장음표시 사용
101쪽
AD primum r5det Scotus ubi supra,quod si passio Christia est
nunς vi effectu est tamen in Qeptationς d:uina, quod sufficit, ut se causa mpritoria ac moralis gratiae, ae mr sacramentum, i Go modo confertur , quia & nos multa confecimus Propter aliquod num non pr seias in se,sed in memoria, si sit prael rhum; vel in iure lectu isti suturum Quocirca in veteri lege,d Iototeinpore alite Christi passionςmdedit Deus ratiam propter menta Ch isti priui, a quibus circumcisio, Sc sacramentulegis naturet habueruῖ suam efficacia,
taliqua a causa memoria; nostra vero sacrameta suam esticariam habue
runt a passione S meritis Clitisti ex
hibitis, vel actu interiori,vel eκteriori, sicut art. primo huius Contr. Conclussexta, ostendimus, ibi enim declarauimus, sacramenta a Deoi inquam a
causa princi Pali, habeta suam esse clam, de apassione, He mefitisclitisti
exhibitis , vel maeus sis, i ta tem Porrum disserentias tanquam a causa me
ritoria: cum xe id civir sacramen .
inveteraselum ptinuisisse disguras
se gratiana, non vero itam conu his: inco. id effetiuelligendum. elacra mentis, quae praecise erant illius legis, quale nerat circumcisio.
Ad secundum diuo, passionem scipierita Christi fuisse causam inertim rima gratiae,quae per sacram ta conmfertur. Cum lucio en A postolo olaici tur,cp tuc gratia no esset gratia,si eis rem meritis. Respondeo eum Scoto, intelligentiain Apostoli esse, gratiam mimam non babere causam merit .riana de. condigno in , cinconse tur,tamen potest habere causem in ritoriam de congruo in eo Mn , dcca sana de condigno extrinsecam in alio, ma Rime si caula meritoria eNtrinseca gratuite sit data illi , ut Pro 3Pso mer
Sed obi ies: Gratia data Pro causa meritoria, vel pro meritis non est gratia, sed merces; ergo illa gratia data homini propter. Christum non est gratia. Respondet Scotus, quod ablolute loquendo in uniuerss operibus Dei non siit aliquod opus merae
gratiae, nisi sola Incarnatio, quia caeterorum Christus suit caula merit ria ἱ caeterum respectuioperum limminum, quibus prima gratia datur, non habet meritoriam causam decλdigno, nec de congruo, si per gratiam primam intelligamus euam Praeuenientem dc incitatuem,quas Deus sine nobis operatur in nobis; sed ii solum intelligamus per gratiam Priamam gratiani nastificantem peccat rem , potcst eius dari causa meritoria
de congruo,scilicet dispositio ad eam.
102쪽
D mxilio Dei proueniens. lis assimilat spe i subistest san Ad tertiuiti dicit Scotus, quod cum Dis & puchiristia: & aqua specialis
illud vulnus fuerit inflictum' vost assimilatur materiae Baptismi, uae sui Christi mortem,non fluxerunt an il- duo p in ipalia sacramenta. Hic semio, tanquam a causa meritoria sacra, sus habeti potest extra de celebratio 'menta , sed di cutit specialiter inde ne Missarum in fine. ubi dicitur quod fluxisse per quandam similitudinem millis duob. s. aqua Scia iiDune, duo messiorem eorum, quae inde fluo maximasacramenta redemptionis derunt adsensibilia,quae sunt in quibus, regenerationis relucentidam sacramentis,sanguis enim specia
. De Sacramentorum causalitate.
