장음표시 사용
71쪽
ciorum institutio fuit comia, quia homines teporis illius erant proni ad
I dololatria,ut liori ab ea arcerctur, Scne in ipsa defluerent,detineretur. Cosequentia probatur, quia non est contra rationem sacrifici j,qubd ipsum vel eius oblat o sit sacramentum, ut patet de Eucharistia, quae & sacri sic & sa
cramenti rationem iuxta diuersas cta
fide rationes induit: nulla igitur est repugnantia,quod tale remedium in aliquo facii ficio fuerit institutu, sed vi detur rationabile ita iactu fuisse,si qui de sacrificia Deo placuisse cognosci inus ex diuinis literi . Nec illud vult'
Scotus asserere determinat niti quod
potuerit institui in tali sacrificio, sed Qita factum sit,non asserit determina te, sed solu q, Deus illam caeremonia in aliquo sensibili signo statueritisic Qhominibus constaret,esse signum sufficiens ac certu ad peccati deletione.
Nona Corici. edo desacio proprie dicto, de quo praecedens Conclutio loquitur, debuit esse aliud de aliud
in alia & alia lege, dc hoc si sermo sit
de illo, quod ut medicina contra mor-
Peccati instituebatur: aliud quideratione si ni,& ratione significationi; non absolute respectu asterii stigm-ficati simpliciter, sed salic respectu eiusde variati secudii magis dc minus Conclusio haec est Scottinq. . i. d. lsic proba in primis non fuit necessa riu Q illud signum esset aliud rone si gnificationis, ita Q alia & alia esset simpliciter significatio respectu alteriussgnificati simpliciter, a eκ quoiqualibet lege suit medicina contra eunde
morbum, n5 fuit simpliciter aliud 'significabatur per tale lacra inentu in
alia & alia lage, sed debuit,esse alta respectu alterius secudu magis&minus variatae: l sc probo, ga lex posterior seper fuit persectior, Deus n. ordin te age. Procedit de imperfecto ad Psectu; sed lex persectior requirit adiutoria persectiora ad sui obseruatione, ergo leX posterior debuit habere sacramenta significans persect i re gratia ergo in alia Sc alia lege cogitia fuit esse alia & aliam significatione respectu eiusde significati secata magis deminus variao in perfectione ; ita in posteriori lege esset fgnificatio alia respectu Psectioris significati: similiter quantii ad signum, congruu fuit in lege posteriori lignit institutum euidentius si are suu signata , quia in processu gesae rationis humanae sempercreuit notitia veritatis, ut habet Greg. super Ezechielesicq. congruu suit,ut
signu in lege persectiori ad delenda
Peccatu originale institutu, euidelius
dcclarius suu significatu significaret.
Quocirca i posteriori lege esse debuit non solii aliud signit sensibile euidentius significas gratia,sed et significatio alia non sinpliciter respectu alterius
significati, sed eiusde persectionis titi.
articuli posita. A D primu nego antecedens. Ad probationem dico, Qquatum ad deletione peccati originalis, illud sacramentu,q, ad id probauimus sui Dse institutu,suit omni b. coe, sicut in
do Baptismus.Caeterii pro peccatis actualibus ab adultis comissis, erant necessaria sacrificia, per quae Deo satisfieret Pere operantis, ob idque dixit Gregorius li. q. mora.qd agit apud nos
aqua Baptismi, hoc egit apud veteres pro paruulis sola fides, vel pro maioribus vitius sacrificij. Sed haec aut horutas declarabitur in solutione ad teriatium . Ad minorem dico, quod infra ostendemus, etiam circunciso gratiam
72쪽
De Sacramentorum essicacia. γ I
tiam contulit eX opere operato, & si liter Sacramentum legis naturae contra peccatum originale institutu, nec metatum Parentum ad id requirebatur, na ex lola Dei promissione,
vel ex vi talis promissionis, applicato illo sacramento parmulo iustificareturparuulus, sicut nunc fit in Baptismo, sed de hoc infra sequenti controuer
Ad secundu patet eκ conclusone ultima,qualiter debuit in alia.& alia lege aliud de aliud institui sacramentu, , quamuis aliud signum instituere
tur, non erat inconueniens, quia iam
prioris signi sgitificatio desinebat per
voluntatem reuocantis illud lacrametum,Sc ait nullantis illud, sicut accidit in circumcisione. Ad tertiit dico, Q ut ait Scotus, Gregorius per fidem non intelligit solum actum interiorem, sed fidem interiorem aliquo signo sen sibili protestata. Vel rectius,non pro habitu fidei solu, nec tantum pro actu interiori,sed pro actu exteriori , sensibili , protestativo fidei,qui sufficienter potuit habere rationem sacramenti: sicque distinκit Gregorius solam fidem in fidem solitariam sine sacrificijs,cotra fidem protestatam in sacrificio; fides ergo protestata in signo sensibili rationem sacrifici j non habere ibi diffinguitur a D. Gregorio contra fidem in sacrificio Protestatam.
