장음표시 사용
231쪽
tote,ut deum. sin una est interiturus animus cum corpore, Nos tamen deos verentes, qui banc omnem pulchritudinem tuentur, O regunt senem0riam nostri pie,inuiolatEqueseruabitis. Cyrus qui--3 dem haec moriens. Nos seplacetvnoctra Nideamus, Nemo νmquam mihi, Scipio, persisadebit, aut patrem tuum Paullum, aut duos auos, Paullum, sticanum, aut Asticani patrem, aut patrus multos praestanteis viros, quos enumerare nou. Io en necesse, tanta esse conatos, qua ad posteritatis memoriam pertinerent:nisi animo cernerent,posteritatem adse pertinere posse. An censes' 't de
me ipso aliquid more senum glorier me tantos labores diurnos, no rnosique domi, militias fuste- a s plurum fuisse,si iisdem finibus gloriam meam, qui
bus vitam sem terminaturus nonne melius multo fuisse otiosam aetatem, quietam, sine Nilo labore, contentione traducere' sed ne sito quomodo animus erigens se,posteritatem semper ita pro- o spiciebat, quasi,cum excessisset e vita, tum denique victurus esset . quod quidem ni ita se haberet, νι animi immortales seni,haud optimi cuiusque animus maxim8 h ad immortalem gloriam nitere
tur. Quid, qu)d sapienti mus quisque aquismo
a s animo moritur,stultissimus iniquissimo' Nonne vobis videtur animus is, qui plus cernat, longius videre se ad meliora proficisi is ille autem, cuius obtusiorsit acies, no videre' squidem seror studio, patres Nestros, quos colui, dilexi,Nidendi. Neq;ὸ o eos Vero Ρlom conuenire aveo, quos ipse cogno
uit:sed illas etiam de quibus audiui, Ugi: ipse
232쪽
liain recoxerit. bal. repuerescam
coscripsi. Quo quide me proficiscentem bies Disquis facil8 retraxerit,' ntae tanquam pilam retorso it. Quod si quis deua mihi largiatur, νοῦ ex hac
aetate V repuerascam, in cunis Nagiam,valde recusem.nec Nero Velim, quasi decurso spatio, d ca rce ad carceres reuocari. quid enim habet vita com
modi' quid non potius laboris' sita babeat san8.b
bet certὰ tamen aut satietatem, aut modum. non lubet enim mihi deplorare νitam, quod multi, et ij docti, saepe fecerunt. nec me Vixi se poenitet: P0- ioniam ita Nixi, ut non stuHra me natum exissime rei ex vita ista discedo, tanquam ex hospitio, non taquam ex domo. commorandi enim natura deuem sorium nobis, non habitandis locum dedit. O pr clarum diem, cum ad illud diurnum animorum con , uecilium, coetumque proficiscar, ct cum ex hac turba, ct colluuione discera e proficiscar enim no ad eos solum Niros , de quibus antὰ dixi r sed etiam
ad Catonem meum, quo nemo Nir melior naturi est, nemo pietate praestantior: ira a me corpra crema totum eri: quod contra decuit ab ilio meum. animus
vero non me deserens, sed respectans, in ea pros Γὸ loca disicest , quo mihi ipsi cernebat 4se νει niendum. quem ego meum casum fortiter ferre via pus sum: non quod aequo animo ferrem: sed meipst. consolabar, existimans, non longinquum inter nos digressum, ct discessum fore. His mihi rebra, Scipio id enim te cum Laelio admirari solere dixisti9 leuis ensenectis, nec solum non molestased etiam iucunda. quod si in hoc erro, quod animos hominum immortaleis esse credam, lubenter error nec Τ mihi
233쪽
sEV DE SENECTUTE. 22 t- mihi hunc errorem, quo delector, dum Nilio, exto queri Nolo. in mortum t quidam minuti philosophi censent nihil sentiam: non Vereor, ne hunc a vox. phita errorem meum mortur' philosopbi irrideat. quod sophi , abest, si non sumua immortales futuri, tamen exstingui ' η μ' homini suo tempore optabile eri. Nam habet natura, Ni aliarum omnium rerum,sic vivendi modum. Senectus autem,peractis aetatis est, tanquam abulae:cuius defatigationem fugere debemuU, pr emi o tim adiuncta satietate. Habui haec, de sene te quae dicerem: ad quam νtinam perueniatis, ut ea, quae ex me audistis , re experti probare possitis.
