Controuersiae theologicae inter S. Thomam, et Scotum; super quatuor sententiarum libros; in quibus discordantes opiniones referuntur, potiores difficultates elucidantur, & responsiones ad argumenta Scoti reijciuntur. Prima quarta pars. Auctore reuren

발행: 1617년

분량: 523페이지

출처: archive.org

분류: 철학

171쪽

i 36 Controuersia Quarta

cramentum Baptis recipiendum, qui accedit cum peccato mortali, vel actu praesenti vel praeterito, de quo nullo modo atteritur, vel conteritur, nec alibi contrariu docuit, etiamsi lauit ties dicat , absolute Baptismi gratiam recipere , qui obicem non ponit , ubi per obicem non solii intelligit peccatum actuale aut praeteritum, quod a diu placet, sed etiam eoru impenitentiam.Conclu. Probatur,quia Petrus Achor. 2.dicebat: Psnitemini,&baptizetur unusquisq; vestruim. Augustinus in lib.de vera S sal. scaenit. cap. I 8. ait Baptis. sine poenitentia nunquam profuit et,qui peccauit spontanee. Et Ful DI. lib.de fide ad Petrum ca. 3. ait: Firmissime tene, & nullatenus dubites,eXceptis illis, qui pro nomine Christi baptizantur,suo saliguine nullum ho

minem accepturum vitam aeternam,

qui non hic δ malis suerit per poeta,

tentiam de fidem conuersus,& Persaeramentum fidei & poenitentiae ideper Baptismum liberatus;& maiorib. quidem necessarium, & de peccatis sitis poenitentiam agere, & fidena C tholicam secudum regulam veritatis tenere,dc sacrum Baptismi accipere.

Quarta Conci. Ad ectaum Baptismi obtinendum,non est necessaria cottitio, sed lusscit attritio, et cognita, nec etiam necesse est, ut eNistimetur eontritio. Prima pars huius coclusionis e si contra Gabriele in .d.4. q. 2 .& A

3 quaestiuncula prima,&est comunis Theologoru laia, quae ex supradictis satis colligi pol, si quide ostendimus, Baptismu ,ec rinitentiam prima gratiam conserte: at s conuitio essetn cessa ia ad ipsum Baptismu,sup ne rei gratia in suscipiente, quia cottitio no est sine gratia, si perfecta sit, & in

consequenti prima tralia non cofert. Praeterea Conc.Tria.sessI4. I 6.&IT.

dicit ad comparandam iustitiam cum sacramento rinitentiae non esse necessaria cotritione, sed altatione suae .cereiergo multominus erit necessa iain sacramento Bapti sint, in quo facilia ter est via ad gratia,ut idem Conc.c cedit. Et rati , sumitur ex propria huius sacri institutione , estnanstitutum per se ad regenerandu hominu innoua creatura ergo per se institutum est ad remissotie peccati originalis; er sicut in naturalib. generatio persent ex priuatione formet, q Per generationc inducitur, atq; excludit priuationua subiecto ita i supranaturali Muper . naturalis regeneratio pse loquedo feeX priuatione iustiti gratiet adgra tia & iustitia, si per illa inducitur, e

cluditq; priuatione illas. peccatu na tur ac quodlibet,qd in subiecto reperit, ct colequenter non supponit peccatu remissu,aut holem iustificatu,sed remittit peccatu ,& iustificat holam, nidquo per se Baptismus ordinaretur ad daniustitia,& vita spuale, si prius lata illa pinupponeret aut qualis in stitutio, utilitas, aut efficacia remedij cotra peccatu, siseper illud ablata supponeret EX quo sequitutihoc sacrum

non supponere cotritione veram, de suu consert essecia,quia alias disponeret peccatu remigiam unde Scotus mg.d. 2 3 aeoncl. a. loquendo de sacrameto Unctionis ait: Patet quod nullus est

capax huius facti digne nisi se in v

tia, istud .n. sacramentu non est reme

diu acquirendi gratia, quia ad hoc sat Baptismus,d nitetiaeat si Bapti sinus est in valentu acquiredi gratia non ista

