἀναλαμβάνειν ' ἀλλα βασιλεὐς μὲν τοῖς χιλιάρχοις παρήγγελλεν, ἐκεῖνοι δὲ 30 τοῖς λοχαγοῖς ' παρὰ δὲ τούτων οἱ δεκάδαρχοι μαθόντες ἐξῆγον τοὐς υποτεταγμένους έαυτοῖς ἔκαστοι, ἀφ
183쪽
τις ἐξ αυτῆς κληθείη τα οπλα ἔχουσα παρῆν εἰς τον ἀποδειχθέντα τόπον εὐτρεπής. XV. Tεταγμένην μὲν ουν καὶ κεκοσμημένην προς ο εἰρήνην τε ἀποχρώντως καὶ προς τα πολέμια ἐπιτηδείως ἐκ τούτων των πολιτευμάτων την πόλιν ὁ μύλος ἀπειργάσατο, μεγάλην δε καὶ πολυάνθρωπον ἐκ τῶνδε ' πρῶτον μεν εἰς ανάγκην κατέστησε τοὐς οἰκήτορας αυτῆς ἀπασαν ἄρρενα γενεὰν ἐκτοέ- 10 φειν καὶ θυγατέρων τὰς πρωτογόνους, ἀποκτιννύναι δὲ μηδὲν των γεννωμένων νεώτερον τριετοὐς, πλὴν εἴ τι γένοιτο παιδίον ανάπηρον ἡ τέρας ευθὴς απὀγονῆς. ταυτα δ' οὐκ ἐκώλυσεν ἐκτιθέναι τοὐς γειναμένους ἐπιδείξαντας πρότερον πέντε ἀνδράσι τοῖς 15 ἔγγιστα οἰκοsσιν, ἐὰν κἀκείνοις συνδοκῆ. κατὰ δὲ των μη πειθομένων τῶ νόμω ζημίας ἄρισεν ἄλλας τε 267 καὶ τῆς Ουσίας αυτῶν την ἡμίσειαν εἶναι δημοσίαν. ἔπειτα καταμαθὼν πολλὰς των κατὰ την 'Iταλίαν πόλεων πονηρῶς ἐπιτροπευομένας υπὸ τυραννίδων τε20 καὶ ολιγαρχιῶν, τοὐς ἐκ τούτων ἐκπίπτοντας των πόλεων συχνοὐς ἔντας, εἰ μόνον εἱεν ἐλεύθεροι, διακρίνων ουτε συμφορὰς Ουτε τύχας αυτῶν ὐποδέχεσθαι καὶ μετάγειν ώς εαυτὸν ἐπεχείρει, την τε
μαίων δύναμιν αὐξῆσαι βουληθεὶς καὶ τὰς των 25 περιοίκων ἐλαττῶσαι ' ἐποίει δὲ ταῶτα πρόφασιν ἐξευρὼν ευπρεπῆ καὶ εἰς θεοs τιμὴν το ἔργον ἀναφέρων. τὸ γὰρ μεταξὐ χωρίον τοὐ τε Καπιτωλίου καὶ τῆς ἄκρας, ο καλεῖται νsν κατὰ την ωμαίων διώ- λεκτον μεθόριον δυεῖν δρυμῶν καὶ ἡν τότε του 30 συμβεβηκότος ἐπώνυμον, Γλαις ἀμφιλαφέσι κατ' ἀμφοτέρας τας συναπτούσας τοῖς λόφοις λαγόνας ἐπίσκιον, ἱερὰν ἀνεὶς ἄσυλον ἱκέταις καὶ ναὸν ἐπι τούτω
184쪽
B135 κατασκευασάμενος ῖτω δὲ ἄρα θεῶν ἡ δαιμόνων Ουκ
ἔχω τὸ σαφες εἰπεῖν) τοῖς καταφεύγουσιν εἰς τοὐτο268 το ἱερὰν ἱκέταις του τε μηδὲν κακὸν παθεῖν υπ' ἐχθρῶν ἐγγυητὴς ἐγίνετο της εἰς τὸ θεῖον ευσεβείας προφάσει καὶ εἰ βούλοιντο παρ' αυτῶ μένειν πολι- βτείας μετεδίδου και γης μοῖραν, ἐν κτήσαιτο πολεμίους ἀφελόμενος. οἱ δὲ συνέρρεον ἐκ παντὸς τόπου τὰ οἰκεῖα φευγοντες κακὰ καὶ οὐκέτι ετέρωσε ἀπανίσταντο ταῖς καθ' ημέραν ὁμιλίαις καὶ χάρισιν υπ'αυτοs κατεχόμενοι. 10XVI. Tρίτον ην ἔτι Ῥωμυλου πολίτευμα, ο μάλιστα τους Ελληνας ἀσκεῖν ἔδει, κράτιστον απάντων