et si quid ego adiuro, Sic nunc edendum euraui. nam olim, adi Gero, editum fuit:quod in plerisque libris manuscriptis reperitur, neque multum interest utro modo legatur, adidero, an adiuro. Sic enim utrumque usurpatur a Latinis. adiuro igitur nue magis probo, 'uam,adidero. Dictum autem adiuro pro adiuuero. lam leuasib, pro leuaro, antiquum. cuius generis multa sunt apud Plautum.1 & versat in pectore fixa in eum omnes fere libri manustr. habeant, vertat in pectore fixa, sic mihi nunc, vi edatur,iaciendum esse existimaui: quamuis Olim vulgatos secutus sum, versat sub pectore fixa. 3 Ecquid erit praemi sic habent omnes fere libri manuscripti, suos sequor.pauci cum vulsatis consentientes. Ecquid erit pre
234쪽
tii 'quam lectionem nunc minus probo, quam uia sciam veteres in teidum Vsurpass. pretium pro mercede. Horatius epist. ad Quinctium, lib. i. Nec furtum feci, nec fligi, si mihi dicat Seruuit bes pretium: loris non uteris .aio. Plautus Asin. Promerenti optime, hoccine preti j redditur 3 Catuli .ad Rufum. Rufe, mihi frustra, de nequicquam cognite amice, Frustra immo magno cum pretio, atque malo Flamininum uic habet omnes ad unum libri veteres: dc ita sine dubio legendum. Significatur enim T.Quinctius Flamininus, qui Philippum bello sui rauit: qui aliquot annis post ad Prusiam regem legatus mi ilus, ab eo impetrauit, ut Hannibalem, vem ille penes se habebat, ut hospitem, aut supplicem, sibi proeret. Non venit tamen Hannibal in Flaminini potestatem, ad cognito, se a Prusia esse proditum,& Flaminino condonatum, veneno sibi mortem colatuit. Huius frater erat L.Quinctius Fla inininus, quem Cato in censura ignominia notauit, de e senatu eiecit, quod, eum cosul estet in Gallia, exoratus fuerat a scorto quodam, ut aliquem eoi una qui essent in vinculis, daninati rei capitalis, securi feriri iuberet. 1 Ille vir haud magna cum re, sed plenu' fidei in sic habent omnes nostri libri veteres, in his Cuiatianus, de Pithoeanus, de Danielis di tres Memmiani, R duo Huraitini, quod eo notaui, nequis me temere nonnullos vulg. secutum esse, scriptos manu improbasse existimetran quibus assirmant quidam reperiri . haud magna in re, sed doc. 6 eandem accusant adeptam Omnes libri veteres sie habent adeptam, pro quo Vulg. adepti.
miano ex tribus codicibus manuscr. quibuscum totidem alij cci sentiunt. quocirca de veritate huius scripturae non cst dubitandum . Nam quod in editione tangi j impressum est, tanta inest. dcc. mendosum est.
nobis, dec. quae scriptura fortasse recta est. sic enim loquebantur Veteres. Lucret. lib. I .ae te I nas quoniam poenas in morte timendum . dc ita saepe: de quo genere dixi in commentarijs Lucretistim quin Latini i ta loquantur, ingredi viam, nemini Latine selet , dubium est.
Io nec insipienti etiam in summa copia, dcc.ὶ legendum, ut habent cod. Memm .dc Langiani, etiam in summa copia, dcc. atque ita olim edi iusseram. nam libri vulg non habent, etiam, non solum quia numquam deserunt) Adverbium, numqua . abest a nonnullis libr. manuscr . dc fortasse recte. sequitur enim negatio, ne, quae Una satis est. verum tamen nihil muto. nam saepe duae negationes etiam apud Lat. magis negant.
in quinu que anno post ad Tarentum : deinde quaestor, dic. γquamuis ita legendum putem,parum nonnullos cod.manuscr.