An sacramenta habeant causalitatem amaram respectus uia. Vod sic probatur, quia secundum lMagistrum .
sacramentum ita est signum gratiae, quod similii alim litudinem gerat eius, de ausa existat; ex quo aisgnat differetiam inter. sacramenta veteris &nouae legis , quia illa erant tantum signa gratiae sta vero dc signa dc causet; ergo esse causam gratiae est conditio completiva in dilfinitione sacramenti persecti ; ergo sacramentum est causa gratiae,cuius est signum. . Secundoadete calitas activa dc physca est magis consentanea dc accommodata illis locis sacrae Scripturae Sconciliorum,in quibus dῖ, nos per sacramenta mundat dc sanctificari; etam ipsis est tribuenda . Consequentia
nota videtur; Antecedens probatur, sicitur enim eX acria, aut per lauacrum regenerationis, S lauac Mus in verbo vitae nos sanctificari cis inconcit. Maguntino capci issic dicitun Doceat Pastores septem Ecclesiae sacramenta diuinitus in stituta per quae, veluti instrumenta apta atque remedium, gratiae suae munera nobis impartitur Deus; Item Siluester Papa apud Nucephorilib. 7. hist.zap. 3 imperatorem Constantinum aiuHaec aqua, imperator, diuina inclute per inuocationem vivificae Trinitatis concepta, sacut exterius cor lv nainis alguit, ita de interius animam mundat, dc splendidiorem solaribus radi pessicit.Leo P,-Pa sermon. de Nat. 6. est: Virtus Altissi- mi, quae fecit ut Maria pareret Saluatorem acit ut regeneret unda creden
Tertio arguitur eκ proprietate deveritate sacramentalium, ut in illis λ, Ego te absoluo; quae sui dantur iniulis verbis Ioan .2o. Quoru remiseritis lPeccata , remittuntur eis. Ad quorum veritate oportet, ut Sacerdos il
103쪽
la proferens vetὲ abluat, ut docuit: Concit. Constant. session. 43. necesse est, ut gratiam vere conserat, quae est forma, per quam Peccator a Peccato abluitur: sed non potest diei Sacerdos vere conserre gratiam, utqs saltem suo verbo illam efficiat,nam si solus Deus eam efficit ad pri en tiam verborum; ergo solus ipse. re mittit Sc abluit, & non vere ac Pro Prie Sacerdos abluit In hac Cqntrouersia sc procedam , primo inqui am, an inap-ss sacramentis si aliqua virtus Ha-Pernaturalis, qua gratiam effeci lue attingant . Secundo,an gratiam causent
in tempore, vel in instanti, loquendo absolute de causalitate physca & morali. Tertio an causent huiusmodi sacramenta pli 3 sice gratiam. inarto an accedens ad eum cum fictione, Baptismigratiam recipiat. Ultimo ad rationes in principio Controuersae positas.
An in sacramentis sit aliqua vi
PArs affirmativa pres atur Primo,
eκ Augustino Hom. g. super Ioa.& habetur ist. i. de retrach. dicente rQuae est virtus ista aquae, ut corpus t gat, cor abluat Sc loquitur de Baptis no; ergo in Baptismo est aliqua virtus, qua efficaciter abluat animam: sed haec virtus non est naturalis . tum quia aqua sua naturali virtute non potest animam attingere, tum etia quia forma illa, qua Baptismus animam abluit, est supernaturalis, ut pura V tia gratum faciens, quae a virtute n
turali Prota a non potest; ergo es
virtus supernat alis. Et idem de alijs sacramentis sentiendum videtur ei go cc. Secundo. Medicina virtutem alia quam actitiam habet inoidine ad iis nitatem, qua ipsam causat de efficit: sed sacratia tu inestantinae perse medicina;ergo habet virtutem perse ctam .in 1e ad causandam annitae sat italei he sed aiet sisitas est supernaturalis ; ergo, & virtus, quae eam efficit, quae Hii Esacramento est,debet esse etiam sup 'naturalis. Tettio . Noli est i si aliquo noua relatio sine noua Arm absoluta, ad c ius postione sequatur, Vt Patet eX. dc .Physsed illud ,quod ponitur sensibile sigii uni in lacranaeiuo,habet relationem nouam ad rem ibata,ergo in illo est aliqua forma absoluta n
ua, quam vocamus virtutem supernaturalem. Et confirmatur argum ciuin,
quia Deus modo nouo dc speciali est in sacro ad creatura sanctificandam et sed hoc non est per mutatione in ipso De ergo per mutatione sacrameti ad usum applicatis led mutatio termina tur ad aliquod absolutu rgo in sacra montis aliquod ablesinu est de nouo influxum a Deo agete, tum quia,quado agens agit in aliud mediate instramento, prius naturaliter recipitur vi lius agentis in instrumeto, qua in au ut patet in serro; at iacia sunt m strumenta Dei in sanctificandOTum etiavidemus, quod ignis utili strumetum iustitiae diuinae, habet in se virtutem , Punitina , quae agit in spiritus damnatorum,ergo similiter sacramentum,inquantum e st instrumenta diuitiae missericordiae, habebit vim iustificandi.
