장음표시 사용
141쪽
patur ad recipiendum Ripti sinum, ut lit filius regni, quia vere adin: Pleuit praeceptum de Baptismo suscipiendo. Vbi nota sinquit Scotus quod .actualiter peccans mortaliter potest in emdem actu adimplere praeceptum, sedis tertius modus dicendi, quem ponit Scotus, ut respoiadeat argumentis, no Placet, quatenus negat recedente fictione Baptismum habere suum essectum cum tota e X tensone S intensione,quam habuisset primo,s absquesctione fuisset susceptus. Quinta concluso.Qui eX ignorantia inculpabili fictus accedit ad Baptis
iam ,quia putat se esse vere attritum, cum non sit, non indiget, ad tolludam fictionen , Sc gratiam,& remissionem Peccatorum ratione Baptismi obtinendam, aliqua contritione, sed sola attritiosus ficit ei ad hos effectus. Ratio est, quia lilii usinodi attritio tunc suffeci Diet,quando Baptis irrus receptus est; ergo euec postea sufficiet, quia nullu Peccatum de nouo accessit. Praeterea tollere fictionem est retractare luccatu, quod prius non fuerat retracti tum, sed in nostro casu per solam attritio-1 .em v cie retractatur peccatu tu,quanti in B ipti linus postillat,& Per consequens ponitur distiostio,quam Biptis Mus per fereqititit; ergo illa posita habebit lacramentum tuum effectum. T in dem quia in hii iusmodi homine
non est ii eccssiritim poenite iatiae lacramentum , quia eius Peccata ona Diapraecesserunt B ptismum; ergo tollenda sunt per R iptismum cum sola di. si cistione per se ad ipsum requisita, quae est attritio, nam si contritio esset requisita, nunc similiter & ad Baptii-m: susceptionein,quod no est verum. Conclusio est Scoti ubi Iupra . cum ait
de Peccato, de fluo accedens ad Baptismum non suit aut tus, sussicere postea habere attritionem ue in quibus
verbis etiam confitetur, posse aliquem habete veram attritione aliquorum Peccatorum, & non omnium: quod
verum est, saltem detestandi illa pr pter propriam S specificam turpit dinem eorum, in qua non habent peccata mortalia necessariam connexi
nem respectu interioris effectus, seu detestationis voluntatis. Sexta conclusio . Si accepto Baptismo peccatum mortale commissum est, vel in is a susceptione fictio est apposita ad fictionem Sc peccatum tollendum contritio neces Iaria erit, si extra sacramen tu in poenitentiae seri debet eius ablatio. Concluso est Scotivbi supra, cum ait de fictione,necessi mo habendam esse poeti tentiam, de conseisionem, S satisfactionem,& ει militer de omnibus peccatis Post Ba
ptismum commiliis. Idem tenet D rata. D q. d. q. Piobatur, quia illud pe
catu , quod in ipso Baptismo, vel post est cominissum, non potest tolli per Baptismum, quia per eum solum tolluntur ea peccata, quae iplum praeces serunt; ergo ad illius peccati deleti nem in Baptismo, vel post commissi,
per se non sufficiet lota attritio; ergo ut e Mira sacra inentum tollatur,neces saria erit contritio, vel aliter sola attri.