ar. I.& a. sati patet, quomodo
ibi sumatur sorma, sumitur aut pro S gno sensibili,de cuius ratione non est, quod sit pars rei per ipsum significats,ut in omnibus signis videre est. Ad secundum patet eX dictis ar. I. quomodo omnes diffinitiones assignat s de sacramento in unam coeur, quam ex mente Scoti assignauimus.
Ad tertium sim liter patet satis diffuse in ar. i. quomodo sacramentu sit Vnum per se,quantum sufficit ad dis- finitionem talem, qualis de secundis intentionibus habeti potest Ad quartum similiter patet, quo modo visibile sumatur in pr dicta diffinitione pro sensibili, quod omnium sensuum obiecta amplectitur. Ad quintum iam in praecedet bus diximus, rationem causae potius ad differentiam signi, quam ad eius genus Pertinere , ideoque debet intelligi in illa particula EificaX, quae est differentia signi.
CONTROVERSIA SECUNDA.De Sacramentorum essicacia.
An saeramenta notis legis habuerint esseatiam a pastane Christi. P Axi neg tiua probatur, quia tunc causam esse actu, quia ens non secundum Philosophii cau- fit a non ente ; sed quando sacrasa in actu, dc effectus in actu menta suum operantur eis ctuin, sunt simul, ita si effectus passio noti est , ted dc sit esse, ergo est, vel saltem fit, est necessarium, sacramenta non habent virtutem Controu. Pars IIII. C 3 &eD
73쪽
dc efficaciam ab ea. Et confirmatur, clitia aut haberet virtutem ab illa praeuila, ut futura: aut ut exhibita: non primo, quia tunc potuissent sacramenta veteris legis habuisse effica clam per eam, quia tempore illiu legis illa passio fuit praeuisa ac preae dita .Sed consequens vi salsu,na secu' dum sanctos illa sacramenta tantum promittebant gratiam, ergo. Neque ab ea ut exhibita, quia tuc Baptismus, Eucharistia non haberent efficacia Per ea, erant .n. instituta ante Christi Passione,ut suo loco dicetur,ergo,&c.' Secundo.Si Sacrameta haberet efficaciam a passione Christi, vel igitur tanquam a causa principali, vel tamquam a causa meritoria: non primo modo,quia nihil psit esse causa sacramenti principalis, nisi quod potest esse principalis causa effectus per sacramentum significati: sed talis significati solus Deus est causa, quia gratiam, gloria dabit Dominus, inquit Psalmographus; ergo Passio Christi non potest esse causa p incipalis effectus sacramenti , quod est gratia . Nec Potest esse meritoria, quia respectu
gratiae nulla est causa meritoria, nam De V meritis esset, iam non esset gratia, iuxta Apostolum ad Roman. 9. Id ipsunt ostenditur eκ illo communi
Tlaeologorii prouerbio, quod gratias alte prima sub merito cadere nequit: Tertio, quia s a passone Christi S
cra meta haberet efficaciam, maXima
a laterali vulnere Christi, iuxta illud Augustini 1. de civit. Dei, c. 26.ubilo quens de arca Noe ait,quod ostium in latere artae prosecto illud est vulnus, quando latus cnici fXi vulneratu est lancea ; hanc quippe ad illi id venientes ingrediuntur, quia inde sacramenta manarunt, qu bus credentes initiatur: Sed ab illo vulnere non potest aliquod sacramentum habere efficacia, quia suit inflictum corpori iam mortuo,ut patet loan.c. I9. Ad Iesum autem cum venissent,& vidissent eum iam mortuum, non fregerunt eius crura, sed unus militum lancea latus eius aperuit; at Christi corpus ino tuum causa meritoria esse no potest. Quarto. SacEa ordinatur ad holum
iustificationem,iuxta illud primo Corinth. 6. Abluti estis,&iustificati estis. sed iustificatio attribuitur resurrecti ni, iuxta illud Romano.A. Resurrexit propter iustificationem nostram; ergo videtur quod sacramenta magis liabeant virtutem a Resurrectione Christi quam a passione. In hac Controuersia sic procedam, Primo inquiram, a quo sacramenta inquavis lege fuerint instituta,& a quo habuerint efficaciam, an a passione
Christi. Secundo inquiram,an circumcisio ex vi circumcisionis, & ex opere operato gratiam contulerit, Scidem inquiram de sacramento legis naturae contra originale peccatu instituto, Sede sacramento nouae legis. Tertio inquiram, an sacramenta nouae legis aliquam specialem gratiam conferant Praeter gratum facientem, secundum quam distinguantur. Ultimo argumetis in principio controuersiae positis satisfaciam.
