M.T. Ciceronis Philosophicorum librorum pars prima tertia, id est, Academicarum quaestionum editionis secundae, liber primus, ad Varronem. ... Ex Dionysii Lambini Monstroliensis emendatione

발행: 1579년

분량: 367페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

221쪽

. SEU D'E SENECTUTE. 2o9 ei: m non modo non retardat, Nerum etiam

inuitat,atque Ellectat sine IIuae. Hi enim potes illa aetas aut calescere vel apricatione melius, Nel' igni:ut vici νmbris, aquisve restigerari salu- άL- brius' Habeant igitur alijsibi arma, sibi equos,si beant igixuebi hastas,sibi clavam, pilam,sibi natationes, cursus: nobis stnibu ex lusiovibus multis talos re c. linquan et tesseras: φ idipsum tamen, ut lubebit, quoniam sene his beata esse senectus potest. Muia1 o to ad res, perutiles Xenophontis libri sunt: quos legite, quaesis, studiose, ut facitis. quam copiose ab eo agricultura laudatur in eo libro, qui est de tu da familiari, qui Oeconomica inscribitur tque,t intelligatis , nihil ei tam regale Nideri, quam i , sudium agri colendi, Socrates in eo libro loquitur cum Critobulo, Cyrum minorem. egem Persi rum,pranantem ingenio, atque imperj gloria, cuDsander Lacedaemoniaue, Ῥir summa virtutis, Venisset ad eum Sardis, eique dona a sociis attulisset: io ceteris in rebra comem erga Lysandrum,atque humanum fuisse, ct ei quendam consaeptum agru, diligenter consitiam ιstendisse. cum aurem admiraretur Lysander proceritates arborum , σdire Ios in quincuncem ordines, ct humum sub ,.diam, atque puram, oe siuauitatem odorum, qui

b efflarentur a foribus: tum eum dixisse, mirari se non modo ς diligentiam, sied etiam sollertia eius, a quo essent ista dimensa, atque descripta: ct ei o

222쪽

d L. in quem illud ellogiu,

Uno ore que unicum plurimae cons. e al. incisum sepo

tuentem elud purpuram, O nitorem corporis, o natumque Persicum multo auro, multisque gemmis,dixissὸ: Rem Nero te, Cyre, beatum ferunt, 'quoniam virtuti tuae fortuna coniuncta est. h Hac igitur Di licet senibuσ: nec aeto impedit, quo mi- Inus, ceterarum rerum, in primis agri colendi sudia teneamu4 Uque ad ultimum tempuU I nectutis. Marcum quidem Valerium Coruinum accepimus i ad centesimum annum vitam V produxisse, cimi esset exacta iam aetate in agris, eos que i ocoleret: cuius inter primum sextum consularum, sex oe quadraginta anni interfuerunt. It que, quantum spatium aetatis maiores nostri ad se nectutis initium esse voluerunt, tantus illi cursus honorum fuit . atque eius extrema at o hoc bea- i stior, quam media, quod auctoritatis plus habebat, laboris Nero minus. Apex autem senectutis est auctoritas. cyanta fuit in L. Caecilio Metello' quanta in Atilio Collatino P β in quem σ3 illud elogium Nnicum,plurima consentiunt gentes,populi prima 1 1rium fuisse virum.notum est totum eiuU carmen, incisum in sepulcro. Iure igitur grauis, cuius de laudibin omnium esset fama consentiens. quem viarum P. assum, nuper potificem maximum, quem ponea M. Lepidum eodem sacerdotio praeditum Vi 1 ossimus' a d de Paullo, aut icano loquo'aut, ut iam ant8 de Maximo e quorum non in siententia solum,sed etiam in nutu residebat auctor as .H bet senectus,honorata praesertim, tantam auctor,tatem, Ni ea pluris sit, quam omnes adolescentiae . ovoluptates.Sed in omni oratione mementote, eam '

223쪽

2I rme laudare benectutem , qua fundamentis adole- scentiae conretuta sit. ex quo id e citur, quod ego magno quondam cum assensiu omnium dixi: Misi .ram essesenectutem, quaesie oratione defenderet. I non cani, non rugae repent/ auctoritatem' asterre possunt soboneydamsuperior aeto fructus lica b M.carpit pit auctoritatis extremos . haec enim ipsa sunt bonorabilia, quae , dentur levia, atque communia, alutari, appeti, decedi,assurgi, deduci,reduci, con- , o fuli:qua cre apud nos, et in alijs ciuitatibus vi quDque optimὰ morata ita diligetitissim8 obseruantur. Dondrum Lacedaemonium, cuius modo mentionem feci,dicere aiunt solitum, Lacedaemone esse honestissimum domicilium ς senectutis . nusquam Rus ast auri, et 1 nim tantam tribuitur aetati, nusquam estsenectus honoratior. quin etiam memoriae proditum si cum tbenu, ludis, quidam in theatrum grandis natu.