tio per te sine sacramento non sufficiet ad deletionem peccatorum, quia non est immediate disi)msitio ad gratiam; ergo necessaria ad id erit con
ces forsan, ratione Baptismi suscepti sufficere Cotra,quia Raptismus digne iusceptus non est caula rei ruta sonis peccati, si ost eius Iuste pilonem comtrii sit; ergo neque in s gne susce- Pius Poterit eiusdem esse cauta,vetat terius
142쪽
De Sacramentorum caula litate. I O T
te iras in eius susceptione conamissi. Tandem quia peccatum post Baptis
mum commissum, vel in eius susce- Plione, per se tamquam eius materia Pertinet ad sacramentum P nitentis; ergo non potest deleri , nisi in Sacra. mento,uel in re, vel in voto: Si per sacramentum in re debet tolli, sufficiet attritio; si vero per illud in voto aufereri debet,necessaria est cottitio, ut Omnes Theologi latentur; ergo cum in coclusione sermo sit de ablatione peccati illius extra sacramentu P niteibile, necessaria erit contritio ad eius d letionem , Sc con firmatur, dc redit in idem, quia non solum Peccatum commissum post Baptismum, sed etiam illa fictio per se pertinet ad sacramentum PCenitentiae, iuxta Augustinuin lib. I. de Bapt. c. I 2. ergo eXtra sacramentum remitti non potest, nisi per contritionem,quq votum poenitentiae
includit; quod vero illa fictio sit poenitentiae obiectum, praeterquam quod a Doctoribus supra citatis, dc praesertima D. Thom. asseritur tertia Par. q. 69. a. I Oad secundam,probatur sic,quia Baptismus in ordine ad susceptionem S dispositionem eiu prius natura infundit characterem quam gratiam ;tum quia ad imprimendum characterem nulla requiritur dispositio, quae tame requiritur ad gratiam; tum quia sicut etiam charactet baptismalis est Potentia passiua ad alia sacramenta,Sceorum effectus ita ad effectum gratiae baptismalis; agitur quando homo ponit obice gratis baptismali per ficti nem sacra legam, iam intelligitur charactere baptisniali insignitus; ergo tale peccatum prout iure fit ab hoini ne iam baptizato, quia oritur ab homine iam familiae Christi addito. Praetcrea quia sicut prius natura est bapt: smum esse, quam causare gratiam, ita prius natura est. B aptismum et se, qua actualiter illi obicem OPPonere, ne causet gratiam; ergo hoc Peccatam, per quod gratiae Obe X opponitur, a clauibus Ecclesiae tollitur . Tandem quia etsi illud peccatum coiisi terctur, ut concomitans Baptismuin non Potest per se ipsum tolli, quia e X probria dc intrinseca ratione sua id habet, eouod per se de directe includit aps 3-ilonem necessariam ad illulia,S sine
qua nec Per se, nec concomitanter vllum peccatum potest deleri ergo non potuit bapti sinus institui ad illud torulendum: Quocirca restat,ut per sola in Poenitentiam auferri pol sit; ergo ad ipsam per se pertinet, non ad Bapti L
Septima conclusio. Ei, qui ficte II,
Ptismum accipit, vel post ipsum multa peccata coni misit, sufficiet ad tollendani fictionem, vel aliorum PeccM -rum remissionem attritio sacramenti Poenitentiae. Conclusio est omnium, qui tenent lacramentum poenitentiae facere hominem de attritio coiritum:& ratio est, quia illa attritio omnium Peccatorum, coluncta cum B iptismo piaecedente, Sccuni sacramento p nitentiae Praesente , vim contritionis habet, respectu omnium peccatorii . I'raeterea quia Perse loquedo, utrum. que sacramentum , tam Baptismus,
quam poenitentia, habent dispositi nem sibi Proportionata ad proprium effectum; ergo utrumque consert gratiam,directeq; delebit peccata,quq lubi sub jciui itur. Sed non immerito quis poterit dubitare , dc inquirere, an homilii sica, into detur tunc tanta gratia ratione sis cram etati utriusque, quanta daretur, si
diuersis temporibus illa sacramenta suscia
143쪽
susciperet a supra, ut vidimus asseruit euenit, priorem tenendo sententiam, Scotus, huiusmodi homini dari qui- ut diximus. dem perfectiorem gratiam ratione Sed inquires secundo, an hic esse utriusque sacramenti, qu per singula chus gratiae sit inter haec duo sacra.
