장음표시 사용
91쪽
caciam sacramenta; ex parte initiistri mire statem, voluntatem, Probitatem ; e X parte suscipientis voluntatem , fidem, poenitentiam ; eX Parte tandem lacramenti ipsam actionem externam, quae conlurgit ex debita applicatione lacinae Sinateriae a Craterum eκ iis omnibus id , quod active ac Protaime, idque instrumentaliter efficit gratiam it,st scationis Da
mentalem, e st sola actio illa externa, quae sacrat Delitum dicitur haec vo. catur Opus operatum, ita ut idem sit,
sacramentum conserre gratiam eXopere operato, quod conferre gratiam eκ vi ipsius actionis sacramentalis, a Deo ad hoc institutae, Sc non eX merito agentis, nec suscipientis; quod S. August. lib. . de Bapt. capitulo vigesimoquarto, expressit illis verbis, irsum per seipsum sacramentum mul
tum valere, nam voluntas Dei, quae sacramento utitur, coiicurrit quidem
active,ut causa principalis; passio risti concurrit ut causa meritoria, morati modo, Sc non physico, quia manest actu, sed praeteriit, licet maneat obiectivem mente mi: pote stas &voluntat millistri concurrunt , sed
sui it causae remotae,requiruntur enim
ad efficiendatu ipsam actionem sacramentalem, quae postea immedia, te operatur; probitas ministri requi ritur , ut ipse non peccet adininistrando sacramenta, non tamen ipsa est causa gratiae in suscipiente, nec. Per modum sacramenti iuuat suscipiemtem, sed per modum impetrationis, non ad gratiam conserendam, quae
determinate sacramento correspondet, quia haec sine probitate ministri mulatur; voluntas vero, fide , & m nitentia in suscipiente adulto necessimo requiruntur, ut dispositiones mParte subiecti,non ut causae a ct ii aestacra mentalis gratiae, non rei in fides depc itetitia efficiunt sacramenta lena gratiam, neque dant esse,ciam sacri mento, sed seliam tolluiu obstacula , quae impedirentute sacramenta suam efficaciam exercerent , de ne suum
haberent effectum: Unde in pueris, ubi nulla requiritur disposito, sine ijs rebus fit iustificatio. Doctrina haec in re naturali explicari fusius potest: Si ad ligna comburenda Primo ligna
exiccarentur , deinde excuteretur ignis ex silice , & tunc a ''licaretur ignis ligno, S sc tandem fieret combustio, nemo d: ceret caularia combustionis immediatam esse siccitatem . aut ignis excussionem exstaee, aut
applicationem ignis ad lignum, sed
solum ignem, ut causam primariam,& solum calorem seu calefactionem, ut causam iustrumentariamSimiliter in proposito. Deum causam Primuriam gratiae sacramentalis constit mus, ipsum vero sacramentum camiam immediatam instrumentalem, tera vero ut praerequisita constitui mus; in opere operato eκcludimus tadem ministri, dispositione ad gratiam in sincipiente, tanquam caulas gratiae sacramentalii, no autem in suscipiente eas excludimu , taquam dispostio nes ad gratiae receptione: Sc quamuis
huiust nodi dispositio, si ex gratia Pr
cedat, possit esse metatoria augmenti gratis, tamen alia est gratia, quae datur ob dispositionem,alia vero quae datur eX vi sacramenti; opus ergo operatum,de quo loquimur,non ibi uexcludit dignitatem &sanctitate ministri. sed etiam fidem Sc motum internum
suscipientis, ab efficientia gratiae s
cramentalis: nam etiamsi i Harequis
rantur in adultis , tamen non sum istar
92쪽
De Sacranaentorum essicacia. Ir
istaquq gratia causat sed iplum sacro
metitum, ut instrumentitin De monenim viri ute illorum, vel ob fidem,Sci Mictitate in ministra, nec ob inmitentiam, & dispositionem suscipientis daturali cui gratia sacramentalis , sed vici virtute lacra inenti, quod gratiam confert non Ponenti obicem sine meritis illius, & nullo habito respectu administri, vel suscipientis sanctit, teni licet in suscipiente requirat quod non ponat obicem gratiae conferendae. His constitutis in hoc sensu ri stra concluso intellecta proba da est, ct primo sanctorii auctoritatibus. Au. gust. ad valerium lib. secundo, de nu-
