장음표시 사용
281쪽
τῶ υμετέρω λεγόμενον, ἀλλα του αναγκαίου ενεκα ὁτι τὐ μεν 'Aλβανῶν γενος οἷον ὴν ἐπι των κτισάντων την πόλιν, τοιοίτον εως των καε ημῆς χρόνων διαμενει, καὶ ουκ ἀν εχοι τις ἐπιδεῖξαι φυλον αν- dθρώπων ουδὲν ἔξω του Ἐλληνικου τε και του Λατίνων , ω της πολιτείας μεταδεδώκαμεν ' υμεῖς δὲ τηνακρίβειαν του παρ' μυτοῖς πολιτεύματος διεφθάρκατε Ἀρρηνους τε υποδεξάμενοι καὶ Σαβίνους καὶ
ἄλλους τινὰς ἀνεστίους καὶ πλάνητας και βαρβάρους 10 πάνυ πολλους, ἄστε ολίγον τὸ γνήσιον υμῶν ἐστινοσον ἀφ' ημῶν ώρμηθη, μῆλλον δε πολλοστὸν τοὐεπεισακτου τε καὶ αλλοφύλου. εἰ δε ημεῖς παραχω-
ρσαιμεν υμῖν της αρχης, τὸ νόθον ἄρξει του γνησίου καὶ τὸ βάρβαρον του 'Eλληνικos καὶ τὸ ἐπείσ- 15ακτον τοs αυθιγενοsς. ουδε γὰρ ἄν τοsτο ἔχοιτε εἰπεῖν, ὁτι τον μεν επηλυν ἴχλον ουδενὸς εἰάκατε εἶναι των κοινῶν κύριον, ἄρχετε δ' αυτοὶ τῆς πόλεως η και βουλεύετε οι αὐθιγενεῖς' ἀλλα και βασιλεῖς ἀποδεικνέετε ξένους, καὶ τῆς βουλῆς τὸ πλεῖστον υμῖν 20 ἐστιν εκ τῶν ἐπηλύδων, ων ούδεν ἀν φήσαιτε εκόντες υπομενειν. τίς γὰρ ἐκουσίως ἄρχεται τῶν κρειττόνων υπὸ τοὐ χείρονος ; πολλὴ δὴ μωρία καὶ κακότης, ἁ δι' ἀνάγκην φαίητ' ἀν υμεῖς υπομενειν, ταυτα ημῆς έκοντας δεχεσθαι. τελευταῖος μοι λόγος ab ἐστιν, ὁτι τῆς Mλβανῶν πόλεως οὐδὲν ἔτι παρακινεῖ μερος τοs πολιτεύματος ὀκτωκαιδεκάτην ήδη γενεὰν οἰκουμενης και πάντα εν κόσμω τὰ συνήθη και πάτρια ἐπιτελούσης , ἡ δ' υμετέρα πόλις ἀδιακόσμητός ἐστιν ἔτι και ἀδιάτακτος, ἄτε νεόκτιστος 300υσα και ἐκ πολλῶν συμφορητη ἐθνῶν, Π μακρῶν
δει χρόνων και παθημάτων παντοδαπῶν, ῖνα καταρ-
282쪽
τισθῆ καὶ παύσηται ταραττομένη και στασιάζουσα ῶσπερ νυν. ἄπαντες δ' αν εἴποιεν ο τι δεῖ τα καθεστηκότα των ταραττομένων καὶ τα πεπειραμένα τωναδοκιμαστων και τα υγιαίνοντα των νοσουντων αρ- u5 χειν ' οἱς υμεῖς τἀναντία ἀξιοῶντες Ουκ ὀρθῶς ποιεῖτε. XI. Tοιαῶτα του Φουφεττίου λέξαντος παραλαβὼν ὁ Τύλλος του λόγον εἶπε ' μεν εκ φύσεως iκαι προγόνων αρετης δίκαιον, ὼ Φουφέττιε καὶ