daretur, quam per alterum tantum; menta diuidendus 3 quia neutrum vi' quod certistimum esse arbitror, quia detur posse hunc totum gratiae eis utrumque habet suum proprium es- ctum efficere: Et ratio ex praeceden- sectum, nec causalitas unius impedit tibias patet, quoniam est maior,quam causalitatem alterius, nec diminuit, per illa sacramenta fieri posset. Prae- quia eorum effectus non secum pu- terea videtur satis irrationabile, asse-gnant in eodem subiecto, nec causa- rere, quosdam illius gratiae gradus ab litas unius cum causalitate alterius c5- uno sacramento fieri, & alios ab alio, uarietatem habet. Deinde nihil cer- non vero ita diuidi & designari Lium videtur in illo casu, sacramentum sunt, ut singuli singulis correspon-l oenitentiae dare totum effectu, quem deant sacramentis; nec ratio ali igna-iomini sic disposito dare potest, quia fi potest,cur hic gradus potius ab uno,
deterani natur in actione sua ab actua- quam ab alio sacramento fiat, nisi dili subiecti dispositione, Sita iuxta di- Xeris priores gradus a Baptismo fieri,spostionis mensurana, gratiam pro- tanquam omnium sacramentorum ducit: Si vero de Baptismo teneam , primo: Sed hoc iam supra reproba- quod tantum operetur recedente fi- tum relinquimns , quia potius seuchione, quantum operatur sine ea, & prius poenitentia in hoc casu debet cum simili dispostione cum actu e- suum essectum sortiri, sicut per eam Nercetur, necelsario satendum erit, tollitur fictio, ante cuius ablationem quod conrret tantam gratiam,quan Baptismus non potest suum habere tam dare posset homini sic attrito , effectum. Respondeo, nulla ratione quia ratio eius determinaretur quoad dici posse, ut argumenta ficta demonnaensuram essectus a mensura dispo- strant,quosdam gratiae gradus ab uno sitionis. Et sic dicendum ad dubium, sacramento fieri ,& quosdam ab alio, quod tanta daretur gratia per sacra- nec totam illam gratiam ab uno solo mentum Baptistati & poenitentiae in causari tat.quam ab instrumento to- illo casu,ac si cuna eadem dispositione tali, altero nihil efficiente , quia oc Isent recepta: Si vero asseramus,M- trumque suam habet causalitatem Ptisinum in hoc casu dare inmina am propriam, respectu illius gratiae, ut su- gratiam, quam potest dare homini pra eX Sccto, & abj, ostendimus. non Ponenti obicem, non postiue se Quocirca dicendum arbitror , quod Praeparanti ad sacramentum, ut par- ambo sacramenta ad illius gratiae eLuulo, dicendum erit illam minimam sectionem concurrunt per modum gratiam dari in virtute Baptii mi. & unius causae integrae, ita ut mutuo seeκcosequenti dari minorem gratiam iuuent, totusque effectus sit a singulis, illi homini sic attrito per utrumque licet a neutro independenter ab alio: sacranietum, quam daretur, si utriam- sicut tractio trabis a multis se ad idque sacramentam receptum fuisset adiuuantibus , est a singulis tota de- cum simili attritione; cuiuacotrarium Pendenter, tamen a se uiuicem. μ
144쪽
De Saci amentorum causalitate. Ios
hoc inferri potest, qudd licet unum' uodq; istorum sacramentorum Pere, dc directe peccata remittat qua dam ratione,ut Baptismus,quae ipsum Praecesserunt, & poenitentia ea , quae ipsum subsequutasunt, quodlibet tamen eorum omnia saltem concomitanter remittit, quia caulae gratiae omnia discedunt. Octaua conclusio.Coferre gratiam fictione recedente, est proprium B
ptismi, ita quod alip sacramentis non competit. Concluso haec est Scoti ubi supra , siquidem disputando de hac re
in Baptisino nullius sacramenti meminit, nec talem effectum tribuit nec ipsi sacramento poenitentiae , cuius in illa quaestione toties mentionem se cit.Eandem tenet Sotus d.6.art.8.q. I quam sic probat: l'cimo, quia ratio &necessitas Raptismi in hac parte est singularis, quia inest sacramento, quod iterati non potest, Sc cuius effectus est impliciter necessarius ad salutem , quae duo nulli altera sacramento cori ueniunt: Ex quibus duabus proprietatibus simul sumptis nastetur necessitas, ob quam, recedente fictione, redit Baptismi effectus ; ergo cum ista in alijs sacramentissimul sumpta non re- Periantur, non est curali sacramento
a Baptismo id tribui possit, quia si ite rari potest , subsequens sacramentum sufficiet ad effectum habendum, &ita non erit necessarium,ut sacramentum prius ficte lusceptum ' eretur. si vero iterari non potest, cum ipsum non si necessarium ad salutem , smiliter nec eius effectus erit necessarius;& ita non oportebit dari fictione recedente.