ARTICVLVS I. A quo fuerint Sacramenta in qua uis lege instituta,& a quo habeant
A D huius rei intelligentiam ob- L seruandum primo, ut sui radiximus, de ratioκe sacramenti est, ut
74쪽
De Sacrament Drum esticacia. χο
st signum efficaκ sanctitatis, &gratiae,uc quod significet effectum seu si .gni ficatum suum esse vel fieri tunc, quado adhibetur tale signum,antecedatq; suum signatum natura, sicut causa suum effectum: hanc autem certitudinem seu efficaciam solus ille test Sacramento tribuere , qui ha-t potentiam causandi huiusmodi effectum vel a se, vel in communicatione alterius, aliter enim non
erit signum ad id impositum, certum S efficax; posset enim adhiberis- um, quod tamen non haberet suuignatum , quamuis ipsum indispositio suscipientis non impediret: Signatum sacramenti, est gratia gratum sa-
ciens,quod non educitur,luxta Scotu, de potentia animae, sed per creationem habetur: At ad creationem ostendi inus in secunda par .nostrarum
Controuersiarum, contro. 2. nullam creaturam, ut causam principale, nec etiam ut iii strumentum concurrere
posse proprie,active agendo ad terminum creationis. Quocirca concluditur ex iisse Parte creaturarum no posse gratiam efficienter altiligere,& co' sequenter nec sacramentu in instituere,quia non potest ei certitudinem tribuere respectu sui sgnati, cum illud
pio lucere non possit. Secundo obserua, quia ut supra ostendimus euidenti demostratione a priori,vel a posteriori ostedi non pos-le,sacramenta esse necessario institueda, neque esse necessaria hominibus absoluta necet state, quia effectu. sycramentorum alia via, qua Per ea obtineri possit, Deo causanaum sua
potentiam sacramentis non obligauerit; supposita tamen eorum iustiis rutione , eorum usum esse necessarium postea in hoc articulo ostem demus . Hi, postis sit Prima Conclusocongruum suit legem Euangelicam persectissimis codecorari sacramentis. Haec conclusio est Scoti in A.d. a. q. i. quam rationibus congruentissimis in huc modum probat . Prima ratio. Lex persectissima, dc ultima, quam Trinitas disposuit dare homini pro statu viae, debuit persectissinis adiutoriis ad eius obseruationem adornari;sed lex Euangelica est . persectissima , cuius persectio ex excellentia sui authoris Christi patenestq; vltima a Deo data, iuxta illud Matthaei 16.Noui Scaeterni testamenti; id est, postquam nullum aliud est suturum: ergo debuit persectissit nisadiutori)s, quae sunt sacramenta, condecorari. Ratio minoris est, quia in
processu ab illi persecto ad perfectu, quem Deus in statuendis legibus seruauit, posteriora sunt Persectiora. Secuda ro. Status legis Euangelicq est proximus statui persectissimo beatitudinis eternae; ergo copetit homini in hoc statu persectit sinis adiutorijs ad gratia praeparari, qualia sunt sacramenta. Tertia ratio. Perfecti Isima causa meritoria gratiae,quam Deus disposuit dare generi humano, fuit Christus, causa autem meritoria iuste incli nat Deum ad conserendum illi bonii, Pro quo taliscausa meretur,oc si fueriteXhibita, plus impetrat, qua promisela : ergo Pp palsone Christi legis no- cdfirmativam Ogruuin suit maXima adiutoria ad gratiam liabeiidam hominibus conserte ad eius dein legis
cramentorum nouae legis attenditur,
Sc quoad intentionem persectionis, dc quoad eXtensionem . Prima pars Probatur, quia sacrametiti persectio
75쪽
intrinseca consistit in vera significatio
tie,quoad cognitionem, &iii causali. late,quoad prosectionem gratis, quorum utriique inest sacramentis nouae