πολιτευμάτων υπάρχον, ώς ἐμὴ δόξα φέρει, ο καὶ τῆς βεβαίου ' μαίοις ἐλευθερίας ἡρχε καὶ των ἐπι τηνηγεμονίαν αγόντων Ουκ ἐλαχίστην μοῖραν παρέσχε, Ili
τὸ μήτε κατασφάττειν ἡβηδὸν τὰς ἀλούσας πολέμω πόλεις μήτε ἀνδραποδίζεσθαι μηδὲ γην αυτῶν ἀνιέ-20s ναι μηλόβοτον, ἀλλα κληρούχους εἰς αὐτὰς ἀποστέλλειν ἐπὶ μέρει τινὶ τῆς χώρας καὶ ποιεῖν αποικίας τῆς Ρώμης τὰς κρατηθείσας, ἐνίαις δε και πολιτείας 20 μεταδιδόναι. ταὐτά τε δὴ καὶ ἄλλα τούτοις ὁμοια καταστησάμενος πολιτεύματα μεγάλην ἐκ μικρῶς ἐποίησε την αποικίαν. ώς αυτὰ τὰ ἔργα ἐδήλωσεν. οἱ μεν γὰρ συνοικίσαντες μετ' αυτοί την Pώμην οὐ. πλείους ἐσαν ἀνδρῶν τρισχιλίων πεζοὶ καὶ τριακοσίων re ἐλάττους ἱππεῖς ' οἱ δὲ καταλειφθέντες υπ' εκείνου, oτε ἐξ ανθρώπων ἡφανίσθη, πεζοὶ μὲν ἐξακισχίλιοι προς τέτταρσι μυριάσιν, ἱππεῖς δ' οὐ πολῶ ἀπέχοντες χιλίων. ἐκείνου δὲ ἄρξαντος των πολιτευμάτων τούτων oῖ τε βασιλεῖς οἱ μετ' αυτὸν ἡγησάμενοι τῆς Mπόλεως την αυτὴν ἐφυλάξαντο προαίρεσιν και οἱ μετ'
ἐκείνους τὰς ἐνιαυσίους λαμβάνοντες ἀρχὰς ἔστιν ἀ
185쪽
δοκουντος εἶναι πολυανθρωποτάτου του Pωμαίων
γενέσθαι δῆμον ἐλάττονα. XVII. Tu δε 'Eλλήνων ἔθη παρὰ ταυτα ἐξετάζων
ἶ ουκ ἔχω πῶς επαινέσω τά τε Λακεδαιμονίων καὶ των
Θηβαίων καὶ των μεγιστον ἐπὶ σοφία φρονουντωνώθηναίων, οῖ φυλάττοντες τὸ ευγενὲς καὶ μηδενὶ μεταδιδόντες εἰ μη σπανίοις τῆς παρ' ἐαυτοῖς πολιτείας ἐῶ γὰρ λέγειν ὁτι καὶ ξενηλατουντες ἔνιοί I0 προς τῶ μηδὲν ἀπολαῶσαι ταυτης τῆς μεγαληγορίας ἀγαθὸν και τὰ μέγιστα δύ αυτὴν ἐβλάβησαν. Σπαρτιῆται μέν γε πταίσαντες μάχη τῆ περὶ Αευκτρα, ἐνη χιλίους καὶ ἐπτακοσίους ἄνδρας ἀπέβαλον, Ουκέτι την πόλιν ἡδυνήθησαν ἐκ τῆς συμφορὰς ταυτης ἀνα- 15 λαβεῖν, ἀλλ' απέστησαν τῆς ηγεμονίας συν αἰσχυννΘηβαῖοι δε καὶ Ἀθηναῖοι ἐξ ενὸς του περὶ ιρώνειανατυχήματος ἄμα την τε προστασίαν τῆς Ἐλλάδος καιτην ἐλευθερίαν την πάτριον υπὸ Μακεδόνων ἀφηρέθησαν. ἡ δὲ Ῥωμαίων πόλις ἐν γ βηρία τε και 1ταλία Tl20 πολέμους ἔχουσα μεγάλους Σικελίαν τε. ἀφεστῶσαν ἀνακτωμένη καὶ Σαρδόνα καὶ των ἐν Μακεδονία καὶ κατὰ την Ελλάδα πραγμάτων ἐκπεπολεμωμένων ποος αυτὴν καὶ Καρχηδόνος ἐπὶ την ηγεμονίαν πάλιν ἀνισταμένης καὶ τῆς Λαλίας ου μόνον ἀφεστώσqς ολίγου