quodam singulati est mi opus, quod ἀ nec clauis Ecclesiae requirit,nec dii stionem in suscipiente per se loquendo, ut in paruulis, quia ad remedium originalis peccati institutum est, ad plenissilinam indulgentiam, Sc ad regenerationem filiorum Dei, ob quae omnia est illi concessa haec specialis Praerogatiua ; ergo ad alia sacramenta non est extendenda. Et confirmatur, quia Augustinus soli Baptismo hoc Privilegium tribuit ; ergo ad alia sa, cramenta non debet extendi. Oppositam sententiam tenet D. Thom. in η. dist.4. quaest. 3. an. 2. quaestiuncula septima ad tertium, ubi omnia sacramenta characterem imprimentia ait eundem effectum habere cum Baptismo , quoad causandos suos eis ctus, fictione recedente.Et ibidem Pa. lud. qui sequitur Couari in cap. Alma
mater Par. I. sess4. num. I 3. Ratio D. Thom. fundatur in charactere, nam
licet ipse per se loquatur de charactere Baptismali, tamen ratio potest ad
alia emendi; nam qui ordinatur, characterem etiam recipit, tanquam so
mam , ad quam consequitur gratia quasi necessatio,ex ipso Dahom. nisi obm adst: sed omnis forma cons quitur suum effectum impedimento remoto; ergo character obtinet gratiam , ad ipsamque est quasi dispositio necessitam obice ablato. Sed iam supra ostendimus in Scoto&Durando, characterem ex se non esse se mam ad gratiam necessitatem, ut sis remoto obice, illam secum habeat , ac proinde ratio haec D.
'Thom. nullam vim contra nostram conclusio.
145쪽
Ad argumenta in principis arataculi posita.
tur: Primo, quod omnis baptizatus induit Cluistam, quantum ad hoc, quod familiae Christi consignatur, Sc adscribitur, accipiendo citaracterem , sed non induit Christum per charactete in ,& gratiam, quia indui Per characterem, est proprium fili rum Dei, quorum indumentum est cliaritas: ad sensum vero familiae Christi per characterem est commune nosolum fili h Dei per gratiam, sed dc ij qui iam baptizantur, sed propter obicem peccati gratiam, qua filis Dei es-ficimur, non recipiunt. Vnde auctormias Pauli debet intelligi de indumento,quod est character,non vero de indumento gratiae &cliaritatis. Secundo dicit Scotus, quod baptizatus ficte non est baptizatus in Claristo, sed in Christi nomine, luia no virtute Christi interius baptisantis. Ad secundum patet ex dictis su
Pra , quomodo pateat ei iter ad salutem, quia recedente fictione per po nitentiam redit integer Baptismi e Lfectus. Ad tertium patet o dictis in tertia obiectione contra conclusionem te tiam,vide ibi.
Ad argumenta in principis controuersia posita.
Magister per illam particulam, dc causa existat, quam in sacramentidis finitione constituit, nihil aliud intelligit, nisi qu6d est signum efficax,
idest, practicum, certum, & verum,Sepraeuium naturaliter ad suum fgnificatum, sicut causa ad effectum. Peridem respondet ad illud de diffiniti ne sacramentorum nouae legis &v teris,no enim distinguuntur per illud. quod neutri illorum potest conuenire active agere ad aliquid spirituale in
anima, qui aut supra vidimus, nouae legi lacramenta, dc multo minus illa, quae erant veteris legis, non habent
physicam causalitatem, nec respecta gratiae,nec alicuius alterius formae spia ritualis ipsam praecedentis, sed istam moralem Scinstrumentalem, modo supra exposito, sed i sta nouae legis sacramenta causant ut signa efficacia,
non vero illa vetera, excepta circuit
cisone,quae potius legis natare,quam veteris erat secramentum, licet etian in lege veteri praecepta fuerit.