legis; igitur sunt persectissma quoad
intentione.Cosequetia est bona, Antecedens probatur, in primis sunt necessaria in significa do, quia lex Euagelica perexcellentia lex veritatis dicitur,& vere est; in causando vero gratiam etiam sunt persectissi ina , quia gratiam maiorem, de persectiorem con ferunt, quam alia sacramenta praecedentia, quia sunt legis gratiae sacramenta. Unde Ioan. I cratia dc veritas
per Iesunt Christum facta est. Hi que horum sacramentorum Persectio quoad intentionem consistit, at imperfecte sgnisii ando,quantum ad cognitionem effectus supernaturalis,
yn cuius nos cognitionem ducentes, ct in causando perfecta gratiam . Secuda pars C5clusionis probatur, quia
persectio maxima e Xten sua sacramelorum nouae legis ostenditur in eoru numero, tui est maior numero sacra
neruorum aliarum legum; nam si de sacramento proprie sumpto sit sermoni lege veteri lc naturae duo suerunt sacramenta tantuni ; it. aq; quaelibet illarum legum virum tantum habuit
lacramentum contra originale peccatum: at in lege noua sunt septe sacra- mcta, quotum numerus sumitur per comparationem ad ea, quae in vita naturali hominis reperiuntur, unde Priamo in vita naturali reperitur generatio, qua laomo esse naturale accipit:
cui in vita seirituali correspondet Ba- Ptismus, per quem regeneramur in Christo, vitam spiritualem per gratia
in eo collatam recipietes. Secundo invita naturali inuenitur nutritio, qua incise accepto nutrimur, conscrin nauti Sc augemur,ciu in vita spiritua ii correspondet Eucharisti. ,per quam spiritualiter nutrimur. Tertio virium corroboratio,cui in spirituali correspodet Cofirmatio, qua ad fidem c litisti
confitendam corroboramur. Quarto reperitur sanitatis deperdite restauratio,cui corresi det tam tetia, Per quavitam spiritualem Per peccatum de- Perditam recuperamus; tia sicut per medicina recuperatur sanitas, ita Perpenitentia vita spiritualis. Plaeter haecauic quatuor requiritur aliquid, quo eXies sit aliter eX hac vita praeparetur ad gloriam,quia vita spiritualis quaedavia est ordinans, ut bene vivens in ea, de ea sine impedimento transeat ad aliam, pro qua praeparatur: hoc auteest e Nirema unctio. Haec qui iiq; sunt necessaria adiutoria cuicunque Personae pro se; sed ultra ista quinque sunt
adhuc duo necessaria ad communitatis bonum, ut Puta adiministratio, qua quis comunitati seruit, ad quod sunt officia in Reputa & eiusdem comunitatis conseruatio, quae fit per carnale Pro Pagatione, primo correspodet Oetdo, quo quis in gradu costituitur, quo Postit communitati administra respicitualiter:lacu lo correspodet Matrimonium, quia communitas non potest conseruari, nisi per hominum in uitia plicationem Hic ergo septem sunt in lege noua sacramenta: Baptismus pertiliens ad generationem l pirituale in Eucharistia necessaria ad nutrit: orae, Confiniatio ad roborationein, P nitentia ad lapsi reparationem, tau ma Vnctio ad finale praeparationem, Matrimonium ad multiplicationem in esse naturae, Jc Ordo ad multiplicationem in esse gratiae vel spirituale: sic'; congruum suit obteruatoribus legis euangelicae decie septem ad- . iutoria,
76쪽
iutoria, in quibus esset persectio non tantuin intensius, sed etiam extensilia dc sussciens ad omnia necessaria Pro eius obseruatione. Tertia conclusi l. Tenendum est, nostra sacramenta simpliciter & absolute esse persectiora 1 acramentis vetetibus. Diffinita est haec concluso in Concilio Florentino , quam etiam videtur diffinire Concilium Tridentinum sest . 7. can. r. cum dicit anathema in eum, qui dixerit nouae legis sacramenta a veteribus antiquae legis non differre, nisi quia caerem