25 δεῖν πάσης, ἀλλα καὶ συνεπαγουσης τον 'Aννιβιακ κληθέντα πόλεμον, τοσουτοις περιπετὴς γενομένη κινδυνοις κατὰ τον αυτὸν χρόνον ουχ ὁπως ἐκακώθη διὰ τὰς τότε τυχας, αλλὰ καὶ προσέλαβεν ἰσχυν ἐξαυτῶν ἔτι μείζονα τῆς προτέρας τῶ πλήθει του στοα-30 τιωτικου προς ἄπαντα διαρκὴς γενομένη τὰ δεινὰ, αλλ ουχ ωσπερ υπολαμβανουσί τινες ευνοία τυχης χρησαμενη ' ἐπει ταυτης γε χάριν ωχετ' ἀν υποβρυκε
186쪽
ἐξακισχιλίων ἱππέων εβδομήκοντα καὶ τριακόσιοι περιελείφθησαν, απο δὲ μυριάδων oκτὼ των εἰς τοκοινὸν στράτευμα καταγραφεισῶν ὀλίγω πλείους τρισχιλίων ἐσώθησαν. 1XVIII. Tαυτά τε δη του ἀνδρὸς ἄγαμαι και ἔτι
272 προς τουτοις ἁ μέλλω λέγειν, ὁτι του καλῶς οἰκεῖσθαι τὰς πόλεις αἰτίας υπολαβὼν, ας θρυλουσι μὲν ἄπαντες οἱ πολιτικοὶ, κατασκευάζουσι δ ' oλίγοι, πρῶτον μὲν την παρὰ τῶν θεῶν ευνοιαν, ἡς παρούσης 10 ἀπαντα τοῖς ἀνθρώποις ἐπὶ τὰ κρείττω φέρεται, ἔπειτα σωφροσύνην τε καὶ δικαιοσύνην, δι ὰς ηττον ἀλλήλους βλάπτοντες μῆλλον ομονοοῶσι καὶ την ευ δαιμονίαν ου ταῖς αἰσχίσταις μετροῶσιν ἡδοναῖς ἀλλατῶ καλῶ, τελευταίαν δὲ την ἐν τοῖς πολέμοις γεν- 11 ναιότητα την παρασκευάζουσαν εἶναι καὶ τὰς ἄλλας ἀρετὰς τοῖς ἔχουσιν ωφελίμους, ουκ απὸ τμυτομάτου παραγίνεσθαι τούτων ἔκαστον τῶν ἀγαθῶν ἐνόμισρν,
ἀλλ' ἔγνω διότι νόμοι σπουδαῖοι καὶ καλῶν ζηλος ἐπιτηδευμάτων ευσεβῆ καὶ σώφρονα καὶ τὰ δίκαια mασκοsσαν καὶ τὰ πολέμια ἀγαθὴν ἐξεργάζονται πόλι ν' ἄν πολλὴν ἔσχε πρόνοιαν την αρχὴν ποιησάμμενος απὸ τῶν περὶ τὰ θεῖα καὶ δαιμόνια σεβασμῶν. ἱερὰ μὲν ουν καὶ τεμένη καὶ βωμοὐς καὶ ξοανων ἱδρύ- 273 σεις μορφάς τε αυτῶν καὶ σύμβολα καὶ δυνάμεις ra καὶ δωρεὰς, αἷς τὸ γένος ημῶν εὐηργέτησαν, εορτάς τε οποίας τινὰς ἐκόστω θεῶν ἡ δαιμόνων ἄγεσθαι προςήκει καὶ θυσίας, αἷς χαίρουσι γεραιρόμενοι προς ἀνθρώπων, ἐκεχειρίας τε αυ καὶ πανηγύρεις καὶ πόνων ἀναπαυλας καὶ πάντα τὰ τοιαυτα ομοίως κατε- 30 στήσατο τοῖς κρατίστοις τῶν παρ' Ἐλλησι νομίμων
τοὐς δὲ παραδεδομένους περὶ αὐτῶν μύθους, ἐν οἷς
187쪽
βλασφημίαι τινὲς ἔνεισι κατ' αυτῶν ἡ κατηγορίαι, πονηροὐς καὶ ανωφελεῖς καὶ ἀσχήμονας υπολαβὼν εἶναι καὶ ουχ ὁτι θεῶν ἀλλ' οὐδ' ανθρώπων αγαθῶν ἀξιους, ἀπαντας ἐξέβαλε καὶ παρεσκεύασε τοὐς ἀν-
ο θρώπους κράτιστα περὶ θεῶν λέγειν τε καὶ φρονεῖν μηδεν αὐτοῖς προσάπτοντας ανάξιον ἐπιτήδευμα της μακαρίας φύσεως.