Aὸ secundum dico, quod auctoritas Scripturae, dc Sactorum phras esto
quendi eorum optime saluantur, tria buendo sacramentis causalitatem moralem & physicam , non attingendo physice effectunt, sicut supra de multis instrumentis eXplicauimus, Per quae dicuntur effectus effici, etsi pro pria physica dc reali actione effectum
non attingant; & id i pluita probatum est de instrumentis artis , a quibus nomen instrumenti ad alia translatum est.
Ad tertium dico, quod sacerdos vqre absoluit ministerialiter, ad quodn5 oportet, quod gratiam physica acti
ne attingat per sacramentum, quia sacramentum, ut di Mimus, proprie acti-ue no potest gratiam attingere. Quod ulteri ui eX eo Patet, quia cum esset causa aequivoca gratiae, necelsario deberet e ue persectior ea, quia quaecunque cavia Physica & Protaima alicu- . ius
146쪽
De reduistis aci Baptisinum &c. . I ri
las effectus inecessario debet esse eo
pei sectior. Dices, illud intelligi de causa proxima principali, non vero instrumentali, quia effectus non assini latur instrEmento,ut arca seriae non assimila. tur, sed artificis menti. Respondeo, id verum esse in instrumentis, lus solam motionem a principali agente reci-Piunt , nec aliquam Ermam habent, nec recipiunt ab agente , quia active agant, sed non de instrumento pr Prie active attingente effectum Periarmam activam, ab agente princ pali receptam , per quam in suo ordi ne active agat,de quo instrumento est in hac quaeitione sermo, nam de alibinstrumentis loquendo , non nega mus, sacramenta respectu gratiae hybere rationem instrumentalis causae, saltem dispositive, ad quam conlequitur gratia: diXimus enim supra, sacramenta esse veluti immediate dispotationes necessitantes ad gratiam, quia
per ipserum positionem si gratia in
De requisitis ad Baptismum ex parte ministri& suscipientiS.
An in Ba ismate requiratur intentia baptisendi, vi verὼm I.
cramentum conficιatur. ablutionem exercere.
Secundo. Augustinus super Ioan hom. F. ait: Non timeo ebriosum in actu baptiaandi; sed ebriolus non pote si perfecte usu in rationis habere, Sc
consequenter nec consequetur inten
tionem, quae rationis vel est actus, vel illam praesupponit; ergo intentio ad Bapti linum no videtur necessaria per se. Et confirmatur, quia non habens fidem, non habet intentionem , quia
nullus fieri vult id, quod iactu iudicat
impossibile; igitur intentio in baptizante non est necessima. Tertio. Augustitiu, l. b. de Baptisca P. 33 . habetur in cap. Solet etiam quaeri deconsecr. l.4. ait, qui MPUT tur abique simulationeA. Pt Zari LGma Ecclesiae seruata, mancre baptiza
Ars negativa probatur, primo ev illa vulgari historia de Athanzsio, qui cum esset puer quondam alios pueros baptizauit periscum . quod Baptisma ratum habuit Alexander Patriarcha Aleκandrinu ut resere Nicephorus lib. 8. cap.qq. ScSahom. lib. 2. cap. 26. Nec dissimilis est historia,quam ipse Nicephorus r fert lib. 3. cap. vlt. de quodam Puero Iudio per similem ludum ab alijs pueris baotietato, qui Baptismus m Ecclesia constanter approbatus est; ergo signuin est, ab aliis Patribus iudicatum esse, ad Baptisini veritatem non esse intentionem necessariana in biptizante , sed istum illam externam
147쪽
ium. In quibus verbis insinuare vide tur,baptizantis simulationem veritati sacramenti Baptismi non esse contrariam. Et in setius inquirens, an validus sit Baptismus , quia mire ster omnia per iocum Sc derisionem facit, non audet quidquam definire, sed expectandam putat reuelationem tergo Videtur, s altem non esse votum, quod in baptizante requiratur intentio conficiendi Baptismum. In hac Controuersia sic procedam. Primo inquiram de quaesto principali. Secundo, an malitia ministri effectum Baptismi impediat, dc sanctita, eius sit de necessitate sacramenti.Tertio inquiram , quae dispositio ad receptionem Baptismi sit necessaria. Vltimo adi rationes in principio Contr. positas.