υμεῖς ἄνδρες υλβανοὶ, κοινὸν ἀμφοτέροις ἡμῖν τους Ι0 αυτοὐς γαρ παρεχόμεθα προγόνους ἐκάτεροι, ἄστε
οὐδεν δει τούτου χάριν οὐτε πλέον ημῶν ἔχειν τους ετέρους οἴτ ἔλαττον. το δὲ αρχειν ἐκ παντὸς των αποικιῶν τας μητροπόλεις ως ἀναγκαῖόν τι φύσεως
νόμιμον οἴτε ἀληθες οὐτε δίκαιον ήξιosτo ὐφ' υμῶν 15 πολλά γέ τοι φυλά ἐστιν ανθρώπων, παρ οὶς αἰμητροπόλεις οὐκ ἄρχουσιν ἀλλ' ὐποτάττονται ταῖς ἀποικίαις. μέγιστον δε καὶ φανερώτατον του λόγου τοs δε παράδειγμα η Σπαρτιατῶν πόλις οὐ των ἄλλων μόνον αρχειν αξιοῶσα Ελληνων, ἀλλα καὶ τοὐ20 Λωρικοὐ γένους ὁθεν ἀπωκίσθη. . καὶ τί δει περὶ τῶν ἄλλων λέγειν; αυτοὶ γὰρ υμεῖς οι την ημετέραν πόλιν ἀποικίσαντες Λαουῖνιατῶν ἐστε ἄποικοι. εἰ δη φύσεώς ἐστι νόμος αρχειν της αποικίας την glμητρόπολιν, Ουκ αν φθάνοιεν ἀμφοτέροις ημῖν Λαουῖ-25 νιῆται τὰ δίκαια τάττοντες; προς μεν δη το πρῶτονωμῶν δικαίωμα και πλείστην ἔχον εὐπροσωπίαν
ταῶθ' ικανά ' επειδη δε καὶ τοὐς βίους τῶν πόλεων ἀντιπαρεξετάζειν ἀλληλοις ἐπεχείρεις, ῶ Φουφέττιε, λέγων ὁτι τὸ μεν υλβανῶν εὐγενες ὁμοιον ἀεὶ δια- 30 μένει, τὸ δ' ημέτερον ἐξέφθαρται ταῖς ἐπιμιξίαις τοὐαλλοφύλου, καὶ ουκ ηξίους αρχειν τῶν γνησίων τοὐς νόθους οὐδὲ τῶν αὐθιγενῶν τους ἐπηλυδας, μάθε
283쪽
καὶ κατὰ τοὐτο αμαρτάνων μάλιστα το δικαίωμα. ημεῖς γὰρ τοσουτου δεομεν αἰσχύνεσθαι κοινην ἀναδείξαντες την πόλιν τοῖς βουλομένοις, ωστε καὶ σεμνυνόμεθα ἐπὶ τούτω μάλιστα τῶ ἔργω οὐκ αυτοὶ
του ζηλου τοὐδε ἄρξαντες, παρὰ δὲ τῆς 'Αθηναίων 5 πόλεως το παράδειγμα λαβόντες, ἐς μέγιστον κλεος ' εν Ἐλλησίν ἐστι, καὶ διὰ τοsτο ουχ' ῆκιστα εἰ μὴ καὶ
μάλιστα το πολίτευμα. καὶ το πρῆγμα ἡμῖν πολλῶν γενόμενον αγαθῶν αἴτιον ουτ ἐπίμεμψιν οἴτε μεταμέλειαν ώς ἡμαρτηκόσι φέρει, ἄρχει τε και βουλεύει 10 καὶ τὰς ἄλλας τιμὰς καρπουται παρ' ἡμῖν Ουχ ὁ πολλὰ χρήματα κεκτημένος ουδὲ ὁ πολλούς πατέρας ἐπιχωρίους ἐπιδεῖξαι δυνάμενος, ἀλλ' ὁστις ἀν ἡ του-
των των τιμῶν ἄξιος. ου γὰρ ἐν ἄλλω τινὶ την ἀνθρωπίνην ευγένειαν υπάρχειν νομίζομεν, ἀλλ' ἐν 15αρετῆ. ὁ δε ἄλλος ἄχλος σῶμα τῆς πόλεώς ἐστιν ἰσχῶν