235쪽
euriis partim coniectura ductus . non damno tamen raroli ta- talis est inuetitor deinde Piadi reors pati ei uia sua molliebat)sic legendum censeo, ut est in librisv u ' eris lyre manuscr. quomodo legit St Nonius in voce: mollis A tangio autem, qui non dubitat, quin a Cicerone, moliebatur, scriptum sit, valde dissentio. nam si, moliebatur a Cicerone scriptum esset ad hoc, quod ille vult, inprimendum , adcli-e ἰ , ab Urbe alii qui Verbum, moliebatur, nullo modo hielocum habere potest. molliebat autem, valde quadrat. Hoc enim significat. Fabius Hannibalem, facinora audaci ς plena,& feruida qualia sunt i ut entim, quae Graeci dicunt, νεανικὰ, & ijdem, T α. id est na 're iuuenum, qui sunt feroces, & audaces, res magnas,& animi plenas aggredi, & facere. Fabius igitur Hanniba
Ciceronis sententia: quod continuo probaturos coni do boli in es Satine doctos. Nam interdum tangius, S nonnulli eius simili linguae Latinae ignoratione, turpiter labuntur I qu.ae contra rem p. herent,&c. s habent nonnulli libri vete
'Iw0: rem P ferrentur,contra auspicia ferri. is & M Aellius, sic legendum. Sic enim nominatur ab omni b. Ebis f. i. β Mδniu β Aςλιι v. Glabrio sic infra, M'Acilio Glabrion Eic Antehae, dementes sese flexere viai in sic legendum censeo Neque vero mihi dissicile fuic ex, via, quod est in libris manuscrf Cere, viai, pro quo vulgo legitur, ruina. Viai, autem cohaeret cum adverbio, quo, ut sit quo viai. quod miror a tangio non esse animaduersum. Iam, mentes dementes, tale est, qualia illa, nuptiae innuptς, sepultura insepulta, ἄδωρα , α similia sexcenta. Qui autem hos versus aliter legunt, delirant. i Nihil igitur afferunta sic legendum, S ita habent o. v. c quos
18 sintilesque sunt, ut si qui in Negat tangitis reperiri haec verba. sunt, in uno libro vetere , & censet delenda. Ego & in
le,in ea membrana primo scriptum fuit, si lesque sunt iis oui gubernationem &e. deinde alia manu postea supra scriptum est
ut si qui,&c. salua tame & integra priore deantiquiore mura I9 &, quo modo Karthagini iamdiu bellum eo tali rem
datum estan cod. Memm . ex auctoritate duorum codicum manu scii p. Alii quidam veteres habent, Xarthagini iamdiu male cogitanti :& ita scriptum reperi in membrana P. Danielis In ovibuet Omnibus non est verbum , inferatur: nequegius: ut apparet ex eius editione. Duas autem voces, seu unam
quomodo, nos in Ommb. IUerimuS.: quam ille vel non reperit
236쪽
224 ANNO T. IN LIB. o quὰ mulam ex scissam cognouero Toties iam admonui e H
se se libendum,exscissam .est enim a verbo, exscindo, ex quo & ext Ii ellebantur ad res &e.)sie restituit hunc locu B. Rhenan.
ex vet cod. in anno t. ad Cornel.Tacitum . nam vulg. habent, proueniebant oratores noui,&c. mendose autem h: coper Olim impresserunt, Prouehebant res, &c.
12 prudentia senectiviis.) uuidam libri veteIes habent, prudentia senescentis et quod si probabimus, subintelligendum erit
13 quod propter studium cum &e.ὶ id est, propter quod studiu: ' dicit, quam in iis &e.ὶ Nonnulli cod. vet. habenta. quaquam.
in aliis,&c. quod si quis probet, in aliis, id est, in iis , quae sciunt ad se pertinere . Omnino magis placet ea lectio , quam secutus sum in his, hoc est in serendis, percipiendis, condedis fructibus.