An in baptis,inte requiratur intentio coiisiciendi sacramentum.
ctores Scholastici in A. d. 6. S
art. S. & 9. Ad cuius intelligentiam
obserua, quod ut ait Scotus in a. d. 38. q. Vialca, intendere est e X uno in aliud
tendere, tanquam in quid ultimum: sic autem tendere potest conuenire
alicui bifariam: Primo a se, sic quod seipsum ad illum finem moueat,habendo in propria potestate actum, quo in illud tendat; & sc in aliud tendere siniis naturis intellectualibus competit, in quarum potestate est actus, quo in aliud tendunt, & intentio in hac λgnificatione solius voluntatis est actus, respectu eius, quod vult. Alio modo sumitur intendere communi
ter, prout est tendere In aliud, siue a se, siue ab alio illud habeat; in quas,
gnificatione appetitus senstiuus, ac naturalis dicitur in aliud tendere, etsi actus tendendi in eorum non si P testate, sic agentia naturalia dicunti finem intendere, cum propter finem agunt, quia habent proprias formas,
quas propriae intentiones consequumtur, unde quamlibet formam naturalem consequitur propria naturalis intentio; eo enim ipso quod sorina est agenti principium agendi ,est illi pr
Pria intelio in actionem, Sc effectum,& eius finem,quq non est aliud,quam inclinatio in finem, ad quem a primo cognoscente dirigitur:Hac ratione d
citur omne agens agere propter fine,
quia eo ipso quod tormam accipit ad agendum, accipit & agere propter Mnem , ad quem a primo cognoscente dirigitur. Via de opus naturae,opus intelligentiae dicitur , non quia agens naturale sit intelligens finem,propter quem agit, sed quia a prima intelligentia formam accipit, Per quam ageret,& in illum snem ab intelligentia cognitum tenderet. EX quo insero, omne agens habens propriam forma activam,per quam in suo ordine agit, agere propter finem , & habere Pr priam intentionem respectu finis. Cavero dicitur instrumentum non habere intentionem respectu finis, intelliugitur de instrumento , quod non est Proprie activum , cuiusmodi sunt ii strumenta artis. Ad cuius intelliget tiam Secundo nota ex Scoto ubi sepra, instrumentum multipliciter dicit Primo sumitur pro agente dispositivo ad terminum Principalis agentis, quem propria actione physca non attingit,led solum ad ipsum disponit; sicut calori
148쪽
De requisitis ad Baptismum M. II 3lor , quo ignis ad productionem ignis
agit, cuius instrumentum est , non uidem attingens formam ignis, sedisponens ad eius productionem , quia ut inserius in Controuersia de Eucharistia dicemus, accidens non potest substantiae productionem attingere , etiam in virtute substantiae, sed solum potest ad esus productionem dispositiue agere. Secundo sumitur instrui uentum pro agente &attingente essectum principalis agentis , per formam seceptam ab ipibprincipali agente in ipsa motione M
ctuali; sicut aer ut quidem aiunt il
luminatus agit per lumen ad visionem in oculo. instrumentum primo modo non distinguitura causa secunda, quae rationem Principalis agentis habet, quia haec per propriam si mam attingit effectum,illud vero minime , sed solum dispositive ad ipsum agit: quod veru est de omni agente alterante ad generationem substantiae, non quidem quod sit instrumentu in
ratione alterandi, ino respectu alterationis est perfectum principium acti-uum,dc veluti principale,in tantum lsi per se esset, posset alterare; sed solupropter hoc dicitur instrumentu sub. stantis,quia agit ad aliquam formam,quq est dispontio ad substantiam: Vnde instrumentuin in hac significatio.
