장음표시 사용
81쪽
nis peractam, quo passonem acceptauit, seseque Deo obtulit ut sacrificandum cruci, in illo enim adhu interioricol stit ratio meriti principalior: Qu circa quicquid instituit tempore vitae suae,potuit his bere ei sicaciam a passione volita perfecte ab ipso Christo, ut qua volitione.er. t Principalis oblatio gratissini a Deo. Nec dici potest, quὀd passio illa sic accepta fuisset ante Christi Incarnationem,quia etsi Deus eam Pr uidit, non tamen fuit oblata actu interiori nec exteriori ; oblatio enim huiusinodi peractum interiorem vel exteriorem facta, necessarib Incarnatione in supponit, quia per voluntatem humanam Chri sti facta est, quod
eum ante instans Incarnationis esse actualisc sentiae non habuit , ut possiet illam oblationem Deo offerre, nec fieri potuit per Verbum, quia nec ut sic Pati poterat nec quidquam Deo offerre, quia offerens inferior est, ut sic, eo, cui offert; at Verbum aequale est P tri, dc unus cum eo, &Spiritu sancto
Ex ijs corollarie sequitur, quodcupastio Christi esset meritoria causa, respectu efficaciae sacramentorum Veterum , dc respectu gratiae collatae Patribus, Sc postquam exhibita est, sit
etiam meritoria causa sacra metolum nouae legis, scomnis gratis, quaeli minibus datur, maiorem efficaciam habet no strorum sacra nactorum gratiaeque nunc conserende, quam tunc, quia iuste obsequium exhibitum ad bonum maius acceptatur,quam prae- uisum. Nunc autem S. Trinitas gratiam de adiutoria spiritualia confert hominibus , tanquam propter passionem e X hibitam,& a nobis sic credita,
in veteri autem Testamento eam c6-
tulit, ut Propter eam ab ipsa Praecissam, S a fidelibus ut cred tam , fan-
quam exhibendam; itaque ii ostra sa
cram ei.ta 1 Iaiorem, quam vetera, gratiam conferuiat,ali .isque eXcellentias
ti Abent, in quibus illaeXcedunt, vis pra dixi inu, .EX ij, sequitur,quare Bapti sinus ianuam gloriae aperuit, non circumcisio, noli quod nκ parte inai US gratiae, ira ira quam tumcumque magna gratia collata fuisset virtute passionis Christi prae ii iis, non conserebatur ut efficax ad finem gratiae, scilicet ad beatituditiem in re obtinendam , nisi prius obsequium csset solutuin, de Precium nostrae redemptionis, quod perpalsionem Christi in re eXhibita. Actum est; at annuna grat a collata
virtute huius obsequij iam soluti, est
efficax ad aperrendam ianuam regni coelestis, quia datur tempore,quoiana solutum est precium: idque cogruum erat,quia & nos maius bonum cons ri mus propter obsequium exhibitum speratum. Sed aduerte, quὁd Baptis mus non aperuit ianuam statim ab eius in stitutione per gratiam in eo calatam, sed post promulgatam,quia se
Deus statuerat illam aperiti Christo iam pasta Itaque ante eius passionem nulli fuit ape ita regni coelestis ianua. Sed quid Christo mortuo ante praediacationem Euangelis illo medio tem pore qui B iptis inum suscepisset, de eo suscepto mortuus esset, in gratiam re ce etam per illum, vidisset ne iste Deu Respondeo affirmative, quia iam Precium solutum erat, ob idque Cliti stolatroni dixit: Hodie mecum eris in Paradiso; k in iacti Patres beatificati sunt, dc cum Christo ad c tum ascenderunt ante daem Pentecostes. Ex dictis Scottis insere, in collati ne horum remediorum ob Peccatam, misericordiam Dei dc iustitiam coim
82쪽
currisse: ni ter coi diae enim ii vim re ni Iim , sui it toti Fccle te nec efficia, est , lio inini multico tis no remedinconcedete . Schiaxi irae iustitiae, Piopter obtinu una tam grariim Personae t.i in dilectae lita iusinodite inedia& beneficia conferre ly, quibus Persona illa dilecta, ut Puta Christus, illud obtulit obsequiu .ia , equiis multi enim sivi, obsequium personae tam dilectae acceptare pro illis, pro lumus offerebat.Praeterea in persona offerente se fuit actus ina Niluae miserico diae, offerre se pro inimicis S. Trinitatis, quam summe dileXit, iuxta illud Pauli: Ostendit misericordiam suam Deu qui cum adhuc inimici essemus, Cluillus pro nobis mortuus est. Septima coclutio. Sacramentorum usus hoc tempore legri gratiae ad omnium hominum salute in est necessarius , supposita corum institutione . Coclusio generaliter intellecta ac limpliciter de fide habenda est, ut ex Concilio Trid. less. 7. can.q. colligitur. Nec est leti sus, omnia vel lingui i csse sic necessaria, sed absolute, non determinando ita particular ;sed qua rati ne singula sint necessaria, suis locis attingemus . Sed pro nunc bre inter ad- non vero si muli, Per. ., . bea de userit ut ira sanat s lino. .