172쪽

De requisitis ad Baptismum, M. I 37

git p verbu, acgrere, ut plane ex eius littera colligitur , quia asserit, uncti nem non digne accipi , nisi in gratia , ruta non est instrumentum acquireni gratia sicut Baptismus ergo vere Primam gratiam conseri, & consequenter non praerequirit contriti nem tanquam dispositioneni, quae necessario est contritio . Plaeterea addi gne suscipiendam contritionem ait, Praerequiri gratiam in suscipiente, MO autem in luscipiente Baptismum; ergo Baptismus per se non supponit

contritionem, ut sustipiatur, quia n cessario est causa gratiae. Secunda γausdem conclusionis pars Probatur , quia si ex praecedenti conclusione cinstat, non esse necessariam contriti nem,eκ quarta conclus. liquet, poenia Ietiam esse necessario ad Baptismu, euidenter sequitur, sufficere attriti nem, quia nulla alia p itemia excogitari potest, quae ad id sufficere pos-Mt.Tertia pars coclusonis probata est, quam eXpresse tenet D. TnOm. 3.par. quaest.68. articulo quarto,ubi ait,peccatoribus dandum esse Baptismum, etiam sistit mali, dc reatum praeteriti Peccati habeatnt , quia est . inquit, ad hoc specialiter institutus,ut per ipsum

Peccatorum sordes mundent: ir,ut patet per illud ad Ephes. 3. Mundans

cum lauacro aquae in verbo vitae, at quaest.s .articulo tertio,ad secundum

sic ait: Baptismus est spiritualis rege. neratio, quae est mutatio a non eis e spirituali, ad esse spirituale datur Per modum ablutionis, & ideo quantum ad utrumque non inconuenienter accedit ad Baptismum, qui habet conscientiam peccati mortalis: at habere conscientiam peccati mortalis,

non est Iesum hominem cognoscere se peccasse, in hoc enim sensu etiam ad Eucharistiam homo conscius peccati digne accedere potest, quod tamen D. Thom. negat, in hoc constituens differentiam inter Baptismum& Eucliaristiam, quὁd ad Bapti sinum

potest quisdigne accedere, etiam Peccati conscius, non vero ad Eucharistiam; ergo habere conscientiam peccati mortalis, est existimare se esse in peccato mortali,quod sibi non esse r missum cognoscit; at qui hanc con- . scientiam habet, necessariu est ut exsestimet , se non esse contritum ; ergo cum existimatione hac&conscientia

potest quis ad Baptismum digne a cedere , & consequi esse istum eius. idem disclimen constituit D. Thom. inter Baptismum, & Eucharistiam,

eadem 3. Par. quaest. So. art. q. ubi se ait . Eucharistiam, quia est medicina consertativa, non esse dandam nisi liberatis a peccatis,secus vero de Baptismo esse & poenitentia, quae sunt 'uasi medicinae purgatiuae , quae dari

tur ad tollendam febrem. Eandem sententiam tenet Cano Cord. libro primo qtas. Theol quaest. 2. Scotus in quarta dist.6. quaestio. prima, articulo septimo. Quinta concluso. Probabilis est mpinio asserentium, sufficere attriti nem veram naturalem ad Baptismi receptionem, sed probabilior est ea, quae asserit esse necessariam attriti nem eκ auxilio speciali veram prouenientem eram ct realiter existentem, nec sufficere existimatam. PH-ma pars huius conclusionis patet exauchoritate Doctoriam eam defendentium, ita tenet Sotus lib. 2. de natura

dc gratia capitulo quinto, ubi signi Dcat, ad id sufficere dolorem eκ moti, uo humano conceptum, qualis e st ita. famiae

173쪽

famiae metus aut mortis. Idem tenet Cano.de poenitentia cap. 3. ubi generaliter videtur docere.hominem qua cumque ratione accedentem ad B,

ptismum cum bona fide, existimarido se esse satis dispositum effectum eius consequi , & si re vera non si dispositus. Fundamentum huius opbiuoliis est, quia ut sic dispositus, non Ponit obicem sacramento in ordine ad gratiam, quia non habet volunta tem alicui peccato adhaerentem : at sacramentum dat gratiam non Po-. Menti obicem. Et confirmatur, quia minor dispositio requiritur ad gratiam cum Baptismo, quam cum pC nitentia, ut Concit. Tridenti s incat sess i A. cap. I. ob id etiam ait,iacr