καὶ δύναμιν τοῖς βουλευθεῖσιν υπὸ τῶν κρατίστων
παρεχόμενος. μεγάλη τε ημῶν ἡ πόλις ἐκ μικρὰς καὶ
φοβερὰ τοῖς περιοίκοις ἐξ ευκαταφρονητου διὰ ταυτην την φιλανθρωπίαν γέγονε, τῆς τε ηγεμονίας, 20vπὲρ ὴς τῶν ἄλλων Λατίνων οὐδεὶς αντιποιεῖται πρ0ς ημῆς, τοὐτο Ρωμαίοις το πολίτευμα ήρξεν Ουσυ κατηγορεις, ῶ Φουφέττιε. ἐν ἰσχύι γὰρ ὁπλων κεῖται το τῶν πόλεων κράτος, αυτη δ' ἐκ πολλῶν σωμάτων γίνεται ' ταῖς δε μικραῖς καὶ ὀλιγανθρώ- 25ποις καὶ διὰ τοὐτο ἀσθενέσιν οὐκ ἔστιν ἄρχειν ἐτέ-8ρων, ἀλλ' οὐδ' εαυτῶν ἄρχειν. καθόλου δ' ἔγωγε τόθ' υπολαμβάνω δεῖν τὰς ετέρων διασυρειν πολιτείας καὶ την ἰδίαν ἐπαινειν, ὀταν τις ἔχη δεῖξαι τηνμεν εαυτοs πόλιν ἐκ τos ταῶτα ἐπιτηδεύειν ἄ φησιν 30 ευδαίμονα καὶ μεγάλην οὐσαν, τὰς δε διαβαλλομένας διὰ το μὴ ταὐτα προαιρεῖσθαι κακοδαιμονουσας. 15
284쪽
τὰ δ' ημέτερα πράγματα ουχ ουτως ἔχει, ἀλλ' η μετυμετέρα πόλις απὸ μείζονος αυχηματος ἀρχομένη και
πλειόνων αφορμῶν τυχοῶσα εἰς ἐλάττονα ἔγκον συνῆκται, ημεῖς δε μικρὰς τὰς πρώτας ἀρχὰς λαβόντες
5 ἐν ου πολλῶ χρόνω μεγίστην των πλησιοχωρων πόλεων την Ῥώμην πεποιηκαμεν τουτοις τοῖς πολιτευ- μασιν ων συ κατηγορεις etρωμενοι. το δὲ στασιάζον ημῶν, ἐπει και τοsτο δι αἰτίας εἶχες, ῶ Φουφέττιε, ουκ ἐπὶ διαφθορὰ καὶ ελαττώσει τῶν κοινῶν, ἀλλ' 10 ἐπι σωτηρία καὶ αυξησει γίνεται. φιλοτιμουμεθα γὰροι νεώτεροι προς τους πρεσβυτέρους καὶ οἱ ἔποικοι προς τοὐς ἐπικαλεσαμένους, πότεροι πλείονα ποιησομεν το κοινὸν ἀγαθά. ῖνα δὲ συντεμὼν εἴπω τοῖς μελλουσιν ετέρων ἄρξειν δυο προσεῖναι δει ταυτα, ο 15 την ἐν τω πολεμεῖν ἰσχῶν καὶ την ἐν τω βουλευεσθαι
φρόνησιν , ἀ περὶ ημῆς ἐστιν ἀμφότερα ' και Oτιουκενὸς ὁ κόμπος η παντὸς λόγου κρείττων πεῖρα ημῖν
μαρτυρεῖ. τοσαυτην γουν μεγέθει καὶ δυνάμει πόλινουχ οἷόν τε ὴν γενέσθαι τρίτη γενεῆ μετὰ τον οἰ- 20 κισμὸν, εἰ μη το τε ἀνδρεῖον ἐπερίττευεν αυτύ καιτο φρόνιμον. ικαναὶ δε τεκμηριῶσαι το κράτος αυ- της πολλαι πόλεις εκ του Λατίνων οὐσαι γένους καιτην κτίσιν ἀφ' υμῶν ἔχουσαι, αῖ την υμετέρανυπεριδοsσαι πόλιν ημῖν προσκεχωρηκασι και υπὸ