Pity, &concupisc. capit. I I. sic ait: quo instituta est circuincisio in popilo Dei, quae erat tunc signaculum iustitiae fidei ad purgationem valebat magnis i S. Paruulis originalis vete risque peccati; sicut Bapti l eta illo valere coepit ad innovationem hola ex quo institutus est. P qc August. In quibus uerbis eandem virtutem ad Peccatum originale delendum triubuit circumcisioni, quam tribuit Baptismo, nec magis fidem,dc meritum operantis ad eam, quam ad baptismuetaposcit. Praeterea opponitur aucto titas August. in , qui solum paruulis eX opere operato dedisse gratiam ipsam circumcisionem affirmant, non Vero adultis, qui ea dentidc sub eadem ratione utrisque valuisset, dc magnis, scilicet, Sc paruulis;non ergo facienda est distincto, de differentia circumcisionis in ordine ad paruulos, dc adultos, lied utrilque eodem modo filisse proficuam asserendum est, Praeterea Beda luper Lucam, super illa verba: Et Postqua tinpleti sunt, &c. ait ita lati risers curationis auxilium circunaciso in lege cotra originalis Peccati vulnus agebat, quod Baptistrius agere reuelat gratiae tempore consueuit,eX cepto,quod c testisregni ianuam n dum intrare poterant, tamen in sinu
Abrahae post mortem requie beata consolari supernae pacis ingressu, qua felici spe expectabant. His apte traditis, inquit Magister dis .i q. per circumcisionem, ex quo instituta fuit, remi isonem peccati originalis, & actualis patvulis, dc maioribus a Deo praeditam, sicut nunc per Bapti ima
datur; Et supra notab. 2 .ostedimus rationem, ob quam Magister circumc sonem ab illis veterib.quo ad collationem gratiae,eNoeperit, de si institer eκD. Bonaventura causam reddimus, ob quam oportuit:circumcisionem caetem veterib. sacrametis esse efficaciotE. Concluson e hanc tenent Dactores in Principio quaestionis citatae, de eisdeargumentis Penitus , qu: b. Pi aecedens roboratur.Preterea circuoso erat vere dc propru si me sacro mentiaci tra Peccatu originale institutum ι ergo erat fgnum veru,Sc effica X, ac prius naturaliter suo signato, eiusq; causa; ergo vere gratia coserebat, fide ministri,demento si scipientis exclusis, M.ta non itali metuo dc fide, sed a diuina institutione pendebat.Ite per circumcisi nem non solum delebatur Scremittebatur adultis peccatum originale, sed
clu. a. ergo conferebat circuincisio gratiam prima adultis, per qua solam Peccata dimittuntur,no quide ex merito dc virtute operatis , quia in gratia Prima suscipiebat,nultu i eo meritu, iste de cotidigno, praelupponebatur, quia Prima gratia non cadit sub meritu de
93쪽
conferebat circumcisio ex vi Inopria. Si veto,dicas, nunῆ per unam vitioris datam esse prima gratia in adultis; e go nunqua remisi iners peccata originale,nec actualia,uam si gratia prima Praesuppotiebatur infusci Phte,ergo supponebat peccata remissi, id pr dictis aucto M& cor consensu Dinom, di Sanctqiu P aduersiri. quo sequitur, respectu adultora sacranaen. tum leg naturae est circuincisionem non et se instituta in remediu originalis peccati, quia derone huius facia- meti e st,ut per illud possit remitti peccatu, nam si semper supponendum esset peccatum remissum mullius utilitatis vel momenti esset tale remedium r& vlterius insertur, circumc: sionem, vel sacramentum legis naturae respectu adultorum non li ibuisse rationem si cramenti, sed solum et iisdem professionis fidei, vel religio' i rei noniae meritoriae, eκ operae operantis, quia non aliter erant signa gratiae. IVaeterea, quia sicut paruuli ante Christi aduentum dicebantur iustificari in fide parentu nulla etiam nunc in lege gratiae, ut loquitur Iustinus Martyr q. 16. ad orthodoxos, & Augus lib. I .de Peccatorum meritis, cap. 2. . lib. levcr. Sc falsa s smientia, cap. a. ergo sicut laoc posterius est intelligendum de fide, ut ita dicam obiectivagum arctiori eius Prosessione, non de pro-Pria, dc interna si de ipsius ministri seu Parentis; ita etiam ct illud prius est intelligendunt, sed hoc non tollit a Baptismo, quod conserat gratiam eXo-ere operato, ac eK vi propria nullo abito respecta ad fidem, ut actum internum ministri, nullus enim per hoc asserere audebit, quod Baptis mus non conserat gratiam eκoPerae perato;ergo nec illud hoc a cIrcumcisione auferebat. Declina Concluso omnia nouet legis iactam&a conserui gratia ex ope. rc operato, ac ex vi propriasacramenti. Ad cuius coclissionis probationem