cramentum scenitentiae dici a Patribus laboriosum esse magis quam BD Ptilinum, quia maior dolor requiritur in eo quam in Baptismo: sed in s cramento poenitentiae sufficit attritio supernaturalis; ergo in Baptismo sus-ficiet naturalis . Secunda pars eiusdem conclusionis ostenditur, quia gratia est supernaturalis forma; ergo di. spositio ad eam debet esse sipema. turalis , ut debita proportio inter dispositionem & formam seruetur: sed attritio est dispositio ad gratiam; ergo

debet esse supernaturalis . Platerea quia poenitentia est necessaria respectu peccatorum actualium in eo, qui ad taptismum accedit, quia debet esse actus absolutus Sc efficare, quo vita praeterita dete stetur, dc emendare Proponatur, etsi non ita eminens, ut

sit immediate ad gratiam dispositio: sed talis non potest esse nisi supernaturalis; ergo attritio, quae ad Bapti Lmum disponit, supernaturalis esse debet. Tandem in Concit. Trident. sess. 6. requiritur ad iustificationem, quae

per Baptismum fit in re , vel in voto

supernaturalis dispositio; ergo non rit sufficiens attritio naturalis. Quod vero non sufficiat attritio eXistimata, probatur, quia ipsa non requiritur ut praecepta solum , sed etiam ut medium ad iustitiam necessarium, sicut ad remissionem peccatorum extra sacramentum est necessaria vera ,&s

pernaturalis p nitentia: sedita ijs,quae ad salutem sunt necessaria necessitate medii non sufficit ad salutem eκistismatio, si re vera non exhibeantur; ergo non proderit existimatio ambtionis, si in re non existat, quia ad hunc effectum non videtur minus necessaria attritio in ordine ad Bapti Linum, quam contritio in ordine ad remissonem peccatorum actualium extra sacramentum . Minor prob

tar, nam quid quaeso proderit, quod

quis existimet te absolui a sacerdote , si re vera ille non est lacerdos a argumenta in principis uersia

AD primum respondeo, quod ut

dicit Hugo,bitariam potest ali quid per ictum fieri. Primo animo& intentione illud vere efficiendi :isi

finis extrinsecus sit iocus, aut animi oblectatio, quae substantiae sacramenti non contrariatur, non enim finem intrinsecum actionis destruit, sed eκ- trinsecum addit, quod non verit

tem, sed honestatem actionis tollit, quae sane non est de sacramento su stantia . Secundo potest aliquid per iocum seri, ita ut intentio sit ficta de smulata, nec fiat animo achionem

conficiendi, nec cum intentione aliqua faciendi, nec eo modo, quo vere

ab alto,et quo sumpta est, fieri consu

uit.

174쪽

De reqtiistis ad Baptismum, &c. I J s

ulci Nune Ato, quod si acti V p tib bi sumiaebrius ensui actu rationis ca-zandi priori modo fiat dc aenimo& ret,&consequenter non potest ut sic intentione, qua Christiani eam si ce- .intentionem liabere; ebriosus verore super pariniliri sues consuisivit, 'nia taret acturationis, Scuta actuali vere peream Baptismus efficitur, qua eius,nis dum ebrius est,ac proinde ii ratione factam asse illam actionem tentionem habere potest. a puero illo in argumento commemorato concedendum est, id quod coniectum aliquibus AleXandrum collegisse, maXime m eo, quia Ath nasius solos catechumenos baptizabat . Idem dicendum videtur de purro Hebraeo Ab alio puero baptizato, ad historiam is Ad tertium eκ Augustino desumptum respondxo, Augustinuis ibi nihil asserere de intentione baptizantis,sed nec ipsum proinde negare,immo supponit intentionem bapti Zantis, & ait, valere Baptismum, uin bapti Zato non sit simulata intentis, ita quod soris consentire videatur, cum Ad secundum dico, quod ebriosus ituus dissentiat. Ad ineram vero par est, qui ad ebrietatem est assuetus, qui rem argumenti dico, quod Durandus non semper est ebrius, quia non sem- pei ab usu rationis est impeditus ἱ verum ergo dicit Augustinus r Non timeo ebriosum, assuefactum ad ebrietatem generaliter, quia illa consuetudo mala non Prohibet quin Baptis. mim ab eo collatus sit bonus,qilia conis suetudo illa non aufert ab eo rationis usum. Vnde attende differentiam inter ebriosuin dc ebrium : primum enim dicit habitum, secudum actum; primum non tollit eκ se rationis vissum sed secundum.Uiide Augustinus non dixit: Non timeo ebrium, sed Grespondet, Augustinum esse intelligendum cum dubium est de intentione iocosa , qualis suer l, an omnino ficta,an vera;in quo dubio expectanda est reuelatio, sed certe in eo dubio

ad reuelationem recurrere non opin

tet, nam si sacramentum est iterabile iterandum est absolute ue si vero itera

bila non est, sub conditione iterandum est, si dubium est Pro babile.