2b Pωμαίων ἄρχεσθαι μὰλλον ἀξιουσιν η υπὸ 'Aλβανῶν, ως ημῶν μεν ἀμφότερα ἱκανῶν ὁντων τους τε φίλους ευ ποιεῖν και τοὐς ἐχθροὐς κακῶς, υμῶν δ' Ουδέτερα. πολλὰ εἶχον ἔτι καὶ ἰσχυρὰ, ω Φουφέττιε, προς τὰς δικαιώσεις, ἔς σὐ παρέσχου, λέγειν ' μά-δ0 ταιον δὲ ὁρων τον λόγον και ἐν ἰσω τὰ πολλὰ τοῖς ολίγοις λεχθησόμενα προς αντιπάλους ὁντας υμῆς ου δικαίους κριτὰς παυομαι λέγων. ἔνα δὲ υπολαμ- 4
285쪽
- Γ - 229βάνω κράτιστον εἶναι καὶ μόνον ημῶν τα νείκη δύνασθαι διακρῖναι τρόπον, ω πολλοὶ βάρβαροί τε καὶ Ἐλληνες εἰς ἔχθη καταστάντες οἱ μὲν υπὲρ ηγεμο
νίας οι δὲ ἡπὲρ ἀμφισβητησίμου γης ἐχρησαντο, του
τον εἰπὼν ἔτι παυσομαι ' εἰ ποιησαίμεθα μέρει τινὶ οτης εαυτῶν στρατιῆς εκάτεροι τον αγῶνα εἰς ολιγοστόν τι πλῆθος ἀνδρῶν συναγαγόντες την του πολε μου τυχην ' εξ ὁποτέρας δ' αν πόλεως οἱ κρατησαν - τες τῶν αντιπάλων γένωνται, ταύτli συγχωρησαιμεναρχειν της ἐτέρας. ὁπόσα γὰρ μη διαιρεῖται υπὸ λό- 1oγου, ταυτα υπὸ τῶν ὁπλων κρίνεται.
XII. Τα μεν δη λεχθέντα περὶ της ηγεμονίας
τῶν πόλεων δικαιώματα υπ' ἀμφοτέρων τῶν στρατηγῶν τοιάδε ην' τελος δε τοῖς λόγοις αυτῶν ηκολούθησεν οἱον ὁ μαῖος υπετίθετο. οἱ γὰρ εν τῶ Ibi συλλόγω παρόντες υλβανῶν τε καὶ Pωμαίων ταχεῖαναπαλλαγην του πολεμου ποιήσασθαι ζητοὐντες ὁπλοις τ0 νεῖκος ἔγνωσαν διελεῖν. συγχωρηθέντος καὶ τούτου περὶ του πληθους τῶν ἀγωνιουμένων ζήτησις ἐγίνετο ου την αυτην ἐκατερου τῶν στρατηγῶν διά- 20νοιαν ἀποδεικνυμένου. Τυλλος μεν γὰρ ἐβουλετο εν ἐλαχίστοις σώμασι γενέσθαι την του πολέμου κρίσιν ἐνὸς υλβανοῶ τοὐ λαμπροτάτου προς ἔνα - μαῖον τον ἄριστον μονομαχησοντος καὶ πρόθυμος ηναυτὸς ὐπὲρ της εαυτοs πατρίδος ἀγωνίσασθαι προ- 2b καλούμενος εἰς την ὁμοίαν φιλοτιμίαν τον υλβανὸν, καλοὐς ἀποφαίνων τοῖς ἀνειληφόσι τὰς τῶν στρατοπέδων ηγεμονίας τους υπερ αρχης καὶ δυναστείας gyῶνας, ου μόνον εὰν νικησωσιν ἀγαθους ἄνδρας, αλλὰ κἀν αυτοὶ κρατηθῶσιν υπ ἀγαθῶν, και διεξιών 300οοι στρατηγοὶ καὶ βασιλεῖς τὰς εαυτῶν ψυχὰς προκινδυνεῶσαι τῶν κοινῶν παρέσχον δεινὸν ηγούμενοι