In hac aestione est dupleri opposita semElia: ima est D. . 3. Pq. 6 2.
104쪽
De sacramentorum causalitate D
an. . 3c in dist. I. quaest. I. arti A. in Σ. par. illius quaestionis,& in quaesti
Dib. de veritate, q. 77.art. q. ad 3.tuetis partem affirmativam quaestionis. Ita Capr.3c Palud. .d. II .q. I. Ferrariusis
eodem lib) d. q. s. tuetur parte quaestionis negativam , cuius sententia
est communis serE omnium Theologorum.
Expositis opinionis xτlam PRO intelligentia opinionis S.Tho.
obserua. Primo,quod virtus, quam ipse S.Tho. ponit in lacramento illo nest ordo ad effectum signatu,quia hic, cum si relatio, nullius potesse causa; at iuxta istum hic sacrametatis virtus causa est gratiae. Praeterea quia virtus iuxta sua coena significationem im- Portat principiti a d ,& virtus intellectiva in anima eli principiti intellectionis, & calor in igne est principiucalefactionis ; at principia agendi necessario est serma absoluta , quia relatio non est serma activa,ut acute satisci et Sco.7. Met. I .q. 9. de potetia. EX quo insertur, D. Thom. Per virtutem gratiae causativam,qua in sacramentis
Ponit,intelligere forma aliquam absolui. a in genere qualitatis, quae sit principium agendi ipsis sacramentis: sup additur aut ipsis, quia eκ se non lintvim & virtute attingendi effectum suPernaturalem, qualis est gratia. Naturam aut liuius virtutis explicat.D. Th.
disti iustione, de disserentia supposita
inter agens principale & instrumeta-le,ages Principale agit secunda exigetiam suae formae,qua babet in se, Scinesse quie to aute actu, non quae est agedi princi Pu , habens esse completudc persectum in suo genere,et permacontrou. Pars IIII. nem scut Sc ipsum agens, quia principium agendi proportionatur, agenti.
instrumentum vero non Operatur, Scagit, nisi ut motum ab agente principali; dc consequeliter cum virtus agmtis proportionetur ipsi, habet virtute motui proportionatam, quod est elis.&quasi ens, medium inter Potentia dc actum uxta Aristote. 7. I hysicor.
Quapropter virtus instrumenti, inquantum huiusmodi, habet esse imcompletum ac fluens ad modum motus ; unde D. Thom. ubi supra sic ait e
Instrumenti im,ut dictum est, non o. Peratur, nisi inquantum est motum
a principali agente,quod per se operatur; dc ideo virtus principalis agentis
habet esse permanens ac completum in natura, virtus autem instrument
Iis habet esse trasens ab uno in aliud,& incompletum, sicut & motus est actus incompletus ab agente in P tiens Secundo aduerte ex Caietano via supra,quod in sacramento esse aliqua virtutem supernaturalem potest bisariam intelligi: Primo ut aliqua vi tus superaddita non solum operationi sensibilis elemeti, sed etiam super addita motui, quo mouetur a Principali agente;ita quod illa virtus Sccommunic tur,verbi gratia blutioni, i fit P aqua,& etiam motui, quo a Deo mouetur ad gratia: sic haec virtuβ est quς-dain qualita , habens esse fluens, per modum motus, & est spiritualis, imo inquit Caietan . est ipsa gratia secundum esse fluens Sc incomPletu Secu-do pol intelligi esse virtute supernaturalem, sic qd hqc virtus nihil aliud sit,
qua motus,quo instrumentu a principali agcte mouetur, ad propriu principalis agentis effectum priaucendii.