175쪽

CONTROUERSIA QUINTA

De Sanctissimo Eu harissiae Sacramento

Ars negativa probatur. Primo quia sacramenta nouae legis

efficiunt quod significant sed Eutharistia non efficit suum significatum; ergo non est sectametum nouae legis. Consequentia est optima cum maiori, eXConcit. Florent.desumpta. Minor ostenditur, quia Eucharistia significat corpus Jc sanguinem Christi sub speciebus sacramentalibus contineri,quae tamen non efficitinam neque illae species,neque aliquae creaturae habent vim super illam ; ergo, dcc. Secundo. Sacramenta nouae legis habent aliqua verba pro forma : sed . Eucharistia illa non habet: ergo non est nouae legis sacramentum. Minor probatur, quia verba, quae sunt forma sacramenti,suntsmul cum sacramento, ut in alijs sacramentis videre licet rat verba Eucharistiae non sunt simul cum eo, tum quia Eucharistia manet verbis no manentibus,tum quia dum verba suntjn prolatione, non est Em charistia, sed in fine prolationis. Tertio. Eucharistia nihil significat; ergo non est sacramentum, quia de ratione sacramenti est ipsa significatio,vt insuperioribus vidimus. Probo antecedens, quia iuNta Aristot. . Metaph. t. caP. I o. quod non significat senum, nihil fgnificat: sed Eucharistia non significat unum, sed plura, sicut

sunt ibi plura fgna, nam aliud signuest species panis, aliud signum est 'scies vini, & habent aliud Se athid Ggnificatum, quia unius si ilicet speciei panis signiscatum est corpus Christi , S alterius , scilicet speci ni est sali. guis Christi; ergo vel non significant

unum,uel sunt plura saeramenta. Quarto. Quia sacramentum nouae

legis est fgnum gratiae collatae sed Eucharistia non est huiusmodi, quia manet in altari facta consecratione, de nulli per ipsum datur gratia; ergo Sc. In nac Controuersa sic procedam. Primo inquiram de quaesito principali.Secundo. An Christus aliquibus verbis consecrauerit,& quae fuerint. Ter tio. An haec vetba Hoe est corpus meum in sint forma consecrationis pa nis,& illa alia,qui ponuntur in Cano ne Missae, sint sorma consecrationis calicis. Quarto. An haec oratio Hoeest corpus meum vera. Quinto. An plures sacramentaresso ae a mianistris debite prolat simul vel succensue consecrationem eiusdem materic efficere possint . Ultimo ad omnes rationes nunc positas.

ARTICVLVS I. Eucharistia sit noua legis a

cramentum .

DE hac quaestione disputant Scho

lastici Doctores in A.d. 8 dc Sc

176쪽

De sanctiss. Eucharistiae Sacramento. I l

intelligentiam ponenda est ratio quid nominis Eucharistiae , & simul inquirendum, an illi rationi possit aliquid a parte rei vere subesse, ut inde colligatur, rationem illam non esse in se fallam; dicitur autem in se falsa, quando partes eius secum pugnant,

nec aliquid unum a parte ret ei corre.

spondere potest, qualis est ratio Clit. maerae; est ergo ratio quid nominis Eucharistiae secundum Scotu ubi supra in hunc modum assignanda, Sacramentum corporis de sanguinis Christi veraciter contenti suo speciebus Panis de vini , post consecrationem factam a sacerdote, sub verbis certis cum debita intensione prolatis, e X institutione diuin a, veraciter signi sicans corpus Christi, dc sanguine in sub eis rea liter contineri. Ratio haec etsi tibi l5ga videatur, est tam eaptillima,& distincte explicans ea,quet in alijs dit finitionibus supplenda videntur, ut ista ratio Eucharistiae intelligatur. Dirci in primis, Eucharistia est signum corporis &sanguinis Christi, no quidem Ouasi in figura ibi existentis, sed secundum re, Proinde enim dicitur in diffinitione Veraciter contenti , quia non est ibi si .cut in signo tantummodo, sed secundum veram & realem praesentiam , quod magis explicatur in final bus verbis, cum dicitur signi ficans corpus de sanguinem Christi sub eis realiter contineti , significatum huius sacra. menti est duplex : Primum realiter contentum in eo, icilicet corpus Christi verum, Sc eius sanguis, secundum vero solum est ibi tanquam in signo,