niae aliae , & abj ritus. Augustinus idem docet saepissime , dc Praecipue
lib. I9. contra Faust. capitul. 1 ubi quatuor nostrorum sacramentorum
eXcellentias ponit: Sunt inquit vir
tute maiora, utilitate meliora, actu faciliora , numero pauciora ; idque ita coiiueniebat ob legis euangelicae statuin persectiorem , nam quia I-tus hic est persectior, Sc ideo habet fidem magis explicatam , gratiam copiosiorem , de faciliorem salutis
viam, conueniebat ut sacramenta eius essent meliora, quibus de eκpressior
feret prosessio fidei, & Deo persectior cultus exhiberetur et quocirca nostra excedunt vetera, quia eXPressus fgnificant, saltem ratione Verborum, quae in significando pesticiIratum obtinent, eκ superiori Controuersia. Praeterea quia sunt veluti e-Xemplaria veterum latramentorum, quae erant nostrorum figura. Ad haec quia illa data sunt ad breue tempus duratura,haec nostra vero usque ad finem mundi illa per Moysem,l, cper Christum. Item quia illa, eXcepta circumcisoire, non conserebant Vatiana iustificantena, haec vero illam conserunt, Sc copiosiorem quam circumcisio. Tandem quia persectilis mu:ra
nostrorum sacramentorum infinite excedit omne sacramentum vetus, qualis est Eucharistia , quae omnium sacramentorum in se continet aucti retia: Et sic comparando maNimum ad maximum, nostra sacramenta euidenter evcedunt illa, quod satis est si ex suo genere dicantur persectiora illis. Quid plura Nostra sacramen, ta , ut Augustinus dicit in praed choloco, etiam virtute maiora, utilitate meliora , actu faciliora , dc numeros auctora; pauciora quidem, s ad si cramenta vetera, quae gratiam non conserebant, comparentur ; si vero ad ea,quae hac virtute pollebant,conserantur,sunt quidem numero Plura, ibi enim sesa circumcisio hac vitilite erat praedita , dc alterum in lege Daturae sacramentum; hic vero me-uangelica lege sunt septem, ut paulo
ante ostendimus. rta conclusio.Sacramentorum itistitutio ad solum Deum attinet, illeque solum potest ea instituere quoad signum Sc certitudinem signati. Probatur, quia solus, ut habet Scotus in quarta distinctione prima, quae stione tertia, potest sacramenta instituere, qui potest signo instituto ce titudinem respectit signari tribuere; sed hanc solus Deus tribuere potest; ergo ille solus potest sacramenta timstituere.C6sequentia est euidens. Pr batur maior, quia sacramentum non solum est signum practicum , sed ei iam certum, habens secum suum Ggnatum regulariter, &semper, nisi indispositio suscipientis sit impediis mento, ergo ille solus potest sacramenta instituere, qui potest significatum effectum sacrameti producere;nam si
77쪽
non potest , poterit signum apponi
sine effectu, sicque non habebit certitudinem & efficaciam ad rationem sacranienti requisitana. Mitior Probatur, quia gratiam inuisibilem , quae sacramenti est effectus signatus, solus Deus potest producere, cu sit effectus
supernaturalis, quia cum per creati nem habeatur At ostendimus notabili secundo,nulli creaturae potest pote-tia ad eam creandam communicari:
quo fit, solum Deum posse sacramenta instituere, qui potest se determin ii ad causam sacramenti significatam
Periplam, ut instrumentum. Hiscconclusionem docet Scotus in A. d. I.