Ite magis inquit Scotus diceretur ad substantiam agens dilponens, vidi uiditur contra perficiens,quam agens instrumentale, diuisum contra Principale: Instrumentum vero acceptum
secundo modo distinguitur praecise a causa secunda, quia non habet ui esse quieto sormam, quae si principium agendi in suo ordine, sed tantum in actuali motione eam recipit; secunda Controu.Pars IIII. vero causa in se ante motionem se
mam activam habet. Ex ijs collige . quod non solum causa secunda, ted etiam causa instrumentalis dispositiua, dc instrumentalis agens Perpropriam formam receptam in actuali motione habet propriam intenti nem , eo modo, quo agens naturale habet intentionem naturalem, quia
quaelibet istarum causarum habet propriam formam, quae est sibi proprium principium agendi in suo oris dine , ad quam sequitur Propria imtentio in effectu causando,&iii fine, ad quem a dante sibi formam dirigiatur.Tertio sumitur instrumetum pro aliqua parte alicuius totius, cui primo competit esse principium activum,Sctori non nisi per ipsam, dc hoc modo Phil .secundo de Aitima,vocat organa Partes illas, secundum quas conuenithoi uini operatio;sic homo per pote tiam visuam, cui primo conuenit vi sionis esse principium, dicitur viderer Et instrumentum sic sumptum quodam modo habet intentionem Pr , Priam, quodam modo non, nam sedima eius activa dc est eius , & totius; e:us quidem , scilicet per se& primo,
totius vero per se, non tamen Primo. Et eodem modo loquendum est de intentione, quq ipsam formam consequ: tur,respectu actionis, quae non est aliud quam forma in actionem progressa; dc in hac consideratione uiter totum dc partes,vel formam activam Partis etiam totius est comparatio, Scordo virtutis ad virtutum in esse qui to, sicut inter causam primam Sc secundam , quarum formae sunt distinctae dc lubordinatae inter se, nec est ordo virtutis in sieri , vel viri
149쪽
secundam , quae in esse quieto ante actionem propnm serinam habet& instrumentum proprie activum, quod in ipsa actuali motione accipit sormam , Per quam in suo proprio ordine agit, sed est eadem virtus totius & partu diuersi mode participata in toto dc parte ..Et de instrumento hoc modo sumpto pro parte concedi Potest , quod non habeat intenti
item aliquam a principali agente , Qcut nec aliam actionem habet proprie Pars, quam totum agens Per partem, sed alio modo habet eamdem: sicut ganum potentiae nutritiuae & totum animal, eamdem prorsus intentionem & formam habent respectu
actionis nutritiuae, quam intendunt. Ultimo sumitur instrumentum communius, Pro instrumentis artificum,
a quibus primo tractum est nomeniti strumenti, ut de securi & serra; de
instrumenta haec non sunt Proprie activa, ut supra diκimus, neque respectu principalis effectus, si agens attingit illum Perea, sicut monetarius,per aliquod instrumentum attingit figmram imprimendam monetae, quae est terminus seu effectus eius mi iaciralis;
neque respectu sorinae disponentis ad effectum principalem, sicut ignis
Per calorem, quem alterando inducit in subiectum, disinmit ipsum adsormam ignis suscipiendam. Sed tantum instrumentum hoc modo distinctum a praecedentibus, est quid motum a principali agente, susceptiuum effectus prioris ordinati ad effectum Posteriorem; itaque receptum in eo labet ordinem ad terminum princ, Palem , scut effectus propinquior causae adcilectum remotiorem, absque ordine causalitatis proprie dictae.