quod est corpus Christi mysticum. illud primum signisi Mum tangit Scotus in diffinitione Eucharistis,cum dicitur sacramentum corporis S sanguini Cluisti: D citur ulterius, sacri a sacerdote, ut intelligas, nullum, cuiusuis gradus aut dignitatis sit, posse Eucharistiam conficere nisi sacerdotali charactere fuerit insignitus: Dicitur sub certis verbis , ut intelligas esse in hoc fac Eo verba determinata ad eius esse,ctionem, ut alijs praeter quam cu illis fieri non possit: in etiam e X diuina institutione sigilificantivi aduertas sacra. mentum hoc a solo Deo fui Te institu. tum,ut supra late ostendimu ; nullus enim alius a Deo potest sacrameta instituere. Ratio haec a nobis posita non est in se falsa, quia nulla pars alteri r

Pugnat , quia possibile est absque contradictione sub speciebus panis

corpus Christi contineri realiter,

de sanguinem sub specie vini , ut in serius ostendemus , possibile est praedicta signa instituta esse a Deo ad significandum illa fgnificata sub eis

contineri, potest enuia Deus secuduni

effectum per aliquod sensibile signuinis impositu in significare; eigo Praedictae rationi subest aliquod ens, seu aliquis conceptus obiectivus, cui non repugnat esse a parte rei. Eκ quo sequitur,illam rationem non esse rationem in se falsam, sicut rationem Chim grae, vel huius, Animal insensibile, vel Homo irrationalis,quorum partes secum Pugnat,nec eis simul sumptis aliquodens respondere pot,nec in mente nec

in re, &i nescia, subest. n. pridio haeroni aliquod ens in effectu, & a parteret,quod Scoti auctoritate, Sc congrua ratione probatur: auctoritas est Mattia 6.ubi Christus post coenam hoc sacramentum itistituit, ut lubistis speciebus Verum corpus eius, ct verus sanguis veraciter contineretur , dixit enim Christus cum consecraret , dc porrigeret suum corpus Apostolix: A cimite, ct comedite , hoc est corpus

meum,

177쪽

i a Controuersa Quinta

meum, quod pro vobis tradetur, significatas quod illudiaret corpus, quod postea erat tradendum ad mortem, illis sub specie panis porrigebat; relatiuum namque quod, resert verum corpus Christi sub specie panis existens,

illud enim erat tradendum,unde scripturae aperte contradicunt haeretici, dicetes ibi corpus Domini esse solum ,

sicut in signo; ita quod species panis

solum sit lignum corporis sine eXistentia eius reali sub eo, sicut manna suit si ra Eucharistiae,quae sub ea no erata diu, quia salsum corpus protulisset, dicendo; P qc est corpus meum, quod

Pro vobis tradetur, quia re vera non tradebat illis corpus tradendum in cruce, si sub specie panis non erat secundum rem, sed solum laquam in signo. Vnde illis verbis aperte docuit Christus,id quod suis manibus habebat,discipulisque dabat, esse suum corpus,

unde ad illorum verborum veritatem necessarium fuit, vere ac realiter corpus illud sub speciebus parus continem; atque ita eX illis verbis: Hoc e si cor-PUS meum , conuincitur liaec Christi realis praesentia, si qua illorum ventas consistere potest. Haec aliartio de fide est,que primo ex Conciliis probari potest, nam prima Synod. ach.6. t. s. ex presse refellit liaereticorum e X possit: nem, qui designo corporis praedicta verba interPretantur, ut ponderetur, Dominum non diXisse: Accipite figuram corpori ,sed corpus meum.Vnde Concitari dent. seis .i 3.c. i. clarissimis

verbis & grauissimis dicit, verba illa Proprie, Sc non per tropum esse intelligenda. Veritas liaec probari potest ex illa regula generali tradita ab A gustino 3. de Doctrina Christiana c. 7. quod orba scripturae proprie iii telligenda sunt, & non per tropum, nisi

ubi vel occurre it necessitas,vel Dcle. sae auctoritas aliud docet;quod mari. me veru est, qua do res innata, de qua est sermo,per se apta non est ad meta-Phoetam, quia scilicet sunt dogmata, aut praecepta,in quibus tradendis ma Ninia est verborum veritas necessaria, ut aliquid certum vel firmum in Scripturis esse possit, alioquin neque eN circunstantia, neque ex alijs locis scimpturg, neq; eX ipsis verbis & frequenti eorum causa talis tropus vel metaphora colligi potest: vi in proposito accidit, instituebat enim Christus in illis verbis sacrificium & sacramentum