105쪽
Pugnatur D. Tham .a Scoto Sc alii Schelis , sed non sic est intelligend nn, sed in secundo. Sed re vera id DO Probat Caietanus, quia manifeste D Thomas virtutem instrumenti contra motum eius distinguit ibidem. I;s constitutis sit
Prima Concluso. In sacramentis est aliqua virtus supernaturalis eis superaddita , qua sunt gratae causa. H aec Conclu. probatur argumentis in Principio art. I. positis; & Praeterea, quia sacramentum est gratiae causa saltem instrumentalis, sed non per pr Pria Sc naturale virtutem, qua habet, ut apud : omnes est in confesso; ergo Per virtute supernalem ipsis superad-rii tam, vel non erit grai ς causa .Conctu est apertis si irED. Tho. ubi supra,
nam ipse recitans opinionem eorum, qui ponebant sacrameta causare gratiam solum per concomitantiam , ut&hine ginta lacramento virtutem, qua operatur ad effectam,qua tamentPl e concedit , & ad sacra meti esse iipse operari dicit; at si per uirtute illa
intelligeret motum,ut ait Cate .im Pro Prie assereret, ipsam ad sacramenti effectam operari,quis.n. non videat,motum non esse operativam virtute, sed Potius actionem i motus .n.nullius est activa virtus, quae, ut dirii muri ach:onis principium significat, non vero actionem vel motum,quis enim Per virtutem activam unquam actionem vel motum intelleκerita Secunda CO iactu virtus liaec , quae est in sacramentis, non habet esse iret
manens, & completum, sed fluens 'in completum .Probatur, quia virtus a
gendi proportioliatar agenti: at sacramentum non est agens principale sed instrumentale, agens, ut motam ergo eius virtus motui similis&ptoportionata esse debet , se consequerer fluens Sc incopleta ι id. ι nascituretadiis ientia agentis iii strumentalis ab agente principali, ut supra notab. Pii
Tertia Concl. pi dicta virtus est spir tu alii, quq si haberet esse permanens Sc completu, non I sset esse in sub ecto corporali , sed bene cum esse fluens & in copletu in habeat. Prima pars huius conclusionis Probatur eκ natura sius Armetis inuali optet , q ob id indivisibili. est,& conleque ter in subiecto extenso dc quanto , Icorporale esse non rot,quia i recipitur, ad modii recipientis recipitur: edrecipiens corporale est extentum: ergo non Psit in eo recipi aliquod, nisi in eo possit extendi, quod formae spiria
tuali compleret tepugnat. Secuda vero eiusdem cocliisionis pars probatur e Xenapi s, ptimo, quia in i Psa vGe se- sibili est qu da vis lyuali id excitat dum liciis intellectum, estq; causa conceptus intellectualis. Secudo,quia vi tus artas e st quoda inodo in instrumento moto ab arti fide, licet ipsa sit quid si uale, dc iii strumentum corporale. Tertio in motu corporis caelestis est quodamodo virtus lubstantiae lepar mouentis,sm PhilosQuart quia semen agit in virtute animet, semen vero est quid corporale,& virtus animae quid spirituale; Quocirca virtus spiri- ritualis habens esse fluens dc incopi tum, potest e se in re corporali sicque in sacra metito accidit H inc opinionere init Caiet. Valent, to. 4. di P. 3 .q. 3. Puc. I. Et haec de opinione D. Thom . Sic ii esse causim grati , patet e XCo .Florent.sub Eugen. I V. dc Trid. sc g. .cati. 6 7. 8. dc ex diffinitione Eccles. iii ii 3tes,extra de Baptisino dc eius enecta
106쪽
De Sacramentonii ucousalitate. i
AD intelligentia opinionis Scoti
obseruandum, forma accidentalem spiritualem eXrone sua ,&pro
Pria natura esse indivisibilem,Sc c62quenter exposcere obiectu spiritualectindiuisibile,in quo sit, naucut sorma corpor s,seu materialisac extensa, non pol esse in subiecto spirituali& inextenso, ut albedo, vel quantitas,no posset Angelo vel animet inesse ita nec forma spiritualis accidentalis psit esse in subiecto corporali SceXtenso, quia non mitius repugnat formae spirituali esse in sublino extenso & materiali, qua formae materiali esse in s biecto spirituali. Pr terea,quia si in subiecto extenso posset esse, vel esset tota in toto,&tota in qualibet parte, Vclto in toto,& Pars in parte: no primo modo, quia inter omnes formas perficientes materia sola intellectiva ponitur talis: nec secundo modo, quia tunc extenderetur,quod est contra rationeserniae spiritualis . Nec illa distinctio D.Tho. de forma habente esse completum,vel incompletu, aliquid valet quia cum forma fluens, & secundum esse incompletu mirinsece & essentialiter sit spiritualis, sicut illa, quae habet