An circumesi 'ex vi circumcisionis. 9 ex opere operato gratiam contuisierat ; cst idem quae ιtur de sacramento legis natura, ct noua.
PArs negativa probatur, quia GloΩ
la luper illud ad Roti .A. Signum accelnt circum sonis. Sic ait, peccata ibi, videlicet in circumcisione, sol viri dimittebatitur, sed gratia ad bene operandum adiutri X non Praestabatur e ergo D ullo modo conferebat gratiam.
Et confirmatur, quia Augustinus in Psal. Vt quid Deus repulisti in finem.
Sic inquit: illa, lcilicet sacra inent a vetera, tantum Promittet, in t & signabant, haec autem,puta nostra,fl. Dat lalutem. It iplum confirmatur validissime e X Concilio Florentino , quod constituendo discrimen inter sacramenta legis veteris & nouae, inquit:
Illa tantum gratiam significa b. at, haee vero sigilificant, & id,quod significat,
Uer te,necessitatem esse duplicem; alia ei ficiunt; igitur circumcisio, quae antidicitur necessitas in edit, alia praecepti. que legis lacramentum fuit, non con- Rursus alia e si necessitas respectu communitatis, alia vero respectit singulo. rum. Bal tisinus quidem est omnibus necesssirius nece isti te medii Si iraecepti .Poenitetitia vero adultis tantum, qui suscepto Baptismo cui ratii mortalem aditiiserunt, est eodem modo necessima . Eucharillia vero necessitate praecepti est sui gulis adultis nece saria. Coti firmatio, sce Niren i VH-ctio, licet initia iiii , non conit illa men an sub praecepto necessatia sint.
Alia vero duo, ut ordo dc Matrimo tulit gratiam, & consequenter vide. tur qii aestio de ea supponere falsum,
An videlicet eam eta opere operato conserat Secundo. Sacrana etiam non causalitiis,' iod sigilificat ; sed circumcisio tantum sigilificabat oblationem Peccati, non vero collationem alicuius Postiuis ergi γ non contulit gratiam, quae ei iti t. is Postiua est, &perconis. queris,nec e X opere operato.
In hac qu stione varie latis loquuntur D ctores. Palud. in θ. d. i. q. s. di
83쪽
stinguit duplicem modum causandieri parte operiti: Primum per causalitatem physicam; Secundo, Per modum conditionis, id cuilis pontionem S praetentiam insallibiter consertur gratia: Quo posito asstinati circumcisionem, dc sacramentum leos natur , gratiam dedisse ex opere operato diuersimode tamen, nam circumcisio Physice, scut sacramentum nouae legis, sacramentum vero legis naturae Per modum conditionis ; absolute tamen tenet, circumcisionem eX opere Operato gratiam contulisse. Id ipsum tuetur Duranis. in A. d. I. q. F. T. & ῖ. licet aliter distinguat inter circumcisoneiu & sacramentum legis naturae, ait enim illam, quia verum erat sacra
rato dedisse, istud vero illum effectum habuit se negat, quia veru esse iacium
non agnoscit: unde concludit, in illo
remedio gratiam suille data Iur in dum merui S suffragis totius Ecclesiet, quae paruulo fidem suam applicabat,
eique remissionem peccati merebatur de impetrabat. Idem sentire videtur Alexander Alensis , in A. quaest. S. memb. s. dc q.7. memb. I .art. I. ad secundum. Alia sententia est Scoti,in A. d. I.q 6. . serentis, circumcisionem paruulis gratiam contulisse e X opere operato, ek similiter sacramentum legis naturae contra originale institutu . Idem tenet Gabr.'.q.art. I. Ale Nand. Duran. & Palud. ubi supra. D. Bonau.