Perpetuo mansurum, eius usum statim Praecipit dicens: Hoc facite in mea commemorationem ; ergo oportebat haec proprijs verbis eXplicare, quia sacramenta sunt Ecclesiae sacramenta, dc si per metaphoram traderentur , omnia redderentur incerta. Hoc seruatum inuenimus tam in lege veteriuam in noua, illa enim licet plena sit guris Sc metaphoris, tamen ubiduntur c remoniae legales, proprijs declarissimis verbis praecipiuntun in hac vero quando Christus agens de Baptis

mo aquam nominauit, propriam a

quam intelligimus, ct similiter cuindi Nerit: Quorum remiseritis Peccata,& sic de aliis; dc in visi uersum quando diuinae litterae fidei dogmata, vel moris Praecepta tradunt, Proprii vel bis, loquuntur, de ii alicubi sorte de meta- Phora utuntur, vel est tam clara dc patens, ut sensui proprio aequi ualeat; vel adiungui aliquid quod metaphora in ereplicat; vel quod in uno loco figui te dicunt, in alio diserte explicant, Vt recte refert Tertul. lib. de resur. carnis c. Io. I 6.&sequentibus, Jc Augustinus lib. de Doctrina Christiana cap. 6.ct 9. & colligitur ex Irenso lita 2.contra

178쪽

De Sanctiss. Eucharistiae Sacramento. I et

tralamescap. s. Eadem veritas colligitur ex Paulo primo Corintla. to. in illis verbis: Calix benedictionis, cui

benedicimus , nonne communicat.o

Christi sanguitiis est EX quibus verb: ssc primo arguo, quia eκ illis verbis calix benedict: is, cui benedicimus significariar, consecrationem necessa riam esse ad hoc sacramentum conficiendum: at si hoc sacramentum tantum contineret fguram Sc repraesentationem corporis Christi, non esset talis consecratio necessaria, sufficeret

enim prima institutio & volutas Christi in scripturis declarata; nam man ira, aqua de petra, Sc agnus Paschalis, erant etiam figura de signa corporis Christi,immo,& sacramenta secundubae reticos, qui asserunt corpus Christi non secundum rem, sed secundum s. guram in Eucharistia cotineri, &eiusdem rationis cum nostra Eucharistia , attamen ad hoc nulla erat necessiria consecratio, ut manna , Sc agnus Paschalis essent figurae vel sacramenta. Secundo ar uo ex illis verbis, Panem, quem frangimus;nam in mysterio Eucharistiae fractio idem est, quod immolatio, siue oblatio, ut patet ex illis verbis Pauli i. ad Corinth. i i. Hac est corpus meum, quod pro vobis frangetur.Quem locum etiam Caluinus haereticus sic intelleκit; dicit enim stangi in illo loc idem esse ae immola is ergo & in hoc loco fractio erit immolatio , quia est verbum eiusdem auctoris in eadem epistola, Sc de eadem re tractantis. Et confirmatur, quia Paulus calicem descripsit per verba consecratiotiis, non per verba di stributionis, non enim diκit; Cali X quem propinamus, sed, cui benedicimus; ergo etiam