Nenisset, in magno consessu locum ei a suis ciuibus

nusquam datum:cum autem ad Lacedaemonios a

Lo cum legati essentum loco certo confede, rant,' consurrexisse omneis, senem illum sessum -'li 'O recepisse. quibus cum a cuncto consessu plausa es iiii set multiplex datu: dixisse ex js quendam, Athenienseis scire, quae recta essent,' sed facere nolle, Multa in nonro collegio praeclara: sed hoc, e quo in agimus, in primis, quod, Ni quisque aetate anteceialit, ita sententiae principatum tenet: neque folism' honore antecedens ibus,sed ijs etiam, qui cum imperio Aunt , maiores natu augures anteponuntur. Quae sunt igitur Noluptates ς corporum cum a VAE L. corporis

224쪽

didἐ Usunt,ij mihi videntur fabulam aetatis per e

gisse, nec tanquam inexercitati histriones, in ex- . tremo actu corruisse. At fiunt morosi, ct anxij, Criracundi, dissiciles senesse quaerimus, etiam auari. sed haec, morum νitia punt, non senectutis At si morosito tamen, O ea Nitia, quae dixi, habent aliquid excusationis, non illius quidem iustae, sed quae probari posi e Nideatur. contemnise putant,d4pici, illudi. praeterea in fragili corpore odiosamnis offensio est. quae tamen omnia dulciora sunt i o bonas moribus, ct artibus: id que tum in Vita, et tum inscena inteli i poteLi ea isss tribus, quia v.e.dilitas, in que bis sunt, is quanta in altero ' duritas, in altero comita. ISic se res habet. ut enim non omneb s v. non Ninum, h sic non omnis atra Netunate coacescit. 1 sseueritatem in senectute probossed eamssicut alis

modicam: acerbitatem nudo modo. auaritia Nero.

senilis quid sibi velit non intelligo. poteri enim quidquam esse absurdius, quam, quo minus Via resut o plus νiatici quaerere ζ 1 ci

auarta reflat causa, quae maximὰ angere, a que sollicitam habere nostram statem Nidetur propinquatio mortis: quae cert8 senectute non potes long8 abesse. O miserum senem, qui mortem esse contemnendam in tam longa aetate non Vide- , ritiquae aut plan8 negligenda est, si omnino exsin CL optanda, guit animum, si aut etiam' appetenda, si aliquod M. Atque eum deducit, πbi sit futurus aeternus. 4 Atqia tertium certὰ nihil inueniri potest. Quid igitur timeam, se aut non miser post morte, aut beatus etia

sumtus sum quamquam quis es ta sultus quam-

u ia .... ia

225쪽

mssit adolescens, cui sit exploratum, sie ad vesperum esse vij Iurum' quin etiam aetas illa multo plureis, quam noItra,' mortis causas habet. facilius in morbos incidunt adolescentes, grauius aegro, tant, tristius curantur. itaque pauci veniunt ad senectutem: quod nisi ita accideret, melius, o prudentius Niueretur. mens enim, ratio, o cons,ltu, in senibus ect: qui si nulli fuisse it, nullae omnino ciuitates . essent. Sed redeo ad mortem impendeux o tem, quod illud e i crimen senectutis, cum illud videatis cum adolescentia esse communes siensi ego cum in optimo filio meo, tum in exspectatis ad ampli spmam dignitatem tribus tuis, Scipio, omni

aetati mortem esse communem. Atlicrat adole

ris scens, S diu se victurum: quod sperare idem senex non potest. Insipienter 'eiat. quid enim sultius,

qua incerta pro certis habere, falsa pro veris' At senex ' ne quidsperet, habet quidem. 1t est eo meliore condicione, quam adole icens: σε cum id quod dio sperat ille,bic iam ς asseeutus est. Ille vult diu vivere:hic diu νixit. Quamquam, odii bonis quid est in hominis vita diu ' da enim supremum tempus: exspectemus Tartessorum regis aetatem . fuit Gnim Niscriptum video Arganthonius quidam Gadibus , qui octoginta regnauit annos, centum ct viginti vixit. Sed mihi ne diuturnum quidem quidquam Nidetur, in quo est aliquid extremum. ctim enim id aduenerit: tunc illud, quod praeterjt, obluxit:tanti rsmanet quod Nirtute, ree Iῖ factis consecutus sis.hora quidem cedunt, dies, et meses, oe annunec prateritu tempus πmqua reuer

habet. eL.c'secutus est & ita V. c.