d. I. P. 1. in declaratione litterae Magistri, Suar. 3. P. quaest. 62. d. Io. fcct. 2. Sed D. Titoin. 3 .P. q. 62. art. 3. ad te tium, ait,circumcisiot: em nullum scu-ctum contulisse homini ultra illum, qui respondebat fidei, dc merito operantis, tantum enim, ait, suisse sigia
culuin fidei iustificantis; ide indicit,q. 3 . art. q. quamuis postea d cat, in circumcisolle collatam esse gratiam. EX quo apparet, difficile csse metem
intelligentia huius quaestionis satis difficilis. Primo aduertendum,quid sit obtunere gratiam ex opere operatis,qui GueeX opere oper.ito: Primus modus accidit, quando obtinetur gratia eκ merito, vel ratione dispolitionis praecise , ut est ab OPerante , in qua torte est semper aliquod meritum, saltem de congruo, respectu gratiae.Secundus modus accidit, qua Ddis ratione operis eXterni, vel sacramenti applicati da tur aliqua gratia ultra omne meritum operantis,tam de condigno, quam de congruo, ut optime eX Alexand.dc D. Thom. Sc alijs annotauit Gabr. in Α.d.
Cyprianus serm .de coena Domini, sacramenta quantum iii se est,siae propria virtute ei se non posse. Vnde sa-cium conserre gratiam eX opere oporato , est eX Propria virtute illam dare absque merito operantis, licet requirat dispositionem eX Parte recipientis, scilicet quod non Ponat obicem
grat ae; dc si quandoque ob actus seseuorem circa sacramentum alicui gratiae augmentum conseratur, sacram tum nihilominus ratione sui conseri gratiam determinatam , non corre
spondentem dispositioni suscipientis, sed ipsi sacramel HO.
Secundo aduert endum,in lege v teri piaeter circumcisionem alia multa sacramenta suisse, siue proprie &vni uoce sacramenta cum nostris, ut supra dicebamuς, siue non, qualia erat
oblationes hostiarum, agnus t 'asch lis, & similia; caeterum excepta circumcisione, in alijs non dabatur gra-
84쪽
De sacramentorum est caesa. 4s
sa iustificans , ut postea dice mus.
Cum vero sancti afferiint, vetera sacramenta solum significasse gratiam, non vero illam contulisse , intelligessi sunt de alijs sacramentis a cireuincisione,&asicram eiito legis naturae. Via de Magister in I .d.4.in 2.P.distinctionis ait: Fuit autem inter illa lacramen ta quiddam ultra circumcisione idem conferens sacramentum contra peccatum originale, quod nuc Baptismus Prestat.EXplicans vero B. Bonau.hanc litteram, inquirit rationem , ob quam Magister ab alijs lacramentis circumcisionem exceperit; & respondet, rationem esse, quia circumcisio erat sacramentum caeteris efficacius. Si aute,
inquit,quaeras, quid fuerit huius efficaciae causa a Respondet quod pactio diuina,quq in ea fuit specialiter, propter quam circumcisio efficacem habebat ordinationem ad curationem peccati originalis. Si vero rursus quςras,qua re magis in hoc sacramento fuerit illa Pactio quam in alijsa Dicit,suisse rati nem duplicem: Prima est, quia sicut Baptismus fuit ianua & funda metum
sacramentorum nouae legis, ita in circumcisione leκ vetus sumpsit fundamentum dc eXordium Secunda ratio, quia circumcisio erat remedium peccati originalis pro paruulis, qui se curare non poterant,& ideo decuit diuinam misericordiam, ut efficacius remedium pararet illis . Vel dici potest, sub nomine veterum sacramentorumno esse intelligenda in circumcisione, quia circumcisio erat sacramentum legis naturq; non enim fuit ex Mose,sed eX Patribus, fuit enim data Abrahet ante Mosem per quadringetos annoS,Vt Patet Genes. r7. Vel si circuincisio est etiam comprehedenda sub sacramentis veteris legis, debet Sancti &Concit. Conmu. Pars IIII. Florenti intellio, cum excludunt circumcisionem a gratiae collatione, uno
eκ tribus modis . Primo, quia paruula gratiam con ebat respectu Baptismi,
cuius ratio ex dictis praecedenti articulo constare potest,scilicet, quia concurrit, quando nondum erat precium nostrae redemptionis Solutum. Secundo, quia non contulit gratia ut immediatam dispositionem ad gloriam, quiano aperuit ianuam regni, sed hoc a