Panem describere debet per verba consecrationia, non distributionis; ergo illud verbum, stangimus, io significat distribuimus, sed offerimus Sc immolamus Deo, quod sit per verba co- seis attonis: si autem frangere est immolare, necessatio infertur, vocem it lana, panis, non significare panem triticeum,sed ipsum Chri sti corpus, quod est panis substantialis, dc coelestis. Eadem veritas ostenditur a D. Paulo t. Cori tith. II. cum ait: Qai manducat

di bibit indigne, iudicium manducat Sc bibit,non diiudicans corpus Domini . Reprehenduntur quidam in hoc loco, qui indigne Christi corpus reci-Piebant , eκ quo non vitam, sed iudicium hauriebant: at isti modo acciperent; ergo recipiebant solo corpore; ergo corpus Christi vere est praesens iii sacramento. Haeretici nostri tempotis conantur hunc locum Pauli eXplicare, dicentes, eo; qui indigni recipiunt Eucharistiam iudicium sibi manducare, quia iniuria afficiunt symbola corporis Domini: at iniuria symboli, se a imaginis,resertur ad ipsum, cuius symbolum de imago est. Sed reveraresponso haec vera est elusio, Sc somnium, quia non censetur fieri iniuria imagini in se, quando eo animo quis imaginem violet, ut iniuriam illi faciat, si enim alia de causa imago conculcetur,vel violetur, ut saepismne usu venit imaginibus vel depictis, vel invasis, vestibus, alijsque huiusmodi rebus existentibus,nemo dicit violatum esse eum, cuius illae imagines sunt, atqui Eucharistiam cum Peccati mortalis conscientia recipiunt, corporis Damin 8c iudicium sibi manducant ,

etiamsi non accesserint animo Euch ristiam violentandi; non ergo causa

est huius peccati, quod Eucharistia sit figura torporis Christi, sed quia vere corpus Christi continet.

179쪽

I 4 Controuersia Quinta

Si obi j cles, non licuisse in veteri Testamento huiusmodi polluto edere de carnibus sacrifici j, Leuit. 7. nec de panibus propositioi 'S, I .Reg. II .Respondeo,id pro nobis facere,illa enim quia erant typi quida Sc figurae sacramenti Eucharistiae, eXigebant munditiam quandam corporalem, ut inde intelligeremus spiti tuale munditiam,quam res figurata eXigit. Ex Patribus eadem veritas comprobatur: primo eX Dion.Areop. D.Pauli discipulo lib. de coelest. Hierarch. c. 3. Par. 3. qui inter alia,quae de hoc sacramento dicit, sic ipsum alloquitur: O diuinissimum S sacrosanctum sacramentum, obducta tibi significantium signorum operimenta dignanter aperi,& perspicuo fac appareas,nostroiq; spirituales oculos singulari & operto tuae legis fulgore imple . Haec D: onysat huiusmodi inuocatio stultissime &impie ad sacramentum referretur, si solum esset Panis triticeus,non autem Panis diuinus Jc coelestis Christus Dominus. Praeterea non alloquitur specles, sed Claristum Dominum sub eis velatum dc opertum , siquidem de- Precatur, ut signotum significatorum operimenta aperiat, Sc nobis persi' cue appareat, dc mentis nostrae oculis

lucis lus fulgore impleat;quod si Christum Dominum ibi non esse realiter crederet, nunquam talem ad ipsum allocutionem secisset: credebat corpus. sub illis speciebus vere &realiter adesse, ob idq; in ipsum sic ardenter efficaciterque loquitur,ut perspicue appareat. Sed haereticus dc infamis Psem domartyr lib. contra Gordianum p. I.

ait, Dion. apostrophen secisse ad rem significatam, idque ad Christum, qui Per symboluna panis & vini repraetentatur. Sed re vera insanit haereticus pessimus, & clara luce non intuetur, clarioribus enim verbis viX Dionysius eXistentiam Christi Domuit sub illis sacramenti speciebus fgia ficare Pituit. Plaeterea si Christum Dominum vere, Sc secundum rem esse non credebat Dionys. quoniam ait ad c hria istum: Aperi signi scantium signorum operimenta,& perspicue nobis sic apPareas, qua veritate haec diceret, si ibi tanquam in sgnum crederet esse D minum a Plaeterea, impie dc sceleste,

oportet mendacem esse memorem ,

tu ipse cum caeteris Sacramentarijs cerrime reprehendere soles Catholia cos, S ideo latriae accusas, quia ante iam agines orant; en ergo, qui imagines eXecraris, quare sacratissimo pani e

rum usum tribuis, ut errorem tuum

defendas Licitum ergo esse assetis imaginum usum, & ante imagines preces fundere,aut saltem illum apud