Et de instrumento in hac ultima Ggnificatione potest concedi , quod
non habeat propriam intentionem, ut conuellit agenti, quia non habet aliquam virtutem assiuam, nec in esse quieto, nec in fieri, & consequenter non est simpliciter activum. Coulige ex dictis primo, quod causa secunda , dc instrumentum illis tribus
modis acceptum, habet intentionem Propriam eo modo, quo agenti Ia turali contietes intenti em habere,
respectu acti otiis S effectus proprij , quia habet proprias sormas activas Collige secundo,instrumentum artis nullam habere intentione, Praeter intentionem agentis Principalis, quia non habet nec in esse quieto ante motionem , nec in actuali motione recipi formam activam, qua agat active . Qu irca instrumetitum ut sic, non habet aliam intentionem ab agente principali. Tertio obserua, quod minister Baptismi potest dici intendere vel actum illum, quem eXercet, ut puta ablutionem sacramentalem ; vel tanem , propter quem talis actus esteXercendus. Hoc secundo modo a cipitur intentio magis proprie, quia intentio magis respicit finem, intendere enim est ad finem tendere, licet etiam intentio primo modo sit proprie intentio ; Sic potentia tendit in suum obiectum, & prosula actione ipsum intendit, immo & actionem ipsam . Sic etiam accipitur intentio ab Aristot. secundo Physicor. cum γgens eκ intentione, quod dicitur agens a pro sto, distinguit contra agens naturale , illud enim intendit actum, quem elicit, ipsum volendo S praecognoscendo: agens vero na-
150쪽
De requistis ad Baptimium M. ii s '
turale licet naturaliter ipsuin intendat, eo ipso quod serinam a Luam eius habet,non tamen illum intendit, volendo & praecognoscendo ipsum . in quo agens a proposito distinguitur
ab agente naturali . In hac significatione prima usus est nomine intentionis Augustinus '. de Trinit. capit. vltimo, ubi ait, intentionem copulare parentem cum prole dest, intelligentiam cum memoria , quia facit in moriam in actualem intelligentiam exire, ubi intentio sertur in ipsam Mctionem. Potest ergo minister intendere in sacramento Baptismi duor alterum est ipsa actio; alterum vero finis ipsius actionis, ut puta vel ablutio, vel finis ablutionis. Hic autem finis potest esse duplex: primus,proκimus, ct immediatus, per quod baptizatus ascribatur familiae Christi, vel quod intendat id, quod Christiani faciunt
cum baptizant. Secundus est ultimus, ut vita aeterna baptizandi.
Quarto obserua ex Scoto ubi supra quaest. 6. quod intentio tribus modis dicitur, etsi antiqui eam in duplicem tantum diuiserint:alia intentio actualis, alia habitu ab alia virtualis. Ille dicitur actualiter intendere, qui habet actum elicitum respectu eius, quod intendit: sic celebrans dicitur intendere celebrationem,quando actu elicito illam vult & intendit facere; Ille vero dicitur habitualiter intendere ,
qui habet habitum inclinantem ad
talem actum; Ille vero virtualiter intendere dicitur, qui virtute alicuius actus prius habiti actualiter facit omnia, quae facit, ita quod illa intentio a. ctualis sitit principium ordinatum ad omnes actus sequentes, de habet in se virtualiter intentionem propriam cuilibet illorum actuum, sicut intentio finis habet in se virtualiter intentionem propriam cinuslibet ordinati ad finem: ocirca manente interi tione cuiuslibet ordinati ad finem, manet ista intentio actualis prima
vi reualiter in omnibus istis, si ut in tertia parte late diximus, ibi vide. Quod vero hac tertia intentio praeter illas duas ponenda sit, probat Scotus, quia aliquis est minus persectus ii, tendens,quam is,qui actualiter intendit,& perfectius quam ille, qui solum
habitualiter intendit ; ergo inter Metitatem & habitualem intentionem est medium. Consequentia optima est; Antecedens probatur, quia siqi ais intendit Missam celebrare, de postea est distractus,non habet intentionem actualem , non enim vult in actu , quia non intelligit actu; actualis enim volitio sequitur actualem intellecti
nem, nec talis tamen habet intenti
nem habitualem, quia hanc potest habere dormiensi habet se ergo in dio modo,dc hanc dispositionem, qua medio modo se habet, inquit Scociis
intentionem vi reualem , quam nos
supra posuimus. His ita constitutis, sit Prima conclusio. Necessarium est
habere ministrum intentionem respectu actus, quem e Xercet. Conci
sio est Scoti ubi supra, quaest. F. quam sic probat: Aetas baptizandi debet esse humanus; ergo in e Mercente ipsam requiritur intentio Sc voluntas e Ne cendi eum . Consequentia probatur, quia actus humanus, proprie loquendo de actibus humanis , distinctus
contra fortuitos de casuales fit per intellectum de voluntatem; ergo necessatio debet ille actus esse volitus de intentus,alias non erit humanus, ut in praesentiarum loquimur de actu humano. Antecedens probatur, quia adH 1 illum