Controuersiae theologicae inter S. Thomam, et Scotum; super quatuor sententiarum libros; in quibus discordantes opiniones referuntur, potiores difficultates elucidantur, & responsiones ad argumenta Scoti reijciuntur. Prima quarta pars. Auctore reuren

발행: 1617년

분량: 523페이지

출처: archive.org

분류: 철학

221쪽

Isis Controuersia Quinta

Ad argumenta in principio Amriculi post a.

AD primum patet ex dictas ta

Ad secundum nota, iuὁd de subie actionis est duplex dicendi in dus: Primus ii firmat ach:onem esse in Passo: dc hac sententia posita, act. o non est plures realiter , nisi sagiones fuit plures,' plures esse nequeunt, nisi sorma recepta in pallo sit etiam Plures, nam si una est nec*ctiones, nec passiones plures esse poterunt. Et

tenendo lianc opinionem maior a gumenti, quae a Commentatore acci-

Pitur, est salia , non enim ex alio &nlio agente, Sc alia & alia forma agendi mulpplicatur actio &passio, nisi forma in ilina in passum sit alia Scalia Secudus modus dicendi est,quod actio est in agente,& pastio in Patiente; Sc tunc diuersis actionibus non necessario correspondent diuersae pasesones, nam & si duo ignes producantcundem calorem in ligno, non est ibi nisi unica pausso in ligno, sunt autem duae actiones in duobus igni v qu circa etiam in hoc modo dicendi in

ior ill : qu d si agens & forma, qua

agit , sunt aliud Sc aliud, sorma inducta erit alia 6c alia, est salsa, dc similiter haec: uilibet actioni correspondet sua passio; vii de si baptizati sunt plures, erunt Plures baptizationes passi-ue , & plures Baptismi, Sc si

sermae consecratae sunt Plures, erunt Pi ra sacramen

Ad tertium pateteκ dictis.

Ad argumenta in priscipuuer a posita. AD primum respondet Scotus, quod tangit bonam disse ult

tem contra asserentes sacramenta

Physice attingere sacramenti effectum, sed contra me inquit quio'

positum teneo, nillil concludit, unde dia propositio, Sacramentum efficit quod figurat, sic est intelligetida, eis stus sacramenti fit ab eo tanquam a signo efficaci, de cuius ratione est, ut sit signum certum, Jc verum,Sc Prius naturaliter tuo significato,ad cuius positionem, tanquam ad immediatam

dispositionem,sequatur effectus pro ductus a Deo illi signo efficaci assistente,& hse est vis Sc efficacia sacra,

mentorum.

Sed obijcies.Species sacramentales non es fi iunt praedicto modo existentiam corporisClaristi di sanguinis sub eis sergo de eis non vera ficatur, quod efficiunt quod sudificatu.Respodeo, quod licet illae species non efficiunt huiusmodi praesentiata essecta est tamen per formam consecrationis eius, cuius efficietitiae dc existetiae, seu possent corporis Clii isti ad species sunt ipsae species signum verata, dc respe gratiae, quae perspecierum sumptio item confertur, ipsae species sacramentales sunt signum efficaX gratiae. Sed cum dicitur, qui it creatura non P test habere actione respectu praesentiae corporis Chri fit sub speciebus: concedo de actione proprie sunt Pta, potast tamen aliqua virtus finita, velat quid virtuti finitae, esse dispositio immediata ad esse corporis Christi sub speciebus, non tamen a se, sed a 'D:oibia sistetite. Eth modo, inquit

222쪽

De Sanctiss.stu huristior sacramento.