sequitur ratio. nemo enim est tam senex,&c. xc 5 videris annos. sed tamen &c.ὶ sic habent o. v e. quos qui creviderimus meque in eis comparet, tamen, ante verbum , Victeris: neque meos, post vocem annos. 16 ut adolescentiam non requireret. Sic legendum, non ut ecla dit Langius anquireret. Nam, ut Onultam, quod ratio hanc , qua secutus sum , lcripturam flagitat, etiam eam confirmant cocl. Memm Cuiatianus, Clericanus, Huraitinus, Danie .l S, ceteri
ατ de virtutibus suis praedicet i sic legendum,& i ta habent om nes libri ve teres, quos quidem viderim: neque ratio hanc scripturam respuit, sed valde approbat. Nam quod quidam nouitii in lingua Litina, asseuerant commutandum, Virtutibus in, Viribus, valde falluntur. Existimant enim virtutem non dici mii de recto animi habitu, cum apud bonos scriptores legamus, virtus militum, virtus Imperatoris, virtus equi, vi I tus bovis, virtus arboris similia sex eema. Itaque cum dicit M. Tulisus Nestorem apud Homerum de virtutibus suis praedicare, limite eli, ut ii cl1ceret περὶ τῶν ἔαυτῆ ὰριτειῶν,ὴ περι τῶν ὴν δραγαθηματων, dcc. hoc est de suis fortibus factis: earu enim refert utrim qui habit'. an opera, quae ex habitibus proficiscuntur,commemoret. Possem ex Plauto, Terentio,Cicerone, Caesare, Liuio, Cornelio Nepote.ceteris, exempla colligere: sed piget me in re tam nota tempus conterere, praesertim alio properantem. Itempestiuitas est data in Sic habent omnes Iibri manuscripti, quos quidem viderim: quos malui sequi, quam Nonium, qui lestisse videtur, tempesta ' . . . . 19 ve& infirmitas puerorum) Vulg. lectionem reieci, quae talis est Ut enim infirmitas puerorum est, & ferocitas iuuenum,&grauitas iam constantis aetatis: sic, senectutis maturitas naturale quiddam habet, quod &c. Nam nullis in veteribus libris reperi uec,enim: nec, est: nec, sic. in omnibus contra lesitur, quiddx
237쪽
trabeat: unde totus hie locus ex superioribus videtur pendire. atque ita legendus esse ' suaque euique parti aetatis . tempestiuitas est data: vi& infirmitas puer runa,& ferocitas iuuenum, de grauitas iam constantis aetatis, & senectutis maturitas . natu late quid da habeat.&e. quod item admonuit tangius, sed obscurrit s. 3o hospes tuus avitus Iam pridem sic esse legendum admonuit Jae. Cuiatius, iurisconsultus doctissimus. 3r sed commune valitudinis Langius edidit, in ualetudinis: quod & ego reperi in nonnullis libris. 32 eisisque vitia diligentia compensanda sunt. In codice usim. ex duob.antiquis scripta est haec emendatio, compensanda sunt Vfide suspicor, Langium cum ita in suis scriptum reperisset. Ω- et ile, compescenda sunt. quod nusquam reperi. v v Igili habent, corrigenda sunt. 3 3 sed menti . atq; animo multo magis sie habent omnes serε libri veteres: sed menti, atque animo multo magis. Sed mit cum ita legendum putarem : sed de menti, atque adeo multo magis. Neque me huius coniecturae poenitet. sequitur enim deinceps et Nam haec quoq; ,scc. haec scilicet mens. tuod si .animo scripsisset Cicero, subiunxisset, Nam hic quoqn&c.Mendos E autem hic oporae fecerunt olim. Num,pro, Nam.
3 'nisi tanquam lumini oleum instilles in Docti quidam legendum censent, tanquam elychnio. 3 s comicos stultos senes sic legendum est, non, comicus, neque, coamicos &c. comici senes autem dicuntur, quales introducuntur a poetis comicis, creduli .deliri, leues, amatores, stulti, qui faciIe decipiuntur a seruis, ridiculi deni q. 36 si nemini emancipata est in Sic esse legendum iampridem admonui . idque ex Nonio. Emancipare autem valet, alteri in manum tradere.