286쪽
των μεν τιμῶν πλέον αυτοὶ φέρεσθαι, των δὲ πόνων ἔλαττον. ὁ δε υλβανὸς το μὲν ὀλίγοις σώμασι κινδυνεύειν τὰς πόλεις ὀρθῶς ἐνόμιζεν εἰρησθαι, περὶ δὲ της ενι προς ενα μάχης διεφέρετο λέγων Md ὁτι τοῖς μεν ἡγουμένοις των στρατοπέδων ὁταν ἰδίαν
κατασκευάζωνται δυναστείαν καλὸς και αναγκαῖος
ἐστιν ο περὶ της αρχης προς ἀλληλους αγὼν, ταῖς δὲ πόλεσιν αὐταῖς ἐπειδὰν υπὲρ των πρωτείων διαφέρωνται προς ἀλλήλας ου μόνον σφαλερὸς ἀλλα10 καὶ αἰσχρὸς ὁ διὰ μονομαχίας κίνδυνος, ἐάν τε της κρείττονος λάβωνται τύχης ἐάν τε της χείρονος. τρεις δὲ ἄνδρας ἐπιλέκτους ἀφ' ἐκατέρας πόλεως
συνεβούλευεν υπὸ την απάντων ἔψιν Ἀλβανῶν τε και Ῥωμαίων διαγωνίσασθαι. ἐπιτηδειότατον γὰρ εἱ- 15 ναι τόνδε τον ἀριθμὸν εἰς ἄπασαν ἀμφισβητουμένου πράγματος διαίρεσιν αρχην τε και μέσα καὶ τελευ- την ἔχοντα εν ἐαυτῶ. ταυτη προςθεμένων τn γνώμI Pωμαίων τε καὶ 'Aλβανῶν ο τε συλλογος διελύθη καὶ
ἐπὶ τοὐς ἰδίους ἀπίεσαν ἐκάτεροι χάρακας. 20 XIII. 'Επειτα καλεσαντες εἰς ἐκκλησίαν τὰς δυνάμεις ἀμφοτέρας οἱ στρατηγοι διεξηλθον ἄ τε διελέχθησαν αυτοὶ προς ἀλληλους καὶ ἐφ' οἱς συνέθεντο
καταλυσασθαι τον πόλεμον. ἐπικυρωσάντων δὲ των στρατευμάτων ἀμφοτέρων κατὰ πολλην ευδόκησιν vim τὰς των στρατηγῶν ομολογίας, θαυμαστη μετὰ τουτοκατεῖχε φιλοτιμία καὶ λοχαγοὐς καὶ στρατιώτας πολλῶν πάνυ προθυμουμένων ἐξενέγκασθαι τὰ τῆς μάχης ἀριστεῖα καὶ οὐ λόγω σπουδαζόντων μόνον, αλλὰ καὶ ἔργω φιλοτιμίας ἀποδεικνυμένων, ωστε χαλε- 30 πὴν γενέσθαι τοῖς ἡγεμοσιν αυτῶν την τῶν ἐπιτηδειοτάτων διάγνωσιν. εἰ γάρ τις ἐν ξ πατέρων επι
φανεία λαμπρὸς ἡ σωματος ρώμη διαπρεπὴς ἡ πράξει
287쪽
Γ231τη κατὰ χεῖρα γενναῖος ἡ κατ ἄλλην τινὰ τύχην η
τολμαν ἐπίσημος αυτὸν ἡξίου τάττειν πρῶτον ἐν τοῖς τρισί. ταυτην ἐπὶ πολῶ χωροῶσαν ἐν ἀμφοτέροις τοῖς στρατεύμασι την φιλοτιμίαν ὁ τῶν 'Aλβανῶν ἔπαυσε στρατηγὸς ἐνθυμηθεις, ὁτι θεία τις οπρόνοια ἐκ πολλου προορωμένη τον μέλλοντα συμβήσεσθαι ταῖς πόλεσιν αγῶνα τους προκινδυνεύσοντας υπὲρ αυτῶν κατεσκευασε γενέσθαι οἴκων τε