quit scori , instituit Deus has species, ut post consecrationer assistat eis ad praesentiam corporis Christi. Ad secundum iam dictum estis-Pra,quomodo Eucharistia ta 5 habeat aliqua verba pro se a constituente, sed efficiente, sunt tamen illa versa Hoprie serina cosecrationis, ut etiam uiximus supra. Si autem, inquit Sc tus, quaeras, quae sit huius sacramenti forma, .sor male, Respondeo, quod ipse species vis biles consecratae, sutit materia, id est proximum fundamentum relationis lanificationis: Sc ipsa son ficatio est ibi formale, sicut in aliis sacramentis. Si autem quaeras, ait Scotus,quid est in hoc sundamento, ta luam materia, quid vero tanqlia forma a Relpondeo, in hoc sacramento ubesse aliquid tanquam materia, nec aliquid tanquam soritia, scut est

in alijs; cuius tristanc a Qua ratinii 'quia i inqui ho sacramentu est petinanem, noli potest habere protor .ma ad eius essentiam pertine ite ali qua verba, bene tamen alia sacrameta, quae esse successivum habet, in

quibus signum sensbile dicitur effenaateria, verba vero sunt forma, quae duo vhum integrum materiale, &fundamentum significati formalis i Psius sacramenti ilite an Ad tertium dico,quod in Eucharistia est unitas integritatis, quae sessi-ficit ad unitatem sufficientem eius.

Ad quartum dico, quod Euchari. stia est signum effectus inuisibilis , a Deo gratuite producti, quod sufficit

ad rationem faciamenti: est stialia signum effica X gratiae, quae in eius susceptione consertur.

CONTROUERSIA SEXTA,

i Vtrum sit possibilis transubstantiatio.

Ars negativa probatur lytimo, quia tianis substatistio idem vi. detur esse quod mutatio substistiae in substantiam. Ied talis mutatio non est secundum Philos

rhum 3 Physic. iii si generatio co

ruptio, quarum neutra est transub. stantiatio: igitur non est possibilis. Secundo, quia momni multatione manet aliquod subiectum commune utrique termino, iuxta rationem mutationis positam a Phil op. f. rhysicini utari est aliter se habere nunc qua prius, quod patiet distiirtitudo pes

omnes mutationes: sed in transi . stantiatione nihil commune manet;

ergo non est possibilis, quia non potest esse aliquid aliud nisi mutatio , clinon si quid permanens,nec successi-uum aliud a motu de mutatione. Tertio in omni mutatione termini sunt incompossibiles: sed termini in transubstantiatione non sunt tim inpolsibiles; igitur non est multatio:

223쪽

188 Controuersia Sexta

ergo non est possibilis, quia nihil Diiud potest esse si est, nisi mutatio.

In hac conti ouersia sic procedam. Pnnaoinquirant de quaesito principalis. Secundo, an quodlibet possit comuerti in quodlibetaertio, an eX ui conuersionis terminus ad quem sit ubi prius suerat terminus a quo. Quarto ad rationes in principio controuersis

QVaestionem hanc disputat Do

ctores in quarto alis dist. Io. alij I i,ut Scotusq. i. in qua primo ponit rationem nominis transubstanti

Nonis, qui est huiusmodi,transitio realis substantiae in substantiam, sed te

minus totalis eκplicatur ab eo secundum duplice acceptionem totius: unomo accipit categorice,siue pro toto integro eκ partib. alio mo sylicategoriisce R toto integro,& qualibet eius parte. Et iuxta hac acceptione dupliciter pol accidere transitio totius in totum: primo accipiendo totum pro toto integro eX Partibus .f. quod uni toti eκ partibus 1 uccedat aliquod totum ex

partibus, licet non sit ibi successio cuiuslibet partis unius totius ad quamlibet alterius; hoc modo dicit Aristoteles primo de Generi quod generatio

est transmutatio totius in totuin,

quia illud totum eta partibus, qd suit

vere totum Perse, unum non manet,

sed aliud totum succedit , nota Iam quaelibet pars unius totius succedit cuilibet alteri , quia manet secundum Philosophum materia communis, si quidem in materiam totius introdu citur forma geniti: in alteratione vero S alijs mutationibus,no transi t

tum in totum, quia quodlibet totum per se unum,quod prctast alteras

nem, manet in termino alterationis,

sed tra transitora una siliquid, siue Paliud p accides in totu aliud paccides, ut ligitu calidu in lignu frigidu,quora neutrum est totum proprie loquem do , sed tantum per accidens, sicut deest per accidens unum; quodcumque vero totum, quod est per se unum, de Perconsequens de genere substantio manet idem sub utroque termino huius transmutationis, quae est alteratio,& aliarum mutationum accidetalia .