cidit , quia concurrit quando presumno erat solutum; unde si mortuo Christo ante eius ascetionem Paruulus circumcisus filii,gratia recepta aperuisset sibi ianuam regni, quia iam erat solutum precium,ob cuius no solutionem Baptismus etiam collatus paruulo, vel adulto ante Christi mortem non dedisset gratiam, ut immediatam dispositionem ad gloriam, quod non eueniebat eX Baptismi, vel gratiae baptism lis desectu, sed quia nondum erat solutum precium nostrae redemptionis. Tertio modo dicitur no contulisse gratiam,quia non uniuersaliter culcumq;
suscipienti illam, quia sorte e X dmina
institutione erat determinata ad conis
ferendum certum gradum gratiae, ita ut si eum in subiecto inueniret, nec illum intenderet ex se, nec nouum induceret,sic quod nihil ei conserret:opposito autem modo se habet Baptiuinus,quia generaliter dat temper gratiam , & inuetam in subiecto auget &intendit;Non ita circumcisio, quod ex Paulo colligi potest, dicente de Abrahamo, accepisse circumcisionem signaculum iustitiae, non quidem tunc datae, sed praeexistentis; nihil enim cXri sua,& e X opere operato ei contulit,
quia Abrahae gratia iam attigerat, vel transcederat illum gradum, ad quem circumcisio erat determinata. Di Xi,
85쪽
nillil Abistae contulisse. citcumcisi irem, per modana scilicet sacramenti, seu oderi, operati, nani Pe nodum
quit Scotus, quod ei aliquiit gratiae c5-
tulerit,quia actus circumcidendi te e Xobedientia Dei, Se X cliaritatu Procedens, suit et meritori u , ,sicut & immolatio Ilaac; non inde Iequitur,circuri -ccisionem non su se Proprie lactam ctum ob id , quod videtur non cerrit dinaliter gratiam sigili fic Elia,Scelsicaciter, siquidem non habebat temper
conco nutanter suum signatu ira: respondet enim Scotus, sotis ad hoc sit se, quod significauit gratiam tunc fieri si nota esset obex; vel tunc inesse; sicut si Beata Virgo in conceptione Glij sui fuisset in sumnia plenitudine gratiae , ad quam Deus disposuerat Peruenturam, si postea suaset bapti. Zata,nullam ibi gratiam suscepisset derrovo,& tamen Baptismus non fuisset tunc signum salsum , vel incertum , quia significaret gratiam vel tunc fieri, vel prius datam inesse. Ita nec circumcisio esset tunc signum salsum , vel non certum, etsi gratiam non daret , quia esset signum gratiae ineXistentis. Tertio nota, circa circumcisionem quantum ad fructum, quem contulerit circumcisis , varios fuisse dicendi modos;nam Magister in littera I. d. q. circa finem, & Gloc in cap. Quod autem de consecratione, d. q. asserunt, circumcisionem peccatum originale remisse & abstuli se, non tamen cO- tulisse gratiam. Alij vero diXerunt, gratia quidem contulisse, quae ad originale erat sui sciens, non vero quae sufficienter ad reprimendam & superandam concupiscentiam. Alij vero in totum eatissimarunt, circuimcisione,
S alia legis illius veteris sacrificia Se Praecepta, quod etsi in gratia existens
ea e Xerceret, minime gratia seu augmentum gratiae mereretur, nec vitam aeternam; quorum senteritiam imp
gnat Scotus ita littera, ubi supra. Alii tandem affirma rviat, circini cisionen princip', ter fuisse instituta Propter peccat: or .gmalis deletionem, e X consequeriti vero adgrariam conserenda;&pro .nto dicitur non conferre gratio m , quia nou ex Principali instit i one, sed colico. nitanter illani conferebat . Quarto nota, occasione harum opinionum Scotum ubi supra disputare , an peccatum originale deleri potueritabiq; gratiae,vel alicuius entitatis positiuae collatione γ quam ' i aestis De nos in a. Par.Controuersiam late traei mimus , sed nihilominus hic aliqua de hac re ad Scoti opinionis intelligentia erunt discutienda. Ad quod aduerte , posse hanc quaestionem intelligi, vel de potentia absoluta, quae legi vili n5
astringitur, sed solum rerum naturas respicit, Sc non repugnantiam earum ad esse simul; vel de ordinata, quae legibus a Diuina sapietia ordinatis obligata est.Insuper aduerte,in peccatoris iustificatione duplicem concurrere mutationem, ut notat Scotus ubi supra in fine artic. primi: alteram Privativam, alteram vero postiuam. Prima est, qua de inimico fi eccator no inium icus. Secunda, qua de indigno vita aeterna sit dignus ea; Sc de non potente meritorie operari, fit potens Oper ri meritorie. Ad haec aduerte, quod ut D.Subtilis, in Α.d. I .q. I .in solui.ad a
gumenta princi p. sub littera duplici ci l)eccatum non facit hominem
