장음표시 사용
551쪽
5ro CATE cHIs MI Tertio. Furtum etiam apertum est operariorum et artiscum, qui totam et integram mercedem exigunt ab iis quibus ipsi justam ac debitam operam non dederunt. Quartis. Nec vero distinguuntur a furibus servi dominorum , rerumque custodes infidi, quin etiam eo sunt detesta Diliores quam reliqui fures, qui clavibus excluduntur, quod suraci servo nihil damni obsignatum aut occlusum esse potest.
Quinto. Furtum praeterea facere videntur , qui fictissimulatisque verbis , quive lallaci mendicitate
pecuniam extorquent, quorum eo gravius est Peccatum, quod furtum mendacio cumulant. Sextis.
Illi quoque in furum numero reponendi sunt qui cum ad privatum aliauod, vel publicum ossicium conducti sunt, nullam vel parvam Pe
ram navantes , munus negligunt, mercede tantum ac pretio fruuntur.
S timis. Reliquam furtorum multitudinem , a solerti avaritia quae omnes pecuniae vias novit, excogitatam, persequi longum est et, ut diximus, dissicillimum; tuque de rapinis, quod est alterum horum scelerum caput, dicendum videtur. Nota Si prius monuerit parochus christianum Populum, ut meminerit illius Apostoli sententiae . i Qui volunt divites fieri, incidunt in tentationem et laqueum diaboli. Ne ullo sibi loco Potiatur excidere praeceptum hoc et Quaecum que vultis ut faciant vobis homines et o sa-cite illis; et illud cogitent perpetuo : 3 quod ab alio oderis fieri tibi, Vide ne tu aliquando alteri
552쪽
Prima ra inae vectes. XVIII. Rapina igitur patent latius. Nam qui debitam operariis mercedem non persolvunt Sunt rapaces, quos auctus Jacobus ad poenitentiam invitat illis verbisci x Agite nunc divites, plorate ululantes in miseriis vestris, quae advenient vobisci cujus poenitentiae causam suiuungit: Ecce enim merces operariorum qui meSSNerunt regiones vestras, quae fraudata est a vobis clamat et clamor eorum in aures Domini Sa
baoth introivit quod genus rapinarum in et Levitico, in 3 Deuteronomio, apud Malachiam et apud 5 Tobiam vehementer improba
In hoe crimine rapacitatis includuntur qui, quae Ecclesiae praesidibus et magistratibus dehentur vectigalia, tributa , decimas et reliqua hujus generis non dissolvunt, vel intervertunt, et ad se
Huc etiam reseruntur seneratores in rapinis acerrimi et acerbissimi, qui miseram plebem compilant ac trucidaut usuris. Usura quid sit. XIX. Est autem usura, quidquid praeter sor tem et caput illud quod datum est, accipitur, sive pecvnia sit, sive quidvis aliud, quod emi aut aestimari possit pecuniari sic enim apud Eeclitelem scriptum est. 6 Usuram et superabundautiam non acceperis pet Dominus apud Lucam Mutuum date, nihil inde sperantes. Usura facinus odiosum. XX. Gravissimum semper fuit hoc facinus etiam
553쪽
51 CATE c Isae 1 apud gentes et maxime odiosum. Hinc illud Quid sene ruri quid liomine in inquit, occidere dam qui fenerantur , his idem vendunt, aut id vendunt, quod non est Do usuria id Iέ. qua St. I. et quasi Passim Vide item titulum do muris in Decretialibus e Diri Thomae a. . quoest. 78. item Ambrosium libro de obici ov. 1έ. Quarta rvino vectes. Item anitias faciunt nummarii iudices , qui venalia abeut judicia, et pretio muneribusque deliniti optimas tenuiorum et gentium causas