3 si usque ad extr. spir. dominatur in suos in libri quidam vete res habent: si usque ad ultimum spiritum vindicet ius suum. 37 & cruditate de insomniaὶ libris omnibus inuitis emendo, in-
somma. Insomniam autem interpretor αὐπνίαν, id est, somni capiendi difficultatem, seu potius, somni ptiuationem: quo nomi ne utitur de Terentius in Eunucho : Nam aut iam reuertere: aut mox noctu te adiget horum insomnia. non est autem dubium, quin vinolentiae , & cruditatis comes sit insomnia . Senes autem quamuis non sint admodum somnolenti, sed leui somni potius ivt loquitur Luci et ius, dormiunt tamen ficile, 5c tranquille pro- Pter continentiam,& moderationem. quam adhibent in cibo, d Potione. Iuvenes contra propter cruditates ex vinolentia,& edacitate natas, nocteis insomneis,& doloris, ae molestiae plenas traducunt
38 crebro funali, dc tibiei ne in sie habent libri omnes manuscripti:& ita edidit Langius: cui assentior. Nam ut ait idem in non dicit M. Tullius Duillium uno funali delectari soli tum, sed multo, crebro. si quis tamen malet legi. cereo, quod alij substituetur.
238쪽
non pugnabo. testabor tamen hanc esse scripturam antiquam, tes ut arbitror rectam de verara. 39 accubitionem epularem Nonius legit, accubitionem: quem sequimur: cum prastitam cum eo faciant nonnulli libit veteres. nam libri vulgati habent .accubationem. o a summo adllabetur in deleta voce, magistro, ita hic legendum censueram olim: qui a summo adhibetur: quamuis omnes quos vidi, libri, eam habeat . A summo autem idest, ab eo, qui summus accumbit. In conuiuiis enim alij sumini accumbebant, alij imitvt docuimus in commento. Horat. Et nunc in sententia maneo, cum praesertim Tu ebus mihi suifragetur Ad vers. lib. X III. ca. V I. ubi testatur se in libro antiquis r. hanc vocem, magistro, non reperisse.Et vero alius est is, qui magister dicitur, alius, qui summus accumbit. Praeterea magister, Iane epitheto, summus conui- vij dominus, de rex intelligitur, hoc est συμποσιάρχης .QVare V magistro, delenda est, ut ab aliquo sciolo addita,& superuacanea. Deinceps autem malim legi, in poculis : ut habet liber Danielis .ec Pithoei, quam, Ut alij, in poculo.
4i Ergo non desiderare, dico esse iucundius. Ex libris manu scriptis alii sic habent, ergo hoc non desiderare, doc alij non habent
pronomen, hoc . ali j habent, ergo haec non desiderare: quos Langius secutus est. nulli habent hoc totum, quam frui. Et vero res ipsa loquitur,ab aliquo esse adiectum. Nam satis subintelligitur ex superiore illo loco, iucundius est carere, quam frui. Sed in hoc prς terea immutauit olim vulgatam lectionem Langius, quod no, Ergo hoc. sed, Hoc ergo, edendum curati it. 4x primum prauis fr. r. sic esse legendum, cum superiora declarant, tum illud. quod est in adolescentia vitiosissimum. libri manuscr. fere omnes habent, primum raruulis,dcc. vulg. paruis D.
3 vapore & eomplexu suo libri veteres habent, dc compressu suo: quos secutus est Langius: de laudo factum. 44 de elicit herbescentem, S c. legendum fortasse est, de eij cit: in
quibus verbis tape variatum est. 4s aut ex acino Vinaceo omnes libri veteres habent, ex acino vinaceo. quos sequor. alij, ex acino vinacei. 6 & nimios solis defendit ardores , sic habent omnes libri de manu scripti, SI typis excusi. neque est, quod quisquam mendosum suspicetur: &, defugit, quod Ga Za fecit, reponendum putet. nam defendere hoc loco Valet, propulsare, arcere. BC, Horat. satyra 3. lib. I .dc tota, quae defendere frigus,Quamuis crassa queat.Cς
sar lib. i. de bello Gall. quod non bellum intulerit, sed defenderit. Cicero de ome. lib. 3. etenim si is, qui non defendit iniuriam, neque propulsat, de C. Plautus Mosteli. Heus, ecquis hic est, maximam qui his iniuriam Foribus defendat quibus nihil inuenit agriculi. legendum ut habent omnes libri veteres, agri cultura, non ut vulg. agricola.
8 dc penuaria est libri veterea omnes habent, renaria.