esse copletum , ita ei repugnat esse in subiecto materiali,& eXtelo,sicut sormae completae, nam illa consideratio Per modum permanentis Stranseu- tibi rei naturam non destruit, nec minuit, visio. .Pauli,qua diuinam essentiam vidit si verum est, ut ego teneo
cum Augustino&Scoto, id eam viderit j ita essentialiter erat visio beata scut ea,qua nunc fruitur,quia duratiorri permultum vel Parum temporis, rei naturam non variat; ita enim etisentialiter illa est albedo,quae per una horam durat, sicut illa , quae per mille annos, & Angelus durans una hora, sicut ille, qui nunquam suum esse amittet. Nec exempla,quib. opposita sententia D.Thomae innititur,quae in expositione suae sententiae adduximus, aliquid concludunt; Vnde ad
primum de sermone sensibili, dico, quod accipit manifestu salsum, nullam enim animae virtutem, nec intentionem, nec speciem habet, quod probatur, quia sermo non impositus ad significandum, nullam tale formam in se habet, ut de se patet, at per sola impositionem non potest recipere
formam absolutam realem, nec relationem, nisi rationis salsum ergo e plum, non enim sermo audibilis habet in se aliquam virtutem spiritualem ab anima causatam, sed solum est signum rememoratiuum respectu coceptus Achaen .immutatione sensus ab
ipso sermone, dcvlterius in relicta natura rei per ipsam significatae, im tellectus cognoscens ipsum esse ii Postum ad talem naturam significandam, ut ex collatione eius ad aliud, intelligit illud aliud,non ita quod se ino per aliquam formam causet cor ceptum de aliqua re, sed sermo est praeuius ad conceptum de re, qui causatur in anima per Propriam speciem rei: quod probatur, quia si accidens non haberet speciem rei prolatς per sermonem, nullus conceptus rei illius in eo causaret; unde Per uoces non cognoscimus, nisi eas res, quarum habemus species it sed qd actualiter consideremus, proueniteta collatione signi ad signatum , ad quod per voces e Xcitatur intellectus. Secundum etiam exemplum de ar-
107쪽
tificis instrumento non conclu dit, est enim valde improbabile , qd aliqua
forma toties causetur in ferro, quoties ab artifice mouetur,& toties desinat esse quoties desinit actu ab eo
moueri. Tertium etiam eXemplum de motu , dicit Scotus, non cogit,
quia quomodocumque substantiae causentur a coelo, saltem motus localis celi non potest esse serinale principium producendi eas , quia motus non est forma activa; & incredibi. te videtur, in motu coeli esse aliquam formam spiritualem ab ipsa intelli
Lentia emanatam.Nec in semine probabile videtur et se talem virtutem ab anima causatam. Secundo aduerte , ut ait Scotus in
sua institutione habere efficaciam respectu tui significati, ita ut sit lignum certum, Sc ei ficaX,& prius naturae ordine suo effectu in signato, sicut causa effectu suo; dc hoc regulariter Scsemper, nisi eκ parte recipientis im- Pediatur di sed huiusmodi institutio non solum dicit impositionem signi ad significandu practice suum significatum , quia haec institutio esse potest sine certitudine dc efficacia insigno, respectu effectus; potest enim quis instituere ad significandum Practice pacem, ut tactus manus;&quod illud non habet suum effectum,spa cem, sed ultra hoc requiritur dete minatio quaedam voluntatis ipsius instituentis ad cooperandum illi signo, respectit significati: Vade institutio sacra metui non sola est, ut dixi, institutio ad significandum practice , sed cum hoc determinatio signi ad veritatem, Sc certitudinem prouenientem ex determinatione voluntatis diuinae, ad cooperandum semper illi
signo , nisi i dispositio suscipῖentis
impediat: Et hoc modo sacramentum eκ sua institutione habet efficaciam, quia Deus imponens huius.