solus Deus habet auctoritatem & p
tentiam prima sacramenta instituendi, quam nulli creaturae communicare Polle non est dubium,quia esset creaturam Deum sacere; & primae causae in agendo non subordinantur, sicut solus Deus nulli alij subordinatur , quia primariam causandi habet po
Sed dubium est , an secunda iam Potentiam, Squasi delegatam possit
creaturae communicare a Moderni Theologi fatentur, hanc auctoritatem& potentiam coniunicare posse crea turae nulla enim, inquiunt , est repugnantia in hoc, quod Deus creaturae rationali vim conferat, ut suo arbitrio alijs gratiam tribuat eo modo, quo voluerit, videlicet per solum actum iu-ternum suae voluntatis, vel per externum colachum, aut per aliquod aliud
signum sensibile , quo adhibito sem-Per iocin saltibiliter detur gratia , nisi in dispositio suscipientis impediat. Ita
Scotus ubi supra art. i. est,impositione signi, ut sactam a tali homine, noesse sacramenti institutionem, sed sol uni determinationem signi; quam ab homine posse seri concedit Scotus. Et
ratio eli quia licet tunc voluntas creata determinaret signum, non tamendaret illi virtutem & certitudinem significationis, sed hanc haberet ex voluntate diuina . determinante se a causandam gratiam illo sguo adhibito. At sacramentum ut diximus non solum est fgnum,sed signum certum& efficaX, dc ideo eius institutio non solum requirit determinationem Ggni, sed certitudinem dc efficaciam significationis respectu fgmficati;qu
circa signi determinatio creaturae committi pote st, non tamen certitudo Ggnificationis. Et confirmatur, quia si vera e st opinio eorum , qui asserunt, determinationem legis naturae sacramenti factam suilla, quo ad signum a cultoribus illius, possent illi dici sacra- meti institutores, quod tamen falsum esse nemo ambigit. Praeterea si solus Deus potest illam gratiam,que e st sectus fgnificati sacramenti, producere, nec vis ad eam creandam cieaturae
comitti potest, quia nulla potentia ii stituendi sacramenta potest ei communicari; nulla ergo virtus pote st c municari creaturae intellectuali, qua active attingat gratiam, eamq; in sua habeat potestate; quocirca nec instituendi sacramenta ei auctoritas com mitti pote st, nam is, qui sacramentorum e st futurus institutor, non solum indiget potentia ad signum instituendum, sed ad causandam signi certitudinent, quam habere non pote st creatura, quia effectum per sacranientum significatum non habet in tua vi productiva, etiam ut causa secundaria dc dependens a pruna, ad modum, quo
78쪽
secunda i prima in agendo dependere dicitur. Quinta conclusio. Immediate , ac
per se ipsum Christus Dominus instituit omnia legis nouae sacramenta.
Conclusio est contra aliquos Doctores Catholicos , qui negant Christum Dominum omnia sacramenta perseipsum immediate instituit se ; asserunt enim Co firmationem , dceκtremam Vnctionem ab Apollolis institutase se ; de quorum sententia suis locis trao abitur, nostra sane conclusio videtur heria ex diffinitione Concili j Tridentsess.7.can. 1 . ubi sic ait: Si quis di- Netit, sacramenta tibvae legis no suisse omnia a Iesu Christo Domino nostro instituta, anathema sit. Sed aduerte, Concilium praetermisisse particulam illam, Immediate & per se ipsum, ob idque non asserit praedictam conclusionem esse absolute de fidei sed diri videri certam eX Concilij determinatione , ' aia vix neSari potest, nec dubitari, quia quq ctitistus immediate non Praecipit, etiamsi ab Ecclesia praecipiantur per pote statem ab ipso acceptam, non dicili tur esse a Christo princepta, sed ab Ecclesia; ergo eadem ratione si non Christus tua. ne diate, sed Ecclesia per potestatem ab iplis acce-Ptam, instituisset omnia vel aliqua sacramenta, non posset vere, ac proprie,& simplicitet dici , omnia sacramenta esse a Cliti sto instituta; cum ergo C&cilium hoc absolute dicat, plane loquitur de immediata institutione. Eandem veritatem tenet Ambrosius A. lib. de sacra inentis, cap. q. ubi sic ait: Auctor sacramentorum quis est, nis Dominus Iesu 3 ita sentit Scotus in η. l. 2 . q. l. cocl. 1. idq. sigillatim de singulis probat . D: B.aptismo Patet,