Quinta. Fraudatores creditoriam et inficiatores, quique sumpto temporis spatio ad solvendum, sua vel aliena fide merces emunt, neque dem liberant, damnabuntur eodem crimine rapinarum, quorum etiam delictum gravius est, quod mercatores, illorum destitutionis ac fraudationis occasione, magno detrimento civitatis vendunt omnia carius in quos illa Davidis sententia videtur convenire L i Mutuabitur peccator et non
Quid de locupletibus dicemus iis, qui ab illis
qui solvendo non sunt, quod commodarunt, exigunt acerbius et pignora etiam ea auserunt contra Dei interdictum, quae ad eorum corpus luetidum sunt necessari inquit enim Deus Si pignus a proximo tuo acceperis vestimen tum ante solis occasum reddas ei; ipsum enim Stsolum quo operitur indum tum carnis ejus nec habet aliud, in quo dormiat si clamaverit ad me, CARudiam eum , quia inisericors sum. Horum exactionis neerbitatem jure rapacitatem, atque adeo rapinas oppol bibimus. Titulum hiabes de
554쪽
CON cILII TRIDENT PAR III. 13 pignore in Decretal. lib. 3. ut tit. i. ide Amb. lib. 5. de ossic. v. 6. Se tima. Ε numero eorum, qui raptores dicuntur a sanctis atrihus , sunt qui in liugum inopia comprimunt frumentum iaciuntque ut sua culpa carior ac durior sit unon quod etiam valet in rebus omnibus ad victum et ad vitam necessariis, ad quos illa Salomonis pertinet exsecratio: 1 Qui abscoudit frumenta maledicetur in populis. Quos suorum scelerum adimonitos, paroclii liberius accusabunt, ac propositas illis peccatis poenas explicabunt uberius.
XXI. Haec de vetitis et nunc ad jussa veniamus in quibus satisfactio , vel restitutio primum locumbubet peccatum enim nou remittitur, nisi res tituatur ablatum. Qui restituere teneantur. XXII. Sed quoniam non is solum, qui furtum secit, ei cui furatus est id debet restituerela sed omne praeterea, qui furti participes fueruiit,liac lege restitutionis tenentur, aperiendum est, qui sint illi, qui hauessulissaciendi, vel restitueudi Decessitatem effugere non possint. Primo imPerantes. Sunt autem plura hominum genera, ac primum est eorum qui si rari imperant; qui non modo Sunt ipsi furtorum socii et auctores, sed etiam in illo iurum genere deterrimi.
Alterum genus par voluntate primis potestate dispar, in eodem tamen surum gradu ponendum eorum, qui cum iubere non possint , suasoressistit utque impulSore surtorum
555쪽
bi CATE cIIIs MI Tertio, consentient . Tertium genus est eorum, qui cum laribus cou. sentiunt.
Quarto, articistantes. Quartum genus cst eorum, qui participes surtorum, inde lucrum ipsi etiam iaciunt; si lucrum dicendum est, quod, nisi resipuerint eos addicit aeternis crucialibus, de quibus sic loquitur David: 1 Si videbas larem, currebas cum eo. Quinto, non prohibentes. Quin tuni genus est furum, qui cum furta possint prohibere, tantum abest ut illis occurrant et obsistant, ut eorum licentiam permittant atque
Sexto, non indicantes. Sextum genus est eorum qui cum et furtum sac- tuin et ubi iactum sit, certo sciant, et non iudicant rem, sed eam se scire dissimulant. Septimis custodes furti. Postremum genus est, quod omnes complectitur furtorum adjutores, custodes, Patronos, quique illis receptaculum praebent, ac domicilium qui omnes et satisfacere debent iis, quibus aliquid detractum est, et ad illud necessarium ossicium vehementer cohortandi sunt.
Ne huius quidem sceleris, omnino sunt SPer
tes approbatores furtorum et laudatores. Nono.
Nec vero etiam ab eadem culpa sunt alieni filii-samilias et uxores, qui pecunias a patribus et viris
Surripiunt. De operibtis misericordia .