modi signum, determinauit se in- fallibiliter ad cooperandum illi, ad causandum suum significatum, nisi obex adsit in suscipiente. Ex in collige, duos actus secundum rationem concurrere ad sacramenti institutionem & efficaciam eius idi .vim'a quidem ad instituendum si uiti sensibile ad practice significanduin esse ctum Deir dc alterum, quo de te minauit se realiter ad cooperandum tali signo regulariter idem semper, nisi in dispositio suscipientis impediat e Sc isti duo actus requiruntur ad completam & exactam institu tione in sacram enti, de cuius ratione est, esse signuin efficax sui signati, e X qua inititutione prouenit sacramenti efficacia, quae est virtus eius consistens in hoc, quod praeuie accertitudinaliter habeat suu in significatu . Vnde virtus bifariam acci Pitur. Primo ut idem est, quod ultimude potentia,ut ait Aristote. primo de Coeli , textu ri 6. vltimum signi practici est. vi significet in f pra ctico; &talis virtus bene potest con cedi in sacramento , sed non est nia absoluta, sed relatio conformi tatis ad signatum. Secundo modo sumitur virtus pro forma quadam absoluta , quae est
principium agendi; in qua significatione negat Scotus, virtutem aliquam activam, & supernaturalem sacramentis inesse . His constitutis,
Concluso. Licet in sacramentis sit efficacia dc virtus , respectu gratiae, quam signi ficant, prout victus vitia
108쪽
mum de potentia significat, non tamen prout dicit formam aliquam Maiuam, ablolutam , Ssii pernatura lem. Prima huius conclusonis pars patet ex ultimo notabili. Secunda vero Probatur,quia ut notab. i. ostedimus,
repugnat omnino virtuti spirituali in m ateriali subiecto esse: at sacramenta materialia sunt; ergo in ipsis nullatenus virtus huiusmodi inesse potest. Praeterea quia vel ei set tota in toto sacramento, & tota in qualibet Parte, aut tota in toto, & pars in parte: non primo modo, quia inter omnes sormas materiam perficientea, ibia intellectiva ponitur talis: nec secundo modo, quia tunc eX tenderetur Per accidens in subiecto, quod est contra vim tutis spiritualis rationem. Secudo culmin sacra inento communiter requirantur verba multa,quaero, an in qualibet syllaba esset eadem virtus Omnium ,
vel alia dc alia,in alia de alia syllaba: Si
Primo modo; ergo idem accidens numero migraret de subieeho in subiectum, maneretque suo subiecto dest. ciente, quod verae Philosophiae coimitariatur: Si secundo modo, sequere tur, quod sacra metitum consistens in tota oratione, non haberet ab quam unam virtutem, quia cum syllabae sint plures,dc adeo diuersae, consequenterct virtutes, quae sacrament Im unum si inpliciter L efficaciter efficere nequeunt . Nec videtur probabile, quod
sacra inentum unum formaliter,cuius ratio ex virtute illa supernaturali sumitur, habeat tot virtutes supernaturales aggregatas,quia in illa aggregati ne unum per se fieri nequit. Tertio,
quia non inuenitur, quomodo virtus illa causaretur, quia aut causatur in il .lo sensib:li ad sacramentum perimente, ante applicationem ad actum dcvsum,vel in ipsa applicatione: si ante;