XVIIII. Oύτε γὰρ Οὐρανος ἐκτεμνόμενος υπὸ των εαυτos παίδων παρὰ Ῥωμαίοις λέγεται οἴτε Κρόνος 10 ἀφανίζων τὰς εαυτοὐ γονας φόβω τῆς ἐξ αυτῶν ἐπιθέσεως οὐτε Ζεὐς καταλύων την Κρόνου δυναστείαν καὶ κατακλείων ἐν τῶ δεσμωτηρίω τοs Tαρτάρου τον εαυτοs πατέρα ουδέ γε πόλεμοι καὶ τραύματα καὶ δεσμοὶ καὶ θητεῖαι θεῶν παρ' ἀνθρώποις' εορτη τε
Id οὐδεμία παρ' αὐτοῖς μελανείμων ἡ πένθιμος ἄγεται
τυπετοὐς ἔχουσα καὶ θρήνους γυναικῶν ἐπὶ θεοῖς ἀφανιζομένοις, ως παρ' Ελλησιν ἐπιτελεῖται περί τε Περσεφόνης αρπαγὴν καὶ τα Aιονύσου πάθη καὶ ὁσα ἄλλα τοιαsτα ' οὐδ' αν ἴδοι τις παρ' αὐτοῖς, καίτοι
20 διεφθαρμένων ξδη των εθῶν, ου θεοφορήσεις, ου κορυβαντιασμοῖς, οὐκ ἀγυρμοὐς, ου βακχείας καὶ τελετὰς απορρήτους, ου διαπαννυχισμοὐς ἐν ἱεὐοῖς ἀνδρῶν σὐν γυναιξὶν , οὐκ ἄλλο των παραπλησιων τούτοις τερατευμάτων οὐδὲν, αλλὰ εὐλαβῶς ἀπαυτα et re πραττόμενά τε καὶ λεγόμενα τὰ περὶ τοὐς θεοὐς, Οἴτε παρ' Ελλησιν οἴτε παρὰ βαρβάροις ' καὶ O πάυ- των μάλιστα ἔγωγε τεθαύμακα, καίπερ μυρίων ὁσων εἰς την πόλιν ἐληλυθότων εθνῶν, οἷς πολλὴ ανάγκη
σέβειν τοὐς πατρίους θεούς τοῖς οἴκοθεν νομίμοις,
30 οὐδενὸς εἰς ζῆλον ἐλήλυθε των ξενικῶν ἐπιτηδευμά των η πολις δημοσία, ο πολλαῖς ἡδη συνέβη παθεῖν, αλλὰ καὶ εἴ τινα κατὰ χρησμοῖς ἐπεισηγάγετο ἱερὰ,
188쪽
τοῖς ἐαυτῆς αυτὰ τιμῶ νομίμοις ἄπασαν ἐκβαλούσατερθρείαν μυθικὴν , ῶσπερ τὰ τῆς Iδαίας θεὰς ἱερά. θυσίας μεν γὰρ αυτῆ καὶ αγῶνας ἄγουσιν ἀνὰ παυλος οἱ στρατηγοὶ κατὰ τοὐς Ρωμαίων νόμους, ἱερῆται
δε αυτῆς ἀνὴρ Φρὐξ καὶ γυνὴ Φρυγία καὶ περιάγου- li
76 σιν ἀνὰ τὴν πόλιν Οὐτοι μητραγυρτοῶντες, ῶσπερ
αὐτοῖς ἔθος, τύπους τε περικείμενοι τοῖς στήθεσι καὶ καταυλούμενοι προς των επομενων τὰ μητρῶα μεληκαι τύμπανα κροτοὐντες ' Pωμαίων δὲ τῶν αὐθιγενῶν ουτε μητραγυρτῶν τις οὐτε καταυλούμενος πορεύεται 10