XXIII. Jam vero lini praecepto illa subiectM.
556쪽
CON cILII RIDENT PAR III. 15 sententia est, ut pauperum et inopum misereamur, eorumque difficultates et angustias nostris facultatibus et ossiciis sublevemus quod argumentum, quia saepissim et copiosissime tractam dum est , petent ea parochi ex virorum sanctissimorum ' Cypriani u Joannis Chrysostomi, ut Gregorii Raetianeten et aliorum libris, qui de eleemosvna praeclar scripserunt et quibus liuic
muneri satisfaciant. Moti ad suadenda opera misericor inari
XXIV. Suut enim inflammandi Fideles ad studium et alacritatem opitulandi iis, quibus aliena misericordia vivendum est.
Sunt vero etiam docendi quantam liabeat necessitatem eleemosyna, ut vidclicet re et opera nostra in gentes simus liberales, verissimo illo argumento quod summo iudicii die detestaturus sit eos Deus, Et sempiternis ignibus addictu-xus, qui eleemosynae ossicia praetermiserint acnea texerint cillos autem collaudatos in patriam coelestem introducturus, qui enigne fecerint indigentibus. Est utraque Christi Domini ore pronuntiata sententiaci i Venite, henedicti Patris mei, possidet paratum vobis regnum; et Discedite, me maledicti, in ignem aeternum.
Utentur praeterea Sacerdotes accommodatis illis ad persuadendum locisci a mate et dabitur
Proferent Dei promissum quo nibit uberius,
557쪽
516 CATE cu Is MI nihil magnificentius ne cogitari quidem potest. t memo est,rini reliquerit, etc. qui non accipiet centies autum nunc in tempore hoc et in seculo
futuro vitam aeternam. Quartum.
Adjicient illud, uuod a Christo Domino dictum est et Facite vobis amicos de mammona iniquitatis , ut, cum deseceritis , recipiant vos in
aeterna tabernacula. Mutuo dandum est gratis.
XXV. Huius vero necessarii muneris Partes eXponent, ut qui largiri non possunt egentibus, quo Vitam sustentent, saltem commodent paupe-xi, juxta Christi Domini praescriptum 3 M tuum date, nihil inde sperantes. Atque hujus rei felicitatem eatus David expressit: έ ducundus homo, qui miseretur et commodat. Ad stiboeniendum a eribus laborandum. XVVI. Est autem christianae pietatis, nisi sit aliunxia lacultas hene merendi de iis, qui hus ad victum aliena misericordia opus est, vitandi etiam otii causa, labore, opera, ac mati thus ea quaerere, quibus inopum indigentiam levareto sint. Ad id omnes suo exemplo hortatur tu Epic tota ad Thessalonicenses Apostolus illis verbis: M Ipsi enim scitis, quemadmodum oporteat imitari nos Litem ad eosdem 60 peram detis, ut quieti sitis, et ut vestrum negotium agatis et operemini manibus vestris, sicut praecipimus vobis. Et ad Ephesios Qui surabatur, jam non furem tur magis autem laboret operando manibus, quod bonum est, ut habeat uncia tribuat necessitatem
patienti. Erugaliter,iseendum.
XXVII. st ei iam frugalitati consulendum ,
558쪽
CON cILII TRIDENT PAR III. Si parcendumque honis alienis, ne caeteri graves , an molesti simus, quae tempernntia sane quam elucet in omnibus Apostolis; sed maxime emi- ne in divo Paulo, cujus illud est ad hessal Dicenses i memores estis, fratres, laboris nostri et satigationis nocte et die operantes uem Vestrum gravaremus, praedicavimus in vobis Evangelium Dei. Atque clem alio loco Apostolus In labore et satigatione nocte et die operantes, ne quem
Quomodo in ruinas et Iurta insurgendum. XXVIII. Sed ut a universo hoc genere ne sariorum facinorum adhorreat fidelis populus, sarochis a Proobetis petere et a reliquis divinis thris sumere par erit detestationem furtorum et rapinarum . et horribiles minus a Deo er positas eis , qui illa scelera committunt. Clamat et Amos prophetari Audite hoc, qui conteritis pauperem, et descere facitis egeno terrae, dicentes quando transibit mensis , et venundabimus merces, et sabbatum , et aperiemuS
frumentum, ut imminuamus mensuram et au-
ς eamus siclum, et supponamus stateras dolosus ZSi ut in eadem sententia multa apud 3 Jeremiam, in έ Proverbiis et pu CL AEcclesiasticum.