aduertendum,duplicia esse signa, alia quae non ad alium finem institutas quam ad fgnificandu qus:Theoticassici possunt: alia vero sunt imposita ad fgitificandum, dc es fidiendum aliis qui Aq ob id practica dici possu Sceificacia respectu significati. Disserueaut haec signa inter se, qd priora nihili mediate eκ vi propria operantur,sed lolii ligniscat, & repissentat obiectu, etsi sorte aliqua D sequitur alisis ei sectus, non ex vi illius signi est, sed ali der posteriora vero signa immediatEoperantur sua quadam virtute,ac proinde non solum practica, sed & etficacia vocantur:talia signa sunt sacram ta, ut ex diffinitione sacramenti prFedeti Cotroueisia posita patet. Ex quo deducitur, quod cum sacrameta leg:s nouae sint vere, Sc proprie sacra meta, sint vera,& propria causa gratis. Prae
terea omnes rationes praecedentibus
conclusionibus post , quibus ostendimus,c:rcumcisionem eΚ ui circumcisionis gratia contulisse, multo magis de sacram is nouae legis concluduis de quibus Conc. Florent ait,quod non
solum fgni ficant, sed etiam gratiam es sciunt: item sacramenta nouae legis
sunt ipsius gratiae causa, ergo aliquid gratiae conferunt e X opere operato, praeter meritum ipsius operantis consequentia est nota, quia aliter non essent causa ipsius gratia, antecedens vero est de fide,quia sub eisdem sere verbis dissiliciar in Conc. Tradent. seisT. can. 6. 7.& S. Sc in sess. 6. cap.7. diverat, Bapti sinum esse istrumatale causa
94쪽
De Sacramentorum essicacia. pD
iustificationiLPraetere in miceno dr: eor unu Baptisma i re iniusonem conferri, dc conlequenter gratiam. Item Augu.li. I p. contra Faustudicit, Rapi sinum facere nouos homi nes, est omnia Peccata delere .Optatus etia in lib. sa iura Parmen. dicit,Ba tisma Cluistianorum Trinitati conse cratu conferre gratiam. Pr terea Paul.
ad Eph. s. Mundariam lauacro aquae in verbo vitae. Sc ad Titu 3 . Saluos nos fecit per lauacrii regenerationis.Q uae locutiones rationem vere causae significant in hoc vero quod est causa in esse gratiae, omni lacramento conue ni ut, qui a Christo instituta sunt. Praeterea infra ostendemus, ministri probitate in aut malitiam nihil conserre aut auferre a sacramentorum veritate, nam liue malus siue bonus sit minister acramentum collatum suum sortitur et sectuini nec ob bonitatem ministri augetur, nec ob malitiam eius diminuitur:c5uenit ergo omnibus nouae legis sacramentis gra; iam e X vi sacramenti conserri, praeter meritum operantiAVndecima Coclusio innia sacramenta nouae legis conserunt gratiam habitualem omnibus no ponentibus
obicem, praecipue loquendo dc abstrahendo a prima, Sc a secuda gratia. C sicluso videtur de fide, tui a Conc. Tri.& Florent. dissi nuunt sacramenta nouae legis conserre gratiam, qua continent. In haccsiclusione omnes Theo. coueniunt, eX quo primum tequitur, omnia haec sacra meta nous legi DL se augmentum gratiae conferre, si suscipientem inueniant i a in in gratia constitutum .Probatur, quia haec sacramenta seinper gratiam conserui. EX
ha Christiana coclusione&diffinitio nec iiij costat Sc 7.c.7. ubi sic habetur: Si quis dixerit non dari gratia per huiushaodi sacram assemper &J Π-nrbm, quantum est eX p. arte mi, ted aliquado & aliqua ius no et si me eas istipia non athema sit: sed qui accodit ingratia ad i cipiendum M ptio
uae gratiae putri, rus ii 3 augmenti
unde cum in gratia e isteri IIDI EO nat obicem sacramputo, temper cui sacramentum ecipit, augmenta gra
tiae accipit Segnota, non onuua sacramenta nouae legis e sili per se, & ex Propri rationi , Sspecifica instituta ad dandam Primam gratiam, nec secunda ad coiderendum gratiae augmentum,sed lugd esse instituta per se ad dandam prunam grati m , alia vero minime ed augmentum gratiae conserendum; Baptii mu quidem dc poenitetia instituta sunt ad delen tu, de remittendum peccatum originale, vel actuale mortale, quod non nisi Per gratiam tollitur, Sc con sequenter
haec per se instituta sunt ad primam
gratiam conseredam; e cotrario vero Confirmatio instituta est ad dandum Spiritus sancti robur,dc augmentum, ob idq. non addit primam gra tuam, sed ad eius augmentum conferenda instituta est, lecundam propriam, dc specialam rationem, ad nutriendamcnaritate instituta est. De alii, vero tribus sacra metitis constat, non per lx instituta esse ad peccatum originale,veIactuale, χcosequentereta vi propriet& speciali institutionis non habere vim ad Primam gratiam conserenda. Sed de aliis dubii , quae hic oriri Pot rant, Sc de dii postione ad lacra mei ta sussipienda art .sequelati dicetur.