ergo eius causatio esset Pure miraculosa, quia non fit Per aliquam di positionem firmatam cum Ecclesia; adde etiam, esse necessarium, quod q iasi
consequeretur naturaliter alterum, sicut creatio antinae consequitur corporis humani organi Zationem: at ante applicationem ad ustim illorum verborum, nulla dispositio adest, quam consequatur, sed immediate nulla re supposita sit a Deo; dc ideo erit Pum
miraculosa illius virtutis causatio, si ante applicationem fit. Si vero causatur in is a applicatione ad usum,videtur esse inconuenietis,quia ideo necessitas instruineti supponitur ad ipsumvlum,immo naturaliter Pretcedit non
enim quia immergo, siue utor aliquo sensibili ad actum sacramenti,ideo recipio illam virtutem supernaturalem, sed antea debet eam habere; tio ergo est dare, quando huiusmodi virtutem recipiat. V ltimo probatur, quia ponitur hic pluralitas sine necessitate, qua
nec ratio naturalis, nec fides ponendam conum cit; ergo non est poneda, quia sicut secundum rationem natu ratem non sunt ponenda plura, nisi quia ratio naturalis illa ponenda esse concludit; ita secundum fidem, vel sequendo fidem, non sunt ponenda plura, quam veritas fidei requirat; sed ratio fidei non requirit ponere talem virtutem supernaturalem in aqua. vel verbis ; nec insuper ratio aliqua cogit ad istam pluralitatem ; eigo non ethponenda. Quod haec non cogat, arci culla ultimo huius Cont r. patebit. Ade Xempla,quibus Saliomas utebatur. iam patuit notab. I. Pro OPinione Scoti.
109쪽
bili sacramentali est noua relatis r argumenta in principio articuli posiva.
virtus illa aquae in sacramento est efficacia eius , de qua supra diximus , quod non sit forma absoluta su-Pernaturalis , sed consormitas ad signatum effectum, cuin prioritate natiuae ad ipsum,sicut causa ad effectum
Ad secundum dicit Scotus, quod si sanitas non potest, nisi ab agente v
luntario produci, dc ab eo uastitueretur aliquod signum, quod esset ei fi-caX , seu dispositio necessitans ipsum ad inducendam sanitatem, illud signuesset medicina virtuosa, no tamen per aliquam formam absolutam, quae esset principium sanandi, sed tantum Per ordinem efficacem ad sana dum ;sic in proposito. Ad tertium dico, hoc esse discrime
inter relationem realem intrinsecus aduenientem, & relationem rationis, quod illa non est noua sine nouo sundamen trire latio vero rationis esse γ' test noua sine nouitate fundamenti reali , nam sufficit comparatio noua
absoluti ad absolutum per actus intellectus: Et hoc modo potest dici Deus
de nouo Dominus, sine nouo absoluto in eo: Vel aliter,numerus potest dici precium de nouo , quia esse Pr cium non dicit relationem aliam rationis; sicut nec esse commutatum Pro alio dicit relationem aliam, quam esse
datum, quod manifestum est solam relationem rationis dicere, quia solii dicit habitudinem obiecti ad voluntatem, quae e st relatio rationis, sicut intellectum esse in obiecto intellecto: Ita accidit in proposito, quod in sens,
tionis ad signatum, sine nouitate reali eius , quia illa relatio cum sit rationis , sine nouitate reali fundamenti nasci Potest.
An sacramenta causent gratiam siste loquendo de causa in tempore, vel in instanti.