226쪽

'y' litur ec quid sequatur,sciri pote i. quod cessse'

tempus ad viuendum datur, eo debet esse conten-rus. neque enim histrioni, Ni placea peragenda fabula est, modo in quocumque fuerit actu, probetur: neq. sapienti que ad Plaudite,vivendum breue senim tempus aetatis,satis est longum ad bene,hone seque vivendum. sin processeeris longius, no magis dolendum est, quam agricolae dolet praeterita Terni temporis sintvitate, clatem, autumns que Ne- .abi .es nisse . Ver enim ,h tanquam adolescentiam signif- i olignis cat, oklenditque bructura futuros: reliqua tempora demetendis fructibus, ct percipiendis accommodata sunt.=uctus autem senectutis en, Ni saepe dixit ante partorum bonorum memoria, ct copia. Omnia Nero, qua secundum naturam fiunt,furit ba i sbenda in bonis. quid is autem tam secundum naturam, quam senibu4 emoi i'quod idem contingit adolescentibuta aduersante, repugnante natura. Itaque adolescentes mori sic m, hi videntur, viciιm aqua multitudine vis flamme opprimitur: senes icidi-sicut eum autem, d sicut sua sponte,nulla adhibita vi consumto ignis extinguιtur: et quase poma, ex arborib. si cruda sunt,Ni avelluntur: i matura, ct cocta. cidunt e sic vitam adolescentibaa Nis aufert, senibus maturitas: qua mihi quidem tam iucunda est, . eo et iiij, ut, quo propἰus ad insi rem accedam,ς eo citius qua abest ab o. se terram Nidere Nidear. aliquandoque in portum ex longa nauigatione esse Nenturaes. Omnium aetatum certus eri terminus: seenectutis atitem nullus certus eli terminus:recteque in ea Vivitur, quo ad , o

manus ossicij exsequi, tueri possis: tumen mor

227쪽

tem contemnere. ex quo sit, vi animosior etiam nectussi, quam adolesientia, ct fortior. Hoc eIt illud, quod Tis Irato tyranno a Solone responsumes: cum illi quaerenti, uua tandem spe stetus, sibis tam audacter obsisteret: respondisse dicitur, Senectute. Sed vivendi finis est optimus, cum integra mente, i) - ceterisquesensibus, opus ipsissum ea RV-ς perus'. dem, qua coagmentauit, natura di noluit. ut enim : 'μk μnauem,ut aedificium idem destruit facillimZ, qui cox o Iraait: sic hominem eadem optime, quae conglutia nauit, natura dissoluit. Iam omnis conglutinatio recens, aegrerinueterata, acile diuellitur. ita sit,ve illud breue vita reliqua nec auidd appeteta senib. nec sine causa deferedum sit: Nerat s Pytbagoras

x 1 iniussu imperatoris, id est, dei, depraesidio, ct satione vitae decedere. Solonis quidem sapientis h clo b r.eslogiagrum ein, quo se negat Nesie suam mortem dolore

amicorum, lamentisque vacare. Nult se carum cre for. elogium

do suis esse. Sed baud scio,an melius Enssius: . e nea o Ncmo me lacrymis decoret, D ς neq. funera stem funere 'ficia Faxit. Non esse lugendam mortem censet, quam DF 'immortalitra consiequatur. Iam sensus moriendi,si aliquis esse poteIt, is ad exiguum tempus ' durat, ἡ-s i praesertim seni: post mortem quidem sensus aut ορ- rat, non pe, 1 tundus, aut nullus est. Sed hoc meditatum ab adole .X.Liq.' sientia debet se, mortem Ninegligamus ne qua meditatione , tranquilla esse animo nemo potest. moriendum enim certἡ est: id incertu, an eo ipsio die. morte igitur orbus horis impendente timens, q, o quis tra quillo post animo cosi flere' de qua no ita e q. v. e. qui toga dissutatione opus esse νidetur, cum recorder, PV M u δ'

228쪽

e vobis, abest

unoscit L.

a I 6 M. T. C. CATO MAIOR,

non solum L. Brutum, qui in liberanda patria ectinterfectus: non duos Decios, qui ad voluntariam

mortem cursum equorum incitauerunt: non M.