in diffinitione transubstantiationis non sumitur totum hoc modo sed secundo, pro toto Sc qualibet eius Pa te, ob idque dictum est,quod transubstantiatio est transtio totalis' & non totius praecise,ut distingueretili atraia

mutatione, quae licet si transitio totius in totum, non latum totalis, quia pars unius substantiae. s. corrupti,non transit in materiam geniti,sea eadem

manet sub utroque termino: attra

substantiatio est totalis transitio totius in totum, secundum omnem sui pa tem ita quod nihil commune manet sub utroque termino; ne igitur in dis finitione ςquivocatio de ly toto, accideret dictum est,quod si totalis tra sitio,non vero totius . Dicitur ulterius substantiae in substantiam,vbi substatia sumitur ut contra accidens diam guttur transtio enim accidentis in acciden. magis dicitur trasaccidentatio, quam trantubstasitiatio. Sed ut melius intelligatur haec AD

filii tim transubstantiationis, aduertei

dum est. quod ex Philosopho aliquid

fieri ex aliquo contingit duplicitere Primo tanquam ex subiecto mane te,sicut ignis ex materia aeris: iter vero eX aere seu non ignearatisitio substanti x in substantiam in generati

224쪽

Vtrum sit possibilis transubstantiatio. 1 8s

ne, vel potest esse subiecti a termino

in terminum trante vittis , sicut materia transit ab una serma :n aliam; vel totius termini transeuntis in terminuoppositum , sicut aer totius transit in ignem, quia eX eo tamquam e X ter mino opposito generatur ignis: in generat:one utraque ita sitio accidit, sed in transubstantiatione Prima omnino e Vcluditur, quia nihil commune transit a termino in terminum , tunc

enim non esset trasitio totali sed partialis, sed est tantum transitio substantiae in substantiam, sicut termini totaliter desinentis esse in terminum totaliter accipientem esse. Secudo obserua, quod mutatio se

cundum philosoplium 6. Physic. est, qua aliquid potest se habere aliter

muc quam Prius, quae ratio non conuenit in generatione, nisi tantu futue,cto generationis, non vero termino, quia terminus non se habet aliter nucquam prius, quia si est terminus ad qnem, nunc primo accipit esse per generationem, & nuc primo est, dc per consequens non se habuit aliter priusquam nunc,quia ante hoc instans, m quo inci Pt esse, non fuit ut aliter se Potuerit habere quam nunc; si vero est terminus a quo, nunc non est,&Per consequens non se habet aliter Nunc quam prius, quia nunc non est; habes ergo quod ratio mutationis p stae ab Aristotele non conuenit nissubiecto mutationis, quod a termino in terminum transiit, sicq. aliter se habet nunc quam prius, nam aliter se habet cum est in termino ad quem,

atque prius sub termino a quo. Nec ad hoc ut aliquid mutetur, & per consequens aliter se habeat nunc quam prius, requiritur, quod entitate in postium requirat, sed sufficit negatio,

quia nunc existens sub priuatio ite,& prius sub forma, dicitur aliter se habere. EV his se tu tur, quod mutatio non conuenit termino a quo, nec ad quem alicuius mutationis,quia

neuter aliter se habet nunc qua priuλut dictum est . Sequitur secundo , quod mutatio non potest diuidi in substantiam , etiam obiectiva in , ut illa dicatur de subiecto mutationis,

quod vere a termino in terna Inum

transit, dc aliter se habet nunc quam

Prius, ista vero dicatur de termino ad quem , generationis, quia terminus ad quem, generationis, vel mutationis, non se habet aliter nunc quam prius.

Sed obipitur: Corruptiam est na latum per generatione & non subiective , quia non manet; ergo obiective; ergo datur mutatio obiectiva.

Respondeo, quod iuκta Philosophus. I hysic.illud , quod conuenit per se

partis d: citur de toto per accidens, dc quia materia corrupti est per se mutata a sorma in priuationem, ideo hoc totum potest dici per accidens mutatum, non tamen per se; ob idq. non potest mutatio diuidi diuisione per se in mutationem subiectivam, dc obiectivam.

Sed obiicitur: Aliquid dicitur ge,

nerari subiective, ut materia, Sc aliquid obiective,ut terminus ad quem,

generationis, ut concedit Scotus, in 1. distinct. 3.&in hoc A. distinct. II. quaestione I. articulo 2. ergo generatio distingui potest in subiectivam, dc

obiee tua in , Sc per consequens m latio, quae est quid superius ad generationem. Respondetur, quod ge' ratio non distinguitur in subiectivam de obiectivam , licςt aliquid dicatur

generati obiective dc subiective , de

225쪽

I so Controuersa Sexta

Pari ratione nec mutatio sic distinguitur.

Sed contra: Q na si generati distinguitur praedicto modo; ergo Sc mutari. Praeterea quo modo Potest generari scidistingui Sc non generatio. Ad primu dico, quod generatio non est

inferius ad mutationem nisi ut conuenit subiecto generationis, ut vero comparatur ad terminum, habet praecis e tatione prodachionis, ut optime Probat Scotus in primo, d. s. Ad secundum dicit Scotus,quod ab eodem abstracto possunt imponi multa concreta, vel unum aequivoce: dc ratioc st,

quia illa forma pol habere aliam Scalia habitudine ad diuersa, dc per diuersa concreta significatur, vel per v- Num qui uoce acceptum potest significari illa serma,vt habens talem Sc talem habitudinem. Exemplum est de

sano, nam sanitate una existente, tua

potest habere aliam habitudinem ad signum, aliam ad causam,aliam ad subiectum, hoc concretum sanum im-

ivnitur ad significandam istam sormam sub hac ocilla habitudine, de ideo est aequivocum. Possent similiter ab eadem forma sumi dc imponi diuersa concreta, puta sanum, lanificativum, significativum, dic. ita in m posto, generatione existente ea)em

iecundum se potest ipsa habere diuersas habitudines.s. ad subiectum,cui inest, de ad terminum ad quem est, deeκ hoc eius concretum, scilicet generari, potest aequi uoce accipi, ut sidenotat in riuationem huius de illius, sicque aliquod dicitur aequivoce generati, licet generatio secundum se non distinguatur,sicut nec sanitas, sed tantum dicitur alio modo accipi,ut est huius,ac alio modo ut est illim. Itaque libcet generari dicatur de subiecto de termino, tamen generatio una est, nee

potest distingui in subiectiva dc obiectivam, sicut nec sanitas,quia una tantum est in specie . Conclude ergo, quod de ratione intrinseca mutationis est, ut id, cuius est,aliter possit se habere nunc quam prius,quod solum competit subiecta mutationis &ge

nerationis, non vero termino.

Tertio nota, quod secundum rhialosoph.quinto PhyLmutatio est mutitiplex: prima ex tio subiecto in subi chum , id est, a non esse ad esse. Secunda a subiecto in subiectum, id est, ab esse ad esse. Tertia a subiecto in non subiectum,id est,ab esse ad noesse.Prima dicitur generatio.Secunda alteratio, ut a calido in frigidumae tia corruptio, ut ab esse hominis ad non esse hois, sic potest extendedo nomen mutationis de improprie sume. do eam , distingui triplex mutatio supernaturalis: Prima a non subiecto in subiectum, Jc dicitur creatio.Secunda a subiecto in non subie m, ScdEan nihil alio. Tertia a subiecto in subiecta de dr ita substatiatio. His positis,sit Concluso Prima . Possibile est huic rationi nominis transubstantiationis supra poseae aliquid subesse a Parte rei. Probatur,quidquid potest esse totaliter nouum secundum se, Se omnem sui partem,Sc alias potest e dem modo detinere esse haec tota substantia, potest totaliter succedere illi

totaliter desinenti et se, Sc per consequens potest totaliter conuerti in illa. Maior Sc minor huius rationis patet, quia nec totalis inceptio substantiae. nec totalis destio includit contradi

ctionem, nec per consequenS i ac

ptio huius ad totalem destionem illius, 'l transtio includit trasubaeitiation Gergo possibilis est trasubstantiatio.