Hii micum ex natura rei, sed demeritorie , scut nec gratia facit eκ natura
86쪽
De Sacramentorum euicacia. ς Ι
rei amicum Dei, sed ex institutione
Diuina. Tandem nota, gratiam &peccatum nec opponi priuatiue eκ natira rei & sormaliter, quia peccatum non est priuatio gratiae, sed rectitudinis debitae inesse actus & conformitatis ad legem, ut late in I .pari ostendimus ; nec esse consequenter immediate opposta , praesertim si sermo sit
de peccato originali, isc gratia, quq mediat iustitiam originalem, quae Peccato originali opponitur multo magis, quam gratiaddis ita praenotati sit Concluso prima. In sacramentis
veteris legis a circumcisione non dabatur gratia ex opere operato. Haec concluso communis est Theologorum sententia , ita Scotus ubi supra, Durari.Gabr.Pallidan. Alensis, D Tho. 3 .par. quae si . 6 2.art. 6 .& lia A. dist. I . ita
Magi ster ibidem ,&omnes Sancti id ipsum affirmant, & vetera sacra memta tantum gratiam significasse affersit; de ijs sacramentis deset intelligi Concilium Florei itinum,cuna ponit discrimen inter vetera & noua sacramenta,quod illa solum figurabant Sc significabant gratiam. ista vero Sc significant,efficiunt, Sc continent.Chrysost. T. ad Roman. ait, Paulum in illa epistola tria ostendere: Primum, sine lege posse esse iustitiam; Secundum, per
legem non potuisse comparari', Tertium, legem non repugnare fidei, sed cum illa ambulasse, laeetiam leκ suo te mi recess luit, at fides cum Euangelio curr. at. Et Hom. i q. ad Hebraeosui Xit, sacerdotium vetus non potuisse prodesse, nec laetificare. Cyprianus Serm .de Circum c. circa finem dicit,in illis sacra metitis tantum fuisse umbram futurorum. Augustinus enarratione in Psalm.7 3 .constituendo disse-Wiitiam inter vetera & noua sacramenta,dicit,quod haec nostra d int salutem, illa vero tantum promittebant Saluatorem; Sc Trach.ΑΙ . in loaH.circa medium: In veteribus, inquit, sacrifi. Ub non erat eκpiatio peccatorum,sed tantum umbra futurorum . Eusebius Emissenus Hotii. de Transfiguratione
in Sabbar. post primam mira inicam Quadragesimae, distinguens tria tabernacula,Synagogae,Ecclesiet, glori γque, sic ait: Primum in umbra fuit fietura, secundum in fetura & veritate itertium in veritate solum; ita primo
ostenditur vita, in secundo datur, in tertio pol s detur: Non enim sacrameta Ecclesiae, sicut sacramenta Synag gae, medicinam docent & ostendunt, ted ipsa potius sunt medicina, dcre, misso peccatorum. Secunda concluso. Homines iusti veteres illi, sacrifici, vel sacra metitis eum relatione ad ultimum fi iem, scilicet Deum summe dilectum de condigno illis actibus meruerunt coram Deo auginentu gratiae & glori . Concluso est Scoti ubi supra,qua e X presse docet, Scoppositum asserentos acriter arguit, dc debet esse verissima & indubitata: ad cuius probationem supponere oportet,ili lege veteri a Deo legem
sancitam esse de reddendo pr mio deoperibus in gratia, S ex gratia factis, quia haec promissio est quas intrinseca ordini gratiae, & prouidelitiae super naturali,&c5sequenter suit generalis in omni tempore dc statu humanς nature, etiam ante legeria scripta. Deducitur autem e X vetcri Testa in ento eX
illo lsa. 1 6. Haec dicit D Matinus eis,qui custodierint praecepta mea, dc etcg rint quae ego volo, dabo illis in domo mea locum nominati tumum, nomen aeternum dabo eis: de quo praemio ait luias 64 oculus non videt Deus absq;D α te,
87쪽
te , quae praeparasti eκpectantibus te , quod Paulus de praemio gloriae expli
cat, I .ad Corint. 2.& cla eodem Ecclei. 17. Iusti autem in perpetuu viuent, Scapud Dominum est merces eoru . Nec
obstat illud Pauli ad Hebr.dicentis, tiouum testamentum melioribus repromissio ilibus esse sancitum; quia hoc potest sic intelligi,scilicet quod loquatur, non de promissione generali intrinseca ordini gratiae, & omni legi diuinae communi, sed de peculiaribus de proprijs alicuius legis seu status promissionibus , promissio enim Primae gratis homini conserendi sus-
scienter disposito per contritionem spromissio gloriae homini conserendae grato, & promissio augmeti gratiae Scgloriae datidae iustis in praemiu bon