Atilium, qui ad supplicium est profectus, vi fidem

hosti datam conseruaret: non duos Scipiones , qui siter Poenis vel corporibus suis obstruere Noluerunt:mon auum tuum, L. Paullum, qui morte ' fualuit collegae in Cannensi ignominia temeritatem rnon M. Marcellum, cuivi interitum ne crudelissi

mus qui clem ho lis honore sepulturae carere passua et oeII: sed legiones no iras quod scripsi in Origini

bus9 in eum saepe locum profectas alacri animo, o erecto, νη de se numquam redituro arbitrarentur . seuod igitur adolesientes, ct ij quidem non soli indocti, sed etiam rustici contemnunt, i sid doctι senes extimescent ' Omnino ut mihi quidem videtur 9 rerum omnium satieto , Nitae facit satietatem. Sunt pueritiae certa studia . num igitur ea desiderant adolescentes ' sunt ineuntis adolescentiae . num ea iam constans requi- E cirit aetaύ, quae media dicitur' sunt etiam huius aetatis . ne ea quidem h in senectute queruntur. fiunt autem extrema qusdam studia senectutis . ergo, ut superiorum statum sudia occidunt, sic occidunt etiam senectutis . quod clim euenit, satietas 1 o Nitae tempws maturum mortis assert.Equidem non video, cur, quid ipse sentiam de morte, non a deam dicer eς vobis : quod eo melius mihi cern re videor, quod ab ea propius absum: Ego vestros patres, P. Scipio, inque, C. Laeli, viros clarissimos, mihique amicissimos, Nivere arbitror: eam quidem

229쪽

dem vitam, qua est sola vita nominanda . Nam, dum fumus in his inclusi compagibus corporis,munere quodam necessitatis, εφ graui opere pem fungimur.es enim animis caelestis eae altissimo dos micilio depressus, quasi demersus in terram, locum diuina natura , aeternitatique contrarium.

Sed credo, deos immortaleis sparsisse animos in

corpora humana, vi essent, qui terras tuerentur, quique caelestilum ordinem contemplantes, imitar o rentur eum Vita modo, atque conflantia. nec me

solum ratio , ac disputatio impulit ut ita crederem e sed nobilitas etiam summorum philosiopborum, ct auctorit o. Audiebam Pythagoram, Pythagoreosque incolas paene nostros, qui essent Ita- . ii , lici philosophi quondam nominati, humquam du- bitasse, quin ex νniuersa mente diuina si I delibatos animos haberemis. demonstrabantur mihi prsterea qua Socrates supremo vita die de immo talitate animorum disseruisset,is, qui csset sapien, o oraculo Apollinis iudicatus. Quid muruta j sic mihi persuasi, silcsentio, cum tanta celeritas animorum sit, tanta memoria praeteritorum, futurorum que ' prudentia, tot artes, tanta scien- ἔ iI 'i'tiae , tot inuenta, non posse eam naturam, qua res 1 i eas contineat, esse mortalem.cumque semper agi- tetur anima ,nec principium motra habeat, quia

se ipse moveat: ne finem quidem habiturum esse motra, quia numquamse ipse sit reli Iuris . oe ἰcum simplex animi natura esset, neq. haberet in Ae

o quid qua admissu dispar h fui, atque dissimile, n5 ράρ se eis diuidi: quod si non posit, non posse interire:

230쪽

magnoque esse argumento, homines scire pleraque sinte, quam nati sint, quod iam pueri, clim arteis disciteis discant, ita celeriter res innumerabilcis arripiant, Ni eo non tum primum accipere Videa ἡ a tur, se reminisci, oe recordari, - Haec Plato vis' b: V.e.' suntfere. Apud Xenophontem autem moriens orus maior, haec dicit. Volite arbitrari, ὀ mihi caris

smi lj,me cum a vobis discessero, nusquam, aut

nullum fore. nec enim, dum eram Nobiscum, animumeum νidebatis ed eum se in hoc corpore, ex ijs i. rebus, quas gerebam, intelligebatis. eundem igitur se creditote , etiamsi nullum νidebitis. Nec Nero clarorum Nirorum post mortem honores permanerent,si nihil eorum inorum animi efficerent,ni. d u h quo diutius memoriam μι teneremus. Mihi qui- istiu*mςm- cim numquam persuaderi potuit, animos, dum in corporibus thyent mortalibus, vii ere:cum exsienteos, emori:ncc Nero tum animum se insipiente, cum ex insipienti corpore, euametsed cum omni admixtione corporis liberatus, purus integet i Qesie coepisset, rum se sapientem. At que etiam, cuhominis natura morte di oluitur, ceterarum rerum perspicuum en, quo queque discedant: abeunt' enim illuc omnia,Nnde orta punt: nimas autem solus, nec cum adest, nec clim discedit, apparet. Iam is vero videtis, nihil se morsitam simile, quam somnum. tqui dormientium animi maxime declaratc al. quonia diuinitatem siuam.multa enim V cum remi Γ l

πψ.e eoi- beri sunt, futura prospiciunt. Ex quo intelligitur P0xvm Vid' quales futuri sint, cum se planὰ 4 corporis νinculis relaxaverint.Quare,s bac ita sunt,sic me col

SEARCH

MENU NAVIGATION