226쪽

Vtrum sit possibilis transubstantiatio. I I

Secunda Concluso. Transubstan. tiatio soli diuinae potentiae subest. I ii primis probatur , quod diuinae potentiae subsit trasubstantiatio , quia in

eius potetia activa est utrumq; eXtremum transubstantiationis , quantum ad totum esse in eius virtute,est tran-stio extremi in extremum: sed esse totale substantiae creatae,& no esse eius,

subsunt diuinae virtuti; ergo transtio totalis substantiae in substantiam, ub- est virtuti di uinae .Qd vero illi soli subsit probatur, quia quaelibet alia virtus requirit subiectum, in quod agat; ergo nulli aliae virtuti subest totali esse substantiae,tota haec ratio substantiae. Confirmatur per simile de transitio. ne & conuersone partiali, quia cui virtuti activae subest ei se& non esse

Pat tiale utriusque extremi, eius virtuti subest transitio partialis e Xtremi ineXtremum; eFo a simili virtus, quae potest super esse & non esse totale v-triusque extremi, potest super transitionem totalem eX tremi in eXtreinu. Cosequetia tenet a limiti; Antecedes patet in generatione & corruptione, Virtus enim potens super non esse formae praecedentis, Sesse formae sequentis, manente illa Parte corrupti quae est materia, potest super generationem huius e X illo, quae est trasitio partialis.vnius partialis in aliud. Tertia c onclusio.Transubstantiatio proprie loquedo de mutatione, noest mutatio. Probatur, et a mutatio est actus subiecti , quod mutatur,ab una forma in aliam, vel a priuatione ad habitum,vel e conuerso: sed in ira substantiatione nullum est subiectum, quod mutatur; igitur transubstantiatio non est mutatio.Praeterea Per mutationem aliquid se habet aliter nunc qRam prius , ex dilunitione mutationis supra postae: sed in transii statiatione nillil se habet aliter nunc qua prius, cum nullum ibi sit subiectu quod ab uno termino in alium transeat, Sc utrique subst; ergo non est mutatio.

Sed dices: In transubstantiatione terminus a quo vere dicitur conuersus interminum ad quem; ergo mutatus. Neganda est consequentia, quia antecedens solum denotat transtuli termini a quoad terminum ad quem, consequenter vero denotat tralitum alicuius subiecti communis utrique

termino.

ARTICVLVS IL

quia creatura potest conuerti in Deitatem, non enim repugnat diuinqPersonae terminare aliquam actione realem, sciit patet in Incarnatione, cuius terminus est verbum; ergo nec repugnabit Deitati terminare conuersionem creaturae in ipsam, igitur, &c. Et con firmatur,quia non repugnat diuinae naturae terminari illam actione realem, quae non requirit in termino mutabilitate possibilem nec finitatem; sed transubstantiatio est hiatus modi, quia non requirit terminum suum mutari, & per consequens neq; aliquam possibilitatem in terminos nec requirit addi aliquid termino suo, dc cosequentcr nec finitum ergo, ScriSecundo, quod quaelibet creatura possit conuerti in qualibet probatur, aliqua creatura potest conuerti in aliquam aliam; ergo quamlibet. Antecedens est notum; consequentia proba-

227쪽

Isa Controuersa sexta

tur , qui ahaliquid obstaret , maxime

esset, quia una magis conuenit cum una quam cum alia; sed hoc non o stat, quia in hac conuersione nulla r

quiritur conuenientia alicuius subiecti communis manentiri ergo quantumcumque aliqua creatura non conueniat cum alia, non minus est conuertibilis in ipsam In hac quaestione tenet Scotus partem affirmativam in A.dist. I I.quaest. a.& quot. Io. idem sentit Paludan. eadem dist. quaest. dc Capreolus ad