sint gratiae causa, vel illam camsent, probatur, quia vel illam causant,
quando fiunt, , lunt in usu actuali, vel postquam facta sunt: Non primo
modo, quia tunc sacramentum nondum est persectum,nec suam integra habet signationem ; ergo tunc non causat gratia: Nec secudo modo, quia tunc iam non est sacἱum;ergo non potest ei se gratiae causa, quia quod non est,nullius potest causa existere. In hac re multi sunt modi dicendit Primus est, quod sacramenta conse runt gratiam in tempore aliquo determinato, in quo ultima quaeda Pa
ticula ipsius sacramenti c5ficitur, quae licet successu a sit, Sc partes habeat,nishilominus per totam illam sit gratia,
quia per illam consummatur sacramentum. Secundus modus est,quod facium confert gratiam in tempore in determinato, scilicet per ultimulunon esse ipsius gratiae, cum etiam sacramentum consummatur, Sc sensus est: Nunc nori est gratia,& immedi te post hoc instans erit; sicque fit gratia in tempore. Tertius modus dicem di est, quod confert sacramentum gratiam in unico instanti, non in quo sacramentum primo est, sed in quo primo non est ue itaque primum non egi:
110쪽
De Sacramentorum causal itate. 7s
sacramenti, est primum esse gratiae. Vltimus modus dicendi est, sacramentum conferre gratiam in instanti , in quo non extrinsece , sed intrinsecEserficitur Sc consummatur; nam licet acramenta extrinsece fieri incipiant per ultimum non esse ablutionis, vel prolationi; verborum , H sit sensus; Modo non est sacramentum, S immediate post hoc erit, vel fiet; tamen consummatur in uno instanti, in quo
fit aliquod indivisibile positiuum &reale, quo intrinsece completur sacramentum,&in eodem instanti consertur gratia. Pro intelligentia huius dubitationis primo obseruandum, res incipientes esse in duplici differentia: aliae sunt Permanentes, ut animal, Angelus Jcc. aliae sunt successivae,ut motus,& tem Pus; quod euenit pro diuersitate suarum naturarum, Sesse dupleκ incipiendi de desinendi, modiis assignatura philosopho; res permanentes incipiunt Per primum tui esse, & desiniit per primum sui non esse; res vero successuae incipiunt per ultimum sui noesse, Sc desinunt per primum sui non esse . inceptiones hae de destiones sic
eXplicant ur.Inceptio rei per primum sui esse sic declaratur: idem nunc est, ct immediate ante hoc non suit, quia res Permanens, quae sic incipit in ipso instanti,in quo incipit,esi;sicque fit,ut illud instans sit intrinsecum mensurae suae durationis. Inceptio vero per viti naum sui non esse sic exponituri Nunc res non est, & immediate post hoc erit, quo fit, ut instas illud negativum
sit extrinsecum naturae rei sic incipienti, incipiunt autem res luccessi laesic, quia cum non possint in instanti ha bere else, non datur primum instans
sui ciseiled ultimum sui non use,ipsae
vero incipiunt in tempore sequenti, desinunt vero si militer utraeque res, quia sicut res permanens non habet ei se in instanti, sic res luccessivae in ii stantum quo desinunt, non sunt,tum quia tunc desinunt; tum etiam quia in instanti nequeunt habere esse, cum sint res, de quaru natura sit successo. Secundo aduerte, quὁd instans generationis,quo scilicet ipsa lubstantialis generatio sit, non est intrinsecum mensurae durationis ipsius motus precedentis, nec generatio est terminus intrinsecus eiusdem motus. Prunum
patet, quia illud in statis est primum
non esse motus. Secundum vero Pr batur , quia motus alterationis, qualis
est illae, qui generationem substantiae
Praecedit, terminatur ad qualitatem intritisece; ergo no ad generationem. Praeterea quia generatio est actio diasti licta a motu iam praecedente, cuius intrinseci termini sunt, non esse, Sc esse: est enim generatio transtus de noesse ad esse. Exemplum huius doctrinae est in illuminatione Solis,respecta nostri hemisphae iij, S motus localis
eius, quoad nos defertur, motus enim ille intrinsece ad ubi Solis terminatur, non vero ad illuminationem, nis eκ-
trinlece: Quocirca nullo modo dici potest, ludis motus consummatur in illo instanti, in quo generatio fit, quia Sciti stans ad mensuram durationis in tus extrinsece se habet, Ic similiter g neratio ad motum; unde fit, ut nullo modo tunc sit motus in illo instanti generationis, nec quod in illo perficiatur,quia Per extrinsece ad minus nulla res peisci potest. Nota bene hoc
contra aliquos modernos, qui ut causalitatem Phylicam si cramentoruiri
in ordine ad gratiam astruat, fingunt ea in histanti Pioduchionis gratiae ha-