διὰ τῆς πόλεως ποικίλην ἐνδεδυκὼς στολὴν ούτε οργιάζει τὴν θεὰν τοῖς Φρυγίοις ὀργιασμοῖς κατὰ νόμον καὶ ψήφισμα βουλῆς. ουτως ευλαβῶς ἡ πόλις ἔχει προς τὰ οὐκ ἐπιχώρια ἔθη περὶ θεῶν καὶ πάντα ὀττεύεται τsφον, ω μὴ πρόςεστι τὸ ευπρεπές. 15XX. Καὶ μηδεις υπολάβρ με ἀγνοεῖν ὁτι τῶν 'Eλληνικῶν μύθων εἰσί τινες ἀνθρώποις χρήσιμοι, οἱ μὲν ἐπιδεικνύμενοι τὰ τῆς φύσεως εργα δι' αλληγορίας, οἱ δὲ παραμυθίας ἔνεκα συγκείμενοι τῶν ἀνθρωπείων συμφορῶν, οἱ δὲ ταραχὰς ἐξαιρουμενοι 20 zz φυχῆς καὶ δείματα καὶ δόξας καθαιροὐντες οὐχ υγιεῖς, οἱ δ' ἄλλης τινος ἔνεκα συμπλασθέντες ἀφελείας. αλλὰ καίπερ ἐπιστάμενος ταυτα οὐδενὸς χεῖρον δμως ευλαβῶς διάκειμαι προς αυτοὐς καὶ τὴν Ρωμαίων μῆλλον αποδέχομαι θεολογίαν, ενθυμούμενος ὁτι τὰ 2b
μὲν ἐκ τῶν Ελληνικῶν μύθων αγαθὰ μικρά τε ἐστὶ καὶ Ου πολλοὐς δυνάμενα ἁφελεῖν, αλλὰ μόνους τοὐς ἐξητακότας ων ἔνεκα γίνεται, σπάνιοι δ' εἰσὶν οἱ μετειληφότες ταύτης τῆς φιλοσοφίας. ὁ δὲ πολύς καὶαφιλοσόφητος ὀχλος ἐπὶ τὰ χείρω λαμβάνειν φιλεῖ 30 τοῖς περὶ αὐτῶν λόγους καὶ δυεῖν πάσχει θάτερον, ἡ καταφρονεῖ τῶν θεῶν ώς ἐν πολλῆ κακοδαιμονια
189쪽
κυλινδουμένων, ητῶν αἰσχίστων τε καὶ παρανομωτάτων Ουδενὸς ἀπέχεται θεοῖς αυτὰ προσκείμενα ορῶν.
XXI. 'Aλλ' υπὲρ μεν τουτων τοῖς αυτὸ μόνον N τὸ θεωρητικὸν της φιλοσοφίας μέρος ἀποτετμημένοις 5 ἀφείσθω σκοπεῖν, τῆς δ' υπὸ Pωμύλου κατασταθείσης πολιτείας καὶ τάδε ἡγησάμην ἱστορίας ἄξια. πρῶτον μὲν, ὁτι πολλοῖς σώμασιν θεραπεύειν ἀπέδωκε τὸ δαιμόνιον. ἐν γουν ἄλλη πόλει νεοκτίστω τοσούτους ἱ-εῖς τε καὶ θεραπευτὰς θεῶν ευθὼς ἀποδειχθέντας I0 ουδεὶς αν εἰπεῖν ἔχοι. χωρὶς γὰρ τῶν ἐχόντων τὰς συγγενικὰς ἱερωσύνας οἱ τὰ κοινὰ περὶ τῆς πόλεως ἱερὰ συντελουντες κατὰ φυλάς τε καὶ φράτρας εξήκοντα κατεστάθησαν ἐπὶ τῆς εκείνου αρχῆς ' λέγω δὲ ἁ δε-
ρέντιος Ουἄρρων ἐν ἀρχαιολογίαις γέγραφεν, ἀνὴρ
Id τῶν κατὰ την αυτὴν ηλικίαν ἀκμασάντων πολυπειρότατος. ἔπειτα, ὁτι τῶν ἄλλων φαυλως πως καὶ ἀπερισκέπτως ώς ἐπὶ πολῶ ποιουμένων τὰς αἱρέσεις τῶν ἐπιστησομένων τοῖς ἱεροῖς καὶ τῶν μὲν αργυρίου τὸ τίμιον ἀξιούντων ἀποκηρύττειν, τῶν δὲ κλήρω διαι- 20 ρούντων, ἐκεῖνος οὐτε ώνητὰς χρημάτων ἐποίησε τὰς ἱερωσύνας οὐτε κλήρω μεριστὰς, ἀλλ' ἐξ ἐκάστης τφράτρας ἐνομοθέτησεν ἀποδείκνυσθαι δύο τους υπερπεντήκοντα ἔτη