Patres antiquos viguisse concedis, in quo tamen ii se errore argueris, qui Patrum antiquissimam traditionem

deseris&resutas. Plaeterea aliud est ante imagines inuocare Christum,vel Sanctos,quos imagines repraesentant, quod Catholici faciunt; aliud vero linias imagines inuocare, ut Catholicino faciunt, nec potest nisi stulte & impie fieri. At D. on.ipsum sacramentum

inuocat,ut tu ipse fateris, & ab ipso petit, quae a solo Deo viX petipossunt;

existimauit ergo in sacramento vere Christum N hominem contineri Pr2terea Irenaeus lib. F. contra haeres. c. a. dicit qui negat nos communicare Proprio satisvine Christi, etiam posse iam gare esse redemptos vere sanguine Christi, qui sicut Apostolus dicit, in quo habemus redemptionem per sanguinem eius, ita dicit calicem Euchati stiet esse communicationem sanguinis

180쪽

De Sanctiss. Eucharistiae Sacramento 14 e

Hus , dc qui per metaphoram unum sermonem auerterit , poterit etiam aliud destruere. Cyprianus, qui an no Domini 119. Passus est, sermon. quinto de lapsis, reprehendit eos,

qui post negatum Christum ad Eucliaristiam accedebant, non Prius per relictam scenitentiam purgati , inquit e Iniuria insertur corpori eius Scsanguini, & plus modo in Dominum manibus atque ore delinquunt, quam cum Dominum negarunt. Haec Cypri. At incredibile sane videtur sensisse Cypria. maius peccatum esse indignis manibus siginum aliquod, seu

Christi figuram tangere, quam Chriam negare; ergo sensit in Eucharistia Christum esse realiter, & non sicut in signo & figura; quis enim ita desperet, ut diceret grauius peccare eum, qui Euangelii librum , vel crucem cum peccati mortalis conscientia tangeret, quam eum, qui coram persecutore Christum negaret 3 Vult ergo

Cyprian. eos, qui indigne Eucharissiam sumunt, ipsam Christi perso

nam immediate iniuria assicere,quia vere dc realiter ipsum in utraque natura, diuina scilicet& humana, sub speciebus panis & vini eXistentem indigne sumebant. Et paulo inserius: Panis iste, inquit Cyprian. quem D minus discipulis dedit,non lat, sed natura mutatus omnipotentia verbi factus est caro, & sicut in persona Christi humanitas apparebat,& latebat diuinitas, ita sacramento visibili inessabiliter diuina se insudit essentia, quod non est te stimonium; Primo, quia,ait, Panem non essici, sed natura mutari, & omnipotentia verbi esse sectum

carnem, nam si solum esset mutatus, quoad significationem,ut aiunt haereatici, non vere diceretur mutatus natu- controu.Pοι - .ra,quia superueniens sagii ficatio, non mutat naturam Panis, sed supponit. vel relinquit, neque ad id omnipotentia verbi erat necessaria, sed adtranti mutandum seu 3 conuerte iidum panem in corpus Christi. Secundo, quia

si solum panis remanet figura corporis Christi, quare Cypr. addidit diuisnam essentiam ineffabiliter se sacramento infudisse 3 quomodo haec ins sio ineffabilis dici posset γ vere tanta verborum trauitas inanis de vana fuisset; sensi ergo . D. Cyprian. diu,

nam naturam una cum humana imessabili modo sub speciebus panis de

vini in una Christi persona contin ri, vereque ac secundum rem Christi personam ibi adesse, nec aliam expositionem locus hic patitur. Id latius libro 8. de Trin. sic ait: Si enim vere Verbum caro factum est , de nos. Verbum carnem cibo dominico sua mimus, quomodo naturaliter innoctas manere existimandus est o Et missea : De veritate carnis & sanguinis non est ambigendi locus, nunc enim

Scipsius Domini possessione,

nostra vere caro est, vere sanguis est. Εκ his omnibus, & multis alijs Sanctorum Sc Conciliorum auctoritatiabus, quas breuitatis causa omittimus, satis conuincitur, praedictae rationi &dis finitioni Encharistiae aliquid in re subesse, scilicet corpus S san3uinem Christi, qui vere dc realiter lub spociebus panis Sc vini continetur, quod in Concit. Trident. habetur. EX praedictis auctoritatibus colligitur, corpus Christi vere dc realiter non solum fuisse sub specie panis pro tunc,quari do Christus hoc instituit sacramen. tum , sed etiam pro nunc : quod decolligitur etiam ex verbis Christi Do

SEARCH

MENU NAVIGATION