239쪽
49 superuacaneis operisὶ sic legendum est,ic sic habent nostri omnes libri veteres. quod eo adsci ipsi, quod Langius edidit. superuacanei operis dec. quod ferri no potest. superuacaneae operae sunt. eae, quae de necessariis retinuae sunt, dc quae remissio ius ammota
so Idipsum tamen, ut lubebit secutus sum olim libros vulga tos . Nam manu scii pii habent, idipsum tamen utrum lubebit. quod nunc magis probo Quin pauci admodum habent Particulam, tamen . quae mihi tamen videtur necessaria. aut, nisi adferibatur. sic legendum videtur, At q. idipsum virum lubebit. si qui amarentur e floribus in sic habent tres codices manu se tu Cuiatianus autem . em agrarentur. unde facile fieri posset, emarentur. posset tamen etiam indidem elici, em agrarent sed iudicent acutiores: ego, amarentur. probo, neque, emarentur, tamen damno. amarent, etiam, quod ramen nusquam reperi, ferri pol. ad centesimum annum accepimus vitam perduxiste in nostri fere omnes libri veteres non habent, vitam: neque videntur habuisse Langiani.
s; illud et logium, Uno ore quem Zcc. Olim aliter: nune sieedendum curaui. nostri enim omnes libri veteres habent, ello gium Vnicum plurimae,&c. Mouet me similis locus lib. 1. de Finibus.Vocem. Unicum, autem retinendum puto, ita ut cohaereat cum virum,& ita legatur: in quem illud e logium . Vno ore que unicum plurimς consentiunt dcc. credibile enim est treis voces, uno ore quem,a librario esse omissas, propter similitudinem nominis, unicum. Quod si quis hoc totum, uno ore,delendum censebit, propterea quod non reperitur in libris manu scriptis, non repugnabo.ellogium autem, seu, eclogium, quare edendum cura-Tim, non ,Vt vulgo, elogium, aliti causam exposuimus.sέ quanta in altero duritas in diritas edendum curauit tangitis. Nonium secutus: dc item ego olim . sed liquet mihi deierare, me in nouem codicibus veteribus, plane reperisse scriptum, duritas: Idque mihi longe magis placet, quam, diritas: rectEque opponitur comitati: non item, diritas. Praeterea parciores dc seuerio Iesin filios patres, duri de ferrei dicuntur, non, diri. s aut etiam optanda sie habent libri veteres, alii, appetenda. Doctus quidam existimat legendum oppetenda.
36 quum id, quod legendum fortasse est, quod id, quod .s7 usque ad plaudite. veniendum sic libri veteres fere omnes
habent. dc ita edidit Langius. vulgati autem , vivendum, quod quamuis non damnem, hoc alterum tamen magis probo . est
enim venusta translatio, ut de infra paullo post, ibi: sin processe-xis longius: id est, sin diutius vixeris. Prς terra paullo ante proxime, ubi ceteri libri habent, sapientiusque ad plaud. plerique e nostris habent, sapienti b. v R. ad pl. 38 certasque sensibus) si e pleri q. habent libri veteres: nonnulli vulgati,ceteris. Quidam legi volunt, rectisque sensibus.19 neq. funera fletu raxit.ὶ Sustridus admonet, se in uno cod.
240쪽
in anuscr. reperisse scriptum, neq.mnete fletum rixit. quod loquedi genus aequε est insolens, atq. illud, quod notauit Erasmus, funera facere. Itaque quid si dicamus ab Ennio scriptum esse, neq. funere lessum Faxie. Quid sit lessum a atem, aliunde lector discaelicet.
εο &graui opere perfungimur. Videtur legendum , graui onere: vel potius graui opera. sic Lucre. parua perfunctus opella. Verum tamen nihil hic ausim mutare sine librorum manustri. auctoritat et .s i delibatos animos haberemus alias. delibratos, id est, decerptos & detractos, quasi corticem detractum dicas. Nam omnino idem dici t. quod lib. s. Tu se. q. Humanus au te animus decerptus ex mente diuina cum alio nullo, &c. si Haec Platonis fere libri quidam veteres habent. Haec Plato noster .s; ad immortalitatε & gloriam niteretur in sie edi malui, quam ut Langius, ad immortalitatis gloriam, &e quam nis nonnulliosi veteres sic habeant. Nam ego quoq. in duobus cod. Memmianis scriptum reperi, ad immortalitatem Ac gloriam . vulgati autem habent , ad immortalem gloriam . quam lectionem non