Nota Nec vero dubitandum est quin haec malorum semina , quibus malis oppriinitur haec aetas, magna ex parte in his inclusa sint causis. Ad liberalitatem ut ea hortandum. XXIX. Verum ut assuescant christiani homines prosequi omni liberalitatis ac benignitatis ossicio egentes et mendicos, quod ad alteram hujus praecepti partem pertinet proserent ParochimaSima praemia, quae eneficiis et largis, et in-
559쪽
Si CATECHIS NIhae et in altera vita daturum se Deus pollicetur. Purti aut ruinae nulla excusatio. XXX. Sed quia non desunt, qui etiam se insurus excusent admonendi sunt, ore ut nullam eorum peccati excusationem accipiat Deus, immo vero futurum , ut illa purgatione non modo non levetur peccatum , sed mirum in modum
Inanis nobilium Ocusatio. XXXI. Ecce nobilium hominum non serendae deliciae, qui culpam extenuare sibi videntur, si se assirmarint, non cupiditate, aut avaritia ad detrahendum alteri sua defendere, sed tue aecausa amplitudinis familiae et majorum suorum , quorum existimatio ac dignitas rueret, nisi rerum alienarum accessione sulciretur.
Nobiles uti rapinis a retendi. XXXII. Quibus perniciosus error eripiendus est, simulque demonstrandum unam esSe rationem conservandi et amplificandi copias et ope , majorumque gloriam , si Dei voluntati paruerint, si erus praecepta servarinici quibus contemptis, laudatae et optime constitutae opes evertuntur reges ex regio solio et summo gradu honoris praecipites exturbantur : in quorum locum infimi interdum homines, et qui summo in odio illis fuerunt, divinitus vocantur. Incre dibile est, quantopere his succenseat Deus, eu ius rei testis est Isaias, apud quem sunt illa Dei verba a Frincipes ini infideles, socii furum omnes diligunt munera , sequuntur retributioneε; propter hoc ait Dominus Deus exercituum , sortis Israel : Eheu consolabor super hostibus meis, it vindicabor de inimicis meis; et convertam manum
560쪽
Couc ILII TRIDENT PAR III. Sis
meam ad te et excoquam ad purum scoriam tuam. Ide Trident sess. a. decret de reserva. V. H. Item Conc Aurel. 3. cv x3.22. Paris. I. cv. r. nron. 2. U. 25 Aurel. 5. cat'. IS. Ogunt cv. 6. D. Morm ovis. S. Aquisgr. v. 88. Id et /a . . quaest. Mariis in ovit. Inanis alta nobilium excusatio.
XXXVI. Non desunt, qui non iam illam assa rant causam splendoris et gloriae, sed victas et vitae commodiorem facultatem et elegantiam; qui refellendi sunt docendique quam impia sit eorum et actio et oratio, qui ullam commoditatim anteferant Dei voluntati et gloriae, quam, negligendo ejus praecepta offendimus mirandum
Nota Etsi quae potest esse tu furto commoditas quod sultima lucommoda consequantur Super furem enim, inquit Ecclesiasticus Mi Est confusio et pamitentia. Fur quam Deo injuriosus. XXXIV. Sed fac esse, ut cum illis non agatur incommodh, dedecorut fur diuiuum uomen , re-Pugunt ejus sanctissimae voluntati, salutaria imSius praecepta contemnit, quo ex fonte omui error, omnis improbitas, omnis fluit impietas.
XXXV. Quid quod audire licet interdum
fures qui nihil se eo peccare contendant, quod tetrahant aliquid locupletibus et copiosis hominibus, qui ea detractione nihil damni faciant,ue sentiaut quidem miser sane et pestifera de