γεγονότας τοὐς γένει τε προύχοντας τῶν ἄλλων καὶ αρετῆ διαφόρους καὶ χρημάτων πε- 25 ριουσίαν ἔχοντας ἀρκουσαν καὶ μηδὲν 4λαττωμένους τῶν περὶ τὸ σῶμα ' τούτους-ουκ εἰς ώρισμένον τινὰ χρόνον τὰς τιμὰς ἔταξεν ἔχειν, αλλὰ διὰ παντὀς et βίου στρατειῶν μὲν ἀπολελυμένους διὰ την ἡλὶκίαν, τῶν-κατὰ την πόλιν οχληρῶν διὰ τον νόμον. ad XXII. Ἐπεὶ δὲ καὶ διὰ γυναικῶν ἔδει τινὰ ἱερὰ
συντελεῖσθαι καὶ διὰ παίδων αμφιθαλῶν ἔτεοα, μακαὶ ταυτα γένηται κατὰ τὸ κράτιστον, τάς τε γυναῖ-
190쪽
κας ἔταξε τῶν ἱερέων τοῖς εαυτῶν ἀνδράσι συνιερῶ -
σθαι, καὶ εἴ τι μὴ θέμις ἡν ὐπ' ἀνδρων ὀργιάζεσθαι
κατὰ νόμον τον ἐπιχώριον, ταύτας ἐπιτελεῖν καὶ παῖδας αυτῶν τα καθήκοντα λειτουργεῖν' τοῖς ἄπαισιν ἐκ τῶν αλλων οἴκων τοὐς χαριεστάτους κατα- li
λεγέντας ἐξ ἐκάστης φράτρας, κόρον καὶ κόρην, τον μεν εως ῆβης ὐπηρετεῖν τοῖς ἱεροῖς, την δὲ κόρην ὁσον 280 αν st χρόνον ἀγνὴ γάμων' ἐκ τῶν Ἐλληνικῶν νόμων
και ταὐτα μετενεγκάμενος, ἐγὼ πείθομαι. ὁσα μὲν γὰρ αἱ κανηφόροι και ἀρρηφόροι λεγόμεναι λει- 10τουργοῶσιν ἐπι τῶν Eλληνικῶν ἱερῶν, ταὐτα παρὰ Ῥωμαίοις αἱ προσαγορευόμεναι τοὐτο δὲJ συντελοίσι στεφάναις κοσμούμεναι τὰς κεφαλὰς, οῖαις κοσμεῖται τὰ τῆς 'Eφεσίας Ἀρτέμιδος ἀφιδρυματα παρ' Ἐλλησιν. ῖσα δὲ παρὰ Τυρρηνοῖς καὶ ἔτι πρότερον παρὰ 1b
Πελασγοῖς συνετέλουν ἐπί τε Κουρητων και μεγάλων θεῶν ὀργιασμοῖς οι καλούμενοι πρός αυτῶν κάδμιλοι, ταλα κατὰ τον αυτον τρόπον ὐπηρέτουν τοῖς ἱερεs- σιν οἱ λεγόμενοι νῶν ὐπὸ Ρωμαίων κάμιλοι. ἔτι πρὸς si τούτοις εταξε μάντιν ἐξ εκάστης φυλῆς ενα παρεῖ- 20ναι τοῖς ἱεροῖς. ον ημεῖς μὲν ἱεροσκόπον καλοῶμεν, μαῖοι δε ολίγον τι τῆς αρχαίας φυλάττοντες OνO- μασίας ἀρούσπικα προσαγορευουσιν. ἄπαντας δὲ τοὐς ἱερεῖς τε και λειτουργούς τῶν θεῶν ἐνομοθέτησεν
ἀποδείκνυσθαι μεν ὐπό τῶν φρατοῶν, ἐπικυροῶσθαι 2θδε ὐπὸ τῶν ἐξηγουμενων τὰ θεῖα διὰ μαντικῆς. XXIII. Tαλα περὶ τῶν θρησκευόντων τοὐς θεοὐς καταστησάμενος διήρει πάλιν, ώς ἔφην, κατ' ἐπιτηδειότητα ταῖς φράτραις τὰ ἱερὰ, θεοὐς ἀποδεικνὐς εκάστοις καὶ δαίμονας, οὐς εμελλον αεὶ σέβειν, καὶ 30