Ουκ αφανῶν καὶ τὰ πολέμια ἀγαθους ὀφθῆναί τε καλλίστους καὶ ουτε γενέσεως ὁμοιας τοῖς πολλοῖς 10H4 μετειληφότας, ἀλλα σπανίου καὶ θαυμαστῆς διὰ τοπαράδοξον. ορατίω γάρ τινι Ῥωμαίω και Κορατίωτὁ γένος 'Aλβανῶ κατὰ τον αυτὸν χρόνον ἐνεγγύησε θυγατέρας διδύμους Σικίνιος 'Aλβανός. τούτοις ἀμφοτέροις αἱ γυναῖκες ἐγκύμονες ἄμα γενόμεναι, 15 τὰς πρωτοτόκους ἐκφέρουσι γονὰς ἄρρενα βρέφη τρίδυμα , καὶ αυτὰ οἱ γεινάμενοι προς οἰωνοὐ λαβόντες
ἀγαθοί καὶ πόλει και οἴκω τῶ σφετέρω τρέφουσιν ἄπαντα καὶ τελειοsσι ' θεὸς δ' αυτοῖς, ωσπερ κατ'
ἀρχὰς ἔφην, δίδωσι κάλλος τε καὶ ρώμην καὶ δη καὶ 20
ψυχῆς γενναιότητα μηδενὸς τῶν ἄριστα πεφυκότων χείροσι γενέσθαι. τούτοις ἔγνω τοῖς ἀνδράσιν οΦουφέττιος ἐπιτρέπειν τον ὐπὲρ τῆς ηγεμονίας ἀγῶνα καὶ προκαλεσάμενος εἰς λόγους τον βασιλέα τῶν - μαίων λέγει προς αυτόν ' 25 XIIII. Θεός τις ἔοικεν, ώ Τύλλε, προνοούμενος τῶν πόλεων εκατέρας ἐν ἄλλοις τε πολλοῖς και δηκαι κατὰ τόνδε τον ἀγῶνα φανερὰν την εἴνοιαν πεμHb ποιῆσθαι. τὸ γὰρ εὐρεθῆναι τοὐς ἀγωνιουμένους ὐπερ πάντων γένει τε μηδενὸς χείρονας καὶ τὰ πολέ- 30μια ἀγαθους ὀφθῆναί τε καλλίστους, προς δε τούτοις ἐξ ενὸς πεφυκότας πατρὸς καὶ υπὸ μιας γεγεννημ
288쪽
νους μητρὸς καὶ το θαυμασιώτατον ἐν μια προελθόντας εἰς φῶς ημερα, παρ' ἡμῖν μεν ορατίους, παρ' ἡμῖν δε Κορατίους, θαυμαστῆ τινι καὶ θεία παντάπασιν ἐοικεν ευεργεσία. τί ουν ου δεχόμεθα την li τοσαύτην τοὐ δαιμονίου πρόνοιαν και παρακαλOs-μεν ἐπὶ τον υπερ τῆς ηγεμονίας αγῶνα τους τριδυ- μους αδελφοὐς ἐκάτεροι; τά τε γὰρ ἄλλα, ὁσα εν τοῖς αριστα μαχησομένοις βουλοίμεθ' αν εἶναι, καν τούτοις ἔνεστι τοῖς ἀνδράσι , - καὶ τὸ μὴ προλιπειν τους προ- 10 ασπιστας κάμνοντας τουτοις μῆλλον υπάρξει ἀδελφοῖς οὐσι παρ' οὐςτινας ἄλλους ' μαίων τε καὶ Aλβανῶν, ἡ τε φιλοτιμία τῶν ἄλλων νέων χαλεπὴ λυθῆναι δι' ετέρου τινος οὐσα τρόπου ταχειαν εξει κρίσιν. τεκμαίρομαι γάρ τινα και παρ' υμῖν ἔριν 15 ἐν πολλοῖς εἰναι τῶν ἀντιποιουμένων αρετῆς, ῶσπερ καὶ παρ' 'Aλβανοῖς ' ούς εἰ διδάσκοιμεν ὁτι θεία τις ἔφθακε τύχη τὰς ἀνθρωπίνας σπουδὰς αυτὴ παρα- έκσχοsσα πους ἐξ ἴσου τον ἡπερ τῶν πόλεων αγῶνα ποιησομένους, οὐ χαλεπῶς πείσομεν. οὐ γὰρ αὐετῆ 20 λείπεσθαι δόξουσι τῶν τριδύμων αδελφῶν, ἀλλαφύσεως εὐκληρία και τύχης ἰσορρόπου προς το αντί
XV. Ἀσαῶτα τos Φουφεττίου λέξαντος και πάντων την γνώμην ἐπαινεσάντων ἔτυχον δε Ῥωμαίων 25 τε καὶ 'Aλβανῶν οι κράτιστοι παρόντες ἀμφοτέροις
μικρὸν ἐπισχὼν ὁ Τύλλος λέγει N μεν ἄλλα ὀρθῶς ἐπιλελογίσθαι μοι δοκεῖς, ῶ Φουφέττιε ' θαυμαστὴ γάρ τις ἡ τὴν ουδέποτε συμβῆσαν ομοιογένειαν ἐν ἀμφοτέραις ταῖς πόλεσιν ἐπὶ τῆς ἡμετέρας 30 γενεὰς ἐξενέγκασα τύχη ' δ' ἀγνοεῖν ἐοικας, ὁ πολὼν παρέξει τοῖς νεανίσκοις ὁκνον, ἐὰν ἀξιῶμεν
αυτοῖς ἀλλήλοις χωρεῖν διὰ μάχης. ἡ γὰρ ορατίων
289쪽
μητηρ τῶν ημετέρων αδελφη της Κορατίων μητρός
ἐστι των 'Aλβανῶν, καὶ τέθραπται τα μειράκια ἐν τοῖς ἀμφοτέρων των γυναικῶν κόλποις ασπάζονται τ' ἀλληλους και φιλοίσιν Ουχ ηττον η τους εαυτῶν ἀδελ-H7 φους. ορα δη μη ποτε οὐχ ὁσιον η τούτοις ἀναδιδόναι βτὰ οπλα και καλεῖν αυτοὐς ἐπὶ τον κατ' ἀλληλων.
φόνον ανεψιοὐς καὶ συντρόφους ἔντας. το γὰρ ἐμ-φυλιον ἄγος, ἐὰν ἀναγκασθῶσιν ἀλληλους μιαιφονεῖν, εχ ημῆς ἐλεύσεται τοὐς λαγκάζοντας. λέγει προς αυτον ὁ Φουφέττιος ' Ουδ' ἐμὲ λέληθεν, ῶ 106λλε, το συγγενὲς τῶν μειρακίων, οὐδ' ώς ἀναγκάζων αυτοῖς τοῖς ἀνεψιοῖς διὰ μάχης χωρεῖν εἰ μη βουληθεῖεν αυτοὶ τον αγῶνα ὁπομεῖναι παρεσκευασάμην, ἀλλ' ἐπειδη τάχιστα ἐπὶ νουν ηλθέ μοι τόδε το βούλευμα τοὐς 'Aλβανοὐς Κορατίους Id μεταπεμψάμενος αυτὸς ἐπ' ἐμαυτοs διάπειραν ἔλαβον εἰ βουλομένοις αὐτοῖς ἐστιν ὁ ἀγων ' δεξαμενων
δ' αυτῶν τον λόγον ἀπίστω τινὶ και θαυμαστΠ προθυμία, τότε ἀνακαλύπτειν ἔγνων το βούλευμα καὶ φέρειν εἰς μέσον σοί τε το αυτὸ τοίτο υποτίθεμαι 20 ποιεῖν καλέσαντι τοὐς παρ' ἡμιν τριδύμους πειραναυτῶν της γνώμης ποιήσασθαι. ἐὰν μὲν ουν ἐκόντες q8 συνεπιδιδῶσι κἀκεῖνοι τὰ σώματα προκινδυνεῶσαιτης εαυτῶν πατρίδος δεχου την χάριν, ἐὰν δὲ ἀνα- δυωνται