bet substantiam posse in quamlibet

conuerit , sed non qualibet partem in aliam eiusdem generis. Alia sententia est aliquorum asserentium,non posse quodlibet in quodlibet nisi inter conuertendum dc id, in quodc5uertitur, sit aliqua conuenientia, vel sit eis ali. quid commune, ratione cuius dicatur conuersum manere, ita ut non dicatur anni hi latum; S illud commune non debet esse ratio generica entis, sed aliquid commune reale, quod in se habeat terminum conuersionis. Pro huius quaestionis intelligentia nota primo.conuersonem esse duplicem: aliam partialem, aliam Vero totalem , de qua supra egimus. EXemplum primae est in generatione, in qua videlicet aer secundam formam ct partem conuellitur in ignem vel aquam, quia sorma eius conuertitur in formam ignis,quae fit dc introducitur in materia, quae erat aetas, vel in qua erat forma aeris. EXemplum secunde est in conuersione panis in corpus Christi, qui secundum se toturn, ct omnem sui partem conuertitur il

corpus Christi. Secuta nota, quod ut ait Scotusin

quol. t o. in solui. ad argum. Princi p. aliquod esse commune termino comversionis potest intelligi tr liciter.

Primo communitate reali, sicut materia in corruPtione,quae est commune lubstratum utrique termino . Secundo comunitate rationis, scilicet, quod Vterque terminus contineatur sub ente, quo pacto panis S corpus Christuin quod uertitur, possunt dici habe. re aliquid commune. Tertio modo potest poni aliquid commune termino conuersionis non essentialiter, sed communis habitudo ad idem agenti quia . s. Potentis agetis eodem modo subiacet uterque terminus conuelsionis.

Tertio nota, quod ad conuersonε totalem non requiritur Prima com munitas, sed bene secunda & tertia; Sc obserua duplicem esse conuersio. nem, aliquam productivam termini ad quem, aliam adductivam eiusdem termini ad locu , ubi prserat terminus a quo. In hac controuersia se ino est de priori, na de posteriori deinceps agemus. De ratione aut e pri ris nihil aliud est , quam quod termianus a quo totus & totaliter conuertatur in terminum ad quem, sic quod e X vi huius conuersionis terminus a quo desinat esse, Sc terminus ad que incipiat esse: nec ad conuersionem totalem requiritur, quod aliquid commune utrique termino remaneat,vel

successue sit sub eo, tunc.im non esset totalis, sed partialis conuersio,quia de ration e conuei sionis i otalis e st, quodiaihil termini a quo remaneat, sed Penitus deliruatur,& similiter,quod terminus ad quem totus & totaliter secundum omnem sui partem incipiatessc ergo nihil commune reale debet

manere

228쪽

Vtrum s ossibilis transubstantiatio. I,

nunere . Et in hoc conuerso ista , sibili manente, eκ Aristot. secundo quae non nisi miraculose fit, a con- de Gener. uersione partiali naturali distingula Secunda Conclusio. Ad conue,tur, quae requirit partem corrupti, ' uersionem totalem , seu ut unum scilicet, materiam manere sub sedi conuertatur in aliud totaliter,non est ma genitit conuerso vero totalis re- necessirium ut aliquid reale comm quint ut nil ut conuersi maneat; ne maneat sub utroque termino com

Nam dic mihi quaeso, quid commu- uersionis. Conclusio patet ex nota- ne manet incorpore Christi ipsi re bilaecundo: Et confirmatur, quia vepani post coiiuersionem panis in iin inserius dicemus, in conuersione pa- sum nisi dixeris manere acciden- nis iii corpus Christi nihil manet sutatia, quae panis substantiam affece- stantiae panis ficta conuersione,quod runt; sed haec impertinenter se ha- si manent accidentia, illa tamen adiant ad conuersionein, alias enim conuersionem substantiae nihil Panis substantia sinaratis ab ea acci- ciunt, cum non sint aliquid eius,qua dentibus non possct a Deo in aliam tenus sebstantia est. conuerti, quod est ridiculum aise- Tertia Conclusio . Ut conuerso formalis sat etiam de potentia abs , Quarto nota, quod in entibus sunt tuta, necesse est, ut subiechum formet varia rerum genera, sunt enim is, couertendae sit capata formpin quam stantia dc accidentia; & inter suta conuertenda est. Probaturiquia haec stantias quaedam sunt compositae ex sermalis conuerso exposcit eκ sua materia dc forma, quaedam simplia ratione, viterminus ad quem fiat inces, ut Angeli, aliae partiales, ut eadem materia, in qua terminus amateria dc forma. His constitutis, quo praeerat, & informabat illud; sit ergo necesse est, ut subiectum somConclusio psima. Vt unum con- mae conuertast capax serinae,in qua

uertatur in aliud conuersione forma- conuertitur.