rum operu,quodam modo sunt intrinsecae ordini gratiae, ut est sub persecta&suaui prouidentia Dei supernaturali: dc ita suae promissiones, ut di Mimus, fuerunt tam in lege naturae, qua scripta, nec nobis constat, in lege scripta fuisse maiores aut potiores quam in lege naturς fuerint,quamuis fuerint clariores,in agi sq; ab holia inibus cognitq; at vero propriae promissiones, quae inveteri Testamento additae sunt, videntur esse tantum temporales,ut e X toto
illius legis discursu patet, Probatq; illud Aug.toto ii e spiritu Sc litera,&lib. I ya ontra Faustarnae. 31.quibus in locis ait, in antiqua lege, Propter eius imperfectionem,ut quia regnum cc lorum longe distabat, factas esse promissiones temporales,non in omnino inpetet missas e se spirituales, quae interdum in ipsis temporalibus figurabantur, interdam vero expressius fiebant; At in nouo Testamento eκ prepsus facti est generalis pro milito gratiae, , c gloria, adeo quia in initio eius sub non ine regni citorii fuerint pro Posita, quod antea nul qua factum Iegimus. Plaeterea additae sunt promise hones spirituales abudantiores gratiae propriae huiu; status, cum de te ra-libu, Promissionibus quasi nulla suit mentio, sed veluti lupponuntur haec temporalia bona iustis ad j cienda, si illis aut necessaria, aut. utilia suerint, Propter qua causam merito diXit Paulus, nouuin testamentum melioribus repromissio itibus esse sancitu. H κ stabilito probatur in coclusio. In illis operibu; concurrebant oia necissilia ad meritu gloriae, Sc augmentum gratiae, ergo per illa merebant Iudaei. Conte queritia est euidens Antecedes probatur, quia e X parte operii erat vera salictitas, iustitia apud Deli, squi desupponimus ea orta esse a gratia, Sc rursus
supponimus promitsione Dei de danda gratia seu augmento eius, Sc gloria
Pro operibus ex gratia Sc charitate suPernaturali factis, ergo vere erant meritoria gratiae Sc gloriae. Deinde illa opera eκ obiecto erant bona Sc grata Deo, quandoquide erant ab ipso pret-cepta Pertinentia ad eius cultum k religionem, dc operantes supponam asei se gratos ipsi;ergo eX Parte operantium de operum nihil deerat,vi et sentde condigno meritoria augmenti gratiae dc floriae. Aderat etiam dc Dei proin tuto de reddenda pro illis
ria,ut paulo ante dicebamus: nihil edigo ad meritum desciebat. Unde Scotus ubi supra sic ait: Concedo ergo, non causabant gratiam supple, sacra illa vetera Sc sacrificia , circunicisione e Xcepta tanqua signa efficacia respecta gratiae, sed tamen in illis conserebatur gratia per modum meriti; nimis enim durum videtur, quo Jaliquis ericharitate dc obedientia sit seruans Dei prae-
88쪽
praeceptum & non mereatur : Vide- minus probabiliter loquitur; si vero id
tur etiam irrationabiliter dici, quod de tempore circumcisionis asserat, te. Deus alicui dederit Praeceptum , DO- merarie loquitur, &contra columia. lens obteruantem praeceptum mere- nem Patrum sanctorum sensum, as-ri, quantumcumque eX charitate & serentium, ut postea videbimus, per obedientia obseruaret: at de huiusmo circumcisionem peccatum originalidi purgationibus, caeremonijs, & blationibus erant in illa lege data Praecepta;ergo obteruantes illa in charitate, de re charitate, Sc obedientia, fuisse deletum,quae tame signum erat selisibile. Si vero quis aliarat, eXteris num signum legis naturet,uel circumcisionis,non fuisse necessarium ad ain promissione Dei de praemio redden- Plicandum paruulis remedium origi do supposita,vere merebantur gratiae natisPeccati, irim tamen negat, quis , augurentum, Sc gloriae . si simul cum fide interna hoc signumi Conclusio tertia. Asserere uniuersa euchibereturi daretur statim gratia, deliter, nulli hesum in lege veteri colla- remittereturor male peccatu;quaminiam esse gratiam, vel remissum peo quam e conuerto solum externum si-catum, nisi per propriam ipsius homi- gnum sine illa iliterna fide non suffinis fidem, ac dispositionem sufficien- ceret ad dictu siectum;falsum quitem ad obtinendam gratiam, & expellendum peccatum, est teinera