quod a Curisto vi ucte fuit institutus, quia D scipuli eius baptizabant, ut patet Ioan. cuius publicatio fuit praecepta Matth.vit. illis verbis: Ite, doce, te omnes gentes, baptizantes M. De Eucliaristia patet eius pridicatio, ita αsed institutio iii cetna facta, dc Matili. 26. Confirmationem dicit ei se a Clitistonastitutam, vel loan. 2 o. Accipite Spiritum sanctum, vel in die Pentecostes, Actor. 2. Poenitentia vero instituta est, Ioan. 2 o. ibi: Accipite Spiritu tisanctum, quorum remiseratis peccata dcc. negatque ibi fuisse vel institutam, vel promissam Iacob. s. cum dicitur: Confitem iiii alterutrum, quia statim dicit: Orate inuicem, ut salvem, ni, quibus verbis nec sacra metum instituit, nec promulgat; fuit ergo sacramentum Poenitentiae institutululo. ΣΟ.ibi: Accipite Spititum salictu tu,
quorum remiseritis Peccata i c. Pro- inissum vero Matth. i 6.ibi: Tibi dabo claues regni coelorum, quodcuinque
ligaueris cicc. Extrema Vuctio fuit instituta non quidem Iacob. s.cum dicitur: Infirmatur quis in vobis s quia lacobus non potuit esse institutor, sed promulgator ; suit ergo itistituta a Christo,cum legamus Matth. i 6. A postolos vlixisse infirmos oleo sancto, multosque sanatos et se, quod Apost ii minime secissent, nisi in virtute Christi,qui huiusmodi unctionem ii stituerat. De Matrimonio patet Mattii'. Non legistis ait Christus) quia masculum S s minam fecit eos si uinple, Deus Sc dixit supple, per o ; A
de quamobrem relinquat homo dcci ubi Christus approbat dcratificat id, quod Deus in statum nocentiae ros Adae publicauit, colitractumq; illia: ad esse sacramenti eleuauit. De ro biae vero patet Matth. 26.Hoc facite in meam commemorationem, Jc IO. zo.
79쪽
Quorum remiseritis peccata&c. quia haec duo erant necessaria ad ordinem sacerdotalem, scilicet potesta respectu corporis Christi veri , & potestas respectu corporis Christi mystici. Qd vero haec omnia a solo Deo fuerint instituta probatur, quia nulli potest competere institutio signi practici, de efficacis, nisi vel respinu proprij actus, qui est in eius potestate & voluntate,qua determinat se ad causandum effectum,quem in sua habeat potestater vel saltem respectu alicuius, qui subest sibi quantum ad istum actum. Verba sunt Scoti, quorum sensus est, quod institutio signi practici&es scacis soli Deo potest competere,quia e sectus tali signo signatus proprius est effectus Dei.Nec pote si alicui subesse, quantum ad eius productionem,quia
in actu sibi proprio nulli subet se potest: quocirca creaturae talis potestas committi non potest, quia tunc videretur Deus, quantum ad suum Pr prium actum,alicui subesse . Praeterea solus Deus determinat se ad causanduessectum sibi proprium, ita si ab alio
posset determinari ad agendum, iam esset causa secunda respectu eius;ergo solus Deus potest instituere sacramenta quorum effectus signati sunt pro-Wij ipsius Dei. No dubito, quin Deus, vi supra diximus, possit committere creaturae, ut signum instituat sui pro-ptij effectus,ad cuius positionem Deus
semper conserat gratiam ἱ caeterum non erit tunc creatura sacramenti institutriX, nisi quantum ad signum tan
tum, non autem quantum ad certitu
dinem S effectum signatum, ad id
enim erat necessarium vel quod effectum illum in sua haberet Potestate, vel quὁd Deus subesset sibi quantum ad eius productionem:quorum quodlibet creaturae competere non potest. Sic ergo patet, laὁd omnia sacramenta nouae legis sunt a Christo Domino immediate instituta; idque amplius coiirmari potest ex Scripturis, in quibus Aesostoli solum vocantur dispensatores myste lorum Dei, ac ministri, ut patet prima Corint. Sic nos eXisi met homo ut ministros Christi, & dispensatores &c. ergo ipsi non instituerunt sacramenta, quae sunt mysteria Dei, sed solum promulgaverut dc misnistrauerunt ea. Praeterea sacra legis veteris sunt a Deo immediate instituista,&a Mose solum promulgata, ut patet in lib. Exodi Sc Leuit. ubi semper, cum aliquod noui instituitur, i gimus : Loquutus est Dominus ad Moysem; ergo multo magis Par erat, ut sacramenta praestantiora, qualia sunt nostra, ab ipso Deo immediate instituere litur; quod de sacramento legis naturq etiam intelligendum est, quia nullum sacramentum gratiq coulatiuum potuit institui, nisi immediate a Deo. SeXta conclusio. Sacramenta omnia, quae vere gratiae sunt collativa, ut omnia nouae legis, Circumcisio, Sc r med: una legis naturae contra origin te peccatum, luam habuerunt efficaciam, tanquam a causa principali essiaciente a Deo; a Christi vero Passione, tanquam a causa meritoria. Ad cuius conclusonis probationem supponendum est, i acramentorum efficaciam in eo consistere, ut habeant regularia