li & partiali, in qua forma succedit sor Quarta Concluso. Quaelibet subamae naturali virtute, necesse est ut in stantia, siue materialis . siue spiri- ea sit aliquid utrique termino com- tualis, potest conuerti in quamlibet mune, seu quod vicissim sit sub vir aliam, siue materialem , siue spiriaque termino. Conclusio haec non ali- tualem . Probatur, quia ad hanc ter Probatur, quam eX ratione com conuersionem nihil aliud requiritur, uersonis formalis naturalis, in qua qua quod uterque conuersionis termi- semper materia corrupti manet sub nusquoad suu totale esse,vel non es- forma geniti, & totum secundum se subsit potentiae Dei conuertentis: sormam continetur in totum; ut sed omnis substantia, siue materia- quada eta aere si ignis, materia aeris lis, siue spiritualis creata subest sic sit sub forma ignis, sicque aer dici. Poteliae Dei conuertentis; ergo quae tur conuerti in ignem, quia genera. libet talis potest in aliam conuerti; tio est mutatio seu conuerno hua ridiculum enim est asserere, adcouerius totius in hoc totum, nullo sena sone unius substantis in aliam neces coηtrou. Im. N sarium

229쪽

is Controuersia sexta ij I

latium esse, ut illa quae est terminus ad quem, possit succedere in officio illius, quae est terminus aquo; Nam

quaero, an ver. gdapis polsit conuerti in serrum secundum se totum,& qualibet eius partem cum suis accidenti. bus a vel rectius, an aqua secundam se tota & eius accidentia polsit si nula Deo conuerti in Oaem, necne a quomodo ignis inoificio aquae succedit a Si secundum, rem prosccto alienam dices ab omni veritate , de ab antiquorum sentetitia remotam,

nam quaero , quod officium panis

suppleat corpus Domini in Euchar stia, sustentatiae accidentia a minis me, cum ipsi non inhaereant, nec ea conseruet ,quia eorum conseruatio a Deo , eiusque virtute sine subiecto exi stunt dc conseruantur, de natu ra ergo conuersionis totalis non est,

nisi quod ex ui eius terminus a quo destruatur,& terminus ad que producatur.Itaq; couerso licc est productio termini ad que, & destructio terminia quo.Quo aut pacto hoc proueniat, quia sit anni hilatio destructio termiunt a quo, inscrius dicetur.ut ergo alia quid in aliud dicatur conuerti, requiritur ut illo desinente esse, scilicet, termino a quo , aliud, scilicet, te

minus ad quem, succedat in esse taquod verum sit dicere, hoc desinente illud inci Pt, non enim sufficit, quod post esse huius illud habeat esse, ut dicatur ei succedere, alioquin posset dici Solem succedere vermicorrupto, quia habet suum esse post esse vermis; aliud ergo est, hoc succedere illi , aliud vero hoc habere es se post non esse illius: ad succeἱso-Mem .n. Proprie dictam requiritur .

quod hoc desinente esse , illud imcipiat esse. Secundo, eodem modo potest aliquid conuerti in aliud,quando illud potest proprie succedere illi. & virtute diiuina potest quodcunique creatum secundum se totum, de quodlibet eius succedere alteri ciea to ;rergo vii tute diuina quodlibet creatum Potest conuerti in quodliabet; ergo substantia materialis vel spiritualis Potest conuerti in suta stantiam materialem, vel spiritu

lem.

Sed contra conclusonem estam ctoritas Boetii in libro de duabus naturis Sc una perlona Christi, in pa te , qua disputat contra Henric. inqua dicit sic: Neque corporea substatia in incorpoream mutari potest, neque incorporeae in se inuicem Proprias serimas mutanti solae enim illae in se mutari possunt, quae habent nius naturae subiectu cM. Secundo, quia Augustinus super Genes capit.