Mu, nam eri eo sequetur, tam in lege naturae , quam veteri , quia utriusque eadem erit ratio, omnes insantes relide in diceret, sed non ita temerarie i queretur. Tandem si aliquis assererer, in circumcisione & sacramesito legis naturae datam esse gratiam, & peccatum remissum esse, & ad hunc es ctos esse sine remedio oliginalis pecca et una consequenduin fuisse necessi ti, ob idq; omnes huiusnodi infantes rium signuin eruernum, no tamen si- ante usum rationis decedentes damnatos esse,quod impium est sentire de summa Dei misericordia, Sc suaui eius prouidentia, & contra commune traditione ira,Jc sensum Ecclesiae Sc olum Patrum:Quocirca non solum illud as. serere temerarium iudico sed etiam erroneum. Qui vero affirmat, siue Christi aduentum nullum suisse sensibile signum institutum, in ca am dare tur gratia, remittereturq; Peccatum, praeter meritum operantis, vel susicietem dispositionem, sed remedium originalis peccati suisse posita eo tempore in sola interiori fide , vel ipsi i met hominis, cui Peccatum remiti batur, si erat capaX eius, vel alterius, ne fide interna Ecclesiae, vel ministri; neque E contra fidem internam suffecisse sine tali signo eruerno, Sc effochum gratiae tribuendum fuisse interiori fidei, ut propriae causae, eXte num vero signum tantum fuisse coim ditionem sine qua non; nihil diceret censura dignum, sed probabiliter loqueretur , iccudum multos Auctores, sed meo iudicio salsum diceret. Conclusio quarta. Loquendo de potentia absoluta Dei, peccatum in
sinate deleri potest absque gratiae in- iusione, per. Blam originalis iustitiae
restitutionem, quae magis formaliter, de eX natura rei repugnat Peccato ,
quam gratia. Conclusio haec est satis sub cuius erat cura, si erat paruulus; si probata i nobis in a. par. Controu. 19 id intelligat de tempore legis naturae, C c. 3
89쪽
i Concluso quinta.De potentia Dei absoluta potest homo de inimico fietiamicu' abi lite gratiae,vel alicuius sor
.rip IOIs-t: One, manente etiam in eo
reccato cum sua i 'rauitate. Haec con-
auito cciam a nobis probata est ubi supraconclusione . ita ipium sentiendum de obligatione ad poenam aetQ-nam , quod Deus potest eam tollere
dc remittere , quia peccatorem in sua gratiam recipiatricaeterum periccta remissione,qua ulterius homo Dei amsecus,& potens meritorie operari comstituitur, sine gratiae infusione peccatum remitti haud potest,ut idem con-cliasione 3. ostendimus; lege totam im Iam Controuersiam. Conclusio sexta. De potetia Dei or linaria non potest remitti peccatum,
quin gratiae fiat in susio. Conclusioest
Sco. ubi lupra art. v. ubi sicciit: Quo ad hoc teneo , quod non est possibile de potentia Dei ordinata culpam originalem, nec aliquam aliam mortalem
dimitti sine gratiς in sustolle, quia licet absolute sine contradi stione pol sit esse medium in specie humana inter se lium regni, dc filium perditionis, icit cet homoin puri, naturalibus; tamen secundum legem sapientiae Diuinae post lapsum nullum est medium in-rer gratum, qui est silius regni,&peccati rem, qai est filius carceris;nec Potest loquendo de pote nila ordinatq', id est, colarini legibus a sapientia aut voluntate diuina ordinatis ; dc ideo nullum liberat nec liberare potest a culpa, in si cui dat gratia.Conclusio hic est olum Doctorum consensu approbata: per haec refelluntur opiniones 3.
.notabili relat , quae asserebant per circumcisionem remitti quidem peccatu Origines non tamen dari gratia,quias de potentia ordinata Dei n6 Attii titur peccatum, nisi per gratiae infusionem, q modo remitu poterat origianale per circumcisioneni, nisi gratia infunderetur Conclusio . In circumcisione principaliter intendebatur a Deo gratia &consequenter peccati reuaissio. C lusio est Sco ubi tui coimo'. 3. notabis recita tam , de probatur sic a Scoto,quia
agens lecundum rectam ratione principalitas i medit persectioirena, qua in persectionis carentu in quiti no intendit carentiata, bc ina perlectrone a m
hic re,nisi propter per feetibnis introductionem: sicut generans non interiai corruptionem, nisi propter generationem; ergo cum Deus in statueti doci carincisionem fuerit agem secundum recta rationem, Principalius uitendo
bat perfectionem postiuam,puta gratiam, qua earentiam iis Perfectionis ,
id est, peceati originalis. l.