Duodecima Conclusio. Quae sequitur
95쪽
tur manifeste ex praecedentibus. Sacrammata nouae legis non iustificant citando fissem, ut haeretici nostri temporis affirmant, sed eκ vi propria,& opere operato, nam sicut dirimus, sunt gratiae causae ,& omni conserentis & recipientis merito eXcetito, eam conserunt,ergo,ut signa eκcitahi a fidem . Probatur Conclusio peculiari bus rationibus: verba dc signa sacramementalia pendent ex diuina institu. fione, nec ab hominibus propria a ctoritate potuerunt itistitui;ergo non
sunt mere sgna & verba rationis & citantia fidem,sed signa practica,Scocitantia, vim habetia aliquid supernaturale ei sciendi. Antecedens conceditur ab aduolamy; onsequentia
probatur, quia si vel ba r signa face
mentalia essent signa,iaude ad eXcita-dam mentem instituta, potu .ssent ab hominibus facillime institui, S eandem vim habuiisent, non qnim referti
ad nudam significationem, quam liq-
retici sacramentis tribuunt,quis ea instituerit, modo idem obiectum repraesentent. Secundo,sacramenta instituta sunt a Deo, & pendent a Deo,Non solum ut insti tutore,& principali agute, sed etiam a passioneChristi,dc morte, tanquam a causa meritoria, ut supra docuimus; ergo non operantur solum repraesentando obieeiuin, Sc eincitando fidem more communiore,sed
etiam aliquid efficiendo. Ad argumenta , in principio art. posita. Ad primum,quod auctoritatibus sulcitur, dico, Ad oes debent intelligi de sacranientis, quae praecile erant in lege veteri instituta, sub quibus circumcisio Sc sacramentum legas naturae contra originale in stitutum,nsi coatinetur, quia ante legem Mosaicamerant instituta per multi annos; Vnde circumciso,dicit paulus, non est eulege,sed ex Patribus ergo bene potest& lecure dici, circumcisionem no suiΩse, altem praecise , legis veteras sacramentum, squidem Paulus absolute Proseri, ipsam non su sse eκ lege,sed eκ Patribus. Cum videtur in Abrilia fui in solum fgnaculum iustitiae, intelligenduin est secundum modum Scoti, quem secundo notabili posviamus, scilicet, quod ipsa circumc so sese te ex Deo erat deteramnata, sic ad da-dam gratiam in certo gradu, sicut cum sulcipienti ipsam inueniebat, nihil ei prae stabat,nec erat signum tunc gratiae in seri, sed gratiae ineXistentis, de sic accidit in Abraham.
Ad secundum dico, quod ut supra
docuimus, circunaciso principaliter instituta suit ad perfectionem coiit rendam,scilicet, gratia,euec conseqnenter ad deletionem peccati origilia l
specιalem gratiam,ratione cuius inter sedistinguantur; ct quaedio
filio ad eius receptionem reruι '
IN ait. praecedenti satis ostendimus,
omnia fac amenta nouelegis gratia gratum facietate conserre, nunc laquiri inus,an in hoc essectu comuni differant In hac re omnes Theol conueniunt, siligula sacramenta singulas ac proprias sacramentales gratias habere,ratione quarum in effecthus diastinguantur,ita Scot. in A. dist. I .M.6. in solui. ad vit. ubi sic ait: Dico ergo
ad maiorem, luod sacramentum magis lanistat illum effecta in anima,
96쪽
De Sacramentorum esticacia. σ 1
ad quam consertur gratia in sacramento. qua in signisi et ipsa in gratia;
unde gratia exiliet ite vitam ali ima,
sacramenta tamen diuersa distinguu-tur penes diuersa significata propria, quae sunt diuersi eis chas eiusdem gratiae. Idem docet D.Thom. 3. p. q.