μηδεμίαν αὐτοῖς πρόσφερε ανάγκην. μαν- 25τεύομαι καὶ περι ἐκείνων οια καὶ περι τῶν ημετέρων, εἴπερ γοῶν εἰσὶν οῖους ἀκούομεν, ὀλίγοις τοῖς ἄριστα πεφυκόσιν ὁμοιοι καὶ τὰ πολέμια αγαθοί 'κλέος γὰρ αυτῶν καὶ προς ημῆς ἐληλυθε της αρετης. XVI. Aέχεται δη την παραίνεσιν ὁ Τύλλος καὶ 30 δεχημέρους ποιησάμενος ἀνοχὰς, ἐν αἱς βουλεύσεταί τε και μαθὼν την διάνοιαν τῶν 'ορατίων ἀποκρι-
290쪽
νεῖται παρην εἰς την πόλιν. ταῖς δ' ἐξης ημεραις βουλευσάμενος ἄμα τοῖς ἀρίστοις, ἐπειδη τοῖς πλείστοις
ἔδοξε δέχεσθαι τὰς του Φουφεττίου προκλησεις, με ταπέμπεται τοὐς τριδύμους αδελφοὐς καὶ λέγει προς 5 αυτούς ' υνδρες οράτιοι, Φουφέττιος ο Ἀλβανὸς εἰς λόγους συνελθὼν ἐμοὶ την τελευταίαν ἐπι στρατοπέδου σύνοδον ἔφη τοὐς προκινδυνεύσοντας υπερ Α sέκατέρας πόλεως τρεῖς ανδρας αγαθοὐς κατὰ θείαν γεγενῆσθαι πρόνοιYν, ων οὐκ αν εὐροιμεν ετέρους 10 οἴτε γενναιοτέρους οἴτε ἐπιτηδειοτέρους, υλβανῶν
μὲν Κορατίους, Ρωμαίων δε υμῆς ' τοὐτο τε καταμαθὼν αυτὸς ἐξητακέναι πρῶτον εἰ βουλομένοις εἴη τοῖς ἀνεψιοῖς υμῶν ἐπιδοὐναι τα σώματα τli πατρίδι, μαθὼν αυτοὐς ἀναδεχομένους τον ὐπὲρ 15 απάντων αγῶνα κατὰ πολλην προθυμίαν θαρρῶν εἰς μέσον ἐκφέρειν ηδη τον λόγον, ηξίου τε καὶ ἐμεπεῖραν υμῶν λαβεῖν, πότερον βούλεσθε προκινδυ' νεῶσαι της πατρίδος ὁμόσε χωρησαντες Κορατίοις ηπαραχωρεῖτε της φιλοτιμίας ταύτης ἐτέροις. εγὼ δε20 αρετης μεν ἔνεκα καὶ της κατὰ χεῖρα γενναιότητος, ην οὐ λανθάνουσαν ἔχετε, πάντων μάλιστα δεξομένους υμῆς τον υπερ των αριστείων κίνδυνον ἄρασθαι, δεδοικὼς μη το προς τοὐς ωλβανοῶς τριδύμους συγγενὲς ἐμπόδιον υμῖν γένηται της προ-
ad θυμίας, χρόνον ητησάμην εἰς βουλην ἀνοχὰς δε- 4ωχημέρους ποιησάμενος' ώς δὲ ἀφικόμην δεὐρο την
βουλην συνεκάλεσα καὶ προύθηκα περὶ τοs πράγματος ἐν κοινῶ σκοπειν ' δόξαν δὲ ταῖς πλείοσι γνώμαις, εἰ μὲν ἐκόντες ἀναδέχοισθε τον αγῶνα καλὸν 30 οντα καὶ προσηκοντα υμῖν, δν εγὼ πρόθυμος ημην μόνος ὐπὲρ απάντων διαγωνίσασθαι, ἐπαινεῖν τε καὶ δέχεσθαι την χάριν υμῶν, εἰ δὲ τὸ συγγενες ἐντρε-