II. sic ait: omne corpus in omne corpus posse mutari, non defuerunt qui assererent, corpus autem aliquod conuerti in animam, fieri naturam im corpoream, nequescripssse scio,neque fides habet, ut in eodem libro etiam cap.decimoac 24. inquit: Cor-Pus in omne corpus mutati credibile est; quodlibet autem corpus posse mutari in animam credere absurdum

est. Ad auctoritatε Boetii respondet Scotus, quod intentio sua est, quod non sunt conuertibilia in se inuicem, nisi quia habent naturam com

munem, nec haec omnia, sicut ii

est ibi, sed ea tantum, quae in se agere dc pati possunt unde dicit ibidem, quod iion potest res in lapidem mutari; ergo non loquitur de

quacumque conuersone misibili

De Or

230쪽

Utrum sit possibilis

Deo, sed de conuersione, quae r quirit materiam communem ,& qualitates oppositas activas & passiuas, quae iaciunt ad conuersionem n turalem: unde de conuersione n turali loquitur,' dc non quacumque, sed immediata, quia aliter intelligi non potest, quomodo aes non posest conuerti in lapidem nis de comversione naturali,& immediata, constat enim per multas mutationes aes

in lapidem conuelli posse . Si obihcias, quod sis intelligendo dicti Bomtij , non potest habeti conclusio,

quam intendit probare, scilicet, quod humanitas non possit conuerti in Deitatem, quia eX praemissis suis non poterit concludi praedicta Conclusio, nis de conuersione immediata, quq posset fieri virtute naturae , de qua tamen non fuit contradictio inter Hentit.&ipsum. Respondeo, quod ratio Boetii in praemisis suis non plus concludit, quam quod dictum est,

scilicet,quod natura humana non po test conuerti in Deitatem tali conuersone . quae requirit subiectum commune dc potentiam agendi & patie-di mutuo in conuersis. Ad argumenta Augustini respondeo, intelionem eius suisse probare, animam no fuisse Productam de aliquo corpore, imo quod nec illo produinionis genere de eo potuisse produci, quia illa prodictio non fuit miraculosa, sed talis, qualis rebus competebat: non vult ergo Augustinus negare, quia Deus pol si conuertere corpus in animam,

sed vult dicere, quod hoc in prima

rerum productione non fuit sactum, vel non potuit fera secundum modum illius productionis 'quia ibia non erat miraculosi, sed correb

transubstantiatio. Is s

pondens naturis rerum product

rum.

Quinta Concluso. Substantia potest conuerti in accidens, dc ens abs lutum in ens respectivum. Prob

tui, illud agere aeque potest quemcumque terminum in quemcumque . conuertere totaliter,quod licet in vita tute sua activa virumque eXtremum siue terminum eque totaliter quantum ad esse, dc etiam quodlibet necessario coruomitatur utrumque te

minum inessendo, sed Deus habet quaecumque entia creata aeque isto modo in sua potestate, siue potentia activa ; ergo potest quodcumque creatum in aliud conuertere, de Per consequens quodlibet ens creatu potest in aliud conuerti;ergo substantia pol couerti in accidens, dc ens absolutum in respectivum. Sed adueriste, Quod si accidens est idem re ipsi cum lubstantia, non potest conue ii in aliquam substantiam vel aces dens , nisi destructa etiam substantia, cui est idem; quia aliter idem esset simul de non esset: unde conuerso accidente tali necessarium est, de concomitanter substantiam illam couerti . item eodem modo potest aliquid conuerti in aliud, quo modo illud potest succedere isti, nunc autem vir tus diuina potest quodcumque creatum secundum se totum, Se quodli bellai, succedere alteri creato, igPtur quodlibet creatum potest in quodlibet aliud creatum conuerti; ergo Scsubstantia in accidens , dc ensabini tum in respectivum. Sed ob scies: Si substantia potest in accidens conuerti: ergo substantia potest esse inhaerem. Respondeo , id non sequi, scilicet, quod N a sub.

SEARCH

MENU NAVIGATION