Pro intelligentia huius quaestionis
obserua primincommune esse omni b. sacramenti ., gratiam habitualem csis re, cum enim non ad eundem fine ProXimum ordinentur, diuersa sint inter se necesse est,ut distinctos habeant effectus, nam si omnia omnino eun de in effectum haberent, non differrent serinaliter in ratione sacramenti, sed naturaliter in ritu seu c remonia ad significandit. Praeterea si eundem effectum liaberent, fieret quidem noesse quaedam sacramenta magis necessaria ad salutem, quam alia, nec pose set ratio reddi, cur quaedam iterari possent, & quaedam non e nec tandem Posset optima ratio reddi, cur tot sacramenta essent multiplicata. Quocirca itecessum est fiteri ,effectus gratiae per diuersa sacramenta significa tos,ei se inter se diuersos ; eκ quo in sertur quod sacra metales gratie diuersorum lacramentorum aliquo modo differunt a communi gratia donorum dc virtutum,quia non possent gratiae sacramentales inter se differre,nisi ali quo modo a communi gratiae ellectu
distinguerentur, vel aliquid proprius peciale iupra ipsum adderent.
Secudo nota ,secundu Cal. 3. P.q. 62.
ar. 2. dupliciter posse intelligi, gratia facialem addere supi a gratia donoria Spiritu Sancti,& virtutu,q est gratia gratu facie ,a qua dona dc virtutes o.
addat donii aliquod habitu. de: Secundo, ut gratia sacram ct alis addat supra gratia donoria non habituale aliquod donii, ted actuale diuinii auxiliit,ad effectus risitu sacramςti ordinatu, secudum quod gratia sacramental f spe distinguitur a Paria vas tu tu S donorii , non sicut habitu hab: tu, sed sicut
ratuitu diuinum auxiliu a gratuito abituali dono. EX quo infertur, esse spem gratiae comuniter dicis, gratu inficientis, Sc diuidi in plures es iuxta specificam pluralitate effectuv. Vnde D.Thom. ubi sui'. q. 62.artic. . ait,gratia in Baptismo, dc in Confirmatione collatam habere aliquod commune, dc aliquod proprium, quia in ratione gratiae gratum iacientis conueniunt, distinguuntur tamen secundum sp cificas rationes, ob idque peculiares Scdisserentes effectus habent, ut ex Scoto supra notauimus. Quocirca ipsaria et gratia commuim sub illa ratione, qua per Baptismum datur ad peculiare finem,esi sacramentali gratia, cuius proprius effectus est regenerare homine in vita diuina participata sp, rituali. Tertio nota, quod ut dicit D. Bona
tmere gratia,ita Q in ipsis sit secudum sua propria dc es lentiale ronem, sicut aqua in vase, quia gratia est media in ter natura dc gloria; ergo nihil est capax gratie, quod non sit capaX gloris, praesertim cum ipsa sit ad gloriam dius positio, dc dispontio, Sc Arma lint in eodem subiecto , sed lacramentu non est capax gloriae,ergo neq; gratiae.Prqterea qui acu accidcs no migret de sub in subiectu, si ipsa eet in scio stupropna dc essentiale tonem aci meo sicut
97쪽
sicut accidens in sub secto, dc per con
sequens ab eo in an iniam non transiret; dicuntur ergo sacraulenta gratia
continere , Squia ipsam sigWantila suo modo caulant semper, in si e X Parte suscipientis sit dentius, i co X:
liam rationem etiam vata gratia dici Fcssunt, inquit ponatient. quia sicut
quod est in vale, nullas ab ipso, licet ex ipso hauriatur; ita gratia non est a