Coclusio octaua. Probabilius e st ipsum circumcisionis signum externus uisse sufficiens, ut illo applicato Pa uulis daretur gratia, etianisi sine fide
parentis, aut ni inistra seu hominis co- ferentis sacramentum applicaretur.
Coclusio haec e st Scoti ubi supra,& eorum Pa supracitauimus, squiparantes in laoc circumcisionem Baptismo cum Aug. ii K i. contra Cresconium, cap. I 3. id ipsu in comparantes in hoc, quod data a thinistro infideli no in gis erat postea iteranda, qua nunc sit iterandus Baptismus datus ab Haeretiam: ergose ut nunc Baptismus sine fideministri,ac merito eiuscum sola intentione faciendi , quod Christus volui est remedium sufficiens contra Peccatum origia linita de nunc circuincisio
absque merito, & fide ministri applicata paruulis reccatu originale dei bat. Et co firmatur quia Patres sim ia
90쪽
De Sacramentoria ellicdicia. r s
olet affirmitu :rcumcisioliem simpliciter fuisse institutam in remediu orbginalis peccatumi successit Baptismus; ergo quod sufficiebat, ut esset verum
sacramentum , sufficiebat, ut esset remedium peccat originalis,sicut nunc
de Baptismo constat: sed ad id tabirii
sufficiebat vera ratio circumcisi Mais cum intentione ministri, etiam abs.
que fide; ergo dcc. Et cofirmatur,nam ad veritatem illius sacrameli, dc ut ei set impletum praeceptum illis verbis
colentum Genes. IT. dc Leuit. I 2.Anima cuius praeputij caro circumcilano fuerit &c. no erat necessaria fides,nec
meritum ministri; ergo nec erat ne-
cetaria , ut in illo sacramento daretur gratia , iton existente obice in reci-Piente. Praeterea vel illa ministri fideserat necessiaria , ut daretur gratia paruulo propter meritum de condigno, vel de congruo ipsius ministri: sed propter hoc non erat necessaria, ergo sine ea circumciso erat sufficiens remedium pro paruulo .HI'robo mnio-
, tum quia nullus praetere litistum mereretur alteri primami gratiam h bitualem immediate , dc sine ulla dispositione recipientis; tum etiam quia alias non qu cunque fides, sed viva&charitate sormata esset ad hu: usmodi effectum necessaria, quod satis absur de concedetur, quia in maximo peri culo paruulorum salus suisset constituta , quod de suaui I ei dispositione concedi non debet. dein quia cum circumcisio instituta est in sigilo senis
sibili dc externo, nulla promissio facta est de danda gratia fidei ministri sed
ipsi sigmi externo, ut verbis suae institutionisconstanergo dcc. Sed contra dicta Gijates , nam
mulis gentes circuincisione utebatur,
quae tamen erant impiae. & uifide. fles, ut late refert Epiphanius haeresi
trigesima, &Orig. lib. 2. in epist. ad Rom. Quibus in circumciso gratiam non conterebat, tum quia sine fide digno illo eraex ora utebantur . Re spondeo, quod sicut in nostrisiacrae. meriti . distinguitur fides ab inteliti me facietidi sicraicientum a Deo instituturn, ita in orcumcisiolire dc sicut G des ministri non est necessiaria ad voritatem sacr. urenti nostri, sed intentio, ita in circumcisioneia eratn
cessaria ministri fi les; sed amentio ,
quia eadem est in ii ac re ratio de citiscumcisone, ac de nostras sacramentis: Quocirca huiusmodi intelato faciendi,quod Deus instituit,erat necessaria, an sub illa caeremonia daretur gratia, quae non dabatur in illa nisi quatenus rationem Licramenti habebat, quare de viri getibusquet circumcisone viebantur,dicendum,quod illa utebintur, & applicabant paruulis suis sobilia intentiolae etiam si alias coiit ii fideles, paruuli iustificati poterant pete , sicut dc modo si humi inodi par
uulis Bipti siuus sub interinone s. ciendi sacramentum a Deo institu' tum applicaretur, tuli ficaretur si ne . Concluso nona. Circumcisio coii- oditgratiam Sc pueris Sc adultis, qui determinariam gradum gratiae Peripsum non habebant ex creoperato, dc ex vi solum circumcisia is piatet irretitum etiam operantis tam mini. stri, quam eius, qui circumcidebaturi Ad huius conclusionis inelligentiam nota, in iustificatione peccatoris per sacramenta multa concurrere mPaite Dei voluntatem utendi illa retensibili, ut instrumento te ordina, to ad causandum gratiamiex parta Cluuii passionem,a qua diκimustas quam a causa metitoria habere eis. D 4 caci m