ter suum effectum in subiccho, cui a plicantur,scilicet homine, nisi indispositio eius illum impediat; ab illo ergo habebit efficaciam sacramentum, a quo habet, quod effectus per illud sugnatus ipsum concomitetur; ita quod ipso posito, ponatur, sicut posita causa
80쪽
De Sacramentorum ess cacia. 4 p
ponitur effectus.Hoc autem potest esse ab ali cluo dupliciteri vel tanquam a causa Principali, principaliter causa imie regulariter concomitantiam talis effectus; vel tanquam a causa metit
ria, quae meretur ut talis si illa conc imitatula,quodsemper effectus signatus sit cum sacca in ento. Nunc Prob tur prima conclusionis Pars , scilicet , quod a Deo tanquam a causa Prima habeat lactamentum efficacia suam, respectu sui signati, quia a causa potente de determinante se ad causandum regulariter signata sacrament rum, habent sacramenta suam es scaciam, tanquam a causa principali; sed talis causa est Deus solus, cuius illa signata habent proprie effectus; ergo Sc. Minor sic declaratur , quia solus Deus determinat se ad causandum effectum sibi proportionatum , nam si ab alio pollit determinari ad agendu, iam eis et causa secunda,respectit eius, quod omnino implicat; sed effectus
sacramentorum semper sacramenta
signantes sunt proprii soli Deo; ergo
solus Deus Potest determinare te ad causandum sacramenti effectus ipsa
sacramenta concomitantes; ergo a Ioia voluntate Dei habent sacramenta suam efficaciam, tanqua a causa principali, ob id enim quod Diuitia volutasse determinauit ad causandum effectum, quoties applicetur hominibus , nisi indispositio eorum fit i inpedimento, habent efficaciam sualia,quae in crucomitantia talis effectus regularis consistit. Secunda vero pars ostenditur:
homini iacto per culpam Dei inliniuco isposuit Trinitas non re mittere illam culpam, nisi per aliud sibi oblatum, quod sibi esset gratius qua offensi displicens Sc ingrata; quod osterii Deo non poterat , nisi a Persona magis dilecta, qua tota illa communitas, quae offendit ipsum, debebat esse chara, si non deliquisset. Hanc perib nain non potuit haberes κω , quia totus suit culpae sim mersus, quocirca necessarium fuit, quod Deus generi humano hanc personam sic sibi dilectu nitribueret, ipsamque inclinaret, ut pro toto alio genere obsequium illud exhiberet, talis autem Persona
non est nisi Cluillus , cui non ad mensuram dedit Deus Spiritum clyi-ritatis Sc gratiae, Ioann. 3. Obsequium vero tale , quod Clarillus Deo obtulit, suit illud, in quo maXima apparet charitas , quae fuit oblatio sui in ara crucis pro iustitia: disposuit ergo
Trinitas nullum adiutorium ad salute in homini tribuere, nisi in virtute huius oblationis factae in cruce apersona dilectissima , & eX maXima charitate . Quocirca passio illa Christi fuit meritoria causationis bini collati homini viatori; ergo ab illa sacramenta, tanquam a causa meritoria , habent suam efficaciam; meruit enim Christus sua pastione , ut per sacramenta nobis Dei gratia communicaretur , sed gratiae , quae data est in circumcisione, Sc sacramento legis n. iturae, Scelus, quae antiquis Patribus collata fuit, causa meritoria est
passio Christi, non ut eΚhibita, sed ut praevisa, quia tempore, quo illa gratia dabatur, non erat Christi palsio in
re exhibita, cum Verbum nostrae naturae nondum esset unitum. Quocirca illa vetera sacramenta non habu runt efficaciam, tanquam a causa meritoria a palsione Christi , ut exhibita habuerunt, non quidem in actu exteriori, sed interiori exhibito; ab in stanti eitim suae conceptionis Christus habuit meritum sux passi