sacramentis,intellige tanqua in a causa principali, sed a fonte aeterno,dc ab ipso hauritur ab ipsa anima per sacramentum: & sicut quis recurrit ad vas cum requirit liquorem, sic quaerenti liquorem gratiae, dc non habenti recurrendum est ad ipla sacranienta. His ita constitutis, sit
Conclusio prima. dlibet sacranae latum confert peculiarem gratiam ex vi sua distinctam a gratia alterius, ratione peculiaris effectus. Probatur haec Concluso,quia septem sacramC-ta a Christo instituta differunt inter
se specie; ergo habent sigilificata specie distincta: sed haec significata sunt
gratiae sacramentales; ergo i stae interie specie distinguutitur. Probatur an te cedens, nam caetera patent, quia si-gitiscata sacramentorum sunt specie distincta; ergo,i k ipsa sacram cta, quae a suis significatis lpecificationem acci-Piunt. Probatur antecedens in Baptis imo,& Cofirmatione, &idein de alisserit iudicium, quia in Baptismo fgitificatum eius est ablutio a peccato oliginali,& regeneratio in vitam spiritualem ran Confirmatione vero est animi roboratio ad fidem profitetidami quae specie, & ratione tormali distri, Suutur. Secundo probatur,quia signata sacramenta sormaliter in rotae δε- erat nenti distinguuntur, ut notab. Pr mo, stet adimus,&ex eis, quae ibi dia ista sunt, haec concluso latius Patet . Secunda Conclusio.Gratia sacrametatis addit super gratiam gratum s
ciente N,que gratia Lirtutum de donorum dicitur aliquam rationem Particularem , ut diuinum aliquod auxilia
speciale,ad propriu fine sacramentiordinatum. Probatur, quia gratia sacramentalis est specta gratiae conmmisetanter dictae; ergo addit aliquam specialem rationem gratiae supra ipsam, sicut species add:t differentiam suPrasuum genus, sed haec disterentia non videtur qd aliud esse possit, quam illud auNilium; igitur, Sc. N autem est diis retitia ipsa,non distinguitura gratia, sicut habitus ab habitu, sed scutdifferentia a genere; nec oportet re currere ad modum dicendi Caietani in secundo notab. positum ex doctriana D.Thomae.Si autem est illa dissete tia auXilium Dei, vel aliquid aliud , Deus iudicet, qui rerum differentias inolcit. illud videtur certum, differetiam illam intra genus gratiae contineri,nec rationem gratis diminuere,sed augere & perficere. Tertia Coiicluso.Omnia sacrameta non habent ex se,&eκ vi suae institutionis, primam gratiam conferre.
Ita Scotus,di st in .as .quaest. v nic. bi de Unctione e Xprei se asserit , nullu esse digne capacem eius, n: si sit in gratia,S addit,nullum sacrament una praeter Biptismuiri ela parit: tentia in esse remedium acquirendi gratiam, sed augendi. Conclusio haec si rat ones sacramentorum specificas conderemus, satis aperta est,nain Eucharistia iii Nia suain specificam rationem,ad nutri dam vitam gratiae instituta est; ergo per se.&ex vi tuae institutioniS,gr. iii vitam in suscipiente supponit, qua uinutriat;
98쪽
De Sacramentorum efficacia. σ3
nutriat; ergo non dat primam gratia,
a qira primo vita oritur. Et cOfirm atur, quia nutritio in naturalibus vitam animalis supponit necessario, non enim nutritur, nisi uiuens;ergo cum Eucharistia sit animae in vita supernaturali nutritio, necessaria eΚvi sua propria
vitam huiusmodi supponit,quam ira triat. Id ipsum de Confirmatione Irat et, quae ad vitae spiritualis corrobor
tionem datur, non enim corrobor
tur, nisi qd prius esse habet; ergo, Scc.
Idem iudicium est de aliis sacra metis,eXcepto Baptismo,& poeniteritia. R.ecurrere vero ad geneticam sacramenti rationem,est sine fundamento rem consistam asserere, quia sacramenta non habent vim ad gratiam conseredam, nisi ex Christi institutione; at Christus nullam lacramentorum institutione in genericam fecit, sed omnia secundum specificam rationem instituit; ergo si ratione specificae instistitutionis non conserunt sacramenta Primam gratiam, multo minus secundum genericam solum ergo Raptis mus S poenitentia vim per se, dc in propria institutione habent conserendi primam gratiam, quia haec institu. ta sunt ad delendum peccatum originale,actuale, mortale ergo necessaria est, ut aliquando saltem illude κpel lant,ouod quidem efficere nequeut, nisi aliquando gratiam Primam conserant, Nec lassicit dicere hanc Prima gratiam. Per contritionem conferti, quatenus habet sacramentum in v to, quia si hoc semper est necessiriu, nunquam Acramentum in re eXhibitum peccatum pelleret, quia iam illud per contritionem expulsum rein Perit; hibent ergo sacramenta e X vilua conserendi primam gratiam, sed
in arta Concluso. De facto omnia
fac alia enta possunt aliquando prima gratiam conferre.Conclusio haec ubi que a D. Thoma docetur, ut patebit cum de singulis sacramentis erit sesino: Seneralis autem ratio solum est quia innania sacramenta per se sunt instituta ad aliquem gradam gratiae conserendum; ergo si subiectum non habet dispositionem re gnantem actualiter ipsi gratiae,semper illud c5. serent, vel per modum auginenti, si subiectam gratia existat, vel Per m dum primae gratiae, si ea careat. Coit sequentia probatur, quia si ho inoboena fide accedat ad sacramentum, putans se esse iustificatum, non peccat dc consequenter non ponit actualiter
obicem gratiae; & s cum tali fide habet attritionem, est ita dispositus, utere parte eius non repugnet peccatu
expelli,dc gratiam in undi; ergo neque eX parte sacramenti repugnabit ex defecta virtutis dari Primam gratiam. Probatur haec ultima cons
quelitia, quia non minus virtutis est
augere gratiam,qua illam infundere, neque primus gratiae gradus est excellentior,quam iecudus: dca simili explicatur,na sacramenta per se instituta ad dandam primam gratiam , quando eam in labiecto inueniunt, eam augent, quamuis no sint per se instituta ad augendam gratiam; quando illam non inueniunt infusam, ii iam conserunt, nisi aliunde obicem
inuenirenti, hoc autem efficient eκ accidente,dc non ex ui suae Priinae institutionis. Sed inquires,quae dispositiose necessaria in luscipiente, ut tuos est sectus sacramenta con serat a cui dubitationi respondetur sequentibus coiis
99쪽
iam per Sc insallibiliter conserunt grati reeffectum non Ponclabus obicem. Conclusio est certissima,quia ait Concit. Trid sess. .can.7.qui dicit non dari gratiam per huiusmodi sacramentate iri peri& omnibus, quantum est ex Parte Dei,anathema ut: ratio est,quia ut iupra Controuer. prima diXimus,
sacramenta non solum sunt per signa gratiae prognostica ,sed Sc demonstrativa & efficacia, significantia gratiam in fera: ergo necessarium est, ut quatum est eκ parte ipsoru,ut eorum lignificatio sit semper vera, praesertim cum sint insallibilia signa ex Dei institutione efficaciam has titia. Conclusio haec in insantibus nihil difficultatis habet, constat enim in ipsis sem-Per habere verum, respectu eorum sacramentorum, quom sunt capaces,
si rite eis applicata fuerint, ut susceptio Baptismi in paruulo, Sc eo susce-Pto in eodem Confirmationis saccamentum , quia in Baptismo nulla in eis requiritur dispositio,& ad Confimmationis essectum satis dispositus est insensis ei conseratur, ut gratiam Co
firmationis accipiat; eκ malitia vero,
ct in dispositione suscipientis fieri potest, ut Baptismus suo priuetur effectu. Vnde Cyprianus Non possiant tamen spiritus esse participes, quorum infidelitas , vel indignitas tantae sanctitudini cotradicit.& Aug. li. 6. de Baptismo, c. 3. dicit nemine debere esse securum de effectu sacramenti, licet sacramen
tum susceperit, nisi sit corde disposi
Sexta Conclusio. Peccatum mortale, in ipsa sacra meti susceptione commissum, impedit omnem gratiae eis eiu , ne tunc conseratur. Ratio est, quia peccatum mortale in actu reP
gnat diuinae gratiae, quo circa qua in diu durat,gratia non potest infundi.
quia sacra inen a non conferunt gratiam ponenti b. obicem ue est autem mbeV Peccatum mortale actualiter siecommissum,& non per poetiitentiana v llo modo retract itum. Septima Conclusio. Ut sacra memta primam gratiam conserant,est semper necessaria eX parte sulci pietatis si
adultus e st ) aliqua dispositi, , qua se
ad gratiam ita Pr paret, tilli ob cenino ponat, etsi non sit tanta,quam statim conlequatur gratia , sed in peccato remaneat. Probatur, quia sacramen
tu non dat primam gratiam,ii si luscipienti illud in peccato, quia Prima gratia suscipienda necessario supponit in subiecto priuationem gratiae, at priuatio gratiae non est nis peccatum originale, vel mortale, vel ea necessario concomitatur, unde fit, ut sacra me tu in primam gratiam non conferat nisi expelledo peccatum ergo ad pininae gratiae collationem non requiritur ea disposito, quae cum gratia est necessario, qualis est contritio , sed ea quae secum peccatum compatitur;re quitatur autem aliqua, ut digne sus tapiatur, nec sufficit voluntaria sacrameti susceptio, sed aliqua alia disposito,
ut ex parte intellectus fides, ex parte vero volutatis aliqualis peccati ach ualis detestatio: nam Achorsi a. dicitur: Poenitentiam agite, &baptiZetur v- nusquisque vestrum. Si igitur ad Raptismuin aliqualis dispositici suscia pientis est necessaria , multo magis ad aliorum sacramentorum susceptionem. Ratio huius dispositionis praecisa ea est, quia cum homo peccando
auertatur a Deo, dc conuertatur ad creaturam , merito quacumque via
iustificandus sitatae per sacram et um, siue extra illud, ab eo ut dis sitio eκigitu r
100쪽
Utur vi peccatum volunta ne deis,
rat;illudque aliquo modo retractet ,&ad Deum utcumque conuertatur.
Hoc intelligitur no de paruuli , qui PBapti: mum iustificantur , quia cum hPropria voluntate uti non possint,noeκigitur ab eis talis dispositio, sed sicut alieni voluntate peccarui, ita Christi voluntate in Baptismo applicata iustificantur; ad suscipiendain ergo Primam gratiam per sacramentum. etsi dispolitio aliqua in adultis sit ne cessaria, non tamen est necessaria co tritio, quia si haec antecedit sacranae ii susceptionem,statim dabitur prima
gratia, adque ita non Persaciamentuconseretur; sufficit ergo attritio,diuerso tamen modo Nam in duobus sacramentis, quae mortuorum dirutur, quia Per se ad delendum peccatum,& dandam primam gratiam instituta sunt,siisficit praedicta dispositio ad effectum percipiendum, & ad dignam sacramenti sumptionem et in alip vero.
quinque, quae non sic instituta sunt, ad dignam eorum sumptionem non sufficit, sed status gratiae per se loque-do, est necessarius, licet si quis ex acci- demi inculpabiliter existimet se esse in gratia, cum revera non sit, illa di jositio ad praedictum gratiae effectu susscit,quia ratione ignorantiae ac bonae fidei non ponit obicem , ct ali
quin per attritionem sufficienti in do auertitur a peccato voluntas, Ut
Per sacramentum iustificari possit. Octaua Concluso. ut sacramenta augmentum gratiae conserant sua scipietiti, solum in eo habitualem gratiae dispositionem requirunt.Concluso, quod sustipiens sit in statu gratiae . augmentum gra Liae gratia primam
supponit, sed qd alia dispositi ad id
non sit necessaria probatur, quia sa-ica controu. Pres IIII.
ciamenta conserunt ballam non D. nentibus obicem δ' at recipiens sacramentum in gratia non ponit obicem; ergo recipit gratiam, quia ad hoc auet.
mentum gratiae ex opere operato emficiendum neque est necessaria alie qua actualis dispositio, neque etiam potest impediri per prauam dispotationem,quae non sit peccatum more te , quia gratia dc augmentum gratiaenim habet formalem tepugnantiam cum actu, qui peccatum mortale novest.Vnde Scotus in A.d.4.q5. 7. in fine ait, peccatum veniale non prohibet gratiam infundi. nec etiam actum
memorium simul habere, tum quia Pluribus actib. non potest simul mesaeque persecte esu intenta: actus bonus, cum quo concurrit veniale, est minus intensu; , dc ideo minus meritorius, qua foret sine illo veniali; sed intellige, id accidere, cum duo actus coniungutur, quorum neuter est alterius circumstantia, hoc insinuat Scotus cum dicit: Tum quia pluribus actibus, &c. Et ratio est, quia si unus actus alterius esset circumstantia, malus vitiaret bonum, vel rectius, unus alterum vitiaret,quia malus est in quocumque defectu r EM quo insero,peccatum veniale non impedire gratiae infusionem Sc augmentationem, quia gratiae non repugnat;&per oppositum, peccatum mortale illud impedire, de nihil aliud,dum modo recipiens sacramentum in statu gratiae sit, quia hoc solum . scilicet
eccatum mortale, repugnantiam ha et cum gratia. Ita docuit D. Thom. in 3 par. quaestione 79. art. 8.&com muniter Theologi. Collige etiam, pecilcatum veniale, siue in lacramento, siue extra, non esse obicem respectu